Immanuel Kant – Wikipedia, wolna encyklopedia Immanuel Kant Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Ten artykuł należy dopracować:od 2015-01 → poprawić styl – powinien być encyklopedyczny, od 2019-11 → poszerzyć o istotne informacje, od 2015-10 → dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. Immanuel Kant Data i miejsce urodzenia 22 kwietnia 1724 Królewiec Data i miejsce śmierci 12 lutego 1804 Królewiec Narodowość niemiecka Multimedia w Wikimedia Commons Teksty w Wikiźródłach Cytaty w Wikicytatach Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże) – niemiecki filozof oświeceniowy, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu. Jeden z najwybitniejszych reprezentantów oświecenia[1]. Immanuel Kant był twórcą filozofii krytycznej (transcendentalnej), zakładającej, że podmiot jest poznawczym warunkiem przedmiotu. Podstawowymi cechami jego koncepcji filozoficznej są: agnostycyzm poznawczy względem tak zwanych noumenów (rzeczy samych w sobie, np. Boga, materii) oraz aprioryzm w stosunku do zjawisk. Jego głównym wkładem w filozofię zachodnią było zniesienie opozycji pomiędzy racjonalizmem (por. Kartezjusz) a empiryzmem (por. Hume). Do osiągnięć kantyzmu odwołuje się między innymi neokantyzm (kontynuacja), fenomenologia (rewizja) oraz pozytywizm logiczny (opozycja). Jego dzieło Kritik der reinen Vernunft umieszczone zostało w index librorum prohibitorum dekretem z 1827 roku[2]. Spis treści 1 Życiorys 2 Filozofia Kanta 2.1 W skrócie 2.2 Wpływy 3 Projekt wiecznego pokoju 4 Dzieła 4.1 Dzieła przedkrytyczne 4.2 Dzieła krytyczne 4.3 Inne dzieła 4.4 Publikacje pośmiertne 4.5 Polskie przekłady dzieł 5 Zobacz też 6 Przypisy 7 Bibliografia 8 Linki zewnętrzne 8.1 Polskojęzyczne 8.2 Angielskojęzyczne 8.3 Niemieckojęzyczne Życiorys[edytuj | edytuj kod] Immanuel Kant na znaczku Immanuel Kant przez całe życie związany był z Królewcem (obecnie: Kaliningrad). Jego ojciec był rzemieślnikiem, a matka córką pochodzącego ze Szkocji rymarza. W dzieciństwie Kant otrzymał surowe luterańskie wykształcenie. Dom rodzicielski i Collegium Fridericianum, do którego uczęszczał, znajdowały się pod wpływem pietyzmu (zwłaszcza kazań Franza Alberta Schultza[3]). W 1740 roku jako szesnastoletni chłopiec rozpoczął studia filozoficzne na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu. Na uniwersytecie, gdzie głównie poświęcał się studiom przyrodniczym, zetknął się po raz pierwszy z filozofią oświecenia pod wpływem Knutzena, ucznia Wolffa. Studia uniwersyteckie zamknął pracą pt. Gedanken von der wahren Schützung der lebendigen Kräfte (1746). Zgłębiał między innymi koncepcję Leibniza. W 1746 roku był zmuszony przerwać naukę w związku ze śmiercią ojca. W latach 1746-1755 zarabiał na życie podejmując się prowadzenia prywatnych lekcji w okolicznych miejscowościach, co pozwoliło mu poznać elitę pruskiego społeczeństwa[4], a jednocześnie kontynuował własne badania filozoficzne i co kilka lat publikował nowe prace – pierwsza ukazała się w 1749 roku. W 1755 wydał anonimowo pracę Allgemeine Naturgeschichte und Theorie des Himmels. W tym samym roku wydał pracę magisterską: Meditationum quarundam de igne succincta delineatio i habilitował się na podstawie pracy Principiorum primorum cognitionis methaphysicae nova dilucidatio, w której starał się powiązać teorię Newtona z nauką Leibniza. Po śmierci Knutzena starał się bezskutecznie o katedrę po nim, pisząc w tym celu dysertację Monadologia physica (1756). Prócz tego w tym okresie, tzw. przedkrytycznym, Kant napisał kilka prac z dziedziny estetyki, etyki, teologii i metafizyki. W 1755 roku zdołał zyskać etat na uczelni, początkowo jako Privatdozent. Ponieważ pensja uczelniana przy tym stanowisku nie była wysoka, nadal prowadził prywatne lekcje. Podobno komentował to słowami, że lubi towarzystwo pięknych i wykształconych kobiet. Mimo tego do końca życia pozostał kawalerem. Przeszedł przez wszystkie szczeble kariery uniwersyteckiej nim w 1770 roku, będąc czterdziestopięcioletnim mężczyzną, objął katedrę logiki oraz metafizyki Uniwersytetu Królewieckiego, dzięki pracy De mundi sensibilis atque intelligibilis forma et principiis (1770). Był już wówczas uznanym wykładowcą i wpływowym filozofem. W tym czasie w jego myśleniu dokonał się zwrot ku filozofii krytycznej. Praca pedagogiczna na uczelni bardzo go absorbowała – zarzucił ją dopiero na trzy lata przed śmiercią. Pomimo tego znajdował czas na prowadzenie samodzielnych badań filozoficznych. Spędził na nich następną dekadę, czego efektem była publikacja napisanej w scholastycznym języku obszernej Krytyki czystego rozumu w 1781 roku – jednego spośród ważniejszych dzieł w historii filozofii. Ponieważ ta praca spotkała się z małym odzewem, w 1783 roku Kant wydał skromniejsze objętościowo i bardziej przystępne Prolegomena, zawierające wykład jego głównych idei. Pozostałe publikacje Kanta z okresu krytycznego to Uzasadnienie metafizyki moralności z 1785 roku, będące uproszczoną wersją Krytyki praktycznego rozumu z 1788 roku, oraz Krytyka władzy sądzenia z 1790 roku. W swych dziełach zajął się kolejno teorią poznania, etyką oraz estetyką. Pod koniec tego okresu pozostawał Kant pod wpływem empiryzmu Hume’a. Jego uczniowie – w tym Reinhold, Beck i Fichte – przeszli od kantyzmu do radykalnego w formie idealizmu. W 1799 roku Kant napisał list otwarty do Fichtego, w którym potępił takie praktyki. Uważa się, że było to jego ostatnie wystąpienie filozoficzne. Dzięki Kantowi prowincjonalny Uniwersytet w Królewcu stał się uznaną uczelnią. Niezachowany dom Kanta znajdował się przy Prinzessinenstr na Woli Zamkowej. W dawnej katedrze królewieckiej, w której został pochowany i gdzie zachowało się jego mauzoleum (proj. Friedrich Lahrs 1923), znajduje się Muzeum Kanta, pamiątki z nim związane gromadzi też Museum Stadt Königsberg w Duisburgu. Filozofia Kanta[edytuj | edytuj kod]  Osobny artykuł: Kantyzm. W skrócie[edytuj | edytuj kod] Przestrzeń i czas to, według Kanta, formy zmysłowej naoczności. Wszystko, każda rzecz, którą widzimy, ma dla nas wymiary przestrzenne i zajmuje określone miejsce w czasie. Sposób ludzi na postrzeganie wszystkiego w trójwymiarowej przestrzeni i w czasie jest jedyną dostępną nam formą widzenia świata. Jedynym dostępnym sposobem myślenia jest używanie pojęć takich jak: stałość ⇔ zmienność; jedność ⇔ wielość; przyczyna ⇔ skutek. Wpływy[edytuj | edytuj kod] Koncepcje Kanta miały wielki wpływ na filozofię zachodnią. Już za jego życia znalazły odbicie – nie zawsze zgodne z jego intencjami – w pracach Reinholda, Becka i Fichtego, później zaś – Schellinga, Hegla oraz Novalisa. Po filozofii krytycznej nie sposób już było ujmować pojęć takich jak absolut, Bóg czy istota na sposób, w jaki czyniono to przed Kantem: kantyzm dał początek ruchowi filozoficznemu, który zyskał miano idealizmu niemieckiego. Pierwszym poważniejszym krytykiem kantyzmu był Hegel. Uznał on tę filozofię za nazbyt formalną, abstrakcyjną i – przede wszystkim – ahistoryczną. Przeciwstawił jej koncepcję bazującą na wykrytym przez siebie prawie dialektyki. Dla odmiany Schopenhauer tworzył pod znacznym wpływem kantowskiego idealizmu transcendentalnego. Pośród filozofów dwudziestowiecznych do Kanta nawiązywali w koncepcjach politycznych oraz etycznych między innymi Habermas oraz Rawls, a autentyczne odrodzenie jego myśli miało miejsce w pracach neokantystów: Cohena, Natorpa, Hartmanna i Cassirera. Kant wpłynął też na intuicjonistów matematycznych. Przeciwstawiali się koncepcjom głoszonym przez logicystów (np. Fregego czy Russella) oraz formalistów (np. Hilberta). Projekt wiecznego pokoju[edytuj | edytuj kod] Opracowany przez Kanta Projekt Wieczystego Pokoju (Zum ewigen Frieden)[5] z 1795 formułuje postulaty dla osiągnięcia trwałego pokoju między państwami: Artykuły preliminaryjne (przygotowawcze): „żaden traktat pokoju nie będzie poczytany za ważny, jeśli potajemnie zachowa się w nim materiał, który mógłby posłużyć jako zalążek przyszłej wojny” „żadne samoistne państwo (małe czy też duże, to rzecz obojętna) nie może być nabyte przez jakieś inne państwo drogą spadku, zamiany, kupna lub darowizny, gdyż jest ono społecznością ludzi, której nikt – prócz niego samego – nie może rozkazywać i dysponować nią.” „wojska regularne (łac. miles perpetuus dosł. „wieczny żołnierz”) winny być z czasem zupełnie zniesione” „w związku z zewnętrznymi zatargami państwa nie powinny być zaciągane żadne długi państwowe” „żadne państwo nie powinno mieszać się przemocą do ustroju i rządów innego państwa” „żadne państwo w stanie wojny z innym państwem nie może sobie pozwolić na takie wrogie kroki, które musiałyby uniemożliwić wzajemne zaufanie w przyszłym pokoju, jak: wynajmowanie skrytobójców (percussores), trucicieli (venefici), łamanie warunków kapitulacji, nakłanianie do zdrady (perduellio) w kraju, z którym prowadzi się wojnę itp.” Artykuł 2 i 5 wydają się protestem przeciw rozbiorom Polski. Artykuły definitywne (ostateczne): „ustrój obywatelski w każdym państwie powinien być republikański” (podział władz) „prawo międzynarodowe powinno opierać się na federacji wolnych państw” „ogólnoświatowe prawo obywatelskie powinno być ograniczone do warunków powszechnej gościnności” Dalej następują dwa uzupełnienia – „o gwarancji wiecznego pokoju” i „tajny artykuł do wiecznego pokoju”, oraz dwa dodatki, w których autor porusza stosunek moralności do polityki, przyznając pierwszeństwo tej pierwszej. Dzieła[edytuj | edytuj kod] Dzieła przedkrytyczne[edytuj | edytuj kod] Pierwsza faza 1749: Gedanken von der wahren Schätzung der lebendigen Kräfte – pierwsza praca wydana drukiem 1755: Allgemeine Naturgeschichte und Theorie des Himmels 1755: Principiorum primorum cognitionis metaphysicae nova dilucidatio (Neue Erhellung der ersten Grundsätze metaphysischer Erkenntnisse) – praca habilitacyjna Druga faza 1763: Untersuchung über die Deutlichkeit der Grundsätze der natürlichen Theologie und Moral – praca napisana na konkurs Akademii Berlińskiej – nie uzyskała nagrody 1763: Der einzig mögliche Beweisgrund zu einer Demonstration des Daseins Gottes 1763: Versuch den Begriff der negativen Größen in die Weltweisheit einzuführen 1764: Beobachtungen über das Gefühl des Schönen und Erhabenen 1766: Träume eines Geistersehers, erläutert durch Träume der Metaphysik Trzecia faza 1770: De mundi sensibilis atque intelligibilis forma et principiis (Über die Form und die Prinzipien der sinnlichen und intelligiblen Welt) – praca broniona przed objęciem katedry (O formie i zasadach świata) Dzieła krytyczne[edytuj | edytuj kod] 1781: Kritik der reinen Vernunft (Krytyka czystego rozumu) – zmienione i poprawione drugie wydanie ukazało się w 1787 roku 1783: Prolegomena zu einer jeden künftigen Metaphysik, die als Wissenschaft wird auftreten können (Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która będzie mogła wystąpić jako nauka)[6]. 1785: Grundlegung zur Metaphysik der Sitten (Uzasadnienie metafizyki moralności) 1788: Kritik der praktischen Vernunft (Krytyka praktycznego rozumu) 1790: Kritik der Urteilskraft (Krytyka władzy sądzenia) 1797: Metaphysik der Sitten (Metafizyka moralności) Inne dzieła[edytuj | edytuj kod] 1784: Idee zu einer allgemeinen Geschichte in weltbürgerlicher Absicht 1786: Metaphysische Anfangsgründe der Naturwissenschaft 1793: Die Religion innerhalb der Grenzen der bloßen Vernunft (Religia w obrębie samego rozumu) Publikacje pośmiertne[edytuj | edytuj kod] 1882–1884: Reflexionen (wyd. Erdmann) 1889–1899: Lose Blätter (wyd. Reicke) 1939: Opus Postumum – zostało opublikowane dopiero w 1938 roku Polskie przekłady dzieł[edytuj | edytuj kod] Ważniejsze przekłady polskie Projekt wiecznego pokoju. Rozwaga filozoficzna Józef Władysław Bychowiec Krytyka czystego rozumu, tłum. Piotr Chmielowski (1904) lub Roman Ingarden Krytyka praktycznego rozumu, tłum. Feliks Kierski, (1911) Krytyka władzy sądzenia, tłum. Jerzy Gałecki (1986) Metafizyczne podstawy nauki o cnocie, tłum. Włodzimierz Galewicz (2004) Metafizyczne podstawy nauki prawa, tłum. Włodzimierz Galewicz (2006) Metafizyka moralności, tłum. Ewa Nowak (2005) Religia w obrębie samego rozumu, tłum. Aleksander Bobko (1993) Opus Postumum, tłum. Tomasz Kupś i Mirosław Żelazny (2019) Literatura w języku polskim Fr. Paulsen: Kant i jego nauka (tłumaczenie polskie 1903) Adam Żółtowski: Filozofia Kanta (1923) Stefan Harassek: Kant w Polsce przed rokiem 1830 (1916) Zobacz też[edytuj | edytuj kod] Co to jest Oświecenie sapere aude Kant-Studien dom Kanta Przypisy[edytuj | edytuj kod] ↑ Kant Immanuel, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-09-04] . ↑ Index librorum prohibitorum Ssmi D.N. Leonis XIII iussu et auctoritate recognitus et editus : praemittuntur constitutiones apostolicae de examine et prohibitione librorum, Rzym 1900, s. 171. ↑ Pierre Chaunu: Cywilizacja wieku Oświecenia. Warszawa: PIW, 1993, s. 243. ISBN 83-06-02339-0. ↑ Pierre Chaunu: Cywilizacja wieku Oświecenia. Warszawa: PIW, 1993, s. 244. ISBN 83-06-02339-0. ↑ Idea wieczystego pokoju. Część I, Idea wieczystego pokoju. Część II, Traktat o wiecznym pokoju” I. Kanta jako pierwowzór porządku prawnego wspólnoty europejskiej. ↑ ImmanuelI. Kant ImmanuelI., Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która będzie mogła wystąpić jako nauka, BenedyktB. Bornstein (tłum.), JaninaJ. Suchorzewska (oprac.), Warszawa: PWN, 1993, ISBN 83-01-11368-5, OCLC 749448916 . Bibliografia[edytuj | edytuj kod] Siegfried Marck, 1917, Kant und Hegel. Eine Gegenüberstellung ihrer Grundbegriffe, Tübingen. Karl Vorländer, 1924, Immanuel Kant. Der Mann und das Werk, Leipzig, 1992 Hamburg, 2003 Wiesbaden Tadeusz Kroński, 1966, Kant, Warszawa. W. Gromiec, 1976, Kant – podmiot, osoba, państwo celów, Wrocław. Marek Jan Siemek, 1977, Idea transcendentalizmu u Fichtego i Kanta, Warszawa. Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, 1979, System idealizmu transcendentalnego, Warszawa. Otfried Höffe, 1994, Immanuel Kant, Warszawa. Leszek Kołakowski, 2006, Immanuel Kant, s. 7–16, [w:] O co nas pytają wielcy filozofowie, Kraków. Sławomir Molęda, Kantowska krytyka eudajmonizmu państwowego, „Histmag.org”, 23 czerwca 2009. Mirosław Żelazny, Metafizyka czasu i wieczności jako filozofia człowieka w idealizmie niemieckim od Kanta do Nietzschego, Toruń 1986. Mirosław Żelazny, Idea wolności w filozofii Kanta, Toruń 1993 (II wyd. 2001). Mirosław Żelazny, Kant dla początkujących, Toruń 2008. TomaszT. Kupś TomaszT., Filozofia religii Immanuela Kanta, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2008, ISBN 978-83-231-2308-8, OCLC 316602317 . Michał Heller, Tadeusz Pabjan: Elementy filozofii przyrody. Kraków: Copernicus Center Press, 2014. ISBN 978-83-7886-065-5. Kant, s. 161–184, [w:] Władysław Tatarkiewicz, 1988, Historia Filozofii, t. 2, PWN, Warszawa, ​ISBN 83-01-08652-1​. ImmanuelI. Kant ImmanuelI., Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która będzie mogła wystąpić jako nauka, BenedyktB. Bornstein (tłum.), JaninaJ. Suchorzewska (oprac.), Warszawa: PWN, 1993, ISBN 83-01-11368-5, OCLC 749448916 . Leszek Kołakowski, O co pyta nas Kant?, [w:] Tygodnik Powszechny, 3/2006 (2949), 15 stycznia 2006 roku, ISSN 0041-4808. Kant…, s. 137–164, [w:] Roger Scruton, 1989, A Short History of Modern Philosophy – from Descartes to Wittgenstein, ARK, London, New York, ​ISBN 0-7448-0010-2​. Kant, s. 217-242, [w:] D. W. Hamlyn, 1987, The Pelican History of Western Philosophy, Penguin Books, London, ​ISBN 0-14-022863-2​. Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod] Polskojęzyczne[edytuj | edytuj kod] Sławomir Molęda, Kantowska krytyka eudajmonizmu państwowego, „Histmag.org”, 23 czerwca 2009. Jerzy Kochan Niebieskie oczy Kanta Immanuel Kant, Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki która będzie mogła wystąpić jako nauka Dzieła zebrane Immanuela Kanta. [zarchiwizowane z tego adresu]. Immanuel Kant, Krytyka praktycznego rozumu Polskie Towarzystwo Kantowskie Wprowadzenie do filozofii transcendentalnej Immanuela Kanta (seria trzech tekstów) Angielskojęzyczne[edytuj | edytuj kod] Brytyjskie Towarzystwo Kantowskie. Strona Steve’a Palmquista – pełna systematyzacja tekstów Kanta + dużo artykułów. (ang. • niem.) Artykuły na Internet Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-06-27]: MattM. McCormick MattM., Immanuel Kant: Metaphysics . (Metafizyka Kanta) ColinC. McLear ColinC., Kant: Philosophy of Mind . (Kantowska filozofia umysłu) Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-08-07]: MichaelM. Rohlf MichaelM., Immanuel Kant, 25 stycznia 2016 . MartinM. Schönfeld MartinM., MichaelM. Thompson MichaelM., Kant's Philosophical Development, 25 listopada 2014 . (Filozoficzny rozwój Kanta) CatherineC. Wilson CatherineC., Leibniz's Influence on Kant, 30 stycznia 2018 . (Wpływ Leibniza na Kanta) RobertR. Hanna RobertR., Kant's Theory of Judgment, 23 października 2017 . (Kantowska teoria sądu) GarrathG. Williams GarrathG., Kant's Account of Reason, 1 listopada 2017 . (Kantowskie ujęcie rozumu) MichelleM. Grier MichelleM., Kant's Critique of Metaphysics, 29 marca 2018 . (Kantowska krytyka metafizyki) Nicholas F.N.F. Stang Nicholas F.N.F., Kant's Transcendental Idealism, 4 marca 2016 . (Idealizm transcendentalny Kanta) AndrewA. Brook AndrewA., Kant's View of the Mind and Consciousness of Self, 22 stycznia 2013 . (Kantowska teoria umysłu i samoświadomości) LisaL. Shabel LisaL., Kant's Philosophy of Mathematics, 19 lipca 2013 . (Kantowska filozofia matematyki) AndrewA. Janiak AndrewA., Kant's Views on Space and Time, 10 października 2016 . (Poglądy Kanta na przestrzeń i czas) EricE. Watkins EricE., MariusM. Stan MariusM., Kant's Philosophy of Science, 18 lipca 2014 . (Filozofia nauki Kanta) GraciellaG. De Pierris GraciellaG., MichaelM. Friedman MichaelM., Kant and Hume on Causality, 11 grudnia 2013 . (Kant i Hume o przyczynowości) RobertR. Johnson RobertR., AdamA. Cureton AdamA., Kant's Moral Philosophy, 7 lipca 2016 . (Filozofia moralna Kanta) LaraL. Denis LaraL., EricE. Wilson EricE., Kant and Hume on Morality, 29 marca 2018 . (Kanta i Hume o moralności) HannahH. Ginsborg HannahH., Kant's Aesthetics and Teleology, 13 lutego 2013 . (Estetyka i teleologia Kanta) DerekD. Pereboom DerekD., Kant's Transcendental Arguments, 2 marca 2018 . (Argumenty transcendentalne Kanta) LawrenceL. Pasternack LawrenceL., PhilipP. Rossi PhilipP., Kant's Philosophy of Religion, 18 lipca 2014 . (Kantowska filozofia religii) FrederickF. Rauscher FrederickF., Kant's Social and Political Philosophy, 1 września 2016 . (Filozofia społeczno-polityczna Kanta) Niemieckojęzyczne[edytuj | edytuj kod] Immanuel Kant Utwory Niemieckie Towarzystwo Kantowskie. Uniwersytet w Marburgu – teksty źródłowe w oryginale. Kontrola autorytatywna (osoba): ISNI: 0000 0001 2282 4025 VIAF: 82088490 ULAN: 500107055 LCCN: n79021614 GND: 118559796 NDL: 00445131 LIBRIS: gdsvw3z03wtsnhn BnF: 11909393p SUDOC: 02694507X SBN: IT\ICCU\CFIV\000707 NLA: 35259064 NKC: jn19990004171 DBNL: kant020 BNE: XX1002482 NTA: 06840753X BIBSYS: 90066754 CiNii: DA00159992 Open Library: OL18074A PLWABN: 9810530647305606 NUKAT: n93081168 NLI: 000602488, 000613136, 000613138, 001789143, 001789689 PTBNP: 8958 CANTIC: a10436352 LNB: 000015134 NSK: 000100107 BNA: 000029470 CONOR: 6276707 ΕΒΕ: 61881 BLBNB: 000174186 KRNLK: KAC199614392 LIH: LNB:V*8181;=BE WorldCat: lccn-n79021614 Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Immanuel_Kant&oldid=61155019” Kategorie: Absolwenci i studenci Uniwersytetu Albrechta w Królewcu Autorzy umieszczeni na indeksie ksiąg zakazanych Członkowie Pruskiej Akademii Nauk Epistemologia Estetycy Etycy Filozofowie niemieckojęzyczni Filozofowie nowożytni Filozofowie prawa Filozofowie XVIII wieku Immanuel Kant Ludzie urodzeni w Królewcu Nauczyciele domowi Niemieccy myśliciele polityczni Rektorzy Uniwersytetu Albrechta w Królewcu Urodzeni w 1724 Wykładowcy Uniwersytetu Albrechta w Królewcu Zmarli w 1804 Ukryte kategorie: Artykuły wymagające poprawy stylu Artykuły wymagające uzupełnienia informacji Artykuły z brakującymi przypisami Byłe Artykuły na Medal Menu nawigacyjne Narzędzia osobiste Nie jesteś zalogowany Dyskusja Edycje Utwórz konto Zaloguj się Przestrzenie nazw Artykuł Dyskusja Warianty Widok Czytaj Edytuj Edytuj kod źródłowy Historia i autorzy Więcej Szukaj Nawigacja Strona główna Losuj artykuł Kategorie artykułów Najlepsze artykuły Częste pytania (FAQ) Dla czytelników O Wikipedii Zgłoś błąd Zgłoś błąd w pliku Kontakt Wspomóż Wikipedię Dla wikipedystów Pierwsze kroki Portal wikipedystów Ogłoszenia Zasady Pomoc Ostatnie zmiany Narzędzia Linkujące Zmiany w linkowanych Prześlij plik Strony specjalne Link do tej wersji Informacje o tej stronie Cytowanie tego artykułu Element Wikidanych Drukuj lub eksportuj Utwórz książkę Pobierz jako PDF Wersja do druku W innych projektach Wikimedia Commons Wikicytaty Wikiźródła W innych językach Afrikaans Alemannisch አማርኛ العربية Aragonés Arpetan Asturianu Aymar aru Azərbaycanca تۆرکجه বাংলা Bân-lâm-gú Башҡортса Беларуская Беларуская (тарашкевіца)‎ भोजपुरी Bikol Central Български Bosanski Brezhoneg Буряад Català Чӑвашла Cebuano Čeština Chavacano de Zamboanga Cymraeg Dansk الدارجة Deutsch Eesti Ελληνικά Emiliàn e rumagnòl English Эрзянь Español Esperanto Estremeñu Euskara فارسی Fiji Hindi Føroyskt Français Frysk Gaeilge Gàidhlig Galego 贛語 ગુજરાતી 한국어 Հայերեն हिन्दी Hrvatski Ido Ilokano Bahasa Indonesia Interlingua Interlingue Íslenska Italiano עברית Jawa Kabɩyɛ ಕನ್ನಡ ქართული Қазақша Kinyarwanda Kiswahili Kriyòl gwiyannen Kurdî Кыргызча Кырык мары Ladin لۊری شومالی Latina Latviešu Lëtzebuergesch Лезги Lietuvių Ligure Limburgs Lingua Franca Nova Livvinkarjala Lumbaart Magyar मैथिली Македонски Malagasy മലയാളം Malti मराठी მარგალური مصرى Bahasa Melayu Mirandés Монгол မြန်မာဘာသာ Nāhuatl Nederlands नेपाली नेपाल भाषा 日本語 Нохчийн Nordfriisk Norsk bokmål Norsk nynorsk Occitan Oʻzbekcha/ўзбекча ਪੰਜਾਬੀ پنجابی پښتو Patois Piemontèis Tok Pisin Plattdüütsch Português Qaraqalpaqsha Română Rumantsch Runa Simi Русиньскый Русский Саха тыла संस्कृतम् Sardu Scots Shqip Sicilianu Simple English Slovenčina Slovenščina کوردی Српски / srpski Srpskohrvatski / српскохрватски Sunda Suomi Svenska Tagalog தமிழ் Taqbaylit Татарча/tatarça తెలుగు ไทย Тоҷикӣ Türkçe Українська اردو Vepsän kel’ Tiếng Việt Volapük Võro 文言 West-Vlams Winaray 吴语 ייִדיש Yorùbá 粵語 Zazaki Zeêuws Žemaitėška 中文 Edytuj linki Tę stronę ostatnio edytowano 22 paź 2020, 10:45. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania. Polityka prywatności O Wikipedii Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność Wersja mobilna Dla deweloperów Statystyki Komunikat na temat ciasteczek