Сизиф — Уикипедия Сизиф Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет Jump to navigation Jump to search Персефона Аидта Сизифке тас домалаттырды, (ваза), б.з.д.530ж. шамасы, Мемлекеттік антикалық мұралар мұражайы (инв. 1494) Сизиф（көне грекше: Σίσυφος）— грек мифологиясындағы жазаланған тұлғалардың бірі. Ол бір мезгіл ажал құдайы Танатосты байлап тастап, адамдар өлімнен құтылған екен. Қатты ашуланған олимп құдайлары оны қатал жазалаған. Оған берілген жаза: Дәу бір тасты тау басына домалатып шығару керек. Бірақ әр рет тау басына тасты домалатып жете бергенде тас етекке қарай домалап кетіп отырады. Сөйтіп Сизиф мәңгі бақи тас домалатумен болады, бірақ мақсатына мәңгі жете алмайды. Батыстық контексте "Сизиф тағдыры"（sisyphean）— еш нәтижесі жоқ іспен шексіз-шетсіз айналысуға мәжбүр болу мағынасын береді. Олимп Құдайларының ойынша, еш нәтижесі жоқ іспен айналысудан өткен жаза дүниеде жоқ көрінеді. Мазмұны 1 Этимология 2 Миф 3 "Сизиф" Камю бойынша 4 Сыртқы сілтеме 5 Дереккөздер Этимология[өңдеу] Роберд Бикестің зерттеуінше, көне грек тілі түпнұсқасында Сизиф деген сөз "Дана" (wise) дегенді білдіретін σοφός деген сөзден шыққан екен.[1] Миф[өңдеу] Сизиф – Кіші азияның Эгей теңізі жағалауына жақын өңіріндегі Эфир (Ephyra, көне аты Коринф) қаласының құрушы патшасы Эоланың ұлы, шешесі Энарет[2][3]. Ол Атлантаның қызы Меропаға үйленеді. Оның ұлдары Главк, Орнитион, Ферсандр және Альм[4]. Кей деректерде ол Эфир (Коринф) қаласының патшасы болған.[5] Сизиф(1548–49) Titian сызған, Prado мұражайы, Мадрид, Испания. Толық сурет Гомер дастандары бойынша, Сизиф өзінің сұңғыла айлакерлігімен даңқы шыққан. Ол ғажайып ақылдылығымен өте мол байлық жиып алған екен. Зевс өзен құдайы Эзоптың (Aesopus) қызы Эгинаны (Aegina) алып қашқан соң, Эзоп қызын іздеп Коринфке келеді. Ол қызын Сизиф алып қашып кеткен деп есептеген екен. Сизиф оған төрт мезгіл толық ағатын өзенге ауысу шартымен оның қызының жоғалу сырын түгел айтып береді. Зевстің құпиясын ашып тастағандықтан, қатты ашуланған Зевс оған Танатосты жіберіп, оны Аидқа байлап әкелуді бұйырады. Бірақ Сизиф ақылмен ажал құдайы Танатостың қолын байлап тастайды да[6], жер бетінен енді ешкім Аидқа қайтпай қалады. Адамдар өлмейтін болған соң Аидқа құрбандық шалатын да ешкім болмайды. Зевс соғыс құдайы Аресті Сизифке жіберіп, Танатосты босаттыруға және Сизифтің жанын алып келуге бұйырады. Сизиф өлер алдында әйеліне (Merope) өзінің денесін жерге көмбеуді, сондай-ақ Аидқа арнап құрбандық шалмауды тапсырады. Бірақ Аидқа барған соң, Персефонаға (Persephone) "денесі жерге көмілмеген адамның Аидта болуы ақылға симайды" деп, әйеліне Аидқа арнап құрбандық шалуды талап ететінін айтып үш күнге сұранады. Сөйтіп ол жер бетіне қайта келеді. Бірақ Босанып алған Сизиф жер бетінен кеткісі келмей, Аидқа барудан бас тартады. Зевс тағы да Танатосқа Сизифтің жанын алып келуге жұмсайды. [7] Құдайлардың құдайы Зевстің қаһарына ұшыраған Сизифке өзгеше Тас домалату жазасы кесіледі. Сизиф ергежейлілер, Tomasz Moczekтің туындысы, Вроцлав қаласы Ондағы бірден бір мүмкіндік иен тау және ауыр тас қана болады. Ол бар күшімен дәу тасты домалатып тау басына шығара бергенде тас оның қолынан сытылып кетіп, етекке домалап кетеді де, оның әр реткі еңбегі еш кетіп отырады. "Сизиф" Камю бойынша[өңдеу] Әйгілі француз жазушысы Альберт Камю «Сизиф туралы аңыз» кітабында Сизифтік тағдырдың мәніне үңіліп, ондағы абсурдтық мағынаға терең талдау жасап, адамзат баласының маңдайындағы Сизифше қысметті өз философиясының арқау тақырыбы етеді. Камю Сизифтің тағдырына экзистенциализм мағынасын береді. Ежелгі грек мифологиясындағы әйгілі үш жазаланушының бірі (Тантал жазасы, Прометей жазасы және Сизиф жазасы) болған Сизифтің тағдыры мағынасыздық арқылы азап тарту болды. Оның өнімсіз еңбегі, оның жапа-жалғыздығы, оның күрсінісі мен қасіреті - тек қайсар, батыл, жігерлі, ақылды адамдар ғана төзбейтін тағдыр болатын. Rayiram kunnu-дегі Naranathu bhanthan мүсіні Бірақ, күндердің бірі Сизифтің ғаріп, иен, оқшау, түңілісті тірлігінде жаңа мәнділік пайда болады. Ол тастың домалауының тербелісін сезеді. Ол осынау тербеліске еліте жүріп, тас домалатудың машақаты мен мәнсіздігін ұмытады. Сөйтіп ендігі жерде оның тас домалатуының Абсурдтық мағынасы жойылып, тас домалату оған ең мәнді жұмысқа айналады. Ал, Құдайлар оған берген жазасы оны жазалай алмайтын жаңа деңгейге жеткенін мойындауға мәжбүр болады. Ендігі жерде ол өз тағдырын өз қолына алады. Ол домалатқан тастың бойында оның өмірінің мағынасы бірге домалап бара жатқанын сезді. Сөйтіп ол өз күресіне өзі ден қою арқылы нәтижесіз іске құрылған өмірін мәнді етіп, "Сизиф бақытын" жаратады. Сизифті "ақылды еді" деушілер де, "қарақшы еді" деушілер де тарихта болған. Бірақ бұл қайшылықты баға емес болатын. Қайшылық түрмедегі мағынасыз еңбектің қандай ниет пен құндылық өлшеміне сай атқарылғандығында болатын. Сизифтің Зевс алып қашқан қыздың дерегін қыз әкесіне айтып, Зевстің ашуын туғызуы құпиялықты сақтамаушыларға реніш те оятуы мүмкін. Әрине, ажалдың өзін алдап соғушыға тек соғыс құдайы ғана төтеп бере алған екен. Демек, ең маңыздысы Құдайларға ерегескендей үнсіз-түнсіз тас домалатудан ол ақыры өз бақытын табады. Альберт Камюдің пікірінше, Сизифтің тасы әрі қасіреттің бұлағы, әрі жаңа бақытқа жетудің баспалдағы болмақ. Сыртқы сілтеме[өңдеу] Сизиф аңызы --- видео Сизиф ---- видео Сизиф -- видео Дереккөздер[өңдеу] ↑ R. S. P. Beekes, Etymological Dictionary of Greek, Brill, 2009, p. xxxiii. ↑ Гомер. Илиада VI 153 ↑ "Apollodorus, Library, 1.9". Perseus Digital Library. Retrieved 2014-10-09. ↑ Павсаний. Описание Эллады II 4, 3 ↑ Павсаний. Описание Эллады II 3, 1 ↑ Схолии к Гомеру. Илиада VI 153 // Комментарий Д. О. Торшилова в кн. Гигин. Мифы. СПб, 2000. С.81 ↑ "Ancient Greeks: Is death necessary and can death actually harm us?". Mlahanas.de. Retrieved 2014-02-19. «https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Сизиф&oldid=2814110» бетінен алынған Санат: Ежелгі грек құдайлары Ежелгі грек мифологиясы Гректер Мифология Бағыттау мәзірі Жеке құралдар Кірмегенсіз Талқылау Үлесім Тіркелу Кіру Есім кеңістіктері Мақала Талқылау disable disable Кирил Latın توتە disable disable disable Көрініс Оқу Өңдеу Өңделу тарихы More Іздеу Шарлау Басты бет Қауым порталы Жуықтағы өзгерістер Ең жаңа беттер Кездейсоқ бет А —  Я тізімдеуі Анықтама Форум Талқылау легі Қателер туралы хабарлау Демеу беру Құралдар Мұнда сілтейтін беттер Қатысты өзгерістер Арнайы беттер Тұрақты сілтеме Мәлімет Беттен дәйексөз алу Уикидерек данасы Баспа/экспорт PDF ретінде жүктеп алу Басып шығару Басқа жобаларда Ортаққор Басқа тілдерде Afrikaans العربية مصرى Asturianu Azərbaycanca Boarisch Беларуская Български বাংলা Brezhoneg Bosanski Català کوردی Čeština Чӑвашла Dansk Deutsch Ελληνικά English Esperanto Español Eesti Euskara فارسی Suomi Français Gaeilge Galego עברית Hrvatski Magyar Հայերեն Bahasa Indonesia Íslenska Italiano 日本語 Jawa ქართული 한국어 Latina Lëtzebuergesch Lietuvių Македонски မြန်မာဘာသာ Plattdüütsch Nederlands Norsk nynorsk Norsk bokmål Occitan Polski Português Română Русский Scots Srpskohrvatski / српскохрватски Simple English Slovenčina Slovenščina Shqip Српски / srpski Svenska ไทย Türkçe Українська Tiếng Việt Winaray 吴语 中文 Сілтемелерді өңдеу Бұл беттің соңғы өзгертілген кезі: 20:01, 2020 ж. қарашаның 16. Мәтін Creative Commons Attribution-ShareAlike лицензиясы аясында қолжетімді; қосымша шарттар қолданылуы мүмкін. Бұл сайтты қолдану арқылы Қолдану шарты және Құпиялық саясатымен келісесіз. Wikipedia® Wikimedia Foundation, Inc. коммерциялық емес ұйымының тіркелген сауда маркасы. Құпиялық саясаты Уикипедия туралы Жауапкершіліктен бас тарту Мобайлды көрініс Жасақтаушылар Statistics Cookie statement