/ . ^V- If '^ PRINCETON, N. J. ^ BS 2661 .B88 1876 Bible. The epistles to the Romans THE (* JAN 24 1911 EPISTLE TO THE ROMANKT^ IN GREEK, IN WHICH THE TEXT OF ROBERT STEPHENS, THIRD EDITION, IS COMPARED WITH THE TEXTS OF THE ELZEVIRS, LACHMANN, ALFORD, TREGELLES, TISCHENDORF, AND WESTCOTT, AND WITH THE CHIEF UNCIAL AND CURSIVE MANUSCRIPTS, TOGETHER WITH REFERENCES TO THE NEW TESTAMENT GRAMMARS OF WINER AND BUTTMANN. BY y HENRY A. BUTTZ, Professor of New Testament Exegesis in Drew Theological Seminary. NEW YORK: NELSON & PHILLIPS. CINCINNATI : HITCHCOCK & WAT-DEN. 1876. Entered accordiug to Act of Congres?, in the year 1876, by NELSON & PHILLIPS, in the Office of the Librarian of Congress at Washington. 'Ερευνάτε τάς Τραφάς^ δη νμέΐς δοκεΐτε εν ανταΐς ζωήν αΐώνιον εχειν. και εκεΐναί είσιν αΐ μαρτνρονσαΐ περί έμον. John ν, 39. " Make your thirty thousand (various readings) as many more, if numbers of copies can ever reach that sum ; all the better to a knowing and serious reader, who is thereby more richly furnished, to select what he sees genuine. But even put them into the hands of a knave or a fool, and yet with the most sinistrous and absurd choice he shall not extinguish the light of any one chapter, nor so disguise Christianity but that every feature of it will still be the same." — Bentley. PREFACE. THIS little work on the Epistle to the Romans is in- tended as the beginning of an edition of the entire Greek Testament with textual and grammatical refer- ences, on a similar plan, for which I have already made considerable preparation. This purpose will, I hope, jus- tify the length of the explanatory part, as compared with the small part of the Testament here given. It is the re- sult of my own needs as an instructor, and is offered to those interested in the critical study of the New Testa- ment with a threefold object : — 1. It is hoped that it may serve as an introduction to the study of the textual and grammatical criticism of the New Testament in the original Greek. The materials which are here placed in a condensed form before the student may help to foster a love for this very interesting and important department of study, and lead him to seek for those more voluminous and exhaustive works which are now placed within his reach. 2. It will enable the pastor who has not the time nor the materials for extensive research, to see at a glance the present state of the text on any passage in this book on which he is about to speak, both as regards the views of 6 • Preface. the great critics, and the readings of the chief uncial and cursive manuscripts. 3. It will make accessible to all who may choose to employ them those great repositories of grammatical and philological knowledge, the grammars of Winer and Butt- mann. Although both of these grammars have excellent indexes, they are comparatively little used by the major- ity of even the more studious class of ministers and theo- logical students, on account of the time required in search- ing out the precise point of the references. By looking at the figures in the text of this manual, one may readily see the word on which the grammars have made an exe- getical or grammatical comment, and the page in the grammar where it may be found. It is a little remark- able that while this has been done for the classics, it has never before, so far as I am aware, been attempted for the New Testament. With regard to the text criticism in the notes, a few words of explanation are necessary. The text adopted as the basis is that of Stephens, third edition, A. D. 1550, and is printed from the excellent little work of F. H, Scrivener, LL.D. The texts of Alford and of Westcott I have collated, and I believe the text of the latter is here for the first time made accessible, in the form of comparison, to American scholars. The collation is made from Westcott's text as it is found in Dr. C. J. Vaughan's Commentary on the Romans. In making the collation I have been guided chiefly by Dr. Scrivener's admirable work, and have employed Preface. 7 his references to Lachmann, Tischendorf, and Tregelles, as guides for myself. I have, however, personally inspected and verified every reference which I have made. In the matter of the manuscripts, the most important uncials and cursives have been employed for comparison. I would, however, warn the student against regarding those here mentioned as a sufficient basis for an inde- pendent criticism of the text. They have not been cited as proofs of what the text ought to be, but rather as a gratification to those who want to know what the oldest manuscripts say on the text. In many cases, as will be seen, I have omitted them altogether. These manuscripts I have quoted on the authority of Dr. Tregelles, whose great work I have constantly had before me. His method of distinguishing the variations in the text has been employed in this work, and I desire to render the fullest acknowledgments both to him and to Dr. Scrivener. What Dr. Tregelles says in the Introduction to his own well-nigh complete treatise on the text variations of the manuscripts may be applied much more justly by the reader of so unpretentious a compilation as this : — " I only add that the knowledge of the names, etc., of manuscripts will do as little toward making a critic, as an acquaintance with the names of colors will do in consti- tuting an artist, or an inventory of tools will do in causing the possessor to be a skilled artisan. Information for use is furnished and nothing more ; if rightly applied, it will cause \\\^ facts ^Sia principles of criticism to take hold on the mind. I cannot, however, cease to state that it is only 8 Preface. a Christian scholar who can use these things rightly in the fullest sense ; for he alone knows the full value of Holy Scripture as the record of the Holy Ghost, given to make wise unto salvation through faith which is in Christ Jesus; and he only can rightly apprehend what that spirit of prayer is in which all biblical studies should be car-' ried on." I dare not hope that in so many details I have secured absolute accuracy, and I shall be greatly obliged to those who will kindly point out and forward to me any errors they may detect. My best thanks are due to those friends who have aided me by advice, encouragement, or help in the work. If the plan here adopted shall render even a little service in the critical study of the New Testament in the original Greek, I shall be abundantly repaid for my labor. Madison, N. J., September 18, 1876. EXPLANATION OF ABBREVIATIONS. EDITORS OF THE GREEK TEXT. E. Elzevirs A. D. 1624. L. Lachmann " 1842-1850. A. Alford " 1871. Tr. Tregelles " 1857-1872. ' T. Tischendorf " 1865-1872. W. Westcott " 187^ MANUSCRIPTS. X, Codex Sinaiticus. It belongs to the fourth century, and is now in the imperial library at St. Petersburgh. A part of this manuscript, containing portions of the Septuagint, was discovered by Tischendorf, at the monastery of St. Catherine, Mount Sinai, in 1844, and was published by him in 1846 under the title Codex Friderico-Au gust anus, in honor of his patron, Frederick Augus- tus, king of Saxony. It is in the library of the University of Leipzig. In 1859 Tischendorf found the remainder of this ancient manuscript in the same monastery, and secured it as a present for the emperor of Russia, the patron of the Greek Church. It was published at St. Petersburg in 1862, under the title Bibliorum Co- dex Sinaiticus Petropolitanus. In the nomenclature of Greek manu- scripts the latter is known as n, and is called the Codex Sinaiticus. Trecrelles says of it: " In one respect this manuscript stands alone : it is the only Greek document of the highest antiquity that con- tains the New Testament entire ; its importance, therefore, in the Pastoral Epistles, the latter part of the Epistle to the Hebrews, and the book of Revelation, (portions in which the Codex Vati- canus is now defective,) is peculiarly great, and thus full attention ouo-lit to be given to its testimony in any critical estimate of what were the actual words and sentences written by the inspired au- thors of the New Testament." It contains also a part of the 0]J Testament, the so-called Epistle of Barnabas, and a large portion of the Shepherd of Hermas in Greek. ΙΟ Explanation of Abbreviations. A, Codex Alexandrinus. It belongs to the early part of the fifth century, and is now in the library of the British Museum, in London. This manuscript was sent as a present to Charles I of England, in 1628, by Cyrillus Lucaris, Patriarch of Constanti- nople. Little is known of its early history. Its name, Alexan- drinus, was given to it because it had been brought to Constan- tinople from Alexandria by Cyrillus. It contains nearly all the Septuagint version of the Old Testament, and the New Testa- ment, except Matthew's Gospel as far as to chapter xxv, 6 ; Jo'hn vi, 50 to viii, 52 ; 2 Cor. iv, 13 to xii, 6. It contains the only copy extant until recently of the First Epistle of Clement of Rome to the Corinthians, and a fragment of his so-called Second Epistle, " This was the first manuscript of great importance and antiquity of which any extensive use was made by textual critics." — Tregclles. B, Codex Vaticanus. This great manuscript is in the Vati- can Library at Rome, where it has remained, except for a brief period, since the first establishment of the library by Pope Nich- olas v., who died in 1455. The best critics regard it as belonging to the former part of the fourth century. The collations of it by Bartolocci, Bently, Birch, and the examination of many of its read- ings by Tischendorf, Tregelles, Alford, and others, have been of great value, and have enabled them to render invaluable service in the settling of the New Testament text, as affected by this manuscript. This manuscript has until recently been almost in- accessible to scholars ; but it is now being published in six vol- umes, after the style of the St. Petersburg edition of Codex Si- naiticus. In the Old Testament the greater part of Genesis and some of the Psalms are wanting; and in the New Testament, He- brews from chap, ix, 15 to the close of the book, the Pastoral Epis- tles, Philemon, and the Revelation, have also been lost. Tre- gelles says : " In many respects there is no manuscript of equal value in criticism, so that even though we are at times in doubt as to its readings, we are bound to prize highly what we do know." C, Codex Ephraemi. This manuscript is a Palimpsest, {Co- dex Rescripttis^ and is now in the Imperial Library of Paris. It is regarded by the most competent authorities as belonging to the fifth century. The upper writing of this manuscript was a por- tion of the Greek works of Ephraem Syrus, hence its name. It contains parts of the Septuagint, and all the New Testament books except Second Thessalonians and Second John. This manuscript is very highly esteemed by critics. Explanation of Abbreviations. ij D, (in St. Paul's Epistles,) CODEX ClaromontanuS. It is in the Imperial Library of Paris. It is a Graeco-Latin manuscript, and contains the fourteen Epistles of St. Paul, except Rom. i, 1-7. It belongs to the sixth century. Theodore Beza says that he procured it from Clermont, in the diocese of Beauvais, and hence it received the name which he gave it, Claromontanus. The Latin version represents the vetiis Latina. It is, in Tregelles's opinion, " one of the most valuable manuscripts extant." 17, Codex Colbertinus, (33 in the Gospels, 17 in St. Paul's Epistles, 13 in the Acts and Catholic Epistles.) It is in the Im- perial Library of Paris, and belongs to the eleventh century. It is "the most important cursive''' manuscript now known. It con- tains part of the prophets, and all the New Testament except the Apocalypse. 37, Codex Leicestrensis, (69 in the Gospels, 31 in the Acts and Catholic Epistles, 37 in St. Paul's Epistles.) This is also a cursive manuscript, and is the property of the town coun- cil of Leicester. Its date is assigned to the fourteenth century. It is defective to the eighteenth chapter of Matthew, and at the present time all is lost after Rev. xix, 10. " It is of far higher value than not only the mass of the recent cursive copies, but also than the greater part of the later uncials." — Tregelles. GRAMMARS. W, Dr. George Benedict Winer's Grammar OF THE IDIOM OF THE New Testament, prepared as a Solid Basis for the Interpre- tation of the New Testament. Seventh Edition, Enlarged and Improved. By Dr. Gottlieb Liinemann. The references are to the excellent translation of this work by Rev. J. H. Thayer, D.D., Professor in Andover Theological Seminary. It is published by Warren F. Draper, Andover, 1869. B, Alexander Buttmann's GRAMMAR OF THE NEW Testa- ment Greek. The references are also to Professor Thayer's translation. Warren F. Draper, Andover, 1873. MARKS IN THE TEXT AND IN THE NOTES. * denotes the addition of something to the text, f denotes the omission of the reading in the text. \ denotes a reference in the notes to a reading different from that in the text. " indicate the close of a reading begun by ^ or f. 12 Explanation of Abbreviations. ( ), inclosing a reference, show that they are not quoted on either side. [ ] indicate a doubtful reading. s after the notation of a manuscript indicates that the reading is gathered from the silence of collators. A quotation from the Old Testament is indicated by noting the place whence it is probably taken in the body of the text and immediately after the citation. Marg. indicates an alternative reading to the one contained in the body of the text. The editors not quoted in favor of the changed readings are to be understood as favoring the text of Stephens. " After the notation of a manuscript a * denotes a prima manu, (thus B",) and then a numeral shows what the reading is of the same manuscript when corrected ; thus B^ would imply that the correction was made by the original writer; B^ by a corrector; B^ by a third hand, or second corrector." As an example of the textual criticism take chap. 1, vs. 1. We notice that the editors, Tregelles, Tischendorf, and West- cott read Χρίστου Ίησον, and also the Codex Vaticanus ; where- as the reading in the text is supported by Tregelles in the mar- gin, Westcott margin, and also by the two editors not mentioned on the other side, namely, Alford and Lachmann. In this read- ing they follow Codices Sinaiticus, Alexandrinus, Claromontanus in the Latin, (this passage is not in the Greek of D,) Colbertinus and Leicestrensis. The figures in the text refer to the grammatical references, which show the page in Winer's or Buttmann's New Testament grammars where the passage containing the word is quoted. ΠΑΤΑΟΤ TOT ΑΠθ:§ΤΟΑΟΤ Η ΠΡΟΣ ΡαΜΑΙΟΤΈ ΕΠΙΣΤΟΛΗ. ΠΑΤΛΟΣ' δονλος Ι Ίησον Χρίστου," κλητος απόστολος, άφωρισμένος 1 είζ• εναγγέλιον^ θεον^, ' δ ττροεπηγγείλατο δια των προφητών αντον 2 εν γραφαΐς άγίαις, ' περί τον νΐον αντον^ τον γενομένου εκ σπέρμα- 3 τος ι ί\αβΙό" κατά σάρκα, ' τον ορισθέντος ν'ιον θεον εν δυνάμει, κατά 4 Ιίνενμα άγιωσννης, εξ* αναστάσεως νεκρών^, Ίτ/σοΰ Χ.ριστοΰ του Κυρίου ημών, ' δι''^ ον έλάβομεν'' χάριν και άποστολήν εις νπακοήν πίστεως^ έν^ 5 Ιπασι" τοις εθνεσιν, νπερ^^ του ονόματος αντον, ' έν^^ υΐς εστε και 6 νμεΐς, κλητοί ^Ιησον Χριστοΰ^^• πάσι τοις ουσιν εν'^^ 'Ρ(^μχΐ άγαπητοΐς 7 Θεοΰ, κλητοΐς άγίοις^*• χάρις^^ νμΐν και εΙρηνη άπο θεού πατρός ημών και Κνρίον^^ Ίησον Χρίστου. Πρώτον μεν^'' ευχαριστώ τω θεώ //οζ;'^ διά^^ Ίτ/σου Χριστού Χ νπέρ" 8 πάντων νμών, δτι ή πίστις νμών καταγγέλλεται εν ολω τω κόσμω' αά^τνς yap μον έστΙν 6 θεός, ω λατρεύω έν^^ τω πνενματί μου εν"^^ 9 τω εναγγελίω τηϋ υΐοΰ αυτόν, ώς αδιαλείπτως μνείαν νμών ποιονμαι^ Textual: Title. Α., Τ., W., ΠΡΟΣ ΡΩΜΑ10ΤΣ. Codd. Ν, Α,Β, C. Ά ΑΙ ΠΑΤΛΟΎ. j ΕΠΙΣΤΟ. Ι ΠΡΟΣ ~ ' " ΡΩΜΑΙΟΤΣ. ( ΕΠΙΣΤ0ΛΑ1 ΠΑΤΑΟΤ. Tr. 1 (ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. Chap. Ι, vs. 1 : Tr.T.W. Χρίστου Ίησοϋ, Cod. Β ; txt. Tr. marg.W.marg. Codd. }i,A.OLat, 17,37. Vs. 3 : A.L.Tr.T.W. Δαυεϊί. Vs. 5 : A.L.T.Tr.W. ττασίν. Vs. 8 : A.L.Tr.T.W. περί Codd. X,A,B,C,D* 17 ; txt. Codd. D'-.S?. Grammatical: 1) Vss. 1-7: W. 565. 2) W. 125. 3) W. 186. 4) W. 367*. 5) W. 123; W. 188*. 6) W. 379. 7) "W. 517 ; B. 131. 8) W. 120 ; "W. 186. 9) W. 384. 10) W. 383. 11) B. 158. 12) W. 195 ; B. 169. 13) "W. 219. 14) \V 234. 15) W. 585. 16) W. 124. 17) W. 576*; B. 365.d. 18) B. 115. 19) W. 178. 20) W. 410. 2]) W. 386.fl. 22) W. 256; B. 193. 14 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κε0. 1. 10 ' ττάντύτε έπί^ των προσευχών μου δεόμενος-^^ είπως ήδη ποτέ ενοδωθ?]- 11 σομαι^ εν τω θελήματι τοί; θεον, ελθεΐν προς νμας• επιποθω yap Ιδεΐν νμας, ίνα τι μεταδώ χάρισμα'^* νμΐν πνευματικόν^ είς^ το στηριχ 12 θήναι υμάς, ' Χτοντο δε εστί" Χ σνμπαρακληθηναι" εν ύμΐν δια της εν 13 άλλ7ίλοις πίστεως υμών τε και εμον'^^• ου θέλω δε υμάς άγνοέΐν, αδελφοί, ΟΤΙ πολλάκις προεθέμην ε?£εΙν προς νμας, καί^^ έκωλνθην άχρι τον δενρο, Ινα Χ καρπόν τίνα" σχώ και εν νμΐν, καθώς και'"^ ίν τοις λοι- 14 ποΐς εθνεσιν. "Ελλησί τε καΐ^^ βαρβάροις, σοφοΐς τε και άνοήτοις 15 οφειλέτης ειμί' οντω το κατ'' εμε πρόθυμον^^ καΐ νμΐν τοΐς εν 'ΐώμη 16 εναγγελίσασθαι^. Ον γαρ έπαισχννομαι το εναγγέλιον^* i τον Χρίστου•" δνναμις γαρ θεον^° εστίν εις σωτηρίαν παντι τω πιστενοντι, Ίονδαίω η τε f πρώτον"^ και 'Έλληνι. δικαιοσύνη γαρ θεοΡ'' έν αντω αποκα- λύπτεται εκ πίστεως είς^^ πίσ -riv, καθώς γέγραπται, ' Ό δε δίκαιος έκ^^ πίστεως ζήσεται.'' nab. ». 4. 18 'ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ γαρ όργη θεον απ' ουρανού επί πασαν άσέ- βειαν και άδικίαν ανθρώπων των την άληθειαν εν αδικία κατεχόντων. ' 1 9 διότι το γνωστόν*^ τον θεον φανερόν εστίν εν αντοΐς• δ Χ γαρ θεός" 20 αντοΐς εφανέρωσε- τα γαρ αόρατα*^ αϋτοϋ άπο κτίσεως'*^ κόσμου'^ τοΐς ποιήμασι^ νοούμενα καθοραται'^'', ή τε^^ άίδιος αύτον δύναμις και θειό- 21 της*'', εις'*^ το είναι αυτούς αναπολόγητους, διότι γνόντες τον θεόν, ονχ ως θεον εδόξασαν ή Χ ευχαρίστησαν"'*^, Χ αλλ'" εματαιώθησαν εν τοΐς διαλογισμοΐς αντών, και εσκοτίσθη ι) άσύνετος^^ αντών καρδία' ' gg φάσκοντες είναι σοφοί^^ έμωράνθησαν, ' και ήλλαξαν^'^ την δόξαν τον άφθαρτου θεον έν°^ όμοιώματι εικόνος φθαρτού^ άνθρώπον και πετεινών 24 και τετραπόδων και ερπετών, διό t και" παρέδωκεν αντονς δ θεός εν'^ ταΐς έπιθυμίαις τών καρδιών αυτών είς^^ άκαθαρσίαν, τον άτιμάζεσθαι^' 2") τα σώματα αντών 'εν Χ εαντοΐς"' οΐτινες μετήλλαξαν την άληθειαν τον Textual: Vs. 12: L. marg. τοντέστιν. \ Α.Ύ.νί. σννπαρακληθήναι. Vs. 13: A.L.Tr. T.W. Tivil καμττον, Codd. N,A,B,C,D, 17,37. Vs. 16 : A.L.Tr.T.W. om. τον Χρίστου, Codd. N,A,B,C,D* 17; txt. Codd. Ώ'-,ΗΙ. | W. marg. om. 7Γ|06)τον, Cod. Β ; [L.Tr.marg. πρώτον}; txt. Codd. N,A,C,D,17,37. A^s. 19: A.L.Tr.T.W. ^εος γαρ, Codd. N,A,B,C,D* W-S"? ; txt. Cod. D^ Vs. 21 : A.L.Tr.T."W. ευχαρίστησαν, Codd. X,A,C.(D),17,37 ; txt. Cod. B. | Tr.W. άλλα, Cod. Β ; txt. Codd. X,A,C,D. Vs. 24: L.Tr.T.W. om. κα\, Codd. X,A,B,C,17 ; [A. /cat]; txt. Codd. D, 37. | A.L.Tr.T.W. avroif, Codd. N,A,B,C,D*; txt. Codd. D^, 17,, 37. Grammatical: 23) W. 376*; B. 336. 24) B. 256, 25) W. 300. 26) W. 198*. 27) B. 265. 28) W. 155; B. 117. 29) W. 562. 30) W. 440. 31) W. 439. 32) W. 230 W. 235. 33) W. 223. 34) W. 221. 35) W. 247*. 36) W. 576. 37) W. 186*. 38) W. 396.n; W. 419. 39) W. 136*; W. 513. 40) W. 235*. 41) W. 23.5*. 42) W. 1'25.2•", 43) W. 123. 44) W. 210.,i. 45) W. 638. 46) W. 439. 47) W;. 128.-2; B. 99. 48) B. 265* 49) W. 7l.b; B. 34. 50) W. 624*. 51) W. 32] ; B. 278. 52) W. 206. 53) W. 388*. 54) W. 524. 55) W. 417*; W. 387. 56) W. 213 ; W. 417*. 57) W. 263 ; W. 326 ; B. 268, Κεφ. 1, 2. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 1δ θεον εν τώ -φενδει^ κ,αΐ εσεβάσθησαν και ελάτρενσαν τχι κτίσει παρά^ τον κτίσαντα, δς εστιν^^ εϋλογητός ε'ις τους αιώνας, αμήν. ' δια τοντο 26 τταρέδωκεν αντονς δ θεός εΙς πάθη ατιμίας'''^• αϊ τε γαρ θήλειαι αυτών μετήλλαξαν την ' φνσικήν χρήσιν εις την τταρά^^ φνσιν ομοίως Ι τε" 27 καΐ''^ ο'ί ι άρρενες" αφέντες την φνσικήν χρήσιν της θηλείας, εξεκανθησαν εν^ τ^ ορέξει αυτών εΙς αλλήλους^ Χ αρσενες"'''^ ίν Χάρσεσι" την άσχη- μοσννην κατεργαζόμενοι, και την άντιμισθίαν ην έδει της πλάνης αυτών εν έαυτοΐς απολαμβάνοντες. Και καθώς ουκ εδοκίμασαν^^ τον θεον 28 εχειν εν βπιγνώσει^ παρέδωκεν αυτούς ύ θεός εΙς άδόκίμον νουν, ποιέΐν τα μή καθήκοντα^., ' πεπληρωμένονς πάση αδικία'''', t πορνεία", ί πονη- 29 ρία, πλεονεξία, κακία"• μεστονς'^^ φθόνου^ φόνου'^^, έριδος, δόλου, κακοη- θείας- -φιθυριστάς, καταλάλονς, θεοστυγεΐς, ύβριστάς, υπερήφανους, 30 ά?Μζόνας, εφευρετάς κακών, γονεΰσιν'^'^ άπειθείς, ' ασύνετους, άσννθέ- 31 τους"'^, άστοργους, t άσπονδους", άνελεήμονας' οΐτινες το δικαίωμα του 32 θεοϋ ι επιγνόντες""''^, δτι oi τά'''^ τοιαϋτα πράσσοντες άξιοι^^ θανάτου"^ είσίν, ου μόνον αυτά Ι ποιονσιν", άλλα και ί σννενδοκονσι" τοις πράσ- σουσι. ΔΙΟ αναπολόγητος εΐ, ώ άνθρωπε^ πάς δ κρίνων'^• εν^ φ γαρ κρίνεις 2 τον "τερον, σεαντον κατακρίνεις• τα γάρ αυτά πράσσεις δ κρίνων, οϊδα-μεν Χ δε" δτι το Χ κρίμα" του θεον εστί κατά^ άλήθειαν επι τους τα 2 τοιαϋτα πρασσοντας. Αογίζη^ δε τοντο^, ώ άνθρωπε'' δ κρίνων τους τα 3 τοιαύτα πράσσοντας και ποιών αυτά, δτι σν^ εκφεύξη το Χ κρίμα" τον θεον ; ή τον πλοντον της χρηστότητος^ αντον και της ανοχής και της 4 μακροθνμίας καταφρονείς, άγνοών δτι το χρηστον^^ τον θεον εις μετά- νοιάν σε άγει ; κατά^^ δε την σκληρότητα σον και άμετανόητον καρδίαν 5 θησανρίζεις σεαντω όργήν έν^^ ήμ-^ρα δργής^^ και άποκαλνφεως δικαιο- Textual: Λ^3. 27: L.Tr. marg. W. oi; Codd. A,D*17; W. marg. om.di, Cod. C, or re, Codd. N,B,D**'=,37. | E.A.L.Tr.W. άρσενες, Codd. B,D* ; txt. Codd. X,A,C,D'-,17,37. | T. άρρενες, Codd. >i*,A,C,17 ; txt. Codd. {<",B,D,37. | T. άρρεσιν, Codd. N*,A,]7 ; txt. Codd. X^E,C,D,37. Vs. 29: A.L.Tr.T.W. om. πορνεία, Codd. X,A,B,C,17. | L.W. κακία, πονηρία, πλεονεξία, Codd. C, 17 ; W.ma,Tg. πονηρία, πλεονεξία, κακία, Cod. Β, or κακία, πορνείμ, πλεονεξία. Cod. D*; Τ. πονηρία, κακία, πλεονεξία, Codd. Ν, Α. Vs. 31: A.L.Tr.T.W. om. άσπονδους, Codd. Ν* A,B,D*; txt. Codd. S'=,C,D'=,37. Vs. 32: W.marg. έπιγινώσκοντες. \ L. marg. Tr. marg. ποιονντες . . . σννενδοκούντες. Chap. 2, vs. 2 : L. marg. Tr. marg. T. yap, Codd. X,C,17,37 ; txt. Codd. A,B,D. | T.W. κρίμα. Vs. 3 : T.W. κρίμα. GiRAMM.A.TiCAL: 58) W. 404... 59) B. 137. 60) W. 237.b; B. 161. 61) W. 404.b. G2) B. 361*. 63) W. 417. 64) B. 7. 65) W. 638. 66) W. 480; B. 350. 67) W. 120 ; W. 217 ; B. 164. 68) B. 402. 69) W. 553 ; W. 637. 70) B. 89.c. 71) W. 553 ; W. 637. 72) W. 344*. 73) B. 87. 74) W. 206. 75) W. 123. 1) "W. 183.3; B. 140. 2) W. 135; W. 533; B. 141. 3) W. 387*. 4) AV. 401.... 5) W. 509. 6) W. ]G1*; B. 105. 7) W. 183.3; B. 140. 8) W. 152; B. 132. 9) W. 190. 10) AV. 235. 1 1) W. 402.b. li)W. 417*. 13) W. 188*. 16 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 2. ^ κρισίας^'^ τον θεον, ' ος αποδώσει εκάστω κατά τα έργα αντον. τοΐς μεν καθ' νττυηονην κργου^" άγαθον δόξαν^^ καΐ τιμήν και άφθαρσίαν ζητονσι, 8 ζωήν αΐώνιον. τοΐς δε εξ^'' εριθείας^ και άττειΘονσι^'^ \ μεν" τ^ αλήθεια, 9 πειθομένοις δε τ^ αδικία, ί θνμος^^ καΙ ^ργή", ' + θλίφις" και στενοχώρια, έπι ττάσαν φνχήν^^ άνθρωπου τον κατεργαζομένον το κακόν, Ίονδαίον-^ 10 τε πρώτον^ και "Ελληνος" δόξα δε καΐ τιμή και ειρήνη παντί τω tpya- 11 ζομίνω το αγαθόν^ 'Ίονδαίω τε πρώτον και "Έλ/.ηνι• ον γάρ'^ ίστι 12 + προσωπολη-φία" παρά^ τω θεώ. όσοι yap'^ άνόμως ήμαρτον, άνόμως και άπολοννται"^' και όσοι εν'•^'' νόμω^ ήμαρτον, διά^ νόμου κριθήσονται, 13 ' ού**" γάρ^^ οΐ άκροαταΐ ^τοΰ" νόμου δίκαιοι παρά^ \τω" θεώ, άλλ' οΐ 14 ποιηται troi" νόμου δικαιωθήσονται. ["Οταν γαρ έθνη τά^ μή νόμον 'έχοντα φύσει τα τον νόμου Χ ποιη"'^^, Χ ουτοι"^^ νόμον μή^ έχοντες, έαν- 15 τοις είσι νόμος ο'ίτινες ενδείκνυνται το έργον τοϋ νόμου γραπτον εν ταΐς καρδίαις αΰτοίν, Χ σνμμαρτνρονσης" αυτών της συνειδήσεως'^'' , καΐ μεταξν αλλήλων τών λογισμών κατηγορούντων ψ^ καΐ άπολογονμένων,) 16 ' έν ήμερα Χ οτε" κρίνει δ θεός τα κρυπτά τών ανθρώπων, κατά το εναγγέλιόν μον, δι ϊ χ ^Ιησοϋ Χριστον". 17 ί "Ιδε"^^ σν Ιουδαίος επονομάζη, και επαναπανη t τω" νόμω, και 18 καυχάσαι^ έν*^ θεώ•*'-, ' καΐ γινώσκεις^^ το θέλημα, και δοκιμάζεις τα 19 διαφέροντα, κατηχονμενος έκ τον νόμον πέποιθάς τε σεαντον*^ οδηγον 30 είναι τυφλών, φώς'^ τών έν σκότει, ' παιδεντήν αφρόνων, διδάσκαλον νηπίων, έχοντα την μόρφωσιν της γνώσεως και της αληθείας έν τω 21 νέμω• ό ουν διδάσκων 'έτερον, σεαντον ου διδάσκεις ; ό κηρύσσων μή*^ 22 κλέπτειν*'', κλέπτεις'*^ ; ' ό λέγων μή μοιχεύειν, μοιχεύεις ; ό βδε/Λ^σσό- Textual : Ys. 8 : L.Tr.T.W. om. fav, Codd. X*B,D* ; txt. "W. marg. Codd. X',A,D-,17,37. I A.L.Tr.T.W. Όργη και -Θυμός, Codd. X,A,B.D*,37 ; txt. Codd. 'D%\%. A''s. 9: A.L Tr.W. -ϋλΐιρίς. Ys. 11: A.L.Tr.T.W. προσωπυλημψίη. Ys. 13: A.L.Tr.T.W. om. τοϋ, Codd. Χ,Α,Β,Β; txt. Codd. 17.,37. | Tr.W. marg. oin. τώ, Codd. B,D*; [L.Tr. marg.] ; txt. Codd. X,A,D%17.37. I A.L.Tr.T.W. om. roi, Codd. Ν,Α,Β,ϋ*; txt. Codd. D'-,17,37. Ys. 14: A. L.Tr.T.W. τΓοιώσιν, Codd. N, A,B ; txt. Codd. D«,37. | L. marg. oi τοιούτοι. Ys. 15 : T.W. σννμαρτνμονσης. Ys. 16: A.L.W. marg. r/, Cod. A; Tr. marg. έν y ημέρα, Cod. B; txt. Codd. X,D, 17,37. I T.Tr. marg. W. marg. Χρ/.σΓοΰ Ί??σοι). Λ^s. 17 : Ε. Ί(5ρ; A.L.Tr.T.W. Εί όε, Codd. χ,Α,Β,ϋ*; txt. Codd. D',17,37. | A.L.Tr.T.W. om. τώ, Codd. Χ,Α,Β,ϋ*; txt. Codd. D%17,37. Grammatical: 14) W. 125. 15) W. 187*. 16) W. 519. 17) W. 424.d. 18) B. 9. 19) B. 384*. 20) W. 156*. 21) W. 55'2. 22) W. 576*. 23) λΥ. 447.d. 24) W. 395. 25) W. 447.d. 26) B. 64. 27) W. 386*. 28) W. 123. 29) W. 378. 30) Vss. 13-15: W. 565*. 31) W. 447.d. 32) λΥ 186*; Β. 188. 33) W. 139*; Β. 93. 34) W. 309. 35) W. 141.2; B. 106; B. 282. 36) W. 483./3; W. 556*. 37) W. 580*. 38) W. 440.,;. 39) W. 569; B. 386. 40) W. 76; B. 42. 41) W. 233.d. 42) W. 122. 43) W. 263. 44) W. 321. 45) W. 520. 46) W. 481.4; B. 350. 47) W. 322*; B. 274. 48) W. 508.», Κεψ, 2, 3. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. Π μένος τά εϊδωλα, ΙεροσνλεΙς ; 'ός έν*^ νόμω^ κανχασαι^^, δια της πάρα- 23 βάσεως τον νόμου τον θεόν άτιυ,άζεις ; ' Το γαρ όνομα τον θεον δι' 24 νμας βλασφημείται εν τοις ίθνεσι' καθώς γέγραπται. is». 5s. 6. ΤΙερί- 25 τομή μεν γαρ ωφελεί, εάν νόμον πράσσ^ς^'^ εάν δε παραβάτης νόμου ης, ή περιτομή σον άκροβυστία γέγονεν. ίάν ουν ή άκροβνστία^ τά δικαι- 26 ώματα τον νόμον φνλάσση, ί ονχι" ή άκροβυστία αντον^ εΙς περιτομήν^^ λογισθήσεται^^ ; και κρίνει ή εκ φύσεως άκροβυστία, τον νόμον re- 27 λονσα''\ σε τον διά^ γράμματος και περιτομής, παραβάτην νόμον ; ' οϋ^^ 28 γάρ^^ δ εν τω φανερώ Ίονδαΐός^^ εστίν, ονδε ή εν τω φανερώ εν σαρκΐ περιτομή• Χ άλλ'" δ*^^ εν τω κρύπτω Ιουδαίος, και περιτομή καρδίας 29 εν πνενματι, ου γράμματι- ου δ έπαινος ουκ εξ ανθρώπων, Χ άλλ'" εκ του Θεον. Ύί ονν το περισσον τον Ιουδαίου^, η τις ή ωφέλεια της περιτομής ; 3 πολύ, κατά πάντα τρόπον, πρώτον μεν^ t γάρ"^ δτι επιστεύθησαν^ τά 2 λόγια^ τον θεον. τι γάρ, ει ήπίστησάν τίνες ■ μή ή απιστία^ αυτών 3 τήν πίστιν τον θεον καταργήσει ; ' μι)' γένοιτο• γινέσθω δέ υ θεός άλη- 4 θής, πάς δέ^ άνθρωπος φενστης, Χ καθώς" γέγραπται, ' "Οπως άν^ δικαιο>- θης εν τοις λόγοις σου, και Χνικήσης"^^ έν τω κρίνεσθαί σε.' ρ*α. 5ο. β. (δΐ. 4.) Ει δε ή αδικία ημών θεον^^ δικαιοσύνην συνίστησι, τί έρονμεν ; μή^^ ζ άδικος ό θεός ό επιφέρων τήν όργήν ; κατά^^ άνθρωπον λέγω"• μή^'= γέ- 6 νοιτο• επεΐ^^ πώς κρινέΙ^'' δ θεός τον κόσμον ; ' ε/ί γάρ" ή αλήθεια τον 7 θεον εν τω εμώ -φεύσματι έπερίσσενσεν εΙς τήν δόξαν αύτοϋ τί 'έτι κάγώ ως αμαρτωλός κρίνομαι ; κα] μή καθώς βλασφημούμεθα, t και" 8 καθώς φασί τίνες ημάς λέγειν, ' "Οτι ποιήσωμεν^^ τά κακά Ινα έλθη^^ τά αγαθά •,^ ων το Χ κρίμα" ένδικόν έστι. Ύί ουν ; προεχόμεθα"'^ ; υϋ^ι πάντως- προητιασάμεθα γάρ Ιουδαίους 9 τε και 'Έλληνας πάντας^^ Χ νφ'"'^ άμαρτίαν^^ είναι, ' καθώς γέγραπται, 10 Textual: Vs. 26: L.Tr.T.W. marg. ού;ΐ:. Vs. 29: L.Tr.W. άλλύ ; txt. L. marg. ( Tr. άλλα. Chap. 3, vs. 2: L.Tr.W. marg. om. γαρ, Codd. B,D*; [A.]; txt. Codd. Ν,Α,ϋ", 17,37. Vs. 4: Tr.T.W. marg. καθάπερ, Codd. N,B; txt. Codd. Α,ϋ. | L. marg. Tr. marg. T.W. marg. νικήσεις, Codd. X,A,D,17 ; txt. Codd. B,37. Vs. 7 : T.W. marg. δε. Vs. 8 : W. marg. om. και ; [Tr. marg.] | T.W. κρίμα. Λ^8. 9 : Tr. marg. νπό. Grammatical: 49) W. 233.d. 50) W. 123. 51) B. 42. 52) W. 293.b. 53) B. 122. 54) W. 145; B. 106.* 55) W. 228; B. 151. 56) W. 259.d; W. 293. 57) W. 134.c*; W. 343.2*. 58) W. 380.* 59) W. 488. 60) W. 454*. 61) W. 584*; B. 392*'. 62) W. 116. 1) W. 174.1. 2) W. 575./; B. 365.d. 3) W. 454.f. 4) W. 260.Λ 5) W. 229; B. 190. 6) W. 638. 7) B. 248. 8) W. 442. 9) W. 310; B. 234. 10) B. 214.3. 11) W. 122. 12) W. 511; B. 248. 13) W. 402. 14) W. 563. 15) W. 500.e. 16) W. 480; B. 233; B. 359. 17) W. 279; B. 218. 18) W. 628.d* ; B. 245. 19) W. 287..1. 20) W. 258*; W. 264*. 21) W. 554; B. 389. 22) W. 548! 23) W. 407.k ; B. 341. 24) W. 120. 2 18 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 3 11 • "Οτι ουκ tart δίκαιος ονδε^ εΙς' ονκ εσην t ό"^'' ί σννιών"'^^ ουκ εσην 12 i δ" t ^^κζητών" τον θεόν . πάντες έξέκλιναν^ άμα \ ηχρειώθησαν" ■ ονκ 13 εστί ^ττοιών-^ χρηστότητα, f ονκ εστίν" *ωζ• ει>ός. τάφος άνεωγμένος δ λάρνγξ αντών, ταΐς γλώσσαις αντών έδολίονσαν^• ίος ασπίδων νπο^^ 15 τα χείλη αντών ' ών το στόμα * άρας και πικρίας γέμει. όξεΐς οΐ 16 πόδες αντών έκνέαι αίμα' σύντριμμα και ταλαιπωρία εν ταίς δδοίς αν- ^ο τών ' και δδον εΙρήνης ηνκ 'έγνωσαν, ονκ εστί φόβος θεον^^ απέ- ναντι Τών οφθαλμών αντών.' Ρκβ. 18. 8, (14. 8); 5. ίο, (». 9) ; 9. 38, (10. Τ); Ιβη. 19 5». ? ; Psa. 8δ. 8, (86. 1.) Ο'ίδαμεν δε δτι δσα δ νόμος λέγει, τοΐς εν τώ νόμω λαλεί' ίνα πάν^^ στόμα φραγ'η, και υπόδικος γένηται πας δ κόσμος τώ 20 θεώ. διότι εξ 'έργων νόμον ον δικαιωθήσεται πασα^ σαρξ ενώπιον^ αυ- τόν• δια γαρ νόμον επίγνωσις αμαρτίας. 21 Ί>ίννΙ δε χ(ορΙς νόμον δικαιοσύνη θεον^^ πεφανέρωται^^., μαρτνρον- 22 μένη νπο τον νόμον και τών προφητών• δικαιοσύνη δέ"'' θεον δια πίσ- τεως ί^Ιησον" Χριστού, είς'^^ πάντας i καΐ επί'^^ πάντας" τονς πιστεν- 23 οντάς• ον yap εστί διαστολή' ' πάντες γαρ ήμαρτον*^^ καΐ νστεροννται 24 της δόξης"^^ τον θεοϋ, ' δικαιούμενοι^- δωρεάν τη αντον^^ χάριτι^^, διά*^ 25 της άπολντρώσεως της έν Χριστώ ^ϊησον, ' ον προέθετο δ Θεός Ίλαστή- ριον^^ διά^'' t της" πίστεως έν τω αντου^'^ αΐματι, είς"*^ ενδειξιν της δικαι- 26 οσννης αντον, δια την πάρεσιν τών προγεγονότων αμαρτημάτων ' έν τ^ άνοχη τον θεον, προς^^ * 'ενδειξιν της δικαιοσύνης αντον έν τω ννν καιρώ, εΙς το εΐναι°^ αντον δίκαιον και δικαιονντα τον εκ πίστεως Ίη- 27 σοϋ. ' Που ονν ή κανχησις ; εξεκλείσθη. δια ποίον νόμον ; τών^^ ερ- 28 γων ; οϋ%ί, άλλα δια νόμον πίστεως, λογιζόμεθα ί ονν", t πίστει°^ δικαι- 29 ονσθαι" άνθρωπον, χωρίς 'έργων νόμον. η ^Ιονδαίων^^ δ θεός Χ μόνον" •^ Textual: Vs. 11: L.Tr. marg. W. maraj. oni. o; [Tr.] | L.Tr.W. συνίων. \ W. marg. om. 0; [L.Tr. marς^Β,17,37. Vs. 25: A.L.Tr.T.W. om. r^f, Codd. X,C* D*; W. marg. om. W. 69. 52) W. 165*; B. 287. 53) B. 264. 54) B. 131* 55) W. 486*. 56) B. 355. &7) B. 29•. 58) B. 186. 59) W. 215*. 60) W. 523* B. 134. 61) B. 174.4. 62) W. 123. 1) W. 186*; W. 406. 2) W. 378. 3) W. 136, 4) W. 271. 5) W. 233. 6) W. 583; B. 395.f. 7) W. 233. Κεφ. 5. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 21 4 γάζεται, ' ή δε υπομονή δοκψήν, ή δε δοκιμή έληίδα, ' ή^ δε ελπίς ου g καταισχύνει- δτι ή αγάπη τον θεον^ εκκέχνται έν^^ ταΐς καρδίαις ημών δια ΙΙνενματος Άγιου τον δοθέντος ήμίν. Χ "Ετί^^ γάρ'^^ Χρίστος 6ν- 6 τα)»' 7)μών ασθενών, * κατά καιρον^^ νπερ^* ασεβών απέθανε, μόλις yap'" 7 νπερ δικαίου τις άποθανεΐται^^' υπέρ γάρ^'' τον^^ αγαθού τάχα τις και τολμα^^ άποθανείν συνίστησι δε την έαυτοΰ άγάπην εΙς ήμας t δ θεός", 8 δτι ετι αμαρτωλών όντων ημών Χρίστος ύπέρ^ ημών απέθανε, πολλώ 9 i ονν" μάλλον, δικαιωθέντες νϋν έν τω αΐματι αντον, σωθησόμεθα δι' αντον άπο της όργής^. εΐ γαρ εχθροί δντες^ κατηλλάγημεν^ τω Θεώ 10 δια τον θανάτου του υΐοΰ αύτοΰ, πολλώ μάλλον καταλλαγέντες σωθη- σόμεθα εν τή ζωή αντοϋ• ου μόνον^ δε, άλλα και κανχώμενοι^ εν τω 11 θεω διά τοΰ Κυρίου ημών Ίησον Χρίστου, δι' ου ννν την καταλλαγήν έλάβομεν. Δίά τοντο ώσπερ^ δι" ένος άνθρωπου ή αμαρτία εΙς τον κόσμον είσ- 12 ήλθε, καΐ διά τής αμαρτίας δ θάνατος, και οϋτως είς^^ πάντας ανθρώ- πους to θάνατος" διήλθεν, ti*,B,C; Tr. [εΖναί] νεκ• ρους μεν ; txt. Codd. Κ'',37. | A.LTr.T.W. om. τώ Κνρίφ ημών, Codd. A,B,D ; txt. Codd. K,C,17,37. Grammatical: 47) W. 353. 48) W. 445 ; W. 558 ; B. 371. 49) W. 440.5. 50) TV. 587* 51) B. 394. 52) W. 188.^. 53) "W. 110. 54) W. 421 ; B. 342. 55) W. 638. 56) W. 123. 57) W. 459. 58) W. 440.5. 59) W. 397 ; W. 418*. 1) B. 218. 2) B. 208. 3) W. 168. 4)"W. 428.d. 5) W. 210; B. 178. 6) W. 86; W. 279. 7) W. 386.». 8) "W. 509. 9) W. 236.R; B. 162. 10) W. 288. 11) W. 292. 12) W. 442*; W. 451.c ; B. 364. 13) W. 161. 14) E. 116. 15) W. 188. β; W. 615*. 16) W. 326; W. 612*; B. 271. 17) W. 391. 18) W. 80. 19) W. 538. 20) W. 227; B. 149. 21) B. 178. 22) W. 422. 23) W. 168. 24) W. 210. 25) W. 228; B. 113. 26) W. 210*. 27) W. 389. 28) W. 502. Κεφ. 6, 7. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 23 ή αμαρτία εν τω Θνητώ"^ νμών^^ σώματι^ εΙς το νπακονειν^^ t αντψ f εν" f ταΐς έττιθνμίαις αντον'" ' μηδΡ'-^ παριστάνετε^^ τα μέλη νμών υπλα 13 αδικίας τχι αμαρτία' άλλα παραστήσατε εαυτούς'^* τω θεω ίώζ•" εκ νεκ- ρών ζώντας^, καϊ τα μέλη νμών υπλα δικαιοσύνης τω θεω. άμαρτία^^ 14 γαρ νμων ον κυριεύσει'•^' ον yap εστε νπο'^^ νομον, ί αλλ νπο χάριν. Τί ονν ; ί άμαρτήσομεν"^^, δτι ουκ έσμέν νπο νόμον, Χ αλλ"' νπο*^ χά- 15 ριν ; μη γένοιτο, ονκ οϊδατε δτι ω*^ παριστάνετε"^^ εαντονς'^^ δονλονς 16 εις νπακοήν^ δονλυί εστε ω^ υπακούετε, ήτοι*^ αμαρτίας ^είς θάνατον", ή υπακοής εΙς δικαιοσννην ; χάρις δε τω θεω, 'ότι ήτε δονλοι της άμαρ- 17 τίας, νπηκονσατε δε έκ^^ καρδίας εις ον παρεδόθητε^'^ τύπον διδαχής. ' ελενθερωθέντες^^ i δε" άπο της αμαρτίας, έδονλώθητε τή δικαιοσύνη. 18 ' Άνθρώπινον λέγω δια την άσθένειαν τής σαρκός νμών. ώσπερ γαρ 19 παρεστήσατε τα μέλη νμών δονλα τή ακαθαρσία κα) τή'^^ ανομία t εις^ την άνομίαν", οντω^^ ννν παραστήσατε τα μέλη νμών δονλα τή δικαιο- σύνη εις άγιασμόν. δτε γαρ δούλοι ήτε^'-^ τής αμαρτίας, ελεύθεροι ήτε 20 τή δικαιοσύνη^^. τίνα υνν καρπον ειχετε τότε, εψ^^ οίς^ ννν έπαισχύ- 21 νεσθε ; το * γάρ τέλος εκείνων, θάνατος, νννΐ δε έλενθερωθέντες^^ άπο 23 τής αμαρτίας, δονλωθέντες δε τω θεω•^^, έχετε τον καρπον νμών είς^^ άγιασμόν το δε τέλος, ζωήν αΐώνιον. τά γάρ όφώνια"^ τής αμαρτίας, 23 θάνατος• το δε χάρισμα τον θεον, ζωή αΙώνιος, εν''" Χριστώ ^Ιησον τω Κνρίω ημών. 'Ή αγνοείτε, αδελφοί, (γινώσκονσι γάρ^ νόμον^ 7 λαλώγ δτι δ νόμος κνριεύει τον άνθρώπον έφ' δσον χρόνον ζή ; ' // γάρ^ 2 ΐιπανδρος γννή τώ ζώντι άνδρί"^ δέδεταυ^ νόμω' εάν δε άποθάνη'" δ άνήρ, κατήργηται άπο ίτον νόμον"^ τον ανδρός^, άρα^ ονν ζώντος του άν- 3 όρος μοιχαλίς χρηματίσει^^, εάν γένηται άνδρΐ έτέρω' εάν δε άποθάνη δ άνήρ, ελευθέρα εστίν άπο τον νόμον, τον μή ειναι^^ αντήν μοιχαλίδα, Textual: Vs. 12: A.L.Tr.T.W. om. air^, Codd. Χ,Α,Β,Ο*; txt. W. marg. Codd. C^ D,(17),37. I A.L.Tr.T.W. om. hv, Codd. X,A,B,C* ; txt. Codd. 03,17,37. | W. raarg. om. ταΐς ετΓΐ^νμίαίς αΰτοΰ, Cod. D, txt. X,A,B,C,17,37. Vs. 13: A.L.Tr.T.W. ώσεί. Vs. 14: A.L.Tr.T.W. άλλα. Vs. 15: A.L.Tr.T.W. άμαρτήσωμεν, >?,A,B,C.D,17,37. | A.L.Tr.T.W. άλλα. Vs. 16: W. marg. om. εΙς d -ύνατον. Vs. 18: W. marg. om. δε. Vs. 19: W. marg. om. εις την άνομίαν. Vs. 21: A.L.W. marg. add μεν; [Tr. marg.] Chap. 7, vs. 2 : E. om. τυϋ νόμου. Grammatical: 29) W. 524. 30) B. 116. 31) B. 265. 32) W. 488. 33) W. 314. 34) B. 113. 35) B. 307. 36) W: 120. 37) W. 279 ; W. 316*. 38) B. 341. 39) W. 82 ; W. 279*; B. 54; B. 208. 40) W. 420. 41) B. 399. 42) W. 266. 43) B. ] 13. 44) W. 158. 45) W. 440.6. 46) W. 368. 47) W. 261*. •2 ; W. 164.-2.b. 48) W. 197. 49) W. 128.,,; B. 98. 50) W. 397. 51) Β 9. 52) Β. 50. 53) W. 210*; Β. 179. 54) W. 158*; W. 221. 55) W. 141: B. 282. 56) W. 197.- 57) B. 179. 58 W. 417*. 59) W. 176. 60) W. 389. 1) W. 446. 2) W. 123, 3) W. 446. 4) W. 209.,u 5) W. 271*. 6) W. 293.b. 7) B. 322*. 8) W. 188.b. 9) W. 445; W. 558; B. 371. 10) W. 280; B. 37. 11) W. 324.a; B. 269.b. 24 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 7 4 γενομένην'^^ άνδρΐ ετψω. ώστε, αδελφοί μον, καΐ νμείς έθανατώθητε^^ τω νόμφ^^ όιά^^ τον σώματος τον^^ Χρίστου, εΙς το γενέσθαι^'' νμάς ετέ- 5 ρω^**, τω εκ νεκρών κγερθέντι, ίνα καρποφορήσωμεν τω θεώ. δτε γάβ ημεν^^ εν τ^ σαρκί, τα τταθήματα τών αμαρτιών τά^ δια τον νόμου εν ηργεΐτο^^ εν τοις μέλεσιν ήμών^ εις το καρττηφορήσαι^ τω θανάτω 6 νννι δε κατηργήθημεν άπο^ τον νόμον, ί αποθανόντες" εν ω κατειχόμεθα^ ώστε δονλενειν t ήμας" εν καινότητι πνεύματος, και ον^ τταλαιότητι ■γράμματος. 7 Τί ονν ερονμεν ; ό νόμος αμαρτία^ ; μη γένοιτο' άλλα την άμαρτίατ ουκ ^γνων^, ει μη^ δια νόμον την τε γάρ^ επιθνμίαν ονκ ηδειν, ει μη 8 ό νόμος ελεγεν, ' Ονκ έττιθνμήσεις.'"^ Exod. βο. it. άφορμήν δε λαβονσα ι) αμαρτία δια της εντολής Χ κατειργάσατο"^^ εν εμοι πασαν επιβνμίαν. 9 χο)ρίς yap νόμον αμαρτία νεκρά' ' εγώ δε εζων^^ χ(^ρΐζ νόμου ποτέ. έλ- 10 θονσης δε της εντολής, ή αμαρτία άνέζησεν, ' εγώ δε άπέθανον και 11 ενέθη'^^ μοι ή εντολή ή^ εις ζωήν, αντη^ εις θάνατον, ή γαρ αμαρτία^ άφορμήν λαβονσα δια της εντολής Ιξηπάτησέ με, κάί δι' αντής άπέκ- 12 τεινεν. ώστε υ μεν νομης°° άγιος, και ή εντολή άγια και^' οικαια και 13 αγαθή. Το ονν αγαθόν έαοΧ^ Ιγέγονε" θάνατος ; μή γένοιτο- \ άλλά"^^ ή αμαρτία, 'ίνα φανή^^ αμαρτία, δια τον άγαθον μοι κατεργαζομένη θάν- ατον*^, ίνα γένηται καθ^ νπερβολήν αμαρτωλός ή αμαρτία δια της έν- 14 τολής. Οϊδαμεν t γαρ" δτι ό νόμος πνενματικός έστιν. εγώ δε Χ σαρκι- 15 κός"*'^ ειμί, πεπραμένος νπο^^ τήν άμαρτίαν. ο γαρ κατεργάζομαι, ον γινώσκω• ον** γαρ ο θέλω, fTOVTo"*^ πράσσω' αλλ' δ μισώ^ τοντο 16 ποιώ. ει δε δ ον θέλω, τοντο ποιώ, Χ σνμφημί" τω νόμω δτι καλός. 17 νννι δε Χ ονκ ετί"^** ^γώ'*'' κατεργάζομαι αντό, Χ αλλ'" ή Χοικονσα" εν εμοΙ 18 αμαρτία. Οίδα γαρ δτι ονκ οΙκει έν εμοί, t τοντέστιν"*^ εν τ^ σαρκί μου, ΤκχτϋΑΐ.: Vs. 6: Έ,. απο-&ανόντος. \ W. marg. om. ^//df, Codd. }i.A,C,D,17,37 ; [L.Tr.]; txt. B. Vs. 8: A.Tr.T.W. κατηργάσατο, Codd. B*D; txt. Codd. Χ,Α,Β^Ο. Vs. 13: A. L.Tr.T.W. kyivero, Codd. N,A,B.C,D; txt. Codd. ΙΤ,ΒΤ. | A L. αλλ'. Λ^8. 14: L.mai^. "W.marg. 6l•, Codd. A,D; txt. Codd. N,B.C. | A.L.Tr.T.W. σάρκινος, Codd. X* A,B,C,D,17 ; txt. S-^.a?. Vs. 15: W. marg. om. τοντο. Vs. 16: Ύ.σύνφημι. Vs. 17: L.Tr.T.W. oi•- κέτί. I A.L.Tr.T.W. άλλα. \ Ί.λΥ. marg. ίνοικονσα, Codd. X,B: txt. Codd. A,C,D. Vs. 18: T.W. τοϋτ' εστίν. Grammatical: 12) W. 343.2. 13) W. 301. 14) B. 178. 15) "W. 381. 16) W. 118. 17) B. 265. 18) W. 210*. 19) B. 50. 20) W. 133.b. 21) "W. 258; B. 193. 22) "W. 329; B. 265. 23) B. 322*. 24) B. 349*. 25) B. 124.H. 26) "W. 305. 27) W. 477..•. 28) W. 448. 29) W. 316. 30) B. 33. 31) W. 87; B. 59. 32) W. 616*. 33) B. 91. 34) W. 160; B. 109. 35) W. 189. 36) B. 366. 37) W. 520. 38) W. 211.b. 39) W. 41. 40) B. 304. 41) W. 123. 42) W. 98. 43) W. 407.*. 44) B. 348. 45) "W. 160.4; B. 306. 46) W. 618.10. 47) W. 152.«. 48) W. 530. Κεφ. 7, 8. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 25 αγαθόν το γαρ θέλειν*^ ιταράκείταί μοι, το δε κατεργάζεσθαι το καλόν Χ ονχ" ευρίσκω, ον^ γαρ ο θέλω, ποιώ άγαθόν'^^ ί αλλ'" ο ου θέλω κα- 19 κόν, τοντο^'^ Ίτρίσιω. εΐ όέ δ ον θέλω i εγώ", τοντο ποιώ, Χ ουκ ετι" 20 εγώ κατεργάζομαι αντό^ Χ αλλ'" ή οικούσα εν εμοι αμαρτία. Ευρίσκω 21 άρα τον νόμον^ τω θέλοντι έμοι ποιείν το καλόν, δτι έμοϊ το κακόν παρά- κειται. σννήδημαι γϊρ τω νόμω του θεον κατά"* τον εσω^ άνθρω- 23 πον βλέπω δε έτερον νόμον εν τοις μέλεσί μου^ άντίστρατευόμενον 23 τω νόμω τοϋ νοός μου, και αίχμαλωτίζοντά με*τω νόμω της αμαρτίας τω δντι εν τοις μέλεσί μου. ταλαίπωρος εγώ άνθρωπος' τις με ρύσε- 24 ται^'' έκ^^ του σώματος του θανάτον^^ τούτου ; ί ευχαριστώ"'^ τω θεώ 25 διά^^ 'Ιησοϋ Χριστού τού Κυρίου ημών, άρα^ ούν αυτός έγώ τω t μεν" νοϊ® δουλεύω νόμω θεού' τη δε σαρκί, νόμω αμαρτίας. Ονδέν άρα^ νϋν κατάκριμα τοις έν^ Χριστώ 'Ιησού, f μη κατά σάρκα Q περιπατοΰσιν'^, t άλλα κατά πνεύμα", ό γάρ νόμος τού πνεύματος της 2 ζωής εν^ Χριστώ Ιησού ήλευθ-ρωσέ Χ με" άπο τού νόμου^ της αμαρτίας και τού^ θανάτου. Το γάρ αδύνατον'^ τού νόμου, έν^ φ ησθένει δια 3 της σαρκός, ό θεός τον εαυτού υ'ιον πέμφας έν όμοιώματι σαρκός αμαρ- τίας καΐ περί αμαρτίας κατέκρινε την άμαρτίαν^ έν τη σαρκί, ' ϊνα το 4 δικαίωμα τού νόμου πληρωθή έν ήμΐν, τοΐς^'^ μή^^ κατά σάρκα περιπα- τοϋσιν^^^ άλλά^^ κατά^* πνεύμα. ΟΙ γάρ^^ κατά σάρκα δντες, τά της 5 σα κος φρονούσιν οί δε κατά πνεύμα, τά τού πνεύματος, το γάρ^^ 6 φρόνημα της σαρκός, θάνατος' το δε φρόνημα τού πνεύματος, ζωή και ειρήνη. Αιότι το φρόνημα της σαρκός, έχθρα είς^'^ Θεόν τω γάρ νόμω 7 τού θεού ονχ υποτάσσεται, ούδε yap δύναται^^' οΐ δέ^^ εν σαρκι δντες, 8 θεώ άρέσαι ου δύνανται. 'ΎμεΙς δε ουκ εστε εν σαρκί, Χ άλλ'" εν πνεύ• 9 μάτι, είπερ πνεύμα θεού^^ οΙκει εν ύμϊν. ει δέ τις πνεύμα Χριστού Textual: Vs. 18: A.L.Tr.T.W. ον, Codd. Χ,Α,Β,Ο; txt. D.17,37. Vs. 19: A.Tr.T.W. άλλα. Vs. 20: L.Tr.W. om. εγώ, Codd. B,C,D ; [A.Tr. marg.] ; txt. X,A,17,37. | L.Tr.T- W. ονκέτι. I A.Tr.T.W. άλλα. Vs. 23: Tr.T.W. add εν, Codd. Ν,Β,Ο,ΙΊ,Βν ; [A. h}; txt. W. marg., Codd. A,C. Vs. 25 : A.L Tr.T.W. χάρις. | T. om. μεν. Chap. 8, vs. 1 : A.L.Tr.T.W. om. μη κατά σάρκα περιηατοϋσιν. Codd. >5*,B,C,D*,• txt. Ν=,Α,ϋ^, 17,37. | A.L.Tr.T.W. om. άλλα κατά πνεύμα. Coda. N*,A,B,C,D*; txt. X«,D<=,17,37. Vs. 2: L. marg. T.Tr. marg. at. Codd. X.B : txt. Codd. A.O,D,17.37. Vs. 9: A.Tr.T.W. άλλα. Grammatical: 49, W. 320.a; B. 262. 50) B. 349. 51) W. 528.d. 52) W. 160; B. 306. 53) W. 557*; B. 388*. 54) W. 401. 55) B. 378. 56) B. 110. 57) W. 286*. 58)W. 197.a. 59) W. 189*; B. 162. 60) W. 601. 61) W. 378. 62) B. 371. 63) W. 62.2.b. 1) W. 445. 2) W. 390. 3) W. 135. 4) W. 137.b. 5) W. 197. 6) W. 126; B. lOO.s. 7) W. 231*; W. 235*; W. 534.io; W. 574; B. 154*; B. 381. 8) W. 387; B. 331. 9) B. 165. 10) W. 134.c; B. 294.b. 11) W. 477.b; W. 482.5. 12) W. 57. 13) B. 391.... 14) W. 420. 15) W. 447.d. 16) W. 453.^. 17) W. 397. 18) W. 594. 19) W. 452.»; B. 363. 20) W. 122. 26 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 8. 10 Of/c•'^ ^Α;εί, οντοζ• ουκ εσην αι;τοι;-'-. εί οε Χρίστος εν vfuv, το μεν 11 σώμα νεκρον Χ δΐ" άμαρτίαν^ το όέ ννενμα ζωή δια δικαιοσννην^. εΐ δε το πνενμα τον έγείραντος*'ίησονν εκ νεκρών οίκεΐ^ εν νμΐν, δ εγείρας iTOv" Χρίστον*έκ νεκρών ζωοττοιήσει \καΙ" τα θνητά σώματα νμών^ διά^ Χ το ενηικονν αντον ττνενμα" εν νμΙν, 12 "ΑΡΑ^" ονν, αδελφοί^ οφείλεται έσμεν ον τ•?/ σαρκί^\ τον κατά σάρκα 13 ζην^' εΐ yap κατά σάρκα ζήτε, μέλλετε άποθνήσκειν εΐ δε πνενματι τάς 14 ηράξεις τον σώματος θανατοντε, ζήσεσθε. "Οσοι yap πνενματι^ θεον 15 άγονται^ οντοί Χ είσιν νΙοι θεοϋ"^^• ον yap έλάβετε^^ ττνενμα Χ δονλείας" πάλιν είς'^^ φόβον, Χ αλλ'" ελάβετε ττνενμα^ νΐοθεσίας, εν^ φ κράζομεν, 16 '' Άββά, δ ττατήρ^. Αντο το ττνενμα Χ σνμμαρτνρεί" τω πνενματι ήμών^ 17 δτι έσμεν τέκνα θεον^^. εΐ δε τέκνα^ και κληρονόμοι' κληρονόμοι μεν θεον, Χ σνγ κληρονόμοι" δε Χριστοί)' εϊπερ Χ σνμττάσχομεν" ^ ΐνα^'' και 18 σννδοξασθώμεν. λογίζομαι yap δτι^ ονκ άξια^^ τά παθήματα τον ννν 19 καιρόν προς^ τήν μέλλονσαν*^ δόξαν άποκαλνφθήναι^^ εις ημάς. Ή γαρ άποκαραδοκία της κτίσεως τήν άποκάλνφιν τών νιων τον θεον 20 άπεκδέχεται. τη γαρ ματαιότητι ή κτίσις νπετάγη^ ονχ'*^ έκονσα, 21 άλλα διά^ τον νποτάξαντα^ Χ επ''" ελπίδι^ ' Χ δτι" και αντή*^ ή κτίσις έλενθερωθήσεται άπο της Χ δονλείας"*^ της φθοράς'*'^ εις τήν έλενθερίαν 32 "τήζ δόξης τών τέκνων τον θεον. οΐδαμεν γαρ δτι πάσα ή κτίσις^ σνσ- 23 τενάζει και σννωδίνει άχρι τον ννν ον μόνον δέ^^^ αλλά και αντοϊ°^ τήν άπαρχήν τον πνεύματος"^ εχοντες^^^ και \ήμεΙς" αντοί"^ εν έαντοΐς^ στενά- ζομεν, νΐοθεσίαν άττεκδεχόμενοι, τήν^^ άπολντρωσιν^ τον σώματος^"^ ημών. 24 ' τη γάρ έλπίδι^^ εσώθημεν. έλπίς δε βλεπομένη^^, ονκ εστίν έλπίς' ο 25 γάρ βλέπει τις, τι i και'^ έλπίζει^^ ; εΐ δέ ο^^ ην βλέπομεν, ελπίζομεν^, Textual: Vs. 10: A.L.Tr.T.W. δια. Vs. 11: Tr.T.W. add rbv, Codd. N*,A,B ; [A.]; tit. W. marg. Codd. N=,C,D,17,37. | A.L.Tr.T.W. om. τον, Codd. Ν,Α,Β,Ο,Β; txt. 17,37. | L. adds [Ίτ/σουν] ; Τ. places Χρίστόν Ίί^σοΰν before ^ωοττοί^σεί. | [Tr. marg.] | E.T.W.marg. τοϋ ίνοίκοϋντυς αντον πνεύματος. Vs. 14: A.L.Tr Τ. υίοί εΙσιν θεοϋ; L. marg. Tr. marg. W. vioL θεον εισίν. Vs. 15 : Τ. δονλίας. \ A.L.Tr.T.W. άλλα. Vs. 16: T.W. σνν. Vs. 17: T.W. συν. I Δ.Τ.ΛΥ. σνν. Vs. 20: Τ. έή>. Vs. 21: Τ. όώη. \ Τ. όονλίας. Vs. 23: L.ir. [^iuetf] ; W. marg. om. ήμεΐς. Vs. 24 : L.Tr.W. marg. om. κα\ ; [Α.] Grammatical: 21) W. 477. c; B.346. 22) "W. 195.b; B. 163. 23) "W. 120. 24) W. 292. 25) W. 399. 26) W. 445. 27) W. 209; "W. 556*. 28) W. 326; B. 268. 29) "W. 122. 30) W. 122. 31) W. 521.,.. 32) λΝ. 397. 33) Β. 398.». 34) W. 387. 35) Β. 140. 36) "W. 122. 37) W. 459. 38) W. 321. 39) W. 550. 40) W. 405*.,ι ; Β. 340. 41) Β. 388. 42) W. 334. 43) W. 485. 44)^.399*. 45) Β, 109. 46) W. 197 ; W. 621. 47) W. 531. 48) W. 124. 49) B. 393.f. 50) W. 150.,,. 51) W. 531. 52) W. 528 ; B. 80. 53) W. 150.». 54) W. 150.,.; B. 113. 55)W.n7. 56)B.400. 57) W. 187*. 58) W. 216.d. 59) W. 340.^. 60) W. 437. 61) W. 284*. 62) W. 543. 63) W. 292. 14 Κεφ. 8. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 27 δι'^^ υπομονής άπεκόεχόμεθα. Ωσαύτως δε και το ττνενμα σνναντι,λαμ- 2(i βάνεταί Ι ταϊς άσθενείαις" ημών το^'^ γαρ τι Ι προσενξώμεθα"^*' καΘο δει, ουκ ηΐδαμεν, Ι άλλ'" αντο^'' το ττνενμα νπερεντνγχάνει^ t νπερ ημών" στεναγμοΐς άλαλήτοις' ό δε Χ ερεννών"^'•^ τάς καρδίας οίδε τι το φρόνη- 27 μα τον πνεύματος, οτι κατα''^ θεον^^ εντνγχάνει νπερ αγίων. Ο'ίδαμεν 28 δε δτι τοΙς άγαπώσι τον θεό ν πάντα"''^ συνεργεί * εΙς αγαθόν^ τοΐς κατά πρόθεσιν κλητοΐς'''^ ονσιν. δτι ονς'''*^ προέγνω''^^ και προώρισε σνμμυ(:- 29 φονς"'^ της εΙκόνος"''^ τον νίον αυτού, εις το είναι^^ αντον πρωτότοκον tv πολλοίς άδελφοΐς- ' ους δέ προώριαε, τούτους και εκάλεσε' και ονς ^0 ε κάλεσε, τούτους και έδικαίωσεν ονς δέ εδικαίωσε, τούτονς καΐ εδό- ξασε''^. Ύί ουν εροϋμεν προς ταντα ; ει 6 θεός ΰπερ^ ημών, τις καθ' 31 ημών ; δς γε^' τοΰ Ιδίου^ υΐοϋ ουκ έφείσατο, Χ άλλ'" ύπερ ημών πά>'των 32 παρέδωκεν αυτόν., πώς ουχί και συν αντώ τα πάντα ήμΐν χαρίσεται^ ; 33 τ/γ εγκαλέσει κατά^ εκλεκτών^ θεοί) ; θεδζ• 6^ δικαιών^^• ' τίς ό 34 + κατακρίνων" ; Χρίστος * δ αποθανών^ μάλλον δε \ καϊ" εγερθείς, * oc t καΐ" εστίν εν δεξιά τοΰ θεον, ος και εντυγχάνει νπερ ημών. τίς ημάς 35 χωρίσει^ άπο της αγάπης^ του Χρίστου^"; ί θλίι/)ίς•", ψ^ στενοχώρια, η διοτ/μός, ή λιμός, ή γυμνότης, ή κίνδυνος, ή μάχαιρα ; ' καθώς γέγραπ- 36 ται, *• "Οτι^ Χ ενεκά" σου θανατούμεθα δλην την ήμέραν ελογίσθημεν ως πρόβατα σφαγής.^ ν»α. 48. 44.) as. Άλλ' εν τούτοις πάσιν ΰπερνικώμεν 37 δια τοΰ άγαπήσαντος ημάς. πέπεισμαι γάρ δτι οϋτε^^ θάνατος ούτε 38 ζωή, οντε άγγελοι οντε άρχαί, Χ ούτε δυνάμεις", ούτε ενεστώτα ούτε μέλλοντα, ' οϋτε ϋφωμα ούτε βάθος, οντε τις κτίσις ετέρα δντήσεται 39 ημάς χωρίσαι άπο της αγάπης τοΰ θεοί, τής'^^ εν Χριστώ 'ϊησον Χ τώ Κνρίω" ημών. Textual: Vs. 26: A-L-TnT-W. ry άσ&ενεία, Codd. X,A,B,C,D,37 ; txt. 17. | W. marg. προσενξομε^α, Codd. Β,Π,37 ; txt. Χ,Α,Β.Ο. 1 T.Tr.W. άλλα. | A.L.Tr.T.W. om. liTrfp τ/μών, Codd. >5* A,B,D; txt. N-,C,17,37. Vs. 27: T.Tr. kpavvCw, Cod. N; txt. A,B,C.D. Vs. 28: L.W. add ό ^εος. Codd. Α,Β; txt. "W.marg. Codd. N,C,D,17,P,7. Vs. 32: A.L. Tr.T.W. αλλά. Vs. 34: L. κατακρινών. \ T.W. marg. add Ίησοΰς, Codd. X.A,C,17; txt B,D,37. I L.Tr.T.W. om. καΐ, Codd. X,A,B,C,17 ; txt. D,37 ; [Α.] | W. adds έ /c νεκρών, Codd. X* A,C,17; txt. W.marg. >5'-',B,D,37. | T.W. marg. om. και, Codd. N* A,C; txt. X«,B,D; [L.] Vs. 35: A.L.Tr.W. ι^λίψίί•. Vs. 36: A.L.Tr.T.W. ένεκεν. Vs. 38: A.L. Tr.T.W. place δντε δυνάμεις after μέλλοντα. Vs. 39: L. marg. τού κυρίου. Grammatical: 64) W. 379; W. 423*.b. 65) W. 109; B. 97. 66) ΛΥ. 299; Β. 255 67) W. 112. 68) W. 433. 69) B. 58. 70) W. 400*.i,. 71) λΥ. 122. 72) Β. 193*. 73) W. 534.10. 74) W. 158.b. 75) B. 202. 76) W. 228. 77) W. 195. 78) B. 265.4. 79) W. 277*; W. 278. 80) W. 382. 81) W. 560. 82) W. 154; B. 118. 83) W. 90; B. 37. 84) W. 180 ; W. 382 ; B. 177. 85) W. 234.1. 86) B. 93. 87) W. 513. 88) B. 37. 89) W. 197.,.. 90) W. 185. 91) W. 440.b. 92) W. 562. 93) W. 488.b; B. 367. 94) W. 133.b. 28 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κε<^. 9 9 ΆΛΗΘΕΙΑΝ* λέγω tv^ Χριστώ^, ον* -φενδομαι, Χ ηνμμαρτνρονοης" 2 μοι της συνειδήσεως^ μον έν^ ΙΙνενμαη Άγίω, ' δτι λύπη μοι ίστί μεγά- 3 λη, και αδιάλειπτος όδννη τη καρδία μον ηνχόμην'' γαρ Ι αντος εγώ ανάθεμα^ είναι" άπο^ τον Χρίστου νπερ^^ των αδελφών μον, των συγ- 4 γενών μον κατά σάρκα' οϊτινές είσιν ί 'ΊσραηλΙται" , ων r) υιοθεσία καΐ^^ ή δόξα, καΐ t α'ι διαθήκαι"^^ κα'Ί ή νομοθεσία, και ή λατρεία και αΐ 5 Ιπαγγελίαι, ' ων οί πατέρες, καΐ εξ ων δ Χρίστος το^^ κατά σάρκα, 6 6 ων επι πάντων θεός ενλογητος^* εΙς τονς αιώνας, αμήν. ' Ονχ οίον^^ δε δτι έκπέπτωκεν 6 λόγος τον θεοΰ. ον^^ γαρ πάντες οΐ εξ ^Ισραήλ, 11 οντοι^"' ^Ισραήλ, ονδ'' δτι είσι σπέρμα ^Αβραάμ, πάντες τέκνα, άλλ'^^ 8 ' εν Ίσαά«: κληθήσεταί σοι σπέρμα.^ Gen. βι. la. ί Τουτέστιν" , ου τα τέκνα της σαρκός, ταντα^^ τέκνά^ τον θεοί'• άλλα τα τέκνα^^ της έπαγ- 9 γελίας λογίζεται εΙς σπέρμα^, επαγγελίας γαρ 6 λόγος οντος, ' Κατά 10 τον καιρόν τοντον έλενσομαι, και ϊσται τ^ Σάρρα υΙός.' een.i8.eo. Ου υ,όνον δέ, άλλα και 'Ρεβέκκα έξ ένος κοίτην έχουσα, Ισαάκ του πατρός 11 ημών μήπω γάρ^ γεννηθέντων^, μηδέ πραξάντων τι αγαθόν ή^ J κα- κόν", ΐνα'^^ ή κατ'"'' έκλογήν t του θεον πρόθεσις" μένη^ ουκ εξ έργων, 12 άλλ' έκ του καλούντος, Χερρήθη"'^^ ούτ^, ' Ότί ό μείζων δουλεύσει τω 13 ελάσσονι•''^ ββη. as. ae. καθώς γέγραπται, ' Τον^** 'ϊακώβ ήγάπησα, τον δε Χ 'Ήσαν" εμίσησα.^ Mai. ι. 8, β. . _ Τί ονν έρονμεν ; μη αδικία παρά^^ τω θεώ ; μ'ψ^ γένοιτο, τω Χ γαρ Μωσ^"^^ λεγεί, ' Ελεήσω ον^^ αν ελεώ, και οικτειρήσω^ ον αν οίκτείρω.^ 16 Kxod. 88. 19. "Αρα^^ ονν ου^' τον θέλοντος^^, ονδέ τον τρέχοντος, αλλά 17 τον Χ έλεονντος"^^ θεοΰ. λέγει γαρ ή γραφή τω Φαραώ, ' "Οτι εις αντό τοϋτο έξήγειρά σε, δπως ένδείξωμαι εν σοι την δύναμίν μου^, και 18 δπως διαγγελή*^ το όνομα μου εν πάση τη γη."" Exod. 9. ιβ. "Αρα ονν ον Textuai-: Chap. 9, vs. 1: T.W. συν. \s,. 3: A.L.Tr.T.W. άνά•&ΐμα είναι αυτός έγο. Vs. 4 : T.W. Ίσραηλεϊται. | L.Tr. inarg. "W. marg. η διαθήκη ; txt. L. raarg. Vs. 8 : A.Tr. T.W. Toi-r' εστίν. Vs. 11 : A.L.Tr.T.W. φανλον, Codd. X.A,B,.37 ; txt. Codd. D,17. | A. L.Tt.T.W. πρόθεσις τυν θεοϋ. Vs. 12: A.L.Tr.T.W. έρρέθ?). Vs. 13: E.L.T.W. Ήσαϋ. Vs. 15: A.L. Μωσ^ y«p; L. marg. Μωσεί yap; Tr.T.W. Μωυσεΐ γαρ. Vs. 16: A.L.Tr.T. W. ελεώντας. Vs. 18 : A. marg. W. έλεφ. Grammatical: 1) W. 537.» ; B. 403.b. 2) W. 390*. 3) W. 248. 4) W. 540.4. 5) W. 5C2 6) W. 390. 7) W. 71.b; W. 283 ; B. 34; B. 217*. 8) W. 32. 9) W. 370; B. 322*. 10) W. 382. 11) W. 520. 12) W. 177*. 13) W. 230. 14) W. 586*. 15) W. 597*•; B. 372*. 16) W. 171. i. 17) W. 160; B. 306; B. 399. 18) B. 11. 19) W. 160; B. 306. 20) W. 110.4; B. 120; B. 125. 21) W. 514. 22) W. 228; B. 151. 23) W. 562. 24) W. 589*; B. 133; B. 314. 25) W. 441. 26) W. 459. 27) W. 193; W. 425; B. 162. 28) B. 57; B. 393.:. 29) W. 245. 30) W. 113. 31) W. 395.b. 32) W. 500.,t; B. 248. 33) W. 66; B. 19. 34) W. 221. 35) W. 88; B. 64. 36) W. 445. 37) W. 598*. 38) B. 163. 39) W. 85; B. 57. 40) W. 143. 41) W. 82. 42) W. 588. Κεφ 9. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 29 θέλει*^ χέλεεί"*^• υν δε θέλεει, σκληρύνει. 'Ερεΐς*^ t ονν μοί", ' Τι * έ'τί 19 μέμφεται ; τω t yap" βονλήματι αντον τις άνθέστηκε*^ ; ' ί Μενοννγε'^^, 20 ώ*' άνθρωπε"'*^, σν*^ τις εΐ ό ανταποκρινόμενος^'^ τω θεώ ; μη ερεΐ^^ το πλάσμα τώ πλάσαντι, 'Tt με έποίησας οντως^^;^ Ή οΰκ έχει εξόν- 21 σίαν δ κεραμενς τον πηλον^, εκ τον^ αντον φνράματος ποιησαι°^ ο μεν είς^ τιμήν σκενος, ο δε εις°'' άτιμίαν ; ει δε θέλων δ θεός ενδείξασθαι 22 τήν^ δργήν, και γνωρίσαι το δννατον^^ αντον, ήνεγκεν*^ εν πολλ%ι μα- κροθνμία σκεύη δργής κατηρτισμένα ε'ις άπώλειαν t και" ίνα γνωρίση τον 23 πλοντον της δόξης αντον έπί^^ σκεύη ελέονς^ α προητοίμασεν εις δόξαν ; ονς και^'•^ έκάλεσεν ήμας ον μόνον έξ ^ίονδαίων^ άλλα και εξ εθνών ως 24 καΐ εν^ τω \ Ώστ/ε" λεγεί, ' Καλέσω τον ον^^ λαόν μον, λαόν μον καΙ 25 την ονκ^ ήγαπημένην^ ήγαπημένεν.^ Ηοβ. 8. 85. ' Και έσται^, εν τω τόπω 26 ον ι ερρήθη"^'' t αντοΐς", Ον λαός μον νμείς^ εκεί κληθήσονται^ ν'ιοι θεον ζώντος.^ Ηοβ. 1. 10. ι Ησαΐας" δε κράζει νπέρ^^ τον Ισραήλ, ' 'Εάν η δ 27 αριθμός τών νΙών ^Ισραήλ ως ή άμμος της θαλάσσης, το ί κατάλειμμα' σωθήσεταΐ' ' λόγον γαρ σνντελών και σνντέμνων t εν δικαιοσύνη• δτι 28 λόγον σνντετμημένον" ποιήσει Κύριος επι της γης!' ΐββ. ίο. as. ΚαΙ 29 καθώς προείρηκεν χ 'ϊίσαιας'', ' Εϊ μη Κύριος Σαβαωθ Ι εγ κατέλιπεν" ήμΐν σπέρμα, ώς''^ Σόδομα αν εγενήθημεν'^^ , και ως Τόμορρα αν Ι ώμοιώ- θημεν''^.^ ΐββ. ι. 9. Τί ονν ερονμεν ; δτι έθνη τά^^ μη διώκοντα δίκαιο- 30 σννην, κατέλαβε δικαιοσύνην, δικαιοσννην'^'^ δε''^ την εκ πίστεως• ^Ισραήλ δε διώκων νόμον δικαιοσύνης, εις νόαον i δικαιοσύνης" ουκ εφ- 31 θασε"'^. ' διατί ; δτι ονκ εκ πίστεως'^'', αλλ' ώς εξ έργων t νόμον"' προσ- 32 έκοψαν ίγάρ" τω λίθω τον προσκόμματος, ' καθώς γέγραπται, '■'Ιδού 33 Textual : Vs. 19 : A.L.Tr.T.W. μοι ονν. \ L.W. add ohv ; [A.Tr. marg.] ; "W. raarg. om. ovv. Ya. 20 : A.L.Tr.T.W. ώ άνθρωπε, μενοννγε ; W.marg. om. μενοϋνγε. Vs. 23 : "W. marg. om. Koi ; [Tr. marg.] Vs. 25 : A.Tr.T.W. Ώσηε. Vs. 26 : A.L.Tr.T.W. έρρέθη. \ Tr. om. αντοΐς. God. Β ■ txt. Codd. ^5,A,D; [L.Tr. marg.] Vs. 27: L. Ήσαίαζ•. | A.L.Tr.T.W. υπόλειμμα, Codd. X*,A,B ; txt. Codd. N",D. Vs. 28 : L.Tr.T.W. om. έν όικαωσυντ/• 'ότι λόγον σνντετμημένον, Codd. >ί*,Α,Β: txt• Codd. Xc,D,n,37; [A.Tr. marg.] Vs. 29: L. Ή σα ία ζ•. I Τ. kv. \ L. marg. W. όμοιώβημεν. Vs. 31: A.L.Tr.T.W. om. όικαιοσννης, Codd. X* A,B,D,17 ; txt. Codd. Ss37. Vs. 32: L.Tr.T.W. om. νό^ου, Codd. X*A,B ; txt. Codd. X%D,17,37 ; [Α.] | A.L.Tr.T.W. om. γαρ, Codd. X*,A,B,D*; txt. Codd. X°,D'•, 17,37. Grammatical: 43) W. 85. 44) W. 280; B. 218. 45) W. 274*. 46) W. 559: B. 371. 47) W. 183.3. 48) W. 549. 49) B. 388. 50) B. 294.b. 51) W. Sll.b. 52) W. 465. 53) W. 191 ; B. 387. 54) W. 112. 55) B. 260*. 56) W. 397. 57) W. lOs! 58) W. 108.b. 59) W. 235. 60) W. 570. 61) W. 409. 62) W. 528. 63) W. 385. 64) W. 476. 65) B. 350; B. 353. 66) B. 278. 67) B. 57. 68) W. 615.8. 69) W. 383; B. 335. 70) W. 602; B. 177. 71) W. 304.b. 72) B. 34. 73) W. 139. 74) B. 93. 75) W. 443. 76) W. 90. 77) W. 617* 80 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 9, 10. . τίθημί εν"^^ Σίών λίθον προσκόμματος^ και πέτραν σκανδάλου- καΐ'^^ \ πας" δ πιστενων tV*" αντώ ου καταισχννθήσεταί.' lea. 8. ΐ4; 38. ιβ. 10 ΆΔΕΛΦΟΡ, ή μέν^ ευδοκία της εμής καρδίας, και if δέησίς t ή" 2 προς τον θεον ΰπερ^ \ του Ισραήλ" t εστίν" εΙς σωτηρίαν. μαρτυρώ 3 γαρ αύτοΐς^ δτι ζήλον θεοϋ^ εχουσιν^ αλλ' ου κατ^'^ επίγνωσιν. άγνο- οΰιτες γάρ^ την τοϋ θεοΰ δίκαιοσύνην, και την Ιδίαν^ i δικαιοσύνης' 4 ζητοϋντες στήσαι, Ty δικαιοσύνη του θεοί^" ούχ ύπετάγησαν. τέλος^^ 5 γαρ νόμου'^'^ Χρίστος εις δικαιοσύνην παντί τω πιστεύοντι. ΐΜωσής" γαρ γράφει την δικαιοσύνην τήν^^ ίκ ^του' νόμου, Ι^'Ότι" δ ποιήσας 6 t αυτά" άνθρωπος, ζήσεται εν Ι αύτοίς". Lev. is. 5. Ή δε εκ πίστεως δίκαιοσύν?] ούτω λέγει^ ' Μ^ ε'ίπης εν t τη" καρδία σου, Ύίς άναβήσεται 7 εΙς τον ούρανόν ; ' τοΰτ^ εστί Χριστον καταγαγείν^^• ' η, Ύίς καταβτ]- σεται εΙς την άβυσσον ; ' τοΰτ^ εστί Χριστον εκ νεκρών άναγαγείν. 8 άλλα, τί λέγει ; ' 'Έγγύς^^ σον το ρήμα εστίν, εν τω στόματί σου και εν τη Κβ,ρδία σου."* Deut. so. ιι-ΐ4. τοΰτ' εστί το ρήμα τής πίστεως ο κηρύσ- 9 σομεν δτι εάν δμολογήσης εν τω στόιχατί σον Χ Κνριον Ίησοϋν", καΐ πιστεύσης εν^^ τη καρδία σου δτι δ θεός αύτον ι]γειρεν εκ νεκρών, σω- 10 θήση• καρδία γάρ πιστεύεται^"^ εις δικαιοσύνην, στόματί^^ δε δμολογεΐ- 11 ται^^ εΙς^° σωτηρίαν. λέγει γάρ ή γραφή, ' IJac ό πιστεύων"^^ ίπ' αϋτω 12 οϋ καταισχυνθήσεται.'' ι»α. s8. ιβ. Ου γάρ εστί διαστολή ^Ιουδαίου τε και "Έιλληνος" δ γάρ αύτος K.vQloς πάντων, πλούτων είς^ πάντας τονς 13 επικαλούμενους αυτόν, ' Ιίας γάρ ος άν^^ επικαλέσηται το δνομα Κυ- 14 ρίου, σωθήσεται.'' joeis.sa. Πώζ• ούν Ι έπικαλέσονται"'^'^ είς^^ ον^^ ούκ^'^ επίστευσαν"^ ; πώζ• δε Χ πιστεύσουσιν" ού"^ ουκ ήκονσαν ; πώς δε Χ άκον- Textual: Vs. 33: A.L.Tr.T.W. om. πί?, Oodd. X,A,B,D; txt. Codd. 17,37. Chap. 10, vs. 1 : A.L.Tr.T.W. om. ή. | A.L.Tr.T.W. αντων, Codd. N,A,B,D,17; txt. Cod. 37. | A.L.Tr.T.W. om. 'εστίν, Codd. >5*,A,B,I>; txt. Codd. S«,17,37. Vs. 3 : L.Tr.W. om. 6ι.κ.αι- οσννην, Codd. A,B,D; txt. Codd. X.17 ; [Α.] Vs. 5: A.L.Tr.T.W. Μωνσης. \ A.TrJJ. om. τον, Codd. Χ,Β; txt. Codd. D,17*,37. | L. raarg. Tr. marg. T.W. place ότι immediately- after y/ju^ei; txt. W. marg.|T.W. om. αϋτα\ [L.Tr. marg.] | A.L.Tr.T.W. ο.ντΐι, Codd. S* A,B,17; txt. Codd. X",D. Vs. 6: E. om. τΐ). Vs. 9: L. marg. Tr. marg. W. marg. ?)τι Κύριος Ίησονς, Cod. Β; txt. Codd. X,(A),D. Vs. 1-4: A.L.Tr.T.W. έπικαλέσωνται, Codd. X,A,B,D; txt. Codd. 17s,37. | A.L.Tr.T.W. ττιστεύσωσιν, Codd. X,B,D; txt. L. marg. Codd. A,17s,37. I A. L.Tr.W. ΰκυνσωσιν, Codd. X«,A2,B,17,37 ; T. άκούσονται, Codd. }i*,D. Grammatical: 78) B. 329. 79) W. 435. 80) W. 233.d; B. 174.5. 1) W. 537.d ; B. 403. 2) W. 575*; B. 306. 3) ΛΥ. 133.i,. 4) W. 412; W. 383. 5) W. 212.b. 6) W. 185*.b. 7) W. 403*. 8) ΛΥ. 447.α. 9) Β. 117. 10) W. 186*. 11) Β. 123. 12) W. 123. 18) W. 133.b. 14) B. 261. 15) W. 195; B. 131. 16) B. 182. 17) B. 173. 18) W. 639. 19) B. 176. 20) W. 120; W. 396.C. 21) B. 174. 22) W. 397. 23) W. 307. 24) W. 279*; W. 285*; B. 208. 25) W. 158*. 26) W. 166; B. 105. 27) W. 480.3. 28) B. 174. 29) W. 158*-; W. 199.^. Κεφ. 10, 11. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 31 σουσί"^" Α^ωρίζ• κηρύσσοντος ; ' ττώς δε ί κ,ηρνξονσιν" ^ εάν μή°^ άποστα- 15 λώσι ; καθώς γέγραπται^ ' Ώς• ωραίοι, οΐ πόδες^^ \τών εύαγγελιζομένων είρήνην"^ τών εναγγελιζομένων f τα" άγαθά.^ ι»α.&2.7•, ivaii. 1. 15. Άλλ' 16 ον^ πάντες νπήκονσαν τω εναγγελίω' ί Ησαΐας" γαρ λέγει, ' Κνριε^ τίς επίστενσε τχι άκοχί ημών;' i»a. 5S. ι. "Αρα^'^ ή πίστις εξ^'^ ακοής, ή 17 δε ακοή δια ρήματος'^^ Ιθεον". άλλα λέγω, Mrf^ ουκ ήκονσαν ; με- 18 νοννγε^'^ *■ εΙς πάσαν την γήν^^ εξήλθεν ό φθόγγος αντών*^^ και εις τά ττέρατα τής οικουμένης τα ρήματα αυτών .'' Pea. ΐ8. α».) 6. Άλλα *^ λέγω, 19 Μ^ t ονκ εγνω ^Ισραήλ*^ ; πρώτος'^'^ t Μωσής" λέγει, ' Έγώ παραξηλώσω υμάς έπ''*'* οΰκ*^ εθνει, \ επί" εθνει άσυνέτω παροργιώ^ υμάς.'' Deut. 83. ai. ί Ίΐσαίας" δε αποτολμά*^ και λέγει, ' Έΰρέθην^^ τοις έμέ μη ζητοϋσιν, 20 εμφανής εγενόμην τοις έμέ μή επερωτώσι.^ isa. es. ι. προς*^ δε τον Ίσ- 21 ραήλ λέγει, '•"Ολην την ήμέραν έξεπέτασα τάς χεΐράς μου προς λαον άπειθοϋντα και άντιλέγοντα.'' ua. βό. «. ΛΕΓΩ ουν, Μή^ άπώσατο'^ ό θεός τον λαον αϋτοϋ; μή^ γένοιτο- καΐ 11 γαρ'*' έγώ Ι ^Ισραηλίτης" εΙμί, έκ σπέρματος ''Αβραάμ^ φυλής Χ Βενιαμίν". Ουκ άπο)σατο ό θεός τον λαον αϋτοϋ, ον προέγνω. η ουκ οϊδατε έν^ 2 Χ Ηλία' τι λέγει ή γραθή ; ώς έντυγχάνει τω θεώ κατά^ τοΰ ^Ισραήλ, t λέγων", ' ' Κύριε, τους προφ?]τας σου άπέκτειναν, t καΙ" τά θυσιαστή- 3 ριά σου κ.ατέσκαφαν κάγώ νπελείφθην μόνος, καΐ ζητοΰσι την ■φυχήν μου.^ 1 κΐηεβ ΐ9. ίο. Άλλα τι λέγει αντω δ χρηματισμός ; ' Κατέλιπον 4 έμαυτώ έπτακιοχιλίους άνδρας, οΐτινες'^ ουκ εκαμφαν γόνυ τη Βάαλ*.' 1 King» 19. 18. 0?;τωζ• ούν και εν τώ νυν καιρώ λεΐμμα κατ^ εκλογήν χά- 5 ριτος γέγονεν. εΡ δε χάριτι, ουκ κτί^" εξ 'έργων έπεϊ^'^ ή χάρις ούκ^^ 6 ετι γίνεται χάρις, t εΐ δε εξ έργων, ουκ έτι έστι χάρις' έπει το έργον Textual: Vs. 15: A.L.Tr.T.W. κηρνξωσιν. Codd. }i,A,B,D,17; txt. Cod 37. | L.Tr. T.W. om. τών εναγγελιζομένων ε'φήνην, Codd. ^5*,A,B,C; [Tr. raarg.] ; A. [εναγγελιζομένων ε'φήνην, τών]•, txt. Codd. S^D,17,37. | A.L.Tr.W. om. τα. Vs. 16: L. Ήσαίίΐζ•. Vs. 17: A.L.Tv.T.W. Χριστού, Codd. N*,B.C,D*; txt. W. marg. Codd. >^^A,D^17,37 ; orW.marg. cm. Χρίστου. Vs. 19 : A.L.Tr.T.W. Ισραήλ ονκ 'εγνω. \ A.L.Tr.T.W. Μωϋσ^Γ. | Tr.T. έτϊ'. ys. 20 : L. Ήσαί'ας. \ W. marg. adds kv ; A.L.Tr. [εν.] \ W. raarg. adds εν ; L.Tr. [f i^.] Cliap. 11, vs. 1: L. adds [. ov προέγνω.] | T.W. Ίσραηλείτης. | A.L.Tr.T.W. Βει•ιαμείν. Vs. 2: A.Tr. 'Ηλία, T.W. Ηλεία. \ A.L.Tr.T.W. om. λέγων. Vs. 3: A.L.Tr.T.W. om. καί. Vs. 6: L.Tr.T.W. ονκέτι. \ L.Tr.T.W. om. ει όε to the end of the verse; [.\. om. ίστί before χάρις:] txt. W. marg. Grammaticm, : 30) W. 82. 31) W. 477.o. 32) W. 606. 33) W. 171. 34) W. 445 ; W. 558. 35) W. 367. 36)' W. 123. 37) W. 511.b; B. 248. 38) W. 559; B. 371. 39) W. in. 40) W. 147. 41) W. 442.,,. 42) W. 114. 43) W. 464*2. 44) W. 393. 45) W. 476*; B. 353. 46) B. 37. 47) W. 469*. 48) W. 219.io; B. 187. 49) W. 405. 1) W. 511.b. 2) B. 69. 3) B. 248. 4) W. 448. 5) W. 385; B. 331*. 6) W. 382. 7) B. 115. 8) W. 179. 9) W. 582; B. 392*. 10) W. 618*. 11) W. 283*; B. 359. 12) W. 480. 32 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 11. 7 ονκ ΐ'τί έστιν έργον". Ύί ονν ; δ επιζητεί 'lopaYjX, Ι τοντον"^^ ουκ. έπε• 8 τνχεν, ή δε εκλογή έπέτνχεν οΐ δε λοίποι έπωρώθησαν, ' | καθώς" γέ- γραπται, ' "Κδωκεν αντόΐς δ θεός πνενμα καταννξεως^*^ οφθαλμούς τον μη βλέπειν'^^, και ώτα τον μη άκονειν,'' Deut. 2». 4 ; ΐββ. β. » ; s». ίο. εως 9 της σήμερον ημέρας, και | Ααβιδ" λέγει, ' Τενηθήτω ή τράπεζα αντών ε'ις^^ παγίδα και εΙς θήραν, καΐ εις οκάνδαλον και εις άνταπόδομα αν- 10 τοΙς' σκοτισθήτωσαν οι οφθαλμοί αντών τον μή βλέπειν'^'', και τον νώ' 11 τον αυτών \διαπαντος" Χσνγκαμ'φον".'' Psa. ββ. (β9.)β8. Λέγω ονν^ μή επταίοαν, Ινα^^ πέσωσι ; μή γένοιτο• άλλα τω αντών^^ παραπτώματι 12 ή σούτηρία^^ τοις εθνεσιν^ είς^^ το παραζηλώται αυτούς. ει δε το παράπτωμα αντών πλοντος κόσμον, και το ήττημα αντών πλοντος έθ- 13 νών, πόσω μάλλον το πλήρωμα αντών ; 'Ύμΐν Ιγάρ" λέγω τοϊς έθνε- σιν έ0'^ δ οι> μέι^'' εΙμι εγώ έθνών'^ απόστολος^ τήν διακονίαν μον 14 δοξ ζω, ' ει πως παραζηλώσω^^ nov την σάρκα, και σώσω τινάς εξ αν- 15 τών. ει γαρ ή αποβολή^ αντών, καταλλαγή κό-μον, τίς^ ή | πρόσ- 16 λη'φις", ει μή ζωή εκ νεκρών ; ^ εΐ δε ή άπαρχή^^ άγια, και το φύραμα-'^ 17 καΐ ει ή ρίζα άγια, και οι κλάδοι^^. ει δέ τίνες τών κλάδων εξεκλάσθη- σαν^^, σν δέ άγριέλαιος ών ένεκεντρίσθης έν^'^ αντηις, και χ σνγκχίΐνω- νος" της ρίζης^ \ καΙ" της πιότητος της έλαίας εγένον, μή^* κατακανχώ 18 τών κλάδων εΐ δέ κατακανχάσαι^^, ον σν τήν ρίζαν βαστάζεις, t άλλ'" 19 ή ρίζα σέ. Έρεΐς^^ ονν, ' Έξεκλάσθησαν ΙοΓ'^^ κλάδοι, Ινα εγώ Χ έγ- 20 κεντρισθώ".^ Καλώς' τη απιστία?^ Χ έξεκλάσθησαν", σν δέ τη πίστει 21 εστηκας. μή Χ νφηλοφρόνει"^^, άλλα φοβον' ' εί'^ γαρ δ θεός τών κατά*^^ φνσιν κλάδων*^ ονκ*^ έφε'ισατο, t μήπως"**^ ονδέ σον Χ φείσηται"^. 22 "Ιδε^^ ονν χρηστότητα και άποτομίαν θεον έπί μέν*'' τους πεσόντος, Textual: Vs. 7: A.L.Tr.T.W. τούτο. Vs. 8: Tr.T. καΟάπερ. Vs. 9: A.L.Tr.T.W. ΑανεΙδ. Vs. 10: A.L.Tr.W. fiiu παντός. \ T.W. συν. Ys. 13: A.L.Tr.T.W. δε; txt. W. marg. | A.L.T.W. add ovv; Tr. [οΰν] ; W. marg. om. μεν ovi>. Vs. 15: A.L.Tr.T.W. πρόσλημψις. Vs. Π : T.W. συν. \ A.T.W. marg. om. καϊ, Codd. >«*,B,C; [Tr.] ; txt. Codd. S^.A.D^lTsjS?. Vs. 18: A.Tr.T.W. άλλα. Vs. 19: A.L.Tr.T.W. om. oi. Codd. X.A.C, D**. 17,37; txt. W. marg. Codd. B,D*. | T.W. εν. Vs. 20: L.Tr. έκλάσθησαν, Codd. B. D*; txt. Codd. S,A,B Mai,C,D^17,37. | A. marg. L. marg. Tr.T. W. marg. υψηλά ψρό- νει, Codd. Χ,Α,Β; txt. Codd. C,D. Vs. 21: L.Tr.T.W. om. μήπως, Codd. X,A,B,C; [A.]; txt. W.marg. Codd. D,17,37. | A.L.Tr.T.W. ψείσεται, Codd. K,A,B,(i/ui, ed. 2,)C.D,17,37. Grammatical: 13) W. 200. 14) W. 94. 15) B. 267*. 16) B. 150. 17) B. 271 18) W. 458. 19) B. 116. 20) W. 586; B. 138. 21) B. 264. 22) W. 408.3. 23) B. 370 24) W. 192. 25) W. 575*; B. 256. 26) W. 521.9. 27) B. 128. 28) W. 584. 29) W. 582.b B. 392. 30)W. 585.h; B. 137. 31) W. 292 ; W. 637. 32) W. 391*. b. 33) W. 200 24) W. 50Lb. 35) B. 42; B. 395.c. 36) W. 280*; B. 218. 37) W. 118. 38) W. 216.c B. 186*. 39)W.313*.b. 40) W. 448. 41) W. 401 ; B. 162. 42) W. 193*. 43) W. 478.» B. 346. 44) W. 474*; B. 353. 45) W. 504*; W. 598*. 46) W. 49. 47) W. 363, Κεφ. 11, 12. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 33 r ό-οτομ αν"^^ Ιπ δε σε, Χ χρψτότητα" , εάν ί επιμείνης" ry χρηστότητι. irrei"*^ και σν εκκοπήστι. \ και εκείνοι" δέ, εάν μη Ι εττψείνωσί" τη άπισ- 33 τία, ι εγκεντρίσθήσονται." . δυνατός γάρ εστίν ό θεός -πάλιν \ έγκεν- τρίσαι" αντούς^^. εΐ γάρ σν εκ της κατά φνσιν εξεκόττης''^ άγριελαίον, 24 καΐ παρά φνσιν ίνεκεντρίσθης^'^ εις καλλίέλαΐον., πόσω μάλλον οντοι οι κατά φνσιν ^ J εγκεντρίσθήσονται" τη Ιδία'^ έλαια ; Ον γάρ θέλω υμάς 21 άγνοεΐν, αδελφοί, το μνστήριον τοντο, Ινα μψ^ ητε^'" \ παρ'""** έαντοίς φρόνιμοι, δτι πώρωσις άττο^^ μέρους τω°^ Ίσραήλ^^ γέγονεν, άχρίς^ ον το πλήρωμα των εθνών εΐαέλθη*^'^' και οντω πάς Ισραήλ σωθήσεται, κα- 26 θώς γέγραπται^ ' "Ηξει έκ Σιών ό ρνόμενος, t και" αποστρέφει ασεβείας άπο 'Ιακώβ' καΐ αντη αντοίς ή^"^ παρ' έμοϋ^ διαθήκη, δταν^ άφέλωααι 27 τάς αμαρτίας αντών.^ ι*ο. 59. so; a?. 9; Jer.ei. 88. Κατά^^ f/ev το εναγ- 28 γρ.λιον, εχθροί δι' νμάς' κατά δε την έκλογήν, αγαπητοί δια τονς πατέρας. < μεταμέλητα γάρ τά χαρίσματα και ή κλήσις τον θεον. 29 "Ωσπερ γάρ t καί'^^ Ι νμεΐς ποτέ" ήπειθήσατε τω θεώ, νυν δε ήλεήθητε 30 τη τούτων άπειθε α^^' οντω και Χηντοι" νυν ήπείθησαν τω ί νμετέρω"*^ 31 ελεεί Ινα^^ και αυτοί * ίλεηθώηι. σννέκλεισε γάρ ό Θ.ϊογ τονς πάν- 32 τα ^' εις άπείθειαν ίνα το)ς πάντας''^ ελεήση. \''ίΐ"'''^ βάθος πλοντον'''^ 33 και σοώίας'^^ καΐ"•^ γνώσεως θεοΰ. ως Χ άτεξερε'ηητα'"'^ τά κρίματα αν- τον. και η : εξιχνίαστοι αΐ δδοί αντον. τίς γάρ έγνω νονν Κνρίον ; ή 34 τις ■ νμβονλος αντον έγένετο ; // τίς προέδωκεν αντω, και άνταποδοθή- 31 σεται αντω ; ' δτι έξ αντον και δι' αντον και είς"'"^ αυτόν τά πάντα' αντω 36 ΐΡ όόξα''^ εΙς τους αίώΐ'ας. αμήν. ΠΑΡΑΚΑ7\Ω ονν νμάς.^ αδελφοί, διά^ των οικτφμών τον θεον, πάρα- 12 στήσαΐ' τά σώματα νμών θνσίαν ζοπαν, άγίαν, Χ εΰάρεστον τω θεώ", την λογικήν λατρείαν^ νμών και μη Χ σνσχηματίζεσθε" τω αίώνι τούτω, 2 Textual: Vs. 22: A.L.Tr.T.W. ύτο-ο/ίί'α. | A.L.Tv.T.W. χρηστότ7/ς θεοϋ. \ L. inarg. Τγ. T.W.umrg. έπιμέντις. Vs. 23 : A.L.Tr.T.W. κάκεΐνοι. \ Ίγ.Τ. έπψένωσιν. Goad. α*,Β,Ό*: txt. Codd. X'\A,C,D-=. I T.W. εν. \ T.W. εν. Vs. 24: T.W. εν. Vs. 25: A.Tr.W. marg. έν, Codd. A,B; W. om. παρ' ; txt. Tr. marg. Codd. >i,C,D,17,37. Vs. 26: A.L.Tr.T.W. om. και. Vs. 30: A.L.Tr.T.W. om. καΙ. \ L. marg. ποτέ νμεΐς. Vs. 31: Β. τ/μετέρω. | T.W. marg. add νυν; L. [vvv.] Vs. 33: A.E.Tr.T.W. ώ. | A.Tr.T. ύνεξεραύιητα. Chap. 12, vs. 1: T. τω θεώ ενύρεστον. Vs. 2: Α. T.W. συν; A.L.Tr. marg. W. marg. —σχηαατίζεσθαι. Grammatic.m,: 48) Β. 384*. 49) Β. 359*. 50) W. 620*. 51) W. 429.4. 52) W. 430. 53) λΥ. 154. 54) W. 477. 55) W. 287. 56) W. 387. 57) W. 423.». 58) B. 86. 59) W. 2ll.:u 60) W. 42. 61) B. 231. 62) W. 131.,,. 63) W. 193*. 64) W. 308. G5) W. 401. 66) W. 440. 67) W. 216... 68) W. 153*; B. 157. 69) W. 459*. 70) W. 178.5. 71) W. 610. 72) B. 140. 73) W. 191*; B. 23. 74) B. 154; B. 155*. 75) W. 519.1. 76) B. 58. 77) W. 418*. 78) W. lOS.b. 79) B. 137. 1) W. 381.d. 2) W. 332. 3) W. 533; B. 153. 34 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 12. αλλά Χμεταμηρφηνσθε" τ^ άνακαΐνώσει τον νοος \νμών", είς^ το όοκι- μάζειν νμας, τι το θέλημα τον θεον το αγαθόν καΐ^ ενάρεστον και τέ- 3 λειον. Λέγω γαρ δια της -χάριτος της δοθείσης μοί, παντί τω δντί εν νμΐΐ', μψ νττερψρονείν τταρ"' ο δεΐ φρονεΐν, άλλα ψρονεϊτ εις το σωφρυ- 4 νεΐν^, εκ,άστω^ ώς 6 θεός έμέρισε μέτρον πίστεως. Καθάττερ γάρ εν ενί σώματι Χ μέλη ττολλά" εχομεν, τά δε μέλη ττάντα^^ ον την αντην έχει 5 πραξιν όντως οΐ^^ πολλοί εν σώμα έσμεν εν Χ.ριστώ, ί ό" δε ί καθεΐς"^^ 6 άλλ7ίλων μέλη. έχοντες^^ δε χαρίσματα κατά την χάριν την δοθεΐσαν ημίν διάφορα' εϊτε^* πρηφητείαν^^, κατά την άναλογίαν της πίστεως' 7 ' εϊτε διακονίαν, εν τη διακονία• εϊτε ό διδάσκων.^ έν τη διδασκαλία' 8 ' εϊτε ό παρακαλών^ εν τη παρακλήσει• ό μεταδιδονς, εν άπλότητι' ό προϊστάβενος, έν σπονδή' ό ελεών, έν Ιλαρότητι. 9 Ή άγάπη^^ άννπόκριτος . άποστνγονντες^'' το πονηρόν^ κολλώμενοι τω 10 άγαθώ' ' τη φιλαδελφία εΙς άλλήλονς φιλόστοργοι' τη τιμη^^ άλλήλονς 11 προηγούμενοι' ' τη σπονδή μή^^ οκνηροί, τω πνενματι ζέοντες, τω ί καιρώ" 12 δονλενοντες- ' τη έλπίδι^'' χαίροντες, τη θλίφει υπομένοντες, τη προσενχη 13 προσκαρτερονντες^^• ' ταϊς χρείαις^ τών άγιων κοινωνονντες, την φιλο- 14 ξενίαν διώκοντες• ' ευλογείτε^, τονς διώκοντας νμας' ενλογεΐτε, και μη^ 15 καταράσθε. Χαίρειν^^ μετά χαιρόντων^ t και" κλαίειν μετα^^ κλαιόντων. 16 το αντο είς'^'^ άλλήλονς φρονονντες' μψ^ τά ν-φηλά φρονονντες, άλλα τοις ταπεινοΐς^^ σνναπαγόμενοι. μη γίνεσθε φρόνιμοι παρ^^^ εαντοΐς. 17 μηδενϊ κακόν άντΙ κακόν αποδίδοντες. προνοονμενοι καλά ενώπιον 18 ί πάντων ανθρώπων ' ει δννατόν^^, τό^^ έξ υμών, μετά πάντων άνθρώ 19 πων είρηνεύοντες. μή εαντονς έκδικονντες, αγαπητοί, αλλά δότε τό- πον τη όργη' γέγραπται γάρ, ' 'Έμοι έκδίκησις, εγώ ανταποδώσω, λέγει 20 Κύριος.^ ί 'Έάν ονν"^^ πεινα^* 6 εχθρός σον, •φώμιζε^^ αντόν εάν δΐ'φά^^, πότιζε αντον τοντο γάρ ποιών, άνθρακας πνρος^'^ σωρεύσεις έπι Textual: A.L.Tr. marg. W. marg. μεταμορφοϋσθαι. \ A.L.Tr.T.W. om. υμών. Vs. 4: A.L.Tr.T.W. πολλά μέλη. Vs. 5 : A.L.Tr.T.W. το. | A.E.L.Tr.T.W. καθ' εΙς. Vs. 11 : A.F.L.Tr.T.W. Kt^pi'v, Codd. S.A,B,D^ 17,37; txt. Cod. D*. Vs. 15: A.L.Tr.T.W. om. και. Vs. 17: L. adds [ενώπιον τον θεοϋ καϊ] \ L.W. nmrg. τών. Vs. 20: A.L.Tr.T.W. inarg. αλλά έαν ; W. om. ovv. Grammatical: 4) B. 264. 5) W. 519.i. 6) W. 481.4. 7) W. 433; W. 404; B. 339. 8) W. 638; B. 265. 9) W. 550; B. 389. 10) W. 548. 11) W. 110. 12) W. 249.3; B. 30. 13) W. 545; W. 578*. 14) W. 440.6. 15) W. 582.b; B. 392. 16) W. 537; W.585;B. 137. 17) W. 586*. 18) W. 215.». 19) W. 476. 20) W. 217*. 21) W. 433. 22) B. 160. 23) W. 537. 24) B. 369. 25) W. 316.<ι; Β. 272*; Β. 386. 26) W. 376.1.. 27) W. 397. 28) Β. 352. 29) W. 2l9.io. 30) W. 395*. 31) W. 585. 32) W. 230; B. 96; B. 152. 33) W. 444». 34) W. 293.b. 35) W. 313.b. 36) W. 77.b; B. 44. 37) B. 161. Κεφ. 12, 13. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. S5 την κεφαλήν αύτον υ?) νικώ ύπό τοΰ κακού^^^ άλλα νίκα εν τω άγαθώ 21 το κακόν. ΠΑΣΑ' tpi'xi'i^ 'εξονσίαις νπερεχονσαις νποτασοέσθω. οϋ γάρ έσ~ιν Ιο εξουσία ει μη ί άπο"'^ θεον^' αι δε ονσαι t εξονσίαί"° νττο t τον" θεον τεταγ- μεναι είσίν. ώστε ο άντιτασσόμενος'^ τη εξουσία, τη τον θεοϋ διαταγή 3 άνθεστΊΐκει'. οι όε άνθεστηκότες, εαντοΐς^ t κρίμα" Ι λήιΙ^ονταί".^ οί yap C άρχοντες' οίκ εισι ώόβος Ι των αγαθών^ 'έργων", αλλά των κακών", θέ- λεις δε μή^^ ψοβεΐσθαι την έξονσίαν ; το άτ/αθον ττοίει^^, και έξεις εταινον έξ^^ αντης' ' θεον^^ γάρ διάκονος εατί σοί\εΙς το αγαθόν, εάν δε το κα- 4 κον ποιης^*. ψοβον• υν γάρ ί εική" την μάχαιραν φορεί' θεοϋ γάρ διάκηνός εστίν, εκδικος εις όργήν τφ το κακόν πράσσοντι. δώ Ι άνάγκη"^° Ι ντο- 5 τάσσεσθαι"^^, ον μόνον διά την όργήν, αλλά και διά την σννείδησιν. διά τοντο γάρ και φόρους τελείτε^"• λειτονργοί γάρ θεον ειπιν'^^, εΙς G αντο^^ ιοντο τροσκαρτερονντες. άττόδοτε ^ ουν" ττάσι τάς όφειλάς• 7 τώ"'^ -UV ψάρον, τον ώόρον τω το τέλος, το τέλος' τω τον φόβον, τον φόβον ~(<) την τιμήν, την τιμήν. Μηδενί-^ μηδέν οφείλετε, ει μη το 8 άγατταν^^ αλλήλους' ό γάρ αγαπών τον έτερον, νόμον"^ πεπλήρωκε^*. το-^ γάρ, '' Οϋ^^ μοιχενσεις''^ , ου φονεύσεις, ον κλέ-φεις'^^, t ον -φενδομαρ- 9 τνρήσεις", υνκ επιθυμήσεις,^ και ε'ί τις ετέρα εντολή, εν Χ τούτω τω λόγφ" άνακεώαλαιυνται. t εν τω", ' 'Αγαπήσεις τον πλησίον σον ως Ιέαντον"^^.'' Ή αγάπη τω πλησίον κακόν ουκ εργάζεται' πλήραψα 10 ονν νόμου ή αγάπη. ΚΑΡ** τοντο, είδότες τον καιρόν, δτι ώρα t ημάς ήδη" έξ^^ νπνον έγερ- 11 θήναι.^^' νυν γάρ έγγντερον^ ήμών^^ ή σωτηρία, ή δτε επιστεύσαμεν. ή ννξ προέΐίοψεν, ή δε ημέρα ήγγικεν. άποθώμεθα ονν τά έργα τον 13 Textual: Chap. Ι:?, vs. 1: Α. marg. L.Tr.T.W. ΰ-ό, Codd. N,A,B,D-,17,.37 : txt. W. marg. Cod. D*. | A.L.Tr.T.W. om. έ^^ονσίβί, Codd. »,A,B,D*; txt. Codd. Dsl 7,37. | A.L.Tr. Τ.Λν. om. τον, Codd. i4*,A,B.D,37 ; txt. W. marg. Codd. X=,17s. Vs. 2 : A.E.L.Tr. κμΐμα. | A.L.Tr.T.W. λήβψονται. \"s. 3: A.L.Tr.T.W. τώ άγαθώ Ιμγω,άλλα τω κακω, Codd. Ν, A, B,D*; txt. Codd Β<•,Π.37. Vs. 4: L. t'lKy. Vs. 5: W. marg. άνάγκ]]. | W. marg. lirro- τύσσεσβε: Έ,. προτύσσιπθαι. Vs. 7: A.L.Tr.T.W. om. ow Λ^3. 8 : A. J j.Tr.T.W. αλλή- λους αγαπάν. Vs. 9: A.L.Tv.lWV. om. uv ■ψενόομαρτυρήσεις, Codd. Α,Β,Ό,η : txt. Codd. >5,37. I A.L.Tr.T.W. τώ λόγο τούτω ; txt. L. marg. | A.L.Tr. [έΐ' τω]; W. marg. om. εν τφ, Cod. Β; txt. Codd. >5,A,D. | A.L.Tr.T.W. σεαντόν. Vs. 11: L.Tr. ηδ?/ ημάς; A.Tr. marg. T. W. τ/δη υμάς ; W. marg. τ/μας, or om. vuag. Grammatical: 38) B. 340. 1) W. 537. 2) W. 156*. 3) W. 370; W. 371 ; B. .341*. 4) W. 122. 5) W. 582*. 6) W. 429. 7) W. 274: W. 301. 8) W. 212.b. 9) W. 524. 10) W. 481.4. 11) W. 313. 12) W. 368. 13) W. 192. 14) W. 293.b. 15) B. 136. 16) W. 319. 17) W. 317. 18)W. 631.i,. 19) B. 109. 20) W. 590*; B. 395. 21) W. 209; W. 499; W. 501*. 22) W. 47..•; W. 323; B. 262. 23) W. 123. 24) W. 273; B. 199. 25) W. 109; B. 96. 26) W. 502. 27) W. 316. 28) W. 87; B. 53. 29) W. 151. 30) W. 565. 31) W. 366*. 32) W. 319; W. 585; B. 260. 33) W. 239. 34) W. 195. 36 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 13, 14. 13 σκότους, ί και ενδνσώμεθα" τά ί οττλα" τον φωτός, ώς^' έν ήμέρα^ εν- σχημόνως περιπατήσωμεν, μψ^' κώμηις^'' και μέθαις, μη κοίταις και άσελ- 14 γείαις, μη Χ'έριδι" και Ιζήλω"' Χ αλλ'" ενδνσασθε τον Κνριον Ίησονν ^ίριστόΐ', και της σαρκός πρόνοιαν μη ττοιεΐσθε είς^ ετιθυμίας. 14 ΤΟΝ δε άσθενονντα^ τη ττίστει πρησλαμβάνεσθε, μψ ε}ς^ διακρίσεις 2 διαλογισμών. "Ος* μεν πιστεύει φαγεΐν^ πάντα, δ^ δε ασθενών λάχανα 3 έσθίει. ό έσθίων, τον μψ εσθίοντα μη εξονθενείτω- Ι και 6" μη έσθίων^ 4 τον εσθίοντα μη κρινετω- 6 θεός γαρ αντον προσελάβετο. σν^ τις ει ό κρίνων^ άλλότριον οΐκέτην ; τω ιδίω^^ κνρίω στήκει ή πίπτει, σταθή- 5 σεται^^ δέ' ί δννατος γάρ εστίν" ό Ι θεός" στησαι αυτόν. "Οζ•^^ μεν * κρίνει ήμέραν παρ'^^ ήμέραν^ ος δε κρίνει πάσαν ήμέραν. έκαστος εν G τώ ιδίω^^ νοϊ πληροφορείσθω. ό φρονών την ήαέραν^ Κνρίω^^ φρονεί' ίκαι δ μη φρονών την ήμέραν, Κυρίω ον φρονεί". * ό εσθίων, Κυρίω εσθίει, ευχαριστεί γάρ τώ θεώ* καΐ δ μη εσθίων, Κνρίω οΰκ έσθίει, και 7 ευχαριστεί τω θεώ. ονδεις γάρ ημών έαυτώ^^ ζη, καΐ^^ ουδείς έαντω 8 αποθνήσκει, εάν τε γάρ ζώμεν^ τώ Κνρίω ζώμεν εάν τε Ι άποθνή- σκωμεν"^^, τω Κνρίω άποθνήσκομεν. εάν τε ονν ζώμεν, εάν τε Ι άπο- υ θνήσκωμεν", τον Κνρίου^^ ίσμέν. εις τοϋτο^^ γάρ Χριστός t και" απέ- θανε και t ανέστη και άνέζησεν'^Κ ΐνα^ και νεκρών^ και ζώντων κυ- 10 ριεύση. Συ^'^ δέ τι κρίνεις τόν άδελφόν σου ; ή^ και συ τι έξουθενεΐς τόν άδελφόν σου ; πάντες γάρ παραστησόμεθα τω βήαατι τον Χ Χρισ- 11 του', γέγραπται γάρ, 'Ζω εγώ, λέγει Κύριος' οτι"^*" έμοί κάμφει πάν 13 γόνυ, και Χ πάσα γλώσσα έζομαλογήσεται" τω θεω^^. lea. 45. &&. "Αρα t ούιι" έκαστος ημών περί εαυτόν λόγον Χ δώσει" \τώ θεώ". Μηκέτι"^ ονν άλλή- Textual: Vs. 12: A.L.Tr.T.W. ενδνσώμεθα δέ. \ L. marg. ερ/α. Vs. 13: L. marg. Tr.maro•. ερισι. \ Tr. marg. ζήλοις. Vs. 14: A.Tr.T.W. άλλα. Chap. 14, vs. 3: A.L.Tr. T.W. 6δε, Codd. N*,A,B,C,D*; txt. Codd. XsDsl7,37. Vs. 4: A.L.Tr.T.W. δννατεί yap, Codd.X,A,B,C,D*; txt. Codd. (D'=),n.37. | A.L.Tr.T.W. /cvptof, Codd. S.A.B.C; txt. Codd. D,17.87. Vs. 5: T.W. marg. add γαμ, Codd. X* A,C; L. [yu/j] ; txt. Codd. Χ^,Β,Β, 17,37. Vs. 6: L.Tr.T.W. om. και h μη φρονών την ήμέραν, Κνρίω ον φρονεί, Codd. Χ,Α,Β,^',ϋ^ [Α.]; txt. Codd. C\raarg. 17,37. | A.L.Tr.T.W. add και, Codd. X,A,B,C,D,17,37. Vs. 8: L.W. marg. άποθνήσκομεν, Codd. A,D; txt. Codd. X,B,37. | L.AV. marg. άποθνήσκομεν. Vs. 9 : A.KTr.T.W. om. και. \ A.L.Tr.T.W. εζησεν. Vs. 10: A.L.Tr.T.W. θεοϋ. Vs. 11: L.Tr.W. marg. έξομολογήσεται πάσα γλώσσα; txt. Tr. marg. Vs. 12: L.Tr.W. om. ohv; [.\.]; txt. W. marg. | L.Tr.W. αποδώσει; A. [άπο] ; txt. L. marg. Tr. marg. W marg. | W. marg. om. τώ θεώ ; [L.] Grammatical: 35) B. 308. 36) W. 477. 37) W. 219. 38) W. 397. 1) W. 174. 2)W. 476. 3) W. 397. 4) B. 102. 5) W. 322; B. 273. 6) W. 105. 7) W. 482.5. 8) Λν. 152. 9) Β. 294.b. 10) W. 154. 11) B. 47. 12) B. 102. 13) W. 404*. 14) W. 154. 15)W. 2r2.b. 16) B. 178. 17) W. 441. 18) W. 295*; B. 223. 19) B. 163. 20) W. 161. 21) W. 276; B. 58. 22) W. 457.6. 23) W. 206.c ; W. 552. 24) B. 388. 25) W. 440. 26) W. 449; W. 457. d. 27) W. 209.f. 28) W. 502. Κεψ. 14, 15. ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. ^!Ί λονς κρίνωμεν άλλα τοντο'^ κρίνατε μάλλον, το μψ*^ τιθεναι^^ πρόσ- 13 κόμμα τω άδελφω ή οκάνδαλον. οίδα καΐ πέπειαμαι έν^^ Κνρίω Ίτ/σοί', 14 ϋτί ονδεν κοινον δι' \εαντοϋ"^'- εΐ μη τω λογιζομένω τι. κοίνον είναι, εκείΐ'ω^* κοινόν^^• εΐ % δε" δια βρώμα ό αδελφός σον λνπεΐται, t ούκ ετι" 15 κατα^'^ άγάπην ττερητατείς, βή τω βρώματί σον εκείνον άπόλΛνε^', νπερ ον Χρίστος απέθανε. Μή^^ βλασφημείσθω ονν νμών^^ το αγαθόν. 16 ον yap εστίν η βασιλεία τον θεού βρώσις^^ και πόσις, αλλά δικαιοσύνη 17 και εΙρ7]νη καΐ χαρά εν*^ ΙΙνενματι Άγίω^^' 6 γάρ εν | τούτοις" δονλεύ- 18 ων f τω" Χριστώ ενάρεστος τω θεώ, και Ι δόκιμος" τοις άνθρώποις. ι άρα" ονν τά της εΙρ7Ίνης Ι διώκωμεν", και τά της οΙκοδομης τής^^ εις 19 άλλιίλονς. ' Μ?) ένεκεν βρώματος κατάλνε τό έργον τον θεού. πάντα 20 μεν καθαρά, άλλά'^ κακόν τώ άνθρώπω τω διά'^° προσκόμματος εσθίοντι. καλον^^ το μή*'^ φαγεΐν"^^ κρέα'^^, μηδε''^ πιείν οίνον^ μηδέ^^ έν^" ω δ άδελ- 21 φός συν προσκόπτει ί ή σκανδαλίζεται η ασθενεί". Σν πίστιν * εχείς'^ ; 22 κατά \ σαντον" εχε ενώπιον 'τον θεού' μακάριος δ μή^ κρίνων εαντον tx;55 ω δοκιμάζει, δ δε διακρινόμενος, εάν φάγψ^, κατακέκριταΐ^'' , δτί"" 23 ονκ εκ πίστεως- πάν δε ο ουκ εκ πίστεως, αμαρτία εστίν. Όφείλομεν 10 δε ημείς οι δννατοι τά άσθενήματα τών άδννάτων βαστάζειν, και μή^ έαντοϊς^ άρέσκειν έκαστος Χ yap" 7)μών τω πλησίον άρεσκέτω είς^ το 2 αγαθόν πρός οικοδομήν. καΐγάρ* ό^ Χρίστος ονχ έαντώ ηρεσεν*^, άλλα, 3 καθώς γέγραπται, ' 01 όνειδισμοι τών όνειδιζόντων σε'', t επέπεσον"^ επ' tju -ε.' Pen. 69. 10. (69. 9,) Όσα γάρ Ι προεγράφη", εΙς τήν ήμετέραν^ -δίδασκα- 4 λίαν ι προεγράφη" , ίνα διά της υπομονής καΐ * της παρακλήσεως τών γραφών^^ την ελπίδα εχωμεν. δ δε θεός της νπυμονής^^ και της πάρα- 5 Textual: Vs. 14: L.Tr.W. avrov; txt. L niarg. Vs. 15: A.L.Tr.T.W. yap. | L.Tr. T.W. ovKt-i. Vs. 18: A.L.Tr.T.W. τοντφ, Codd. N* A,B,C,D*; txt. Codd.X^Dc.Ho.S?. I L.W.marg. om. τω, Codd. A,D*; [Tr.] : txt. Codd. X,B,C,D ,17,37. | L. marg. όοκίμυις. Vs. 19: L. marg. upa. \ L. raarg. T.Tr. marg. W. marg. όιώκομεν, Codd. χ,Α,Β; txt. Codd. C,D,]7e,37. Vs. 21 : T.W. om. // σκανδαλίζεται η ασθενεί; [Tr. marg.] Vs. 22: L.Tr.T.W. add^i^, Codd. X,A,B,C ; A. [ην\; txt. W. marg. Codd. Β,Π,37. | L.Tr.T.W. om. (;); A. [;]; txt. W. marg. I A.L.Tr.T.W. σεαντον. Chap. 15, vs. 2: A.L.Tr.T.W. om. yap, Codd. X,A,B,C,D,17,;?7. Ys.Z: A.L.Tr.T.W. έττέπεσα»^. Vs. 4 : L.marg. eypa^?/. | A. L.Tr.T.W. εγρα^η. \ A.L.Tr.T.W. add 6ia ; txt. W. raarg. Grammatical: 29) W. 529. 30) B. 349. 31) W. 323.c ; B. 263 ; B. 274. 32) W. 390*. 33) W. 152. 34) W. 160: B. 306. 35) W. 609. 36) W. 402. 37) B. 45. 38) W. 502. 39) W. 155. 40) W. 552. 41) W. 390*. 42) W. 139. 43) W. 133.b. 44) B. 365. 45) W. 380. 4G) W. 584. 47) W. 475*; B. 349. 48) W. 320.n. 49) W. 65.,.; W. 198. 50) W. 488.^; B. 366. 51) W. 583; B. 393. 52) W. 158.». 53) W. 508. 54) W. 483.». 55) W. 159; W. 386. 56) W. 293. 57) W. 262; W. 273; B. 199. 58) B. 393. 1) W. 476; B. 350. 2) B. 113. 3) W. 397. 4) W. 448. 5) W. 118. 6) B. 386, 7) W. 222. 8) W. 74. 9) W. 153. 10) W. 189*. 11) W. 185. 38 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 15. κλτίσεως όώη^^ νμΐν το αντο φρονεΐν^^ έν άλλήλοις κατα^^ ΧΧριστοιι 6 'ϊησονν"• ίνα ομοθυμαδόν tv^° έι•ί στόματι δοξάζητε τον Οεον και πατέρα 7 τον Κνρίην ημών Ίησον Χρίστου. Αώ ττροσλαμβάνεσθε αλλήλους^ 8 καθώς και ό'^' Χριστός προσελάβετο Ι ημάς", εις δόξαν * θεοΰ^'. λί'γω^** δε, t Ίησονν" Χριστον διάκονον ί γεγενήσθαι^^ περιτομής ύπέμ^" άλη- 9 θείας θεου^•, είς-^ το βεβαιώσαι τάς επαγγελίας τών πατέρων-•^• τα δε έθνη νπέρ^^ ελέους δοξάσαι^^ τον θεόΐ', καθώς γέγραπται, ' Δίά τούτο εξομολογήσομαί σοΐ^ έν έθνεσι, και τω ονόματι σου ■φαλώ.'' Ρβα. ir.ao: 10 (18. 49.) Kat πάλιν λέγει, ' Ένφράνθητε, έθνη, μετά τον λαού αϋτον.' 11 Deut. 88. 48. Καί πάλιν, ' ΚίνεΙτε'^ Χτον Κύριον πάντα τα έθνη", και Ι επαι- 12 νέσατε"^ αϋτον πάντες οΐ λαοί.^ ν»α. ιι«.ΐ; (iir. ι.) Καί πάλιν Χ 'Έίσαίας' λέγει, ' "Έσται ή ρίζα του Ίεσσαί, και δ άνιστάμενος αρχειν έθνών^^, 13 έπ^^ αντω 'έθνη έλπιονσιν^^.^ lea. ιι. ίο. Ό δε θεός της ελπίδος^'' Χπληρώσαι υμάς πάσης χαράς^^ και ειρήνης" έν τω πιστεύειν, είς^* το περισσεύειν ναάς έν τη ελπίδι, έν^^ δυνάμει ΙΙνενματος Άγιου. 14 ΠΕΠΕΙΣΜΑΙ δέ. αδελφοί μου, καΐ αυτός εγώ περι^^ υμών, 'ότι και αυτοί μεστοί έστε άγαθωσύνης, πεπληρωμένοι πάσης * γνώσεως^'', δυνά- 15 μεΐΌΐ καί αλλήλους νουθετέίν. Χ τολμηρότερον"^^ δε εγραφα^^ ύμϊν, t αδελφοί", άπο μέρους, ως επαναμιμνήσκων^'^ υμάς, διά*^ την χάριν την 16 δοθεΐσάν μοι Χΰπο' του θεοΰ, είς'^ το είναι με λειτουργον Χ'ίησοΰ Χριστον" εις τά έθνη, Ιερονργοϋντα το εναγγέλιον^ του θεοΰ, 'ίνα γένηται ή προσφορά τών έθνών^* ευπρόσδεκτος, ήγιασμένη έν^'^ ΤΙνεΰ- 17 ματί Άγίω. εχω ονν^^ * καύχησιν εν Χριστώ "Ίησοϋ τά*"^ προς * θεδ?^ Textual: Vs. 5: Tr. Ίησαΰν Χριστον, Codd. >5,A,C*,37 ; txt. Codd. Β,Οί,Β,Π. Ys. 1 : A.L,Tr.T.W. νμας, Codd. X,A,C,D'',17,37 ; txt. L. marg. Tr. marg. Codd. B,D* | A.L.Tr.T. W. tidd τον, Codd. X,A,B,C,D,37 ; txt. Cod. 17e. Vs. 8: A.L.Tr.T. W. γαρ. \ A.L.Tr.T.W. om. Ίησονν. \ L.Tr.W. γενέσθαι; txt. Tr. marg. W. inarg. Vs. 11: L.W. marg. add λέγει: A.Tr. marg. [λέ/ίί.] | A.L.Tr.T.W. ττάντα τ« έθνη τον Kvpiov] txt. L. marg. | A.L.Tr.T. VV. έπαινεσάτωσαν. Vs. 12: L. Ήσatac. Vs. 13: L. mat^. πλημοφορησαι νμάς iv πάσΐ) χαρά και ε'φηντι. Vs. 14: Τ. adds της. Codd. ϋ,Β; [A.Tr. marg.] ; txt. Codd. A,C,D. Vs. 15: Tr.W. τολμηρότερες; txt. Tr. marg. W. marg. | L.Tr.T.W. om. άόελόοί, Codd. H*, A,B,C; [A.]; txt. Codd. SsD,n,37. | Tr.T. άτύ, Codd. X*B; txt. Codd. Χ',Α,αΌ. Vs. 16: A.L.Tr.T.W. Χριστον Ίησον. Vs. 17: A.L.Tr.T.W. add την, Codd. B.C.D.Sl ; txt. Qodd. N,A,17. | A L.Tr.T.W. add τον, Codd. >5,A.B,C,D,17,37. Gramm.\tical: 12) W. 78.*,'; AV. 28(5.:.; B.4fi. 13) W. 321. 14) W. 401. 15) W. 388. 16) W. 118. 17) ΛΎ. 122. 18) W. 153. 19) W. 334. 20) W. 383. 21) W. 122. 22) B. 26-4. 23) W. 185. 24) W. 383. 25) W. 322*•; W. 332*. 26) B. 176. 27) W. 314. 28) W. 314. 29) W. 206. 30) W. 233.,i. 31) ΛΥ. 175 ; B. 37. 32) W. 185. 33) W. 201.i„ 34) B. 264. 35) W. 410. 36) W. 373. 37) W. 201.b. 38) W. 243*. 39) W. 278. 40) B. 307. 41) W. 399*. 42) B. 265; B. 275. 43) W. 223* 44) W. 531. 45) W. 38». \i\) W. 455..•. 47) W. 230. Kt0. 15. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 39 ο?; yap t τολμήσω"'^^ t λαλεΐν τι" ών*^ ον^ κατεφγάσατο Χρίστος όί'^^ 18 έμον, εΙς υπακοή ν εθνών, λόγω^^ και έργω, ' tv δυνάμει σημείων καΐ 19 τεράτων^^, εν δυνάμει ττνεύματος Ι θεού"' ώστε με άπο Ιερουσαλήμ και κύκλω μέχρι τον ^Ιλλυρικού πεπληρωκέναι^* το εναγγέλιον τον^^ Χρί- στου- οϋτω δέ Ι φιλοτιμούμενον" εύαγγελίζεσθαι, ονχ°^ δπου ώνυμάσθη^'' 20 Χριστός, ϊνα μη εττ' άλλότριον θεμέλιυν οικοδομώ' άλλα, καθώς γέγραπ- 21 rai, ί ' Οίς ουκ άνηγγέλη°^ περί αυτού, oipovToi" και οϊ ούκ^^ άκηκόασι, συνήσουσι."* iea.53. ι». Δίό καΐ ενεκοπτόμ,ην^ Ιτά πολλά"^^ τοΰ έλ- 22 θεΐν*"^ προς υμάς. νυνί δέ μηκέτι^ τόπον έχων εν τοις κλίμασι τούτοις, 23 επιποθίαν δε εχων^ t του" ελθείν^ προς υμάς άπο Χ πολλών" ετών, ως 24 ί εάν"^ πορεύωμαι εις τήν Σπανίαν, t έ?ιεύσομαι προς υμάς"' ελπίζω γαρ διαπορευόμενος^"' θεάσασθαΐ^ υμάς, και Ι νφ'" υμών προπεμφθήναι έκεϊ^'^^ εάν ύμών'^ πρώτον άπο μέρους έμπλησθώ. Νυΐ'ί δέ πορεύομαι''^ εΙς Ίε- 25 ρουσαλήμ^ διακόνων''^ τοις άγίοις, Ι ευδόκησαν" γάρ Μακεδονία και 36 ^Αχαία κοινωνίαν τινά ποιήσασθαι''^ εΙς τους πτωχούς των άγιων τών''* εν Ιερουσαλήμ' ευδόκησαν γάρ'^'*, και οφείλεται \ αυτών είσιν". ει γάρ 27 τοΙς πνευματικοίς"'^ αυτών ε κοινώνησαν'''' τα έθνη, όφείλουσι και εν τοις σαρκικόΐς λειτουργήσαι αντοΐς. τούτο ονν επιτελέσας''^ και σφράγισα- 28 μένος t αύτοίς" τον καρπόν τούτον, άπελεύσομαι δι'"'^ υμών εις t τήν" Σπανίαν. οιδα δέ δτι ερχόμενος προς υμάς, ε^^" πληρώματι ευλογίας 29 t τον ευαγγελίου τού" Χριστού έλεύσυ(ΐαι, ΐίαρακαλώ δέ υμάς, t άδελ- 30 φοί", δία^^ τού Κυρίου ημών "Ιησού Χριστού, και δια της αγάπης τού Πνεύματος, συναγωνίσασθαί^^ μοί εν ταΐς προσενχαΐς υπέρ εμού προς Textual: Vs. 18: L. marg. Tr. marg. W. marg. τολ/^ώ, Codd. Χ'^,Β; txt Codd. X*,A,C, D. I A.L.Tr.T.W. Ti λαλεΐν. Vs. 19: L.Tr.W.marg. άγίον, Codd. A,C,D*,17,37 ; W. om. θεοϋ, Cod. Β ; A. [άγιου] ; txt. Codd. ϋ,Ό^. Vs. 20 : L.Tr.W. marg. φύ.οτψονμαι, Codd. B,D*; txt. Tr. marg. Codd. Ν,Α,0,ϋ^,]7,37. Vs. 21: Tr. marg. W. marg. όψονται οίς ουκ ΰνηγγέλη ττεμί αντοϋ. Vs. 22: L.Tr. marg. W marg. πολλάκις, Codd. B,D; txt. Codd. X,A,C,17,37. Vs. 23: L. [τοϋ.] \ A.Tr.W. ικανών, Codd. B,C,37; txt. Tr. marg. Codd. X,A,D,17. Vs. 24: A.L.Tr.T.W. άν. \ A.L.Tr.T.W. om. ελενσυμαι προςνμας, Codd. N*,A,B,C,D; txt. Codd. X",17,37. | A.KW. ά(^'; Tr.marg. άίτό; txt. W. marg. \^ss. 26 and 27: Tr.T. ηνδόκ-ησαν; Tr. marg. ενδόκησεν. Vs. 27: A.L.Tr.T.W. ε'ισϊν αυτών. Ys. 28 : W. marg. om. αΰτοΐς. \ A.L.Tr.T.W. om. την. Vs. 29 : A.L.Tr.T.W. om. τον εναγ- γέλιον τον, Codd. Ν* A,B,C,D; txt. Codd. N«,17,37. Vs. 30: W. om. άδελ<Ι>οί• [A.]; txt. W. marg. Grammatical: 48) W. 279. 49) W. 158; W. 166.b; B. 287. 50) W. 498. 51) W. 217. 52) W. 216.d; W. 552, 53) W. 65. 54) W. 334. 55) W. 118. 56) W. 556*. 57) W. 615. 58) W. 82. 59) B. 349. 60) W. 268.b; W. 604: B. 270. 61) B. 96. 62) W. 325 : B. 268. 63) W. 483./3. 64) B. 294*. 65) W. 324.». 66) W. 308*5. 67) W. 321. 68) W. 331.,•. 69) W. 472. 70) W. 198.c. 71) W. 265. 72) W. 342... 73) W. 256. 74) W. 133.ι. ' 75) W. 448. 76) W. 200.a; W. 209.h. 77) W. 292. 78) W. 343. 79) W 378*. 80) W. 384, 81) W. 381. 82) W. 332. 40 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Κεφ. 15, U). 31 τον θεόν Ινα ρνοθώ άπο τών άττειθονντων^ εν τ^ ^Ιονδαία^ και t "να" ή ι διακονία" μην r/*^ ί εις" Ιερουσαλήμ ευπρόσδεκτος Ι γένηται τοΙς άγί- 32 οις"' ίνα Ι εν χαρά έλθω" προς υμάς δια θελήματος Χ Qεov"^. Χ και" 33 ί σνναναπανσωμαι νμΐν". 6 δε θεος^'^ της είρτ^νης μετά πάντων υμών. t αμήν" . 16 ΣΤΝΙΣΤΗΜΙ \ δε" νμΐν Φο'ιβην την άδελφήν Χ ημών", ονσαν^ * διά- 2 κονον της εκκλησίας τής^ εν Χ Κεγχρεαΐς"• Ινα Χ αντήν προσδέξησθε" εν^ Κνρίω άξίως τών άγιων*, και παραστήτε αντη έν^ ω άν^ νμών χ">ήζη πράγματι' και γαρ'' Χ αντή"^ προστάτις ^ πολλών εγενήθη, και Χ αντον 8 έμον". Άσπάσασθε t ΐίρίσκιλλαν" και Άκνλαν τονς σννεργούς μον εν^^ 4 Χριστώ Ίησον• οϊτινες^^ νπέρ της φνχής μον τον εαυτών τράχηλον νπέ- θηκαν, οις ονκ εγώ μόνος^^ ευχαριστώ, άλ?.ά καΐ πάσαι αΐ εκκλησίαι τών 5 εθνών και την κατ' οίκον αυτών εκκλησίαν. άσπάσασθε Χ 'Έ,παίνετον" τον άγαπητόν μου, δς εστίν απαρχή της Χ Άχαΐας"^^ είς^^ Χριστόν. ^ άσπάσασθε Χ Μαρίάμ"^^, ήτις'^^ ττολλά ίκοπίασεν εις Χ ήιιάς" . άσπάσασθε Άνδρόνικον και Ίουνίαν τους συγγενείς μον" καΐ συ ν αιχμαλώτου ς μου• οιτινές είσιν επίσημοι εν τόΐς άποστόλοις, οι και προ^^ έμοϋ Χ γεγόνα- 8 σιν" εν Χριστώ, άσπάσασθε Χ Άμπλίαν"*^ τον άγαπητόν i μου" εν Κυ- 9 ρίφ. άσπάσασθε Ονρβανον τον συνεργον ημών έν^ο | Χριστώ", και 10 Στάχυν τον άγαπητόν μου. άσπάσασθε ^Απελλήν τον δόκιμον ίν 11 Χρίστω. άσπάσασθε τους εκ τών 'Αριστοβούλου^^, άσπάσασθε Χ 'ϊίρο δίωνα" τον | συγγενή"'^ μου. άσπάσασθε τους εκ τών 'Ναρκίσσου, τους 12 δντας εν Κυρίω. άσπάσασθε Ύρύφαιναν καΐ Ύρνφώσαν τάς κοπιώσας εν'^ Κυρίω. Χ άσπάσασθε ΤΙερσίδα την άγαπητήν^ ήτις^ πολλά εκοπί- Textual: Vs. 31 : A.L.Tr.T.W. om. Ινα. \ L.Tr. marg. W. marg. δωροψορία, Codd. B,D*•, txt. Codd. >5,A,C,D'',17,37. | L.Tr. raarg. W. marg. έν, Codd. B,D*; txt. Codd. X,A,C,D'•, 17,37. I A.L.Tr.T.W. τοις άγίοις ykvijrai. Vs. 32: W.Tr. marg. εν χήρα έλθων; Τ. έλθών εν χαρά; txt. W. marg. | L.Tr. marg. W. marg. κνρίον Ίησυϋ, Cod. Β; txt. Codd. N-, .\,C, DM7,37. I Tr. marg. T.W. marg. om. κα), Codd. X*,A,C; txt. X^(D), 17,37. | L.W. marg. om. σνναπαύσωμαι νμΐν, Cod. Β: txt. Codd. X,A,C,17,37; A. [καϊ συναπανσωμαι νμΙν.] Vs. 33: [LTr.] Chap. 16, vs. 1 : W. marg. om. δε. \ L. marg. νμών. | W. adds κηϊ; txt. W. marg. | T. Κεν. Vs. 2 : A.L.Tr.W. προσδέξησθε άντην. | A.L.T.W.avrr/. \ A.L.Tr.T.W. ipov avTOv. Vs. 3 : A.L.Tr.T.W. Πρ/σ /cav. Vs. 5: Ύ. 'Έ,παίνετον. \ A.L.Tr.T.W. Άσ /af, Codd. X,A.B.C,D*; txt. Codd. D^17,37. Vs. 6: A.L.Tr.W, Ήίαρίαν. \ A.L.Tr.T.W. νμας. Vs. 7 : A.L.Tr.T.W. γέγοναν. Vs. 8 : L. marg. Tr. Άμττλίατον; A. T.W. marg. 'Αμπ?ύα- τον ; W. Άμπλίύν. \ W. marg. om. μου. Vs. 9 : L.W. marg. Κνρίω, Codd. C,D,37 ; txt Codd. Χ,Α,Β,Π. Vs. 11: A.L.Tr.T.W. Ήρωδί^να. \ Tr. συγγενην. Vs. 12: [L.] ■ Grammatical: 83) W. 234. 84) W. 133.i>. 85) W. 122. 86) W. 585. 1) W. 134; W. 343. 2) W. I33.b. 3) W. 390. 4) W. 234.1. 5) W. 159. 6) W. 307. 7) W. 448. 8) B. 109. 9) W. 638. 10) W. 136. 11) W. 562; W. 566*. 12) B. 83. 13) W. 185. 14) W. 397. 15) B. 176. 16) B. 115. 17) W. 143. 18) W. 372.,i. 19) W. 103; W. llu. 20j W. i:;6. 21) B. 95. 22) W. 66; B. 13. 23) W. 390. 24) B. 115. Κεφ. 16. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. 41 ασεν εν Κνρίω". άσττάσαηθε Ύονφον τον εκλεκτον εν Υίνρίω^ καΐ την 13 μητέρα αντον και εμον^. άσττάσασθε Χ ^Ασνγκριτον", Φλέγοντα, Χ Έρ- 14 μάν"^^ Τίατρόβαν^ Χ 'Έ.ρμην\ και τονς συν αντοΐς αδελφούς, άσττάσα- 15 σθε Φιλόλογον και ί ^ϊονλίαν, 'Νηρέα" και την άδελφήν αντον., και ^Ολνμπάν^'^ , καί τονς σνν αυτοίς πάντας άγίονς. άσπάσασθε άλλήλονς 16 έν φιλήματι άγίω. ασπάζονται νμάς αΐ εκκλησίαι * τον^^ Χριστον. ΤΙαρακαλώ δε νμας, αδελφοί, ακοττείν'^ τονς τάς διχοστασίας και τά^" 17 σκάνδαλα^ παρά^^ την διδαχήν ήν νμείς έμάθετε, ποιονντας- και | έκ- κλίνατε"^^ άπ' αντών. οι γαρ τοιοντοι τω Κνρίω ημών νίησον" Χρι- 18 στω ον δονλενονσιν, άλλα τη έαντών κοιλία' και δια της χρηστολογίας Χ και ευλογίας" έξαπατώσι τάς καρδίας τών άκακων, ή γάρ^^ νμών^* 19 ϋττακοή εΙς ττάντας άφίκετο^^• Ιχαίρο) ονν το έφ' νμΐν". θέλω δε ίμάς σοφονς t μέν" είναι εις το αγαθόν άκεραίονς δε εΙς το κακόν. 6 20 δε θεός της ειρήνης Χ σνντρίφει"^^ τον Σατανάν ύπό^^ τονς πόδας νμών έν τάχει. ή χάρις τον Κνρίον ημών 'Ίησον t Χριστον" μεθ' νμών. * Χ ^Ασπάζονται" νμάς Τιμόθεος δ σννεργός μον, καΐ Αονκιος και Ιάσων 21 και Σωσίπατρος οΐ σνγγενέΐς μον. ασπάζομαι νμάς έγώ^^ Ύέρτιος 6 22 γράφας την επιστολήν έτβ^ Κνρίω. ασπάζεται νμάς Γάϊοξ• ό ξένος μον 23 και Χ της εκκλησίας όλης"• ασπάζεται νμάς "Εραστος δ οικονόμος της πόλεως, και Κοναρτος δ αδελφός. t Ή χάρις τον Κνρίον ημών ^ϊησον Χριστον μετά πάντων νμών". 24 αμήν. Τω δε δνναμένω'*^'^ νμάς στηρίξαι κατά*^ το εναγγέλιόν μον και το 25 κήρνγμα ^Ιησον Χριστον, κατά άποκάλνφιν μνστηρίον χρόνοις^ αιωνίοις σεσιγημένον^ ' φανερωθέντος δε ννν^ διά τεΡ γραφών προφητικών, κατ' 26 επιταγήν τον αιωνίου θεοί, εΙς νπακοήν πίστεως** είς^ πάντα τα έθνη Textual: Vs. 14: Τ. 'AavvKfjiTov. | A.L.Tr.T.W. transpose Έρμάν and Έρμην. Vs. 15: L. marg. Ίυννίαν, Νηρέαν. Vs. 16: A.L.Tr.T.W. add πάσαι, Codd. X,A,B,C,37; txt. Codd. 17»,37. Vs. 17: Tr.T.W. marg. έκκλίνετε, Codd. X* B,C,37 ; txt. Codd. Χ',Α, D,17. Vs. 18: A.L.Tr.T.W. om. Ίησοΰ, Codd. X,A,B,C,B7; txt Cod. 17. | W-marg. om. καϊ ευλογίας, Codd. D, 17; txt. Codd. N,A,B,C. Vs. 19: A.L.Tr.T.W. εφ' νμΐν ονν χαίρω. 1 A.L.Tr.T.W. om. μεν, Codd. B,D ; txt. Codd. S,A,C,17s,37. Vs. 20 : W. marg. σνντρίψαι. I T. om. :Κρίστον, Codd. Χ,Β; [A.Tr.] ; txt. Codd. A,C,17,.^7. | E. adds αμήν. Vs. 21: A.L.Tr.T.W. ασπάζεται, Codd. >5,A,B,C,D*.37 ; txt. Codd. D',17s. Vs. 23: A.L.Tr.T.W. δλης της εκκλησίας. Vs. 24: L.Tr.T.W. om. vs. 24, Codd. X,A,B,C; [Α.] ; txt. W. marg. Codd. D,(17),(37). Grammatic.\l : 25) W. 155; B. 117. 26) W. 103. 27) W. 103. 28) W. 118. 29) W. 332. 30) W. 126; B. 100. 31) W. 404. 32) W. 314; W. 429.j. 33) W. 447. 34) B. ]17. 35) B. 60. 36) W. 280*. 37) W. 621. 38) W. 521.,>. 39) W. 390. 40) W. 567*; B. 293: B. 386. 41) W. 401. 42) W. 218.»; B. 186. 43) W. 435, 44) W. 186. 45)W. 396.n. 42 ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΤΣ. Κεφ. 10. 27 γνωρισθέντος, ' μόνω"^^ σοφώ θεώ, διά^'^ Ίησον Χρίστου, t ώ"^ ή*^ όόξα^ εις τους αΙώνας. * αμήν. t ΪΙρυς 'Ρωμαίους έγράφη από Κορίνθου δια Φοίβτ/ζ•, της διακόνου της εν Κεγχρεαΐς εκκλησίας" . Textual : Vs. 27 : W. marg. om, ώ, Cod. Β. | L.T.W. raarg. add των αιώνων. 8ιώ• scription: L.T.W. ora.; A.Tr. ΠΡΟΣΡΩΜΑΟΤΣ, Codd. X,A,B*,C,D*. Gkammatical: 46) W. 567*. 47) W. 378. 48) W. 168. 49) W. lOS.b. 50) B. 137. FINIS. Princeton Theological Seminary Libraries 1 1012 01249 5489