Marcus Aurelius - Wicipedia





	
	

	
	

	Marcus Aurelius

	
		Oddi ar Wicipedia

		

		

		
		

		Jump to navigation
		Jump to search
			Marcus Aurelius
	
	Ganwyd	Marcus Catilius Severus Annius Verus 
26 Ebrill 121 
Rhufain 
	Bu farw	17 Mawrth 180 
Vindobona 
	Man preswyl	Rhufain 
	Dinasyddiaeth	Rhufain hynafol 
	Galwedigaeth	gwleidydd, athronydd, ysgrifennwr 
	Swydd	ymerawdwr Rhufain, seneddwr Rhufeinig, Conswl Rhufeinig, quaestor 
	Adnabyddus am	Meditations 
	Tad	Marcus Annius Verus 
	Mam	Domitia Calvilla 
	Priod	Faustina yr Ieuengaf 
	Plant	Commodus, Marcus Annius Verus Caesar, Annia Aurelia Galeria Faustina, Fadilla, Lucilla, Annia Cornificia Faustina Minor, Vibia Aurelia Sabina, Titus Aurelius Fulvus Antoninus, Domitia Faustina 
	Llinach	Nerva–Antonine dynasty 


Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus neu Marcus Aurelius (26 Ebrill 121 – 17 Mawrth 180) oedd Ymerawdwr Rhufain o 7 Mawrth 161 hyd ei farwolaeth. Ei enw gwreiddiol oedd Marcus Annius Catilius Severus. Wedi priodi cymerodd yr enw Marcus Annius Verus. Pan gyhoeddwyd ef yn ymerawdwr galwodd ei hun yn Marcus Aurelius Antoninus. Ystyrir ef fel yr olaf o'r "Pum Ymerawdwr Da".

Yn ystod ei deyrnasiad bu raid i Marcus Aurelius ryfela'n barhaus yn erbyn gwahanol bobloedd ar ffiniau'r ymerodraeth. Ymosododd yr Almaenwyr droeon ar Gâl, ac adenillodd y Parthiaid eu nerth ac ymosod ar yr ymerodraeth. Oherwydd y problemau hyn dewisodd Lucius Verus fel cyd-ymerawdwr, hyd farwolaeth Verus yn 169.

Mae Marcus Aurelius yn adnabyddus fel awdur y Myfyrdodau, a ysgrifennodd yn yr iaith Roeg yn ystod ymgyrchoedd milwrol rhwng 170 a 180. Ystyrir y llyfr yn glasur hyd heddiw. Credir mai yn ystod ei deyrnasiad ef y bu'r cysylltiad cyntaf rhwng yr ymerodraeth Rufeinig a Tsieina yn y flwyddyn 166.

Bu farw Marcus Aurelius ar 17 Mawrth 180 yn ninas Vindobona (Fienna heddiw) tra'n ymgyrchu yn erbyn y Marcomanni. Daethpwyd a'i gorff yn ôl i Rufain i'w gladdu. Yn wahanol i'r pedwar ymeradwr o'i flaen roedd ganddo fab i'w olynu. Gwnaeth ei fab Commodus yn gyd-ymerawdwr yn 177, a dilynodd ei dad yn 180. Yn anffodus ni fu Commodus yn ymerawdwr da, ac mae rhai haneswyr yn ystyried mai marwolaeth Marcus Aurelius yn 180 oedd diwedd y Pax Romana.


  
Cerflun o Marcus Aurelius yn Piazza del Campidoglio yn Rhufain



	Rhagflaenydd:
Antoninus Pius
	Ymerawdwr Rhufain
7 Mawrth 161 – 17 Mawrth 180
gyda Lucius Verus 7 Mawrth 161 – ? Mawrth 169
gyda Commodus 177 – 17 Mawrth 180
	Olynydd:
Commodus



	Awdurdod	
	WorldCat
	VIAF: 102895066
	LCCN: n80051702
	ISNI: 0000 0001 1031 946X
	GND: 118577468
	SELIBR: 194415
	SUDOC: 027008614
	BNF: cb11914476c (data)
	BIBSYS: 90564087
	ULAN: 500115701
	NLA: 35966523
	NDL: 00431918
	NKC: jn19981001808
	BNE: XX932158
	CiNii: DA00596148







 Eginyn erthygl sydd uchod am Rufain hynafol. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato








Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Marcus_Aurelius&oldid=10895871"


		Categorïau: 	Egin Rhufain
	Athronwyr
	Genedigaethau 121
	Llenyddiaeth Roeg glasurol
	Marwolaethau 180
	Ymerodron Rhufeinig


Categorïau cuddiedig: 	Articles with hCards
	Erthyglau sy'n defnyddio Nodyn Gwybodlen person Wicidata
	AC with 14 elements
	Wikipedia articles with VIAF identifiers
	Wikipedia articles with LCCN identifiers
	Wikipedia articles with ISNI identifiers
	Wikipedia articles with GND identifiers
	Wikipedia articles with SELIBR identifiers
	Wikipedia articles with BNF identifiers
	Wikipedia articles with BIBSYS identifiers
	Wikipedia articles with ULAN identifiers
	Wikipedia articles with NLA identifiers




	




	





	Llywio

	
		
	
		Offer personol
	

	
			Heb fewngofnodi
	Sgwrs
	Cyfraniadau
	Crëwch gyfrif
	Mewngofnodi


		
	



		
			
	
		Parthau
	

	
			Erthygl
	Sgwrs


		
	



			
	
	
		Amrywiolion
	

	
		

		
	



		

		
			
	
		Golygon
	

	
			Darllen
	Golygu
	Golygu cod y dudalen
	Gweld yr hanes


		
	



			
	
	
		Rhagor
	

	
		

		
	



			
	
		Chwilio
	

	
		
			
			
			
			
		

	




		

	

	

	
		
	

	
	
		Panel llywio
	

	
			Hafan
	Porth y Gymuned
	Y Caffi
	Materion cyfoes
	Newidiadau diweddar
	Erthygl ar hap
	Cymorth
	Rhoi


		
	



	
	
		Blwch offer
	

	
			Beth sy'n cysylltu yma
	Newidiadau perthnasol
	Tudalennau arbennig
	Dolen barhaol
	Gwybodaeth am y dudalen
	Cyfeiriwch at yr erthygl hon
	Eitem Wikidata


		
	



	
		Argraffu/allforio
	

	
			Llunio llyfr
	Lawrlwytho ar ffurf PDF
	Fersiwn argraffu


		
	



	
		Mewn prosiectau eraill
	

	
			Wikimedia Commons


		
	



	
	
		Ieithoedd eraill
	

	
			Afrikaans
	Aragonés
	Ænglisc
	العربية
	مصرى
	Asturianu
	Azərbaycanca
	تۆرکجه
	Bikol Central
	Беларуская
	Български
	བོད་ཡིག
	Brezhoneg
	Bosanski
	Català
	Čeština
	Dansk
	Deutsch
	Zazaki
	Ελληνικά
	English
	Esperanto
	Español
	Eesti
	Euskara
	Estremeñu
	فارسی
	Suomi
	Føroyskt
	Français
	Frysk
	Gaeilge
	Gàidhlig
	Galego
	客家語/Hak-kâ-ngî
	עברית
	हिन्दी
	Hrvatski
	Magyar
	Հայերեն
	Interlingua
	Bahasa Indonesia
	Ido
	Íslenska
	Italiano
	日本語
	ქართული
	Kongo
	Қазақша
	한국어
	Latina
	Lingua Franca Nova
	Lietuvių
	Latviešu
	Malagasy
	Македонски
	Монгол
	मराठी
	Bahasa Melayu
	မြန်မာဘာသာ
	Napulitano
	Nederlands
	Norsk nynorsk
	Norsk bokmål
	Occitan
	Polski
	Piemontèis
	پنجابی
	Português
	Română
	Русский
	Sicilianu
	Scots
	Srpskohrvatski / српскохрватски
	Simple English
	Slovenčina
	Slovenščina
	Shqip
	Српски / srpski
	Svenska
	Kiswahili
	தமிழ்
	Тоҷикӣ
	ไทย
	Tagalog
	Türkçe
	Українська
	Oʻzbekcha/ўзбекча
	Tiếng Việt
	Winaray
	吴语
	Yorùbá
	中文
	文言
	Bân-lâm-gú
	粵語


		Golygu cysylltau

	









		 Newidiwyd y dudalen hon ddiwethaf ar 19 Mawrth 2021, am 06:43.
	Mae testun y dudalen ar gael dan drwydded Creative Commons Attribution-ShareAlike;
gall fod telerau ychwanegol perthnasol.
Gweler Telerau Defnyddio'r Drwydded am fanylion pellach.



		Polisi preifatrwydd
	Ynglŷn â Wicipedia
	Gwadiadau
	Golwg symudol
	Datblygwyr
	Ystadegau
	Datganiad cwcis