Se, Teo hale Pt . 2 ing syn tey ot tos Hate = \ 2 ha 4 tog Oe Sadee : arte ee fan 3 Sentara tate State 5 han ey Wo ta N= Tater y - Pap Be Time ag ee tie : Fann line hes Om Be fg Senity be tetera ’ whet ng" Can ten ee Hees . see ng Mantes ay Belkin Thee s Tintin Falta este elm to toe “ aig ho ats * vs Fig oan ey Wo ep . 7 - ‘ erhate Le thgien ee ete wets te Sst = ig Hp tee it eee io eB ‘ . . ster shee 5 hi } : ea feds ee Posh sis 3 > suet Pals hehe et FuaPg intel s\iaiieratate” " F S - fF 5 Pil Re RT asthe teeta < emion Tetied oN = eHipietetete tel ote wean eh eleliek ete tehete# oH Ti hag hy tm! : Kekerobs leh its phe ate re teiatn tate 3 ee ecard ete Paden Gare . ote te > Sig emt OS ng Wi eg Thm 2: Pee at oliis te Spateletsl att t-te ne Meeting ed ree Thal elie werentebot Stal ate ty tetera mets hs : 7 Sete ee Mets Hetg halts hatate tl o~ Rabats be * Meda tei dente Ee hy to Ewe ‘ - bt Satis aT f Re be et eertat elles Sapte Bas wrig Teo tee Hans Se ee Agtasrate tatelne=vatanda ete ce ee ¥ fetes? ante tether teks tetsets* ha Ri ss : a eat . See : air ait ~ a: apes S “ oer et Fe! ote naanee at ieee iene hw . ahs ee r po teed she ksRa bees Pe : Se es te > Shee am : ‘ ae . eee rot - dee eee Ss : ott ~ x Sfp Sr toute hs Mase? wert eras ob h edn RL tere a tnhet hs ‘ ~ mets tone om tme a ee oh hetp te RSet r Hale? : jet nicent : - auth Ing Bahr etn te eels Fn Mee TAT “ “ tle tate te 5 abate Peta Fer eeh Fe File tone gen oe es ng Palin VAP hs Tied Re ba tm PP en et = . 7 . i Tete yo ta tain Paired aia hetaset 26h e i meariceh-Ro . 2 it oats neste Rate tee Fs : " ant as tg aon nan SERS Fon in ail tee feng eT Aha Wena 1 atts! a ares? « Gantt eee UNIVERSITY OF ILLINOIS LIBRARY AT URBANA-CHAMPAIGN BOOKSTACKS The person charging this material is re- sponsible for its return to the library from which it was withdrawn on or before the Latest Date stamped below. Theft, mutilation, and underlining of books are reasons for disciplinary action and may result in dismissal from the University. UNIVERSITY OF ILLINOIS LIBRARY AT URBANA-CHAMPAIGN L161— O-1096 - Digitized by the Internet Archive in 2022 with funding from University of Illinois Urbana-Champaign https ‘/larchive.org/details/chronicajohannis13joha RERUM BRITANNICARUM MEDII AV! SCRIPTORES, OR CHRONICLES AND MEMORIALS OF GREAT BRITAIN AND IRELAND DURING ‘THE MIDDLE AGRS. THE CHRONICLES AND MEMORIALS OF GREAT BRITAIN AND IRELAND DURING THE MIDDLE AGES. PUBLISHED BY THE AUTHORITY OF HER MAJESTY’S TREASURY, UNDER THE DIRECTION OF THE MASTER OF THE ROLLS. On the 26th of January 1857, the Master of the Rolls submitted to the Treasury a proposal for the publication of materials for the History of this Country from the Invasion of the Romans to the Reign of Henry VIII. The Master of the Rolls suggested that these materials should be selected for publication under competent editors without reference to periodical or chronological arrange- ment, without mutilation or abridgment, preference being given, in the first instance, to such materials as were most scarce and valuable. He proposed that each chronicle or historical document to be edited should be treated in the same way as if the editor were engaged on an Editio Princeps; and for this purpose the most correct text should be formed from an accurate collation of the best MSS. To render the work more generally useful, the Master of the Rolls suggested that the editor should give an account of the MSS. employed by him, of their age and their peculiarities ; that he shoulda add to the work a brief account of the life and times of the author, and any emarks necessary to explain the chronology; but no other note or comment was to be allowed, except what might be necessary to establish the correctness of the text. a 2 ’ (og “Tle \ i a ore se | Eee Pow 4 The works to be published in octavo, separately, as they were finished ; the whole responsibility of the task resting upon the editors, who were to be chosen by the Master of the Rolls with the sanction of the Treasury. The Lords of Her Majesty’s Treasury, after a careful consideration of the subject, expressed their opinion in a Treasury Minute, dated February 9, 1857, that the plan recommended by the Master of the Rolls “was well calculated for the accomplishment of this important national object, in an effectual and satisfactory manner, within a reasonable time, and provided proper attention be paid to economy, in making the detailed arrangements, without unnecessary expense.” They expressed their approbation of the proposal that each chronicle and historical document should be edited in such a manner as to represent with all possible correct- ness the text of each writer, derived from a collation of the best MSS., and that no notes should be added, except such as were illustrative of the various readings. They suggested, however, that the preface to each work should contain, in addition to the particulars proposed by the Master of the Rolls, a biographical account of the author, so far as authentic materials existed for that purpose, and an estimate of his historical credibility and value. Rolls House, December 1857. << AD Atahamn- Ami nongen tb dud db: mr “(ataont othe | fi a fe | jf flee D+ ‘Aut se xa | Gilt uae 4a ad (abug “Belday- O° FF Seadon-s 6 deca G SEY ee ee ne ann Here ferelair. wig i tobias thi aah thud stedbudsres GotP Ad Ab Hj cate copte enact! ___ Me Bey ts Oo gfaléo SUD LOSHO eae ‘1nvio Fantilsarris-firoy't biliio earn rm p Ber L aS ev-Actud (nox ep und pilati capa a t. Selec fat oa ae ce "Wie Gacoctlocoa + pap Bee yFani00 2D ee eet ‘ nit ty dari cy commer fanliard) Be ded & ides cluada } streshbe nied C06 Tate te : si San Sines MCAS. z Tenge males wee sear lo- Stops | Sess a untae duihis Gol’ Ancrellides dv ql “gra yee a ogelé | sat haee poate iad micarboine gna cl 00th eee ee a | (Gea ee te ee eens fir edrivino cubas aaph | ive es ee 6: Gomi Da ates _ nemilaari 4 dco Cx cp ocahce barb oi, sae nea 2 ab : | =e *upbib; ora por a t eager 1 ee Anclaide-Adeo ghd pve angle ae ne ‘ee ang tan poli fan et dk Seite. Soes wx te ql nel sae. mieg eed Saar aol a Bcd ean fina ory ite eee wees anna a @ Tregno EAS st cendia wloecii a Dede cee ane d preypliood ufemmciqo” no Dace True ope 10 solar} 20 | wi indit dag aoeoas uber Pye ved erbico gonenc pg Rape Vs pakee gph wane andreas vibervo.0ii 10 coat tt Tp ante -ye-t desde. ok magnesia 510 Ob i _ Abarper-Clemohins contpuiloya omiy tater ers degilde ac Cin ais a a ipo tna p's Leake aoe oped Sieg pee Sat ee _ Feaded tania tafe. Tages 3: ie ae 7 roa fopfies fiteg ee | iin ore clone ar ippanpes faaa- cit a . cand 0didenue roetrameldn| | | AL Rhos g paike i ead = | __ beara dele 9 tt a votes" Anon eames p2up, Gee: ; he ari imams fpr ol cd af a Avoid os lontoa, i _Segnii opr {ca rena yZeifior 65 re “wee Topabulios, ap . Ms. Brin. Mus. Conn 1 eo ein Dep & Son, lath: to the Queen, uaandy aly op yin ‘ung x dug rae | anes! ae mad — itt sg sy aie ary grt ee hal = cere ats ounijoap Sgn 299. oa ec ae SE SEAR Se ach ED = Am - —— ct ee + alas a eS pais! coe ESE ait Si BED Aiea bP | 4 | | oy ainaey cami in| = 24 Leese = er ES iat = we I a | om ~~ r - = pen a ~ - ee : . ; ; th. ED, es a a Ears ~ em a Y 4 Sai P SRA lee Pa lacsos ae Sees. “ ha See ~_ ane) Sete ve : —f} . one es shi oitnte. 4. satay S Crema een. i” Oat pay SA Ay eos BEA x or , wt OS FRIES A NS — vied see “ ger Ee BRT Re = wD — = i Ns Cees woken en Sl EEN ESE ees 4a na I Pn RE = ; , ; wf. Bo SE + % ~ ok 44 ms arn oo Bn | é eV rei “pha { a RAS apes ¥ soa st pc gal ; D9 B-cH07a 19.9 naBogony bh) ea “1339: Sons 290 aci\ So jh 9 UID CY | eee aps ee 4G pS so PE POPU Por 431 mid onpa. BIER IE ASN EE OU SS De ae EE CHRONICA §,.DErcOXENEDES JOHANNIS,.DE? OX ENEDES. 2 2 9 > eo vee: “> os . > Xie > ; : ‘ Paes 5 ; > ss es f4 EDITED BY SIR HENRY ELLIS, K.H., F.B.S., S.A, PUBLISHED BY THE AUTHORITY OF THE LORDS COMMISSIONERS OF HER MAJESTY’S TREASURY, UNDER THE DIRECTION OF THE MASTER OF THE ROLLS. LONDON: LONGMAN, BROWN, GREEN, LONGMANS, & ROBERTS. 1859, V,\3 ODE, Her Majesty’s Printers, Printed by For Her Majesty’s Stationery Office, EYRE and Sporriswo PREFACE. PPP? No Manuscript of the Chronicle of John de Oxenedes but that which forms the text of the volume before the reader is at present known; nor have any parti- culars reached us as to the personal origin or history of the writer. The Title of the Cottonian manuscript, which stands at the head of the Chronicle, and names John de Oxenedes as its author, is not in the original hand- writing of the manuscript; but in a hand apparently of the middle of the seventeenth century. Smith, however, in his Catalogue of the Cottonian Collection, printed in 1696, gives it as it stands, with the name of John de Oxenedes as that of the author. The work is cited as his by Wharton in the Anglia Sacra, as well as by Bishop Tanner in the Notitia Monastica; and Bishop Tanner has expressly given him a place as the author of this Chronicle in his Bibliotheca Britannico-Hibernica. Wherever this Chro- nicle has been quoted, it has been referred to as the production of John de Oxenedes. That the writer was a monk of the Abbey of St. Benet Holme is obvious, not only from the particu- lars enumerated throughout his history regarding the Abbey itself, the progressive rise of its buildings, 1v PREFACE. and the series of its abbots and their characters; but more especially from a passage’ in which the minute circumstances are detailed attending King Edward the First’s grant in the year 1286, in confirmation to St. Benet Holme of all its previous charters of en- dowment. Again, the writer’s exultation, as regarded his abbey, at the favourable issue of a suit in relation to the church of Aylesham in 1289;? and in the very last page but one of his work, where the manor of Ludham Ferding was claimed in a suit for the king, under the advice of one Robert de Rose; but upon the production of Edward the Confessor’s char- ter, and the passage of the Domesday Survey, in which the manor was entered as belonging to the abbey, the claim made before the lords justices became invalidated. These confirm the connexion of the author with the Abbey of St. Benet. The monk says in the summary of his satisfaction: “Et sic “ Domino volente, et Sancto Benedicto protegente, “ actum est ut, remanente manerio preedicto in statu “ pristino, preedictus Robertus de suo maligno plane ‘ deficeret proposito.” OXNEAD, the place from which our chronicler is presumed to have obtained his name, is a village situated about ten miles from the Holme; though it appears never to have had any connexion with the abbey, nor is its name mentioned in any of the abbey’s Cartularies. We have proof that the estate of Oxnead has continued to be the property of private families from the time of the Saxons to the present hour. The presumption can only be that John de Oxenedes received the additional appellation to his christian name, like a large portion of our best ae Ip, 244, | ?p. 250. PREFACE, Vv Chroniclers, from the town or village of his birth. Adam de Neteshirde, one of the abbots of St. Benet Holme, who lived but at a short distance from our author’s time, received his name from Neteshirde, one of the manors belonging to the monastery, and of which he probably was a native. We have now to describe the Chronicle itself, as placed before the reader. The fac-simile which stands at the opening of the present volume sufficiently indicates the age and con- dition of the manuscript which has supplied the text. The writing is in the smallest character of its period; the age, that of the very opening of the fourteenth century. It is written upon vellum, in small pages, arranged upon a larger one, like columns, varying as to number upon the quarto page; in most instances containing six, in others eight, and two of them con- taining twelve of the smaller pages upon the quarto. The total number of the quarto pages is thirty-nine ; of the smaller pages or columns, two hundred and seventy-six. The early history of the Monastery of St. Benet, to the year 1275 inclusive, precedes the general his- tory which forms the Work, like a detached tract. It is written on small pages, in the manner of the history itself, upon the two sides of a single separated leaf; and in the hand unquestionably of the same scribe. Many of its details are essential to portions of the History; it has, therefore, received its place as an accompaniment, and forms the first- article in the Appendix to the present volume. Among some mutilated Scraps which have been selected within the last few years from the remains of the Cottonian fire, some imperfect fragments have been found, in which one or two historical events are b vi PREFACE. noticed relating to St. Benet Holme, and which have led to the conclusion that these fragments must once have formed a volume belonging to the Abbey. They are also upon vellum, in a hand nearly con- temporary with our present Chronicle, and are now bound with it in the same Book of the Cottonian Collection. These fragments form the second article in the Appendix to the present volume. We now come to the contents of John de Oxenedes’ Chronicle. It was the practice from the settlement of England after the Norman Conquest, as well as in the countries immediately neighbouring, for persons of leisure, both in the greater and lesser abbeys and monasteries, to collect Annals relating as well to previous times as to their own. Brevity and com- pression were at first the chief features of these chronicles ; but in our own country, about or soon after the time of Henry the First, more extended narratives appear, which, in many instances, led to the more elaborate composition of History. Few, however, of these annalists aspired to the character of original writers. They took the most approved texts of their times as their foundation, added something of their own, and abridged or omitted what they thought less interesting, inserting such new facts as. they relied upon with confidence, or which fell within the scope of their own personal knowledge, or related to the circumstances or localities of the religious houses to which they belonged or had reference. Such Registers of events, moreover, were expected, from authority, to be preserved in our monastic esta- blishments. When Edward the First, as John de Oxenedes relates, claimed to be the superior lord of Scotland, he sent for certain religious of the English monasteries to meet him at Norham with their PREFACE. Vii Chronicles.'- Knighton, in his “Compilatio de Even- “ tibus Angliz,” enumerates the chronicles which were produced on this very occasion.? Edward and _ his council are stated to have examined them, and upon their evidence it became clear to all, both the English of the council and the Scotch claimants themselves, that the “Jus supremum” of that country was his right. The deed of settlement also, then drawn up, vesting the superiority in King Edward, (accompanied by a deed of seisin, delivered on the part of the several competitors for that crown,) were finally sent to the Abbey of St. Edmund, as well as to various other abbeys, with the king’s order for the insertion of them in their Chronicles. The instruments here referred to appear in the manuscripts and chronicles of various mona- steries, in some of them in Latin, and in others in the French language. John de Oxenedes, who appears to have obtained them from the Abbey of St. Edmund,® has given them in Latin. After Horsa and Hengist’s arrival, John de Oxe- nedes’ history, with slight notices of Offa and St. Alban’s, Ingleis and Ina, passes, (probably on account of the confused story which the heptarchic portion of our history affords,) to the reign of Alfred, where his Narrative substantially begins. He gives Alfred’s pedigree in the style of sacred genealogy, and finally considers him as the first monarch of the whole of _ |} See p. 255. from St. Edmund’s, and monks *Twysd. Seriptores. See also | substituted for them by Canute, Thorn. col. 1962. the latter, twelve in number, were ® There seems to have been a | transferred together with their very early connexion between the | books and ecclesiastical ornaments, monastery of the Holme and | from St, Benet’s to begin the new St. Edmund’s Bury. foundation. When the clerks were ejected b 2 Vill PREFACE. England; possibly as the first of our monarchs who received papal consecration. He enumerates Alfred’s actions and character in a few sentences; and parti- cularly mentions his monastic foundations at Athelney and Shaftesbury. From this time the course of his history, however short the form in which the facts may be stated, goes on unbroken. Edgar is another of our sovereigns of whom the Author stops to give.a particularly favourable notice, as one whose great deeds deserved proportionate ad- miration from the reader. It may be proper in the next place to say some- thing of the sources from which John de Oxenedes drew different portions of his history. In reference to the story of the Emperor Henry the Third, his sister, and the clerk, in the time of Har- decnut, he says: “Iste invenies in libro W. de Malmes- “ pirie.’!? In p. 43, under the year 1129, he notices the Chronicle of Hugh de St. Victor: “ Hucusque ‘“ magister Hugo de Sancto Victore Chronica sua scrip- “ sit.’ In p. 49, recording the death of Eustace, the son of king Stephen, he says: “De hoc Polycratico ‘“ Carnotensis, libro vj. capitulo xxvii. ;’ and in p. 50, as will again be mentioned, he refers to the “ Veteres ‘““ Historize Hibernienses.” } Subsequent to the period of the Norman Conquest, he follows the general thread of Roger de Wendover’s text as an outline; using similar but more condensed language ; interspersing new facts and passages in par- ticular parts, and at greater length in the reigns of Richard the First, John, and Henry the Third; and to the end of his Chronicle in these later reigns en- 1 See W. Malmesb. edit. Hardy, lib. ii. § 190, p. 823. PREFACE, 1x larging the details ; differing, nevertheless, in various in- stances from Wendover’s text. A remarkable example occurs under the year 1102, when archbishop Anselm, in the Council held at London, caused the marriage of ecclesiastics to be prohibited. Wendover says: “In hoc * Concilio sacerdotes concubinarios excommunicavit, “ nisi eas de ceetero amoverent.’ Oxenedes’ difference in his text is material, He says: “Anselmus archiepi- ‘“ scopus Cantuariensis celebravit Concilium Londoniis, “in quo prohibuit uxores sacerdotibus Anglorum, antea “non prohibitas.” The proof of this, if required, may be seen even in the Domesday Survey, where, in the account of Lincoln, i. 336, “ uaxor Siuuardi presby- ‘ teri” occurs ; and again in the second volume, in the notice of Blafelda, in Norfolk, fol. 195, where it is said, “ hoc manerium accepit Almarus cum uaore sua “ antequam esset episcopus.” His account of the death of Richard the First is pe- culiarly deserving of attention. It is nearly identical with the account given by Ralph de Coggeshale in his “Chronicon Anglicanum ab anno M.lxvi. ad M.cc.,” preserved in the eighteenth volume of the “ Recueil “ des Historiens des Gaules et de la France,” of Dom. Bouquet, p. 85, with no mention either of Bertram de Gurdun, or Peter Bazil, or John Sabraz, as the cross-bow man who discharged the shaft; but simply as “quidam armatus.” ' With Matthew Paris’s history he was well acquainted. In p. 166 he finishes a reflection upon the incidents which brought the twenty-fifth half century of the Christian era to its completion, with the words: “Si “ quis ea inspicere desiderat, quserat in chronicis “ domini Matthei Parisiensis apud Sanctum Albanum 1 A contemporary anonymousac- | be found in Labbe’s Bibliotheca ¢ount of Richard’s death is also to | MSS. tom. ii. p: 302. x PREFACE. “in anno scilicet M.ccl. Hic enim terminavit pree- “ dictus Mattheeus Parisiacensis, monachus Sancti ‘“ Albani, Chronica sua.” In a subsequent page, speak- ing of the council held by Otto, the pope’s legate, he says: “In hoe quoque Concilio privavit omnes illos “ beneficiis suis ecclesiasticis qui successerant patribus ‘“‘ suis immediate. Czetera autem quee in hoc Concilio “ statuit in Chronicis Sancti Albani scribuntur.” * He refers again to Matthew Paris (p. 197) in rela- tion to the “Psalterium de Vita et Moribus Tartarorum,” in a manner as if Matthew Paris’s history was laid open to inspection at St. Alban’s; “quod qui in- ‘“ spicere desiderat apud sanctum Albanum in libro “ Additamentorum poterit reperire.” There. are several passages in John de Oxenedes’ history to which it may not be improper to draw the reader’s particular attention. The ravages of the Northern Pirates upon every part of the English coast in the tenth and _ eleventh centuries afford the first passage on which the editor of the present volume would make a short Remark. Even at this day large hoards of the Coins of our Saxon monarchs, from the time of Edgar, it is to be particularly observed, to that of King Edward the Confessor, are found buried in Denmark, Norway, and Sweden. M. Bror Emil Hildebrand, in a quarto volume printed at Stockholm in 1817, of considerable thickness, has given a Catalogue of those at present preserved in the Royal Collection at Stockholm ; a similar though less extensive catalogue of Saxon coins, ranging through the same period, preserved in the Museum of the Royal Academy of Upsala, was published there in a thinner Quarto in 1846, by Prof. J. H. Schroder. Hildebrand, in remarking upon the Swedish Royal Collection, observes that Anglo-Saxon coins have been PREFACE. x1 found in other provinces on the eastern shores of the Baltic, but that the discoveries are of small importance compared with those of Sweden. After Sweden, how- ever, he says, the greatest finds have been in Den- mark, and it must be observed that the Swedish provinces of Gothland and Scania, in which the richest discoveries of this class are made, belonged to Denmark at the time when these Anglo-Saxon coins were buried. Hildebrand observes, and which is, no doubt, correct, so great must have been the plunder, that the finds of buried Anglo-Saxon coins, struck during the period already described, are far more numerous at the pre- sent day in these northern Countries than such finds which can be discovered in England. In these Collections the coins of Edgar, in whose reign the series begins, are few ui number. Aithelred the Second’s coins are immensely numerous in the Royal Collection, and not insufficiently extensive in the Collection of the Academy. Atthelred the Second, it will be remembered, to save his kingdom consented to pay Dane-geld, a tribute which Hildebrand estimates at the sum of 167,000 pounds of silver. This was the time when the piracies of the Danes had been extended into a continual war for the con- quest of our. country. The extension of their ravages, as far as the absorption of coined money went, is singularly shown upon the reverses of the very coins recorded in these Catalogues; upon which the names of almost every city and town in England, where coins had been struck, stand recorded. Denmark and her armies may be said at that period to have ex- hausted England. The coins of Edward the Confessor in these northern cabinets are comparatively few, tend- ing to the belief that the types are of the early part only of his reign. The Danes had been driven out from England; their ravages had ceased; and we xil PREFACE. hear of no finds of coins in Sweden or Denmark of or belonging to the Norman princes. 1The reader will not be dis- pleased to have a few short extracts laid before him in a Note, from the “ Chronicon Roffense,” a chronicle 3 hitherto unprinted; preserved in the Cottonian MS. Nero D. ii. fol. 89. These detail the ravages of the Northmen upon the coasts and over the whole of England between the years 993 and 1010, through the exact period of time in which these very coins are conceived to have been placed in interment. “ An. 993. De gravi_ tributo Danis soluto. Suanus rex Da- norum et Anlafus rex Norwegen- sium in die nativitatis beatz Marie, cum cogonibus xciiij. Londonias advehuntur, quem mox acriter invadentes eam subjugare disponunt, sed a civi- bus cum magno suorum detri- mento repulsi,ad Essexie, Cantie, Suthsaxonie, et Suthamptonic provincias furorem suum con- vertentes eas spoliaverunt, et cesis populis graviter contra- verunt. Tune rex Ethelredus consilio suorum dedit eis pen sionem de tota Anglia collectam xvi millia librarum ut a rapinis et cedibus hominum innocentium cessarent. ‘Tunc rex Ethelredus Elfegum Winton. episcopum et ducem Ethelwardum ad regem Anlafum destinavit, quem ad villam regiam ubi rex Ethelre- dus tune erat, pacifice perdu- centes et ad ejus_ petitionem sacro fonte intinguentes, ab epi- scopo confirmati fecerunt. Quem rex in filium adoptionis susci- piens regiis eum muneribus hono- ravit, et deinde, estate super- veniente, ad suam patriam pa- cifice remeavit. “A.D. 997. Defuncto Sygaro Wellensi pontifice, Alfwinus suc- cessit. HKodem anno septentriona- lis Wallia, Dorsetensis, Cornu- biensis, provinciz, nullo obstante a Danis igne et ferro cum cedi- bus et rapinis desolate sunt. ** A.D, 999. Paganorum exer- citus nefandus Cantie occiden- talem plagam ferme totam de- moliti sunt. Unde ad Roffensium urbem devecti, eam obsidione vallaverunt. Contra quos Can- tuarienses destinati asperum cum eis conflictum inierunt. Sed hine inde multis interfectis Dani tan- dem victoriam reporterunt. Con- tra quos Ethelredus exercitum dirigens parum vel nihil pro- fecit. “ A.D. 1000. Classis Danorum prefata Normanniam hostiliter petivit. Quo audito Ethelredus rex Anglorum interim Monie Insulam sibi potenter subjugavit. “ Anno Mj. Memoratus Pagano- rum exercitus de Normannia rediens Exoniensem urbem ob- sedit. Sed civibus viriliter re- sistentibus recesserunt. Contra quos Devonienses, Sumersetenses, Dorsetenses, congregati in loco qui Penho dicitur certamen cum hostibus commiserunt: ubi Dani multa ex Anglis illata strage victoriam habuerunt. Inde pagani ad Vectam insulam cur- sum dirigentes, illam totam cum PREFACE. Xdil The extreme cruelty with which the Jews were treated in England in early times is carefully recorded by Oxenedes in successive pages of his Chronicle. Usury and the clipping of the current money were the chief charges against this unhappy people. The persecution of them was marvellous—almost incredible ; but the statements of our chronicles on this point are fully supported by the numerous entries of fines and punishments regularly entered against them in our public Records. The earliest mention of the Jews in England, which can be relied upon, is that inserted in the Canonical Excerptions published by Eegbriht, arch- bishop of York, in the year 740; chronicled under that year by Johnson in his Ecclesiastical Canons. That they were here in the early Norman time seems unquestionable. In the reign of Henry the Second the strong persecution of them probably began ; fol- lowed, as it was, by the massacre of them at the coronation of Richard the First. John, as we know by his letter to the mayor and barons of London, printed by Tovey, except as far as his own personal vicinis provinciis, nullo obsis- | ‘‘ ** tente, rebus omnibus spoliarunt. | ‘“ “ Anno Miiij. Johannes sedit | “ in cathedra Romana annis v.| “ ‘quo utique anno Dani exar- | “ pugnam dux Ethelstanus sororius regis, Oswy, et Eadwy, et Wlferus consules, et multi cum eis bellatores. Sed Anglis fugam non meditantibus, Turketillus, ‘* serunt crudelitate inaudita. An- | “ patre Danus, fugam primus in- “ gliam totam sicut locuste co- | ‘“ cepit. Unde Dani, victoriam “ operientes, omnia spoliantes, | “ adepti, East Angliam et Grante- ““ homines neci tradentes, nec fuit | “ inventus quisquis qui hostibus obviaret. * Anno Mx. Novus Danorum exercitus apud Gypeswicum veni- ens in die Dominice Ascensionis predis idem vacabat et rapinis. Congregati sunt contra eum ad brege cum paludibus pervagantes rapinis queque sibi obvia et in- cendiis devastabant. Dein versus Occidentem divertentes, provin- cias Huntendonensem, Bedefor- densem, Bukingehamensem de- populatione misere contreverunt.” X1V PREFACE. extortions might go, was favourable to them ; but the odium they were popularly held in continued un- abated till their expulsion in 1290. There is a curious passage relating to them preserved in one of the Hargrave Manuscripts in the British Museum,’ formerly copied from a volume, once the Cottonian MS. Otho B. iii, but of which the fire of 1731 left but some poor fragments. It states that in the third year of Edward the Second a few Jews endeavoured to feel their way toward a return to England: “ Anno Domini 1310, et regni Regis tertio, “ut dictum est. Eodem anno, circiter festum Sancti “ Johannis Baptiste, sex Judzei venerunt Londoii. eo “quod voluerunt impetrare licentiam a rege in An- ‘“ gha commorare. Unus eorum fuit Medicus.” That the application was unsuccessful there can be no doubt. The occurrence, as far as the present editor has been able to discover, is unnoticed in any other Chronicle. In the account of the reconciliation between King Stephen and Duke Henry at Wallingford, in 1153, after the death of Hustace, Oxenedes makes particular mention of St. Patrick’s purgatory, and especially of the entry into it of one Sir Owen, a knight of King Stephen’s army. ‘ Concordia itaque facta, miles qui- dam, Oenus nomine, qui sub Rege Stephano multis © annis militaverat, in Purgatorio Sancti Patricii vivus intravit. De hoe quoque Purgatorio, et ejus origine et vita, tradunt Veteres Historia Hybernienses.” The chronicles here alluded to are, no doubt, those which have since been embodied into what is called the “ Annals of Ireland, translated from the original “ Trish of the Four Masters; published in 1846 by “ na a n a n a ns 1 MS. Hargrave, 179, fol. 295, PREFACE. XV “ Owen Connellan, Esq., with annotations by Philip ““MacDermott, Esq., and the translator,’ in a large quarto volume. The Purgatory of St. Patrick was a Cave in an island of the lake of Lough Dirgh, in Donegal, in the diocese of Clogher, where, according to popish doctrine, souls were purged from carnal impurities before they were received into heaven. It is mentioned by several of our chroniclers, and especially by Giraldus Cam- brensis. This Island, it is said, was of great wildness, and of remarkable physical character, contaiming caverns from which strange evaporations issued; and was considered even to be the abode of demons. At the end of the fifteenth century the Purgatory of St. Patrick fell into disgrace. A monk of Eymstadt, in Holland, undertook a pilgrimage to Lough Dirgh ; when he arrived at the lake, he applied to the prior of a neighbouring monastery, who had the charge of it, who referred him to the bishop of Clogher, who demanded a certain sum of money, which the bishop said was due to him from every pilgrim who sought the cave. The monk pleaded his poverty, and the bishop at last grudgingly gave his licence. The monk subsequently made complaint to the Holy See at Rome, when Alexander the Sixth ordered the destruction of the Purgatory, which was carried into effect upon St. Patrick’s day, A.D. 1477. The Cave, however, or another for it, was subse- quently renewed, and pilgrimages are still continued to it at a certain period of the year by devotees from all parts of Ireland; and many from England and Scotland. The annual number of late years has been estimated by one writer at from ten to fifteen thousand persons. Much relating to it may be read in Gough’s edition of Camden’s Britannia, and more extensively in “St. Patrick’s Purgatory; an Essay on “the Legends of Purgatory, Hell, and Paradise XVl1 PREFACE. “ current in the Middle Ages, by Thomas Wright, “ Esq. 8vo. Lond. 1844.” A. more immediate illustration, however, of this notice by John de Oxenedes will be found in a very curious MS. in the Harleian Collection, in a hand of the fourteenth century: “ Narratio cujusdam Monachi de “ Purgatorio Sancti Patricii tempore Regis Stephani,” written by Henry, a monk of Saltrey in Huntingdon- shire, addressed to the abbot de Sartis; the second division of which is devoted to the visit of King Stephen’s knight, Sir Owen. Other MSS. of this narrative exist in our libraries, one or two as old as John de Oxenedes’ own time. Our old manuscript records afford numerous entries relating to St. Patrick’s Purgatory. It is clear that at the beginning of the thirteenth century it had become famous through Europe. In a patent of Edward the Third, A.D. 1858, the king gives testi- monials to two foreigners, one a noble Hungarian, the other a Lombard, Nicholas de Beccariis, of their having faithfully performed this pilgrimage; and still later, in 13897, King Richard the Second granted a safe conduct to visit this place to Raymond, viscount of Perilhus, knight of Rhodes and chamberlain of the king of France, with twenty men and thirty horses.’ Froissart records a conversation between himself and Sir William Lisle on this subject, which is thus - given by Lord Berners: “ On the Friday, in the morning, Sir William “ Lysle and I rode together, and on the way I de- “ manded of hym if he had been with the kynge in “ the voyage into Irelande. He answered me Yes. “ Then I demaunded of hym the maner of the Hole “ that is in Irelande, called Saynt Patryke’s Purga- 1 See Rymer, Foed., vol. iii, part iv. p. 135, PREFACE. XVil torie ; if it were trew that was sayde of it or not? Then he sayde, that of a suretie such a hole there was, and that he hymselfe and another knyght of Englande hadde ben there whyle the kinge laye in Duuelyn, and sayd howe they entred into the hoole ‘ and were closed in at the sonne goynge downe, and abode there all nyght, and the nexte mornyng issued out agayne at the son risyng. Then I de- maunded if he had any suche strange sightes or vysions aS were spoken of? Than he sayd, howe that when he and his felowe were entred and past the gate that was called the Purgatorie of St. Patryke, and that they ware discended and gone downe three or four paces, discending downe as into a cellar, a certayne hoote vapure rose agaynst them, and stroke so into their heades, that they were fayne to syt downe on the steeres, which are of stone; and after they had sytte there a season, they had great desyre to slepe, and so fell aslepe, and slepte there all nyght. Then I demaunded, that if in their slepe they knewe where they were, or what vysions they had? He answered me, that in slepynge they entred into great ymaginacyons and in marvelous dremes, otherwyse than they were wont to have in their chambres; and in the mornynge they issued out, and within a shorte season clene forgate their dremes and _ visyons, wherfore he sayde he thought all that mater was but a fantasy. Than I lefte spekyng any further of that mater, bycause I wolde fayne have knowen of hym what was done in the voyage in Irelande.” ? In the reign of Henry the Second two periods of 1 Lord Berners’ Froissart, Utterson’s edit., vol. ii. p. 611. XViil PREFACE. Coinage are mentioned, not only by John de Oxenedes, but by most of our historians, in the briefest manner. Of the first, under the year 1158, it is said “ Nova ‘“ moneta fabricata est in Anglia.”’! Of the second, under the year 1180, “Nova moneta fabricata est.’ ? Benedict, abbot of Peterborough, who lived at the time, is the only writer who gives a rather more ex- tended notice of this last comage. He says: ‘“‘ Eodem “ anno, scilicet ab Incarnatione Domini 1180, Henricus “rex Anglize fecit in Anglia novam monetam fieri, et “ preecepit quod a festo Sancti Martini non caperetur “ alia moneta in Anglia quam illa nova; vetus nam- “que moneta corrupta fuit, et rex monetarios redemit; “ id est ad redemptionem coégit.” The coins of former sovereigns were entirely withdrawn from circulation. The type of the first of these coiages there can be no doubt was that of the great hoard found at Tealby, in Lincolnshire, in the year 1813, described by the late Taylor Combe, Esq., in the Archzeologia of the Society of Antiquaries. The second type is equally unquestionable. Its ob- verse representing the full portrait of the king, bear- ing a sceptre of pearls in his right hand, with a chaplet of pearls instead of a crown upon his head, and moreover a short cross within a circle on the reverse, a reverse which all our Chronicles state to have been so reprobated by King Henry the Third when he issued his coinage of 1247, and extended the cross on the reverse to the outer edge. Henry the Second, it will be remembered, publicly laid aside his Crown immediately after his second coronation at Worcester, in the year 1158. The coinage of 1180, therefore, might fairly repre- sent him in the aged appearance depicted upon this ip. 62. pS peek. PREFACE. XIX money; and the fillet or chaplet, it will be owned, was quite appropriate for one who had determined no longer to wear the royal ornament, and, moreover, who had some years before, in 1170, placed at least the half of his crown upon his son’s head, so_ far associating him in the privileges of regal power. In all the works upon English Coins for many years passed, these coins with the strong bearded face, as may be seen in Leake’s Historical Account of English Money from the Conquest; in the notes to Tindal’s edition of Rapin’s History of England; and in Bishop Fleetwood’s Chronicon Preciosum, are uni- formly ascribed to Henry the Second. But about, or soon after 1750, the Rev. George North, of Codicote, enoraved two Plates intended to accompany a dis- sertation which he never executed, to prove those coins bearing the portrait of an aged king to have been in reality the first coinage of king Henry the Third. Withy and Ryall, in the fifth of their plates of English Coins, dated in 1756, were the first per- sons who published them as of the first coinage of Henry the Third. Snelling, in his account of the Silver Coinage of England, gave way to the notion; and, at a still later time, the Rev. Rogers Ruding added his acquiescence; and these coins at present remain in most of our collectors’ cabinets as_ be- longing to an imaginary first coinage of King Henry the Third. It is not impossible but that upon the investigation here detailed the last coins of Henry the Second may get back in the cabinets of our collectors to their old position. The reign of Henry the Third presents several passages in John de Oxenedes’ Chronicle deserving particular remark ; and one, forming something lke an anomaly in our general history, that of assigning to xX PREFACE. Henry, the son of King John, the title of Henry the Third. John de Oxenedes writes upon this point with great stress;’ and in every page of his manuscript which relates to or bears the name of Henry the Third, the small numeral ii. is placed above “ Hen- ‘“ ricus;” for which in the printed text the number, in like form, has been placed after the name. It was in the year 1170 that Henry the Second caused his eldest son, Henry, to be associated with him upon the throne; it was on the fourth of the Ides of July that year, though contrary to the pope’s prohibition, and without the archbishop of Canter- bury’s sanction, that his son was crowned at West- minster by the archbishop of York. By some he appears to have been called Henry the younger, by others Henry the Third. In the following year Henry, the father, under the good offices of the king of France, became reconciled to Becket, but with little success as far as his own good fortune was concerned. The moment Becket returned from exile he pro- nounced an anathema upon all who had given their aid to the younger king’s coronation; after Becket’s murder, however, release was given to the interdict. Several of our Chroniclers mention a second corona- tion of the younger king in 1172 or 1173; but neither Wendover nor Oxenedes, nor several other of our historians, notice it. Such coronation, however, stands recorded. It is said to have taken place at Winchester, when the younger Henry’s queen came to England, and that he received the crown on that occasion from the archbishop of Rouen, who performed the ceremony. In the “Chronologia Augustinensis Cant.,” printed a ‘p24, PREFACE. XX1 in Twysden’s Sceriptores, he is called “ Rex junior, “ gui fuit rex transmarinus.”! Knighton, in another page of Twysden’s Scrip- tores, tells us that William, king of Scotland, at the coronation of the son—at the first coronation, no doubt—did homage to him as Henry the Third: Item Willielmus, rex Scotia, fecit homagium Regi Henrico tertio, filio regis Henrici secundi, in coro- ‘“ natione sua; et iterum, Henrico patri, anno regni sui vicesimo ; sicut patet in quadam conventione inter eos inde facta.” ? Henry the younger subsequently went into rebellion, and seduced his brothers to join him; and though a temporary reconciliation of a promising kind took place between father and son in 1176, it became but of short continuance, and the junior king continued in hostility to his father to the time of his own death in 1183. During the period that the son participated in his father’s throne he was everywhere recognized as junior king; but to what extent his power reached as to ex- ercising the prerogative of royalty in granting charters seems obscure. The older of the Chartularies of Waltham Abbey preserved in the Harleian collection of manuscripts ° presents us with several charters, in which Henry, the son of Henry, is designated by his _ brother Richard, and by his mother, queen Eleanor, as Henry the Third. It was in the year 1177 that Henry the Second changed the religious house of Waltham, from a col- lege of a dean and eleven secular canons, to an Abbey of regular canons of the order of St. Austin. Among the several charters of security in confirmation of the n na n “~ n ns ~ n 1 Twysd. col. 2258. 8 MS. Harl. 391. ? Ibid, col. 2470. Xxil PREFACE. abbey’s change of its inhabitants, there is certainly one from Henry the younger, in which he calls him- self simply “ Henricus, Dei gratia rex Angliew, dux “ Normanniz, et comes Andegavie, Regis Henrici “ filius.” Dated from Argenton. A charter of Richard the First, however, after he came to the throne, confirms its possessions to the abbey as “a venerabili principe Rege Henrico secundo, “ patre nostro, pro salute sua et suorum condita, et “a Rege Henrico tertio, fratre nostro confirmata.” Queen Eleanor also, in another charter granted by her in Richard’s time “de mutatione Canonicorum,” says it is necessary strictly to observe “ea que con- “ dita sunt a venerabili principe Rege Henrico se- “ cundo, domino meo, pro salute sua et suorum, et a “ Rege Henrico tertio, et a Rege Ricardo primo, “ filiis meis.” A charter from the Henry at present acknowledged in our histories as the real Henry the Third, to the same Monastery, in another part of the same volume, is headed by a rubric: “Confirmatio Regis Henrici “ tertii, scilicet filii Regis Johannis, de possessioni- “ bus.” There can be no doubt but that for the purpose of this very distinction, Henry the Third, upon most of the coins which he struck for currency in his reign, used the numeral III. or the word “tercius,” upon the larger portion, in addition to his name as king; a practice not followed by subsequent sovereigns till late in the reign of Henry the Seventh. Oxe- nedes, in p. 124, decides, at least for his own history, that Henry the younger having died within the pe- riod of his father’s life, the title of Henry the Third could be alone appropriate to Henry the son of John. How prevalent the consideration of this point must have been at the time, as to the numeral which it was right should be adopted for the new king, we PREFACE. XX may gather from the Chronicle of Hayles, a MS. of the period,' where he is named as Henry the Fourth: “ Anno Domini Millesimo cc. sexto decimo. Coronatio “ Henrici QUARTI filii Regis Johannis.” The “Annales Abbatize de Bermondsey,”? under the year 1183, noticing Henry the younger’s death, say: “ Kt eodem anno obiit Henricus Rex tertius, vivente “adhuc patre suo, et regnavit tredecim annos. Iste “ Henricus Rex non annumeratur in numero regum, “ eo quod injuriose coronatus sit a Rogero Ebor. epi- “ scopo dum Thomas Cantuariensis archiepiscopus pro justitia exularet.” The irregularity of his coronation seems to have been the most generally received doubt whether Henry, the son of Henry, could properly be placed in the list of succession of our kings. The reader will find a singular memorandum in John de Oxenedes’ Chronicle, under the year 1234, in relation to a change which appears to have been made, although so advanced in his reign, in the com- putation of King Henry the Third’s regnal year : “ Anno gratia M°ccxxxiiij®, qui est annus regni “ regis Henrici III. xvii". Nota hic ordinem anno- “ rum regni regis Henrici mutatum. Scilicet ut non “ computetur pro anno tempus regni sui primitivum, “ gscilicet a festo apostolorum Simonis et Jude, usque “ ad Natale.” The calculation of the regnal years of our kings, in early times, was often a source of much confusion both to our chroniclers and our judicial records. ‘The year of reign was usually computed from the day of coronation ; and where the date began, as in the case of King John, from a moveable feast, the confusion 1 MS, Harl, 3725. | ? MS. Harl, 231. c 2 XXIV PREFACE, became of so great extent, that the wonder arises why it had not been attended to and altered, even at that early period. Mr. Hardy, in his Introduction to the Description of the Close Rolls, says: “ King John did “ not assume the regal dignity and prerogatives until “ he had been crowned, although his brother Richard ‘“ had beed dead upwards of seven weeks before the ‘“ coronation took place. Richard the first died on the “ 6th of April 1199. King John was crowned on “the 27th of the following May, which was Ascen- ‘sion day, and his regnal year was computed from “one Ascension day to the next; consequently some “of the years exhibit an increase of seven weeks “more than others, owing to the day of his corona- “ tion being that of a moveable feast, which of course ‘“ sometimes fell earlier or later, as Easter happened.” The acknowledged hereditary descent of the crown of England might of itself have been expected to put an end to so perplexing a practice. Some of our later sovereigns, however, unquestionably saw the inconve- nience. In the opening of the accounts for Cornwall in the Chancellor’s roll of the 21st Henry Vth the date is given: “A festo Sancti Michaelis, anno xiij., dicti “ nuper regis usque xx™ diem Martii proxime sequen- “ tem quo die idem nuper rex obiit et preedictus H. “ filius incepit regnare.” In a manuscript of Enrolments also, of the time of Henry the Eighth, MS. Egerton, Mus. Brit., 986, there is one evidently intended for the use of the clerks, as a direction for them in marking the regnal years: “Rex Hen. VIII. incepit regnare a xxj™ die “ Aprilis, quo die rex H. VII. obiit.” The dates of epochs fixed upon for regnal years appear, upon investigation, to be quite as irregular and as uncertain in other countries as in our own; so far, to a certain extent, accounting for the dis- agreements or -even contrarieties occasionally found in PREFACE. XXV the works of the chroniclers of most of the countries of Europe. On the eve of St. Edmund, 1242, John de Oxenedes chronicles an occurrence which continued to be an occasional nuisance almost to our own time, namely, the inundation of Westminster Hall by the river Thames at spring-tides. At the flood immediately referred to he says boats moved about in the Hall. It is not a little remarkable that an inconvenience such as this, in the hall of the king’s palace, should have continued till late in the eighteenth century. In the year 1727, a day of spring-tide was unwit- tingly fixed upon by proclamation for celebrating the coronation of King George the Second and his queen. It being omitted from recollection that the banquet on such occasion would be held in Westminster Hall. The day fixed, October the 4th, was obliged to be altered by another proclamation, and the ceremonial of the coronation changed in consequence to the 11th of the same month. John de Oxenedes, as well as the rest of the chro- niclers contemporary with him, have been particularly careful in noticing the great change in the reverse type of the silver coinage of Henry the Third in the year 1247. This is, in truth, the only date which we have of a coinage of Henry the Third. John de Walingforde, Matthew Paris, and John de Oxenedes, each in the margins of the respective manuscripts of their chronicles,) have given an out- line drawing of the coin, all three evidently from different specimens. John de Oxenedes is of the re- 1 John de Walingforde, MS. | Brit. 4 C. vii. fol. 142; J. de Cotton. Mus. Brit. Jul. C. vii. | Oxenedes, MS, Cotton, Nero D. ii, fol. 96; Matt. Par. MS. Reg. Mus. ! fol. 227. XXV1 PREFACE. verse only,' without inscription. John de Waling- forde and Matthew Paris give SIEM of both sides of the coin. The great feature of change in this coinage stood in the type of the reverse. The coins of the kings immediately preceding Henry the Third presented upon their reverse a small cross extending no further than the inner circle. On the reverse of the new coins ‘the cross was a double one, consisting of two limbs stretching to the outside of the circle which contained the legend; more effectually to pre- vent clipping. The circle, the letters, and the por- trait on the obverse, extending also every way to the extremity of the circumference, the coin could not in any way be diminished without its loss being at once perceived.” The proclamation of the day commanded that no clipped money should be current. All pieces so diminished were to be received by the exchangers simply for the weight of silver they produced. The double cross upon the new coins was intended, moreover, to facilitate the correct division of the penny into halfpence and farthings. Henry the First is said, in the latter part of his reign to have coined such smaller pieces in their own form; but none have ever appeared. J. de Oxenedes notices those which were subsequently struck as separate coins by king Edward the First in 1280. Ruding, in his “Annals of the Coinage of Great “ Britain,” ® says the first regular Trial of the Pix took 1 See the margin of p. 160. * parte denarii, usque ad limbum 2'The Chronicon Roffense, is | “ ejus, duplicia extenderentur ut minute upon this point. “ Pro- | “ quadritariam dividi possit com- * visum est ut non alterato legali | “ petenter hoe modo.” ** pondere vel literata superscrip- ®Vol. i. p, 70, edit. 1840. * tione, Crueis brachia in altera PREFACE. XXVI11 place in the ninth or tenth year of Edward the First. But this is a mistake. The earliest Trial of the Pix that we are acquainted with was of the 32nd of Henry the Third, a.p, 1247, evidently connected with the very coinage which we have been commenting upon, A copy of it is preserved in a hand nearly, if not quite, contemporary with John de Oxenedes’ Chronicle, in one of the volumes of the Hargrave Collection of Manuscripts! It is important and will be found in the Appendix to the present volume, Num. III. It affords the particulars of the earliest Trial of Assay with which our monetary history is acquainted, and in all probability the very first resorted to. Henry the Third’s plan to prevent the clipping of the coin lasted a considerable time. But clipping was again practiced fearfully during the great struggle of the Roses, as well as afterward; and again repressed in 1561 by the introduction of the mill and screw. The partial continuance of a hammered coinage, how- ever, renewed the practice to some extent during the civil war; and it cannot be said to have been finally put down till 1662, when the mill and screw were solely relied upon for perfect coinage. A few pages onward of his work,* John de Oxe- nedes mentions another coinage, upon which a brief comment will not be inappropriate. He describes the coinage by King Edward the First in 1279 of a “Denarius magnus, equipollens ij. denariis “ communibus.” This coin is well known by the more attentive collectors of our ancient money. Specimens are to be found in numerous cabinets, bearing the type and superscription acknowledged to be that of . MS. Hargr. Mus. Brit. 313, See 2p, 232: p. 291. XXViLi PREFACE, Edward the First, and of the exact weight in most instances as mentioned by John de Oxenedes as well as by other contemporary chroniclers. Two specimens occur in the cabinet of the British Museum, one of them weighing 77 grains, a small piece out of the edge; the other 80 grains. A specimen was sold some years ago at the sale of Sir Roger Twysden’s coins, which weighed 83 grains. Three specimens at the sale of Mr. Dodsley Cuff's coins, two of them weighing 86 and one 864 grains; one in the Catalogue of the Pembroke Sale is stated to have weighed 92 grains. These discrepances in weight have rendered it probable that some of the specimens here noticed must have been Pattern pieces; but there can be no doubt of the generality being the pieces alluded to in John de Oxenedes’ text. These “ Denarii magni” were probably of too large an amount of value at the time for the ordinary pur- poses of life; no other groats appearing in the series of our coinage till those came out which were struck at Calais by King Edward the Third, seventy-three years afterwards. John de Oxenedes, like Matthew Paris, chronicles the arrival of the first Elephant in England in 1255, presented to Henry the Third by the king of France, - Matthew Paris made a drawing of this animal, the original of which is still to be seen in the Cottonian MS., Nero D. 1; and a drawing of it also appears in the chronicle of John de Walingforde. It arrived at Sandwich, and was conveyed to the Tower of London, where the sheriffs had been directed by the king’s precept to build a house for it, forty feet in length and twenty in breadth, taking care to let the building have sufficient strength to be fit for any other purpose. 1 Madox, Hist. Excheq. 4to. Lond. 1769, i. 377. PREFACE. XX1X The animal itself was ten feet in height to the top of the back, and was ten years old. He lived to the 41st of Henry the Third, in which year it appears upon the Chancellor's roll that for the maintenance of the elephant and his keeper, from Michaelmas to St. Valentine's day, immediately before the animal died, the charge came to no less than 16/. 13s. ld! His kegper was named John Gooch. There is a subject slightly touched upon by Oxenedes under the year 1277, which seems to deserve inquiry. He relates the fact of the great king of the Tartars, called the Mogul, sending a mission of six of the greater persons of his court, with an_ interpreter, soliciting King Edward the First to join in a new Crusade. About the same time a mission is stated to have been sent upon the same errand to the king of France, in hope that both sovereigns would join the Mogul. Documents, it may be presumed, are somewhere to be found affording further particulars in regard to this mission, and the conferences arising from it. It was slightly touched upon in the eighth volume of the Archeeological Journal by the late Mr. Hudson, but the editor of the present volume is not aware that this subject has received further elucidation. As events drew nearer to his own time, John de Oxenedes’ Narratives of particular occurrences become more lengthened. The barons’ war with Henry the Third is given at considerable length, with a detail of the battle of Lewes particularly interesting, Se 1 « Et in sustentatione Elephantis | “ festam Sancti Valentini ante- “ Regis, et custodis sui, a festo | “ quam idem LElephas moreretur “ Sancti Michaelis hoc anno ad | “ xvj!! xiij® j¢. Per breve regis,” XXX PREFACE. Another remarkable narrative will be found in what relates to the conquest of Wales from the last of the Llewellins in 1282. The details are of a cruel cha- racter, but highly descriptive ; and singularly so of the state of feeling of our metropolis, when the citizens came out to meet Llewellin’s head with horns and trumpets. Llewellin’s conduct, under the incitement of his people, was treacherous ; especially influenced by the impression of the day, when the “Osculum Pacis” had passed between him and Edward, and was sup- posed to have sealed a continuous alliance. The present editor, in the course of his researches, found upon the Chaneellor’s roll of the 19th of Edward the First a minute detail of this War, which proved the ruin of Llewellin, preserved in the Wardrobe accounts of that year. The sums raised, and from whence, for the prosecution of it, as well as a parti- cular account of the expenditure throughout the whole of the campaign. The sums raised amounted to no less than one hundred and two thousand six hundred and twenty-one pounds and fourpence. The cost of the war is put down at eighty thousand two hun- dred and forty-eight pounds ten shillings and a half- penny. The whole will be found in the Appendix Num. IV., and is an interesting document. John de Oxenedes and his fellow chroniclers have carefully noted a last attempt of the people of South Wales, under Rhys ap Meredyth, in 1292, to rescue their country. He says: “Interfecto Reso Merudici “ filio, qui sibi magna parte Suth-Walensium favente, “ yeoi Angliz rebellis extiterat; et corpore ejus in “ quatuor partibus membratim diviso, in rebellium “ terrorem ad quatuor principales civitates Anglize “ transmisso, tota Wallia siluit ; nec inventus est ibi- “ dem qui regi Anglize audeat de cztero rebellare.” The Chronicon Rotfense, already mentioned as con- PREFACE. XXX1 tained in the same volume with Oxenedes’ Chronicle, gives a still more moving detail of Rhys ap Meredith’s punishment: “Rees a Meredith Walensium poten- “ tissimus ; fidelissimus prius Regi, postea Anglorum seeVissimus persecutor ; qui dum latuerat inter montes Walliz et speluncas, captus a regis fidelibus apud Berewicum, in confinio Scotiz, est adductus; ibique secundum sua demerita est punitus. Suscepit namque punitionem duplicem ; proditoris et latronis; quare tractus ad caudas equorum, suspendia perit, hiis “ diebus.” A contemporary representation, in the margin of the Manuscript, explains the first portion of this punish- ce ment graphically; so constantly stated by John de Oxenedes, in preceding parts of his Chronicle, to have been inflicted upon the Jews, as well as previously upon David, the brother of Llewellyn.’ 1In Judge Blackstone’s Com- | “ walk; though usually (by con- mentaries, edit. Oxf. 1785, vol.iv. | “ nivance, at length ripened by p. 92, we are reminded that this | “ humanity into law), a sledge or was anciently the first part of the | “ hurdle is allowed, to preserve punishment of high treason ; “ That | “ the offender from the extreme “ the offender be drawn to the | “ torment of being dragged on the * gallows, and not be carried or | “ ground or payement,” XXX11 PREFACE, After all the passages, however, which have been commented upon, a very remarkable feature of John de Oxenedes’ Chronicle is to be found in his minute accounts of some of the frightful Inundations of the Sea upon the coast-line of Norfollk which occurred during his own time; none so lengthened or so forcibly described as his detail of the overwhelming flood of 1287. The great alteration which took place in the Nor- folk coast at an early period has long been one of the most embarrassing of puzzles. No one has been able to say accurately when the great encroachments of the sea in some places, and its retirement leaving dry land in others, took place. All that is now meadow from Yarmouth to the bridges over the Yare, called Harford bridges, which divide the jurisdiction of the county of the city of Norwich from that of the county of Norfolk, was once entire Estuary. Ships came to Norwich, and the Roman galleys to Caistor. Sweyn, Oxenedes says, in the year 978, “cum navibus multis venit ad “ Norwic. et eam preedatus est.” Ralph Guader, earl of Norfolk and Suffolk, we are told, fled by shipping from Norwich castle to Denmark in 1078. Wood- ward’s “Geological map of Norfolk,” 4to., Norw. 1833, gives the most perfect idea of the estuary and waters from Yarmouth to the spot already named. The late Miss Anna Gurney, then living at North Repps, took a deep interest in the history of the changes of the Norfolk coast. Her brother, Hudson Gurney, Esq., has kindly communicated to the editor of the present Chronicle some extracts which his sister made from a rare and interesting volume, en- titled “The North Frisian Chronicle of M. Anthony “ Heinrich, pastor of the island Mohr, in Ford- “ strand,” an enlarged edition of which was printed at Schleswig in 1668. The seventh chapter of this PREFACE. X¥XX1 work “On the Dykes of North Friesland, and the “ Injuries of Waterfloods,’ contains, probably, the most numerous and the most frightful series of terrible floods which can be found in the annals of any country ; extending, in regard to Friezeland, from A.D. 1020 to A.D. 1362. In the year 1251 John de Oxenedes says: “ Mare “ horribiliter fluctuans et tumens, limites transit con- “ suetos, ulteriora littora vendicando.” Matthew Paris has recorded in addition what Oxenedes omitted, that, at the same time, Friezeland was inundated ; the flood covering the face of that country for the distance of about seven days’ journey. Heinrich has omitted any mention of this flood in his list. Heinrich, however, particularly records that on the 14th December 1287 there was a flood which covered all Friezeland, exactly coinciding with John de Ox- enedes “anno gratiz 1287,” when the wind and violence of the sea carried away houses in Yarmouth, Dunwich, Ipswich, and Marshland, ‘mense Decembri, “ ciclo decennovali xv., septimo kalendarum Januarii, “ Juna viij®.” It must have been at an unfortunate moment for Norfolk when the force of the sea, probably driven by the wind in an unusual direction, made the greatest of the changes referred to upon our eastern coast. The period was probably within some few years after the Norman Conquest, since shipping, it is acknowledged, came up to Norwich as late as the year 1078. Woodward, in the tract already quoted, says: “Since the Conquest the villages of Shipden, “ Keswick, Clare, Wimpwell, Eccles, and Ness, or the “ oreater part of them, have been washed away. “ The remains of Eccles church are still to be seen “ buried, as it were, within the Marram hills.” The annals of Inundation, as recorded in our an- cient Chronicles, deserve more notice than has hitherto XXXIV PREFACE, been bestowed upon them. ‘The consideration of them might, in various instances, bear upon the action of the sea and rivers in other parts of England. John de Oxenedes’ Chronicle finishes abruptly in the middle of a sentence, in which the preferment of Robert de Winchelsey from the archdeaconry of Mid- dlesex to the archbishoprick of Canterbury is announced in the year 1293. It closes, not from any injury or casual imperfec- tion, but apparently from the scribe’s discontinuance of his labour; the verso of the same quarto leaf being left blank as for the continuation of the Chronicle. That the manuscript is not the author’s Original, but a transcript, may be inferred from slight faults here and there occurring in the copy; such as are seen in the text of most of our manuscript Chronicles which have been the work of transcribers, and which the compilers of them would not themselves have committed. Where such have occurred in the present work, they have been compared with passages in other Chronicles, and have been uniformly noticed in the margins of the respective pages. HeEnry ELLIs, CHRONICA JOHANNIS DE OXENEDES, MONACHI SANCTI BENEDICTI DE HULMO. CHRONICA JOHANNIS DE ox ‘NEDHS Ey MONAOH SANCTI BENEDIOTY DE ULMO,. AB ADVENTU SAXONUM AD ANNUM DOMINI M.CC.XCTII. A PRINCIPIO Mundi usque ad Diluvium anni duo millia ducenti et xl* duo. A Diluvio usque ad Abra- ham anni noningenti xl* duo. Ab Abraham usque Moysen anni sexcenti et xl. A Moyse usque ad David, anni quingenti. Ht a David usque ad Nabu- godonosor anni quingenti sexaginta novem. Ab Adam namque usque ad transmigrationem Babylonis compu- tantur quatuor millia septingenti septuaginta novem, Et a transmigratione Babylonis usque ad Christum, quingenti sexaginta tres. Colliguntur ergo ab Adam usque ad Passionem Domini nostri Jhesu Christi quinque millia ducenti viginti octo, A Passione Christi peracti sunt anni’ .... Prima mundi etas ab Adam usque ad Noe; se- cunda, a Noe usque ad Abraham; tertia, ab Abra- ham usque ad David; quarta, a David usque ad Danielem; quinta, usque ad Johannem Baptistam ; sexta, usque ad Diem Judicii. Peractis itaque a nativitate Domini cccc*xl*ix annis, de Germaniz partibus populus in manu valida, scilicet Hors et Hengist, Britanniam quasi defensura, re autem vera quasi expugnatura et possessura, advenit. Quo- rum successores et tempora regnorum terminos et divisiones, difficile est, propter eorundem confusiones, 1 Sic MS. Period, and Ages of the World. A.D. 449. Arrival of Horsa and Hengist, A.D, 449. King Arthur. Offa. Tngleis and Ina, Alfred. 2 CHRONICA elucidare. Regulorum, tum propter eorum diversas eetates, metas, victorias, vicissitudinarias occupationes, alternatim, _attemptantes ‘diversis temporibus, et suc- cessiones lirectas at indirectas. Preetermissis igitur regibus multis magnificis, utpote Arturo bel lipetento. av fortissimo, qui multa sibi regna subjugavit, et Romanorum imperatorem Lucium cum toto exercitu suo devicerat, et monstra queedam poten- ter contriverat ; Offa strenuissimo ac Deo amicissimo, qui divinitus triumphante de Boemredo et quatuor no- this regulis, sibi fere totam Angliam, excepto uno angulo, armis edomans subjugavit, et pro tanti nobilis sanguinis effusione, ut se Domino nostro Jhesu Christo conciliaret, nobilem ecclesiam beato Albano, Anglorum prothomartyro, ut preedictum est, quem divino oraculo premonitus de terra levavit, magnifice fundavit, glo- riose ditavit, libertatibus et possessionibus non mini- mis ampliavit. Ingleis et Ine; quorum Ine, cum _ potentissimus regum Angliz esset, relicto regno, peregrinus Romam profectus est, ibique feliciter peregrinans, tandem ad ccelestem mansionem felicius conscendit; Ingleis tantee fuit probitatis ut universam Angliam ex australi parte Humbre, que pluribus regibus eatenus divisa subjacuerat, suo subjugavit imperio, et ita primus omnium Monarchas diceretur. Insuper sub silentio preetermissis tam regibus sanctis quam regibus aliis, propter multiloquium inutile, quod auditoribus fasti- dium generare consuevit, ad tempora illustrissimi, facundissimi, et sapientissimi, qui alterum Salomonem representavit, descendamus. Hic rex pacificus, Anglo- rum decus, Regum gemma, virtutum exemplar A‘lure- dus,’ primus prothomonarcha fuit Angliz, et primus a Leone papa sacre unctionis regis dignitatis suscepit eminentiam. Unde in summitate stirpis regize duximus 1 /Emredus ACS, JOHANNIS DE OXENEDES. 3 eum tanquam exordium nostre genealogiwe primitus A.D, 449. ordinandum. Hujus regis genealogiam veteres ascen- His lineage, dendo texentes usque ad Adam, primum hominem, per- duxerunt. Erat enim rex Alfredus Athelwlphi magni regis Occidentalium Saxonum filius: qui fuit Edberti ; qui fuit Alemund; qui fuit Eafe; qui fuit Hoppe; qui fuit Ingleis; qui fuit frater Ins ; qui ambo fue- runt filii Kenred; qui fuit Ceowald; qui fuit Euche ; qui fuit Ceatlin ; qui fuit Keneric ; qui fuit Creodde ; qui fuit Cercio. Iste primus ex Anglis in regno Occi- dentalium regnavit; qui fuit filius Elese ; qui fuit filius Gewyse reginz, de qua quidam Britonum generis sibi nobilitatem usurpant. Gewisa filia fuit Giwi ; qui fuit Wingii ; qui fuit Freawine ; qui fuit Fredegar ; qui fuit Brond; qui fuit Belday; qui fuit Woden ; et sic descendendo per generationes usque ducatur ad regem Alwredum primum monarcham totius Angliz. Anno Dominic Incarnationis octingentesimo Ixx® A.D. 872. secundo, Aluuredus filius Mthelwlfi primus regiam at unctionem et coronam a Papa Leone Quarto suscepit ; *°°'”" qui regnum dum vixit laboriosissime et fortissime tenuit. Nam dum exercitus hostilis per eum, vel per satellites ejus, ab una parte regionis fugatus in alteram cedebat, rursus idem pulsus alia loca petebat, omnia rapinis et cedibus complens. Continuis vero ix. primis annis cum hostibus pugnans, modo incertis His fisht and foederibus illusus, modo illudentes vultus, ad hoe tandem inopiz coactus ut Rex, fuga sibi consulens, exutus regno, cum paucissimis familiarium suorum in sylvis ac paludibus delitesceret, ac suam suorumque vitam piscium captura transigeret. Solebat vero postea, in tempora feliciora reductus, casus suos jo- cunda hilarique comitate familiaribus exponere: quali- terque per beati Cuthberti meritum eos invasit, sicut plerumque mortalibus, ut eos illa juvet meminisse que olim horruerint excepisse. Suscepit.itaque ex Egelwitha, uxore sua, Kgelwitham, et Aldwardum qui A 2 A.D. 872. His children. Alfred’s charac- ter and literary works. Founds two monasteries. 4 CHRONICA post se regnavit; Althelfledam, que nupta fuit Aithel- redo comiti Merciorum; Aithelwardum literatissimum ; Atlfledam et Elwinam virgines. Licet, ut quidem aiunt, Leges inter arma sileant, ille inter fremitus armorum Leges tulit, quibus sui et divino cultui et discipline militari assuescerent. Et quia occasione barbarorum et indigene in rapinas anhelaverant, adeo ut nulli tutus commeatus esset sine armorum preesidio, centu- rias, quas dicunt hundrez,' et decurias quas vocant theyingas, instituit; ut omnis Anglus legaliter dun- taxat vivens haberet et centuriam et decimam. Quod si quis alicujus delicti insimularetur, statim ex centuria et decima exhiberet, qui eum vadarentur. Qui vero hujusmodi non reperiret, severitatem legum horreret. Si quis autem reus vel ante vadationem vel post transfugeret, omnes ex centuria vel decima multam regis incurrerent. Hoc commento pacem in- fudit provinciz, ut etiam per publicos aggeres, ubi semite in quadrivium finduntur, armillas aureas ju- berent suspendi, que viantium aviditatem riderent ; dum non esset qui eas abriperet. Hleemosinis intentus, privilegia ecclesiarum roboravit, et trans mare Romam, et ad Sanctum Thomam in Indiam munera misit. Leges christianissimas et scripsit et pervulgavit, in quibus fides ejus et devotio in Deum, solicitudo in subditos, misericordia in pauperes, justitia cunctis legentibus patet. Parabole etiam ejus plurimum ha- bentes eedificationis, venustatis, jocunditatis, et nobi- litatis, in restaurandis ecclesiis quas impia manus everterat, in reparandis, ditandis, ornandis desudabat, Inter que duo Monasteria construxit, unum in loco ubi alium latuit, qui Ethelingee? dicitur, in domo cujusdam bubulci; alterum fceminis, in civitate que Cetebr’® dicitur, amplis ditavit possessionibus. Sane de annuo censu qui ei pendebatur sic ordinavit, 1 sc. hundredas. 8 Cetebr’ |] Shaftesbury. * Ethelingee| Athelney. JOHANNIS DE OXENEDES. 5 ut tertia pars bellatorum deputaretur stipendiis, tertia A.D. 872. pars in mercedem et victum operaris cederet, tertia vero pars regis muneribus, que tam divitibus quam pauperibus largiri consueverat, servaretur. Cum igitur regnasset annis xxix. et mensibus vj, de terreno regno ad celeste regnum transcendit, v° kalendas Novembris. Anno Dominic Incarnationis nongentesimo primo, Fdward the Aidwardus filius ejus, cognomento Senior, regnum op- tinuit ; scientia literarum patre inferior, sed re...tate? incomparabilior. Regni namque fines dilatavit, urbes novas condidit, dirutas renovavit, impiissimam Daco- rum gentem, quam pater ejus non expulerat, rebellavit, sibi multis contrariam prceliis vel penitus fugavit, vel misera servitute compressit, et totam Insulze faciem in antiquee pulchritudinis speciem reformavit. Nobile Founds Nunna- monasterium Wyntoniz fundavit. Genuit ex nobilis- sima foemina Egwyna filium progenitum /Mthelstanum ; nis offspring. ex regina Edgiua Edwynum, Aidmundum, Aidredum, et quatuor filias, quarum prima Edburga dicitur, in Dei sponsam eligitur et consecratur. Altera ab Othone Romanorum imperatore in matrimonium — sumitur. Tertia{m] rex Francorum Carolus desponsavit. Quar- tam rex Norhamb’? in matrimonium sortitur. Cum denique regnasset feliciter annis xxiiij°", universe car- nis Viam ingressus, in eodem monasterio quiescit quod et pater ejus et ipse redditibus ampliavit immensis. Anno Dominice Incarnationis nongentesimo xxiiij®, AD. 924. AXthelstanus filtus Atdwardi electus rex in Merce,°® Bthelstan. et sacratus apud Kingestone, qui regno quidem parum vixit, sed belli gestis non parum splenduit: qui a for- tissimis lacessiri, sed bello nunquam potuit vinci. Quingue reges in loco belli occubuerunt gladiis per- cussi, duces vij*™; absque numero ceciderunt Scoti.* re... tate] regalitate ? | * Mercia. 2 Northamb’| Northumbrie. A.D. 924. A.D. 940. Hdmund Athe- ling, A.D. 946, /fdred. A.D, 955. Edwy, 6 CHRONICA Non fuit bellum hac in tellure majus paratum, nec cedes tanta preecessit istam postquam hic venerunt Angli et Saxones, pulsuri clari martis fabri,' Walenses vicerunt, reges fugaverunt, regna susceperunt. Athel- stanus autem rex, cum regnasset sexdecim annis, mor- tuus est. Anno Dominice Incarnationis nongentesimo xl° Aidmundus, frater Adthelstani, successit in regnum, cetate circiter xvilj. annorum: tenuitque regnum annis vj. et semis. Dacos omnes et Normannos peni- tus exstirpavit, et ab urbibus infidelitate remota Dei gratia fidei fulgorem restituit. Purgato insuper ab alienigenis regno, et sibi in omni pace subjecto, mo- nasteriorum et ecclesiarum maxime curam habuit. Con- silioque sancti Dunstani et statuenda statuit, et corri- genda correxit. Cum igitur sub tanto patre Anglia magis quam rege pace magna gloriaque floreret, immatura ejus morte, quam, exactis in regno quinque annis et v*® mensibus, nefanda proditione incurrit, subito timore et dolore emarcuit. Anno Dominice Incarnationis nongentesimo xl°vj°, Aidredus, tertius ex filiis Edwardi, regnum suscipiens, rexit annis ix. et dimidio, ejus magnanimitas a patre et fratribus non degenerans hanc summam * dedit. Northanhimbros et Scotos ad sacramentum suze fide- litatis adactos, et mox fidifragos, pene ex hominibus delevit. Hic rex eximius, cum super partes Anglize solus rex diceretur et esset, fatis exigentibus, homi- nem exuit. Anno Dominice Incarnationis nongentesimo 1°v°, Edwinus, filius regis Aidmundi superioris, regno potitus, tenuit annis quatuor. Hic peculans et luxuriosus non laudabiliter infulam regni tenuit, cum in principio regni sui omnia prospera et letabunda florerent exordia, mors immatura preerupit. Cum 1 Sic MS. JOHANNIS DE OXENEDES. ; 7 enim defunctus ab immundis spiritibus traheretur .p, 955. ad supplicium, quidam demonum mortem ejus, quasi de infelicitate persecutoris sancti Dunstani, eidem sancto nunciavit. Qui mox resolutus in lachrimas tamdiu misericordem Jesum pro eo supplicans et plorans procubuit, donec a demonibus veniam, quam sanctus petit, optineret. Defuncto igitur rege Ald- wino, frater ejus, Aidgarus successit in regnum. Anno Dominice Incarnationis nongentesimo 1°1x°, AD, 959. Aiidgarus, honor ac delicize Anglorum, fillus A’dmundi, tagar. frater Alidwyni, juvenculus annorum sexdecim, regnum adipiscens Anglorum, qui beatum Dunstanum ab- batem, ab HEdwino rege fratre suo, justicize causa exulatum, et trans mare in monasterio, quod Blandi- num dicitur, exilii tempore manentem, ab _ exilio revocavit, ac defuncto episcopo Kinewaldo, Wygorni- ensis episcopatum ei dedit Abendone, archiepiscopo consecrato. Iste Audgarus cunctis preedecessoribus suis His personal felicior, nulli ganctitate inferior, omnibus morum ae suavitate prestantior. Tanta in verbis, in vultu, in moribus interioris indicia preferebat, ut cooperante gratia Dei, tota ei insula sine sanguine manus daret, et ad subdendum se ei Scotia, Cumbria, Wallia, libens accurreret. In nativitate ejus, beatus Dunstanus angelos concinnentes audivit, “ Pax Anglorum ecclesize “ hujus pueri qui natus est tempore.” Denique per Angliam quadraginta constitui fecit monasteria, et alia Monasteries of s ‘ Det yee 4 : ¥ his foundation. monachis, alia virginibus deputavit. Glastingeberiam, quod pater ejus inchoaverat, ipse perfecit. Abendone, Bure,’ Tornay,? Ramesey, et in Wiltone monasterium virginum magno studio condidit. Wintoniz ecclesiam in novo monasterio, quam pater ejus incepit, ipse perfecit et dedicari fecit. Exultabat rex beatissimus suis temporibus ordinem suum rerum omnium invenisse * Bure] Petroburg. | * Tornay] Thorney: A.D. 959. Rowed by eight kings. Edward the Martyr. Comet. 8 CHRONICA naturam, cum homines Deo, terra homini, ccelum terre, justitia fructum, aérum temperie debitum pre- staret officium. Et ut novimus quanta eum Deus etiam in hac vita bonorum operum mercede donaverit, cum aliquando ad maximam ejus festivitatem reges, comites, multarumque provinciarum proceres conve- nissent, quadam die jussit mnaves parari, gratum habens ecclesiam beati Johannis Baptiste orationis obtentu navigio petere. Cum itaque comitibus et satrapis nayves plurimas delegasset, ipse cum _ octo regibus sibi subditis navem unam intrayit. Ad octo autem remos regibus totidem collatis, ipse in puppe sedens gubernatoris fungebatur officio. Dici sane non potest cum quanta gloria, cum quibus divitiis celebrata est illa festivitas, cum viderentur etiam ipsa elementa ejus nutui deservire; sed nihil in terrenis eternum, nihil in caducis stabile, nihil in mortalibus immortale. Translato igitur ad ccelestia regna rege Aidgaro, in regno terreno filius ejus successit /fdwardus, qui injuste ab impiis interfectus, tum ob vite sanctitatem, tum ob necis acerbitatem, Sancti et nomen et meritum, Deo donante, promeruit. Anno Dominic Incarnationis nongentesimo septua- gesimo v°, Aidwardus, filiius Aidgari Pacifici, de priore foemina natus, patri successit in regnum. Hic tribus annis et dimidio potestate potitus est. Sanctus vero Dunstanus et ceteri episcopi consentanei illum regali culmine sublimarunt, contra voluntatem novercee, que vix dum parvulum decem annorum /ithelfridum filium suum provehere conabatur. Ex tune malicia hominum pululante, felicitas regni immutata est. Tunc visa est Cometes, qui vel pestem provincialium vel regni mutationem portendere pro vero asseveratur. Nec mora, secuta est arvi sterilitas, hominum fames, et mors Jumentorum. At mulier novercali odio imperium dolum ruminans, ut necnon regnum filio suo Aithelredo deesset, insidias privigno suo struere non cessavit, JOHANNIS DE OXENEDES. 9 quas hoe modo consummavit. Aidwardus die quadam venatione lassus, per domum novercee vertebatur, prop- ter laborem siti anhelus; comites, quocunque casus tulerat, canes sequebantur. Audito quod noverca sua et puer parvulus frater suus illic habitarent, equo concito illuc conscendit solus, nihil propter innocen- tiam metuens, aliorumque animos ex suo ponderans. Tune illa mulebri blanditia adventantem alliciens sibi fecit intendere, et post libata basia porrectum poculum avide haurientem, per satellitem sica transfodit. Quo vulnere saucius cum quantis poterat anime reliquiis sonipedem movisset ad suos reverti, uno pede lapsus, altero per devia tractus, undante cruore indicia inte- ritus sui se queerentibus dedit. | Anno Dominice Incarnationis decce°lxx°vij®. In Estanglia apud villam que dicitur Kirtilling’ maxima synodus celebratur. Dehinc apud Calne dum alia synodus celebraretur, tocius Angliz majores natu, qui ibidem congregati fuerant, extracto sancto Dun- stano de solario corruerunt. Quorum quidam mortui sunt; quidam vero mortis periculum vix evaserunt. Anno deece°lxx°viij®, rex Anglorum Aidwardus jussu noverce sue, ut preedictum est, Alfrichee regine, oc- culte cultro perfossus, in loco qui Coruesgate dicitur, a servis suis injuste perimitur, et apud Warham non regio more sepelitur. Cujus frater Althelredus filius Edgari Pacifici, clito egregius, moribus elegans, pulcher vultu, et decorus aspectu, post Paschalem festivitatem die Dominica, a sanctis archiepiscopis Dunstano et Oswaldo et x. episcopis in Kingestone in regem est con- secratus. Qui xxx“ylj. annis in multis calamitatibus regnavit, pro fratris sui nece, quem mater injuste peremerat ejus. Igitur post hoc, nubes per totam An- gliam media nocte, nune sanguinea, nunc ignea, visa ' Kirtilling| Kyrtlingtune, Chron. Sax. 94 g A.D. 975. Synod of Kirt- | lington, and acci- dent at Calne. Ethelred. A.D. 978. Two monasteries founded by El- frida. Removal of Hd- ward the Mar- tyr’s remains from Wareham. Hdgay again panegyrised. Ailwin founds Ramsey Abbey. 10 CHRONICA est: dehine in radios varios et colores diversos mu- tata, citra auroram disparuit. Hlfrida quondam regina, noverca sancti Aidwardi et interfectrix, duo monasteria, id est Warwelle et Am- bresbyri, causa penitentize construxit. EKodem anno dux Merciorum Ailferus cum multi- tudine populi Warham venit, sanctique Aidwardi Regis et Martyris corpus de tumulo levari preecepit, ubi multa miracula facta fuerant. Quod cum esset nudatum, sanum atque incolume ab omni clade et contagione inventum est. Lotum dein novisque vestimentis indu- tum, ad Scatesbyri' est delatum, et honorifice ibidem est tumulatum. Edgari regis supradicti anno vj° venerabiles A‘thel- woldus Wyntoniensis et Oswaldus Wygorniensis epi- scopi canonicos et clericos inordinate viventes, et ordi- nem suum pigre et negligenter observantes, episcopali censura et auctoritate regia ab ecclesiis Wyntoniensi et Wygorniensi pluribusque aliis monasteriis ejecerunt ; introducentes viros religiosos et honestos, qui novo quodam splendore universam insulam illustrarunt. O! vere tunc beata Anglorum ecclesia, quam innume- rabilium monachorum et virginum adornabat integritas, quam devotio plebium, moderatio militum, judicum sequitas, terree fecunditas leetificabat. Exultabat rex beatissimus suis temporibus ordinem suum rerum omnium invenisse naturam, cum homines Deo, terra homini, coelum terree, justitia fructu, aérum temperie debitum preestaret officium. Aideluoldus vero egregius preesul, edificator sepium fuit, avertens semitas in.... .. tatis et plantans radices caritatis. Ipse ubique semi- nator optimi consilii fuit. Cujus integritas rex Ed. . . . .% novellas plantationes et arbusta teneritudinis Deo gratissima instituit. Cujus etiam consilio Ailwinus, consul ejusdem regis, abbatiam Ramesiz in insula 1 Scatesbyri| Shaftesbury. | *kd....]| Edgarus: JOHANNIS DE OXENEDES. 11 pulcherrima in mediis paludibus fixit, in loco amoenis- simo. st autem palus illa, de qua loquimur, latissima et visu decora, multis fluviis decurrentibus irrigata, multis lacubus magnis et parvis depicta, multis etiam silvis florida et insulis. Intra quam sunt ecclesia Elyensis, abbatia Ramesiensis, abbatia Chaterich, ab- batia Tornegiz, abbatia Crulandiz, sed juxta eam sunt abbatia Burgensis, prioratus Spalding’, ecclesia sancti Ivonis super Usam fluvium Huntedunie, ecclesia sancti Kgidii super Grentam fluvium Cantebrigie, eccle- sia Sancte Trinitatis in Thefordia.' Edgarus Pacificus, rex magnificus, reenum Anglive ecelesti quadam pace composuit, multarum linguarum gentes, unius fcoederis lege conjunxit. Unum ei cum Salomone vocabulum fuit, ut Pacificus, quod Salomon interpretatur, communi omnium voce diceretur. Fama vero et nomen ejus clarissimum terris universis di- latabatur amplissime, et veniebant extranei videre gloriam ejus et audire doctrinam oris illius. In hoc tamen peccavit, quod paganos eos, qui in hac patria sub eo degebant, nimio firmavit, et extraneos hue adductos plus eequo diligens valde corroboravit. Nihil namque in rebus humanis perfectissimum est. Kjus tempore nunquam exercitus advenarum venit in Angliam. Cujus dominio reges et principes diver- sarum terrarum sunt subjecti. Cujus potentize Scoti colla dedere. Qui cum regnasset xvj. annis et ij’ mensibus, feliciter vivens feliciter obiit. Nec potuit male mori, qui bene vivebat: qui tot bona perennia brevi tempore statuerat. De cujus laude componuntur versus subsequentes :— Auctor opum, vindex ccelorum, largitor honorum, Sceptriger Edgarus regna superna petit. Hic alter Salomon, legum pater, orbita pacis, Quod caruit bellis, claruit inde magis. ! Thefordia| Thetford. A.D. 978. Enumeration of other monastic foundations, Greatness of Ed- gar’s character. A.D. 978. Ethelred. Dunstan’s pro- phecy relating to him, Condition of England after the deaths of Bishop Ethel- wold and St, Dunstan, Origin of Dane- geld. Sweyn ravages Norwich. 1z CHRONICA Templa Deo, templis monachos, monachis dedit agros, Nequitize lapsum, justitizeque locum. Novit enim regno verum perquirere falso, Inmensum modico, perpetuumque brevi. Translato igitur ad regna ccelestia rege Hdgaro, in regno terreno filius ejus successit Aidwardus. Quo injuste interfecto, frater ejus AXdelredus, filius Edgari et Alfridee secundze feminze, omine sinistro in regnum successit Anglorum: et a sancto Dunstano Cantuari- ensi archiepiscopo aliisque Angliz episcopis in regem ungitur et consecratur. Qui a beato Dunstano tale fertur accepisse oraculum: “ Quoniam Angli in san- ‘ ouinem fratris tui, regis sanctissimi, conspiraverunt, “non deficiet ab eis sanguis et gladius, donec super- veniens populus ignote lingue vos in exterminium “et in ultimam redigat servitutem. Novissime tamen “ visitabit eos Dominus.” Ko tempore sanctus /idelwoldus episcopus, pater monachorum et sidus Anglorum, Domini visionem, quam semper optaverat, adeptus est. Nec longe post sanctus Dunstanus archiepiscopus a mundi tenebris transivit ad cceli gloriam. Huis ergo duobus luminari- bus Anglorum genti subtractis, caruit Anglia lorica sue protectionis, et vindicte Dei preemeditatee desolata patuit. Inde iterum Dominus ad iram provocatus, quod facere paraverat non distulit. Veneruntque Daci ex multis partibus, et operuerunt Angliam sicut nubes coeli. Rex autem Atdelredus dedit eis X! libras, ut a rapinis et ceede cessarent. Hoc autem malum usque in hodiernum diem durat. Regibus namque nostris modo persolvimus ex consuetudine, quod Dacis persolve- batur ex ineffabili terrore. Tempore hujus regis, Sweyn vir fortissimus, cul Deus regnum Anglize destinabat, cum navibus multis venit ad Norwic, et eam preedatus est. 1 Decem millia. JOHANNIS DE OXENEDES, 13 Anno Dominice Incarnationis nongentesimo Ixx°ix® A.D. 979. Akthelredus, filius Atdgari Pacifici et Alfred secunde inepea, femine, regnum adeptus, obsedit potius quam rexit annis xxxvij. jus vitee cursus, sevus in principio, miser in medio, turpis et miserabilis in exitu. IJgna- viam ejus predixit sanctus Dunstanus foedo exemplo Ll ebaioe ft ammonitus. Nam cum pusiolus esset, in fonte bap- tism. tismi mergeretur, circumstantibus episcopis alvi pro- fluvio interpollavit. Quare ille turbatus, inquit, “per “ Deum et matrem ejus ignavis homo erit.” Regnante Hea As igitur rege Aithelredo, Daci supervenientes magnam terree partem igne ferroque vastaverunt. Tune rex, missis nuntiis in Northmanniam, Emmam filiam ducis, Ricardi accepit in uxorem, cum jam de filia Thoreti nobilissimi comitis Anglici suscepisset fiium Kdmundum nomine, cognomento Yreneside, propter fortitudinem ejus. De preedicta Emma sus- eepit duos filios, Ailfredum, et Aidwardum postea sanctum, de quibus postea dicemus. Tune rex, fortius solito, omnes per Angliam Dacos Massacre in Eng- una die unaque hora missis epistolis jussit interfici. Danas nae Quod Daci trans mare audientes in furorem versi, eas duce Suano, cum innumerabili exercitu Angliam in- trantes, diffusi sunt per provincias et dispersi, non ordini, non sexui, non etati parcentes: nec ab eccle- siarum vel monasteriorum sacris et sanctuariis manus sacrilegas continentes. Quibus cum rex strenuissimus Aithelredus szepius restitisset, proditione tamen suorum factus inferior, Emmam reginam cum parvulis suis Northmanniam misit, quos ipse postmodum, exutus regno, secutus est. Suanus vero Dacus vel subita morte preventus, vel a sancto Aidmundo invisibili peena percussus, obiit. Revocatus ab Anglis Aithel- redus regni infulis reinduitur, et iterum contra Dacos virtute potens erigitur. Contra quem Cnut, filius dicti — lxxxiiije. Suani, rex Dacorum, paternum odium exercere non A.D. 984. Hdmund Iron- side, Ixxxyjt°, lxxxvij°. Ixxix°?, Janute. XC? xcj°. xcij?. xclij® 14 CHRONICA desiit. Aithelredus igitur rex, cum laboriosissime sed strenuissime regnasset xxx™ annis et vij’*, obiit, et apud London sepultus est, Aidmundum filium suum relinquens heredem, cognomento Ferreum-latus, An- glice Yreneside. De cujus mirabili fortitudine quic- quid dicerem minus esset. Unde ob invincibile robur corporis, Yreneside, id est Ferrei-lateris, nomen accepit. Krat iste Aidmundus non ex Emma Normannica natus, sed ex quadam nobilissima foemina Anglienigena, Thoreti comitis filia. Sagitta igitur Aldmundi nun- quam abiit retrorsum, et gladius ejus non est reversus inanis. Contra hostes leonine feritatis, erga suos co- lumbinze simplicitatis, quo nemo fortior sed nemo suavior, quo nullus audacior sed quo nullus cautior, quo in adversis nemo securior sed quo in prosperis nemo temperantior. Porro Daci, et quia rege defe- cerant Angli, Cnutum sibi in regem elegerunt, sed strenuissimus rex Aidmundus cum exercitu suo, sicut leo rugiens, regiones plurimas, quas occupaverat Cnutus, in deditionem, nullo obstante, recepit. Verum quo- tiens cum eo pugnaverit, quotiens ejus fuderit exer- citum, quotiens vocatam a transmarinis partibus vali- dam manum, cum paucis, immo pzene solus prorsus prostraverit, quotiens nefandam illam gentem exter- minasset et in nichilum redegisset, nisi quidam pro- ditor esset, Edricus nomine, nimium esset huic operi inserere ; cum non dico meus sed et Virgilianus, vel etiam Homerus, sub tali materia sensus deficeret. Seepissime convenientibus cum magno exercitu utris- que in pugnam regibus, vel Atdmundus semper vicit vel nullus. Nonnunquam quippe a mane usque ad vesperam pro martio campo certantes, cum Cnut mul- titudine prestaret, Audmundus irruentibus tenebris, cesis utrimque innumerabilibus, sine victoria rece- debant, ad similem lJudum eundem exercitum die crastina reversuri. Percussus itaque exercitus uterque, JOHANNIS DE OXENEDES. 15 cum viderentur cotidie vires Audmundo numeris! ex A.D. 994. e . ° ° . ° . . A reement be- partibus accrescere, Cnutoni, qui et ipsi sibi timens tween Edmund astutize machinabantur, utriusque partis proceres ad ste colloquium cogunt. Inter quos quidam ceteris major _ x de S*' Victor. sua scripsit. xxix, Honorius papa obut. Successit Innocentius. Innocent IL. P. Philippus rex Francorum in novitate regni sui equo Death of Phil precipitatus obiit. Defuncto papa Honorio, Romani, in duo divisi, ele- Mecxxx°. . ‘ , Contest for the gerunt duos, Gregorium et Petrum filium Leonis Ro- Papacy, manorum principis. Gregorius vocabatur Innocentius, Petrus vocabatur Anacletus. Unde quidam versifi- cator : “Romam Petrus habet, totum Gregorius orbem.” Innocentius vero, quamvis ab Anglorum et Fran- Innocent TL. P. ° . x 1arac er OF HIS corum regibus, simul et ab Imperatore, valde juvaretur, reign; nunquam tamen quiete rexit sedem ecclesix: in vita Anacleti: quo defuncto, Innocentius papa pace apo- his dedication of stolica fruitur dignitate, qui dedicavit ecclesiam Christi terbwy. Cantuarize, i1ij° nonas Maii. se eae Lodowycus, filius Lodwyci regis Francorum, ab bovis: son of Louis, VI. K, of the French, A.D. 1131. Death of Hen., first, Bp. of Ely. Xxxij°. Bishopric of Carlisle esta- blished. Birth of Henry, son of the Em- press Matilda. Wm., Abp. Cant., seeks the papal Legation. XXX1ij°. Death of Rob. Curthose, The King goes to Normandy. Sends the hand of St. James to Reading Abbey. Xxxilij°. Birth of Geoffrey, son of the Em- press Matilda. Rob. Curthose interred at Glou- cester. Will. Basseth, ab. of St. B.: Holme. XXXv. Death of HenryI. Buricd at Read- ing Abbey, which he had founded. Observation in regard of the year. 4A CHRONICA Innocentio papa consecratus est. Hodem anno Inno- centius papa obiit. Henricus primus episcopus Elyensis obiit. Rex Henricus fecit novum episcopatum apud Kar- leolum, ponens ibi primum episcopum Authelwlfum, qui ibi canonicos constituit regulares. Henricus filius imperatricis natus est, ex patre Gal- frido Pantegenest. Willelmus Cantuariensis archiepiscopus legationem impetravit in Angliam. Robertus Curthose, frater Henrici regis, obiit in carcere. Rex Henricus extremo transfretavit in Normanniam et manum sancti Jacobi misit Radingum. Matildis imperatrix peperit filium, quem vocavit Galfridum. a Robertus Curthose apud Gloverniam sepultus est. Obiit Willelmus Basseth abbas sancti Benedicti de Hulmno.? Rex Henricus moratus: in Normanniam, obiit Leonas, id est in insula Leonum, cum gloriose regnasset annis XXXV. Mensibus 111} diebus [1i1j.] minus, prima die De- cembris. Tandem deportatum est corpus ejus ad Radin- gum, ubi ipse sibi sepulturam elegerat. Nam ipse illam ecclesiam a fundamentis construxerat, ditaverat, et pos- sessionibus ampliaverat. Defuncto igitur rege Henrico, libera, ut in mortuo solent, judicia populi deprome- bant: alii enim tribus vehementer irradiasse splen- doribus asserebant, sapientia, summa victoria, quod, exceptis aliis, quae egegrie gesserat, regem Francorum lege belli superaverat ; divitiis, quod longe prede- cessores suos omnes preecesserat. Hic vero est annus qui comprehendit scriptorem, annus xXxXxv™ regni invictissimi regis Anglorum Hen- 1 A later hand in the MS. has added, cui successit Anse]mus:, JOHANNIS DE OXENEDES. 45 rici, annus Ixix” ab adventu Normannorum gentis A.D. 1135. in Angliam, annus ab adventu Anglorum in Angliam Dec.iij“; ab adventu Britannorum in Angliam Icelxv. ; annus ab initio mundi V. ccc. et xvil.; annus eratize M.c.xxxv. Kodem anno Stephanus, nepos dicti regis Henrici 1. stephen, nephew ex sorore Athala, quamvis sacramentum fidelitatis im- tena peratrici de regno Anglize jurasset, diadema domini regis tamen temptans, invasit. Congregatis igitur Londoniis regni magnatibus, Acceptance of meliorationem legum promisit, juxta voluntatem et nobles; and arbitrium singulorum. Willelmus Cantuariensis archi- ee episcopus, qui primus sacramentum fecerat imperatrici, Stephanum in regem consecravit ac coronavit: omnes enim tam preesules quam comites et barones, qui im- His perjuries. peratrici fidelitatem juraverant, consensum Stephano preebuerunt. Coronatione itaque completa, primo ju- ravit quod, defunctis episcopis, non retineret ecclesias in manu sua, sed canonice electionis continuo in- vestiret. Secundo, vovit quod nullius clerici vel laici silvas in manu sua retineret, sicut fecerat preedecessor suus rex Henricus. Tertio, vovit quod Danegelde, id est de qualibet hida terrze duos solidos, quos anteces- sores suos accipiebant, in eeternum condonaret. Hee et alia se servaturum juravit: sed nihil horum, que Deo promiserat, observavit. Combusta est ecclesia sancti Pauli Londoniis, ab st.Pau’sch.ana part of London igne accenso ad pontem. burnt. Willelmus Cantuariensis archiepiscopus obiit. Suc- Meeexxxyje. i Death of Wm. cessit Theobaldus abbas Beccensis. Corboyl, Abp. H Cant. Rex Stephanus apud Brantonam venatum venit, et another of K. Stephen’s per- ibi de forestis procerum suorum et venationibus plan- juries, tavit, et votum, quod Deo voverat et populo, violavit. re ; . ‘4, Birth of William, Matildis imperatrix fillum peperit, quem vocavit Birth of Willia Willelmum. press Matilda. Rex Stephanus transivit in Normanniam, fugiente a _ M°c*xxxvije. . Stephen visits facie ejus comite Andegavensi; concordiam cum rege Normandy. AG CHRONICA A.D. 1137. Francorum composuit, et filius ejus Eustachius homa- Preaty Wet gium ei de Normannia fecit. B if a7 . des homae for Rex Francorum Lodowycus, cognomento Grossus, Normandy. Lee ne alee, ae : Death of Louis OPLIt. Successit fillus ejus Lodowycus. Mes ee: Lotarius imperator Romanorum obiit. Conradus ! nar . y és i 2 : Conrad IIT. adeptus imperium, annis xv. imperavit. M°cexxxviij® : A . ene Rex Stephanus exercitum grandem promovit in ravages tre ts Scotiam, et australes partes Scotia igne cremavit. of Scotland. Exarsit vero tanta rabies procerum contra eum, ut fere ab omnibus quereretur. Theobald, abbot -'Theobaldus Beccensis abbas in Cantuariensem ar- Abp.of Cant. _ ghiepiscopum consecratur, et a papa Innocentio pal- Mocorxxixe, lum suscepit. K.Steph. invades Rex Stephanus Scotiam hostiliter ingressus, Henri- C +3 at ot . . ° . ° coives Henry, tha Cup. filium regis obsidem secum ducens in Angliam. AN 9 . . . . . e ee ° hostage. Matildis imperatrix, fila regis Henrici i, cum The Empress - bn : comes to Engl. comite Roberto fratre suo, venit in Angliam, Comes Rob., E. of Glou., eyeh8 : : ee marches through vero Robertus cum x. militibus, totidem sagittariis the chief part of ‘ : 5 Stephen’s domi- equestribus, per mediam terram regis Stephani trans- mons, ° . . ° . iens, Walingford pervenit, et inde Gloverniam, an- nuncians adventum Imperatricis. Qui letati sunt valde de adventu illius, et sese preeparaverunt ad pugnam. The ceasing of “1 s = = “ 4 festivity at Courts Cessaverant ab hoc tempore in Angliam curiz regis, the misery 0 45477 : > 1 , England, festivitates solempnes 5 pax nulla erat, ceedibus et incendiis omnia exterminabantur: clamor, luctus, et horror undique resonabant. Death ot Willian, Willelmus, pincerna regis, fundator ccenobii de Wy- ng 1 )= ee e e e bearer, founder mundeham, obiit, a qua fundatione anno | primo, die of Wymondham : Abbey. Omnium Sanctorum. _ Mecexle, Rex Anglorum Stephanus castellum Lincolniz ob- Siege of Lincoln. i F A : sedit, cujus firmitates Ranulfus comes Cestrize rece- perat, qui regem Stephanum arcuit a civitatis ingressu. Tune comes preefatus cum Roberto, filio regis Henrici, comitis Gloverniz, et militia magna nimis, venit Lin- colniam ut obsidionem solveret, et ipso die adyentus sui regi bellum indixit et iniit. Pugnatum est utrobique Great battle. feraliter et actum est pro capite. Fugerunt itaque JOHANNIS DE OXENEDES. 47 omnes equites Regis et capti sunt et vinculis manci- A.D. 1140. pati. Accidit autem dum rex Stephanus, ut leo ru- giens, solus in campo persisteret, et nullus ad eum accedere auderet, stridens dentibus, et apri silvestris more spumans, turmas in se irruentes cum bipenni, quam tenebat, repellens, ac hostium preecipuos potenter consternens, laudem sibi perpetuam comparavit, Ca- Stephen taken pitur tandem rex Stephanus, in die Purificationis sent to Bristol beatz Marie, et imperatrici presentatur, atque in — turri de Bristollo custodiz mancipatur, Matildis im- peratrix a multis in dominam recipitur. Destructa The Barlot _ Gloue. taken pri- est Wyntonia, et captus est R. comes Glovernize, pro soner. K. Stephen ex- cujus liberatione rex Stephanus dimittitur. changed for him. Celestinus papa. Celestinus IT. Mocoxlie. Comes Robertus obsides quosdam in Normanniam he Rar or . . e e | s 8 duxit, ut comes Andegavensis eos custodiret. Qui pone ens . . . e . . . ad Fe tradidit ei Henricum primogenitum suum, ut cum ipso X°™™" ad Angliam transfretaret. Cum rex Anglorum Stephanus apud Wyntoniam Stephonts Sas i : rom Winchester, eastellum quoddam firmaret, supervenit hostium suo- tum innumerabilis multitudo, et illum in fugam coégerunt. Matildis imperatrix obsessa in castello Oxonia, The Empress A ‘ H re : Matilda besieged regem Stephanum delusit, et inde mirabiliter evasit, et at Oxford. Es- capes to Walling - apud Walingforde salvata est, et castellum Oxonise ford. Oxford Castle deliv. to regi Stephano traditum est. K. Stephen. Willelmus Wyntoniensis episcopus in media x]*® Lon- Mveexliie. Council held at doniis necessarium celebravit Concilium, rege praesente, London by the : : : “ - , Bishop of Win- episcopis et magnatibus regni: ubi constitutum est ne chester. aliquis, qui ecclesiam vel ccemeterium violaverit, vel in clericum aut virum religiosum manus injecerit vio- lentas, ab alio quam ab ipso Papa non posset absolvi. Item statutum est ut aratra in campis cum: ipsis agricolis talem pacem habeant in agris qualem haberent in coemeterio si extitissent, eb excommunicaverunt omnes qui contra hoe decretum venirent, candelis accensis, Rex Stephanus cepit Willelmum de Mandeyilla, William de Man- A.D. 1142. prisoner: and surrenders the castlesof Walden and Pleshy. Innocentius, Ce- lestinus ITI., and Lucius, in sue- cession Popes, M°c°xliije, Engenius ITI. succeeds to the papacy. Death of Robert Marmiun. Deathof Geoffre de Mandeville. Meec°xiiiije. K. of Fr. goes to Jerusalem. A boy crucified at Norwich by the Jews, M°ec°xlye, Stephen crowned at Lincoln, after seizing Ralph Karl of Chester. M°ec°xlvi°. Eugenius IIT. holds a Council. Death of Eve- rard, Bp. Norw. M°c°xlvij. Conrad III., Emp. Comet, Eugenius P, re- ceived at Paris. M°ecoxlviij°. Transl. of St. Ethelwald. Council of Rheims. if emptus est. dite solus sagitta percussus 48 CHRONICA unde reddidit ei turrim Londonisz, cum eastellis de Waldene et de Plesiz, antequam ab interclusis sol- veretur. Qui carens possessionibus paternis, invasit abbatiam Ramesensem, atque, monachis expulsis, rap- tores immisit. Obiit papa Innocentius, cui successit Celestinus, qui sedebat mensibus v.; cui successit Lucius, qui sedebat mensibus xj. et diebus xiij. Obiit Lucius papa, cui successit EKugenius, monachus Clarevallensis, qui sedebat annis viil., mensibus iiij., et diebus xx}. ‘Robertus Marmiun, qui a monasterio Coventrensi castellum fecerat, ante ipse monasterium solus_per- Et Galfridus de Mandevilla, qui castrum de ecclesia Ramesensi fecerat, a quodam vilissimo pe- oceubuit, ante ipsam ecclesiam. Rex Francie ivit Hierusalem. Puer Willelmus crucifixus est a Judeis apud Nor- wycum, ix. kalendas Martii; pro quo facto Judai districti sunt. Rex Anglorum Stephanus cepit Ranulfum comitem Cestrise ad se pacifice venientem, et eum in carcere tenuit quousque redderet ei castellum Lincolniz, cum ceteris que sue fuerant ditionis; et sic Rex apud Lincolniam coronam sollempniter portavit. ; Eugenius papa Remis Concilium celebravit pro ne- gotio Terre Sanctee. Eborardus episcopus Norwycensis Fonteneio vitam finivit. Successit Willelmus Turbe. Imperator Conradus regem Francorum circumvenit. Cometa apparuit. Eugenius papa, receptus. Translatus est sanctus Aitheuwaldus episcopus, viij. kalendas Decembris. EKugenius papa Remis Concilium celebravit. veniens Parisius, solemniter est JOHANNIS DE OXENEDES. 49 Willelmus Turbe in Norwycensem episcopum conse. A.D. 1148. cratur. : M°coxlixe, Galfridus Pantegeneste obit, et sepultus est Sino- Death of Geot- ; frey Plantagenet, mannis. Fundata est abbatia de Sybetona a Willelmo de Sybeton Abbey Cheneye, filio Walteri de Cam. Sanctus Bernardus abbas Clarevallensis floruit. Cee Clarevaux. Henricus filius Galfridi Plaicteceneste suscepit aarp ducatum Normanniz, qui fecit homagium Lodowyco Geoffrey Plante, regi Francorum. Hic factus est dick Normannice et D.of 2 ‘Normandy, comes Andegavize. Reliquize sancti Birini et aliorum sanctorum apud tame Wyntoniam sunt translate. Conradus imperator diem clausit extremum; successit eS ee i ei Fredericus nepos ejus. IIL. Dux Normannorum Henricus duxit Alanoram pete yol i : eanor, Q. dow. quondam reginam Francie, et sic factus est dux of France, with the D. of Norm. Aquitaniz et comes Pictavie, qui primus fuerat dux _ Normannorum. In capitulo Cisterciensi statutum est ne de ceetero Limitation as to aliquam novam constituerent abbatiam, quia numerus Cistercian abbies. abbatiarum illius Ordinis usque ad quingentas excrevit. ae Henricus dux Normannorum venit in Angliam. Or to Eugenius papa obiit ; successit asta qui sedit Anastasius P. anno uno, mensibus quatuor, et diebus xxiiij°". Beatus Bernardus, Clarevallensis ccenobii primus Death of St. Ber- abbas, annorum lx. circiter, pater monachorum, annis vaux. eirciter Ix*iij. explens, xii. kalendas Septembris inter fiiorum manus obdormivit in Domino, eodem anno quo sanctus papa Eugenius. EKustachius filius regis Stephani, dum sviret in Death of Bus- ecclesiam sancti eto regis et martyris, ipsa die Stephen. tactus est martyris manu, et letali morbo percussus, miserabiliter obiit ; cujus malitia insignis, infamia celebris, infelix exitus. De hoc Policratico Carnotensis, libro vj., capitulo xviij’. D 50 CHRONICA A.D. 1152. Hodem anno Henricus dux Normanniz et Aquitanie, Henry, D. of é A Se r Norm.andAqui- comes Pictavorum et Andegaviz, cum xXxxvij. navibus taine, arrives in matetie : ; England, witha et militia magna ad Angliam transfretavit ; castellum strong force. Malmesberiense obsedit et cepit, et alia plura castella Anglize. Birth of William, : : : = ; meng pe EHodem anno natus est duci Henrico: ex Alienora ofNorm. __ filius, quem vocavit Willelmum, quod proprium nomen Mee liij. : est ducibus Aquitanorum et comitibus Andegaviz. Agreement be- J ustitia de ccelo prospiciente, et diligentia Theobaldi decide D. Cantuariensis archiepiscopi et ceeterorum regni episco- porum intercedente, rex Anglorum Stephanus et dux Normannorum Henricus apud Walingforde concordati sunt, et guerra, que Xvij. annis sevierat, hoc anno quievit. Concordia itaque facta, miles quidam Oenus nomine, qui sub rege Stephano multis annis milita- verat, in Purgatorio Sancti Patricii vivus intravit. De hoe quoque Purgatorio, et ejus origine et vita, tradunt veteres Historiz Hybernienses. Death of St. Bere Hoc anno obit sanctus Bernardus Clarevallensis nard, abbas. Bugenius III, Eugenius papa obiit, Anastasius II. Anastasius papa. Daniel, abbotof Daniel abbas sancti Benedicti de Hulmo obiit ; Holme. a : . : successit Willelmus, ordine abbatum xj". Meceliiije, Dux Normannorum Henricus transfretavit in Nor- Duke Henry goes back to Nore manniam et revocavit paulatim in jus suum. mandy, A an 5 - ; . Anastasius papa obiit, cui successit Nicholaus Alba- Anastasius TI. nensis episcopus, et vocatus est Adrianus; vir quidem Adrian IV.P.yeligiosus, et natione Anglus, de territorio sancti Albani procreatus. Rex Anglorum Stephanus, miles egregius et mente DeathofK, piissimus, vilj. kalendas Novembris diem clausit extre- Stephen, : 4 < mum, et in monasterio de Faversham traditur sepulturee. Arrival and : : oe ae Dux Normannorum Henricus audito de morte regis Henry Il, nuncio veridico, in Angliam veniens, cum magno cleri ev populi tripudio exceptus est, et xiiij. kalendas JOHANNIS DE OXENEDES. 5l Januarii, die Dominico, apud Westmonasterium ab A.D. 1154. omnibus rex acclamatus, et a Theobaldo Cantuariensi archiepiscopo in regem consecratus. Qui continuo coepit in jus proprium revocare urbes, castella, et villas, quze ad coronam spectabant, alienigenas omnes de regno expellendo. Thomas Cantuariensis archidiaconus factus est regis Thomas, arch. Cancellarius. ; made chancellor. Sanctus anachorita Wilfricus migravit ad Dominum, Death of St. Rex Henricus ii. magnificus fuit filius Matildis, Henry 11s quae primus fuerat imperatrix Romanorum, et postea oe a comitissa Andegavensis, cujus mater fuit Matildis regina Anglorum, uxor Henrici 1, et filia sancte Margaretze Scotorum reginze, quee fuit filia Aidwardi, quam genuit ex, Agatha sorore Henrici imperatoris. Aidwardus fuit filius Audmundi Yreneside, cujus pater rex Aithelredus, cujus pater Edgarus pacificus, cujus pater Aidmundus, cujus pater Atdwardus Senior, cujus [pater] nobilis rex Alfredus prothomonarca Angliz, et sic descendendo usque ad Adam primum hominem. Alienora regina peperit filium, quem vocavit Henricum. Birth of Henry, aft. Hen. III. Fredericus coronatur in imperatorem ab Adriano Adrian Iv. crowns the Eim- papa. Versus —— peror Frederic, “ Explicit Anglorum series Britonumque priorum, Attigit Henrici qua tempora, pacis amici, Regnum in hac gente Stephano prius ante tenente : Edita quam breviter ut patet leviter.” | M°eely?. Rex Henricus ii. fecit jurare fidelitatem filiis suis How ror de regno Anglize, Willelmo scilicet et Henrico. cond’s sons. ‘ 5 Frederic I. Fredericus imperator. The hand of St. 0 3 p r J amesrestored to Manus sancti Jacobi restituta est Radingo. Reading abbey. Alienora peperit filiam regi, quam vocavit Matildem. pee tage, In pago Parisiacensi monasterio Argentollo reperta Reported dis- 4 5 covery of our est tunica inconsutilis Salvatoris, ut dicitur, a -vulgo Saviour’s coat : 4 : ©~ without seam, usque hodie creditur et preedicatur. Willelmus primogenitus regis Henrici ii. obiit ; Death of wil _ liam, eldest son sepultus est apud Radingam. of Henry IT, BZ ALD. A11SR Moecelvije. Expedition against Wales. Birth of Richard, afterwards Rich. I, Mee?lviije. Henry IL., after being crowned at Worcester, lays his crown aside. Prince Geoffrey born. Coinage. Thomas, the chancellor, goes to Paris to nego- tiate a marriage for Prince Henry. Henry II. goes to Paris. M°colix®. Schism in respect of the papacy upon Adrian’s death. Alexander ITI. chosen Pope. Marriage of Henry son of Henry II. M°celx°. Maria, abbess of Rumsey, da. of K. Steph., mar- ries Matthew, Count of Bou- logne, Marriage of Pr. Henry With the da. of the K. of France cele- brated. 52, CHRONICA Rex MHenricus i. magnam paravit expeditionem, ita ut duo milites de tota Anglia tertium invenirent, ad expugnandum Walenses per terram et per mare. Tandem Walensibus ad libitum subactis, cum trium- pho Angliam repetunt. Regina Alianora peperit regi Henrico ii. apud Oxenford filium, quem vocavit Ricardum. Rex Henricus 11. in die Nativitatis Dominic, apud Wygorniam coronatus est, ubi, post celebrationem di- vinorum, coronam super altare posuit, nec ultra eam portavit. | | .Alianora regina peperit filium, quem vocavit Galfridum. Nova moneta fabricata est in Anglia. Thomas regis cancellarius ivit Parisius, Margaretam regis Francorum filiam, Henrico filio regis in conju- gem accepturus. Rex Anglorum Henricus a rege Francorum invitatus venit Parisius, et receptus est in palatio regis, rege Francorum, cum regina sua,.in claustro Canonicorum beatee Marize hospitante. Adriano papa defuncto, oritur scisma inter duos, Alexandrum scilicet et Octavianum. Nam imperator cum clero suo receperat Octavianum, sed a regibus Francorum et Anglorum confessum est in Alexandrum, qui et papatum obtinuit. Celebratum est matrimonium inter Henricum filium regis Angliz et filiam regis Francie. Maria abbatissa de Rumesya, filia regis Stephani, nupsit Matheo comiti Bononiz, ex qua sustulit duas filias, propter quod peccatum Thomas regis cancellarius, qui contrarius huic contractui illicito, multas passus est comitis Insidias. Rex Henricus a Tholosa reversus, Margaretam filiam regis Francorum, quam in sua_ custodia habebat, Henrico filio suo desponsari fecit, et castellum de Gisors recepit. JOHANNIS DE OXENEDES. ao Theobaldus Cantuariensis archiepiscopus et Romane A.D. 1161. ecclesize legatus obiit; cui successit venerabilis Thomas Mee*lsje. ‘ ‘ : . ‘ . Death of Theo- cancellarius regis Angle, optimus sanctze ecclesiz Dei bald, abp. of 5 = ; : A Cant. Thomas, dispensator, licet de palatio seculari habitu assumptus, the king's chan- ° “8 cellor, succeeds, seculum tamen omnino despiciens. Lodowycus rex Francorum et Henricus rex Anglo- Mel. Treaty between : + eerie jam Henry IL. and rum, armatorum cOpns undique congregatis, cum ae Louis Vill. campestre preelium inter eos imminere putaretur, subito amici sunt effecti. Alianora regina peperit filiam, et ei nomen suum Birthof Eleanor, , : da. of Henry Ii. imposult. Rex Anglorum Henricus, finibus transmarinis pro _ Meelsiije. . eerie . es Translation of voluntate dispositis, in Angliam reddit. Hodem anno the remains of : ° . . Kx. Edw. the Con- corpus sancti regis et confessoris Aidwardi apud West- fessor. monasterlum a beato Thoma Cantuariensi archiepi- scopo, presente rege Henrico, translatum est. Papa Alexander Turonis Concilium congregavit ; ad Council of Tours. cujus vocationem archiepiscopi et episcopi, eb alii Anglize preelati. Robertus de Muntford cum Henrico de Estsaxia de Be}, de Monte: proditione regis singulari certamine congrediens victo- #ithHemy of riam reportavit. Rex Scotorum M.' et Resus princeps Demetiz, id est The B. of Scots and the Princes ans ; oe wee See of 8S. Wales do Australium Walensium, cum alls regibus et majoribus fiat tomes Cambri, fecerunt homagia regi Anglorum Henrico ii, t¢&-Hemy and et filio ejus Henrico. In preesentia regis Henrici i. apud Clarendone, _ M’c"lsiiij. . Henry recognizes vuj. kalendas Februarii, presente Johanne de Oxonia at Clarendon the , customs and de mandato ipsius regis, preesentibus etiam archiepi- liberties of — England as es- scopis, episcopis, abbatibus, prioribus, comitibus, baro- tablished by his 2 c iS aie ° predecessors. nibus, et proceribus regni, facta recognitio sive recor- datio consuetudinum et libertatum antecessorum suorum, regis videlicet Henrici i. avi sui, et aliorum, que observari debent in regno, debent ab omnibus et 1 Malcolmus. 5A 3 CHRONICA AD. 1164, teneri, propter dissensiones et discordias seepe emer- gentes inter clerum et justiciarios regni et magnates, quam recognitionem sive recordationem de consuetudini- bus et libertatibus iniquis et Deo detestabilibus, arehi- episcopi, episcopi, abbates, priores, comites et barones, clerus cum proceribus regni, juraverunt et firmiter in verbo veritatis promiserunt viva voce se tenendas et observandas domino Regi et hzeredibus suis bona fide imperpetuum. / Thomas of Can~ Hiis ita gestis, Thomas Cantuariensis archiepiscopus for acceding to In Se Teversus, cum leges iniquas et omnibus Christi tions of Claren- fidelibus detestandas concessisset, et eas observare jura- mento firmasset, seipsum graviter aftlixit, suspendens se ab altaris officio donec a summo Pontifice meruit devotus absolvi. His flight. Beatus Thomas Cantuariensis archiepiscopus a Nor- hamtona injuriatus a rege recessit, et exilium subiit, et in Pontiniacensi monasterio a domino papa Alexandro hiveoods,and commendatur. Rex preecepit omnia bona archiepiscopi Pa Tothis e€b Suorum confiscari, et totam ejus cognationem exilio its apn ascribi sine delectu conditionis, sexus, aut etatis. eign ge Dedicata est ecclesia de Redingis, presente rege et episcopis x. Clerici flagitiosi curie traduntur. Confiscation of ee Alianora regina regi Henrico ii, peperit filiam, quam Henry IL, born. Vocavit Johannam, Deputation of Contra archiepiscopum beatum Thomam profecti sunt Poets ° ad papam archiepiscopus Eborum, Londoniensis, Cyces- trensis, Wvygorniensis, Luxoviensis, Sagiensis episcopi o) ? ? 3 Matilda,the cum alus multis. king’s da., mar. “pice : . F ° 2 - to the D of Sax. Matildis filia regis Anglize duci Saxonize maritatur. °¢°}xvj°, AP oe Becket excom- Beatus Thomas archiepiscopus observatores consue- municates the , wile : . ‘ approvers of the tudinum iniquorum Angliz excommunicayit. “Customs 0 Clarendon.” Alianora regina peperit regi Henrico i. filium, quem Birth of John, vocavit Johannem sine terra. Lodowycus rex Francorum Thomam Cantuariensem K, Louis VILL’s archiepiscopum, cui jam per biennium monasterii Pon- protection o ey i , : : . Becket. tiniacensis omnem exhibuerat humanitatem, Senonis $e JOHANNIS DE OXENEDES. 55 secum duxit, et apud sanctam Columbam ei per annos A.D. 1166. ilij” sufticientiam in expensis invenit. j “pe ; Tax throughout Kodem anno ad subventionem Terre Sanctse de gitandin aid unaquaque carucata terre totius Angliz quatuor de- ¢itve Holy harii concessi sunt et collecti. Quidam pravi dogmatis disseminatores apud Oxoniam Disseminators of und doc- fetes at Oxford tracti sunt in judicium, presente rege et episcopis, net ina brea quos a fide catholica devios et in examine superatos, kingdom. expulsi sunt a regno Anghie. Mecetzvijs, Matildis imperatrix obiit. path hh ae Reges Francorum et Anglize facti sunt concordes, Reconciliation ; etween the unde Calvus Mons succensus est a Normannis, et in Kings of Fratiee , and Englan illius rei ultione rex Francorum villam . Andeleaci combussit, qui ipsa die plusquam M. de suis amisit. ; ‘4, Birth of Otho, Henricus dux Saxonize genuit de Matilda filia of tmperon regis Henrici iii. postea ducem, et Othonem impera- torem. Rex Anglorum MHenricus ii. motus est in iram — yooolsviijs contra papam Alexandrum, eo quod primatum regni Hemy’s dissatis Angliz Thome Cantuariensi archiepiscopo concessit. P°?* Alexander papa litteras misit ad regem Anglorum The Pope’s reply. comminatorias pro reconciliatione beati Thome. Thomas Cantuariensis archiepiscopus Alanum de Bxcommunica- tion of Alan de Nevilla excommunicavit, quia Willelmum capellanum Neville. suum vinculis tenuit irretitum. Conanus comes Minoris Britannhize, dum in fata de-~ Conan, Barl of Brittany. cederet, ex sorore regis Scottorum, nomine Constantia, filiam reliquit heredem, quam rex Anglorum Galfrido filio suo nupsit, et sic populum terre illius sibi con- ciliavit ; de qua Galfridus genuit Alianoram et Arth- urum. Willelmus abbas sancti Benedicti de Hulmo obtit Abbots ofst. 8, ordine xl.; cui successit Thomas. Thomas Cantuariensis archiepiscopus Gilbertum _ M’c*lxix’. EHxcommunica- Londoniensem episcopum solempniter excommunicavit: tion of Gilbert, Bp. of London, Alianora filia regis Angliz Aldefonso regi Castellze Alianor, Q. of Castille; nupsit, A.D. 1169. Legates a latere sent to bring about a recon- ciliation betw. Henry and Becket; but un- successful. M°c°lxx°, Henry holds his Court at Nantes. Absolution of Gilbert, Bp. of London. Death of God- ric, the Hermit. Coronation of Henry’s eldest son as Henry III. Peace between K. Henry and St. Thomas of Can- terbury. M°c°lxxj°. Becket returns from exile, He excommuni- cates all who had. attended the co- ronation of the younger Henry. 56 CHRONICA Legati a latere domini Pape mittuntur ad_ refor- mandam pacem inter regem et Thomam Cantuariensem archiepiscopum ; sed rex noluit aliqua ratione com- ponere cum archiepiscopo, nisi salvis sibi consuetu- dinibus iniquis regni sui et dignitatibus, quod etiam ipsis legatis quasi nefas videbatur; unde, infecto negotio, revertebantur. Rex Henricus 1. in Natali tenuit curiam suam apud urbem Nauecensem, presentibus episcopis et baro- nibus Minoris Britannic, ubi fidelitatem omnes jura- verunt sibi et filio suo Galfrido. Absolvitur Londoniensis episcopus. Sanctus Godricus venerabilis heremita, cum annos lx. in heremo apud Finkehale strenue _ peregisset, morbo confectus et senio, xij. kalendas Junii migravit ad Dominum. Sepultus est in oratorio suo, ante altare sancti Johannis Baptiste, cujus sepulchrum usque hodiernum diem coruscat miraculis gloriosum. Idus Julii convenerunt ad mandatum regis apud Westmonasterium Rogerus Eborum archiepiscopus et omnes suffraganei Cantuariensis ecclesize episcopi, ad coronationem Henrici filii regis Henrici i, qui coronatus solenniter a Rogero Eborum archiepiscopo, contra prohibitionem domini Paps, qui literas pree- dicto archiepiscopo et aliis regni episcopis preedictam coronationem ab ipsis fieri prohibentes direxit. Ad instantiam domini papz ac regis Franciz humili prece concordati sunt rex Henricus 1. et beatus Thomas Cantuariensis archiepiscopus. Venerabilis Thomas Cantuariensis archiepiscopus et apostolicee sedis legatus, circa festum sancti Andrez apostoli, rediit in Angliam, et cum honore in suam receptus est sedem, litteras domini papze secum deferens, cujus auctoritate Rogerum Eborum archiepiscopum, Gilbertum Londoniensem, et Gocelinum Sarum, ab omni episcopali officio suspendit, ac ceeteros omnes, qui pre- dictee coronationi fillii regis interfuerunt anathematis JOHANNIS DE OXENEDES. 57 vineulo innodavit. Preedicti vero tres episcopi ad regem A.D. 1171. ple = - - The bishops who illico in Normanniam transfretaverunt, et dolorem cordis wore excommu- sui satis anxie exposuerunt. Qui furore nimio permotus, Kine ia Nea et quasi extra se positus, in audientiam omnium qui panes affuerunt, tale verbum prorupit: ‘ Odium Dei,” in- The King ex- : a Se : presses his anger. quiens, “habeant omnes quos nutrivi, et de pauperibus “ divites feci, qui ita unum hominem me et regnum “ meum patiuntur perturbare.’ Hujus verbi maledicti occasione, 111} milites de aula regis, ipso rege ignorante, statim in Angliam transfretaverunt, a quibus passus est Murder of beatus Thomas ante altare beati Benedicti. In cujus martyrio multa vocabula concurrunt. Primo, quod passus pro assertione justitize et ecclesize libertate. .Secundo, quod in ecclesia, que mater est omnium ecclesiarum gentis Anglicane. Tercio, quod non in quolibet tempore, sed in diebus Natalitiis, in quibus homicidee rei lesz majestatis habentur. Quarto, non simplicem sacerdotem sed summum sacerdotem, et patrem omnium sacerdotum, peremerunt. Quinto, quod non passus est in quolibet membro, sed in eo corporis loco, quo tonsuram acceperat, ut in sorte Dei admitteretur, et per quem sacri perfusio olei Domino consecravit. Rex vero, ut factum audivit, ad omnia lamentatio- the Sing? num genera se convertens, regiam majestatem prorsus of his sorrow for in cinere et cilicio commutavit ; omnipotentem Deum testem invocans, quod opus nefarium nec sua volun- tate nec conscientia commissum est, nec suo artificio perquisitum, nisi forte ex hac re fit quod archiepisco- pum minus diligere videbatur. Super hoc se judicio ecclesiz prorsus exposuit, et humiliter se suscepturum quicquid in eum fieret statuendum salubriter compro- mittit. Misit ergo nuncios ad dominum papam, qui Sends ambas- eum excusarent, et ejus innocentiam allegarent, quos Pope. nec dominus papa videre voluit, nec ad pedes vel ad osculum admittere dignabatur. Sic nuncii regis in arcto positi, quibusdam cardina- libus domino pape suggerentibus quod iidem nuncii a 58 . CHRONICA A.D. 1171. rege Anglorum acceperant in mandatis, ut jurarent regem Anglorum pape et ejus cardinalium judicio staturum, ac per omnia pariturum. Sicut nuncii regis petierunt, ita juraverunt, et interdicti sententiam de- clinaverunt. Sicut nuncii archiepiscopi Eborum et aliorum episcoporum Anglize fecerunt. The Popeexcom- Hadem die dominus Papa excommunicavit scelera- Hunicates uw. tissimos interfectores beati Thome, et omnes qui eis pe: auxilium, concilium, vel consensum prebuerunt, et omnes qui eos in terra sua recuperent vel foverent. Interfectores vero fuerunt milites inj”, Willelmus de Traci, Reginaldus filius Ursi, Hugo de Morvilla, et Ricardus Brito. Miracles mani- Kodem anno, circa solennitatem Paschalem, Domi- fested at Becket’s : gi. age . tomb. nus noster Jhesu Christus gloriosissimi confessoris et martyris sui Thomee Cantuariensis archiepiscopi vitam laudabilem crebris coepit irradiare miraculis, ut qui pro tuenda libertate periclitantis ecclesiz suam suorumque proscriptionem tot annis patienter sustinuit, dignum pro meritis cognoscatur ab omnibus reportasse trium- phum. De sepulchro vero martiris gloriosi nullus in fide accedens recedit vacuus, quacunque sit infirmitate oravatus. Nam restituitur ibi claudo gressus, surdo auditus, ceecis visus, loqguela mutis, sanitas leprosis, vita mortuis, et non solum utriusque sexus homines, verum etiam aves et animalia de morte reparantur ad vitam. ‘The King visits § Hodem anno rex Henricus rediens in Angliam, visi- Henry, Bp. of ‘ ; ‘ E F é Winchester,on tavit Henricum Wyntoniensem episcopum, jam in his death-bed : and is reproach: extremis agentem, qui eum de morte sancti Thome ed by him, hg i : 4 ; asl « dirissime increpans, multa ipsum preedixit adversa passurum. Episcopus vero plenus dierum migravit ad Dominum. Homage ofthe | Rex Henricus ii, Hiberniam hostiliter imtravit, ubi Archbishops ané ee A tags 7 5 Reguliof Ireland archiepiscopi et reguli ipsum in dominum et regem to the King, ’ ; e receperunt, et ei fidelitatem juraverunt. Roger, Arch- rts 1eEn] ; ‘ poger, Arch. - Rogerus archiepiscopus Eborum, preestito sacramento JOHANNIS DE OXENEDES. 59 quod ante coronationem novi regis litteras prohibi- A.p, 1171. tionis a domino papa nequaquam susceperat, et quod eet ed mortem sancti Thomee nee verbo, nec scripto, nec facto procuraverat, et sic ad oflficii sui plenitudinem est re- stitutus. Versus :— “Quis moriturus? Presul. Cur? pro Grege. Qualiter? Ense. Quando? Natali. Quis locus? Ara Dei.” In nocte Natalis Domini tonitrua audita sunt gene- — Moecixsije, pie . . : ; : Thunders heard ralia in Anglia, Hibernia, Wallia, et Gallia. everywhere. Gilbertus Londoniensis episcopus, preestito sacra- gipert,Bishop of mento quod mortem beati Thomz nec verbo nec odon restored scripto scienter procuravit, et sic suo officio est resti- tutus. Rex Henricus promisit ad mandatum legatorum se pe King’s pro- daturum tantam pecuniam unde cc" milites ad defen- papal Cee sionem Terre Sanctze possent sustentari per annum, Promisit etiam quod clericis et laicis utriusque sexus, qui pro beato martyre de regno exierant, cum pace sua recipere omnia bona, et libere redire licebit. Pro- misit etiam multa alia in remissione omnium pecca- minum. Rex Henricus 1. Johanni filio suo filiam Huberti — Meclssiije. - . : Marriage of John de Moriana in sponsam accepit. the King’s son. Henricus juvenis, regis Henrici ii. filius, in consilio Henry the * * he ° ° ° younger Con- abiens implorum, animum suum a patre divertit, et ad tinves his re- 4 ° bellious conduct. socerum suum regem Francorum secessit. Quo facto, Ricardus dux Aquitaniz et Galfridus comes Britannize fratrem potius elegerunt sequi quam patrem. Fiunt undique conjurationes, rapine: et incendia, et, sicut creditur, in ultione beati Thome suscitavit Deus vis- cera regis Henrici contra eum, id est, filios suos, qui ipsum usque ad mortem persecuti sunt. Leycestria subversa et combusta est jussu regis. poner wetmane : ‘ : ; Leicester. Rex Henricus veniens in Angliam beatum Thomam = ypooxsiiije, ny - on . . : ee . . . : o eyes ; The King, re- gratia orationis petit, orationibus et vigillis et tuming to Ene. 60 CHRONICA A.D. 1174. jejunus deditus, usque in diem tertium ab alimentis land, visits the tomb of St. Thomas. William, I. of Scotland, surren- ders. Intended in- vasion by K. Henry the younger frus- trated. The mercy on this occasion to K. Henry as- cribed to his penitence. Richard, Prior of Durham, made Abp. of Canter- bury by the Pope. Foundation of . the Mon. of Wy- mundham. Will. Turbe, Bp. of Norwich. Chapel of St. Thomas at Wy- mundham. M°c°lxxy°, The King’s sons make peace with their father. Hugh Petro- leonis. Moecelxxvj°. The two Henries, father and son, restored to con- fidence. John de Oxonia, bishop of Nor- wich. Moee°lxxvij?. Canons of Wal- tham removed. abstinuit. Unde beatum martyrem sibi_ reddens placabilem, dari sibi postulabat. Rex Scotiz Willelmus se reddidit regi Anglie. Ipsa die rex filius suus navibus, quas congregaverat ad transfretandum in Angliam, ut eam sibi subjugaret, dissipatis penitus et fere submersis, coactus est ad Galliam redire. Hoc beneficium preestitit Deus regi Henrico i. pro satisfactione quam fecerat beato Thomee, et ejusdem sancti intercessione. Omnes enim inimicos suos pro voto superavit, et in Anglia omnibus superatis et pacificatis, in Normanniam transfretavit, ducens secum regem Scottorum et comitem Leycestrize Hugonem, et quos in vinculis retinebat. Ricardus prior Dorobornensis consecratur in archie- piscopum a domino papa Cantuariensem, a quo pallium recipiens, a Roma rediens primatum Angliz reportavit. Ab obsidione Rotomagensi rex Henricus ii. regem Francorum, et filium ejus Henricum juniorem fugavit. Willelmus primus, comes Arundelize filius, fundator de Wymundham, obiit. Willelmus Turbe Norwycensis episcopus obit. Capella sancti Thome de Wimundham fabricata est. Omnes filii regis Anglize ad pacem patris sunt reversl. Hugo Petroleonis, diaconus cardinalis, venit legatus in Angliam, et preestitit auctoritatem tradendi clericos ante judicem secularem pro forinseco foresta et laico feodo in favorem regis. Reges Anglorum, pater et filius, in Angliam venientes, per singulos dies in eadem mensa sunt refecti, et idem thalamus fomenta quiefis eisdem de noctibus minis- travit ; et similiter beatum Thomam cum omni hilari- tate petierunt. Johannes de Oxonia, decanus Salesbiriensis, conse- cratur in episcopum Norwycensem. Amotis ab ecclesia de Waltham canonicis secularibus, introducti sunt Regulares. JOHANNIS DE OXENEDES. 61. Concordia facta et firmata est inter reges Francorum _ A.D. 1177. Peace between et Anglorum. England and Bye. be : France. Reconciliati sunt dominus papa Alexander et Fre- pope ajexander dericus imperator, qui domino pape, sicut summo fyedene Lie. pontifici, debitam reverentiam et honorem exhibuit. conclet- Ricardus de Luci fundamenta jecit ad constitu- ,, M°clxxviij. 7 ; p Priory of West- endam ecclesiam conventualem in honore beati Thomee wood founded, martiris in loco qui vocatur Westwde. Rex Anno gratiz M°c°xc.. Rex Anglorum Ricardus. solimitanum ” y ‘ 5 determined upon Post Natale habitum est colloquium inter reges Fran- with the K. of France, corum et Anglorum ad vadum sancti Remigii, ubi inter eos convenitur quod iter Hierosolimitanum simul, ducente Domino, expedirent. Slaughter ofthe Multi Judei per Angliam interfecti sunt. Jews, / Duo reges Francorum et Anglorum convenerunt 1 Dorcestrie, Rog, de Wendover. JOHANNIS DE OXENEDES. 67 apud Vizeleacum,'’ ubi corpus beates Mariz Magdalenz [a.p. 1190.) requiescit, eb ibi moram per duos dies fecerunt. Rex | vero Angliz Ricardus ibi peram et baculum sancti any aaa Jacobi accepit. Deinde reges, propter multitudinem — hominum, ab invicem sunt divisi. Non enim poterat locus unus omnes continere. Unde rex Francorum versus Remensem civitatem iter arripuit, et rex Anglo- rum Ricardus versus Messanam. Kodem tempore Alianora regina, filii sui iter prose- Q- Eleanor fol- cutura, et transitum faciens per montem Jani et per §- Richard.’ Italie plana, tandem ad filium pervenit. Cum igitur navigium regis Anglize per mare multis fatigatum periculis, cum versus Ulixebonam velificarent, invasit navigium tempestas valida, et dum omnes ad Domi- num clamarent, beatus Thomas Cantuariensis archiepi- Becket appears Scopus per tres vices apparuit, dicens, ‘‘ Nolite terreri, Sonne 6a ¢< . Richard’s navy. ego, enim, et beatus martyr Aidmundus et sanctus “ confessor Nicholaus constituti sumus a Domino hu- “jus navigii regis Angliz defensores.” Non multo post, rex Francorum Philippus apud Messanam appli- Quarrel between cuit. Ricardus vero rex superveniens, Ingressum CIVI- the K. of France tatis habere non potuit, quia Franci non permiserunt, peer sed armati muros ascendentes, portas defendere labo- rabant. Quo facto, rex Ricardus exercitui suo jussit ad arma convolare, sibi et suis ingressum hostibus invitis preeparare. Qui illico jussis regiis obtemperantes valvas invaserunt, multis ex Francigenis interfectis, vio- lenter intraverunt. Quod cum ad aures regis Fran- the K. of France corum factum pervenisset, magnam adversus regem Teneo a Anglorum in animo concipiens indignationem, quam pane postea nunquam deposuit quamdiu supervixit, verump- tamen eodem die colloquium habentes pacificum, nul- lam omnino de rebus gestis mentionem fecerunt. Anno gratis M.c.xcj® rex Anglorum Ricardus post The King of : : . France sets out Natale habitum est colloquium inter reges Francorum et for Jerusalem. 1 Mizeliacum, og, Wend. BZ A:T), LIL K. Richard follows, Takes Cursac, lord of Cyprus, prisoner. Marries Beren- earia, daughter of the K. of Navarre. K. Richard takes the ship called a “ Dro- mund ;” 68 CHRONICA Angiorum, moram enim fecerunt in Sicilia in hyeme. Rex vero Francorum iiij. kalendas Aprilis apud Mes- sanam naves ascendit, versus Hierosolimam via recta vela direxit. Rex vero Ricardus iiij. idus Aprilis in magna gloria illum secutus est. Habuit in comitatu suo tresdecim buccas, triplici velorum expan- sione velificatas, et C. naves onerarias, et L. galleas triremos. Qui circa diem vicesimam Rodos insulam subintrans, deinde post dies x. apud Cyprum appli- cuit. Cursac dominus Cypri in manu forti regi por- tum prohibiturus occurrit. Unde rex Ricardus ira succensus, iniit cum hoste jam dicto congressum, a quo festmus adeptus est victoriam, ipsum victum et vinctum retinuit, et filliam ejus unicam totamque Cipri insulam, cum universis munitionibus, suze sub- didit ditioni. Tandem cum totius insulze thesauros optinuit, et omnia pro voto ibidem disposuisset, de- sponsavit ibi filiam regis de Navernia nomine Beren- garia. Circa dies istos rex Francorum apud Acon applicuit, quem rex Ricardus insecutus cum magna victualium copia apud Ciprum naves ascendit. Audiens autem exercitum Domini apud Acon juxta una famis inediz laborare. Qui dum prospero ventorum flatu versus Acon vela dirigeret, apparuit illis navis queedam_per- maxima, quam Dromundam appellant, missa a Sapha- dino fratre Saladini Soldani Babiloniz de civitate Baruch, immensis referta divitiis, quie obsessis infra urbem Acon paganis erat opem allatura. Institutis igitur in momento temporis regis Ricardi ad bellum agminibus, gallearum cursu undique fit assultus acer- rimus. Tandem quidam remigii mergendi sub aquis arte eruditus, natans sub latice accessit ad navem, et eam quam totius terebro perforavit. Que perforata regi quod fecerat declaravit. Deinde aqua subintrans, omnia navis tabulata transcendit, et hominibus qui prius in propugnaculis confidebant, spem evadendi JOHANNIS DE OXENEDES. 69 prorsus ademit. Quorum rex Ricardus M.cce®* in mari A.D. 1191. mergere preecepit, et ducentos vivos reservari jussit. Cum igitur spolia navis omnia collegisset, ad portum captures Acre. Achon appropinquavit vj. idus Junii. Rege Ricardo portum intrante, lituorum stridor ductilium, clangor tubarum, strepitus cornituum horribilis litora repleve- runt. Terra per circuitum resonabat. Quod factum, Christianos ad pugnam animavyit et Saracenos terrorem incussit. Tune rex Ricardus, animi sui generositatem omnibus exponens, famelico exercitui victualia largiter ministravit. Subjugata tandem civitate rex Francorum ad propria redire disposuit. Anxiebatur supra modum The King of eo quod universa, quee in exercitu Christianorum fie- te hig oneal bant, regi Ricardo ascribebantur.. Pretendens igitur rex °"""™” Francorum veris inopiam et paupertatem, dixit se ibi diutius immorari non posse. Quod cum rex magnificus Ricardus cognovisset, promisit se regi Francorum com- municaturum quicquid in auro, argento, victualiumque congregatione, quicquid in equis, armis, eb navibus pos- sedit medietatem; ita videlicet ut inimicos simul de Terra Sancta disperdere laborarent. Sed rex Franco- rum reditum suum immutabiliter ordinavit, et juratoria cautione preestita, ne terram regis Angliz vel princi- pum qui cum eo, scilicet rege Ricardo, idem remane- bant violenter invaderet, recessit. Hiis ita gestis, rex Ricardus ad obsidendum et ex- King Richard's wae ae , further progr ess. pugnandum maritimas civitates de portis Achon, figi tentoria jussit, spectante e vicino exercitu Saladini, ubi duo Milia po’ Saracenorum dampnaverat capitali sen- tentia. Sicque, Deo volente, actum est ut omnis illa regio maritima capta, a Christicolis inhabitaretur. Gives the kings Rege igitur Ricardo Achon reverso, dedit Henrico cone ery cognato suo regnum Hierusalem, et Guidoni quondam prus bo Guy de regi insulam Cipri. Anno gratiz M’°c°xcij® rex Ricardus ante Pentecosten Takes Darum. post Marchisii Darum adiit, ultimum castellum Chris- tianitatis versus Babiloniam, Quod quinque diebus A.D. 1992: The Duke of Bur- gundy joins K. Richard. K. Richard takes seven thousand camels laden with treasure. A Syrian reli- gious woman enters into com- munication with K, Richard: and sends him the Key of St. Stephen’s Gate at the north side of Jerusalem. 70 CHRONICA obsidens armata manu cepit, atque obsessi gravi pretio redemptos abire permisit. Post hance victoriam convenit ad regem dux Bur- gundize cum exercitu Francorum, cui in Pascha pre- cedenti Xxx. bisanciorum dederat, ut esset cum eo ad expugnandum inimicos Christi. Consilioque inter eos habito, statuerunt Hierosolimam adire. Cum- que rex cum wniverso exercitu devenisset ad castellum Arnaldi et Betenoble juxta Emaus, ecce Bedewyni qui se regi obligaverant nunciant maximam multitudinem a Babilonia versus Hierosolimam tendere, cum vij. mili- bus camelorum diversis opibus onustorum. Hane autem multitudinem strenuissimi quicquid de exercitu Saladini conducebant. Quibus cum rex processisset cum paucis obviam, juxta rubeam Cisternam omnes prostravit, camelos cum wuniversis opibus diripiens, exercitul suo manu larga distribuit. Deinde preefatum castellum regreditur, custodia tamen militum in sin- gulis civitatibus collocata. Rex Ricardus cum universa preda sua ad castellum LErnaldi reversus, quod ab Hierusalem tribus distat milibus, singulos potentes diligenter ammonet, ut Hierosolimam adeant et obside- ant dum tanta copia omnium rerum, victualium et animalium ad subvehendam onera eis suppetit, reme- morans quanta beneficia eis ubique in sua peregrina- tione divina clemencia contulerit. Super hee omnia regem animaverat queédam mulier religiosa, Syra genere, in civitate Hierusalem degens, que regi omnia civitatis mandaverat secreta, et quominus omnes Saraceni timidi contra ejus adventum effecti sunt et animo consternantur, et quod omnes porte civitatis contra eum seratze essent preeter portam Sancti Stephani ad aquilonarem partem urbis, juxta quod exercitum suum collocare suadebat, mittens quandam clavem regi, ex qua portam reserare posset. Cumque jam omnes unanimiter Hierusalem obsidere deerevissent, dux Burgundiz cum Fratribus Templi et JOHANNIS DE OXENEDES. 71 cum Hrancigenis concilium iniens, a proposito revocatus A.D. 1192. est, qui asserebant ducem cum omnibus Francis maxi- The D., of Bur- . gundy, the Tem- mam offensam domini regis Philippi incursurum, si plars, and the ‘rench officers per eorum subvertionem de tanta et tam famosa oppose making an attack upon civitate rex Ricardus triumphasset. Sed nec aliqua Ce laude victoria ipsi duci vel Francigenis ascriberetur, Richard, si tanta urbs caperetur ab eis. Iterum nuncii a duce ad Saladinum diriguntur. fheDuke of : ‘ Burgundy bribed Quadam autem nocte, rege in castris commorante apud by Saladin, preefatum castellum, et duce cum suis apud Beronable existente, explorator regis, Junia nomine, audivit soni- tum gradientium camelorum et hominum de monte decendentium. Quos ille latenter subsecutus, comperit eos a Saladino missos usque ad castrum Ducis cum quinque camelis auro et argento onustis, et cum se- ricis vestibus variaque supellectili. Explorator vero ad regem concito gradu regrediens, omnia heec illi intimavit. Accipiens secum quosdam de familia regis, ad viam per quam nuncii reversuri erant, caute insidiando progreditur, ac revertentes comprehendit. Comprehensos regi tradidit. Quorum unum rex in arto ponens et diutius torquens omnia que Saladinus duci transmiserat vel mandaverat invite confiteretur. Amotis autem illis et aurora lucescente, fecit rex Quarrel between accersirt Ducem et Patriarcham atque Priorem de the Duke. Bethleem. Quibus in secreto loco adunatis, rex proti- nus in eorum praesentia super sanctas reliquias juravit se paratum cum exercitu suo adire et expugnare Hierosolimam aut civitatem Baruch, sine qua rex Hierosolimitanus conari non potest, sicut inter eos jam decreverant, et juramento confirmatum fuerat. Cumque rex jurasset preecepit Duci simile juramentum preestare. Quo abnuente statim nimio furore succensus rex traditorem eum vocat, exprobrando varia munera que a Saladino susceperat, et de mandatis et de occultis nunciis quos ad invicem miserant. Duce vero hoc omnino abnegante ac defendente, preecepit rex ut Fi! CHRONICA A.D. 1192. nuncii illi, quos in via explorator cceperat, in preesentia eorum introducerentur. Cumque introducti fuissent et omnia secreta illa denudassent, preecepit rex servis suis ut in conspectu totius exercitus sagitarent eos, utroque exercitu causam tante crudelitatis ignorante, The Duke sets aut quid egissent viri illi vel unde venissent. Dux isprovented n-vero nimio pudore confusus et furore succensus, cum Richard’s com- mands to those eXercitu. Francorum iter quantotius versus Achon who had its zovernance, from arripuit ; sed non multo post, divino percussus judicio, ein me menteque alienatus, morte miserabili vitam terminavit. Rex vero Ricardus cernens eos versus Achon tendere, celeriter custodibus civitatis mandavit ut neminem eorum intrare permitterent civitatem. At illi tentoria sua extra urbem fixerunt. Cernens vero rex exercl- tum suum nimis ex eo quod acciderat fuisse turbatum, et ex discessu aliorum valde minoratum pavidumque effectum, castra ab eo loco die sequenti amovit, ac ducem subsecutus est, similiter extra urbem Achon fixis tentoriis. King Richard’s = Nocte vero praecedenti quidam religiosus ad regem interview with ahermit,who venerat, et mandatum cujusdam heremitz ad eum pr ophesied that Jerusalem would detulerat, qui regi, ex parte Dei, mandavit ut ad eum not at present be ae visendum properaret. Rex autem nocte consurgens sled His Orn assumptis secum D, socus ad sanctum virum pervenit. Hic vero per longum tempus apud Samuelem in quodam monte manserat, ac spiritum prophetiz polle- bat. Qui a die illa qua crux Dominica capta est, et terra amissa, nihil nisi herbas et radices comederat, nec ullo tegmine utebatur, capillis tantummodo et barba prolixa operiebatur. Quem rex diutius admirando intuens, siscitabatur quid vellet. Ile vero ex adventu regis gavisus regem in oratorium adduxit, eruensque lapidem de muro lapideo, crucem ligneam et cubitalem de muro extratraxit et regi devote porrexit, asserens absque dubio hance Crucem de ligno Domini fuisse. Regi etiam inter alia preedixit quod nequaquam hac vice terrain illam optineret quamque ubique egisset, JOHANNIS DE OXENEDES. 73 et ut certius dictis ejus rex fidem accommodaret A.D. 1192. asserebat seipsum ab hoc seculo die septimo migra- turum. Quem rex secum ad castra adduxit, ubi The king carries the hermit with : * = “ ; “pdixit, him to hisCamp, dictorum ejus comprobaret veritatem, et, sicut przedixit, ee es die septimo ab hac luce subtractus est. pega re Aalat & Rege autem apud Ptolomaidam cum fesso exercitu, foretold, died. vix per triduum quiescente, atque de celeri ejus reditu providente, assunt flebiles nuncil a Jope usque ad regem directi, nunciantes universum exercitum Jopeti obsedisse, civitatemque celeriter fore capiendam, omnes- que milites et servos quos ob custodia ibi collocaverat cruciandos, nisi celeri subventione obsessis preesidium foret. Quo audito omnis Christianorum exercitus Thea my of the Christians comes graviter ingemuit, valdeque perterritus est. Rex to the aldof K. Ricardus vero de tali timore valde animo conster- natus, ducem Burgundiz offensum tum per se tum per alios ad pacem et concordiam revocare studuit, atque obnixius rogavit ut tantz calamitati aliquod subsidium ferat. Quorum preces dux audire dedig- LR a nans, eorumque importuna postulatione acquiescere ible as to coali- nolens, nocte iter cum suis versus Cyprum atripuit. Quo dum perveniret, confestim divino judicio terribiliter His death. percussus menteque alienatus, vitam miserabili morte terminayvit. Rex autem illico et queedam pars exercitus sul, rostratas naves conscendunt, ac vela ventis com- mittunt; sed naves vi ventorum ac sevitia fluctuum in contrarium retorte, versus Cyprum diutius impel- luntur. Quod videntes qui in terra remanserant nimio Say wonky dolore ac timore perculsi regem latenter repatriare fone tee suspicantur. Rex vero, et qui cum eo erant, contra rabiem ventorum violento remigio squora ex obliquo sulcantes, cum tribus tantum navibus tertia die, aurora jam rutilante, in portu Jopensi applicuerunt. Saladi- Joppa, except nus vero iterum urbem crebris assultibus jam ceperat, by Saladin. atque omnes infirmos ac vulneratos qui idem pree lassi- tudine substiterant peremerat. Milites et audaciores quique quos rex ibidem ob custodiam civitatis posuerat, A.D. 1192, Fearful condi- tion of those who held the Castle. Richard with a portion of his force arrives at Joppa, and raises the siege. Flight of Sala- din’s army; him- self preceding it, 74 CHRONICA urbem deserentes, in castellum sese receperunt, ac inter se reddendo castella tractantes, antequam per assultum violenter caperentur. Quod et celeriter fecissent, nisi a Patriarcha, qui inter utrumque exercitum libere pro- grediebatur, preemunirentur; asserens per exercitum Saladini devotissime omnes fore occidendos in ultione amicorum et parentum suorum quos rex Ricardus pluribus jam in locis immisericorditer detruncaverat, etiam si liberam abeundi licentiam a Saladino accepis- sent. Ob hoc in magno mortis discrimine constituti heesitabant quid agerent, hostium numerositatem atque ferocitatem, suorumque paucitatem attendentes. Cum- que ab hostibus ita undique obsiderentur, graviterque expugnarentur, jam omnis spes eis evadendi sublata fuisset, cernunt, illucescente aurora, tres naves cum signo crucis ac regis Ricardi ad portum celeriter appli- care. Unde animequiores facti et audaciores, viriliter se intuentur. Rex autem ex gravi conflictu obsi- dentium pariter et obsessorum intelligens munitionem civitatis nondum fore captam, illico cum suis armatus de navi agili saltu prosilivit, atque inter medias hos- tium catervas, velut leo furibundus, a dextris et a sinistris prosternens audacter se ingessit. Cujus subi- taneum impetum non ferentes, reputantes illum nu- merosiorem adduxisse exercitum, ab obsidione celeri eradu diffugiunt, mutuo se ad fugam cohortantes et adventum regis inopinatum adinvicem nunciantes. Unde factum est ut a fuga cohiberi non _ poterant, donec Ramulum ingrederentur civitatem, Saladino in curru suo rapido cursu preecurrente; Rex autem, hostibus fugatis, audacter tentoria sua extra urbem in planitie figi preecepit. At sequenti die Saladino nun- ciatum est regem cum parvissimo exercitu adventasse, nec amplius quam septuaginta milites, exceptis arbas- tariis suis cccc"*, in comitatu habere. Nimio furore succenditur, multa indignatione erga exercitum suum permovetur, quod tanta millia hominum a tam paucis JOHANNIS DE OXENEDES. 75 fugari debuissent. Unde ad suorum confusionem ibi- 4p. 1199. dem dinumerans exercitum, scilicet Sexaginta duo millia, imperiali edicto preecepit ut ad Jopen quanto- tius redirent, ipsumque regem vivum captum sibi in gajadin’s army crastino preesentarent. Rege vero nocte illa in tento- remums te the rlis cum sociis securius quiescente, nil sinistrum sus- picante, ecce summo diluculo tota illa gens nefanda adveniens, castra regis in cireuitu obsedit, et ne ullus subterfugiendi in civitatem pateret aditus, maxima multitudo sese inter urbem et regis tentoria opposuit. | Ex quorum strepitu et clamoribus Christiani experge- facti simul et attoniti, immenso timore et horrore concutiuntur, cum se undique ab inimicis’ vallatos viderent. Rex autem tam subitanea pericula cernens, confestim loricam induit, ac-velut pennigero volatu Again defeated, equum conscendit, omnique mortis horrore deposito, et and extraordi- quasi ex hostium numerositate factus audacior suos ad 1 Richard pugnam verbis exortatoriis animabat. Nec mora, ipse prior cum xj. equitibus qui soli ex omnibus equos habebant, in hostiles acies intrepidus prorupit, ensem ocius de vagina extraxit, lanceam vibrat atque circa galeata capita ictuum collisione timendo fulminat. Kquos Arabicos propriis sessoribus evacuans, reliquos militibus suis distribuit. Quos illi agili saltu ascen- dentes, previo rege, hostium catervas a dextris et a sinistris prosternendo dissipant et sibi quosque obvios immisericorditer trucidant. Pagani vero ruentes mise- randis clamoribus mugiunt, animasque cum sanguine ructando ad Tartara emittunt. Prceeliabant semper arbalastarii in hace congressione potissimum laudandi quorum incomparabili virtute, hostilis impetus preci- pue repellebatur, audacia atque ferocitas paulatim de- ponebatur. Nam dum eorum spicula sibi quisque cautius preecavebat, assilientis hostis congressionem incircumspectius evitari poterat. In hoe autem belli certamine quantum virtus regis enituerit, quantumque suorum probitas claruerit, quot- A.D. 1192. Advance of the forees which K. Richard had left at Ptolemais ; their intention to render him assistance. Pestilence breaks out at Joppa. 76 CHRONICA que millia hostium prostraverit, et quot milla de bello fugaverit, ineredibile- relatum esse videtur, nisi virtus divina accendatur. Quis vero unquam crederet Ixxx™ milites contra lx“ duo millia fere per totum diel spa- tium ita insuperabiliter potuisse congredi, tot insul- tuum ictibus impeti, tot jaculis lanceari, ut non solum illeesi evaderent, sed nec de prima statione sua per unius pedis spatium, retro cederent, quin etiam adver- sarios undique prosternerent, letamque et inopinatam victoriam fugatis hostibus reportarent, nisi divina virtute credantur fuisse subnixi, celestique protectione suffulti. Denique illi qui in urbe Jope ob custodiam remanserant, regis, suorumque invincibilem fortitudi- nem admirando attendentes, de urbe audacter prorum- punt, hostes a tergo invadunt. Quorum subitanea inva- slone regisque ac suorum indefessa congressione hostes compulsi, cum magna sui confusione suorumque amis- sione fugiendo terga vertunt, ac in cavernis et antris delituerunt. Interea nunciatur exercitul que apud Ptolemaidam rex reliquerat, apud Jopen ab inimicis undique con- clusum, nec aliquo pacto posse evadere nisi ccelitus et subveniatur. ‘unc moeror et luctus omnium, nox una plangentium timor et tremor occupat omnes, fugam omnes meditantur, concurrunt tamen undique strenui milites, simul colloqguuntur exercitus, si forte aliquid ereptionis subsidium regi conferre esset possibile. Ceesaream itaque unanimiter proficiscuntur, sed ibidem pre timore hostium substiterunt, ulterius progredi non audentes. Eis autem ibidem subsistentibus, nunciatum est inopinata regis victoria, ex qua relatione immensa leetitia profusi, laudum preeconia Redemptori omnium persolvunt. In diebus autem canicularibus scilicet ad Ad Vin- cula Sancti Petri, heec belli congressio facta est. Post hance incredibilem regis Ricardi victoriam, cum idem rex apud Jopen moraretur per vij™ ebdomadas JOHANNIS DE OXENEDES. ag quidam pestifer morbus ex aéris corruptione proveniens, A.D. 1192. ipsum regem omnes fere suos perniciose invasit, et quotquot ex hac morbi contagione perculsi sunt citius interierunt, excepto Rege Domino ei sospitatem tri- buente. Cernens itaque rex Ricardus thesaurum suum, quem K. Richard per- shane. : One . ° ceives his trea- larga manu nimis inconsulte militibus distribuerat, sure to be falling . : : . short; the paulatim deficere, exercitumque Francorum et alieni- strength of the ° . * ° army around him genarum quem multis sumptibus datis jam per annum to be decreasing: ™ P Uaaied: the f f th . ne forces O e conduxerat, secumque retinuerat mortuo duce Burgun- enemy increased. dize, velle repatriare. Necnon et exercitum proprium partim hostili congressione, partimque pestifera segri- tudine, paulatim minorari. Hostilem vero exercitum de die in diem augmentari, Fratrum Templi et Hos- Determines on pitalis necnon et principum qui cum eo erant usus ee consilio, ad horam repatriare disposuit, ut iterum multiplicato numero tam militum quam pecuniarum fortius et instructius ad obsidendum FHierosolimain regrederetur, juratoria super hoc preestita cautione. Hiis autem omnibus idem infortunium, scilicet quos- Being also in- formed that his dam potissimum accessit, quod nunciabatur ei quod brother John, whom he had Comes Johannes frater ejus, quem in Angliam reli- left in England, “ye? . . : was conspiring querat, sibi Angliam subjugare molliebatur. Quod to supplant him: m “eee : as shown in the se velle facere, rei postmodum probavit eventus. Et event. quia tanti principis tantique exercitus discessio non absque ibidem remanentium gravi periculo terraque subjugatee dispendio fieri potuit, treugze inter Chris- tianos atque Paganos utriusque exercitus petitione et consilio acceptze sunt a Pascha subsequenti usque ad trium annorum curriculum. Tempore sibi autumnali praparatis navibus omni- Richard, his Queen, and busque rite dispositis, rex Ricardus atque domina Sister, suffer shipwreck in Berengaria cum sorore reeis Johanna regina Sicilim, crossing the 5 5 : ox Sart ’ Mediterranean necnon et proceres cum exercitu mare Mediterraneum transfretaverunt. Quibus abeuntibus, justo Dei ju- dicio, licet nobis occulto, illico suborte sunt insolitie tempestates, et mari navigantibus persecutionibus illico A.D. 1192. Death of Saladin. K. Richard reaches Corfu. 78 CHRONICA in terram applicantibus; nonnulli naufragium perpessi sunt. Quidam in litore navibus confractis amissisque opibus, nudi vix evaserunt. Pauci vero ad destinatum salutis portum applicuerunt. Hii autem qui maris evasere pericula, hostiles acies ubique reperierunt contra eos in terra consurgere, a quibus immisericorditer capiuntur, dispoliantur, ac gravi redemptionis debito nonnulli affliguntur. Nullus subterfugiendi locus tutus relictus est, quasi tellus et mare contra fugitivos Dei conjurassent. Unde satis conjici potuit ipsorum re- ditum nequaquam Deo fore acceptum, peregrinatione nondum expleta, qui ipsos post modicum tempus in terra illa magnifice decreverat omnes inimicos subjici- endo, et terram pro qua laboriosam peregrinationem assumpserant tradendo. Nam illis sic abeuntibus, in subsequenti Quadragesima, hostis Christianitatis terre- que przedicte invasor Saladinus vitam miserabilem, miserabili morte terminavit. Qui si tunc presens affuisset, facilime totam terram illam obtinuisset, filiis ac propinquis ejusdem Saladini inter se dissidentibus et pro regno certantibus. Rex vero Ricardus Anglie, cum nonnullis suorum, nimia maris tempestate per vj. ebdomadas vexatus, cum venisset versus Barbariem, trium dierum velificatione a Marsilia distans, famaque crebrescente, jam cognovissent Comitem sancti Egidii necnon et cunctos principes per quos transitus erat contra eum unanimiter conspirasse, insidiasque ei ubique tetendisse, disposuit per Teutonicam latenter repatriare. Retortisque velut apud Courofo insulam tandem applicuit. Conductisque duabus piratorum rostratis navibus, qui pirate regis navem audacter invaserunt, sed a nauta regis recogniti et cum rege consideranti, ob eorum laudabilem fortitudinem et audaciam ascendit rex cum eis, suorum secum retentis ; in quibus erant Baldewinus de Betun, et magister Philippus clericus regis, atque Anselmus capellanus, qui hee omnia nobis ut vidit et andivit et retulit. JOHANNIS DE OXENEDES. 79 Et quidam Fratres Templi qui omnes in partes Sea- A.D, 1192. loniz ad quandam Gazaram applicuerunt. Statimque nuncium ad proximun castellum dirigunt, pacem et conductum a domino provinciz illius qui nepos extitit Marchisii expetentes. Rex autem in redditu suo tres lapides pretiosos, 1d Purchases three rubies; one of est tres Rubys a quodam Pisano Deccc. bisanctis which had been set ina ring, comparavit. Quorum unum dum esset in navi in Soe ewer annulo aureo includens, annulum illum domino castelli of him. per dictum nuncium transmisit. Percunctatus vero nuncius a domino loci illius, quinam essent qui con ductum petebant, respondit peregrinos esse a Hieroso- limis redeuntes. Deinde nomina eorum requisivit attentius, Unus, inquit, eorum appellatur Baldewynus de Betun, alter vero dicitur Hugo mercator, qui etiam vobis annulum transmisit. At dominus illud diutius intuitus, “Non,” inquit, “Hugo, sed rex Ricardus “ appellatur, et subintulit. Licet ipse juravi me omnes peregrinos de partibus illis adventantes comprehensurum, nec aliquid munus ab eis accep- turum; tamen pro dignitate muneris et mittentis domini qui me ignotum ita honoravit, et munus missum remitto, et liberam abeundi licentiam con- “ cedo.” Reversus itaque nuncius, omnia heec regi tenet intimavit. At illi, valde trementes, media nocte comparatis equis, de villa przedicta occulte exeunt, sicque per terram illam diutius libere proficiscuntur. Sed dominus ille latenter post eos exploratorem ad fratrem suum transmisit, ut Regem in terram suam comprehenderet. Ubi cum rex advenisset, et urbem in quam frater predicti domini morabatur fuisset ineressus, statim ille accersito ad se quodam fidissimo homine suo, Rogero nomine, Normannicum genere, qui cum eo per xx. annos extiterat, et neptem suam ei tradiderat, preecepit ei ut domos ubi _ peregrini hospitabantur diligenter perscrutaretur, si forte regem per loquelam vel per aliquid signum_ explorare A.D. 1192. Escapes, but in- telligence having been forwarded to the Duke of 80 CHRONICA posset, promittens se ei medietatem urbis daturum sl regem intercipere posset. At ille singulorum hospitia inquirens et discutiens, tandem reperit Regem. Quo diutius dissimulante quid erat, tandem im- portunitate precum et lacrymarum pii inquisitoris compulsus, confitetur quod erat. Qui statim cum lac- rymis fugam latenter eripere adhortatus, equum per- optimum regi tradens. Postea autem ad dominum suum revertens, dicit frivolum esse quod audierat de regis adventu, sed esse Baldewynum de Betun et comites ejus de peregrinatione redeuntes. At ille furi- bundus, jussit omnes comprehendi. Rex autem aten- ter de urbe egrediens cum Willelmo de Stagno et quodam parvo qui linguam Teutonicam intelligebat, per tres dies et noctes sine cibo profectus est. Deinde Austria, he isin- famis inedia urgente, ad quandam villam nomine tercepted and thrown into prison. Sinanan! in Austria prope Danubium divertitur, ubi tunc temporis ad cumulum omnium malorum dux Austriz morabatur. Puer vero regis ad escambium veniens cum plures Bysantios proferret, nimisque cu- rialiter ac pompociter se haberet, a civibus illico com- prehensus est, ac requisitus quisnam esset: servientem cujusdam ditissimi mercatoris se esse respondit, qui post triduum ad urbem illam esset venturus. Sicque tune ab eis dimissus, ad secretum regis hospitium clanculo regreditur, fugamque quantocius cohortatur, denuncians regi que sibi acciderant. Sed Rex post nimia maris vexatione in pradicta urbe per aliquot dies requiescere cupiens, dum preefatus puer saepius pro emendis necessariis ad forum publicum regreditur, accidit eum semel die Sancti Thome Apostoli chiro- thecas domini regis sub zona secum incautius gestasse. Quas magistratus urbis intuentes puerumque iterum apprehendentes dirissime torquent, variis poenis et cru- ciatibus afficiunt, vulnera infligunt, lingam abstractam 1Gynatia. Rog. de Wendover. JOHANNIS DE OXENEDES. 8l amputare minantur, nisi citius rei veritatem confiteatur. Puer autem intolerabili cruciatu compulsus, ut se res habuit eisdem innotescit. At illi continuo hee omnia Duci annunciantes, hospitium Regis circumvallant, et ut se sponte reddat acriter insistunt. Rex autem ad tumultuantium vocem barbariem velut imperterritus manens, suamque defensionis probitatem non apud tot barbaros preevalere sentiens, jubet ducem adesse pre- sentem; ipsi soli se redditurum promittens. Duci autem illico adventanti, rex aliquantulum obviam pro- cessit, seque ei cum gladio tradidit. Dux autem leetis- simus effectus secum regem honorifice deduxit, quem domui strenuissimis militibus suis custodiendum tra- didit, qui die noctuque strictis ensibus arctissime eum ubique custodirent. Quod miserabile infortunium, non absque omnipotentis Dei judicio, licet nobis occulto, evenisse arbitrandum est ; sive pro ipsius regis lubricee eetatis erratibus castigandis, sive pro subditorum suorum peceatis feriendis, vel uter detestabili malitia, regem in tali casu prosequentium per universum orbem divulgata foeda relinqueret posteris suis tanti facinoris cauteria, qui tantum regem tanta virtute ac potentia perditum, atque de tam laboriosa peregrinatione re- deunte tanta oppressione ac calamitate aftlixerunt, et postmodum intollerabili redemptionis debito regnum ejus contriverunt. Nam que gens, rogo, nefaria et a Christiane fidei legibus aliena in tanto principe ac in tali casu comprehenso graviora vel seeviora vellet unquam exercuisse judicia. Ktiam si in manibus ipsius Saladini per simile infortunium decidisset, contra quem idem a finibus terre, relicto regno nuper adepto, relicta patria, parentibus ac amicis dimicaturus ascendit mitiori eum pcena forsitan afflixisset, reg- numque ejus tolerabilioris redemptionis jugo gravasset, nimirum deferre sciens ejus generositati ac probitati pariter et regize majestati, quibus illa gens barbara deferre nesciunt. - F A. Ds Tis2, A.D. 1193. The Duke of Austria sells K. Richard to the Emperor, The Emperor's treatment of the King, 82 CHRONICA Anno gratise M°c°xciij® rex Ricardus remansit in custodia Ducis Austriz donec ipsum vendidit impe- ratori Romanorum Henrico, pro sexaginta millibus libris argenti ad pondus Tholonensium; et circa feria iij* post Ramos Palmarum ipsum adducens, diligentissime custodiri fecit, et ut regem ad immo- deratum redemptionis pecuniz quantitatem impel- leret, primo retrudi eum in Trivalli precepit, a quo carcere nullus ante dies istos exivit, qui ibidem intravit. Deinde Warmacize copiosam militum et, servorum turbam ex omnibus fortissimis Teutoni- corum custodiee sue deputans, qui eum in omnibus die noctuque gladiis accincti communient, et lectum regis ambirent, neminem suorum cum eo pernoctare per- mittentes. Heec autem omnia nunquam serenissimi principis vultum obfuscare potuerunt, quin hilaris et jocundus in verbis, quique ferox et audacissimus in factis, prout tempus, locus, causa, persona exigebat semper appareret. Quotiens autem custodes suos per improbos irrisionum jocos, deturpaverit sive molesta- verunt. Quotiens inebriando ludificaverunt, quotiens inhumanium corporum vires quasi ludendo agressus fuerit aliis narrandis derelinquo. Imperator vero iratum animum ac ferocem erga Regem conservans, nullatenus eum in presentia sua convocare vel alloqui dignabatur, quia ipsum in’ plu- ribus contra eum et suos graviter deliquisse con- queestus est, multas ei objiciens calumpnias. Tandem hine inde mediantibus amicis et preecipue abbate Cluniensi et cancellario regis, Imperator convo- catis episcopis, ducibus et comitibus suis, regem in preesentia sua accersiri fecit, eumque in pluribus causis coram omnibus accusavit. In primis, scilicet, quod per consilium et auxilium ejus, regnum Scilicize atque Appulliz quod ei jure hereditario debebatur, defuncto rege Willelmo amiserit, pro quo adipiscendo exerci- tum permaximum, data infinita pecunia, conduxerat ; JOHANNIS DE OXENEDES, 83 cum idem rex sibi auxilium fore preestiturum fideliter A.D. 1193, spopondisset, ut regnum idem a Tancredo optineret. Deinde causatur de Imperatore Cypri qui ei aftinitate conjunctus fuerat, quod cum injuste ab imperio de- posuerat, et terram ejus cum thesauris violenter inva- serat, et insula cuidam alieno vendiderit. Postmodum vero regem accusat de morte Marchisii de Monte- ferrato, quod scilicet per ejus proditione atque machi- natione ab Hausasis peremptus sit, quos etiam miserat ad perimendum regem Gallizc dominum suum, cui nullam fidelitatem in communi eorum peregrinatione sicut juramenti sacramento inter utrosque confirmatum est, exhibuerat. Deinde conqueritur, signum ducis Austriz consanguinei sui ob ejus contemptum in clo- acam apud Joppen precipitaverat, et Teutonicos suos in terra illa Hierosolimitana verbis opprobriosis et factis ubique dehonestaverit. Super his et hujusmodi ealumpniis, rex ab imperatore conventus, confestim idem rex in medio stans cum duce Austrize, qui pro The King’s reply : in defence of eo tune plurimum lacrimabatur, contra singulas objec- himself against the Emperor’s tiones ita luculenter et argumentose peroravit, ut om- yarious accusa- nibus admirationi ac venerationi haberetur, ita ut nulla suspicio de hiis in quibus accusabatur in cordibus eorum ulterius resideret. Nam objectorium veritatem et ordinem quibusdam veridicis assertionibus et pro- babili argumentatione ita in lucem propalavit, ut omnes falsas suspiciones quibus impetebatur omnimodis cassaret et gestorum veritatem non reticeret. Prodi- tionem tamen vel alicujus principis machinationem constanter defendebat ; asserens se semper fore para-: tum ad purgandam innocentiam suam super tali objectione prout curia Imperatoris adjudicaverit. Cumque diutius coram Imperatore et principibus districtissime ut est facundissimus allegasset, surrexit Imperator, et rege ad se accersito, osculatus est eum. Deinceps blande leniterque cum eo alloquens. Ab illo ergo die cepit imperator regem vehementer honorare et familiariter cum eo agere. Deinde mediantibus F 2 (@ 4) A CHRONICA A.D. 1193. amicis hine inde utrisque partibus de redemptione Regis diutius tractatum est. Tandem ad hoc perven- Agrees topaya tum est, ut pro redemptione sua daret Cl. millia marcas hundred and ; ‘ fifty thousand argenti ad pondus Tholonensium. Cumque super hoc marks for his A . . : : ransom. imperatori et regi conveniret, preestitum est ab epi- scopis et ducibus ac comitibus juramentum Petri et Pauli, ut quamcitius pecuniam prenominatam rex sol- visset, illico liber ad regnum proprium regrederetur. Perlata autem in Anglia hujus Concordiz sententia de regis cancellario, qui literas domini regis in bullam Contributions auream imperatoris secum detulit, continuo exivit leviedin Englan : Sait hie ea ian 6 ; ; ‘ ag toaid the pay- edictum a justiciarlis regis, ut omnes episcopi, clerici, som, comites et barones, queelibet etiam abbatia sive prio- ratus, quartam partem reddituum suorum ad redemp- tionem regis conferret ; quinetiam ad id opus calices argenteos sustulerunt. Johannes Norwycensis episcopus per totam suam diocesim dimidium pretii de calicibus sumpsit, et dimidium de proprio suo allevavit. Cisterciensis etiam Ordo, qui hactenus exactione et hujus consuetudine liber extiterat, lanam suam ad redemptionem regis contulit. Null: denique ecclesia, nullus ordo, nullus sexus, nullus gradus preetermissus est, qui ad redemp- tionem regis cgeretur. The forewarning Hujus vero tant calamitatis preesagia extiterant, of this calamity, {ey Pi of ha 1 K. Richard, to Sed abbates tam ipsum imperatorem quam domum jy vide censers ejus detestantes, renuerunt de turpi quaestu adquisi- fr thelr chure es, but refused. tum donum ejus recipere. Kodem anno capti sunt in quodam gravi conflictu Capture and im- A : Be +... prisonment of a Marchadeo, episcopus Belvacensis et ejus archidia- the Bishop of : : : ae, en , Beauvais and his conus armatos, quos jJussit rex Ricardus sic incarcrari. Archdeacon. The : < : Pope’s remon- Dominus vero papa cum reposita fuit super hoc strance, and the / se tee awa ee King’s reply. eravis queerimonia, amicabiliter scripsit regi Ricardo pro ejus liberatione, quem in epistola charissimum vo- eavit filium ac fratrem suum. Precepit ergo rex ob reverentiam pape ut lorica episcopi tunc deponeretur et ipsi papze preesentaretur, et diceretur, “ Vide si “tunica filii tui sit, an non?” Cui papa, “Non “ est fillus meus.” Ideo ad regis voluntatem redi- matur. c sis Ne : . vij°. Anno gratiz m°e°xc’vij’, Obit Celestinus papa ; Cui Death of Celes- . ine III. Inno- suecessit Innocentius. one rea cent ITI. suc- Comes Henricus quem rex Ricardus regno Hieroso- SR es limatano preefecerat, apud Ptholomaidam de quadam K- of Jerusalem, sublimi fenestra corruens cui incautius innitebatur, totus contritus miserabili morte vitam finivit. Imperator Henricus postquam regnum Silicize suse- eet OE nee ditioni subjugaverat, omnem illam pecuniam - satis VI. injuste de redemptione regis Ricardi adquisitam, mili- tibus stipendiariis distribuerat, obiit in Campania apud Tusculanam satis anxius et gemens quod tantum scelus erga regem Ricardum a perigrinatione repatriantem facere presumpsisset, justum Dei judicium super se A.D, 1197, Implacable dis- cord between the Kings of Eng- land and France. Fuleo, “ depre- * dator egre- te, 90 CHRONICA manifeste venisse sentiens. Recolebat nimirum tem- poris brevitatem quo imperaverat, celsum suorum numerositatem, bonorum actuum paucitatem, maxi- meque illius horrore impietatis cruciabatur, quod regem a Sanctorum Locorum perigrinatione redeunte, tanto tempore in custodia sua detinerat. Pro hiis et hujus- modi malis mente et corpore vehementer afflictus, in dolore et tristitia diem clausit extremum. Inexorabilis discordia jampridem inter regem Angliz et regem Galliz exorta, nequaquam potuit ullo pacis foedere terminari, aut aliquid colloquio inter eos habito sedari, quin utriusque exercitus provincias, ferro, flammis devastaret, rapinis indulgeret, urbes, castella, ecclesiasque solotenus everteret ; in tantum ut terra absque habitatore relicta, et cultoribus evacuata, solitudinis speciem multis in locis preeferre videretur. Nec defuit tantze impietati divine ultionis animad- versio, quee utriusque principis terras fame et peste ex nimia aéris intemperie per vij annos dirissime flagel- laret. In Gallicanis tamen partibus major famis et calamitas esse videbatur. In utrisque vero exercitibus similis pugna dissimilis pugnze causa geri videbatur, cum terras, quas rex Francorum partim dolo partim quorundam proditione subjugaverat, partim subitanea invasione nemine defendente injuste preeoccupaverat., Rex Anglorum de captivitate regrediens nitebatur auferre et de manibus violentis invasoris violenter ex- torquere. Unde et in omni fere decertatione sua prosperior fortuna arridebat et optatum decertationis tropheum letus reportabat. Hx quo enim liber ab imperatore rediit non solum oblata castella absque Gisorcio et quibus aliis recuperavit; verum etiam et multo plurima quam amiserat castella assultu et obsi- dione sibi subegit. Hiis temporibus surrexit quidam preediator egregius in Francia, qui usuram maxime conabatur extirpare. Nomen ejus Fulco fuerat. Hic destinavit in Angliam JOHANNIS DE OXENEDES. 91 abbate de Flai ad deponenda tempora commercii die- AD. 1198. bus Dominicis, Anno gratiz M°c°xeviij®. Rex Ricardus comitem _ ,,“” 1 : fe ie 4 } K. Richard re- Flandriz et alios potentes sibi subjugavit. duces Flanders. Rege Anglorum procurante Otho nepos ejus in plat. “ regem Alemanniz coronatus est. Germany: Favore Innocentii paps tercii, exortum est in Italia /pstitution of novum genus preedicatorum, qui Jacobite voluerunt P. tnocent It. appellari. Isti in victu et vestitu satis tenues, aurum et argentum vel aliud quid proprium non possidentes. Ibant per civitates et castella verbum Evangelii pre- dicantes. Multiplicati sunt autem in brevi per orbem universum ; habitantes in urbibus et civitatibus, nihil de crastino cogitantes. Dominus papa regi Anglorum dedit in mandatis Mterference of - peel 3 the Pope for the quatinus statim visis litteris sub poena interdicti, archi- removal of Aret- peor a ; “y . 401 i119t7- from the office episcopum Cantuariensem Hubertum ab officio justi- oP isticiary. Clarll removeret. Cometa per xv. dies mense Novembri per diem Comet, supposed ‘ : . ‘ . Bese to prefiguratethe apparuit. Interitum regis Ricardi prodigialiter, ut death of Richard. aiunt, preefigurans, sicut et hyemalia horrenda toni- trua, que in crastino Sancti Thomze apostoli audita sunt. Anno gratize M°e°xc’ix®. S[tlatutis treugis inter sy . Truce between regem Francorum et regem Anglorum, rex Ricardus K Richard and E ; : s he King of circa tempus quadragesimale, habito inter utrumque France. regem colloquio de pacis reformatione, tandem treugee inter eos usque ad quoddam tempus capte sunt. Hx hac autem occasione rex Ricardus nactus oportuni- tatem movit privatum exercitum, vexilla et arma in quadragesima contra vicecomitem Lemovicensem, qui tempore hostilitatis contra regem dominum suum re- K. Richard pro: ceeds to Poictou bellaverat, et foedus amicitize cum rege Philippo pepi- to suppress a . rebellion, gerat. Cumque terram vicecomitis ferro et flammis devastaret, utpote ab armis infra id tempus sac™ oe ° 8 : »_ Besieges and feriari nesciens, tandem venit apud Chalichepetol tur agence rimque obsedit, et acriter per tres dies expugnavit, of Chalu. 1), 1199, Wounded by an arrow. 92 CHRONICA preecipiens fossoribus suis ut turrim subfoderent, atque subfossa subruerent, quod postmodum factum est. In turri vero preedicta non erant alicujus militiz vel defensionis viri, nisi quidam ex famulis vicecomitis, qui frustra prestolabantur auxilium domini sui, non estimantes regem fore presentem qui eos obsederat, sed aliquid fore ex familia regis. Hos igitur rex ipse cum arcubalistis ita agressus est dum ceeteri circum: foderent, ut vix aliquis auderet circa propugnacula turris apparere, aut eam quolibet modo defendere. Attamen aliquotiens lapides pergrandes de summis propugnaculis preecipitabant cum magno impetu deor- sum ruentes; circumstantes terrificabant, sed fossarios poterant minime prosternere, nec ab inceptis impedire, quia consuetis ingemus suis undique erant protecti. Itaque die tercia advesperante, in crastino videlicet Annunciationis Beate Mariz, cum rex post prandium inermis, excepto capello ferreo, cum suis ad turrim confidenter accessisset, at obsessos telis et sagittis more solito impeteret, ecce, quidam armatus, qui fere per diem illam totam ante prandium in quodam pro- pugnaculo turris preedictze astiterat, atque omnia tela ferrea sartagine opposita illesus exceperat, omnesque obsidentes diligenter exploraverat. Interim subito adveniens tetendit arcubalistam atque quoddam qua- rellum violenter direxit ad regem, ipso inspiciente et acclamante, percussitque Regem super humerum sinis- trum juxta colli spondilia, sicque arcuato vulnere telum dilapsum est deorsum, ac lateri sinistro immer- sum, dum Rex se non satis incurvaret sub quadrato sento quod ante eum preeferebatur. Pro quo vulnere inflicto, rex audacitate semper preedicabilis, nulla cordis suspiria, nullam plangentis vocem emittebat, nullam tristitiam in vultu aut in gestu tune ad pre- sens preeferebat, ne suos tristes aut timidos redderet, atque inimicis de illato vulnere majorem audaciam preeberet. Postea vero quasi nil mali perpessus JOHANNIS DE OXENEDES. 95 fuisset, pluribusque ignorantibus quid infortunii acci- A.D. 1199. disset, hospitium suum quod e vicino erat ingreditur, henumque ferro infixum de corpore extrahens confre- eit, sed ferrum unius palmi longitudinem habens in corpore remansit. Rege itaque in conclavi procum- bente, quidam chirurgicus ex nefanda illa familia implissimi Mardathei corpus regium secando graviter et nimio lethaliter sauciavit, lucernis in domo accen- sis, nec potuit ferrum in corpore nimis obeso sub- mersum leniter reperire, aut secando repertum sine magna violentia extrahere. Appositis igitur dili- genter medicaminibus et emplastris, postmodum ceperunt vulnera inflicta deteriorari et nigrescere, atque de die in diem amplius tumescere, tandemque mortem minari, Rege incontinenter se habente et preecepta medicorum non curante. Arcebantur omnes sui ab introitu cubiculi in quo decumbebat, exceptis quatuor de nobilioribus, qui ad eum visitandum libere introibant, ne fama egritudinis ejus citius per pub- licum divulgaretur. Rex autem de sospitate conse- quenda minus incertus, matrem quem apud fontem Ebraldi morabatur, litteris accersivit, exitum suum vivifico sacramento Dominici corporis munivit, confes- sione preemissa a quodam suo capellano, a cujus sacra- menti perceptione ob tanti mysterii reverentiam fere per septennium, ut dicunt, abstinuerat, eo quod mortale odium erga regem Galliz in corde gestaverat. Mortem sibi illatam et percussori suo libenter indulsit; sicque Hob aera: septimo idus Aprilis, scilicet undecimo die a vulnere sibi illato, oleo sancto unctus, cum jam dies clauderetur, diem clausit extremum. Cujus corpus exenteratum et apud sanctimoniales Fontis Ebraldi delatum, dominica in Palmis juxta patrem suum regio honore ab epi- scopo Lincolniensi humatum est. In primordio vero regni sui ob excellentis animi libertatem et praclarze militiz strenuitatem, omnium Normannici generis regum unicum fore speculum sperabatur, Nam cum Ai D.~ 1199: 94 CHRONICA in regni solio sublimatus esset, satis affabilem se omni- bus preebuit. Religiosorum negotiis modeste intendit, justis postulationibus libenter annuit, episcopatus va- cantes, necnon abbatias propriis pastoribus orbatas, continuo dedit, omnibus jura sua repromisit. A multis accepta pecunia reddidit. Cartas etiam atque privile- giatas libertates renovavit, ab universis tamen pecunias pro hujusmodi negotiis captanter accipiens, ad confici- endum illud iter, Hierosolimitanum, quod iter relicto regno nuper adepto, cum summa devotione arripuit ; arreptum cum magno divitiarum apparatu et cum infinitis pecuniarum expensis magnifice conficere stu- duit. Quem Dominus in illa expeditione itineris ubique custodiens, sanum et incolumem contra spem omnium ad regnum proprium reduxit; regnumque in magna parte contritum restituit, inimicos suos contra eum insurgentes ubique conterrens et humilians, illum vero divina miseratio ubique extollens et exaltans, Sed heu, proh dolor! in honore positus et regno restitutus, adjutricem Dei manum non intellexit, erep- tori suo dignas gratiarum actiones non impendit, vitiorum anfractus ex juvenili impetu contractos per successionem maturioris setatis minime corrigere studuit. Tantee autem ferocitatis ac protervitatis processu tem- poris extitit, ut omnes virtutes quas in regni primor- dio ostentaverat nimia severitate obfuscaret. Ita ut quoslibet de negotiis suis eum interpellantes, minaci oculo transfigeret, proterva ac feroci voce reverbera- ret. Leoninam feritatem in vultu atque in gestu pre- tenderet, nisi pro libitu suo pecuniis et promissis tumidum animum delinire satageret. In triclinio vero cum privata familia positus, satis affabilis et blandus esse videbatur, jocis et ludicris cum eisdem animum resolvens efferatum. ‘Tanta autem ac tam insatiabili pecuniarum cupiditate animus jamdudum tam libe- ralis preefocatus est, ut singulorum pecuniam cuperet exhaurire, ita ut vir aliquis preedives jus hereditatis JOHANNIS DE OXENEDES, 95 suze optinere posset, nisi id emere et fere ex toto A.D, 1199, redimere voluisset, qui etiam Anglicanos captivitatis sue redemptores tantis indebitis et crebris exactioni- bus oppressit, quantis nunquam aliquis preecedentium regum afflixit. Non parcens ulli gradui aut ordini tam potentis secularis quam ecclesiasticee dignitatis. Accessit autem ad tocius mali cumulum juxta ejus vite terminum prioris sigilli sui renovatio, quo exiit edictum per totum ejus regnum ut omnes cartes, con- firmationes ac privilegiate libertates qui prioris sigilli impressione roboraverat, irrita forent, nec alicujus libertatis vigorem optinerent, nisi posteriori sigillo robo- rarentur. In quibus renovandis et iterum com- parandis innumerabilis pecunia congesta est. Nee sic tamen illa miserabilis ac insatiabilis vorago cupiditatis aliquatenus ex congestis potuit exsaturari, quin quotidie excogitaret cum omni molimine doli, quomodo singu- lorum pecuniam emungeret, thesaurisque suis coacer- vando inferret. Nulla enim meminit eetas, nec aliqua historiarum tradit auctoritas, quamquam regum preece- dentium qui et longo tempore regnaverint tanta a reono suo exegisse ac accepisse pecuniam, sicuti Rex iste exegit et sibi coacervari infra illud quinquen- “nium quo de captivitate rediit, quamvis in hac parte aliquantulum excusari prossit. Nam idcirco tantam pecuniam congessit ut potentes homines regis Galliz sibi conciliaret, ut nepotem suum ad imperium pro- veheret, ut terram propriam tutaretur, aliorumque provincias suo imperio subjugaret. Sed ecce regem jam minas in subditos et rebelles spirantem, ingen- tiaque animo percurrentem acceptumque tempus peni- tentize dissimulantem, ultio divina repentina animad- versione atrociter postulavit, malisque suis actibus terminum jam olim prefixum misericorditer imposuit. Corpus vero suum ad Fontem Ebraudi secus pedes Orders his boay patris sui, cujus proditorem se confitebatur, sepeliri eat Reber jubens; ecclesiee Rotomagensi cor suum inexpug- his heart at Rouen ; 96 CHRONICA A.D. 1199. nabile legavit ; apud Castrum preefatum viscera sua in his bowels in the ecclesia recondi preecipiens, hoc pro munere Pictavensi- caste aeiys, bus concessit. Patri, ratione preedicta assignavit Rotomagensibus propter eorum fidelitatem. Cor suum pro exennio transtulit. Pictavensibus propter notam proditionem stercora sua reliquit. Huis itaque dictis tumore ad cor ejus subito penetrante, viij® idus Aprilis, die Martis, vir martio operi deditus, apud castrum preedictum spiritum exalavit. Sepultus est ad Fontem Ebraudi, sicut ipse adhuc vivens ordinaverat. Unde versus :— “ Achaluz! cecidit rex, regni cardo, Ricardus ; Hiis? ferus, hic? humilis, hic? agnus, hiis * leopardus, Casus erat? lucis Chaluz: per seecula nomen Non intellectum fuerat ; sed nominis omen Non patuit, res clausa fuit: sed luce cadente Prodiit in lucem, pro casu lucis adeptee. Pictavis exta ducis sepelit, tellusque Chalucis Corpus dat claudi sub marmore Fontis Ebraudi, Neustria, tuque tegis cor inexpugnabile regis. Sic loca per trina se sparsit tanta ruina, Nec fuit hoc funus cui sufficeret locus unus.” Reenavit autem rex Ricardus satis laboriose novem annis et vij. mensibus ac xx" diebus, si recte computes a die coronationis suse, scilicet a tertio nonas Septembris, quo a domino Baldeuino archiepiscopo Can- tuariensi coronatus est. Circa vero divinum officium in precipuis sollempnitatibus plurimum delectabatur, vestibusque preciosissimis capellam suam solicite orna- bat, clericosque sonora voce modulantes donis et precibus ad cantandum festivius instimulabat ; atque per chorum hue atque illuc deambulando, voce ac manu ut altius concreparent excitabat. In secreto misse usque post communionem silentium tenebat, 1 Ad Chaluz. Log. Wendov. | «fps. £8, | hte JOHANNIS DE OXENEDES. O7 orationibus vacans, etiam si de aliquo negotio fuisset A.D. 1199. interpellatus. Unam abbatiam Cisterciensis construxit que vocatur Bonus Portus, et quandam domum His deeds of piety enume- Canonicorum Premonstratensium in Acquitania. Ab- rated, especially in the foundation batiam etiam de Pima fere ad Nichatam reparavit ac of several monas- magnis redditibus ampliavit. Mox etiam ut coronatus Sar fuerat novi sigilli sui primaria impressione confirmavit, et dedit generali capitulo Cisterciensi redditum €éxx. marcarum in ecclesia de Scardeburch. Post coronatio- nem etiam suam sanctum Aidmundum orationis causa. More especially devotus expetiit, et cum oblatione sua optulit sanc- tury. 9" tissimo regi et martyri redditum xv. marcarum ad inveniendum duos cereos, qui jugiter ardeant diebus ac noctibus circa corpus anctissimi Regis. Monas- terium Pontiniacense et plura monachorum edificia non sine magnis sumptibus laminis plumbeis cooperire fecit. Heec ergo et hujusmodi pietatis opera cum pra- vis actibus suis compugnantia, maximam pcenarum suarum alleviationem, Deo wmisericorditer cum _ illo agente, ut speramus, preestabunt. Preecipue cum in fine confessionis suee et poenitentize contritus fuerit et pcenitens, quia sicut agua extinguet ignem, ita ele- mosina extinguet peccatum. Dompnum etiam Milonem, abbatem de Pima, in curia sua ex licentia capituli Cisterciensis secum assidue retinuit, elemosinarium suum illum constituens. Cujus venerabilis viri affa- bilitatem ac munificam lbertatem nonnulli religioso- rum experti sunt, qui curiam domini regis in negotiis frequentabant. Rege Ricardo ab hac luce subtracto, successit Comes Earl Joh her Johannes, frater ejus, in Ducatum et in Regnum. Nam cessor to his audita morte fratris sui, cujus curiam paulo ante reliquerat propter expensarum penuriam et pro qui- busdam simultatibus inter eos subortis, statim Chium Ges to Chinon, Ca c ' : upon his bro- castellum adiit,- ubi thesaurus regius servabatur, pon his bro. 1° ea : s has the castle, traditoque sibi castello et thesauro a Roberto de Withdthice oeceid Turneham, mox alia castella et civitates Normannie, voided ts tet G 98 CHRONICA A.D.1199% nullo sibi resistente, occupavit. Sic communi pro- yew cerum electione et civium acclamatione in octabis Deakins Paschee apud Rothomagum Dux Normannia effectus est. The Bretons, Brittones autem necem regis Ricardi audientes, con- with the country , of Anjou and city Silio et auxilio freti regis Philippi, occupaverunt Co- of Coenomania, chose the boy’ mitatum Andegaviee et Cinommannicam civitatem, a Arthur, son of Geoffrey, John’s clvibus patrizee excepti. Qui unanimiter contra ducem eldest brother, as their Lord. rebellantes, omnimodis conati sunt principem terre illius constituere Arthurum puerum, dominum suum, filium scilicet Galfridi comitis Britonum, qui erat John burns the natu secundus post regem Ricardum. city of Coonoma- S nia, and sends an Dux vero Johannes Cinomanniam postea combussit, army against the Angevins. atque exercitum contra Andegavenses misit ; sed rex The Ki i °7° . . France, onthe Philippus a parte altera Normanniam invadens, non other hand, in- : : eon ° vades Normandy, Sinebat ducem contra Britones diutius congredi. The opposition i+4 eT * pest 7 bers Exercitibus autem transmarinis ita ad invicem con creasing, Duke : : j a Soha ake gredientibus, dux Johannes continuo Hubertum Can structions to j 1eEn) : Hubert Abp. of Uariensem archiepiscopum et Willelmum Marescallum Canterbury, and (dj shi 4 ; ibi e Wilken tet? direxit in Angliam ad pacem suam ibidem denunci chall, to main- S : : : tain the idnp’s andam et custodiendam, una cum Galfrido filio Petri peace in Eng- : ene ee ee e ° z 5 : land, jonine Justiciarii, et aliis optimatibus regni. Qui fecerunt rey Fiteneee’ omnes jurare fidelitatem comiti Johanni. Comes vero ay, Johannes cum privatis suis latenter in Angliam ap- li ie ° e . ° ° ° ininistered the plicuit, atque a proceribus tocius Anglize pacifice al ty to susceptus. Statim die Ascensionis Dominice a domino John arrivesin Huberto Cantuariensi archiepiscopo apud Westmonas- England, and is Se , = aes : peaceablyre- terlum, cum maxima Clvlum pompa, in regem corona- ceived by the nobles. tus est. His Coronation; Deinde triplici involutus est sacramento, quod and triple oath. : ; : — sanctam ecclesiam et ejus ordinatos diligeret et hono- raret, atque eam ab incursionibus malignantium defenderet; et quod leges iniquas, si quee essent, de- strueret, et bonas subrogaret, et rectam justitiam in regno exerceret. After his Coro- Expletis omnibus, et homagius acceptis, beatum nation visits St, : : fs ae ° ° Alban’s shrine, Albanum orationis gratia petiit devotus, et sic brevis- JOHANNIS DE OXENEDES. 99 simam in Anglia moram faciens, in Normanniam A.D. 1199. transfretavit. and then returns to Normandy. Kodem tempore rex Francorum Arthurum comes Astin, Hast 6 rittany, re- Britanniz cingulo militari donavit, in crastino AS- ceives knight- hood from, and sumptionis Beatz Marie, et idem Arthurus fecit does general omage to, the incontinenti homagium regi Francorum, de Ande- K. of France, for 2 5 all the territories gavia, Pictavia, Turonica, Cenomannia, Britannia, et he was possessed of and believed Normannia. Et rex Francorum promisit Arthuro ieatt pues fidele auxilium suum ad hee omnia perquirenda. aura titlag Deinde reges spe dicti conveniunt ad colloquium quirement of inter Butavantum et Wailun, ubi rex Francie petiit ad opus suum totum vegesium, id est quicquid conti- netur inter forestam de Lius et Secanam ex una parte, et riueras de Andeli et Teche ex altera, dicens quod Galfridus Plantegeneste, avus ejus, dederat idem Lodo- Treaty between the Kings of wico Grosso pro auxilio suo habendo contra regem England and Philippum. Postulavit insuper ad opus Arthuri omnes ee terras preenominatas, sed rex Johannes concedere no- luit, nee debuit; et sic soluto colloquio, discordes ab invicem recesserunt. Otho, rex Alemannorum, ab Innocentio papa et Dine. 1 ot Ger Romanis omnibus electus est, et ad Romanum impe- E™peror. rium admissus. Deinde ad memoriam revocans quod per regem Ricardum ad tantum fuerat promotus hono- rem, regi Johanni signavit ut ipse differeret cum rege Francorum amicabiliter componere, quia Deo volente ipse in brevi succursum sibi talem providebit, qualem imperialem decet celsitudinem providere. Eodem tempore episcopus Belvacensis, qui per bien- The Bishop of nium sub crudelissima carceris custodia detentus fuerat, rated from im- ony-ke ; : . prisonment. pro sex millibus marcis argenti ad pondus sterlin- gorum numeratis regi Johanni satisfecit. Quo facto, juravit episcopus memoratus quod nunquam in vita sua contra Christianos arma gestaret. Anno gratis M°cc°, post tediosam utriusque regis M°co?, The Kings of Sarin ea t plurima de formanda pace France and Eng- gationem, post purl E land agree that colloquia, tandem inter se duo reges de finali ad invi- Louis, heir to the 5 K.of France, shall * G 2 100 CHRONICA A.D. 1200. cem concordia tractantes hujusmodi pacis formulam be espoused ~=composuerunt : scilicet, quod Lodowycus, bone indolis ae ay pf puer, filius regis Francorum et heres, duceret in uxo- nieceto John rem filiam Aldefonsi regis Castelle, neptem regis Johannis; et rex Johannes daret Lodowico, cum nepte sua, nomine Blanca, in maritagio, omnia castella que idem Philippus ceperat in Normannia, de quibus saisitus fuit die qua validissimus rex Ricardus decessit, scilicet Vernonem, Pasci et Yueri, et Novanciut, civi- droposed terms tatem quoque Eboracensem cum toto comitatu, et vee Memar- Alvernam et Berri. Concessit etiam rex Johannes quod si sine herede de prima uxore decesserit, quod filius regis Francie habeat homagium Hugonis de Gurnai et comitatum Albemarlize post decessum regis. Quod si neptis regis Angliz sine prole decesserit, preedicta homagia et totum predictum maritagium reverteretur ad rectum heeredem regis Angliz. Pre- terea rex Johannes dedit regi Philippo xxx. millia The Marriage. Mmarcarum argenti. Non multo post Blanca antedicta Lodowico maritata est. Xe: John oF Kodem tempore desponsavit rex Johannes Ysabellam daughter of the filiam comitis Engolismi. Postquam rex Johannes eee af arate nate pacis concordiam in transmarinis formaverat, utpote pacis amator disponebat tranquillam a prceliis ducere vitam, perpendens quantos habuerit regni in- sidiatores, et quanta incommoda patri et fratribus suis et omni regno ex frequenti proeliorum congressione accidissent, ad Angliam regreditur, auxilium ab omni regno postulans ad solutionem Xxx. marcarum preedic- Pais eeu tarum. Exit ergo edictum a justiciarius regis per Justiciaries for a universam Angliam ut queelibet caruca arans tres lites bo be levied persolveret solidos. Quze nimirum gravi exactio valde Jand upon every. populum terre extenuavit, cum antea gravis exactio scutagii preecessisset. Nam ad scutum duze marce persolvebantur, cum nunquam amplius quam xx. solidi Coronation op 22 Scutum exigerentur. John and Isa- Rex Johannes fecit Ysabelam reginam coronari ella, e JOHANNIS DE OXENEDES. 101 apud Londonias, et ipse coronatus est eodem die, viij. A.D. 1200. idus Octobris. ° : : is 7 - Return of St. Sanctus Hugo episcopus Lincolniensis per idem tem Ree Beek of Lincoln, to Eng- pus, completo in episcopatu suo anno xilij., a Chartusia, SS ey head house of principali ejusdem ordinis domo, visitatis ex longo head house of desiderio fratribus, in Angliam rediens, in urbe Lon- ™s. donu, apud Templum, graviter cepit infirmari. Venit ad eum rex Johannes me eum visitaret, sed antequam King John’s in- terview with St. recederet, ad viri Dei predicationem testamentum Hugh at the ome. : : C ce Yemple in Lon- ipsius confirmavit, et in Domino promisit quod de don, _ and confir. mation of his ceetero ratam haberet rationabilia testamenta Prezela- wi. torum. Tandem, vocante Domino, feliciter ab hac vita migravit ad Dominum. Cumque sancti viri corpus ad His death, and occurrence of a detumulandum rege Johanne, fastu regio deposito, cum miracle at the time of his inter- archiepiscopis, summissis loculo eeevicibus super hume- ment. ros humiliter deportaretur, mirabile dictu, accidit quod cerei in exitu civitatis ante corpus fuissent accensi per ij. dietas’ jugiter arserunt, licet tempus ex aéris intemperie multociens in vento et pluvia turbulentur. Unde non est dubium quin Dominus anime ipsius lucem preeparavit eeternam, qui pro ejus corporis vene- ratione non permisit lumen temporale extingui. Obiit autem anno gratiz M?°cc°xv®, kalendas Decembris. Vixerat in episcopatu annis Xiilj. Anno Domini M°cc® primo, rex Angliz Johannes King John cele- brates Christmas celebravit Natale Domini apud Cideroeal ubi multa at Guildford, festiva distribuit indumenta. Deinde in Norhamhum- Rorthumier briam profectus maximam pecuniz summam a com- extorted ad provincialibus extorsit. Reversusque cum regina sua in Cee Be Normanniam applicuerunt, et reges Francorum et county. Anglorum ad colloquium convenerunt, et ita pacifice Lie pla cae : the Q. to Nor- convenit inter eos, et per scripta confirmatum quod ede avon si rex Francorum pacem in aliquo perlocutorum vio- Treaty with the , King of France. laverit, barones de regno Franciz, quos rex fidei- 1 Sic MS. 102 CHRONICA A.D. 1200. jussores invenerat, soliciti essent a fidelitate ejus, et venirent ad regem Angliz ad impugnandum regem Francorum. Hodem modo factum est ex parte regis Angliee. , The forticth part Circa dies istos ad instantiam domini Innocenti of the income of ecclesiastical a ° . honcfices at Pp, Pape, data est xl* pars omnium reddituum ecclesiarum Innocent’s in- 1 of. stance, granted ad subventionem Terre Sanctz, et tam magnates quam or relief of the 17 ; 7 1 istricti Holy Land, Plebeli, qui crucis signaculum deposuerant, districtione apostolica resumere sunt compulsi. ije. Anno Domini M°cc°ij°, Habitum est colloquium inter The Ki f : . Englandand veges Francorum et Anglize, ubi rex Francorum, contra France in hos- : : : . . nibae tility respecting Tegem Angliee mortali armatus odio, preecepit indig- Prince Arthur, : . : . “nanter quatinus incontinenti redderet Arthuro de Britonia universas terras quas tenebat in partibus transmarinis ; sed rex Anglorum se minime facturum phe eee respondit. Die sequenti rex Francorum irruit in cas- vant enG so tellum de Butavannt, et illud solotenus subvertit. Deinde in manu forti cepit castella de Linus, de Ra- depunt, et alia quamplurima. Deinde rex Francorum Prince Arthur tradens Arthuro milites ducentos de regno Francorum, proceeds with a : - Sas 5 ‘i ; ; aA force to Poictou. qui cum illo hostiliter irent in Pictaviam, ut bellicis incursionibus regiones illas Arthuro subjugarent. Illis autem pomposo tumultu progredientibus, nunciatum Besieges the _ est els reginam Alianor in castellum, quod Mirabellum castle of Mirabel, nee : She 5) : : where Q. Eleanor dicitur, paucorum stipata preesidio commorari. Qui was residing. : 5 ; P ae communi omnium deliberatione furoris sui impetum illuc convertentes, castrum obsidione vallaverunt. Ob- sidione igitur in orbem turris disposita, venerunt ibi in auxilium Arthuri omnes Pictavize primates et mili- Hugo de Brus. tes nobiliores, et preecipue Hugo de Brus comes Marchie, qui regi Anglorum pupplicus erat inimicus, K.Johnhastens propter Ysabellam reginam. Quo audito, rex Anglo- to relieve Mirabel; suce yym Johannes cum festinatione in manu potenti ad ceeds, and takes numerous 1 j prisoners, and castrum prefatum pervenit. Quod cum Francigenz rince Arthur i 1 i i j snomeainee, Ole Pictavensibus _cognovissent, exierunt obviam regi. Sed cum dispositis aciebus hine inde concurrissent, rex superbis eorum conatibus viriliter resistens, omnes JOHANNIS DE OXENEDES. 103 in fugam coégit, atque tam pernici equorum cursu A.D, 1202, fugientibus institit inimicis, ut una cum illis castellum intraret. Factus est conflictus durissimus, sed virtute Anglorum laudabili in brevi finitus. Nam in illo conflictu capti sunt cc. milites de regno Francorum, et cum ipso Arthuro omnes Pictavensium et Andegaven- sium nobiliores, ita quod nec unus pes ex omnibus evasit, qui posset redire et casum aliis indicare, Ar-?, Arthur made thurus vero apud Falesiam sub vigilanti custodia re- Falaise. mansit. Rex autem Philippus obsederat diutius castellum The report of . : rince Arthur’s de Archas. Cumque in proximo speraret se captu- capture reaches rum esse castellum, lugubris rumor de captione Ar- sa thuri et ceeterorum, qui erant cum eo, ad eum concite perveniens, removit eum ab obsidione illa, repatria- vitque in Franciam, nimis animo consternatus ex in- fortunio quod suis accidit. Cernentes autem consiliarii regis Johannis quod multas strages et seditiones facerent ubique Britones pro Arthuro domino suo, et quod nulla firma pacis concordia posset fieri,- Arthuro superstite, sucgesserunt regi quatinus preciperet ut Advice ot his nobilis adolescens oculis et genitalibus privaretur, et S.{gn2 >. sie deinceps ad principandum inutilis redderetur; ut“ vel sic pars adversa ab insania sedulz expugnationis conquiesceret, et regi se subderet. Exacerbatus itaque indefessa congressione adversariorum et nimis eorundum et improperlis lacessitus, preecepit tandem in ira ac furore tribus suis servientibus quatinus ad Falesiam quantocius pergerent, atque hoc opus detes- tabile perpetrarent. Duo vero ex servientibus tam execrabile opus in tam nobili adolescente committere detestantes, a curia regis diffugerunt. Tertius vero ad castellum venit, in quo puer regius a domino Huberto Hubert deBur. : : on / go0’sconduct upon de Burgo, regis camerario, diligenter custodiebatur, receiving the Ane i ; i Cing’s instruc- triplices annulos circa pedes habens. Qui cum man- tions in respect datum regis Huberto detulisset, exortus est fletus et planctus inter milites, qui custodiebant illum, utpote * A.D. 1202. Prince Arthur’s outcry when the King’s orders | were communi- cated to him. Report spread that P. Arthur had died of grief and the effect of wounds. 104 CHRONICA nimia miseratione super nobili adolescente permeti.. Arthurus autem diram avunculi sui sententiam super se datam cognoscens, atque de salute propria omnino difidens, totus effluxus in lachrimas et lamentabiles querimonias. At cum astaret! ille presens, qui a rege missus fuerat ad hoc opus exequendum, et personam gementi et flenti puero innotuisset, inter lamenta con- citus surrexit, et manus suze dejectionis ultrices in per- sonam illam violenter injecit, ad milites circumstantes voce lacrimabili vociferans: ‘“O domini mei carissimi, ‘pro Dei amore sinite paulisper ut me de 1° facino- “ oso ulciscar, antequam mihi oculos eripiat. Nam “ hic ultimus omnium existet, quem in preesenti seculo “ conspiciam.” Ad hune vero tumultum sedandum ocius surrexere milites, et manus utriusque cohibue- runt, atque ex preecepto domini Huberti juvenis ille, qui advenerat, de thalamo illo est ejectus. Ex cujus expulsione atque ex assistentium consolatoria allocu- tione, Arthurus, aliquantulum sedata cordis meestitia, recepit consolationem. Hubertus autem regis came- rarius, honestati et famee regis deferre volens et in- dempnitati regis prospiciens, puerum regium servavit illeesum ; perpendens quod dominusr ex super tali edicto statim pceniteret, ac semper postmodum haberet exosum qui ejus tam crudeli imperio obtemperare preesump- sisset, quod magis ex subitaneo furore quam ex .per- pendiculo sequitatis et justitize emanare credidit. Vo- lens itaque domini regis iram ad tempus mitigare, ac Britonum szevitiam cohibere, fecit per castellum et per totam provinciam divulgari quod sententia regis effectui esset mancipata, et quod dominus Arthurus pre cordis tristitia, et vulnerum acerbo dolore, clau- sisset diem extremum. Quz fama per xv. dies per utrumque regnum volitabat incessanter. Denique clas- 1 affaret, IS. JOHANNIS DE OXENEDES. 105 sicum per vicos et castella quasi pro anima ejus pul- A.D. 1202. satum est. Vestes ejus hospitali leprosorum distributze sunt. Divulgatum est etiam quod corpus ejus ad abbatiam de sancto Andrea, Ordinis Cisterciensis, de- Jatum sit, ibique sepultum. Ad tales igitur rumores Britones, non animis sedati, Consequent oe sed magis magisque exacerbati, ferocius quam prius the Bretons. ubi poterant debacchati sunt, jurantes quod nunquam deinceps ab expugnatione regis Anglize conquiescerent, qui tam detestabile facinus in dominum suum et ne- potem proprium exercere preesumpsisset. Sicque fac- eR MLN tum est ut necesse erat iterum preedicare Arthurum Arthur was still adhue viventem et incolumem, quem ubique difta- maverant mortuum, ut vel sic efferata Britonum ferocitas aliquantulum mitigaretur. Quod cum regi intimatum King John fuisset, nequaquam e1 displicuit quod mandatum ejus teat bie ade expletum non esset. Dicebant etiam quidam militum melee domino regi nequaquam ulterius milites se inventurum, pe qui castella sua custodirent, si tam infaustum judi- cium se domino Arthuro nepoti suo exercere preesump- sisset. Nam si contingeret aliquis deinceps capi milites a rege Francie, vel ab adversariis suis, similem statim iijo, absque miseratione sortiretur vindictam. Prince Arthur removed from Anno gratiz M’cc%ij°. Arthurus a Phalesia usque Falaiseto Rouen: placed in the Rotomagum perducitur, et in turri Rotomagensi retru- custody of . as ; : Robert de Veteri ditur sub custodia Roberti de Veteri Ponte. Tandem Ponte. ; : That he was secreto extinctus, nusquam comparult. secretly put out : “4: : . : of the way never Rex autem Gallize Philippus cum Britonibus in- shew” A “ q: ‘ s 1q The K. of France stanter regi Angliz mandaverunt, quatinus traderet eis The K. of Franc ic 14 iy) demanded the Arthurum nepotem suum, acceptis pro eo obsidibus, in Tien mandatis minas feroces adjicientes. Quo abnuente, Srera oles, iterum rex Philippus invadit castella Normannie, siins threats if ? refused. atque inter alia cepit insulam de Andeli cum castello, Castles of Andeli A and Ruis be- et vallem de Ruis. sieged by the K. of France. Rex vero Johannes celebravit Natale Domini apud xing Jonn, - - : eres : : nevertheless, Cadomum in Normannia, ubi, postpositis incursionibus omitting to “Pe : es ° think of war, bellicis, cum regina epulabatur cotidie splendide, somp= celebrates 106 CHRONICA AD. 1203. nosque matutinales usque ad prandii horam pro- Christmas at traxit. Caen, with his Queen, Rex vero Francorum, magno congregato exercitu, sumptuously. 5 Messengers ar- Cepit plurima castella super regem Anglize, quorum rive, announcing 4 : ; the Kingof | queedam solotenus complanavit, fortiora integra reser- Hranee’s ravages vavit, Venientibus itaque nunciis ad regem Anglo- rum, et dicentibus, Rex Francorum terram nostram hostiliter ingressus est, cepit jam illa et illa castella, et castellanos nostros caudis equorum turpiter alligatos | The king’s reply. 2bducunt, rex Johannes tale dedit responsam : “ Sinite ‘“ illum facere: quicquid modo rapit, ego una die recu- “ perabo.” Sic nec isti nec alii sibi similia denuntiantes, The nobles of aliud non potuerunt habere ab eo responsum. Comites England who had : é : 2 accompaniedhim et barones Angliz qui ei eatenus adheeserant, talia to Normandy, ; A Api : 4 3 seeing his slug- audientes, ejusque desidiam intelligentes, impetrata gishness, obtain ., 4 5 i Yo - leave to return. licentia ad propria remearunt. Deficiente igitur in nome, the KA, O France still con- Normannia et in omnibus terris transmarinis omni- inuing his ravages. moda defensione, rex Francorum per diversas regiones libere et sine contradictione discurrens, castella sub Kine John, sua potestate recepit. ing his fault, returnstoEne, Widens rex Johannes defectum suum _ seseque land, and ex- Ath Ste ey nee ; : E 5 forts large sams OMNI militari subsidio destitutum, in Angliam veniens, of money from : . cos 5 a. : s thereligious Maximam pecuniam a viris religiosis et magnatibus houses and no- : : : . : : bilityofthe Yegni extorsit. Cepit etiam ab omnibus septimam kingdom. Taking ° ae 5 - from all persons partem omnium mobilium suorum. MHabuitque hujus the seventh part ° 4 sats in value of their rapinee executores in ecclesiasticis rebus Hubertum moveable goods. : a 4bs . ey : ‘ Cantuariensem archiepiscopum, in laicis Galfridum this rapine, AbD filium Petri justiciarii, qui in executione jam dicta of Uant. an Geotirey Fitz nulli pepercerunt. pie “78S Rex vero Francorum, cum regem Anglize a partibus The K.of France, transmarinis recessisse cognovisset, venit in fortitudine seeing that K. John had retired oravi ad singulas civitates et castella, ostendens civibus from his trans- 5 marine terri- et castellanis se a domino suo fore derelictos: unde tories, makes overtures forthe gmicabiliter supplicavit ut ipsum in dominum reci- citizens and cas- tellans of the i i tellans ofthe ~~ perent, dum alium non haberent. Quod si hoe gra and castles to j VI ‘ and castles to, tanter facere noluissent, affirmavit cum juramento quod under his protec: omnes patibulo suspenderet aut vivos decoriaret. JOHANNIS DE OXENEDES. 107 Tandem post multas hinc inde deceptationes, consen- A.D, 1203. Fens ’ 7 tion, with threats serunt unanimiter ut darent obsides regi Francorum tio, witht ae . i ject is: 1 i i flayed alive if pro unius anni Induciis; quibus evolutis, Sl & Lege ty vetused. Angliz succursum non haberent, ipsum deinceps in They agree to a . ie : A ruce for a year, dominum cognoscerent et haberent. Hiis ita gestis, giving hostages, . * at lf in tha rex Francorum ad propria remeavit. time they are not ; > Fes : : - relieved by the Anno gratize M°cc*ij°. Exercitus regis Francorum, qui K. of England, n he they willown the jam fere per annum castellum de Rupe Andeliaci obse- Kk. of Brance’s A ; : : ominion. Upon derat, Rogerus Cestrensis constabularius, vir magnificus which the K. of e ° ° ° rance re Urns et bellicosus, Francigenis castrum intrare volentibus, to his territories. ingressum fortiter denegabat. Sed tandem victu gicce of the ; : ° aC : castle “ de Rupe deficiente, maluit armis quam fame mori, ipse et Qiuctiaci® by commilitones sui armati ad equos convolantes, de the K, of France. Roger Es edad A ° . . ° t . a castro exierunt, et multis ex obstantibus interfectis, constable, a ee . . ti 3 d i cum difficultate magna capti sunt. Quo facto, omnes taker bribonert . ° : : soe ape The castellans castellani de regionibus transmarinis, cum civibus, jing castellans . e 2 bd a hf K,. J h f f S- nuncios regi Angliz direxerunt, denunciantes sub qua mate pase . e ° e as d 1 essent angustia constituti, et quod tempus instabat siihurs to him induciarum, quo oportebat eos civitates et castella (eoaug tne. : e e ° ad d t ; th t regi Francorum reddere, vel obsides, quos illi dederant, Hae Rte - : d cities ad perdendum tradere. Quibus rex Johannes respondit, Wisi besun ° ° . . : dered to the et per nuncios signavit omnibus, ut nullum omnino ab Kor France, i 1h : : or the hostages ipso expectarent auxilium, sed facerent singuli quod Consiened te de ie & . struction. sibi melius videbatur, K Johntaee Sic omnimoda consolatione cum succursu deficiente, ly that svaria tota Normannia, Turonica, Andegavia, et Pictavia, he though’ Boat cum civitatibus et castellis, preter Rupella, Toarz, et Enumeration of . = € provinces, Moiz castella, sunt in regis Francorum dominium cities, and castles surrendered, in consequence, to devoluta. 4 bb ti : N the K. of France. Johannes rex construxit quandam abbatiam in Nova ihes ching é ta lieu founded in Foresta, quee vocatur Bellus Locus, et conventum xxx" {yyumgee in monachorum fecit adduci de domo Cisterciensi. %; Anno gratize M°ce’v?. Rex Johannes celebravit x, Jonncele- sé brates Christmas Natale Domini apud Tekesbr.’ ak Towkesburs, 1 Sc. Tewkesbyria. 108 CHRONICA A.D, 1205. Kodem mense Januarii terra vehementissime conge- Great frost and = *s ° Great frostand lata a xix. kalendas Februarii usque xj. kalendas succeeding sum- Aprilis, Unde in estate summa frumenti xiiij. solidis __ vendebatur. surrendered 10 Castellum de Chinun redditum est regi Francorum. ae Anno gratiz M°cc°vj°. Rex Johannes grandem Klean eXercitum coadunavit in ebdomada Pentecostes apud oui ad Portesmue, et naves conscendit, vij. kalendas Julii, et Re ang applicuit apud Rupellam vij. id. Julij. Quo audito, con- The inhabitants Gratulabantur incole terre illius, et quantocius ad of the countr 5 Oe Le 5 greatly pojoicel! dominum regem convolantes opem certissimis el asser- promise him as- ,. ; . oe: : sistance, and aid tionibus compromiserunt. Securius ergo abinde pro- his progress. ; oe cedens peragravit provincias, et partem terre non In the meantime modicam sibi subjugavit. Interim quibusdam viris reli- certain religious ; S mises f of those parts giosis de pace inter reges reformanda sollicitis, bien- interposed be- © : ; ; ‘ tween the Kings, nales inducias impetraverunt, factumque est hoc in and obtained a truce between festivitate Omnium Sanctorum. Reversus ergo rex in them for two years, K. John Angliam apud Portesmue applicavit. returns to Portes- pena ; Be} Ss ‘ : ; mouth. In vigilia sancti Martimi Civitas Londoniz interdicta Interdict of Lon- ° atts . es don. est, propter preesentiam archiepiscopi Eborum, qui in preejudicium ecclesize Cantuariensis et Londoniz crucem archiepiscopalem coram se deferri fecit In non sua vij°. side Christmas cele- Rr OV1NC1a. ebargen toe Anno gratiz M°cc°vij®. Rex Johannes celebravit K. John levies N atale apud Wyntoniam. throughout Eng- land a tax upon Rex Johannes cepit per totam Angliam decimam all persons, re- e ° e i” ligious or civil, of partem omnium bonorum, tam de bonis ecclesiasticis a ten 0 eir ° ° ° goods. It caused quam de seecularibus, cunctis murmurantibus, sed con- murmuring 5 5 . ° but Geoffrey, tradicere non audentibus; solus Galfridus Eborum p. of York, ie - : alone refused to archiepiscopus non consentiens clanculo recessit ab consent to 1t. s ‘ ° e . He fled from. ‘ Anglia, et in genere omnes ecclesize sive rerum ecclesi- ngland, havin c ; 5 ee : anathematized asticarum invasores anathematis sententia imnodavit. invaders O . e e ° property of Kodem anno Otho imperator venit in Angliam, et Otho IV.comes acceptis a rege v. millibus marcarum argenti, repa- to England, re- ise See) triavit. Marks Of sliver ° ° . e ° ° from the King, Sub istis diebus fratres, qui appellati sunt Minores, and returns. ? Friars Minors, Subito emergentes terram repleverunt. JOHANNIS DE OXENEDES. 109 Romeze cassatze sunt electiones episcopi Norwicensis, A.D. 1207. et subprioris Cantuariz, et in archiepiscopum Cantua- Circumstances ° X attending the riensem promotus est et consecratus. Magister Rees of , a Stephen Lang- Stephanus de Langetone causa hujus cassationis fuit. fe ioe es Mortuo Huberto quondam Cantuariensi archiepiscopo, et Johanne Norwycensi electo, a rege et conventu Cantuariensi transmissi sunt Romam monachi Cantua- rienses, numero xv., ad _ confirmationem preedicti Johannis Norwycensis episcopi in Cantuariensem archiepiscopum. Fuit autem provisum a rege et conventu Cantuariz, quod si electionem factam de preedicto Johanne episcopo tanquam minus canonicam quoquo modo infirmari contigeret et cassari a domino papa, eundem iterum eligerent. Ob quam causam tamen scripserunt domino papze patentibus litteris suis rex et conventus Cantuarie, quod ratum_ haberent quicquid idem monachi in presentia sua super negotio Cantuariensis ecclesize decerneret faciendum, promittens se consentire in illum quemcungue idem monachi eligerent in archiepiscopum Cantuariensem. Contigit autem electionem de prvedicto Johanne episcopo cassari. Quo facto, preefati monachi predictas litteras regis et conventus sui porrigentes domino pape, et jam liberam vocem haberent eligendi alium archiepiscopum, quo preedictum Norwycensem elusa regis intentione per- convenientius factum, elegerunt magistrum Stephanum de Langetone, Romane ecclesize cardinalem. Dominus autem papa, iInspectis litteris regis et conventus Cantuariz ratificationis super negotio ecclesiz Cantuariensis, gratanter admisit electionem illam de jam dicto magistro Stephano, nec tamen eam con- firmavit, quousque ex abundanti regium super hac postularet assensum, semel et iterum nunciis destinatis ad illum. Cum autem rex preefatze electioni consentire videretur domino papz prius in illam per ratifica- ationis’ litteras suas consensisse, preedictam electionem 1 pati habitationis, WS. 110 CHRONICA A.D. 1207. de magistro Stephano in octavis Pasche confirmavit, et eundem Stephanum sequenti die sanctz Trinitatis in archiepiscopum Cantuariensem consecravit. Rex vero audiens hoc, indignatus ultionis manum in monachos Cantuarize extendit, eo quod alium quam Norwicensem in archiepiscopum elegissent, mittensque Cantuariz ducentos viros armatos, ejecit et expulsit ab Anglia inde monachos, scilicet |xiiij*, quibusdam valetudinariis, scilicet xiij., In ipsa ecclesia derelictis, et substitutis quibusdam monachis Rofensibus, et de sancto Augustino, et de Faversham, ad ministrandum in ecclesia Cantuariz per preeceptum regis, et omnia bona ecclesiz Cantuariensis confiscantur, et tradidit custodiam ecclesiz Fulconi de Cantalupo, viro crudeli, qui dissiparet exteriora. Jussit autem thesaurus ecclesize, qui erat in libris, et vasis aureis et argenteis, et aliis ornamentis ecclesiasticis, venundari, et omnia bona, ubicunque inventa essent, tam archiepiscopatus quam monachorum, distrali preecepit et vendi, et lucos succidi. Omnes etiam cognatos monachos et affines fecit incarcerari, donec pecuniam pro redemptione sua preestarent. Birth of Henry _Kalendas Octobris natus est regi Johanni filius apud Wintoniam, quem vocavit Henricum ii. Papa Innocentius litteras misit regi Johanni, humiliter exorans ut Stephanum reciperet in archiepiscopum consecratum ; sed rex Johannes ad papam nuncios direxit, cum litteris comminatoriis, in quibus expresse arguebat de electione Norwicensi turpiter expulsa, et Stephanum quendam sibi ignotum, et in regno Fran- corum inter hostes suos diutissime conversatum, fecit in archiepiscopum conferri. | Birthof Richard, Anno gratize M°cc°viij’. Isabella regina peperit etre tne reoi Johanni filium, quem vocavit Ricardum. Bo of Dither Philippus Dunelmensis, Galfridus Cestrensis, obierunt. Bate Londoniensis, Elyensis, atque Wygorniensis episcopi, The Bishops of ex injuncto sibi delegationis officio, rerem Johannem London, Ely, and ae 5 ‘ Worcester,as_ adeuntes, mandatumque sibi apostolicum per ordinem JOHANNIS DE OXENEDES. 111 exponentes, humiliter lacrimisque profusis supplicabant A.D. 1208. quatinus Deum pre oculis habens, archiepiscopum et Legates from the Pope, have an monachos ad ecclesiam suam revocaret, honoraret, et interview with diligeret, et scandalum interdicti evitare curaret. Rex finally announce vero quasi in furiam versus, jurans per dentes Dei quod si ipsi vel alii quicunqne ausu temerario terras suas interdicto supponeret, ipse incontinenti universos Angliz prelatos, clericos, et ordinatos ad papam mitteret, et omnia eorum bona confiscaret. Recedentes igitur episcopi memorati, cum fructum pcenitentiz in rege non invenirent in quadragesima sequente, execu- tionem sibi a summo pontifice demandatam exequi non verentes, prima die Lune in Passione Domini, que tune contigit ix. kalendas Aprilis, sub generali interdicto preedicti episcopi totam Angliam incluserunt. Cessaverunt itaque in Anglia omnia _ ecclesiastica sacramenta, preter solummodo confessionem et viati- cum in ultima necessitate, et baptisma parvulorum. Corpora defunctorum de civitatibus et villis effere- bantur, et more canum in biviis sepeliebantur. Quid plura? Recesserunt latentur de Anglia Willelmus Londoniensis, Eustachius Elyensis, Malgerus Wygorni- ensis, Jocelinus Bathoniensis, EHgidius Herfordensis episcopi, latius arbitrantes seevitiam regis commoti ad tempus declinare, quam in terra interdicta sine fructu residere. Rex itaque ob hane causam Interdicti mente con- The King con- fusus, omnia bona clericorum et virorum religiosorum haere oF the fecit confiscari. clergy. Rex Anglorum Johannes homagia a magnatibus Demands ho- : : Sc . mage severally Angliz cepit, et postea ad omnes misit regni potentes, from the no- c . ._ bility ; accom- et preecipue quos suspectos habebat, exigens ab eis panied by obsides. Adquieverunt multi regiis jussionibus, alii apse filios, alii nepotes et carnaliter propinquos nunciis tradiderunt. Venientes tandem ad Willelmum de Brause, virum nobilem, et obsides ab eo sicut ab aliis fecerat exigentes, repagulum contradictionis invenerunt, 112 CHRONICA A.D. 1208. Matildis vero, uxor ejusdem Willelmi, nunciis respondit : OPPs wifecr “© Pueros meos domino nostro regi non tradam.” Quod Banamde —-verbum cum vir ejus audisset, increpavit eam et dixit: “Quasi una ex stultis mulieribus locuta es. ‘Nam si dominum meum in aliquo offendi, paratus “ sum et ero, etiam sine obsidibus, satisfacere secundum “ judicium curize sue et Baronum parium meorum, “ certo assignato die et loco.’ Nuncii qui audierant et regi retulissent. Misit rex latenter milites multos, qui ipsum Willelmum comprehenderent et sibi przesen- tarent. Sed idem Willelmus preemunitus, cum uxore The White Monks in opposi- Sua et liberis suis ad Hyberniam affugit. tion tothe Inter- : : ’ dict perform HKodem anno Albi Monachi celebrare preesumpserunt, sacred duties, ¥ : : and are againex- Unde excommunicati fuerunt. communicated. rans . The King sends Rex Anglorum Romam misit, et se satisfacturum to Rome, with a : A : promise tothe per omnia Deo et sancte ecclesize domino papze Pope of satisfac- 2 7 : tion, but does. sSpopondit; sed promissum non tenuit. not hold to his . : os promise. Anno gratiz M°cc°ix®. Indultum est ecclesiis con- ix®, : . sae : Indulgenceinre- Ventualibus semel in ebdomada celebrare divina. Albi lati In- 5 ; ; : ie CURA ie policy cea Monachi hac privabantur indulgentia, quia in principio to C tual e ° e . churches, exeept Interdicti, papa inconsulto, celebrare preesumpserunt. those of th . White Monks, Rex Johannes precepit per forestas totius Anglize Order fromthe genes comburere et fossata complanare, datis frugibus King to burn hedges and fill circumquaque bestiis ad devorandum. ditches through- out the forests of Deinde cepit nova homagia de omnibus libere te- England, with free pasturage ~nentibus per totam Angliam, tam de clericis quam: de for cattle. : 5 z : , Fresh homage laicis, liberum tenementum habentibus, et etiam de demanded from : ee : : the K.’sfree puerlS Xlj. annorum, totius regni. tenants through r $ : . ° England, even Walenses apud Wdestoke venientes, regi homagium from boys of aon : : 5 twelve years of fecerunt ibidem; Londonienses etiam, sine ulla excep- age. ° ° . ° The Welsh, both tlone, divites et pauperes, hoc idem fecerunt. rich and poor, : 1 i 1 nabs Per idem tempus clericus quidam apud Oxoniam homage. mulierem quandam casu interfecit. Quam cum mor- Oxford aban- doned by the tuam deprehendisset, per fugam sibi consuluit. Cives members of its ae . . Universityin accurrentes ceperunt queerere homicidam illum in hos- consequence of ate . ee ae a murder, and pitio suo, quod cum tribus clericis sociis locaverat, et e King’s crue ; . ° ; commands facti reum non invenientes, ceperunt tres socios me ereon, JOHANNIS DE OXENEDES. 118 moratos, de homicidio penitus nescios, et in carcerem A.D. 1209. retruserunt. Deinde rege jubente, in contemptum ec- clesiasticze libertatis extra villam educti suspendio perierunt. Quod cum factum fuisset, recesserunt ab Oxonia ‘ad tria millia clericorum, tam magistri quam clerici, ita quod nec unus ex omni Universitate re- mansit. Galfridus archidiaconus Norwycensis ad scaccarium The King’s treat- ment of Geoffrey, regis intendens negotiis regis, ccoepit secretius cum Archdeacon of ip = : Norwich. soclis suis sermocinari de sententia in regem lata, dicens non esse tutum viris beneficiatis in obsequio regis excommunicati ulterius immorari. Et hiis dictis ad propria non licentiatus recessit. Quo postea per ministros regis capto, capa indutus plumbea, tam vic- tualium penuria quam ipsius capze ponderositate com- pressus, migravit ad Dominum. Anno gratiz M°cc°x®. Capti sunt Jude per totam Persecution of Angliam utriusque sexus et incarcerati, et poenis gra- yal vissimis afflicti, ut de pecunia sua regis facerent vo- luntatem. Rex Johannes, in Wallia copioso exercitu congregato, The King leads = 5 . an army into profectus est in Hyberniam. Cumque venisset ad Ireland, and re- ae a KE Ss kt ceives homage Dubilinensem civitatem, occurrerunt ei ibidem plus- from more than 5 Pautisaric c Saye ° c twenty of the quam viginti Reguli terre illius, qui omnes, timore Reguliof that . ane : : country. maximo perterriti, homagium et fidelitatem fecerunt. Hugonem de Laci expulit, et totam Hyberniam in de- quen de Lacy ditionem accepit: fecitque ibidem constituere leges ae te eae Anglicanas, ponens ibi Johannem de Gri,’ episcopum troduced. Norwycensem, justiciarium, qui denarios terree illius ad thes oe pondus numismatis Angliz fecit fabricari, et tam obo- bebe ee ame ti, lum quam quadrantem rotundum fieri fecit. nydee ne Rex Johannes uxorem Willelmi de Brause Matildem, ee E oe : D s Brause and her cum filio suo et uxore filii sui, cepit, et in castello de peed : : : : cast into prison Wymdehoris sub arcta custodia deputavit, ubi, eodem fee sie rege jubente, fame perierunt. plbenecioa a Rex Johannes gravissimum tallagium imposuit super @eath. 1 Se. Gray. 114 CHRONICA A.D. 1210. omnes abbates et domos religiosorum, omnino Dei ti- A severe tallage : . ° ° 5 ° : imposed upon more postposito, et maxime Cistercienses immisericor- the several re- : : : 4 . . . ligious houses, iter oppressit. De quibus Cisterciensibus, exceptis Thon thoce ofthe aliis, xl. ML marcas argenti, vellent nollent, in hoc tal- “istercians: Tagio regi persolverunt, ita quod a quibusdam eorum domibus quicquid haberent tulit, et a propriis domibus egressi alimoniam petere mendicando compulsi sunt. Hoe anno res inaudita contigit, scilicet monachi Cis- tercienses et Judeei, necessitate compulsi, hostiatim sibi Fresh persecue mendicabant victualia. Nam super omnem substantiam Hon of the Jews. Tadssorum tulerat idem rex, et ditiores ex eis arctis- sime incarcerari fecit, ut sic ab eis, sl quam pecuniam haberent absconditam, extorqueret. Sex autem ex els, qui ceteris dicebantur ditiores, dextros oculos erui fecit, et tandem ex eisdem duos suspendi jussit ; alio- rum vero non minimam multitudinem, qui quod am- plius darent non habebant, de Anglia ejecit. he Lene eon Rex Johannes, eo quod ecclesize rebellis esset, nec the ee * multociens commonitus ‘contumaciz cervicem deponeret, the. Archbishop a domino papa excommunicationis sententia condem- his suffragans. natur, et talis die dominica proxima post festum Omnium Sanctorum a Remensi archiepiscopo et ejus suffraganeis publice denunciatur, et sic in Anglia multiplicantur erumpne, manente Interdicto, et ecclesia conculcata, exulantibus episcopis, statu regni et —— de die in diem ‘haley in deterius. xj°. Anno gratize M°cc°xj°. Rex Johannes fuit ad Natale hieChitineest Domini apud Eboracum, ubi fuerunt omnes magnates his Christmas at Y k; | ) . ° ° assembling a Anglize communicantes ei. Quo tempore magno con- proceeds to = gregato exercitu, profectus est in Walliam, ubi in W. ] Ss, - . e ° ° e . trating to Snow- fortitudine gravi Walliee interiora perlustrans, ad Snau- don, dest E coe. - aibeforehon Gunam usque, obvia sibi queeque conterendo, penetravit. Reges omnes et nobiles sine contradictione subjugavit, de subjectione imposterum obsides xxviij. suscepit. Pandulph, sub- Pandulfus, sanctee Romange sedis subdiaconus, et See, sent with frater Durandus venerunt in Angliam ad reformandam De aus pacem inter regnum et sacerdotium, missi a domino hee Papa, sed diabolico instinetu preepediti, infecto negotio ——_— id JOHANNIS DE OXENEDES. 115 redierunt. Rex iterum clericorum horrea invadit, A.D. 1212. : ; Pps ; turned, unable portus quoque marinos districtius obsedit, solus abbas to work upon me , s : - Pit) the King’s in- de Margafi ad capitulum Cisterciense abire permittitur flexible stub- bornness. generale. xij. : OAn0-2'20 : TT ‘ The King cele- Anno gratize M°ec®xij®. Rex Johannes celebravit Natale peter Cones rer : ‘ . ma ayn. at Windsor; and Domini apud Windeshores, et in xl™ sequente Alexan- @ Wi followiiae 3 : ead Sas A. AE : ; Lent creates drui, filium regis Scottorum, cingulo militari donavit. Ret anioe oe : ; the K. of Scot- Hoe anno combusta est ecclesia sanctze Marize de [nels of Scot Suthwerke, et pons Londoniz cum maxima parte civi- Ch. of St. Mary, = - an 3 35 4 z Southwark, Lon- tatis, igne Tamisiam transiliente: perierunt plusquam don Bridge, and . much of London, M. homines et foeminas in nocte translationis sancti destroyed by fire more an @ Benedicti. thousand per- sons burnt, Rex Johannes perseverans in obstinatione mentis, qe King’s ov- nolens obedire Sanctee Ecclesie, per papam a regno est spam 3 ° passes sentence abj udicatus. of deprivation Petrus de Pontefracto przedicat regem non ultra YP h™ Prophecy of xij. prime suze coronationis annum regnaturum ; ob Peter de Ponte- quod sub custodia ponitur a rege. : Os 0 sto : z xiij. Anno grativ M°ce°xiij®, Rex Johannes fuit ad Natale ,, gine passes 5 ae : Christmas at Domini apud Westmonasterium. Wiwinnitaten. Redierunt a curia Romana 8S. Cantuariensis archi- Stephen, Abp. of Canterbury, with episcopus, et Willelmus Londoniensis et KE. Elyensis the Bishops of London and epi i, reoi Francorum et episcopis Gallicanis, cum Ely, return from Mev tight : 8 is P z Rome, after the opulo, sententiam, que in regem Anglorum sentence of de- cero" tt P j ak 8 8 privation had Romee pro contumacia lata fuerat, solempniter pro- passed, and seek , the aid of the muigarunt. Deinde ex parte domini Paps tam regi French King and Clergy to carry Francorum quam ceteris universis in remissionem om - it into effect. nium peccatorum injunxerunt, ut omnes pariter ad Angliam hostiliter accedentes, Johannem regem a regni solio deponerent, et alium, qui dignus esset, subro- garent. Tune rex Francorum, rem diu desideratam intelligens, The King of France prepares accinxit se ad pugnam. Rex vero Johannes de om- for war upon K. John, who also nibus, quee in partibus transmarinis agebantur, per ex- raises a force to : © oppose him of iio ploratores edoctus, fecit congregare ad pugnam exercittim less than 60,000 i ee warriors, magnum apud Berhandunam: zestimati sunt in exercitu H 2 116 CHRONICA A.D, 1213. inter milites electos et servientes, strenuos et bene armatos, lx* mM. bellatorum. Two brethren of Dum rex Johannes cum innumera armatorum copia the Templars : re . propose to. circa maritima regis Francorum prestolaretur adven- ohn @ concul- ; 3 ‘ atory interview tum, applicuerunt duo fratres Templi, et dixerunt with Pandulph, » avian wee the Pope's regi: “ Missi sumus ad te, O Rex, ex parte Pandulfi, ‘oie “ subdiaconi domini Papze, qui pro utilitate vestra et “ regni vobiscum cupit habere colloquium: proponet “ tibi quandam formam, qua possis Deo et ecclesize re- ‘ conciliari, licet a regni terminis abjudicatus et sen- Fandulph’sinter- «<.tentialiter condempnatus.” Venit tandem Pandulfus Mocccr one ad regem, et locutus est cum eo, inter caetera dicens : rently = « Revertere ad cor tuum, ne supergaudeant de te ini- “ mici tui. Cavens ne in talem difficultatem de qua “ volens expedire non valeas.” Tandem _persuasio- nibus Pandulfi adquievit, et pacis formam non sine In company with dolore concessit. Juravit etiam, tactis sacrosanctis xvi. of his Nobles he swears to sub- Hivangeliis, in preesentia Pandulfi, se judicio ecclesize mit to the judg- 4 2 ment of the 1 . 1 itaq hey =“ Church reign Pariturum, et cum eo xvj. Comites et Barones im ani ing his kingdom iD] j j > . nes asco, «mam ipsius regis. Sicque rex Johannes regnum et doing homage to ; a) Ss sie : . Pope Innocent; coronam regni 1n Manus Innocentii papoe reslgnavit, seine by share S an sua Pears et homagium, ommibus ye naiewn bus, Papze fecit. Cartam vero preedictam sigillo regio signatam, circumstantibus pluribus episcopis Angliz, comitibus et baronibus, cum plebium maxima multi- tudine, rex tradidit magistro Pandulfo ad legendum. Quam publice perlectam accepit rex, et flexis genibus optulit super altare beati Pauli, et juravit super textum Evangelii, qui dicitur Trenchebarbe, ibidem positum, se firmiter et fideliter tenorem illius carte 5 en ce aie tled, Pandulph : retuims through observaturum. “rance, taking -s ; : nyt eae withhim eebt Els ita gestis, Pandulfus cum carta regis transfre thousand pounds : saa raay creda ° ; insilverinpart tavit ad Gallas, viij. M. bras argenti secum gerens, ut pr tcua den ee! archiepiscopo monachisque Cantuarize, ac ceteris causa or ganterury, interdicti exulantibus, in parte restitutionis faceret ab- exiles, for their losses oo 2 ete JOHANNIS DE OXENEDES. yy; Cum etiam tenor cartarum et prefate pacis forma ave 1313, illis omnibus placuisset, persuasit diligenter Pandulfus vises the exiled ut pacifice redirent in Angliam episcopi supradicti, re- iam peaceably to siduum restitutionis illico percepturi. Deinde regem commends, the | Francorum admonere ccepit, qui jam paratus erat in to withdraw from manu violenta ad Angliam transfretare, ut desisteret me King’s re- a proposito, et ad propria remearet. Cum igitur hoc ™°™™™"° audisset rex Francorum, iratus valde, dixit se jam in paratu navium, victualia, et armorum, plusquam [x* M. libras expendisse, et ex przecepto domini Papze in remis- sione omnium peccatorum laborem preefatum suscepisse. Sic itaque Pandulfo mediante, naves [ascenderunt] Return of the : . alate ° ‘ Bishops and the S. Cantuariensis archiepiscopus, W. Londoniensis, E. other exiled : A F : : ; ;: : : clergy to Eng- Eliensis, H. Lincolniensis, EK. Herfordensis episcopi, cum land, with King ae ys AE Z John’s reception clericis et laicis, causa Interdicti exulantibus, et apud of them. Doveram applicantes, ad regem venerunt. Cum autem rex adventum eorum cognovisset, venit obviam ipsis, et viso archiepiscopo et episcopis cecidit pronus in terram, obsecrans ut de se ac regno Angliz miseri- cordiam haberent. Videntes archiepiscopus et episcopi tantam regis humilitatem, de terra levaverunt eum, ducentes ad ostium Ecclesiz Cathedralis, et sicut mos King John ab- ; ; ‘: solved by the est, eum absolverunt. In hac absolutione juravit quod clergy; having . . : “7° sworn that he sanctam ecclesiam et ejus ordinatos diligeret, et leges would observe 5 is : ae < the ordinances of sancti Audwardi regis renovaret, et iniquas destrueret, the Church, and : : : renew the laws et bonas in regno faceret observari ab omnibus. of K, Edward. Pcenituit tandem regem Anglorum graviter, quod ad He repents, and . ° ° ° . ., MM despair sends preedictze pacis consensum inclinaretur. Unde misit messengers to a ; , 4 Murmuelius, K. ad Miramumelin, resem magnum Affricee, Marochie, et of rep ; : ? ; rocco, and Spain, Hispaniz, signans eidem quod se et regnum suum offering to hold P F : is kingdom __ libenter redderet, et eidem dederet, et deditum teneret tributary to him. ab ipso, si placeret ei, sub tributo. Rex Miramumelin Murmuelius, in os eee ° . : pp reply, refuses the nunciis cum indignatione respondit, dicens: “ Nunquam offer with indig- . . 8 . . nation, “ leoi vel audivi quod aliquis rex tam prosperum “ regnum possidens subjectum et obediens, suum sic “ vellet sponte pessumdare Principatum, ut de libero “ faceret tributarium, de suo alienum, de felici miserum. 118 CHRONICA A.D. 12138. “ Quin immo de multis audivi quod multi sanguinis “ effusione profluvio sibi libertatem, quod laudabile “ fuit, comparavit: modo scio quod dominus vester ‘‘ miser, deses, et imbellis, qui nullo vilior est, qui de “ jibero servus fieri desiderat, qui vere miser est “ nullique miserabilis.” Sicque nuntii recedentes, nec salutavit, nec aliquibus respexit donativis. Surrenders his = Hx tunc rex Johannes cogitavit regnum Anglize et crown, with the kingdoms of : : . ae ‘ Rarana ane dominationem Hyberniz Papze subjicere. Unde in treland, at *t- ecclesia sancti Pauli Londonias coronam, cum regnis Popeunder deed. Anoliee et Hybernie, in manus pape resignavit, et carta, quee prius de cera signata fuerat, et Pandulfo tradita, tunc auro bullata est, et Nicholao legato ad opus domini papee tradita. ly ee oh Anno gratie M’ce*xiliy’. Rex J ohannes transfretavit Poictou, and rex in, Pictaviam, ubi plurima castella inimicorum suorum Castles. potenter subjugavit. Nicholas, Bp.of Nicholaus, Tuscalensis episcopus, et apostolicee sedis Tusculum, in St. F 5 A Ais 5 Paul’s Cathedral, lJegatus, in die apostolorum Petri et Pauli in ecclesia Tnterdict. cathedrali Londonias sententiam Interdicti solenniter relaxavit, postquam duraverat annis sex, mensibus tribus, et diebus xilij. Qua relaxatione facta, gaudium totam terram exhilaravit. K John vemoves Rex Johannes suum promovit exercitum a Pictavia Lower Brittany. in Minorem Britanniam, ubi ad transitum pontis non longe nantes gloriose de hostibus triumphans- xx. milites cepit. Benth oF ee Johannes de Grai, Norwicensis episcopus, obiit. Norwich. Sub ecodem tempore convenerunt ad _ colloquium Conference of . : the Barons at apud Sanctum Aidmundum Comites, Barones, quasi St. Edmunds- eas : ° : . bury; the pro- orationis gratia, ubi cum diu et secretius colloquerentur uction 0 . . ° e . ° Henry the First’s de regis promissis et sacramentis, de quibus nullam charter of Liber- q . ties; and the spem habebant, producta est in medium Carta queedam oatn taken a Aa ek e ° ° ° e the altar of St. Henrici primi, in qua etiam carta continebantur que- mund for , ; A A their recovery. dam libertates et leges regis Aidwardi sanctz ecclesize Anglicans pariter et a magnatibus regni concesse, Juraverunt etiam magnates super altare sancti JOHANNIS DE OXENEDES. 119 Aidmundi quod si rex, leges et libertates jam dictas A.D. 1214. concedere nollet, ipsi ei guerram tamdiu moverent, donec fidelis comprobaretur. Hiis ita gestis, ad propria remearunt. Anno gratiz M°cc°xv®. Rex Johannes tenuit curiam Kk. John, at the A : ~ New Temple in suam ad Natale apud Wygorniam. Deinde veniens London, receives ° “1:8 the Barons. Londonias apud Novum Templum, ibique venerunt ad eum barones memorati, qui constanter exigebant ab eo libertates et leges, prout ipse sibi juravit, confirmari, Rex vero impetum eorum metuebat, humiliter inducias petebat usque ad clausum Paschee. Rex volens interim sibi preecavere, fecit sibi soli Reauires the re-' . ai : newal of Homage contra omnes homines per totam Angliam fidelitatem firovstout jurare, et homagia renovare. Ebdomada Paschali convenerunt barones apud Meeting of the ° Barons at Brack- Brackele; erat autem numerus exercitus eorum ad duo ley, whence they "11: “7° : : : forward to the millia militum preter equites, servientes, et pedites King a copy of . ° ° e € Laws 0: armis munitos. Miserunt itaque ad regem scedulam, King Edward. in qua regis Aidwardi leges continebantur. Rex, inspectis articulis, iratus respondit, dicens: “ Et quare the King’s reply. “ cum istis iniquis exactionibus regnum non exigunt ?” Juravitque, furibundus horribiliter, se nunquam illa concessurum, Quod cum magnates cognovissent, COn~ The Barons . ; : i . *7-,+* _ Choose Robert stituerunt Robertum filium Walteri principem militias Fitzwaiter for suze, appellantes eum Marescallum exercitus Dei et chet a weed Ecclesize sanctz, et sic ad arma convolantes, versus Norhamtone acies ordinatas direxerunt, et illico Castrum Castle of North- obsidione vallaverunt. Sed nec profecerunt. ; a Deinde clam et festinanter versus Londonias pro- the Barons re- perantes, per portam de Alegate intraverunt. Portas ™°’°'°"¢™ extunc assignatis suis custodibus vigilanter observa- bant, suspensum est Scaccarium et Placita. Nullus Interruption of inventus est vicecomitum, qui regi responderet, aut ce obediret. Rex autem, se cernens jam fere ab ommibus The King agrees derelictum, mandavit magnatibus quod pro bono pacis Baronsat, | et regni sui exaltatione concederet eis Libertates, quas petebant. Statuerunt diem ut veniret contra eos ad 120 CHRONICA A.D. 1215. colloquium, in prato inter Stanes et Wyndleshores, xv°. die Junii. . The Great Char. Quo cum pervenissent, rex baronibus postulata ter and the Char- : aes : : ter of Liberties Concessit, et carta sua conscripsit ; super de’ libertati- of the Forest 5 ° : granted, bus Foreste. Rex autem omnibus et singulis secretum vultum et jocundum exhibens, asserens se sapienter et feliciter omnia consummasse ; cum tamen hiis contraria cogitasset, prout sequentia declarabunt. Et sic soluto colloguio, barones cum cartis suis spe vana refocillata ad urbem Londoniz remearunt. The Kinggoesto Rex vero, nocte illa sine quiete quiescens, ante the Isle of Wight. < F is lucem ad Vectam insulam latenter confugit. Sends Pandulph Misit ad curiam Romanam Pandulfum cum aliis to Rome to aid es es ° ° in counteracting Nunciis, multiplici promisso corruptis, ut baronum pro- the Barons. : ay A positum irritarent. eo antis Eyes Misit etiam ad omnia finitima regna ultramarina neighbouring ae sae ste ; territories be- Cum sigillo suo propter militare presidium ut homines yond sea for the engagement of suos naturales confunderet. troops. Sends orders for Misit etiam ad omnes castellanos suos, preecipiens ‘irengthening of Sngulis ut castella sua omni victualium et armorum ge- all his Castles. ~nere cum preesidio militari communirent. Simili modo multos de V™ Portubus sibi incurvayvit enervatos. Kodem anno celebratum est Concilium generale Council of Latee Lateranense a domino Papa Innocentio. Cassata est ac Innocent per dominum papam Carta de libertatibus regni we Gartcrot CONCeSSA, TRS eae Committitur castrum Roffense ad custodiendum siege of Roches- Willelmo de Albineto. Cum etiam rex innumerabilium alienigenarum, quos advocaverat, agmine stipatus, cas- trum illud cum ipsis militibus, qui se in ipso recepe- rant, obsidione repentina vallavit; obsessi vero hostes insurgentes viriliter repellentes innumerabiles eorum ad carcera transmiserunt. Veneruntque ex Brabancia, Flandria, et Louania, Walterus de Buc, Girardus de Soccingi’ et Godescale. Preeter istos venit Hugo de Bous. 1 Sic MS. Sotini. Rog. Wendov. JOHANNIS DE OXENEDES. LSE Ingressus igitur navem in multitudine gravi, suborta A.D. 1215. tempestate horribili, submersus periit cum tota familia sua. Cum autem obsidio castri Rofensis tribus fere mensibus, ipsi inclusi de turri exeuntes sese regi preesentaverunt. Eodem anno Papa de regno Anglize solicitus, de quo Barons excom- : ‘ : municated by dominus de novo effectus erat, barones excommunicavit. the Pope. Circa dies istos Symon de Langetone in archiepi- scopum Eborum eligitur, sed quoniam fratrem ejus simon de Lange- habuit exosum, cassationem procuravit. Novus enim cover anes papalis vassallus in omnibus meruit favorabiliter ex- audiri. Diebus sub eisdem, Stephanus Cantuariensis archie- Suspension of ephen de piscopus suspensus est ab ingressu ecclesiz et divi- Langton, Abp. norum celebratione, eo quod Barones Angliz per dio- performance of cesim suam denunciare noluit publice excommuni- duties. catos. Rex igitur Johannes valde depopulatur partes x. Jonn ravages aquilonarias: cepit multa castella; nobiles et incolas aridot Enea et variis et Inauditis poenarum generibus affectos trucu- lenter spoliavit. Multum acceptans tyrannidem Falcasii, dedit ei castrum de Bedeford, et nobilem mulierem Margaretam de Ripariis. Anno gratiz M°cc°xvj®. Rex Johannes cepit Castra ae - r akes Belvoir de Belvero, de Fekingeham, de Sauue, et multa alia. and various ae oes : . . other Castles. Hiis diebus facta est denunciatio excommunicationis penecial excom- quam dominus papa in concilio Lateranensi publice pipe ve fecit in omnes infestantes Johannem regem Anglia. «qm Barones vero nominatim et in specie excommunicati poets te sunt. Unde in arcto positi, Lodowycum primogenitum aneeg hese regis Franciz in regem elegerunt. eat Lodowycus in Angliam veniens cum ingenti gaudio Arrival of Louis. Londoniis receptus est, cepitque homagia et fidelitatem Nouape ot hes ab omnibus comitibus, Warennize, Harundelize, Sarum, a et baronibus ac civibus. Cesserunt igitur in potes- tatem Lodowyci omnes provinciz australes, preter sola castella de Dovera et de Wyndleshores, et orientales partes Anglize. Eodem anno Alexander rex Scotize fecit homagium A.D. 1216. Receives the homage of the K. of Scotl. Eustachius de Vesci slain. Disclosure of intended trea- chery on the part of the French. K. John ravages Norfolk and Suffolk ; the pos- sessions of the Abbies of Burgh, Croyland, &c. Turning south- ward arrives at a place called “ Wellestrem,” where he loses his baggage and treasure. Reaches Swines- head Abbey. Thence goes to the Castle of Lacford. Confesses to, and receives the Sa- crament there from the abbot of Croxton. Names his eldest son Henry his heir, In reply to the abbot of Croxton, directs his se- pulture to take place at Wor- cester. Review of his reign, 122 CHRONICA Lodowyco, Sed facto, ut dictum est, homagio, tristis ad propria remeavit. Kustachius de Vesci occiditur. Proditio et superbia Francorum per quendam nobilem virum de regno Francie detecta est. Rex Johannes in fortitudine gravi provincias de Suth- fole et Northfole misera contrivit afflictione. Deinde per mariscum divertens, possessiones abbatum de-Burgo et de Croylandia, et eedificia et blada Conani filii Helye combussit, ipsomet ignem supponente, nec prius inde recessit donec omnia consumpsisset. Deinde versus aquilonem iter arripiens aquam marinam cum fluviali mixtam sine duce transire presumpsit. Qui locus Wellestrem dicitur. Sed vix evadens, ibidem bigas, summarinos' predas et rapinas portantes, et omnem thesaurum et supellectilem, irrecuperabiliter amisit. Rex cum exercitu. suo vix elapsus, tristis valde et moerore confectus, apud Abbatiam de Suinesheved per- noctavit. Ubi, ut creditur, de rebus a fluctibus devoratis tantam mentis incurrit tristitiam, quod acutis febribus eraviter coepit infirmari. Deinde usque ad castrum de Lacford,? manno leviter portante, pervenit. Deinde in castro memorato decumbens graviter infir- matus. Ab abbate canonicorum de Crokestone consi- lium confessionis et eucharistiam suscepit. Deinde Henricum primogenitum suum regni sui heredem con- stituit. Hiis ita gestis, siscitabatur ab eo abbas de Crokestone si ipsum mori contigeret ubinam vellet eligere sibi sepulturam. Cui rex: “ Deo et sancto Wlstano corpus et “ animam meam commendo.” Cum igitur regnasset rex Johannes annis xviij., ab hac vita, post multas hujus seeculi perturbationes et labores inutiles, in multa mentis amaritudine distractus, migravit, nihil terra, immo nec seipsum in pace possidens. Sperandum tamen est, quod queedam bona opera, quee fecit in hac 1 Se, summarios. | ? Castellum de Lafort. Rog. Wendov. JOHANNIS DE OXENEDES. 123 vita, allegabunt pro eo ante Summi Judicis tribunal. A.D. 1216, Construxit namque abbatiam de Bello Loco Cisterei- ensis Ordinis, et moriturus domui de Crokestone cum corde suo terram x. librarum legavit; et quod per seecula ascribendum est ei ad laudem, quosdam Grecize philosophos, cum magno fastu ad curiam suam in vita sua venientes, qui secundum eorum assertiones fidem Catholicam in multis voluerunt corrigere, repulsit, nec mutire permittebat. Istee sunt terre, quas rex Johannes amisit, scilicet pro angariis et oppressionibus multimodis, fornica- tionibus et variis injurlis, et perjuriis, quee facere non cessavit. Prima fuit ducatus Normanniz, comitatus Bolismi, comitatus Conomanniz, id est Lemenie, Andegavia, Pictavia, Lemonica, id est Lemorin, Aluer- nia, Angolisma scilicet archiepiscopatus. Hee autem omnia quandoque erant regis Johannis. Demum Angliam et Hyberniam tributo supposuit, ad reddendum ipse et successores sui summo pontifici Romanorum annuatim M. marcas de regno Angliz et Hyberniz imperpetuum, scilicet in festo sancti Michaelis quingentas, et ad Pascha quingentas, scilicet septingentas pro regno Anglize, et ccc* pro regno Hyberniz, qui nihil horum revocavit usque ad diem mortis sue. Henricus filius ejus, anno etatis suze decimo, in die Coronation of apostolorum Symonis et Jude promagnifice coronatus Boa da est, a qua coronatione anni regni sui computantur. Ista Coronatio facta: fuit anno gratiz M°ce°xvj°, a Stephano Cantuariensi archiepiscopo, xvj. kalendas Junii, quando ex edicto regis omnes preeter ordinatos sertis florum utebantur. Numerum?’ Francorum concaptivorum in mari, cum Victory over the Kustachio monacho. Anno gratiz M°cc°xvij°, Die cg ae sancti Bartholomei decapitatus est przedictus Hug- monk beheaded. tachius in mari. Willelmus de SBarens, comes de 1 Sie MS, A.D. 1216. King Henry; reasons for the designation of him as the IIJ4 of his name. Declared King at Gloucester. Coronation. 124 CHRONICA Naverit, et Willelmus de Pessi, et multi alii nobiles, cum x. de majoribus Francie, et vj* et v milites, et vij servientes bene armati, et xxxiij"* arcubalistarii, et vij. centum pedites; omnes preedicti vivi capti sunt, et plusquam M. occisi sunt, et plusquam M. submersi sunt. De prima coronatione Henrici Tertii, filii regis Johannis, a quo computantur anni coronationis ejus- dem Henrici dictus Tertius, quod, sicut intitulatur in cronicis, historiis, scriptis, et cartis, non ratione nume- rali, sed ratione regiz dignitatis sive dominationis ; verbi gratia, si numeretur primus MHenricus, filius scilicet Willelmi Conqueestoris, deinde Henricus filius Galfridi Plantageneste comitis Andegavize et Matildis imperatricis. Postea filius ejusdem Henrici, qui specio- sus et junior rex dicebatur. Deinde ipse Henricus, de quo modo agitur, erit profecto quartus. Preeter- mittitur autem in stipite regum regnantium Henricus dictus speciosus et junior rex, quod nec rite coronatus est, et contra libertatem ecclesiz Cantuariensis et voluntatem archiepiscopi sancti Thome tunc viventis et contradicentis, et quod nunquam regnavit. Mortuus est enim adhuc patre vivente. Ratione igitur reg- nantium juste rex Henricus Tertius nuncupatus est. Defuncto, ut dictum est, rege Johanne, convenerunt apud Gloverniam in vigilia apostolorum Symonis et Jude, in preesentia Walonis apostolicee sedis legati, Petrus Wyntoniensis, Jocelinus Batoniensis, et Syl- vester Wygorniensis episcopi, comites Cestriz, de Pene- broc, de Ferrariis, cum aliis pluribus abbatibus, priori- bus et turba multa nimis,’ ut Henricum primogenitum regis Johannis in regem Angliz feliciter exaltarent. In crastino preparatis omnibus ad coronationem spectantibus, legatus acerdos, associatis sibi episcopis et comitibus memoratis, duxit eum ad ecclesiam con- 1 mimis, WS. JOHANNIS DE OXENEDES. 125 ventualem cum processione solempni, regem accla- A.D. 1216. mandum. Deinde juravit quod honorem, pacem, ac reverentiam portaret Deo et LEcclesiz sancte, et ejus ordinatis, omnibus diebus vite suze, et alia multa que in coronationibus solebant reges jurare. Coronatus est Henricus iii. anno etatis sue decimo, in die apostolorum Symonis et Jude. Regi igitur Henrico coronato, quem gratia juventutis et Innocentia cunctis reddidit amabilem, et venusta facies cum flava cesarie singulis favorabilem, sermo maturus universis venerabilem, nobiles regni certatim con- volando promptius adheeserunt. Cumque Lodowycus ac barones, qui adhuc cum Dover Castle : : ° 4: . surrendered to Ipso stantes in obsidione castri de Dovera, de morte Louis the regis Johannis certificarentur, invasit omnes fallax leetitia, quasi regnum Angliz jam sibi subjugassent. Sed constantia, probitate, ac felicitate Huberti de nubertaeBurgo. Burgo, constabularius ejus castelli confisus recessit. ” Sed postea castella de Herford' et de Bercham®* ob- sidione vallavit et cepit. Redemptus est a carcere et liberatus pro vj. millia winiam de marcarum Willelmus de Albineto, qui, facto homagio “"” regi Henrico, tradidit ei rex castrum de Latford? ad custodiendum. 7 Lodowycus igitur in superbia erectus venit apud The Dauphin sanctum Albanum, die beati Thome apostoli, exigens itoand: ante ab abbate Willelmo, ut faceret ei homagium. Qui font ¢he alien cum abbas se nolle ei homagium facere respondisset, nisi prius absolveretur ab homagio quod fecerat regi Anglorum, Lodowycus indignatus vehementer juravit se igne ipsam Abbatiam cum tota villa crematurum, nisi faceret quod petebat. Tune dictus abbas pro in- duciis usque ad Purificationem beatee Marie dedit ei quater viginti marcas argenti. Anno gratiz M°cc°xvij®. Henricus juvenis rex fuit xvije. 1 Hertford. 3 Ledford. Rog. Wendov. * Berkhampstead. 126 CHRONICA A.D. 1217, ad Natale cum Wallone legato, et Willelmo Mares- callo, rectore ejusdem regis et regni. The town of St Falcasius, genere ignobilis, sed vitiis multo ignobilior, by Faleasius. cum multitudine gravi [venit ad] villam sancti Albani, scilicet in crepusculo vespertino, nocte sancti Vicentii, impetu facto mopinato villam totam feranter spoliavit, homines et foeminas, et etiam infantes cepit et immise- ricorditer mancipavit vinculis arctissimis ac interfecit, atque ab Abbate c. libras extorsit. Quibus ita gestis, Falcasius, cum spoliis et captivis tractis, turpiterque vinctis manibus, ad castrum suum de Bedeford citius advolavit. William Mares: Willelmus Marescallus, regis et regni custos, de chal, the King’s arg . . guardian as- consilio episcoporum et magnatum fecit convocari sembles an army aa to raise the siege OMNES castellanos ad regem spectantes, precipiens ut feria secunda in ebdomada Pentecostes, apud Newere ad edictum regis convenirent, ut pariter cum ipsis obsidionem eastri Lincolniz potenter dissolveret. At illi, quibus erat ardens désiderium bellum cum excom- municatis disserere Francigenis, et pro patria dimicare, convenerunt, congregati recensiti sunt milites eccc", ba- listarii cctl*, servientes, equites quoque innumerabiles. Hii omnes cum confessionibus et corporis et sanguinis Domini nostri Jhesu Christi perceptione sese contra hostilium incursionum pericula muniebant. Legatus vero ipsum Lodowycum nominatim, et omnes complices suos et fautores, excommunicavit, et omnes regi ad- heerentes absolvit, et benedixit illis. Barones et Francigenz in civitate existentes tantam ex eorum multitudine conceperat fiduciam et securi- tatem, ut desuper adventum regalium sannas dederunt et cachinnos, non cessantes castrum spiculis impetere et petrariis flagellare. Obseratis igitur portis et cus- todibus adhibitis, omnes se ad defensionem przepara- bant. At regales miserunt Falcasium, cum agmine suo toto cui preerat,’ et cum balistariis omnibus, qui 1 tio ci pererat, MS. JOHANNIS DE OXENEDES. 127 portam civitatis saltem unam exercitui patefacerent. A.D. 1217. Tandem moles exercitus totius regni, januis civitatis Battle of Lincoln. licet cum difficultate confractis, civitatem ingrediens audacter prorupit in hostes. Videns igitur ex ictibus gladiorum igneas prosilire scintillas et ad modum tonitrui vel terre motus totam terram reboare ex congressu confligentium, irruit pars regalium in comi- tem Perticensem, cirecumdans eum, et versum est in ipsum pondus_ belli. Sed demum hortabantur Anglici Death and inter ut se redderet, ut vivus evadere posset. At ille per of Perche. cerebrum Dei juravit, quod alicui Anglico se nunquam redderet. Cujus quidam p The refusal of fun s eM 48 ao the barons to nens, convenit in unum, et conspiratione facta supra obey tle Peaee dictas occasiones preetendebant, ut pacem regni per- commands. turbaret, unde quaedam pars resignare renuit, queedam supersedit, queedam vero obedit. Wil ; Miracles at Apud Bomholm crebruerunt divina miracula, ad puracdes at gloriam et honorem Dominic Crucis. Anno Domini M°ce®xxiij®. Rex Henricus, anno regni —_xxiiij. 4 #40 ’ - Sie. ; + The King keeps sui ix®, ad Natale tenuit curiam suam apud Norhamtone. Christmas at ; ; - : orthampton. Comes Cestriz, cum suis conspiratoribus, apud Ley- : . ‘ 1 7 The Earl of cestriam festum suum tenuit, tumens et minans Chestenwith his 1 ‘ * Inetioanr . companions in ampttas contra regem Henricum ; justiciarium exagge conspiracy, keep Py ‘ , their festival at Tans pro custodiis castrorum ac terrarum, quas rex Leicester: exigebat ab illo. Nec mora, archiepiscopus sollempnes nuncios misit ad Legecestriam, ad comitem Cestria, the pene toe bt ai : 9n$ & : 7 . the Earl of firmiter denuncians quod nisi in crastino resignaret, Rhus ceman gs “ : : : ing the deliver in manus regis omnia Castella et Honores ad coronam erg bey Meet hgh : s eS ; by the followin spectantes, 1pse et omnes episcopl ipsum et omnes day, on pain of complices suos nominatim excommunicarent, sicut eig ;xcommunica- 1 ampullas. 156 CHRONICA A.D. 1224. a domino Papa fuerat demandatum. Comes vero cum ab e A si geese proprium armatorum defectum verebatur recalcitrare et steps, 8 to : . - 3 Northampton, @Xcommunicationem ex altera parte formidabat, ubi and i conciled . 46 : with the King. Salubri usus consilio venit apud Norhamtone ad Regem, Conf ce at . 4 Warthanipios qui tune cum rege pacificatus est. Justices Itine- Kodem tempore convenerunt ad colloquium regis rant at Dun- teeta : . : staple. apud Norhamtone Rex et archiepiscopi, episcopi, cum comitibus et baronibus, et aliis magnatibus regni. Nempe tunc temporis fuerunt apud. Dunstapliam Falcasius thrown Justiciarii, quos Itinerantes vocamus, ubi Falcasius on the King’s S 3 ae 5 : 5 K ; bare mercy inrespect Inter alios cecidit in misericordia regis de triginta of the new dis- seisin. partibus literarum et amplius de nova deisma;' de quibus singulis in centum libris erga regem debuerat condempnari. Falcasius takes Hoc cum Falcasio fuerat intimatum iratus est measures to cap- A ; A be ‘ . aos eee ture the Justices valde, jussit militibus suis ut justiciarios preefatos aaa caperent et apud castrum de Bedeford carcerali custodize deputarent. Rumore itaque divulgato, misit rex nuncios ad custodes castelli, petiit ingressum sibi ee dari, et justiciarios SUOS sibi reddi. Willelmus autem de of Falcasius. § Braute, frater Falcasii, et alii jam inclusi, nunciis regis Cation Pewrt responderunt se castellum non reddituros, nisi a domino Falcasio preeceptum haberent, et hoc precipue, quia regi de homagio vel fidelitate non tenebantur astricti. Iratus rex, et’ merito jussit castellum obsidione vallari. Preelati omnes obsessos excommunicaverunt. Quod factum est xvj. kalendas Junii. Quid plura? Tandem capto castello, suspensi sunt inter milites et servientes Faleasius exiled. pPlusquam lxxx., et factus est exul Falco, dominus tunc illius castri, per judicium regni Angliz; et quasi in momento idem Falcasius de divite pauperrimus eftec- tus multis poterit et maxime nocentibus fieri in ex- ilium ;* de quo quidam sic ait :— “ Perdidit in mense Falco tam fervidus ense Omne sub sevo quicquid quzesivit ab zevo.” } disseisina. | ?exemplum. Rog. Wendov. JOHANNIS DE OXENEDES. 137 Concessum est regi carucagium de qualibet carucata A.D, 1225. ij. solidos. Magnatibus concessit rex scutagium, scilicet pee aphccisy de scuto duas marcas. reigned sec Anno gratiz M°cc°xxv®.. Rex Henricus 111°, anno XxV°. . . . ° Festival of regni sui x°, ad Natale tenuit curiam suam apud West- Christmas held s 4 whe é at Westminster ; monasterium. Sollempnitate igitur, ut decuit, magnifice when completa, petiit rex consilium et auxilium, quibus coronam Angliz, et dignitates amissas, ac jura pristina -posset revocare. Ad quod plene perficiendum regi «fifteenth of al sufficere credidit, si ei quintadecima pars omnium through Eng- sate : : ; . land, whether of bonorum mobilium totius regni Angliz, tam a personis clergy or laity, : Seg aes an ¥ was moved for, ecclesiasticis quam a laicis, donaretur. Huis m hune ae semen modum prosecutis, archiepiscopus et tota concio alio- me App. and A ‘ . 5 hole Council rum, habita deliberatione, regi dedere responsum, quod assembled, Bx Aik ; os agreeing to this regiis petitionibus, licet magnum postulasset, obtempe- Treated cos Gate Stee : : A dition of the rarent, si illis diu petitas libertates et seepe concessas, King’s granting 4 : : : -, two new char- omni cavillatione remota, concedere voluisset. Annuit ters, one of gene- - : A eines - ral Liberties, the itaque rex, cartisque protinus conscriptis et regis other of the sigillo munitis, ad singulos Anglize comitatus cartze which the King sigillate diriguntur, et ad provinciales illas, que in cach forestis sunt constitute, duze cartes sunt directs, una scilicet de libertatibus communibus, et altera de liber- tatibus foreste ; et sic soluto consilio, delate sunt cartee singule ad singulos comitatus, ubi, ex regis mandato literatorio interposito juramento ab omnibus observari jubebantur. Eodem anno, in die Purificationis beatee Marie, richard, the C A 5 A King’s brother, Ricardus frater regis Angliz donatus est cingulo with ten others, ane - c ~ : receives knight- militari, et x. nobiles cum eo, qui ad ejus sunt obse- hood, and subse- quium deputati, qui postea vernali tempore a rege, cum eee ots. Willelmo comite Sarum et Philippo de Albineto, mili- tibusque xl*, in Wasconiam missus, apud Burdegalim He is received at est appulsus, qui omnes ipsum gaudenter suscipientes, we regi Angliz per ipsum subjectionem fecerunt. Dedit itaque eidem Ricardo, ante recessum suum, Richard made ° : : 3 Earl of Cornwall comitatum Cornubiz cum tota Pictavia, unde ab by his brother; : F , and Earl of omnibus comes Pictavize vocabatur. Poictou. 138 CHRONICA A.D. 1225. Militia magna, quam rex Francorum misit contra A military force, : ° : : A st cant Ricardum fratrem regis Anglize, in succursum Pictaven Richard by the , ‘ = F ‘ $ K of Hines sium, confusi vincuntur, capiuntur, et interficiuntur. defeated Kodem anno obiit aos Bigod comes Orientalium Death of Hugh Bigod. Anglorum. xxyvj°. Anno gratiz M°cc°xxvj®. Rex Henricus iii, anno ci Winchester, =reoni sui xj°, fuit ad Natale apud Wyntoniam; solemp- The King taken Nitate perfecta, profectus est rex apud Merlebergam, pues ubi gravi infirmitate corruptus per multos dies de- speratus jacebat. Otto, the Pope’s Legate, in the Otto, Domini papze Nuncius, in primis petiit ab omni- name of the os ‘ Pe deere Pontiff, demands bus ecclesiis cathedralibus duas preebendas exhiberi, the patronage of ‘ : : ve two prebendsin unam de portione episcopi, et alteram de capitulo; et every Cathedral, ea ‘ 3 i : and fromthe de coenobiis, ubi sunt diverse portiones abbatis et Abbies, where : , : theabhotand conventus, a conventibus quantum pertinet ad unuin convent had por- ; tions, as much as monachum, et ab abbate tantundem. served ror one . . * es 4 fee 8 . monk. Magister Otto Romam invitus rediit, qui injunxit Ste- toute to Bene, Phano archiepiscopo, sicut erat in litteris Domini pape aving fhe busi expressum, ut, convocatis rege et omnibus regni preelatis, Storhen et hands, Tesponsum eorum stiper negotio, pro quo idem Otto see a missus fuerat, domino papa transmittente, non omittat. oe cee Stephanus Cantuariensis archiepiscopus, convocatis Council, at which ad Concilium rege et preelatis, recitari fecit litteras de proposed receives beneficiis conferendis. Rex itaque super hoc habito consilio diligenti tam magnatum quam prelatorum, nequaquam consensit. Et sic concilio soltto, concessa est omnibus licentia recedendi. Feet ink Obiit Pandulfus Norwycensis episcopus, cui sticcessit dulph Bp. of Nofwith; Tho. ‘ 1 Nomwich; tho. Thomas de Blumvilla. bee aree Beatus Franciscus in civitate Assisii, de qua ortus eatn oO , ° . ‘ Francis at Assisi, est, apud sanctam Mariam de Portiuncula, ubi etiam € place O iF z * . ia Foe ° birth, ordinem Fratrum Minorum ipse inchoaverat, migravit ad Christum, ilij ° nonas Octobris. De quo Versus :— “Sanctus Franciscus Romana spectus in urbe Dia ser’ volucrum sermonis semina vite.” 1 Blundevilla. tog. Wendov. JOHANNIS DE OXENEDES. 139 Anno gratize M°cc°xxvij’. Celebravit rex Henricus A-D. 1227. iii, anno reoni sui xij’, festum natalis Domini apud,, i = edie ited QPUC he King holds ine i ° i; j his Christmas at Radinge. Deinde rex Londonias veniens causatus est Ps GpUsnes? . ° . . . * e at London, de- cives Londonienses, qui in preejudicium suum dederunt * Loncon, cd i : Citizens five Lodowyco jam defuncto, in recessu suo ab Anglia, v. ieee a eanks, : , : : the sum which mille marcas argenti. they had given to ; ina @] : Louis K. of Unde compulsi sunt ipsi cives pecuniam memoratam #oae. lately persolvere. Cepit preeterea ab eis quintam decimam (<24. on Mis re- partem omnium bonorum mobilium suorum et totius P™s!n¢. : F ° = ‘i The King de- substantiz suze, sicut ei prius fuerat ab Anglia tota manded, more- over,the fifteenth concessum. of all their move- De burgensibus autem Northamtoniz cepit mM. et whole substance, ducentas libras preter quintam decimam, quam generac before aes liter extorsit ab Anglia. Compulsi sunt etiam virl re- England; ligiosi et clerici ad hance xv. dare omnium bonorum foiticnetmom the suorum, tam [rerum] ecclesiasticarum quam laicarum. eon Kodem tempore, mense Februari, rex apud Oxoniam At a Council at congregato Concilio, denunciavit omnibus se legitimze the Uharterd ot esse eetatis, ut de catero solutus a custodia Regia vr negotia ipse principaliter ordinaret. ‘Tandem in eodem Concilio idem rex fecit cancellare omnes cartas de provinciis omnibus regni Angliz, tam de libertatibus forestee quam de omnibus libertatibus postquam cartze illee concessee fuerant, et libertates scriptze et signatze dum ipse erat, ut dixit, sub custodia, nec sui corpori aut sigilli aliquam habuit potestatem. Unde viribus carere debuit, quod sine ratione fuerat usurpatum. Facta est autem super hiis in concilio ingens murmu- ratio, et omnes in justiciarium hujus_ perturbationis causam refundunt, et auctorem ipsum aflirmant. Unde nomen Huberti exosum factum est omnibus, et impre- cabantur omnes ejus confusionem et mortem. Tune denunciatum est viris religiosis et aliis, qui The Religious ’ oe, ¥: A , and others, to suis volebant gaudere privilegiis et libertatibus, ut whom charters : . es : ad been granted, innovarent cartas suas de novo regis sigillo. Scientes compelled to ; : , ecure such quod rex cartas antiquas nullius esse momenti reputa- under the new bat, pro quorum innovatione non juxta singulorum 140 CHRONICA A.D. 1227. facultatem taxatio facta est, sed quicquid justiciarius estimabat, solvere sunt coacti; et sic diatim odium omnium et maledictiones in caput suum coacervavit. Honorius ILI. Defuncto papa Honorio, de quo ante mortem ejus, cum mortuus crederetur, ubi erat et exhaustus et semivivus, pape’ Romano in res papales debacchanti quod viveret per altam fenestram monstraretur, ait quidam :— “QO pater Honori, multorum nate dolori, Est tibi decori vivere, vade mori.” Greg. IX. Cui successit Gregorius. Richard, Harl EKodem tempore Ricardus frater regis rediit in retums. Angliam, qui ab ipso rege et magnatibus regni cum honore receptus est. Renewal ofthe - Facta est motio magna in opus Crucis per universam Christianitatem cruce signatorum, et de Anglia fuerunt proborum hominum inter senes et juvenes plusquam Bishops of Win- x]* M. numerati. Unde Wyntoniensis et Oxoniensis! chester and Exeter go from 1 1 in] ; mi : : Exotor go from | episcopi iter arripiunt Hierosolimitanum; sed negotium salem. crucis per imperatorem Fredericum fuit impeditum. Unde Deo irato, multiplicata sunt mala et angustiz ab illa hora, sicut sequens sermo declarabit. xxviije. Anno gratiz M°cc°xx®viij®. Rex Henricus ii, anno he K. holds hi ; gig ; : Cree regni sui xiij°®, tenuit curiam suam ad Natale apud York. i Eborum. PopeGregory’s Papa Gregorius, cum imperatoris Frederici contu- excommunica- - A a 4 x » ‘ Ton maciam, simul Crucifixi contemptum impunitum diutius distulisset, ipsum excommunicavit, et latam sententiam per apostolicas litteras in diversis mundi partibus publicari preecepit. Imperator vero Fredericus, sicut papa per litteras suas sententiam fecerat publicari, ita scripsit universis Regibus et Principibus Christianis, conquerens sententiam in eum injuriose fuisse latam. In conclusione hoc adjecit, exhortans omnis orbis 1 sc, Exoniensis. JOHANNIS DE OXENEDES. 141 principes ut contra incomparabilem Romane curis A.D. 1228. avaritiam et iniquitatem sese perspiciant, quia tunc salute sua res agitur, paries cum proximus ardet. Stephanus Cantuariensis archiepiscopus, przelatorum Death of Stephen . : : ‘ ena Abp. of Canter- inter omnes occidentales merito celeberrimus, vij. idus bury. Julii diem clausit extremum. Imperator Fredericus in Terram Sanctam veniens Tho Emperor : 5 . ° . . ary 1 e negotium crucis Christi magnifice promovit, et propo- Holy Land, and 2? : Deu : advances the situm peregrinorum quamplurimum approbavit. Crusade, Fama floruit de Johanne Cartaphila, quem Ananias Jobn Carta- : ay eee ¥ philas, the Wan- baptizavit, et qui indixit crucem crucifigendum. dering Jew. Anno gratis M°cc°xxix®. Rex Henricus iii, anno ie erm, e . eevee . ° ° > ing reoni sui xiij°, tenuit curiam suam apud Oxoniam, his Court at % F ; us _ 3 Oxford, where ubi venit ad eum archiepiscopus Burdegalensis, missus the Abp.of a magnatibus Wasconie, Aquitaniw, et Pictavice. by the nobles of . ee ee . ° Fy y> q al Venerunt etiam et alii nuncii solempnes de Normannia, taine, and Poic- quorum omnium unum erat negotium, ut videlicet envoys from Nor- i ; mandy, waited ex parte magnatum regionum preedictarum regem upon the King, Wie h 5 7 ‘ ©”, announcing their solicitarent studiose, quod ad partes illas in propria readiness to join F a , Z and support him persona venire dignaretur; denunciantes ei quod im the recovery \ ; : f 3 of his lost trans- universi cum equis et armis venirent, et populus totius nS regionis cum illo starent usque ad capitis exposi- tionem, ut revocare posset jura sua amissa et heeredi- tates dissipatas. Rex autem adhuc nimia erat cereus The King, under simplicitate, a justiciario suo Huberto, quem unicum Hubert, the jus- x 2 meh Mars sas Bes : ticiary, makes no habuit consiliarium, consilium querens, nihil aliud rorly, Bad accepit nisi ut negotium differret, donec firmus certifi- tum. caretur, et hora felicior arrideret. Nuncii vero aliquod non habentes in responsis, dolentes ad_ propria remearunt. Circa istos dies Hubertus de Burgo justiciarius Hubert de Burgh . é D ari O Anglize gladio accinctus est a rege ad comitatum Kent. Cantieze. Circa dies istos, papa Gregorius nimis moleste ferens Pope oa quod imperator fT redericus, spreto papali consilio, the Hemp It excommunicatus ad Terram Sanctam transierat, decrevit John de Breius, eum, quem contumacem vidit, ab imperiali culmine some time K. of 142 | CHRONICA A.D, 1229. preecipitare. Tandem constituit principem totius mi- command ofhis. Utize sue Johannem de Breius, quandoque regem Jero- aes solimitanum, et collegit pecuniam magnam in diversis mundi partibus stipendiariis distribuendam. Sed hee, et alia multa et varia, imperatori Deo in Terra Sancta jam potenter militanti nunciebantur. Quarrel between ¥ 19.4 7 19] the aoa ee Magna discordia inter scholares et clves Parisius orta citizens of Paris. est, ita quod unus de magistris famosis in civitate non remansit. Unde versus :— “En?! morimur strati, czeci,” mersi, spoliati, Mentula legati nos facit ista pati.” Richard, bishop r ' on = : of Linco mate odem tempore, cassata electione Walteri monachi De othe’ Cantuariensis, Ricardus Lincolniensis ecclesize cancel- gion oF onk laxius in archiepiscopum Cantuariensem constituitur. these, Bane EKodem tempore Dominus Jhesus Christus, humilium Jornsslom aud consolator, cCivitatem sanctam Jerusalem et terram the Holy Lan it ie Soe oe ; : inwhole restored totam populo Christiano, et specialiter imperatori to the Emperor, : ahaa Frederico, restituit. Entry into and Fredericus imperator ingressus sanctam civitatem, reconciliation of ' ; ° es 3 oe : the City. patriarcha, cum episcopis et alus Domini fidelibus, mundificavit templum Domini, cum aliis locis sanctis, abluentes pavimentum et parietes aqua benedicta, et agentes processiones in ympnis et canticis; refocilla- verunt Deo loca sancta, diuturnis infidelibus sordibus profanata. Magister vero Walterus, frater quidam de Ordine Praedicatorum, Anglicus natione, qui a domino papa officium preedicationis in exercitu Christi susce- perat, celebravit divina in ecclesiis suburbanis, quia quamdiu imperator excommunicatus fuerat intra urbis moenia moram fecit, nullus eidem missam celebrare preesumpsit. Hiis igitur, Deo dispensante, ordinatis, imperator, ut vestigia Christi plenius adoraret, disposuit pedes adire loca sancta terree illus, et preecipue in laneis et 1Heu. Rog. Wendov. | ?vineti. bid. JOHANNIS DE OXENEDES. 143 jejunio fluvium Jordanis, in quo Christus baptizatus A.D. 1229. i 1 : a a4. Defection of the fuerat, Antiquo autem scismatum seminatorium, pro- Nlemplary ens curante Sathana, incole Terre Sanctz, sancti scilicet Hespitallerstrom the Emperor, Templarii et Hospitalarii, invidentes magnificis factis imperatoris, ex odio papali sibi cornua assumpserunt, Volentes igitur heec omnia sibi ascribi, significaverunt subdole et proditiose nimis Soldano Babiloniz, quod imperator proposuit adire flumen Jordanis, quo beatus Johannes Christum baptizavit, adoraturus humiliter, pedes, jejunus et in laneis, et ibidem posset impera- torem vel capere vel trucidare: addentes quod ipse circumvenit Soldanum ipsum in treugarum forma, quia non jam imperator erat, sed excommunicatus et jam ab imperio dejectus. Quod cum Soldanus audire abhoruisset, detestatus est Christianorum versutiam, invidiam, et proditionem, et maxime eorum qui vide- bantur cruce signatum bajulare. Inspectis litteris, post diligentem deliberationem, misit dictam epistolam cum siono adhzerenti imperatori, et omnem dolum_ prelo- cutum denunciavit eidem. Gaudens igitur imperator et gratias Deo agens et Soldano, qui laqueos abscon- ditos evasisset. Hoc vero fuit odii seminarium inter imperatorem et Templum. Per idem tempus magister Stephanus, Domini papee Council at Lon- Nuncius, fecit convenire omnes apud Londonias archi- the apenas episcopos, episcopos, et omnes ecclesiz preelatos, fonth of ata comites et barones, eb omnes regni magnates; in quo- enable heats rum preesentia dictus magister Stephanus palam ine cre recitavit litteras Domini pape, in quibus exigebat decimas omnium rerum mobilium de tota Anglia, Hybernia, Scotia, Wallia, ab universis clericis et laicis, ad guerram suam contra imperatorem sustinendam. Dominus autem rex, cum nil responderet, visus est tacendo assentire. Comites et barones ac laici omnes preecise decimas se daturos contradixerunt. Episcopi vero et abbates, et alii ecclesize preelati, post 111)" dierum disceptationem et murmurationem non modicam, tandem 144 CHRONICA AD. 1929, consenserunt: et sic soluto Concilio, universis murmu- rantibus, et cunctis imprecantibus ut eventum careat tam argumentosa extorsio, recesserunt. Hpsh. abk.ofS. Hugo abbas sancti Aldmundi consecratur in episco- Bishop of Ely. pum Hlyensem. Qui, licet in episcopum sit translatus, monachalem habitum nunquam transmutavit. povurn Glee Imperator Fredericus rediens de Terra Sancta appli- the HolyLand. cat in Sicilia, retrocedentibus papalibus, ita quod quicquid per unum mensem ante amiserat una die recuperavit. era Obiit dominus abbas Reginaldus sancti Benedicti de St. B Holme. Hulmo. Successit ei abbas Sampson. Abb. Sampson pivvcretes Anno gratiz M°cc°xxx®. Rex MHenricus ii, anno ae reoni sui xv°, ad Natale tenuit curiam suam, associato itBeoteat York, Sibi rege Scottorum apud Eborum, die conversionis sancti Pauli, dum episcopus civitatis Rogerus ante altare infulatus ad celebrandum divina staret, preesen- tibus canonicis et populo numeroso valde, tanta Extraordinary gubjecto in aére facta est nubium densitas et opaca appearance of : 5 5 3 5 : ‘ é the atmosphere, golig obumbratio, ita ut vix socius socium in ecclesia and storm. videre aut cognoscere valeret. Ex illa autem nubium collisione exivit tanta coruscatio, ut tota ecclesia intus ignea videretur: nec defuit foetor intolerabilis, adeo ut omnes extingui pertimescerent. The Emperor Imperatore Frederico bene prosperante, quoscunque regains his ; i 2 : z BA FE power. de proditoribus suis comprehendit, vel vivos excoriari, vel patibulis fecit suspendi. John de Bremes. Johannes de Bremes, qui ipsius imperatoris post. papam hostis erat capitalis, fugit ad Gallias. King Henry ex- Rex Henricus transfretaturus in Britanniam, max- torts large sums . ots fie Ce ° ‘ f of money from imam a viris religiosis extorsit pecunize quantitatem. the religious ae ° ° : yes Houses, and from Cives etiam Londonienses ad redemptionem ¢eravissi- the Londoners, ‘ as 5 ; previous tohis mam sunt compulsi, scilicet ad tertiam partem omnium crossing to Brit- “eke: ‘. . ‘ tany torecover catallorum suorum. Rex igitur transfretavit in Bri- his lost terri- : 4 ‘ ° “ a tories, tanniam, qui a comite ejusdem loci et omnibus nobi- libus reverenter suscipitur, ac homagia eidem fecerunt et fidelitatem juraverunt. JOHANNIS DE OXENEDES. 145 Rex inde progrediens in Pictaviam, obsedit castrum A.D, 1230. ° *ye bd P AS Mirabellum, et laudabiliter Anglorum virtute potenter Salerno : besieges the occupavit. castle of Mi- . . ravel. Pacificati sunt Papa et Imperator. Peace torw ite Pacificatus est rex Francorum, procurante regina, Fopeand Hm 97) 7 ] , Peace between cum suis magnatibus, unde pars regis Anglorum non fire Fr kang and mediocriter est enervata. Le es 7 7 se ; Ws Return of the K. Deinde rex rediit ad Angliam, pauper et inglorius. ¢fyiiana Comes de Glovernia et de Clare, Gilbertus, hoc Death of Githert, =e E. of Glouc. and anno obiit. Clare. Post recessum Regis ex partibus transmarinis, comes Teo One Cestrize et alii milites Anglize, cum eorum exercitu, ne dition to Anjou. desides viderentur, fecerunt equitationem per Ande- gaviam, et ceperunt castellum Gumier,’ et novum castrum super Sarcam ; et Normanniam hostiliter in- gressi, ceperunt castrum Pinitursum? et villam com- busserunt. Ita quod viderentur plus fecisse rege absente, quam eo preesente. Facta est Eclipsis lune x. kalendas Decembris. Eclipse. ses ee 0,,,0 ze) i a. ° eas 4.8 4 _Anno grativ M CO°XXX]". Anno regni regis Henrici Connie (.) xvj°, Tenuit curiam suam apud Lamehipam.® Lambeth. Deinde rex cepit scutagium, scilicet de quolibet scuto Scutage. tres marcas. Discordia magna orta est inter regem et archiepi- beby: sok an scopum Cantuariensem Ricardum. marie as ; , : . Richard, HB. of Ricardus comes Cornubiz desponsavit Ysabellam @ony. warries comitissam Glovernize, et nuptiis vix expletis, frater {ie Countess ot ejusdem comitisse, Comes de Penbroc, Willelmus Death of Wil. ae ? areschal, I. of Marescallus, obit, et apud Novum Templum Londonize Pembroke. juxta patrem suum est sepultus. Ricardus Cantuariensis archiepiscopus a Roma rediens Death of Rich. 9 Abp. of Canter- obiit. ory, ty) 4 . . 1 ic] K. holds his Anno gratis M COXXXI)o. Anno regni regis Henrici ne eee beees (iii.) xvij’. Ipse tenuit curiam suam apud Wintoniam, chester. 1Gunner. Rog. Wendov. ®TLambethiam. Jd. ?Pontersum. Ib. 146 CHRONICA A.D. 1282. Jn illis diebus rex petiit auxilium per totam Angliam Seeks an Aid for Sibi dari, tam a clericis quam a laicis. Tandem quad- the payment of : . - . his debts. ragesima pars omnium bonorum concessa fuit Reg ad solutionem debitorum suorum. Hubertde'Burgh Per idem tempus Hubertus de Burgo amovetur a removed from ° the post of Jus- justiciaria sua, cui successit Stephanus de Segrave, ticiary ; Stephen de Segrave suc- miles et literatus. | ceeds. The King’s exac- Rex valde turbatus contra Hubertum de Burgo, 10ns trom Uu- p 4 e eee ° ° bert de Burgh, exegit ab eo instanter ratiocinium de thesauris suis et de tempore patris sui et de suo tempore, et de l* et de lx*, et de multis et variis ratiocinationibus. Relents,and Tandem Hubertus multiformiter accusatus, ita quod de bestows upon him a portion of vita, periclitaretur, et thesaurus suus distraheretur ; sed possessions, § denique rex ad misericordiam flectitur: concessit Hu- berto omnes terras quas ex dono patris sui vel ex tempore suo possidebat. John, Prior of Johannes, prior Cantuariensis, in archiepiscopum eli- Canterbury, and John Blundus, gitur et cassatur. Johannes Blundus post eum eligitur successively chosen Abps. of et cassatur. Canterbury. Papal visitation Visitatio facta est per dominum Papam super viros of the Religious sabi 4 Orders through- religiosos per universum orbem. out the world. és aie rote i pi . xxxiij. Anno gratiz: M°cc°xxxiij®, qui annus est regni regis Gpe.K. celebrates Henrici xviij". Idem rex tenuit curiam suam ad Natale Worcester, woves #pud Wigorniam, ubi de consilio P. episcopi Wintoni- all the native ensis omnes fere naturales curize suze ministros a suis pele meaenees removit officiis, et Pictavensés extraneos in eorum tharos ministeriis subrogavit. Edmund de Cassata electione Johannis Blundi; electus est magis- n elected Abp. of ter Aidmundus de Abendone in archiepiscopum Can- tuariensem. ) Bishop of Win- 17 j 1 1 1 i . ° cheste emus Per consilium P, Wintoniensis episcopi, turbatur disturbance in , the kingdom. Tee Hospital 1 h 1 i itu ee he Quoddam nobile ospitale Oxoniis constituitur a rege, K. at Oxford, non procul a ponte orientali. near the Hast 4 aie Z fs 3 Z : Bridge. Tonitrua horribilia audita sunt in medio hyemis, in Dreadful ‘ : thunders, triste preesagium. xxxiiije. Anno gratiz M°ce°xxxiiij°’., qui est annus reeni regis JOHANNIS DE OXENEDES. 147 Henrici (iii) xviij"*. Nota hic ordinem annorum A.D, 1284. regni regis Henrici mutatum, scilicet ut non compu- Career tetur pro anno tempus regni sui primitivum, scilicet a the /mne’sregnal festo apostolorum Simonis et Judze usque ad Natale. Kodem tempore ccepit terra gelu graviter constringi, Severe frost. ita quod fruges suffocabantur in agris, et secuta est fames maxima. Salubre consilium datum fuit Regi per dominum By the: ners idmundum electum Cantuariz et alios episcopos. penta iecsy eb Unde rex dimisit iniquos consiliarios suos, P. episco- misses the pum Wyntoniensem, Petrum de Binans, Pictavienses omnes, tam de curia sua quam de castris et. preesidiis expellens, remisit in patriam suam, preecipiens ut ultra faciem suam non viderent, et revocavit ad obsequium suum nobiles homines de regno suo. Consecratus est magister Aidmundus, Deo dilectus, Gonseqation of a Rogero Londoniensi episcopo, sanctus a sancto, in Canterbury. archiepiscopum Cantuariensem, Dominica qua cantatur Comes Marescallus, antequam nuncii pacifici memorati Peath ofthe ad ipsum pervenissent, ignorans cor regium in melius fuisse commutatum, in Hyberniam guerram contra regem moturus transfretavit. Machinante igitur Gal- frido de Marisco, qui primus fugit de prcelio, et mares- callum dominum suum tanquam proditor dereliquit, cum versum fuisset pondus prcelii in ipsum mares- callum: percussus est in secretiori parte corporis sui de quodam anelaz equo suo enervato. Actum est preelium in prima die mensis Aprilis; obiit xvj. kalendas Maii. Omnes proscripti propter Marescallum ad pacem regis sunt reversi, et Hubertus de Burgo, et omnes exules alii, procurante sancto Atidmundo Cantuariensi archiepiscopo. Rex reddidit Gilberto Marescallo heereditatem suam. restored to Gil. Anno gratiz M°cce°xxxv®. Rex Henricus (iii.), anno ma aisle ps regni sui xix®, ad Natale tenuit curiam suam apud Restival of Westmonasterium. | at Westminster. Eodem tempore obiit Hugo de Welt Lincolniensis Wie Gout K 2 Lincoln, 148 CHRONICA AD. 1235. episcopus, omnium religiosorum malleus; cui successit Robert Grosse- ; . Robert Gr oarister Robertus Grosseteste. The Emperor Imperator Fredericus duxit in uxorem Ysabellam the King’s sister. sororem regis Anglic. pee Hiis temporibus Gregorius papa ix™’, videns Decre- Pao” »Y taliumtee diosam prolixitatem, sub quodam “ Compendio’ eas eleganter abbreviatas et collectas, solempniter et autentice per totius Mundi latitudinem legi pracepit et divulgari. Reymundus, frater de Ordine Preedica- torum, “Summam”’ quandam perutilem confecit. Robt. FitzWal- Obiit Robertus filius Walteri. Christmas hela. 4220 Domini M°cc°xxxvj®. Rex Henricus, anno regni at Winchester. syj xx°, tenuit curiam suam ad Natale apud Wynto- niam. Tee aetnee Rex Henricus desponsavit Alianoram filiam comitis , da. of the Ct. of oes Provence. Provinciee. Jews apply to Judzei privilegium protectionis a papa impetraverunt, the Pope for pro- tection from ne pro exactione pecuniz male tractarentur. exactions. Death of Tho. Thomas Norwycensis episcopus migravit a seeculo, Norwich’? dictus de Blumvilla, xiij° kalendas Septembris. XXsooe Anno gratiz M°cc°xxxvij®. Rex Henricus anno regni 5 J The King ob- e bal) e e . e serves Christmas SU1 Xxj° tenuit curiam suam ad natale apud Wigorniam. at Worcester. M Parl; t alnh + ilanwdiria . Pavliament held agnum Parliamentum habitum est Londoniis in at London; in 7 1 ; = 1 ; a Which the K. of octavis Epiphaniz, in quo rex exigebat tricesimam is own accord, = 1 a promises toob: Partem omnium bonorum ad thesaurarium suum re ovo Mane staurandum; et Rex vultu sereno et spontanea voluntate fare promisit libertates Magnze Carte extunc inviolabiliter observare. Fecit etiam in publico innovare senten- tiam, quam prius tulerat Stephanus archiepiscopus, cum aliis episcopis Angliz, in omnes violatores dictze Grant ineonse- Carte. Unde factum est ut omnium corda in hoc facto plenius inclinaret, et concessa est el xxx* pars, King of the xxxth part of all move- sicut petierat. able property. Arrival of Otto, § Magister Otto venit legatus in Angliam ad petitionem the Pope’s ib mle sp es ; age regis Henrici. Convocavitque omnes preelatos Angliee, e Council held sams : : by him, archiepiscopos, episcopos, abbates, priores, tam sub con- ventus sui quam capituli, et suo nomine litteras pro- JOHANNIS DE OXENEDES. 149 curatorias deferentes, ut quicquid in concilio statueret A.D. 1237. Legatus, utrobique ratum haberetur. In hoe quoque Concilio privavit omnes illos beneficiis suis ecclesiasticis, qui successerant patribus suis imme- diate. Ceetera autem, quee in hoc concilio statuit, m Cronicis sancti Albani scribuntur. Archiepiscopus Aidmundus, multis lacessitus injuriis, ones re transfretavit, volens a summo Pontifice recipere con- Rome. solationem, et de quibusdam dubiis casibus certifica- tionem. Obiit abbas Sampson sancti Benedicti de Hulmo, cui Peath of ab. successit Robertus prior sancti Benedicti Ramesye in Ben. Holme. Rob., Prior of abbatem. Ramsey, suc- Transit annus iste procellosus et turbidus in aére, cane and hominibus flagitiosus, et multorum sanitati iniquus, (oor rik, Terre Sanctee, Ytalie, Alemannie, Francie, Angliz, et °° "N Scotia, martius et tribulentus. Anno gratiz M°cce°xxxviij®, Anno regni regis Henrici — xxxviije. xxij®. Tenuit idem rex curiam suam ad Natale Lon- Gestiva! of Christmas held doniis at London. Symon de Monteforti desponsavit sororem regis. peace i) Natus est imperatrici filius, et vocatus est Henricus. “™****%" : 4 : The Emperor Tune temporis Johanna, soror regis Anglorum et has a son named enry. regina Scotiz, diem clausit extremum. Death of the K.'s . : sister, Q. 0 Revertitur sanctus Aidmundus a curia Romana ; scotland. + 4 : 1 1 1at7 Edmund, Abp. vent in Angliam inglorius, tristis, et depauperatus, Eamund, aes Quidam facinorosus volens regem jugulare, nocte pro- from the Roman funda, ferens cultellum, quo regem enecaret, per fenes- Attempt to mur- 2 A aa bee - der the King. tram thalamum intravit, et diligenter quesivit ubi rex esset. Hoc videns quedam mulier Deo devota, que tune cantabat psalterium, sicut de more solebat, illum sicarium, extracto cultello regem querentem, voce magna et terribili clamavit, et advocatis ministris captus est ille latro truculentus, Mulier vero erat Margareta Biset. Distractus est ille miser et mem- Margaret Biset. bratim detruncatus; missa sunt quatuor membra ad A.D. 12388. Otto summons the abbots of the : ‘ , auctoritate papali citavit, ut coram eo apparerent in Black Order through Englan to appear before him at St. Mar- tin’s, London, to receive a re- formation of their Statutes. Birth of Henry de Montefort. Storminess of the year. XXX°1xX°9, King holds his Court at Win- chester. The election of Symon, the Prior, to be Bp. of Norwich, set aside. Wm. de Rale chosen Bishop. Excommunica- tion of Frederic, the Emperor. Birth of Pr. Ed- ward, afterwards Edw. I. The Legate Otto demands fresh procurations, which are re< fused, General condi- tion of the year, xlo, Christmas held 150 CHRONICA quatuor angulos terre Angliz, ut miserum spectaculum intuentibus horrorem incuteret. Otto legatus omnes abbates Nigri Ordinis de Anglia octavis sancti Martini -Londoniis, de statutis, que dominus papa ordinavit, studiose de Ordine Monastico reformando. Natus est Symoni de Monteforti filius ex uxore sua Alienora, et vocatur Henricus. Transut annus iste turbidus et procellosus, fructibus et frugibus abundans. Anno gratiz M°cc°xxxix®; regni regis Henrici xxiij°. Jdem rex tenuit curiam suam apud Wyntoniam. Sub eisdem diebus cassatus est electus Norwycensis, scilicet Symon, prior ejusdem domus, quia contrarius habebatur voluntati regis, et Willelmus de Rale in episcopum eligitur. Excommunicatur Fredericus imperator. Kodem anno, xvj° kalendas Julii, apud Westmo- nasterium natus est domino regi filius primogenitus et heres regni legitimus, ex regina sua Alienora ; et Otto legatus domini papze diaconus infantulum baptizavit, et vocatus est Aldwardus. Sanctus A’dmundus archie- piscopus Cantuariensis illum confirmavit. Legatus exigebat novas procurationes, quia plus in regno morabatur quam putabatur. Sed omnes Anglize preelati ei responderunt, quod tociens bona _ ecclesiz exauferat curia Romana, quod sequanimiter amplius nequiverant tolerare. Transit annus iste curize Romane inimicus; Ytalize et Anglize nocivus ; fructifer, et sanitatis conservativus. Anno gratiz M°cc°xl®; regni regis Henrici (iii.) at Winchester. xxiiij®. Idem rex tenuit curiam suam ad Natale apud Death of Isa- bella Countess of Cornwall. Wintoniam. Ysabella comitissa Cornubiz uxor comitis Ricardi in discrimine puerperil cum pilo obiit. JOHANNIS DE OXENEDES, 151 Cometa apparuit. A.D. 1240. Leolinus princeps Wallize obiit. . Comet. : ; P , : Death ef Llewel- Grifinus, primogenitus ejus, in dolo ad fratrem vo- lyn Pr. of Wales. eS Griffin, Llewel- catus, captus est, et ad regem Anglis incarcerandus iyn’s eldest son, missus ; qui in turri Londoniz detruditur compeditus. aie fea de- Legatus exigebat instantissime ex parte domini ofingand. Papee quintam partem omnium bonorum ab omnibus prelatis Angliz ; sed episcopi responderunt quod nullo modo tam importabile onus, quod universalem tangebat The Lesate’s ecclesiam, sine prolixioris consilii deliberatione subirent, vour at extortion. et datus est eis dies et locus super hoc mandato de- liberandi. Exulat irridenter beatus Audmundus Cantuariensis Edm. Abp. of archiepiscopus. eee Petrus Rubeus, clanculo intrans religiosorum capi- Fresh extortion tula, exegit ex parte domini pape pecuniam cum re Pega aa silentio sub tali modo, ne quis revelaret mysterium id sub pcena excommunicationis per dimidium anni. Regina Alienora peperit filiam, quam vocavit Mar- Birth of the - garetam. garet. Die sancti Remigii dedicata est ecclesia sancti Pauli Dedication of Londoniis ab ipsius loci episcopo Rogero, presente Chareb, bonded, Rege et Legato, et multis episcopis ac regni magnatibus ; ad quam dedicationem, annuatim devote venientibus concessa est venia xllij* annorum, quod legati et omnes episcopl confirmaverunt. Beatus Audmundus Cantuariensis archiepiscopus XVi. Death of Hd- kalendas Decembris apud Pontiniacum migravit ad ante Dominum. Delata est corona spinea Christi in Franciam. ee Temporibus sub eisdem floruerunt in Alemannia to France. fama et miraculis sancta Elisabeth et sancta Hilde- pet Hida garda,! et in Francia apud Pontiniacum beatus Ald- St. Bamuna, mundus confessor, Cantuariensis archiepiscopus. 1 Hildegaris. Mat, Par. 152 CHRONICA A.D. 1240. ‘Transit annus iste ° ° e e . jabra suk Abus Appulia jurare fidelitatem Henrico filio suo. feal ee hisson Henry, Venerunt in Angliam tres fratres regis Henrici phe King’s three yterini, Guido de Limzun,’ Willelmus de Valencia, come toEngland. Athelmarus clericus. Ce Multi nobiles de Anglia cruce signantur, scilicet Cross. episcopus Wygorniensis, Willelmus de Longa Spata, et Galfridus de Luci, cum aliis multis. peered ee Translatus est beatus Audmundus Cantuariensis archie- RiatarReee ne piscopus et confessor, vij. idus Julii, quo die translatum stan, est corpus beati Wlstani episcopi et confessoris. ar aga Eodem anno Moneta Anglicana, propter sui materiam desiderabilem, detestabili circumcisione intolerabiliter ccepit deteriorari. Unde dominus rex ccepit de remedio cogitare. Inventa est igitur novi cunei impressio, % = 1 Lezinnum, Mat. Par. JOHANNIS DE OXENEDES. 161 scilicet talis ut, manente materia et pondere crucis, A.D. 1247. brachia extenderentur duplicia. In cujus denarii rotunditate si quid de cruce illa fuisset violatum, pro retonso haberetur, et inacceptabilis. Altera vero denarii pars pristinam retinet impressionem. Sanguis Christi allatus est, et datus ecclesize West- Portion of the gelps ircans ali ‘oditi ; against Simon ganter seipsum purgans et alios de proditione. eh dee Rex tamen Wasconienses ditat muneribus imprecia- ie fic ae bilibus, et ipsi fidelitatem infideles faciunt Aidwardo great presents to filio regis primogenito, ut munera valeant reportare. Conradus, filius Frederici quondam imperatoris, prose- otis son OF quatur in guerra valde mota contra Papam multis one agt. sasibus invalet expugnando. Subjicitur Wallia, sed non sponte, legibus Anglize ; et The Welsh made venditur custodia ejus pretium multiplicanti, unde Exslish laws, Wallenses preecordiali dolore sauciantur. Rex non veritus est cassare Cartas veterum Regum, rhe ag et etiam sancti Aidwardi, quas inter ceeteros alios sanctos ne pontifices sanctus Thomas confirmavit, et infractores St. Edmund’. excommunicationis sententia innodavit. Abstulit ab abbatia Ramesye quasdam libertates et emolumenta, Fes pg que in nundinis sancti Yvonis percipere, a tempore of the Fair at St. quo non existat memoria, pacifice consueverunt. Sub eadem tempestate fulgura nimis cecidit apud SPA Windleshores, ubi rex tunc morabatur, cum filiis et tota familia sua, plures domos combussit, et multa dampna fecit, quee nos non audivimus nec vidimus,! Eodem anno abiit dominus abbas Robertus sancti Death of Robert, Benedicti de Hulmo, pridie idus Augusti, cui successit Tine aa Willelmus de Ringesfeud, ejusdem domus monachus. Nite Ringes- feud succeeds, Iste Robertus fuit prior Ramesye. 1 This sentence was evidently in- account of the desolation which it tended to follow the notice of the caused at Windsor is given imme- storm, which accompanied Simon diately after the notice of Simon de Montefort’s return to England, _ de Montefort’s return, by Matthew in the preceding page. R. earl of Corn- incontinenti tam mente quam corpore accusaria Ye- wall’sanger at cessit. bey honk BACs Festo sancti A’idwardi convenerunt ex edicto regio parliament held . - . . i ines 2 : at London. Be- totlus regni magnates; protulit in medium dominus fore which the K. : ° : laces the Pope’s Rex papale mandatum, omnibus regni zemulatoribus ex- Pandate toenail ; : . rranting to him osum et detestabile, quod videlicet contulerat Papa the ecclesiastical . : . . . - _ tenths of the totam regni decimationem per triennium a regieé Kingdom for ip are ; - ‘ : : three years, upon viatica peregrinationis, non secundum eestimationem anew Inguisi- ° . . ° e 10n an Stl- ecclesiarum pristinarum, sed secundum estimationem mate. nova ad inquisitionem strictissimam ad voluntatem regiorum satellitum, qui astute nimis, ad dampnum Keclesize inzestimabilem et servitutem perpetuam, suis primum propris et regiis emolumentis inhiarent. : : : ; mA) The K. extorts Rex extorsit xx. marcas auri a Londoniensibus. 2° ref ccd 7 2 B07 1 We mig from the Lon- Insuper coégit Londonienses ut suis nundinis, quas Goa 5 M - a ; moreover, com- apud Westmonasterium constituit, in festo sancti CSG feat. AEdwardi, in lesionem nundinarum Elyensium, per xv. fend the Bair he dies duraturas, vellent nollent, suis in civitate fenestris *4 Westminster clausis, interesse. Nec pepercit eisdem propter hye- ft, Fam. to me. malis intemperiei inclementiam, lutum, pluviam, et loci *"* 1 ineptitudinem, quin tentoriis suis stare cogerentur. Rex ad dictum festum sancti Aldwardi, ne vide- He takes the op- portunity at this rentur quidam magnates, qui illuc convenerant, inaniter time of consult- ing his Nobles i ti istri susel i id. upon what fuisse convocati, districte tractatum suscitavit, quid shoul ba Hobs agendum sit de terra sua Wasconis, quam comes Le- @rsgard to gecestriz Symon videbatur non mediocriter in magnum ipsius regis dampnum perturbasse. Et dum super his 172 CHRONICA A.D. 1252. inter omnes anceps penderet sententia, Rex, in calce sermonis, auxilium pecuniare ac militare redivivo spiritu instantissime flagitavit sibi peregrinaturo im- pendi ac pro salute communi Christo militaturo. Ad hoc communiter responderunt quod eorum responsio a prelatorum responsione dependebat, nec voluerunt ab assertione discrepantes sequestrari; et sic cum magna indignatione objurgantes ad propria remearunt. The Reply of the Convocatis ergo denuo dominus rex optimatibus na suis, qui, prout tactum est, suo impetui primo resti- terunt, convenit eos de negotio Wasconiz quid agen- dum. Cui Magnates responderunt : “Si comes Lege- “ cestrize scilicet Regi rebelles edomare studuerit, non “ mirandum nec dolendum, maxime cum ipsi Was- ‘ conienses infames sint, eo quod te dominum suum “ad ipsos confidenter confugientem prodiderunt, et “ multiformiter depauperaverunt. Unde inglorius et “ pauper, non sine Anglorum dampno_ et opprobrio, “ remeasti. Restant autem tres anni et dimidium, ut “ jpse Comes secundum tuam cartam terre ipsius “ eustodiam obtineat.” Verum non placuit domino regi, qui ipsi sic comitem excusantes ipsum sic justifi- carunt. Proposuit enim dominus rex durius egisse cum eo, ut proditor judicaretur exhzeredatus. The anger which Solutum est igitur concilium rege hinc inde, tam ne contra magnates quam contra prelatos, ira suecensus vehementi. Release of Nuneii regis Franciee libere mittuntur per Soldanum Geldant aia Babiloniz, ut qui captivi fuerant liberi dimitterentur. The remains of Ossa Willelmi de Longa Spata apud fraty m icardum ens ab Le Deak o alloquebatur fratrem suum Ricardum, pet abies pos te instantissime auxilium pecuniare ad iter suum fa- Pen OLEH hy ciendum in Appulia. Cui Comiti dominus Papa super litteras deprecatorias direxit, continentes ut in xl’ millibus marcarum salvo fratri suo Regi mutuo sub- veniret. Comes vero domini pape precibus nullatenus consensit, nec preces regis exaudiens, et eo maxime quod negotium id assumpsit sine suo et baronagii sul Tae eee consilio. Quod vero ab als fuit interpellatum, re- a by the sponsum fuit quod omnes tune temporis Juxta tenorem Magnee Cartze non fuerunt vocati, et ideo sine paribus tune absentibus nullum voluerunt auxilium concedere seu donare. Arrival of Blew Kodem tempore, scilicet proxima dominica post fes- nor, Countess of Chester, sister to tum sancti /Edwardi, recepta fuit comitissa Cestrive, e King o Castile. soror Regis Castelle et uxor Aidwardi regis primo- genti Henrici (ii1.), cum maximo apparatu in civitate Londoniee. The bishop of ] ‘ fre é & fee he a Kodem tempore episcopus Herford et Robertus Wa hore puto leran, miles, sine consensu et voluntate baronagii An- ree elie, ad curiam Romanum destinantur, et, consentiente papa Alexandro et quibusdam cardinalibus et quibus- dam non, obligatze sunt fere omnes domos Religiosorum per Angliam constitute ad summam ccc. marcarum sine mandato conventuum et procuratione. Unde pre- lati et ecclesiarum rectores super tam facto proditorio et injurioso usque ad mortem doluerunt. Archiepis- copus vero Cantuariensis, velut nauta navi periclitante JOHANNIS DE OXENEDES. 185 relicta, vel pastore grege retibus lupinis exposito in A.D. 1255. partibus transmarinis, latitabat. Transiit annus iste frugifer ac fructifer, toti ecclesiz Conaliian of the militanti damnosus, Anglizv depreedatus, Terree Sanctze pestifer et virulentus. Anno gratize M°cc°lvj°; regni regis Henrici (iii) xl.) Tenuit idem rex Natalis Domini apud Wyntoniam, Winchester. ubi frater ejus electus invenit ei cum magnis dona- tivis omnia abundanter necessaria; et dum gaudia na- talitia adhuc agerentur, 1ij°. kalendas Januarii Sol passus Belipse of the est eclipsim. Postea congregati sunt Londoniis epis- — copi Angliz, et archidiaconi, et ali prelati multi, ut responsum darent magistro Rustando. Cui cum ma- The Prelates of ; : : England as- gister Leonardus verba pro universitate faceret, et semble to make inter cetera diceret omnes ecclesias esse domini Pape, pote id juxta quod dicitur omnia sunt Principis, et addidi[t] idem Leonardus tuitione non fruitione, ac si diceret defensione non dispersione. Cui, cum respondisset Rus- tandus, dixit: “ Dicisne hoc pro te solo, aut ut sindicus “ procurator universitatis hoc dicis?” Et cum circum- spiceret Leonardus, expectans quis pro Ecclesia loque- retur, omnes tacuerunt. Magister vero Rustandus ex eorum silentio procatior cancellario suo dixit: “Scribe “nomen talia audentis dicere. Quicunque insuper “ contradicere preesumit papa singulariter pro se lo- “ guatur et scribatur quid quis loquatur.” Circa idem tempus magister Rustandus preedicavit emer ng tee in capitulo sancti Au’dmundi, et in fine dixit: “Amici, “ scitote quod tenemini tali dm papze mercatori; et “ nominavit eum in secentis marcis infra mensem sol- “ vendis, quas si non solveritis, sciatis vos extunc “ fore excommunicatos.” Hodem tempore missze sunt The Pope's letter : Ae . yes . . to the Abbot and litteree domini pape abbati sancti Albani et conventui Convent of St. ejusdem loci, ut infra quindenam Pasche solverent mercatoribus domini papze quingentas marcas in quibus tenebantur. Si non solverent extunc esset Conventus ab officio divino suspensus et Abbas nominatim excom- ae 186 CHRONICA A.D. 1256. municatus. Et simili modo tantumdem, vel majus secundum postulantium arbitrium, et voluntatem, et auctoritatem apostolica ad opus regis, ita quod vide- bantur in subversionem regni et ecclesize confederati. Sed et dominus Papa decimam regi concessam per tri- ennium usque in quinquennium ex sua munificentia concessit. Great harass of | His vero diebus ecclesia Anglicana supra modum the English ; ° Church. undique vexabatur, et ecclesiarum rectores arctabantur, Rex adversabatur, Papa pecunize inhiabat. Rustandus, nuntius domini pape, homo litteratus et efficax ad nocendum, stimulabat Usurarii, qui dicti sunt merca- tores, ad abradendum per fas et nefas pecuniam sci- tiebant. Apsence of the Archiepiscopus Cantuariensis in partibus remotis et Abp. of Canter- bury abroad, ultramarinis commorans, gregem suum rictibus lupo- anc 1e€ con- sequences of it rum dereliquit. Usura, que in utroque testamento prohibetur, jam quasi licitum a Romani pontificis usurariis quos mercatores dicunt, exercetur; de alia collecta pecunia nimis argumentosa de cruce signatis vivis ac defunctis tractatus, diffusus ac specialis ex- igitur. Release ur fhe Idus Maii dimissi sunt liberi quater xx. et xi. Jews who had or otgh Fue ; peen concerned JUG qui infames fuerunt de crucifixione sancti Hu- in the crucifixion : . . : : os : ofthe boy St. gonis, pueri Lincolniz, muneribus ut dicitur interve- Hugh, at Lin- 5 $ 5 4 coln. nientibus, liberati. Abbots of the Abbates Cisterciensis Ordinis post Pascha, auctoritate Cistercian order summoned to papali Londoniis congregati, Rustando respondendi de appear at Read- ing before Rus: exactione pecuniz. Qui responderunt quod sine as- sensu generalis Capituli nihil omnino facerent, et concessee sunt illis inducize usque in quindenam post festum sancti Mattheei. we ing ones Circa diem sancti Dunstani prohibuit rex portus, e ports to be g A ie ve, F closed, especially ne aliquis episcopus, preelatus, religiosus, vel miles aut agt. the passing ; of the Clergy out clericus transfretaret. , he kingdom. ee . : Edict that all Eodem tempore exit Kdictum regium per totum persons possess- ing landsof regnum, ut quilibet qui haberet xv. librarum terre et JOHANNIS DE OXENEDES. 187 supra cingulo militiz donaretur vel per annum unam A.D. 1256. : i fifteen pounds a marcam aurl Regi numeraret. year shall receive ° . oa . knighthood, or Menfredus, filius Imperatoris Fretherici, triumphat ad compound for se : . -,+ exemption. votum de adversariis suis papalibus captis et contritis, recuperat quicquid in Appulia papa Innocentius (iiii.) Haye wee. ‘ is}vi 190 19 j ric, recovers adquisivit pecunize fusa infinitate. eahe Obligantur inviti et ignari preelati Anglia, Angli- Slavery of the ° . ° . JOUren an re= cana etiam ecclesia In summa servitute conculcata ad lates of England A . f A ‘ 3 to the Pope. solutionem infinite compellitur. Cujus summa omnium corda in admirationem poterat provocare. Hujus quo- que injuriosee extorsionis machinator fuit ille proditor, The Bp. of Here- ‘ oe : ° ford their be- episcopus Hertfordensis,’ Papa et Rege consentientibus, trayer. et quod promissum per tennium extenditur ad quin- quennium. Nec tamen Carta Magna, pro cujus obser- vatione concedebatur pecunia preedicta observabatur. Contemptis sanctze ecclesize clavibus, Rex sententia solemniter Londoniis latam non veretur. Magister Bustandns's Pile. 3 A — y hy over Rustandus, domini papze clericus, natione Wascon, the Prelates. hujus pestis rigidus executor, prelatos Angliz coégit falsum confiteri, et jurare quod pecunia memorata per episcopum Hertfordensem’ obligata conversa est in commodum ecclesiarum suarum. Eligitur comes Cornubie Ricardus, frater domini Richard. U, of A ; ° ’ ornwall, electe regis, in regem Alemanniz, et rex cum gaudio con- King of Ger- : many. sensit. | Per idem tempus fratres Preedicatores ad huc re- Friars Preachers E F é in controversy calcitrantes, ut suum propositum obtinerent contra with the Uni- P : Ste . a versity of Paris. Universitatem Parisiacensem in cardinalem Hugonem, de ordine Preedicatorum, confidentes qui illos fratres fovet, et protegit in quantum potest, missi sunt ex parte Universitatis magistri preecellentes Romam fra- tribus responsuri, qui, nova et inaudita, presumunt preedicare. Composuerunt igitur dicti Preedicatores novum Kvangelium, quod “ Eternum” nominarunt, innitentes scriptis Joachim abbatis, cujus scripta papa 1 Sc. Herefordensis. A.D 1256. Prophecy of St. Hildegard thought to be verified. Trruption of the Welsh. Sudden explo- sion in London from an Aque- duct. Deathof William. Abbot of St. Ben. Holme. Adam de Netes- hirde succeeds, 188 CHRONICA Gregorius dampnavit. Innito igitur disputationis sol- lemni certamine, succubuerunt fratres. Unde domi- nus papa precepit ut liber ille fratrum combureretur. Devotio populi tepet circa fratres Preedicatores, nec erogantur eleemosynze consuete, ut videatur prophetia sanctee Hildegardis de Alemannia jam verificari ; scilicet regem Francie ita habent fautorem, et ad hoc protec- torem, ut videantur tempora antichristi imminere. Nomina magistrorum Romam destinatorum et dispu- tationes eorum longas et prolixas quas proponunt magistri contra fratres ad probandum eorum Ordinem super nihilum fundari, et ideo eleemosynam non esse els dandam cum determinatione continet litteram unius P’alteriis.! Nec adhuc sedatur tempestas unde a gravibus et a venerabilibus viris multum formidatur ne fides sentiat detrimentum. His diebus Walenses, oppressi legibus Angliz ignotis sibi, et duris recalcitrantes, gravem guerram moverunt et super Aidwardum dominum eorum multa occupave- runt, usque ad Cestriam hostiliter omnia devastaverunt. EKodem anno, in civitate Londoniz, dum quidam fossores in vigilia sancti Thome apostoli eruderarent calamos aque ductus aperientes terram, que aquze cursum impedunt, et ipsi in profundo foderent, exiit quod est inauditum fulgur rapacissimum de terra, et quosdam eorum interfecit, quosdam insanabiliter con- trivit, denigrati sunt et usti dicti fossores ut vide- rentur ex inferno prorupisse, et ita civitatem perter- ruit, quia hoc in Westchep evenit, et omnes pre horrore contremuerunt. Dominus Willelmus (iii.), abbas sancti Benedicti de Hulmo, diem clausit extremum xj. kalendas Maii ; cui successit Adam de Neteshirde, monachus ejusdem loci, in abbatem, qui recepit benedictionem suam apud Hevingham a domino Waltero Norwicensi epis- 1 Sic MS, JOHANNIS DE OXENEDES. 189 copo xj. kalendas Augusti, anno regni regis Henrici A.D. 1256. (iii.) xi. Transiit annus iste admodum procellosus, ita ut sesh iaielinn segetes denigratze et putrefactze in autumno perierunt, et cito summa frumenti pro dimidia marca venderetur, licet copiose crescentes przemonstrarentur, et Ecclesize Sanctze plusquam alio tempore post conversionem Constantini truculentus. Regno Anglize cruentissi- mus, Scotize et Wallize flagitiosissmus, Clero et Populo damnatissimus. e Oo ee . ® e ae e eee °o lvij°. Anno gratize M ec*lviy’; regni regis Henrici (LES ee Idem rex Natale Domini tenuit Londoniis. at London. : . ‘ ‘ ; j nN] Abbots of the Citantur omnes abbates Cisterciensis ordinis ut Abbots ofthe | a E eS = summoned to coram rege appareant, parati jurare regem auxilio pe- appear before the cuniari in festo sancti Hillarii, quibus ad regem omni- ‘ing, to grant bus venientibus procurante Abbo cardinali; Papa seribit regi pro eisdem, sed rex hoc non acceptat nec ideo flectitur ut pareat inchoatis. Wallenses intollerabiliter oppressi a ballivis Regis, Tho Weph rs: precipue tamen a Gilfrido de Langeleya, moverunt i new Prince. guerram cruentissinam contra Aidwardum, regis primo- genitum, novum dominum suum, dicentes quod nulli tenentur obedire nisi domino suo regi Angliz pristino, nec opprimi volebant novis legibus importabilibus, et prosperatum est opus marcium in manibus eorum. Eodem tempore ejectus est in abbatem sancti Ald- Simon de Tuton mundi Symon de Luton, prior ejusdem ecclesiz. Bi. Bomuyee Apud Cateby, ad tumbam sanctz Margarete, sororis Miracles at Cateby, at the sancti Aidmundi archiepiscopi, ceperunt miracula cor- tomb of Marga- ret, sister of St. ruscare. Edmund. 7 . ; aly Great Parlia- In medio quadragesimze factum est Parliamentum a ee ai ee . : . : = London, at generalissimum, ubi rex instanter exegit pecuniam ad which the Kine - : asked pecuniary promovendum filium suum Aidmundum in regnum *sked pecuni . : . : - ape enable his son Appulize infinitam, videlicet Cc. M. marcarum, et postea Edmund to take ea ae eet upon him the xl. M. marcarum, et postea xl. et i. M marcarum, et prem ananree ; : ‘i fe ae 1 hy the Kingdom hee omnia postulavit urgenter exhiberi sibi ante (i4Mine festum sancti Michaelis. Quod cum abhorrerent audi- A.D, 1257. Abp. of Cologne comes to Lon- don to encourage Ear] Richard in the endeavour to take possessiou of the kingdom of Germany. The Abp. returns to prepare the way for E. Rich- ard. Richard’s de- parture. His arrival at Aix-la-Chapelle, and Coronation. Makes his son Henry a knight. Enumeration of the parties present at his Coronation. Grant to the King of fifty-two thousand marks from the Prelates of England. 190. CHRONICA tores, nec valerent nec voluerunt regio desiderio satisfacere ; respondentes quod ad eorum presidium confugerent quorum consilio incurvabatur. Archiepiscopus Coloniensis et quidam magnates Alemannize venerunt Londoniis ad consolandum et animandum Comitem Ricardum ne pusillanimis esset ad recipiendum regnum Romanorum ad quod rite elige- batur, et fecerunt ibi ipsi homagium. Recessit ad Pascha dictus archiepiscopus, et trans- fretans in Gallias, adventum Comitis MRicardi in Alemanniz planum et tutum paraturus. Mittunturque comes Glovernize et dominus J. Mansel ad exploranda omnia antiqua. Comes exponat se ambiguis casibus. Qui renunciaverunt quod bene et secure poterat illuc transmigrare. Cum igitur per multos dies apud Gernemuthe ventum prosperum expectasset, divina providente clementia 111j. kalendas Maii navem ascendit, et cum eo uxor sua domina Sincia. Tandem cum gaudio in die Apostolorum Philippi et Jacobi in Holandiam applicuerunt, et inde conductu comitum et magnatum pervenerunt apud Aquisgranum; ubi cum summo gaudio et honore coronatus est in Regem Romanorum et uxor ejus in reginam, die scilicet Ascensionis ; sed et Henricus filius ejus balteo cinctus est militar. Interfuerunt dicte festivitatis celebrationi, Archie- piscopt et Episcopi x, Duces et Comites xx., et tria M., secundum estimationem, Ordinis militaris. De aliis personis utriusque sexus et conditionis nulla fuit estimatio, et obstupuerunt Alemanni, quoniam nunquam tam solemne festum convivale preevidentes. Eodem tempore, dum episcoporum procurator Rofensis episcopus moram Rome continuaret et optimam admonitionem impetraret, ut Rex errores suos corri- geret, episcopi Angliz enervati obtulerunt regi ut preedictum est indigenti L. M. marcas et duo M. ad expensas, non animati exemplo Cisterciensi, qui pro- JOHANNIS DE OXENEDES. 191] tervitati et avaritiz Regis non, curantes, genya Baal A.D. 1257. contradicentes resistendo. In ROG} 3 ‘yéstigium beati Thome martyris pedetentim consequentes ; nee | cues Br OF Boheates ye returns from episcopi Rofensis apud curiam. ‘Romanara coépiscopi Rome. Angliz et constantiam considéraveryayt, Gyule pre, ipsis 3275 5 @ diahte dimicavit. > : Sail d cars Eodem anno, die sancti Dunstani, obiit Walterus, Beet ot Nome” ~ ; wich. Symon episcopus Norwycensis, cujus loco electus est in Wi Symon Episcopum magister Symon de Wautone, domini regis °° clericus et justiciarius. sas d EKodem anno statutum est Rome ut quilibet exemptus passeil at Itome : : 1 in abbatem electus Romam adeat personaliter. ek peep ears: ‘i% : : puss bb Summoniti sunt omnes qui Regi servitium debebant “2° All persons militare, ut regem sequerentur Walenses expugnaturum. owing military 2 setvice called Eodem anno magnates Alemanniz, inito consilio, upon to aidin 5S driving back the dixerunt domino suo regi Ricardo: “ Domine, nos Welsh. : : : ‘ ; : ! The reception gratuita dilectione te rite in dominum et regem of Richard, #. PP : bs of Cornwall, in nostrum elegimus. Nos igitur te quem gratis Germany. elegimus, fideliter custodiemus et devote serviemus ; ammoveantur igitur quos huc adduxisti Anglici, et alii qui nobis sunt alienigenze ut familia tua sit impermixta, et consilium tuum arcanum unanime.” Quod rex Ricardus acceptavit tanquam sanum et salubre consilium, et ammovit fere omnes quos secum adduxerat Anglicos ; addideruntque Alemanni: “ No- “ lumus ut vestigia fratris tui regis Angliz, qui suis ‘“ naturalibus hominibus alienos preponit, sicut in regno “ suo jam manifeste apparet, jam perituro, sequeris.” Perpendens Rex hoc verbo inesse veritatem, dixit: “ Kt ego me penitus per omnia vestris dedo consiliis.” Ex tune paraverunt Alemanni custodiam armatze manus non modice ad custodiendum corpus Regis sibi plus et plus diatim dilecti. In vigilia sanctee ‘Trinitatis Walenses, facto impetu Tesnhiee 6nd gravi in quoddam exercitum domini regis, multos ex Welsh. Anglis incautos et proditiose occupatos trucidarunt. Inter quos ceciderunt valde nobiles milites ex parte cs A.D. 1257. Grief and illness of the King. The Welsh en- deavour to get the Scots to join them. Further suc- cesses of the Welsh. The North and West Welsh combine, joined by Griffin de Brundefelde. The King of Spain discon- tented at the election of Richard to be King of the Romans, University of Paris dispersed. Extraordinary tempest. 192 CHRONICA Anglorum. ‘Rex.-Henricus audito fake quod acci- Area in Wi alia, sum spropter in dampnum et dedecus ; tum : : propter : Regine periculosam infirmitatem ; tum propter ‘mortena “filize sox Katerinee, in tantam prevei- pitatus. est -tristitiam, quod in febrem tertianam in fine Maii, | quae: ‘per! multos dies duravit, est prolapsus. Walenses interim Scottos piis pulsant precibus ut confederarentur, ut sic simul coherentes magis contra adversarios suos roborarentur. Infra octavas sancti Benedicti, in estate, Leolinus summus, Wallensium facto impetu repentino in homines Comitis Gloverniz, cepit unum Castrum preedicti comitis, et circiter xl. armatos ibidem captos trucidavit. Quo audito, rex Londoniis commorans, et ab infirmitate sua jam convalescens, iter suum versus Walliam ira- cundus maturavit. Wallenses vero luce clarius videntes rem agi pro capite, confederati sunt Northwalenses cum Westwalensibus, et quibusdam aliis conterminis terris, et additus est illis Griffinus de Brundefelde, quidam videlicet de nobilioribus Walliz genere et possessionibus ac terris. Eodem tempore rex Hispaniz, audiens quod Comes Ricardus in regem Alemannorum vel Romanorum jam esset creatus, iratus est valde, asserens quod quivis ad illam dignitatem electus fuisset, et procurante Rege Francorum, qui Anglos non consuevit diligere, suscitavit novo regi Ricardo inimicos in capite, videlicet archi- episcopum Treverensem, et corrupit Ducem Lovannize ut non staret firmiter cum dicto rege Alemannie. Circa eosdem dies, instante tempore autumnali, Uni- versitas Parisiensis, tum propter tempus messuum, tum propter caritiem bladi, tum propter fratrum Prze- dicatorum persecutionem, dispersa est. Eodem anno, infra octavas sancti Benedicti, Luna existente in coitu, tanta cepit pluviarum | inundatio terras infundere, ut pontibus, domibus, ac molendinis dissipatis, vive fuerunt invize, fena tabefacta, segetes JOHANNIS DE OXENEDES. 193 quoque penitus periture. Unde statutum est in Capi- A.D. 1257. tulo sancti Albani, ut congregata numerosa fidelium Solemn proces- sion of the Con- multitudine, celebrato jejunio in sollemni processione yentof St. Atban, in consequence, Conventus; deferunt martyrem Albanum ad Sanctam {the theta Mariam de Pratis, sicut in tali periculo consuevit. Quo facto, statim cessavit Tempestas, et sic, licet sero, salvata est frugum et fructuum in magna parte ubertas. Eodem tempore dominus Rex apud Cestriam venit, The Kinz at ubi moram protrahit otiosam, probrosam, et sumptuosam. Tandem postquam ibidem multo tempore inutiliter commorabatur, invisibilem congregavit exercitum con- tra Wallenses; ut quasi vas figuli ipsos contereret Continuance of | irrestaurabiliter, miseranda internitione circumspectos. Welsh. Nautz przterea quinque Portuum magnam stragem Wallensibus fecerunt, et multos ex ipsis interemerunt. Hzec autem omnia mala, tam jacture regis quam Wal- lensium, imputabantur Galfrido de Langeleya militi, feolry &° qui supra modum Wallenses oppressit ; qui cogebantur queeruli curiam Regis adire, et ibidem inutiliter com- morari donec nudi reverterentur; mnegotio ipsorum tamen infecto. Interim Wallenses non dormitaverunt, nec mente consternati sunt, sed viriliter se contra Regales restiterunt, licet Rex Hybernenses et Scottos in internecionem eorum convocasset. Caristies magna, que tune erat, tam equos quam homines Regis quam- plurimum, mactavit et maceravit. In festo-beati Petri, Bonefacius Cantuariensis archi- Abp. Boniface convenes the episcopus convocavit episcopos et archidiaconos sue Prelates and Archdeacons of provincie, ut diligenter contrectarent de multiplici his Province to take into cou- oppressione Anglican Ecclesiz ; et expositi sunt arti- sideration the 2 2 oppressed state culi in medio, et recensiti injuriosi et intollerabiles o the Enslish quee contra libertatem Keclesiz orti sunt manifeste circiter lx., et sperabatur certissime quod iste archi- episcopus indueret audaciam beati Thome martyris, ut ejus vestigia sequeretur. Sed totus iste conatus, machinante diabolo, ad nihilum est redactus., N A.D. 1257. The King hastens his re- turn to London. Extravagant ex- penditure of Richard, King of Germany. Makes away with his property in England to pay his debts. The King of Spain asserts his claim to the Kingdom of Germany. 194 CHRONICA Circa festum Exaltationis sanctee Crucis, cum caru- issent Rex et exercitus ejus omnium genere victualium, et cotidie imbres incommodos Wallensium et Anglorum detrimentum, idem Rex, licet invitus, reditum versus Londonias maturavit. Et circa idem tempus transvecta est non minima pecunia de thesauro regis Alemanniz Ricardi, ita ut videretur Anglia argenti penitus inexhausta, et per certam computationem computabatur thesaurus comitis Ricardi, antequam iter arripuit versus Alemanniam, ut per xXvlij. annos cotidie posset expendere cc. marcas, qui penitus in uno anno exhaustus est. Deficiente igitur numismate, blado, et quolibet genere fructuum, cepit Anglia miserabiliter egere et affligi. Contulit etiam predictus rex Alemanniz Ricardus, Henrico filio suo Knarebure, et queedam alia que habebat in Anglia. Jussit etiam idem rex Ricardus nemora sua vendi, et quicquid alia fuerant in Anglia venalia, et pretium sibi transmitti; per quod perpendi potuit quod totam pecuniam suam, in avaritia Ale- mannorum exposuerat. Verumtamen quasdam civitates ab antecessoribus suis impignoratas liberavit. Kodem anno rex Hispaniz postulavit a rege Anglize sibi efficax preestari auxilium contra inimicos suos, quorum maximus fuit occupator regni sui Comes Ricardus frater ejus. Qui ad hoe tenebatur idem Rex Angliz secundum tenorem Cartz nuper inter eos confectzee pro Wasconia. Cui rex Angliz respondit: ‘ Tnhonestum mihi foret fratrem meum regem novum, “et auxilio indigentem, expugnare; sed et tu mihi “ potius potenter succurrere et auxiliari, ut fratris mei “ hostes, qui et mei sunt, valeamus edomare ;” et sic succrevit discordia inter eosdem. Significavitque rex Hispaniz regi Alemanniz Ricardo ut a regno cederet, quia in eo jus non habuit. Ad quod rex Alemanniz Ricardus respondit, quod nullatenus cederet, sed impetus suos aut minas, vel etiam bellum ad quod JOHANNIS DE OXENEDES. 195 Franci eum animaverant alacriter, imperterritus expec- . A.D, 1257. taret. Rex autem Hispaniz in titulo litterarum suarum se Regem Romanorum nominavit aperte. Tune temporis Henricus, frater regis Hispanize, vir Hemry, brother . of the King of quidem in armis strenuissimus, et inter dominos regionis Spain, marricd illus eminentissimus, Christinam, filiam regis Norwagiz, dager ofthe mire pulchritudinis et faciei adolescentulam, despon- savit. Venit Rex Londoniis a confinio Wallie, fugiens et K. Henry re fugatus. Wallenses igitur subsannantes, solitis stragibus ‘ ae Aeyeogi et incendiis, jam tutius solito vigilanter intendebant. Hoe anno jactum est fundamentum novi Presbyterii New Presbytery Sancti Benedicti de Hulmo a venerabili abbate domino Benet Holme. Ade de Neteshyrda, Ricardo priore ejusdem loci, totis viribus, preedicto operi incepto opera dante ; unde versus :-— “ Ecclesize primo fuit qui fundator ab imo, Hane R. ne cepta fieret complevit inepta.” Transit annus iste frugifer ac fructifer, sed con- Se shea, tinuitas pluviarum ezestivalium et autumnalium omne ss genus segetum, fructuum, et legumenum suffocavit : ita quod ante xl* summa frumenti x. solidos vende- retur. 11S SONS, Nis amicos suos absolutos; et Statuta Oxonize se nequaquam brethren, and ‘ coe 1is friends servaturum, quee a domino Papa fuerant prohibita; ac been ey ; rom their Oaths; omnes ea tenentes fore excommunicatos affirmabat. ee pelea o x ha Magnates in incepto proposito constanter persistentes, ett teat statuto die amoris a Rege, interrogavit eos idem Rex si that all who . ‘ cs - = . s should continue vellent ponere se in judicio regis Francie. Illis annu- to hold to them ° A 3 i would be excom- entibus, rex Francie, accepta pecunia a rege Anglorum municated. corruptus, judicavit omnia Statuta Oxonize provisa simon de Monte- : fort, and the cassarl. eee ee had . ee joined him, meet Dominus Symon de Montefort et alii magnates %¢ Winchester, : . . . ° and declare their Angelis, congregati apud Wintoniam, providerunt et continuance of : , F adherence to the scripserunt eadem Statuta que providerant Oxoniz, Statutes, praying = the King also to constanter postulantes a Rege ea servari. adhere to them, Tunc Rex ultra modum iratus, diffidavit eos. Illi fhe Kins, in ex- chee Man hoe audientes, reddiderunt Regi homagia sua; et ex Pressesiis dis- ; 1a 7 1 aye 14 . . the Barons, ; illa die incepit Guerra per totam Angliam inter Regem ietioe this) et Barones. Ee back a SA 7 : i 4 r nomage, rom In illis diebus plurimi Nobiles ad sancti Aidmundi {ht day the War . . . . r . . S 7 © Libertatis preesidium confugerunt. Tune enim in con- OS ie : c A , Sanctuary spectu Baronum valde preciosa fuit Libertas sancti clogs : iberty of St. Aidmundi. Et licet Barones Regem ceperunt, tamen Edmund. 206 CHRONICA A.D. 1264. non quasi captum, sed curialiter tanquam dominus custodierunt. Omnes capti a baronibus Provisiones Oxonie se fore observaturos juraverunt, eee Edicto regis Pax proclamata est per totam terram. Death of Urban Kalendas Octobris obut Urbanus (iij.) Papa apud a Parusium, vacavitque sedes mensibus ij; cui suc- cessit [Clemens] ili. Anno gratiz M°cc°lx°v°, Anno regni regis Henrici (iij.) xlix®. Pridie nonas Augusti percussum est Bellum Battle of Eve- de Evesham, in quo interfectus est dominus Symon de Monteforti, cum filio suo Henrico, et dominus Hugo Dispensator, et multi alii qui partem Baronum fove- bant, aut se reddiderunt, vel vi capti fuerunt, seu a preelio fugerunt. Cansotatithe Hujus Belli causa hee fuit. Cum dominus “ Aidwardus regis Anglize primogenitus, per unum annum et amplius in custodia domini Symonis de Monteforti servaretur, in hebdomada Pentecostes, cum duobus militibus suze custodiz deputatis, lum negli- genter et incaute conservantibus, solatii causa in Prince Edward’s Campum equitare permissus est. Qui ingeniosum escape from those whohadthe militum segnitiem considerans, aut ut creditur volun- custody of him under Simonde tate eorum gestum est, et consensu, callide artem Montefort’s order. evadendi finxit. Ilis in loco, suee voluntati opportuno existentibus, rogavit ut equos suorum calcaribus He flies tothe stimulatos currere permitterent. Qui jussis suis ob- Karl of Glou- x ale . cester, who aids temperantes, ac equos suos cursu velocissimo fatigantes, him with sup- : : : plies. ipse freno laxato reliquit eos ad caudam, versus Comitem Gloverniz, qui parti jampridem Baronum favebat, veloci cursu iter suum = arripuit. Quem gaudenter idem Comes suscipiens, que sibi erant necessaria largissime ministravit, inveniens ei equos, Many of the No- ayma, et exercitum magnum et fortem. Confluebant bility join him 4 ss from the other autem ad eum, baronibus relictis, multi Nobiles party; andan ! army is collected. Anolige ; unde magno exercitu collecto, persequebatur Simon de Monte- = : x * : fort wocs from COntinuo dominum Simonem de Monteforti, qui cum JOHANNIS DE OXENEDES. 207 Rege Henrico, qui adhuc in custodia ejus erat, de loco A.D. 1265. : tahat - , 1 74 place to place, ad locum per Angliam fugiebat; mittens litteras per le ale ° mast * ‘ . : King with him, Angliam pro servitio domino Regi debito, ac sperans (ine with Bim, sie : : : authority; and se majorem exercitum colligere. Sed venientes ad #yeqnty; and. auxilium ejus, dominus Aidwardus perturbayit. Mise- crease his rat etiam dominus Simon filium suum Symonem, et Simon de Monte- dominum Willelmum de Monte Canisii, et alios cum had been sent eis in partes Norffolchize et Suffolchiz ad auxilium Montchensi and queerendum. Qui revertentes versus Evesham, sicut eis folk and Suffolk mandavit, pernoctaverunt in prioratu de Kenilwrde, turning toward ubi illa nocte venit dominus Aidwardus, cum Johanne a night's rest in de Wallibus, et multis aliis, qui cepit dominum Willel- Rey: ee mum de Monte Canisii et alios socios suos in lectis suis. in ee, Simon vero de Monteforti juvenis, audiens tumultum, prises him. 2 . np ee William de Mont- relicto stratu, seminudus fugit in Castrum. chensi and ° 4° . ‘ ° . some of his com- Pridie ergo, ante statutum diem Belli, venit dominus panions seized F ; in their beds. Symon de Monteforti senior, cum Rege, in villam de Simon ge Mente . os . “ SENaae = . fort the younger Evesham ; putabat enim invenire ibi in crastino filium pelts a = : ai _ naked to the suum sicut ei mandaverat, cum magno auxilio. Ne- Qakedte the | sciebat enim quod ei contigerat. coe A r ; 5 sk Simon de Mont- Illucescente die Belli, surrexit vir strenuissimus fort, the elder, : = arrives at Eve- dominus Symon de Montefort et qui cum eo erant, sham, expecting, . Py 2 ° ; ° . as on e€ 10liow- preeoccupantes faciem domini in confessione, et missam ing day, to find zs 118 son nere, as audientes, preeceperunt divina sacramenta. Quo facto, he had ordered ‘ i ‘a . 41m, andin foree, armantes se, exierunt in campum. Quidam autem qui The clder §. de ° : . « + Montefort’s re- erant cum domino Symone, videntes exercitum domini jigious prepara- = : : tion on the Aidwardi, magnum et fortem, consuluerunt ei declinare morning of the enh. ° . : Battle. a prelio imminente quoad usque majore excercitu con- | 2 Ah Fine di al hia ? 5 a Q mace to him to gregato, securlus cum hostibus posset inire sch i decline atte or e moment, as certamen, et preecipue hoe ei suggerentes, quo 1us nothing was . evs - 1s nown of his ejus Symon quem ad auxilium querendum per Angliam Tot A - : Se 7 ected to arrive miserat, quid de eo ageretur ignoraret. Qui respondit, Lege dicens se nusquam fugere, quamvis esset in mortis A ee 7 ‘ He refuses,say- discrimine ; et qui nollent secum venire, reverterentur ing that those . . . who aida no sine dilatione. choose to be with ° - : : him might retire Cumque reliquentes villam venirent in campum et ob- without further ° rae : A . stay. viarent illis plura vexilla et plures exercituum cunei ; prospiciens vir strenuissimus, dominus Simon interro- 208 CHRONICA A.D. 1265. gavit cujus esset exercitus ille imminens, et responsuim est, “ Domini Aidwardi ;” et rursum, “ Cujus ille ;” cui dictum est, “ Comitis Gloverniz ;” qui dixit, etiam ve ofthe “ Proditoris ; video me hodie moriturum.” Et appropin- quantes invicem congressi sunt; dominus Symon de Monteforti et filius ejus Henricus ac dominus Hugo Dispensator, impetum facientes in hostes strenuissime pugnando, exercitum adversariorum penetraverunt ; et a dextris atque sinistris multorum corpora prostraverunt ; ac iterum atque iterum retornantes eundem fecerunt. Death of Simon | Ubicunque vero dominus Simon percussit, aut inter- de Montefort. r ° : fecit, aut prostravit, seu plagam mortalem dedit, super tali militia pugnante pro patria datur loquendi materia. Cujus ictus horribiles non fuit aliquis qui audebat ac- cendere, donec omnis exercitus eum vallaret in girum, ita ut equus quo: insederat nusquam posset transire ; et adhuc viriliter defendebat se quousque equus ejus a peditis occisus sub ipso caderet ; et adhuc pedestris gloriose pugnavit, seipsum defendendo donee inimici ejus de equis suis descenderent ac ipsum vilissime con- culcatum, armis suis expoliarent, et sic eum nudum occiderunt. Qui tam violenter et ignominiose tractatus, nunquam aliquid verbum locutus est, quamvis dicerent ei, “ Traditor, redde te.” Non respondit; sed in ultimo spiritu constitutus, dixit, “Deu merci;” et sic spiri- tum emisit. Igitur interfectus, ut dictum est, domino Symone et ejus filio Henrico, dominoque Hugone Dispensatore, cum pluribus ecisdem adhzrentibus aut captis aut fugatis, Rex Henricus regno suo receptus est; pristino statui restitutus. Flight of the Soror domini regis Henrici, uxor seilicet domini wileot simon de &. de Monteforti, quee tenuerat contra regiam potes- oe ee tatem Castellum Dovoris, per constabularium preedicti Tngland wxecot- Castelli prodita, ab Anglia est fugata; et statim illud ciredaed’ Castellum, cum ceteris Angliz, redditum est Regi, Kenilworth Kenilworthe tantummodo excepto; quod contra Regis Castle finally = surrendered. — yotestatem longo tempore defensum est, donec obsi- JOHANNIS DE OXENEDES. 209 dente Rege, victualibus deficientibus, fameque cogente, A.D. 1265. obsessi, illud redderent Regi, interposita tali conditione, ut vitam et membra eis concederet. Quod ipse con- cessit. His ita se habentibus, cum dominus Symon de Se Moe Monteforti juvenis, cum quibusdam sibi adhzeren- surrenders, ~ tibus, lateret in insulis, discurrendo per loca incerta, mandavit ei dominus Aldwardus ut ad pacem suam veniret, promittens ei bene. Qui, cum veniret ad eum, “ M°celxvje.” fecit eum dominus Aidwardus comprehendi et in Turri Sa ae Londonize in arcta custodia recludi, proponens eum Bde Ede: perpetualiter incarcerare. Alianora, domini Henrici (ii1.) regis Anglize uxor et Queen Eleanor, ‘ : 4 who, after the Regina, quie ante bellum de Lewes fugerat in Franciam, battle of Lewes, reversa est in Angliam. France, returns. Octobonus legatus domini Pape venit in Angliam, Shs. qui fere per triennium in eadem morabatur, multam ®rives. pecuniam ab omnibus extorquendo; personis tantum religiosis et clericis extitit gravissimus, nulli dignitati His extortions, parcens ; decimas omnium bonorum suorum, per termi- num predictum ab eis exigebat, et illas aut Pape, aut Regi, vel cui vellet, assignabat. Rex Henricus tenuit Parliamentum suum, in quo King Henry 5 : holds a Parlia- exheredavit omnes qui contra eum arma gestaverant. ment, in which Yee : . = Disherison is Exheredati igitur simul congregati per plura_ loca passed on all . P Eni : ° os... », Who had borne Anglize preedis, rapinis, et praediorum incendiis insis- arms against P im, tentes, multa mala perfecerunt. . Quarto nonas Januarii obut dominus Symon de Death of Simort é bs ‘ ‘ e Walton, Bp. Walton Norwycensis episcopus; cui successit Rogerus of Norwich. ; eg et hare = Roger de Scer- de Scermugge prior Sanctze Trinitatis Norwycensis. mugge succeeds. Urbano (iiij.) papze successit Clemens (iijj.), qui die Clement TV. en- “ : ; hts - ; throned. Annunciationis dominice incathedratus est. a Oy 58) One) vate] 707 (111 9 Roger. Bishop of Anno gratiz M°cc°lx°vj°?; regis Henrici (iii) 1°. aoe ee Consecratus est Rogerus episcopus Norwycensis. crated. ; Ses : +¢ Escape of Simon Symon de Muntfort junior apud Londonias evasit {sypeotou ql nt : : 7 the younger, de custodia domini Aidwardi post Natale, et festinanter poy ton, transfretavit in Galliam. O 210 CHRONICA A.D. 1266. Multi exhseredatorum Castrum de Kenilwrth intra- Parties who : ° - . i Parties who. verunt, et patriam in girum devastantes studiose mu herited rise in . $ : . 5 er iton seize Dierunt. Quidam exhzeredati qui apud sanctum Aid ce mundum latitabant in crastino Palmarum cum magno first instances, apparatu dictam villam exierunt, et Mersland invadentes their depreda- etiam insultum contra Len! in septimana Paschee fecerunt. hast Sed illis viriliter resistentibus voto fracti, abscesserunt. Concentration of Vigilia Pentecostes, cum Exheeredati in unum collecti, at Chesterfield, in oppido de Cestrefeld se recepissent, et timore nudi, alii se minuerent, alii venatum issent ; subito supervenit exercitus Regalium, et impetum in eos facientes, quos- dam. occiderunt, alios coeperunt, ceeterisque fugatis, cum victoria et spoliis multis abscesserunt ; et qui remanse- rant de exheredatis per turmas se colligentes per nemora latibula apta in diversis locis sibi Iustra parabant, et durius erat eis quam urs raptis foetibus obviare. Nam rapiebant undique omnia que sibi videbantur utilia. Earlof Warren § Accidit hoc anno vj° kalendas Junii, ut J. Comes at St. Edmunds. ° ps wane Warenne, cum turba multa, causa perquirendi inimicos Regis apud Sanctum Aidmundum veniret. Sigre and sur Citra festum Sancti Johannis Baptiste, Rex castrum Catteorheca. de Kenilwrthe obsedit, deinde legatus, admonitione as preemissa, obsessos cum complicibus excommunicavit. Obsessi regalibus viriliter resisterunt, necnon plurima gravamina eisdem intulerunt. Tandem treugse inter regem et obsessos captze* erant, a festo Sancti Martini “Mocelxviij.” usque in xl* dies sequentes, in quo spatio multi de Castro potu venenati inficiati, mortui sunt. Deficiebant etiam eis victualia, nec defectus eorum aliquo signo regalibus patebat. Erant etiam inter eos quidam regali- bus faventes, et consilium eorum ocultis signis propa- lantes eisdem, ita tamen ut nunquam prout vellent et poterant exire contra Regales valebant. Qui tandem de * Lynn. | 2 Se. ceepta, JOHANNIS DE OXENEDES. 911 proditione convicti, suspensi erant in Castro. Vigilia A.D. 1266 , ; ] 1 Papal Indul- Sanctze Lucize castrum de Kenilworde regi redditum est. Papal mane | - “ 7 ; : through the Interim rex, presente Legato, et circumexistentibus Poor Ubthe ’ . ; 10 j 7 tenths of all Ece- quampluribus magnatibus et prelatis Angliz indul- (ese at pro. oS : : : fits, for three gentiam domini Pape ostendit, in quo continebatur yo3.0’to the ° . : : : King; those of quod dominus papa decimas omnium ecclesiasticorum ge sods of the proventuum Angliz secundum verum valorem per need triennium regi concessit, exceptis bonis Hospitaliorum, pessoa tt Oy Templariorum, et Cisterciensium. Preeterea tempore ¢ Commission of twelve of the treugarum electi fuerunt xij. Magnates, tam clerici Magnates ap- pointed to regu- quam. laici, qui de exheredatis captis in bello, captivis late the contisca- tion of the pro- et obsessis, sic providebant ; videlicet quod aliqui care- perty of persons rent terris suis per annum; alii per biennium; non- nulli per triennium; perplurimi per quadriennium ; plerique per quinquennium ; et ultimi per septennium : darentque singuli regi infra triennium valorem terree eorum per septennium. Et si possent infra dictos tres annos tertiam partem dictz taxationis solvere, possi- derent tertiam partem terree eorum.’ Si totum persol- vissent, totam terram suam recuperarent. Et si infra dictos tres annos totum non persolvissent, exhzredati perpetuo remanerent. Secundum hance legem magnates qui apud Kenelworde ante bellum Eveshamize, et in bello de Evesham capti fuerant, et obsessi in castro de Kenilworde, libere abire permissi sunt. Quinto idus Augusti Exheeredati, qui, ut dictum est, Some of the Dis- nherited, who in silvis latitabant, insulam Hlyensem caute ingre- had been dis- dientes ceperunt ; quam Episcopus in presentia regis possession of the antea preesumpsit custodiendam. Sed casu abe sic inde recessit, et Insulam suspendit. Isti totam oe in girum depreedaverunt ; ; sed ultro procedentes pi Sey xvij° kalendas Januarii villam Norwycensem vi cepe- Norwich | runt, septies viginti curribus et aurigis, ut dicebatur, onustis et secum abductis. 1 The Continuator of Flor. Wigorn. | “ dicta pecunie, dimidiam partem here adds, “Si dimidiam partem | “ terre eorum.” Cn yA bs CHRONICA A.D. 1267. Anno gratize M°ce°lxvij° ; regis Henrici (iii.) anno 1j°, The King goes to octavo idus Februarii, videlicet dominica post Purifi- St. Edmunds, pect laoeeriansd cationem, venit rex Henricus apud Sanctum Aidmundum, bon the Legate, et die sequenti Octobonus legatus venit ibidem, cunctis who, in the pre- 5 p) sence of the malati j 1 ] sence of gue. _preelatis, et proceribus regni ex utroque edicto ad locum ened See! prelibatum convocatis ; legato siquidem Sancti Petri the Disinherited ; “lL: eq: be wag tee ere ah: cathedra ibidem Concilium celebrante, exhzeredatos SHI withthe Nsulam Elyensem occupantes cum complicibus et fau- ceo toribus ammonitionibus preemissis publice excommuni- cavit, Rege ibidem presente, nisi infra quindenam sequentem Regis paci se supponerent. Nocte autem proxima sequente, quidam occulti rumores Legatum et suos vehementer terrentes, ipsum in crastinum quasi inopinate iter versus Londonias arripere fecerunt. Quo die etiam dominus Rex oppidum beati martyris Admundi “ Mecelxviij.” relinquens, apud Cantebrigiam cum exercitu suo castra- The King pro- . “Te ae 5 ae ‘ ceedstoCam. metavit, ibique totum jejunium xl* in Insule Elyensis bridge, and oer 4 5 thenee to theIsle ObSidione consummavit. Interim elaboratum est ut of Ely. 2 ae , : dicta obsidio frustraretur. Unde G. comes Gloverniz, The HarlofGlou- . ... : : cester enters Vigilia Palmarum, Londonias ingressus cum magno ap- London; the = King, in conse- paratu, Civitatis munitiones, civibus sibi faventibus, con- quence, relin- 2 i 4 s - . ‘ quishing the tinuo occupavit ; qui etiam Legato, in Turri existente, siege of Hly for i ep 3 : ; a while, exitum versus civitatem omnino preeclusit. Quod Rex mox comperiens, obsidionem Insulz relinquens per octa- The King at Vas Paschee, apud Stratford se recepit, Londonias obses- Strat . . ; paar’ PY surus. Quo comes Sancti Pauli, comes Boloniew, et The Earls of St. ‘ ‘ , ° . 4. pearls of St. comes de Gysnes, cum magno apparatu, venerunt in and Ghisnes = auxilium Regi pro viribus preestaturi. bring forces to = the King’s aid. Dum hee agerentur quibusdam curiose intervenien- The Earlof Glou- ;- : cester makes his tibus de pace inter eos reformanda tractaverunt, et yeace; toa par- - p : . ° A tialextent in Citra festum Sancti Johannis Baptiste pax inter eos cluding the Lon- : : : : doners. reformata est, Comite in preesentia legati super altare Sancti Pauli jurante se arma contra dominum suum Regem, nisi se defendendo nunquam portaturum. Lon- doniensibus Comiti faventibus, vitam et membra Rex concessit ; aliis dicto Comiti auxilium ferentibus secun- dum dictum de Kenilworthe in pace receptis. JOHANNIS DE OXENEDES. 218 His peractis, Rex Londonias ingressus est xij. A.D. 1268. kalendas Julii, nullo, exceptis Civibus, ultra triduum [O¢,hins enters in urbe remanente. Aidwardus domini regis primogenitus, quibusdam ‘he Isleof Ely . : : fs surrendered to insulanis ipsum ducentibus, v° idus Julii insulam Prince Edward. Elyensem intravit, cui statim Insula reddita est, ipsis in forma Dicti de Kenilworthe pacem recipientibus. - Anno gratiz M2°cc’lxviij?; regis Angliz Henrici (ii.) lij°. Quartodecimo kalendas Septembris dominus abbas Adam Sancti Benedicti de Hulmo, vir bone Death of Adam, ° ee . ° ° ° avpbot OL St. memorig, cum Xij. annis rexisset strenuissime gregem Benet Holme. sibl commissum, ac novum presbyterium Hcclesize suze predictee construxisset et multis commodis eidem pro- fuisset, felici fine diem clausit extremum. Cui Bichardde Buke- ? ham, the prior successit Ricardus dictus de Bukeham ejusdem Ecclesize of the Ch, sue- prior. ° eye ° ape sie 1 See « Death of P. Vigilia Sancti Andres obut Clemens (iuj.) Papa ; oe vacavitque sedes annis duobus, mensibus ix., hebdo- p; non madibus ij., et diebus ij, Cardinalibus ad invicem *mone the dissidentibus. a successor. tee : 2 : : : ; Antioch taken by Civitas Antiochiz capta est a Soldano Babilonize. Antioch taker Judeis qui ibidem morabantur hoc procurantibus, Bébylom die Ascensionis Domini, qui fuit xvi° kalendas Junii. Ottobon, the le- : Ate gate, holds a Octobonus legatus celebravit Concilium apud Sanctum Council at st. es vs ° aul’s, where he Paulum Londoniis, post Pascham, dominica qua legitur absolves Simon. F x ., de Montefort, E. Evangelium “Ego sum pastor bonus,” in quo absolvit of Leie., and his ‘ : : . accomplices, dominum Symonem de Monteforti comitem Leycestrize whom he had ‘ 5 e ore excom-~- et alios quos prius excommunicaverat, ratione pertur- municated. ‘ : He assembles bationis antedicte. another Council : °7° t North t Iterum celebravit Concilium apud Norhamtonam. Whore the Kine ibi : held a Parlia- Rege ibidem cum proceribus Parliamentum tenente. In pent? nen ae at goatee ae e : as Legate, he quo Concilio idem Legatus dominum Aidwardum, et G. invested Prince ; c : : : Edward, the E. comitem Gloverniz, et quamplurimos alios nobiles o¢ Gloucester, 3 = ee : . and other nobles cruce signavit. Concilioque peracto, licentiam repa~ with the Cross; : , fs one 8 ee > . after which, with triandi devote postulavit, et 1ij° idus Julii mare in the King’s per- = Z mission, he orediens transfretavit. returned home. 214 CHRONICA A.D. 1269. Hoc anno auctoritate regia diriguntur clerici per Taxation ofthe omnes episcopatus Anglizv ad taxandum omnia bona Clergy, both as to ; ates F . : i ’ A temporal and temporalia et spiritualia totius cleri Angliz, secundum spiritual pos- ; ; : : sessions; except- vertim valorem, exceptis bonis Templariorum, Hospita- ing the Lemplars, ; . ° ° . . . ospitallers, and Jariorum, et Cisterciensium, per eestimationem plebeiorum Cistercians. Esai Aoi 5 The Bishops 2d hoc vocatorum. Quo peracto, omnes Episcopi singuli Hound forthe PLO episcopatu suo cum Rege composuerunt. ee Undecimo kalendas Martii obiit Nicholaus de Bramel- Death of Nicho- lasde Bramel- tone, prior ecclesiz Sanctee Trinitatis Norwycensis, cui tone, Prior of the ? Ch. of the Tri- | successit Willelmus de Brunham, sacrista ejusdem loci. nity, at Norwich, Will. de Brun- pati 960 lx jx? : i regis Henrici (iii. hehe cull Anno gratia M 6c lain Tegnl “Tegis He aC ) we Meconxix» HA’. Obit domina Ysabella, filia regis Scotiee, Comitissa * M°cc°lx°ix,’ Death of Isabella, Norfolchize, xij. kalendas Aprilis. Countess of Nor- ? folk, da. of the fidmundus, filius regis Henrici, filam et hzredem K.of Scotland, : Edmund, the comitis Aubermarlie, duxit in uxorem; domino rege King’s son, mar- ries the da.and patre suo apud Westmonasterium nuptias celebrante. heiress of the . of Albermarle. Quinto idus Aprilis orta est discordia inter dominum Discord between Hdwardum regis Henrici primogenitum et Gilbertum Prince Edward 5 and the Hof | comitem Glovernize, ob nimiam amoris familiaritatem oucester, 2 ‘ Re quam idem Atdwardus erga uxorem dicti Comitis dicebatur habere. The H.of Glove, Comes Glovernize cepit quemdam apud Cardif qui seizes @ person at ,. Cardiff who had ipsum veneno moliebatur extinguere. planned to poison him. Rex Henricus transtulit Sanctum Aidwardum Regem Th, Icane 2 % . ay . fosthetoiger eb Confessorem in novum Presbyterium quod sibi opere . Ee h moa ° ° 3 Coutewor toa, uiirifico preeparaverat; ipsum in novo loco recondens newly prepared Shrine. die antiquze translationis ejusdem. The King de- Rex exegit decimam Cleri etiam de quarto anno, mands a Tenth 5 from the Clergy; 1é 1 i iversitate fromwhich, ew Contra quam, qula episcopl noluerunt, ab univers couraged by the 1 Wishooe toays ee See appellatum est. appeal. Dominus Atdwardus et Comes Gloverniz, multis Prince Edward > ‘ . 4 A : andthe Hof magnatibus intervenientibus, in osculum pacis_ se Gloucestor re- conciled, receperunt. Prince Edward, Dominus Aldwardus filius regis transfretans ad crosses to France, and negotiates colloguendum cum rege Francie super negotio eundi a loan from the K.of France, ad Terram Sanctam, sic ferunt inter eos pactum JOHANNIS DE OXENEDES. 915 fuisse ; videlicet ut rex Francis accommodaret domino A.D. 1269. omer rape : st a arc, preparatory to Adwardo Ixx. marcas ; cunctis terris domini Aidwardi Preparatory to ie les ° : : sa : his proposed transmarinis Regi Francie obligatis : quam summam Ps Propose pecuniz, nisi infra terminum persolveret, dictee terrae Holy Land. AKdwardi perpetuo Regi Francize remanerent. Et quia una cum rege Francie proficisceretur in Terram Sanctam, eidem regi quasi unus de propriis baronibus fideliter obtemperaturus ; super quo filium suum Henri- cum nomine eidem misit obsidem. Qui statim, qua nescitur de causa, remittebatur. Civitas de Nuchers reddita fuit Karolo regi Cilicize City of Nuchers surrendered to vigilia sancti Bartholomeei, in qua erant neci tradita Charles, K. of ij. Saracenorum, reliqua multitudine in civitate sub sige of the tributo remanente. Justiciarii itinerantes in Nortf® et Suthf fuerunt ; ei of the scilicet Nicholaus de Turs,’ Henricus de Monteforti, et rent in Norf. ana Henricus de Wlhamtone.* ies Anno gratize M°cc°lxx® ; regis Henrici (ii1.) anno lij°. Vigilia et die Palmarum convenientibus Christianis et Paganis inter Achon et Saphran cesis primo octo admiratis, necnon paganorum octodecim aciebus non sine maxima suorum amissione. Victoria tamen potiti sunt Pagani; cesi sunt Christiani usque ad interne- cionem, et hoc per seditionem Templariorum; ubi etiam cecidit flos militiz, frater Johannes de Merlaue Death of John de Merlaue. de Hospital. Lodowyeus rex Francie xvij® kalendas Aprilis iter Tie ® of France arripuit versus Terram Sanctam. Qui die Sancti Annes Meee Jacobi apud Aquam Mortuam mari se commisit Mediterraneo. In octavas sancti Johannis, Johannes comes Warennize John, E. of War- ren, wounds the insultum faciens in dominum Alanum de la Tuche? in Lord Alan de la ucne, 1m Z aula Westmonasterii ante bancum coram Justiclarios, Westm: Hall. ipsum quidem vulneravit crudeliter. Qui die sancti 1Turri, Contin. Flor, Wigorn, | *la Suche, bid. * Wihamton, bid, | A.D. 1270. 216 CHRONICA Laurentii diem clausit extremum. Filius ejus primo- -genitus Rogerus fuga sibi consulens, vix tamen evasit. Eleanor, wife of Prince Hdward, delivered of a daughter named Bleanor. Death of Roger Bigod, E. of Norf. and Suff., EK. Marshal of England, Prince Edward, Henry of Al- maine, with certain other of the Nobles, take their de- parture for the Holy Land. Arrive at Tunis. Prince Edward returns for a short time to Sicily. Death of Louis IX., K. of France, Death of Boni- face, Abp. of Canterbury, at Baleys. Adam de Chil- lenden succeeds, Alianora, uxor domini Aidwardi domini regis primo- geniti, peperit filiam apud Wyndleshores, quam vocavit Alianoram. Die translationis sancti Martini obit Rogerus Bigod comes Norf* et Suthf*, marescallus Anglize, apud Cuhahe ; sepultusque est apud Theforde-Monachorum, vigilia translationis sancti Benedicti; qui sine prole decedens, successorem habuit in heereditate et dignitate Rogerum filium Hugonis Bigod, fratris ejusdem defuncti. idwardus regis Angliz primogenitus, Henricus de Alemannia, czeterique Angliz magnates nonnulli, in crastino sancti Laurentii apud Dovore navigio se commiserunt, per Gasconiam tendentes Jerosolimam. ui die sancti Michaelis mare conscenderunt Mediter- raneum, et una cum Francie et Sicilize regibus, non- nullis etiam singularum illarum nationum proceribus, a recto deviantes itinere, Africam tendentes, terram regis Tunicize, ubi sita est famosissima Civitas illa Cartagi- nensis, intraverunt ; ibique cum rege supradicto pagano componentes, treugas cum eo inierunt quindecennales. Dominus autem Aidwardus ab Africa rediens, in Sicilia aliquamdiu commoratus est. In illo itinere obit Lodowycus rex Francie, relin- quens Philippum filium suum et heeredem, sepultusque est apud Sanctum Dionysium. Bonefacius Cantuariensis archiepiscopus obit xv. kalendas Augusti apud Baleys, castellum suum in Provincia ;* electusque est in successorem ejusdem Adam de Chilendene, ejusdem loci prior, natus in Cantia, Cui rex ejusque primogenitus penitus se opposuerunt. Quapropter, necessitate cogente, Curiam adiit Ro- manum. 1 The Annals of Waverley say he died “ in arce S, Helene.” JOHANNIS DE OXENEDES. 917 Guido de Monteforti duxit in uxorem Viterbii filiam A.D. 1271. sips a | Guy de Monte- et heeredem comitis Rubei. formriee ane } : ; 17 ery da. of the Earl Die sancti Laurentii facta est eclipsis lune nocte, Bee rnig primum diem Octobris, preecedente. cany. : pte °O . A vas Tclipse of the Anno gratiz M°cc°lxxj°; regni regis Henrici (iii.) Moon. anno lv°. In octavis Epiphaniaw obiit Walterus de 2eith sme 4 . J . ee a as of Salisbury ; Lavile episcopus Sarum ; cui successit Robertus ejusdem (eR ort, loci Decanus, vacante tunc sede Cantuariensi, et * de ofSarum. ejusdem loci Capitulo confirmatus. Prince Edmund Aidmundus filius regis Angliz mare transiit, tam loca oye the ses sancta, quam fratrem suum primogenitum visitaturus. },XiQ’ he Poly (Quinto kalendas Februarii cecidit turris beatae Marie pede hie * oO ne 1. de Arcubus Londoniis, multosque sub ipsa ecclesia com- Tower of St. ‘ ; ; Mary le Bow, morantes oppressit et extinxit. Dominus Henricus, regis Alemannize primog enitus, per Henry, of Al- maine, eldest son Viterbam ab Africa transitum faciens in ecclesia sancti of the K. of Ger. : va, ea « “ee . F many, murdere Silvestri ibidem divinorum celebrationi devote inten- at Viterbo, jin SoS * tis return from dens, a dominis 8. et G. de Monteforti, comite Rubeo, Africa. necnon aliis nonnullis se venientibus in crastino sancti Gregorii crudeliter interemptus est. Cujus reliquias His corpse F ‘ brought to Engl. Anglize sui reportaverunt, et apud Hayles xij. kalendas for interment at the Monastery Junii recondiderunt. of Hailes. Quintodecimo kalendas Augusti apud Norwyé Divorce of G. Earl of Gloue. celebratum est divortium inter G. comitem Glovernize trom hisCountess et Aliciam Comitissam, ejusdem conjugem. Sexto idus Nae traditus fuit sepulturae, apud Interment of Westmonasterium, dominus J. de Wincestria, primo- chester, eldest genitus domini Aidwardi, domini Henrici Regis Anglize Edward, at West- minster, primogeniti. Philippus rex Francie coronatus est Remis die decol- Ca ot ee France, at lationis Sancti Johannis Baptiste. Dhow Xij° kalendas Decembris natus est Henrico de Lacy pirthorzamuna de Lacy comiti Lincolniz filius, quem de nomine sancti ©“ Aidmundi, Admundum duxit nominandum. 1 Aldobrinus comes, dictus le * ab. Rus. Mat. Westm, A.D. 1272 Tnundation at Canterbury, pro- ceeding from a cloud. Theobaldus Leo- diensis elected Pope, taking the diensis, name of Gregory Xth. Death of Philip Basset, at Wel- don, co. Northampt. Consecration of Pope Gregor Xt, ee a Death of Rich- ard, IX. of Ger- many, at Berk- hampsted ; buried at the Mon. of Hales, which he had built and en- dowed, Injury to the Ch. of St. Peter and St. Paul at Norwich, oc casioned by a storm, Quarrel between the Citizens and Monks of Nor- wich, 218 CHRONICA Apud Cantuariam ij? idus Septembris descendit quasi subito queedam nubes integra, circa horam vesper- tinam, super civitatem et super patriam adjacentem, ita ut maxima civitatis pars aquis subito preecipitaretur ; duravitque illius aquee defluxus usque ad horam primam diei sequentis. Kalendis Septembris Theobaldus archidiaconus Leo- cum domino Aidwardo regis Angliz primo- genito, in partibus agens Acconensibus, in summum Pontificem est ABER, dictusque est Gregorius deci- mus. Ante cujus electionem vacavit sedes Apostolica annis duobus, mensibus ix., hebdomadibus tribus, diebus iiij. Vigilia Omnium Sanctorum dominus Philippus Bas- seth, apud Weldam, diem clausit extremum. Anno gratiz M°ce°lxxij? ; regis Angliz Henrici lvj° regni sui anno. Vigilia sancti Cuthberti Theobaldus Leodiensis archidiaconus, genere Placentinus, nuper in Petri successorem electus, in sacerdotem est conse- cratus, et in crastino, Dominica videlicet sécunda x1*. ad summum sacerdotium est provectus, et in cathedra summi Pontificatus solemniter est cathedratus, dic- tusque est Gregorius. Ricardus Alemanniz rex ij nonas Aprilis, apud Berhamstede, diem clausit extremum; sepultusque est apud monasterium de Hales, quod ipse a fundamentis construxit et honoribus pluribus ditavit : cujus exequize solemniter ibidem sunt celebratze idibus Aprilis. Die Apostolorum Petri et Pauli, apud Norwycum, conventu ad primam existente, subito fulminis ictu versus Agquilonem percussa est Hcclesize turris princi- palis, in tantum ut tempestatis illus violentia non- nulli lapides evulsi ad loca remotiora violenter sunt transportati: quod quidem non sine prodigio uni- versis sanctze matris ecclesiz filiis stupendo liquet contigisse. In crastino enim sancti Laurentii, anno eodem, post insultus nonnullos in Prioratum spius numero factos, JOHANNIS DE OXENEDES. 219 post januas Conventus ab eorum emut' violenter con- A.D, 1272. fractas, necnon alias injurias enormes sepius illatas, statim post Conventus refectionem ad sanctam matrem suam Eeclesiam accesserunt, ejusdem sanctze matris fill spurcissimi, tota videlicet communitas civitatis Norwyc numero, ut creditur xxxlj. strenuissime armatorum ; qui una cum civitatis mulieribus ignem per loca diversa prioratus apponentes, Ecclesiam totumque Prio- ratum, preeter tria vel quatuor edificia inter catera Sede pl vix numeranda, opere tamen lapideo, sed nec hoc peni- the Priory. tus exceptato, in cineres redigerunt. Monachos vero fere omnes fugarunt. De eorum quoque servientibus, triginta vel eo circa diversis suppliciorum generibus hos in gremio materno neci tradiderunt. JIllos a gre- mio eodem tanquam a matris abstractos uberibus, et ante tribunal proprium adductos, nulli parcentes etati aut ordini eadem sententia dampnaverunt. Omnia etiam preetiosa tam in. thesaurario, vestiario, refec- tuario, quam etiam in ceteris ecclesize illius officinis et almariola ea minutim confringentes et depreedantes asportaverunt. Monachi vero unus post alium clam fugientes, vix vita comite recesserunt. Convocato igitur die Decollationis Sancti Johannis Convention 9 he clergy of the Baptistze apud Eyam totius episcopatus concilio, tam Diocese at Bye t whi episcopl quam universus episcopii clerus ibidem con- offenders in this eregatus in dictum facinus perpetrantes, omnes etiam communicated. favore, auxilio, aut consilio eisdem tunc sentientes, aut contractu qualicunque cum eisdem communican- tes, pulsatis campanis, accensis luminariis, sententiam excommunicationis publice et solemniter tulerunt. Que quidem sententia, habito Londoniis episcoporum Anglize The sentence concilio, die sancti Luce, ab eisdem renovata est et London bya confirmata ; ad cujus enormitatis scelus in transgres- of the Clergy. soribus refundendum. 1 omulis. 920 CHRONICA ADs1a72, Motus dominus Rex versus partes Norwycenses die sancti Atgidii apud sanctum Aidmundum accessit, ibi- demque super negotio memorato consulendum universos totius Angliz, proceres vocavit et magnates. Mora igitur ibidem per xi. dies facta, die sanctorum Prothi et Jacinthi versus Norwycum pro vindicta de tanto scelere capienda, iter arripuit: qui moram ibidem per dies xij. faciens, vindictze de tanto scelere quamvis non ad plenum faciendze aliquantulum indulsit ;_ tri- ginta namque et quatuor viril, unaque mulier de tanta multitudine, reliquorum marsupiis a curialibus emunctis ; quidam quidem per vicos civitatis distracti, quidam suspensi, quidam combusti, nonnulli etiam eorum singulares poenarum ipsarum mulctati, supplicio poenas luerunt caeterorum. Marriage of Edmundus de Alemannia, comes Cornubis, duxerit iidmund, EF. of Cornwall, with, in uxorem Margaretam sororem Gilberti comitis Glo- Margaret, da. of the Earl of vernie, in crastino Sanctee Fidei, qui una cum Henrico Gloucester. 3 The Earlsof de Lacy, comite Lincolniz, die translationis sancti Gloucester and ° . “1: . Lincoln receive /Kdwardi, accinctus est militaribus.. knighthood. ; : 2 . ; Adam deChillen. Adam de Chilendene electus Cantuariz in curia oP Garten Romana pro beneficio confirmationis sue optimenda lection s of : ° sae be the were e constitutus, animadvertens se, propter emulos sibi ve- Bober el. f : ‘ re Tanibyeeaile hementer infestos in negotio suo minime_ proficere ae immo si staret quod in nominis sui verecundia redun- daret non modica, cassaturum se fore, cessit electioni pariter et dignitati. Pro quo dominus Papa fratrem Robertum de Kilwarby, priorem provincialem Ordinis fratrum Preedicatorum in Anglia, auctoritate apostolica Oo P subrogavit. , K. Henry gives Rex Henricus, die sancti Kalixti, synagogam Ju- the Synagogue of ; , : : Sve Sine the Jews in Lon- dgzeorum in villa Londonize fratribus de Pcenitentia con- don to the Friars : cae : : : {dePoniten. ~ tulit Jhesu Christi, qui quidem locus ad majorem 1a, . s Judeorum confusionem a quodam.ad hoc vocato dedi- catus est episcopo. - Felicis memorize Henricus (iii.) rex Anglie, filius regis Johannis, cum regnasset annis lvi, diebus xxix., die JOHANNIS DE OXENEDES. pe) sancti Aldmundi Cantuariensis archiepiscopi, Aidwardo A.D. 1272. : . . : : ae 4 Death of King primogenito suo in partibus agente transmarinis, apud yoy Tre Westmonasterium vitz terminum fecit ; qui die sancti Aidmundi regis eb martyris proximo sequente honestz ibidem traditus est sepulture. Et quia ut diximus His interment. dominus Edwardus in partibus tune agebat remotis, pacis regalitatis cura, usque ad ejusdem domini Aid- The Government placed, till Prince wardi adventum, servandz communi procerum assensu Edward's arri- val, in commis: Edmundo Cornubiz et Gilberto Gloverniz comitibus sion with the Qarls of Cornwall est commissa. and Gloucester. : es : ° : Eleanor, wife of Alianora, uxor domini Aidwardi, peperit filiam apud >, Bdwirds det ; vered at Acon Acconem, quam voecavit Johannam. ote datehee Aidmundus filius regis rediit a Terra Sancta, relin- Ded Joanna. Edmund, the quens in partibus illis dominum Aidwardum fratrem King’s second _ son, precedes his suum, qui a quodam assisino’ in dolo nuper fere usque brother in re- turning from the ad mortem fuerat vulneratus, sed ab eo qui humiles Holy Land, Ea- x ee rs ; : : 2 ; _ wardhaving been respicit visitatus, perfectee in brevi fuit sanitati resti- wounded by an tutus: contigit autem hoc die sancti Botulphi. ro) Dominus Papa Generale celebrari constituit Concilium The Pope ap: . e e ‘ Ar pom Sa enera post biennium in capite kalendarum Maii. Council. Anno gratiz M°cc*lxxii., Martius admodum ventosus General condi- oe : tion of the year. et ultra quam ulla meminit setas pluviosus; sed et penultimo die Martii, videlicet ij. kalendas Aprilis, fere nocte dieque continuata, inundatio tanta erupit poe oe quod parum ab inundatione anno Domini M°cc°lviij° facta distare videbatur ; sed et in quibusdam locis per Angliam supradictam inundationem prez sui violentia transire videbatur ; pontem enim Cantebrigize v. pedum more especially : f : i 5 felt at Cambridge altitudine transcendit. Necnon etiam apud Norwycum and Norwich, tantee fuit violentiz: quod nec insulanorum rapinz nec regalium ibidem nuper facta discussio eidem vix possent equi pari infortunio. Dominus Aidwardus, die sancti Valentini, Cardina- yecoption by the Pope on his libus per v. dietas sibi occurrentibus apud Urbem- yeturn'from Palestine. Pr. Edward’s 1 Sc, assasino. 222 aR CHRONICA A.D. 1273. veterem,’ cum honore incredibili et antea inaudito, a domino Papa et populo universo solemniter est sus- ceptus. The Earl Ru- Comes Rubeus, coram domino papa dominoque E. beus, before the Popeand Prince Gum numerosa manu militari, de morte domini Henrici Edward, makes oath that he had de Alemannia, preestito sacramento quod ejus neci non no concern 1n the murder of Henry eonsensisset, se excusavit. of Almaine. The Popegrants Dominus Papa concessit domino E. decimam om- toPrinceKdward _. : . . the tenth ofall nium proventuum ecclesiasticorum, tam temporalium the Ecclesiastical vik : : . . possessions of | (Uam spiritualium, de uno anno, et ejus fratri de alio Jngland fortwo . ° ° years, torepay 1M recompensationem expensarum factarum in Terra his expenses and : AG : . his brothers in Sancta. Ad cujus negotii executionem, magister Rey- EEE is mundus de Nogeriis, prior sancti Caprasii Agennensis, - Nogeris sent to ree in Angliam. Unde Conventus sancti Aidmundi therequisite “nem fecit pro decimis omnium bonorum suorum de ne uno anno in communi, cum Abbate de uno anno, pro made with the ©. libris, et similiter pro secundo anno WW ; > ase il ane Rex Francie duxit in uxorem filiam ducis Brabantiz, of the Duke de Aas ne ea . : Oe i As Brabant» and) © Sorore Regis ejusdem, vice versa eidem Duci in matri the Duke de : 4 Brabant the K, MonlumM Con) uncta. Pe Obiit Avelina, uxor domini AXdmundi regis Henrici Death of Avelina, filii, comitissa Aubermarlie. Countess of Se Anno gratiz M°cce°lxxv®. Alianora regina Anglize vere ofa daugb- peperit filam apud Wyndlesores, quam vocavit Mar- er, hame aye Margaret. garetam. phen A 2 Margareta regina Scotiz et Beatrix comitissa Bri- garet, Q. of Scot- ; : 4 See p land, and of Bea- tannive, filize regis Henrici, diem clauserunt extremum. rice, ntes: é . ee of Bretagne. Dominus Rex et Regina fuerunt apud Sanctum Aid- meee oleae mundum, peregrinationis causa, xv. kalendas Maii, ge to St. . it : . 5 eee Py prout in terra voverunt Jerosolimitana. Qui dominus Privileges Rex, consilio suo hoc approbante, post munimentorum granted to the ‘ ¥ an i ‘ : . Convent of St. ecclesiae sancti A‘dmundi inspectionem, liberam visus dmund respect- : 4 i 2 5 - ing weights and faciendi de mensuris et ponderibus absque aliquo mi- measures, i 4 é - ° nistrorum suorum interesse, eidem loci Conventui. con- cessit facultatem. Death of John, +4 i ; +c . + an : behopot tee Obut Johannes Herefordensis episcopus; cui successit sa ie magister Thomas de Cantilupo, ejusdem loci canonicus. Thomas de Can- : : : tilupe his sue- Deposita est capella sancti Audmundi apud sanctum cessor, ° ° Discovery of the Ladmundum, et in eodem loco Capella sanctz Marize tontbuildinesat est constructa; ubi sub terra inventi fuerunt muri st Hamunds- cujusdam veteris Ecclesize rotundse, que quidem multo bury, supposed to eee etre? latior fuit quam Capella, et ita constructa quod altare tion of the abbey. ' Burgundie. Contin. Flor. Wigorn. JOHANNIS DE OXENEDES. 225 capella quasi in medio ejus fuerat, et creditur illam A.D. 1275. = 3 A ; . First stone of fuisse que ad opus sancti Aidmundi primo fuit con- anew building structa. Positus fuit primus lapis a Roberto, priore pate of thaws Conventu ibidem existente et Antiphona, Ave regina, pe c. modulante primo die mensis Juli. Londoniis quidam de Ordine Preedicatorum, dictus Robert de Reding, an emi- frater Robertus de Redinge, preedicator optimus, lin- nent preacher, a skilled in the guaque Hebraica eruditissimus, apostatavit et ad Ju- Hebrew lan- guage, goes over daisimum convolavit, atque Judeam ducens uxorem, to Judaism. d . +4: . : : Hegoesto Judea, se cireumcidi, atque Aggeum fecit nominari. Quem submits to cir- A ae cumcision, and accersitum et contra legem Christianam audacter et takes the name ae : ede -, of Aggeus, publice disserentem, Rex archiepiscopo commendavit Cantuariorum, Tertio idus Septembris facta est Terrse motus mag- Harthnahe Je eS 4 e a ondaon, a nus Londoniis, et fere per totam Angliam, circa horam chrono kal ingland, diei tertiam. Magnates Angliz concesserunt regi quindecimum Fifteenth penny = es = granted to the denarium. King. Livelinus princeps Wallize fit rebellis Regi Angliee. ewe ee Inhibitum est Judzeis per totum regnum Anglize ne rebels. de ceetero pecuniam suam alicui darent ad usuram; sed viverent mercatis suis, leeem in emendo et vendendo ays . : P 7. Regulations Christianorum habentes mereatorum : et quod qui- Regulations libet eorum cujuscunque eetatis, status, aut sexus, Regi Jews. pro capite suo tres denarios daret annuatim. Et qui hac conditione stare nollet, ante Pascham proxime sequens Angliam sua preesentia vacuaret. Dominus rex protulit sententiam contra burgenses The King’s sen- f : ROR . . _, tence against the Northwye, quod videlicet pro injuria corpori Christi citizens of 4 tats Norwich, illata, quoddam vas aureum ad corpus Christi recon- dendum pretii c. librarum sumptibus suis facerent ; et quod pro injuria Conventui illata tria M. marcarum contribuerent eisdem infra sexennium solvendarum ; videlicet quolibet anno quingentas marcas: et quod Episcopus sumptibus burgensium una cum eis ad curiam mitteret Romanam de pace taliter ordinata testimonium perhibiturus: et quod Conventus januam P 226 CHRONICA A.D, 1276, Suam qua vellent parte, aqua duntaxat excepta, mu- tarent, remanente Villa, quo ad libertatum burgalium privationem, in eo statu quod fuit die quo Rex pater regis Aidwardi vivus fuit et mortuus. Exaction of Gravis et intolerabilis facta est exactio super deci- tenths by order af ie Commel) at mis in Concilio Lugdunensi concessis. De nulla enim alicujus taxatione contenti fuerunt decimarum dicta- rum collectores; immo sacramento corporaliter preestito ad verum omnium proventuum suorum valorem eis ore proprio insinuandum omnes fere et singulos com- Thesum which pellebant; unde taxatio portionis Abbatis et Gore in consequence was paid by the Abbey of St. Sancti Aidmundi fuit ij. ccce.XXl marc, viij. solidi, et Bdmund. ij. denarii,’ et hoc per sacramentum quinque monacho- rum ad hoc specialiter juratarum. fhe Abbee ot Re. Decima Abbatis et Conventus sancti Benedicti de Benet Holme. TTulmo in illa taxatione fuit 1 libre. The Jews driven fromCambridee Ljecti sunt Judzei a Cantebrigia per Reginam ma- by order of the Q. Mother. trem regis. The lay brethren F'yatres laici de Furnevallia, de ordine Cisterciensium, of Furneval slay many ofthe —_ plures de monachis interfecerunt. DeathofRichard, Abbas Ricardus ecclesiz sancti Benediciti de Hulmo Abbot of St. ny Ue 0 : 5 j : Benet Holme; Vi idus Junii diem clausit extremum; cui successit succeeded by : ‘ ‘ Nich. de Nicholaus de Wallesham prior ejusdem domus. Walesham. . . : : Anno grate M°ce°lxxvic; Regis Aidwardi, post coro- Aymeric deMon- nationem ejusdem, tertio. Dominus Aymericus . de tefort and his . . : . sister Eleanor Monteforti una cum sorore sua Alienora, Liwelino captured at sea, siete ale : “ 5 in going to principi Walliz maritanda, per mare Walliam tendens Wales, ree ° °° . ives insidiante illo quodam milite dicto Thoma Archidiacono, capti sunt et domini Regis custodige mancipati. D tl f P. e . e e . . . Gren ety Gregorius X. papa, qui decimas imposuit, decimo clie mensis Januarii diem claudens extremum, decimatus Sueceededby est apud Civitatem Reatinam, seditque annis quatuor, Innocent V., upon whose early mensibus iii", diebus xix. Successit Petrus Hostiensis ea opon succeeds, taking episcopus, de padins Preedicatorum, dictusque Innocen- ' cexli, mare. iii. sol. vj“. Contin, Flor. Wigorn. JOHANNIS DE OXENEDES. 297 tius quintus, qui dominica prima xl° consecratus, vi- A.D. 1276. gilia sancti Johannis Baptistee defungitur. Successit {fe 7ygand | : eta y J: ° +. upon whose early Octobonus tune sancti Adriani diaconus Cardinalis, dic- }P°t, Pa pag ses tusque est Adrianus: quo statim infra octavas Assump- Ge.spmeto sue: tionis beats Maris defuncto; successit eidem Petrus Spamjarins the de Spineto, Tusculanus episcopus, natione Hyspanus, ***_ vigilia exaltationis Sanctee Crucis, dictusque est Jo- hannes vicesimus secundus.! 104 . + A portion of the Magna pars Cantebrigize una cum ecclesia Sancti prego. ‘Site bridge, with the Benedicti, igne consumpta est. Church of St. In Itinere Justiciariorum, apud Turrim Londonia, PRO Michaelus Tovi, quidam de majoribus Civitatis, sus- ete pensus est. Aidmundus comes Lancastriz, domini regis frater, Edmund E. of Lancaster mar- desponsavit reginam Navarie. ried to the Q. of ; , - . avarre. - Alianora regina peperit filiam, quam vocavit Beren- q, Blesnor deli 1 vered of a gariam., daughter named Berengaria. Sanctus Ricardus, quondam Cycestriz episcopus, vigilia jo or st. sancti Botulphi, domino Rege et Regina una cum alliis Richard, for: merly Bp. of Angliz magnatibus nonnullis astantibus, cum magna Chichester, gloria est translatus. Collecta est Medietas quindecime anno superiori A.moiety of the fifteenth, domino Regi concessa. granted to the King last year, Facta est Eclipsis Lune universalis, nocte Sancti collected. Clementis ; luna per duarum fere horarum spatium in Eclipse, summa obscuritate, ita quod vix aliquid sui reliquit vestigium perdurante. , Mortalitas Ovium hoc anno _ incepit in Lindeseya, Mortality . among the sheep et per plures durans annos, per totam fere Anglize in Lindse ,and : rough Eng- dispergebatur. land. : Bhs) 742 « ; ’ 7 77770 An army sent to Anno gratiz M°cc°lxxvij° ; regni Regis Aidwardi ij”. Waleai camer the ; 1 1 igt 7 , command of Idem rex Angliz exercitum copiosum misit in Walliam, Honey da tang? cui preefecit Henricus de Laci comes Lincolnize. Ipse 22"! of Lincoln. . . : The K. mean- vero Rex exercitum versus Walliam proficiscente, ad while, going to Norfolk and 1 A mistake for Johannes xx. 228 CHRONICA A.D. 1277. partes interim Suffolciz et Norfolcize declinans, apud reso NehS ~Norwycum Pascha celebravit, per loca maritima Suf- ich, but ret ; : : : toLondon, Lolcize et _Essexize Londinum reversus ;! qui, statim post After the feast of festum sancti Johannis Baptiste totam fere Anglize St. John Baptist 5S proceeds himself, pilitiam secum duxit in Walliam. with a large army, to Wales. A magno Tartarorum Rege, qui dicitur Moal ab Mission fromthe : 3 : ° : 5 Mogul tothe — orientalibus videlicet, mundi partibus, circa festum King of England. . 5 J e. Paschee, directi sunt ad regem Angliz sex Nuncii solemnes de majoribus totius gentis illius, cum suo Interprete, excusantes illorum Regem quod Rege Anglize in partibus nuper Aconensibus agente non occurrit Insuper et ab eodem contra Crucifixi inimicos, paganos, sed* auxilium flagitantes. Death of Rone Dominus papa, vi. idus Maiti, apud Viterbum, diem ohn XX, f A : clausit extremum; a quo die vacavit Sedes usque ad diem sancte Katerinse, quo quidem die dominus John Gaictanns JOhannes Gaietanus, tune Sancti Nicholai-in-Carcere- elected in his : ; - Sey oe op romnamed P, ‘Tulliano diaconus Cardinalis, in summum Pontificem est Nicholas ITI. . : : electus, dictusque est Nicholaus tertius. Defeat of the Soldanus Babilonize habens in exercitu totam pene. greatarmyofthe .,... : 46 : ; . Noldan of militiam totius Imperii sui electam, circa xvi. kalendas Babylon. one : + Augusti inter Armeniam et fluvium Eufraten occur- rens exercitui Tartarorum, cum universis copiis suis fere usque ad internecionem czesus est, in quo conflictu de Agarenis xlij. et de Tartarorum multitudine. xv hominum usque ad internecionem czesa sunt. Rain and great Facta est pluvia magna et intollerabilis vi° idus inundations, chiefly in the Octobris. Continuata pluvia per duos dies et unam aistrict Oo A Hdmund, in noctem. Cujus quidem pluvie immoderantia tanta Cambridgeshire. gecuta est aquarum inundatio, quod homines per loca, boves, et oves, et alia queedam pecora campi, tempestate nocturna intercipiendo submersit ; domos etiam, muros, et arbores, sed et nonnulla zedificia sibi obstantia, peni- tus prostravit. Hzec quoque Tempestas maxime circa ? Sc, reversurus, | ? seilicet. Contin, Flor, Wigorn. JOHANNIS DE OXENEDES. 229 Sanctum Alidmundum, Essexiam et Comitatum Cante- A.D. 1277. brigiz suam preecipue exhibuit vehementiam. In ceteris Angliz partibus aut nulla aut perexigua fuit tempestatis illus pestilentia. Walterus de Mertone, Roffensis episcopus, diem pr ame ESS : opr : ‘ . de Merton, clausit extremum ; cui successit Johannes ejusdem loci Panes monachus et preecentor. John, monk ° - . . and centor of Post damna nonnulla, utrinque habita, Liwelinus the dh, succeeds. Princeps Walliz submisit se voluntati et disposition: Submission of Llewellyn, Regis Angliz de vita et membris, terreno honore, et Prince of Wales. omnibus aliis, omni penitus conditione submota. Quem dominus Rex habita deliberatione aliquantula, suscepit He receives the 3 5 F ‘ . “kiss of peace ;” in osculo pacis, secumque Londoniz adduxit de pacis accompanies the <. to London, forma et confirmatione tractaturus; Liwelinus vero where the treaty was confirmed ; celebrato Dominico Natali cum domino Rege apud and then returns . P a 10 his ¢ ys Westmonasterium, ad propria remeavit. e (e) Oo obey’ . n & 1 x F oer t= Death of Roger, Anno gratize M°cc°lxxviij’. Rogerus episcopus Nox ele les wyci, die sancti Vincentii martyris, apud Suthelm- ham manerium suum, diem clausit extremum ; sepul- tusque est apud Norwycum in octavis sanctze Agnetis ; cul successit magister Willelmus de Mideltone, archi- William de Mia- : ; . : : , eltone succeeds, diaconus Cantuariee, die sancti Mathize apostoli electus. Robertus Cantuariz archiepiscopus ad curiam Ro- Robert, Abp. of 4 ; anterbury, manam a domino Papa vocatus, factus est Hpiscopus called to Rome , n 1 , 5 re 5 by the Pope, Hostiensis ; tunc’ Sanctze Rufinse episcopus Cardinalis : resigns his see, 2 : 2 ecomes Bishop quo sic vocato, Robertus Burnel, Bathonize et Wellensis of Ostium, atid | e ae Fs 5 aiterwards Uard. episcopus, domini Regis cancellarius, a conventu Cantua- St. Rufin. rie mox ad Archiepiscopatum fuit postulatus. Borie Liwelinus princeps Wallize desponsavit Alianoram ji cee filiam Symonis de Monteforti, quondam Comitis Leyces- ba tee Llewellyn, Pr. of trie, apud Wigorniam, die translationis sancti Af’dwardi, Wales, marries ? re) Eleanor, da. of Anglize et Scotive Regibus ibidem tune existentibus, Simon de Monte- fort, formerly Rex et Regina venerunt apud Sanctum Aidmundum Far! of Leicester, : 4 « King Edward die sancti Clementis, tendentes versus Norwycum ad and his Queen go i A el erst reese 1 titulo. Contin. Flor. Wigorns 230 CHRONICA A.D. 1278. dedicationem ecclesize factam, 1ij° kalendas Decembris, E her ene existente ibidem tunc cum rege maxima magnatum ms Angliz multitudine. The Jews, of Omnes Judzei Angliz, cujuscunque conditionis, zetatis, hatever condi- : - see ;. A tion, age, or sex, AUt SexUS, in octavis sancti Martini, subito capti sunt, seized through- - : i out Englandin et per diversa Anglize castella salvee sunt deputati one day, and ; ies eae ae 5 ; placed in prison. Custodize ; quibus scilicet recensis,, eorumque interim diligenter scrutatis domiciliorum penetralibus, inventa Goldsmiths and gunt apud plerosque retonsores* monetze signa atque moneyers * oe > 7 ie 2 : throughout Eng- instrumenta facti ipsius evidentissima. Capti sunt etiam land also seized. ti ; < : ats subito per totam Angliam omnes aurifabri et monetaril ministri in crastino sancti Nicholai, atque sub salva de- putati® custodia, ac eorum domicilia diligenter perscru- tata. Juxta mandatum igitur regium, quo nulli quan- tum ad hoc peperit libertati, ducti sunt Londonie v. aurifabri atque ij. alii de villa Sancti AAdmundi per ma- num tum* ballivi villee supradictee in dictze libertatis, ut plerisque videbatur, leesionem ; quod cum domino Regi ‘Innotuisset, omnes preedictos jussit remitti judicium 1bi- dem, prout meruerunt, sive bonum sive malum ibidem subituros. The Tartars Tartari regnum occupant Jerosolymitanum. occupy the king- - : P dom of Jerusa- Rex Aidwardus jussit ut omnes habentes xx. libratas lem. Allpersons pos: terree militaribus accingerentur. sessing 20/.a year 5 ° . : in land com- Anno gratiz M°cc°lxxix®, Dominus rex cepit Scuta- manded to : eee : aa “fei receive knight- g1UM. Pro expeditione Wallis, positis xl. solidis super hood. Scutum. : Scutage for an expedition into : : : Oe ‘ is Wales, x1, so. Alianora regina Angliz, vigilia sancti Gregori, apud me seutum.” “Windleshorem, filiam peperit, quam vocavit Mariam. . Eleanor gives mais birth toadaughe Rex omnes Judeeos et quosdam Christianos, de re- ter named Mary. 4 : ‘ . Punishment tonsura aut alia monetz falsatione convictos, fecit Com er sewsand sugnendi; unde Londoni xiij* et vij. Judei mortis sore cip- Judicium subierunt: quidam autem relegati; quidam ping or falsifying the Coin. ' quibus sic retentis, Contin, Flor. 3 positi, Ibid. Wigorn. ‘ tamen, bid. * retonsionis. Ibid: oF | a JOHANNIS DE OXENEDES. 231 etiam eorum perpetuo sunt carceri adjudicati; et qui- A.D. 1279. dam in Anglia remanserunt. Escambitores quoque aut manu capi permisit, aut salve per loca sua depu- tavit custodize ; qui, redemptione facta, liberi permissi sunt abire. In illius discussionis examine, accesserunt apud Sanctum Aidmundum domini Johannes de Cobe- ham et Walterus de Heliun, missi a domino Rege, et contra libertates Ecclesiz, rem agentes, antea eet Infringement of nulli munimento papali regalive deferentes, de Auri- ee in fabris Ville et aliis Tnaiueh vel per suspensionem * Moneyers. arestatis apud la Gildehalle justitiam ulterius tenue- runt, et amerciamenta, inde provenientia regio fisco adduxerunt ipsum etiam Sacristam ad redemptionem Cc. marcarum compulerunt. Cassata postulatione facta de R. Burnell Bathonize Reb.de Bumell’s election to the j j j ‘ 10n] _ see of Canterb. et Wellensis episcopo facta, dominus Papa archiepisco- $f ae by the patum Cantuariz contulit fratri Johanni de Peccham, £0P% Jone de ordine Minorum. Abp. Symon, abbas sancti Aidmundi, v° idus Aprilis, diem Death of Simou, .O clausit extremum, cui successit Johannes de North- #amund’s. wolde ejusdem loci monachus et hostilis interior, qui Jodo Norge assensu regio celeriter impetrato statim pro confirma- Wohi tionis et benedictionis suze beneficio consequendo Rimes sii, Curiam adit Romanam, habens potestatem obligandi Conventum quibuscunque creditoribus ad summam D. librarum. Dominus Papa contulit archiepiscopatum Dublinize John de Dering . . . . ° e on ma e P.O fratri Johanni de Derlingtone, de Ordine Preedicatorum, Dublin. qui gravis extiterat Viris religiosis in taxatione dic- tarum decimarum domini Papee. Mortuo Symone abbate sancti Aidmundi, dominus rex The King, upon ot Simons tam portionem Conventus quam Baroniam occupavit, death, takes the barony of quod quidem hactenus fuit inauditum, que Conventus #dmundsbury, nd other privi- Ttl Ik e maniou leges, into his po tio nec prece nec pretio ab ejus manibus potuit os hands 1 indictatis. Contin. Flor. Wigorn. | * suspicionem, bid: Zon CHRONICA A.D. 1279. extorqueri; sed omnia facta suflicienti exhibitione x Conyentui talliatisque ad opus regium: homagiis John de Bere- ; ‘ : ; wick the King’s maneriorum Conventus tam infra Villam Sancti Aid- attorney. : : : : mundi quam extra, per manum Johannis de Berewich Death of the Queen of Spain, regii attornati, sunt disposita. thieu, mother of Regina Hispanize Domina Pontivi, mater Alianoree Engen reginee Anglize, vitee terminum fecit. Rex igitur Angliz, seen 0s = circa principium Maui, facturus homagium regi Franciz of France for the PLO Comitatu Pontivi, matris Alianoree regine Anglix, thien, might of qui eum ratione Regine UXOrIS sue, file et heeredis At Ambois,in -eginse supradictee jam defuncte, contingebat, trans- St Eeanetinre fretavit. Habito igitur Ambianensi Francie Parlia- heat slag Has sia Md aye ie hee Bite: mandy to the K. ngliz Regibus, necnon Regionis utriusque p eS 4 petuity ;upon an Magnatibus, Rex Anglize, quietam clamavit Norman- recive from the niam Regi Francie imperpetuum, recepturus tamen Rouen 30,000 annuatim de scaccario Rothomagi in sempiternum xxx. money, forthe libras Parisiacas, recepit etiam pro quietaclamantia thee settee supradicta, Agenois, Limozin, Perigor, atque Seintoyne, AgenoLimo- eb his factis, Angliam reversus est. Sour” Johannes archiepiscopus Cantuarize, convocatis cunctis John, Abp.of Jurisdictione suze episcopis, die Sancti Jacobi apostoli Canterbury, holds a Council Coneilium suum apud Reding celebravit. at Reading. - A * attended by the Apud Norhampton, die Sanctze Crucis adoratee, puer 1snops OF His . . ° . ‘ Province. quidam a Judeeis crucifixus est, ipso tamen puero ‘non A boy crucified 4,5, . 5 ; (eas : ar : by theJews at unc penitus interfecto. Cujus quidem rei pretextu Northampton. muiti de Judeis statim post Pascha Londonie equis distracti et suspensi sunt. Coinage by K. Facta est Mutatio Monetz in Anglia, quadrante ward O© a “ Denarius mag- trigono in rotundum permutato, nec tamen adhue nus,” equal to four pennies of pristina rationabilis moneta inter novam discurrere currency, prohibetur. Ultra vero consuetum, obolis penitus suspensis, factus est unus denarius magnus, equipollens . °° denariis communibus. John, Abp. of Dublneke, ree YOhannes Dublinensis electus consecratus est in fees Cousccta- archiepiscopatum apud Waltham vi° kalendas Decembris fromthe Abp-of a Johanne archiepiscopo Cantuarize, astantibus — sibi JOHANNIS DE OXENEDES., 230 Nichalao Wyntonize, Roberto Bathoniz et Wellensis, A.D. 1279. , , ; ] i Canterbury, in et Willelmo Norwyci episcopis. the aremended Robertus de Kyluuardeby Cardinalis, quondam Can- re ae . . ° eine . e eath oO Oper tuariz archiepiscopus, veneno ut dicitur extinctus, in de Kilwardeby, 5 formerly Abp. of fata decessit. Canterbury, by . ‘ e wns . i poison, as repor Dominus rex constituit, providit, et ordinavit quod went. Ee = - Religious per= Religiosi de cetero terras sive tenementa non adqui- sons forbidden in future to acquire rant. landed property. Johannes electus sancti Al’dmundi, expeditis negotiis John, elected : = Abbot of St. suis In curia Romana benedictionemque suam a manu Edmund; having . received the domini Papze Nicholai consecutus, recepta etiam Baronia barony from the ra King, he goes to sua a domino Rege, aliisque omnibus tam suam quam Rome for the Pope’s confirma- Conventus portionem tangentibus' die sanctorum Inno- tion. . : : : - _ ‘The expens centium in Ecclesia sua solemniter est receptus, cujus Hie lotenoe ee 1 1 it] ‘ to one thousand expense in ipso itinere ad M.D.C.lxxv.? marcas, x aa eee six ey ar and . : ° seventy-fiv solidos, et 1x. denarios excreverunt. marke. ten aie : Ao . lings, and nine- Dominus rex Natale Domini apud Wyntoniam cele- jence. bravit. The K. celebrates : ; , Christmas at Anno gratiz M°cc°lxxx®. Robertus prior sancti Winchester. : 4 awe Robert, prior of Aidmundi, cum aliquod tempus parallisi laborasset de- st. Bdminds, ACE = ; -» resigns; Stephen bilitate sua tandem considerata, sponte cessit Prioratul ; q. Teac cui successit Stephanus de Ikewrche ejusdem loci *°** subprior. Nicholaus Wyntonize episcopus obit, quo miortuo Death of Nich., : : . Bishop of Win- postulatus est in episcopatum Wyntoniz Robertus chester; suc. - . : zi é : . ceeded by Rober -Bathonie et Wellensis episcopus, cujus postulatione in [de Burrell], B : whose election, Curia Romana cassata, dominus Papa liberam contra upon a previous spem Conventui Wyntonize eligendi concessit facul- Mogens tatem: eligerunt igitur magistrum Ricardum de Mora ejusdem loci archidiaconum. Facta est Eclipsis Lune universalis nocte sancti Eclipse. Aidwardi regis et martyri; luna per duarum fere horarum spatium colore infecta sanguineo. ' eontingentibus. Contin, Flor. * mclxxv. bid Wigorn. 234 CHRONICA A.D. 1280, Ricardus abbas Westmonasterii Regis, Angliz factus ichard, Abbot . Pana abot, est. Thesaurarius. tl Kin Jo e e ° e ® Treasurer. Sanctus Hugo Lincolniensis episcopus, die sanctz Transl. of the idel iroini i rchieni i Body of St Hugh, Fidei Virginis, a Johanne Cantuarie archiepiscopo, in Bishop of presentia Regis Angliz aliorumque magnatum solem- Lincoln, : niter est translatus. In crastino sancti Petri ad Vincula, et die nocteque Great rain and sequentibus, facta est tanta pluviee inundatio, tantaque inuncdations,. : . secuta est aquarum vehementia, quod homines et mulieres, senes cum junioribus, et pecora campi, molen- dina, pontes, domos, et arbores submersit; foena et blada per loca pleraque asportavit. Mission to the ; : *s . King from the Regi Anglive, a magno Tartarorum Rege, nuncii ami great King of the cabiliter sunt direct. Passing of money Inhibitum est ne quis ultra diem Assumptionis de of the old cur- : : . . : rency forbidden. Veteri Moneta negotiaretur. Facti sunt novi Oboli rotundi. Storms of : ; ‘ . Eniyearadt Tot fulgura tantaque tonitrua audita sunt per plura Hehe loca Angliz vigilia sancti Martini, quod domos et A fifteenth of arbores prostraverunt, et multiplici admiratione viden- spiritual goods granted tothe tes terruerunt. King by the ; F . . Clergy for three A Clero Anglize concessa est Regi quintadecima years, according ST wie ; : to thetaxation of bonorum spiritualium, secundum taxationem Walteri, Walter, formerly Bp. of Norwich. quondam Norwyci episcopi, per tres annos. KofNorwa. ~=Magnus rex Norwagie vite terminum fecit. Teale Eon Undecimo kalendarum Septembris in Castro Suuano’ John XX. in fata decessit Johannes Papa,” vacavitque sedes mensibus vi. diebus xilij. Gant, visgis the J pois archiepiscopus Cantuariz visitavit tee Bois eh patum Norwyci, videlicet Norfolchiam, in fine istius anni, et Suffolchiam in principio subsequentis. 1 Castro Sariano. Contin. Flor. | 1277, and the advancement of Wigorn. Nicholas III. duly noted. Nicholas ® This is a mistake for Nicos. | is stated by Ciaconi, tom. ii. col. The death of John has been already | 218, to have died, as here mentioned, correctly chronicled in p, 227, A.D, | at Suriano, in 1280: a JOHANNIS DE OXENEDES. 236 Dominus rex celebravit Natale Domini apud Burgum A.D. 1281. 1 16 : The King cele- iit Norfolchia. brates Christmas EKodem anno Johannes Archiepiscopus Cantuarice * Burshin Nor’ ‘ Si F 7 5 ait The Abp. of Cant preedictus visitavit domum sancti Benedicti de Hulmo, visits the Monast . ° . . . . ° - 2 ol ° ne die Sancti Nicholai et die Conceptionis sanctee Marize, Holme, but does : : . : ; ee not correct what publice in Capitulo coram omnibus, tam clericis quam required altera- monachis, non correxit que corrigenda erant. Anno gratiz M°cc*lxxxi°, Dominus rex moram fecit The King makes : : . A e stay in Norfolk. in Norfolchiam usque post festum Purificationis. Facta est Hclipsis Lunee universalis nonas Martil. — painse, Symon de Turone, sanctz Cecilie presbyter Cardi- simon de Turone : 3 : : elected Pope ; nalis, in summum Pontificum est electus, dictusque takes the name 2 4 of Martin III. est Martinus tertius. Facta est Eclipsis lune pridie kalendas Septembris, B°UPs*__ . ; ; Henry, Bishop of Luna per tempus non modicum in colore cinereo Loodium, who 1a een de- permanente. prived of his see : . . : . ; ae at the Council y Henricus Loodiensis episcopus in Alemannia dignitate o Lyons, being CON thes : - p i 5 proletarius, episcopali, eo quod proletarius extiterat, in ultimo (that is, having eciige ; ; ‘ had, as it was Concilio Lugdunum spoliatus, sexaginta enim et unum, sd ut dicebatur, filios et filias genuerat; vii]. idus Septembris on the sth id. of September, noctanter superveniens, successorem suum Johannem inthe night, | upon John, his manu propria interfecit. / sucoessor in the Magister Hugo de Evesham, tunc! sancti Laurentii, murdered him manu propria. factus est presbyter Cardinalis. Hugh de Eye- ° . . sham made a Impetrata est a domino Rege de novo separatio inter Cardinal. bona Abbatis et Conventus Sancti Auidmundi, ita quod Scnationor the } mae oe $ Abbot from those de cetero nullo casu confundantur; appensis domino ¢rine convent of regi M. libris, exacto® Auro regine: ad tantam summam ** 2tmune. pecunize pertinente. Dominus rex celebravit Natalem Domini apud Christmas held orcester, Wygorniam. Anno gratiz M°cc°lxxxij°. Die Purificationis beatee qe Bishop of . . J . a e ° . ° Sid 1 | Marize celebravit missam episcopus Sydoniz in civitate meatgen tituli. Contin. Flor. Wigorn, | ? excepto. Ibid: A.D. 1282. salem, where it had long ceased to be performed. Revolt of Llewellyn, Prince of Wales. Seizure of the Lord de Clifford. The King, in pur- suance of the war thus brought on, demands a sub- sidy from the different cities and towns of England. Suns contri- buted from Lon- don, Yarmouth, Norwich, and the Abbey of St. Edmund enume- rated. 236 CHRONICA Jerusalem, ubi per multa acta’ tempora_ propter Saracenorum dominium a divinis penitus fuerat es- satum. Liwelinus princeps Walliz, immemor pacis et foederis inter dominum Regem Anglize et ipsum, dudum initi* preevaricator una cum David, germano suo, eidem domino Regi fit rebellionem ; Castrorum igitur domini Regis in Wallia et in Marchia, vigil palmarum quedam subvertens, queedam succendens, aliisque enormibus intendens, fidelium domini Regis multitudinem copiosam interfecit: atque domino Rogero de Clifford, utpote diluculo in lecto suo reperto, secum in Walliam abducto cum prada non modica, ad propria repedavit ; unde dominus Rex in ultionem injuriarum sibi illatarum exercitum dirigens in Walliam in subsidium Guerre sue sub mutui spe a_ singulis Civitatibus suis et Burgis, necnon a Civitatibus et Burgis virorum religio- sorum, seu ecclesiasticorum, in suse Guerre cepit subsidium. Ad cujus quidem rei executionem missus est per totam Angliam dominus Johannes de Kyrkeby archidiaconus Coventrie, qui a Londonia viij. marcarum modo predicto cepit Contributionem. Visitatis igitur post® de Gernemuta et Norwyca burgis et burgensibus, acceptisque a Gernemuta M. marcis, et a Norwyco libris quingentis, tandem apud Sanctum declinavit Aidmundum vy.* burgensibus, ad quingentas marcas taxatis, servientun. ipsius Curlze monachorum taxa- tionem, ut a burgensibus; quod nunquam hactenus contigerat, minime taxarentur ejusdem loci Priori commisit, quorum taxatio ad summam xxvi. marcarum accrevit. Ab abbate vero et conventu Sancti Aidmundi Cc, marcas sub eodem extorsit colore. 1 retroacta. Contin, Flor. Wi- $ primo, gorn, ‘ubi, bid; 2 inibi. § Lbid: JOHANNIS DE OXENEDES. 237 Interim Alianora filia domini Symonis de Monteforti, A.D. 1282. ite ; ‘ : A - » Deathof Eleanor, quondam comitis Legecestrize nupta Liwelino Principi wite of Lie- ¢ = 2 - : “ wellyn, after Wallize, filiam pariendo superstitem Wencianam nomine, giving birth to a . ee e> ° . aaugnhter named die sanctorum Gervasii et Prothasii, diem clausit ex- Wenciana. tremum, sepultaque est apud Landmairs in domo Fra- Interred at : : Landmaris, trum Minorum. In expeditione supradicta dominus Rex cepit singulis servitils militaribus L. marcas ; mitius tum! pro Abbate Sancti Audmundi agendo, ccc. libras pro servitio suo, cepit ab eodem. In ista etiam expeditione Willelmus filius et heeres Certain of the English warriors, domini Willelmi de Valencia, et quidam alii cum eo in reconnoitring, are slain by the in West-Wallia, dominus Lucas de Tany, Rogerus de Welsh. Clifford junior, Willelmus de Lyndeseye, Willelmus de Audelee, et plures alii cum illis in North-Wallia, absque aliquo Walensium detrimento, quidam fugiendo aquis intercepti et submersi, quidam gladio acciderunt,? rebus igitur sic se habentibus, Liwelinus Princeps Pere Wallize iij° idus Decembris feria vi? ab exercitu regis ; Angliz in Suth-Wallia interceptus, vita capiteque pri- His head sent to . . . : the King, who vatus est; cujus caput in crastino ad regem in North tirst forwarded r F ‘ - : bres ee . it to Anglesey, to Wallia est allatum, qui statim illud exercitui suo in be shown to the - 7 : : . Anglesians; then Angleseye commoranti destinavit; cujus conspectui to London, where Pa git ‘ : : : : the citizens came satiatis Anglesiensibus, statim Londonize jussum est out to receive it . . ° . . with norns ane deportari. In cujus occursum, in crastino sancti Thomee trumpets: apostoli, exeuntes Londonienses cum tubis et cornibus illud per omnes vicos Londoniz cum clangore mirabili conduxerunt ; quo facto, collistrigio suo toto illus diei residuo illud defixerunt; advesperascente vero die ad it the even- ing of the day Turrim Londoniz est deportatum, et in excelsa trabe feken tothe ower of Lon- ; \ # Naty CT 9 a don, and fixed transfixum. Corpus vero Principis truncum et lacera retin 8 50 tum in Abbatia de Cummr de ordine Cisterciensi est The body of the Prince interred sepultum ; in the Abbey of Cunhyre. 1tamen. Contin. Flor. Wigorn. | * ceciderunt. Ldid, 238 CHRONICA A.D. 1282. — Piratee quidam de Sellandia et Hollandia cirea Ger- Pirates from 1 . 7 -ayp 2 Pirates from nemutam et Donewicum tyrannidem exercentes pyrati Holland make thi 1 . . , hopredatiens, cam, quodcumque sibi obviantia depredabantur, homines upon the coast at i . e ov otoass** trucidabant navesque nonnullas cum contentis secum Dunwich, abduxerunt. Ricardus! archidiaconus Wyntonie, dudum loci ejus- dem electus in manum summi Pontificis resignavit elec- John dePonti. tlonem de ipso factam ad episcopatum ecclesize memo- paramade Bishop rates, quem statim dominus Papa contulit magistro Johanni de Printeyse * archidiacono Oxoniensi. The King ofthe Rex Tartarorum una cum Hospitalaribus cum Sol- Tartars takes the eR F i > os : Soldan prisoner. dano dimicavit; in quo conflictu ceesis paganis, captus est ipse Soldanus et apud Babiloniam arctiori custodize Queen Eleanor commendatus, delivered of a Alianora regina Angliz apud Rothelan filiam pe- daughter at 5 5S Rhuddlan, th, Perit, quam vocavit Elysabeth. DeathofIsabella, YSabella comitissa Arundelize diem clausit extremum Countess of 4 : : Supa 5 Arundel, at Mar- apud Marham ; in ecclesia sanctimonialium feminarum, ham Nunnery, . § e which shehad quam a fundamentis construxerat, sepelitur. founded. ; : . ; Deathof Thomas Magister Thomas de Cantilupo episcopus Herefordize ee gantiPere. In curia Romana defungitur, qui eo quod archiepisco- foray t Rome, pus Cantuarizse eum excommunicaverat, ad Curiam Ro- gone to appeal : against the Abp, Manam appellavit. of ganeer'y* ~—-Hertivannus® filius regis Alemanniz, qui filiam regis tion“ Anglize fuerat desponsaturus, incaute super glaciem Herlewin, son of epadj is; lac 1 is 1 a Herlewin, son of gradiens gelu dissoluto, glacieque interrupta, aquis inter many, affianced : many, aifianced ceptus suffocatus est land’s daughter, Anno gratie M°cc°lxxxiy°. Totius Anglie commu- lostingoingon ERAT : ‘ ak the ice, nitas tricesimum denarium omnium mobilium suorum pay ies in subsidium guerre suze, equitatura, armatura, the- able goods : : : 4 nantediethe, sauro in garderoba duntaxat exceptis, domino Regi King, under cer- . ° 5 - i tain exceptions, concesserunt. In cujus pecuniz contributione allocari for the charges of the late war. “1 Rie. dela Moren. Angl. Sacr.i. | 2 Punteyse. Contin. Flor. Wi- 815. gorn. 8 Herimannus, hid. JOHANNIS DE OXENEDES, 239 fecit Rex totam pecuniam anno precedente sub mutui A.D. 1283. spe vel colore ubicunque receptam. Idem Rex dominica in media xl* totum thesaurum The King seizes he tenths which domini Papz de decimis in subsidium Terre Sanctee had been granted o the Pope, and concessum, per diversa loca Anglize depositum secure,! deposited | in various parts of disruptis, cepit, abduxit, et juxta suze voluntatis arbi- eee Ole trium, de eodem disposuit. Holy War. Post mortem Liwelini principis Wallize ejusdem Rive eouuhaab nt fratre Davido fuga lapso, czeterisque Wallensibus omni- completed. bus, tam nobilibus quam ignobilibus, domini Regis vo- luntati ultro se committentibus, idem Rex totam Walliam usque ad mare Hybernicum universis Castellis et Munitionibus sibi contraditis subjugavit ; leges Anglicas imposuit; atque justiciarios, aliosque minis- tros, apud Cestriam collocavit. Interea David, cum omni exercitu suo destitutus, David, the brother of Lle- per incertas sedes vagabundus et errans, tandem ad wellyn, captured, vith one of his quandam, casulam repausandi’ gratia, ad sui confusionem sons, divertens, per aliquos de exercitu regio circumventus, Brought before cum uno de filiis suis et aliis decem captus, atque hee coram Rege vigilia sancti Albani est adductus; cujus Rabe seh preecepto in castello Cestrize arctiori custodiz est com- mendatus. Igitur in Parliamento generali die sabbati in crastino Condemned to ; : death in the sancti Leodegari apud Salopiam habito, David, frater Parliament of c nae eee i . : Shrewsbury. Liwelini, quondam principis Walliz, qui se pro Prin- cipe post mortem fratris sui gesserat, in ipsa domini egis curia, preesidente in judicio a regia Reg ; sidente udicio auctoritate re domino Johanne de Vallibus, de proditione, regize ma- jestatis leesione, ac sacrilegi ~ The sentence jestatis | : legio convictus, corporis detrac- Th entence RA te eagles ane ae, passed upon him, tioni atque supensioni, capitis detruncationi, combus- : tioni, atque membrorum adjudicatus est dissectioni ; cujus caput Londonize, corpus vero per quatuor partes 1 depositum, serruris, Contin, 2 delitescendi. bid. Flor, Wigorn, A.D. 1283. Peter, King of Arragon, seizes upon Sicily, Ca- labria, and Apu- lia, in right of his wife, da. of Manfred, son of Frederic, for- merly Emperor of the Romans. Failure of the English gardens in this and the two preceding years in respect of fruit. The clergy of the province of Can- terbury grant a subsidy to the King, of atwen- tieth of their ecclesiastical profits for two years. Wretched con- dition of the year. The King cele- brates Christmas at Rhuddlan, in Wales, 240 ; CHRONICA dissectum, Wyncestrize, Northainptonie, Cestrie, atque Eborum est transmissum ; viscera vero ejusdem, propter frequentem ecclesiarum combustionem, ad_ sacrilegii facinus puniendum combustioni ibidem sunt adjudicata. Cum quo etiam senescallus ejusdem Mabadin! super proditione convictus, equis distractus et suspendio, demum est interemptus. Petrus rex Aragoniz in terris Siciliz, Calabriz, et Appuliz, ratione uxoris suze, utpote filize Manfredi filii Frederici, quondam Romanorum imperatoris, qui ipsius terris saysitus? obit, et vestitus sibi® vindicans heereditarium ipsarum terrarum proceres tum promissis tum donis sibi alliciens cunctorum terrarum magnatum memoratarum assensu et favore, omnia Castella et munitiones Karoli regis Siciliz arte sive dolo una die occupavit, viros inventos trucidavit, thesauros sibi ap- propriavit, navigium suum hominibus cesis penitus, destruxit, terrasque illas, Karolo rege expulso, pree- occupans, filium suum manu imperatoris Constantino- politani, cujus concilio et auxilio omnia preedicta pree- sumpserat, Corona regni Sicilize fecit coronari. Hoc anno et duobus preecedentibus fructus omnium gardinorum per Angliam fere defecerunt. A clero Provinciz Cantuarize concessa est domino Regi, in subsidium guerree suze, vicesima omnium pro- venientium* ecclesiasticorum per duos annos secundum taxationem Walteri quondam Norwyci episcopi. fKistas tota, cum magna autumni sequentis parte, vehementer et continue pluviosa, omnem fere spem satorum in viridi, delusit in arido. Dominus rex Natale Domini apud Rothelan in Wallia celebravit. ' Contin, Flor, Wigorn, adds, fac- | * sibi jus. Lbid. tis potius quam nomine barbarus, * proventuum,. Contin, Flor. Wi- * ipsis terris, ut asserunt, saisitus. | gorn. Ibid, i JOHANNIS DE OXENEDES. 241 Anno gratize M°ece°lxxxiiij®, Die sancti Marci Evan- A.D. 1284. . : : : Birth of Edward gelistee, apud Karnerwan in Wallia, natus est domino oronbrnarvon regi Anglize filius, dictusque est Aldwardus. In Alemannia quidam contrafator subito se palam A pretender arises in Ger- manifestans, Fredericumque, quondam Romanorum im- many, represent- ing himself as peratorem, qui superius anno domini M°cc%l° vitae Frederic IV. Emperor of the terminum fecit se esse simulans, multam et frequen- Romans,whohad died A.D. 1250, tem familiam, necnon etiam totius pene regionis habens favorem, exercitum coadunavit copiosum, regeque Radero' non contradicente, immo potius rem dissimu- lante se ut Dominum et Imperatorem ab omnibus fecit venerari. Dominus Aldefonsus, domini regis Angliz filius, Death of 2 Alphonso, son of apud Wyndleshores, die Sancti Magni martyris, diem Edw. 1. clausit extremum, qui vigilia Decollationis sancti Jo- Interred at Westminster. hannis Baptistze apud Westmonasterium traditus est sepulturee. The Pope, upon : - FE the contumacy Dominus Papa, ob culpam rebellionis, contumaciee, et of Peter, K. of : : : A : Aragon, confers inobedientize Petri, dudum regis Aragonize regnum his kingdom acl 3 F . a . upon Philip, sou suum Philippo regis Francie filio contulit et hzeredi of the K.of : pi . France, on con- reddendo Sedi Apostoliczee pro dicto Regno 6. libras dition of the | Holy See receiv- annuas. ing from it one , hundred pounds Idem Philippus duxit in uxorem heredem regni perannun. : Philip takes to Navarie. wife the heiress Johannes Cantuarize archiepiscopus visitavit episco- south Cape patum Lincolniz, exceditque visitationem suam usque jag eta. ad Passionem Domini anno sequente. ps Illa pars Ecclesize sancti Petri Romee ubi fuit altare Fall of a portion Apostolo,? cum preecipuis et principalibus iconiis, subito St, Peter at corruit. In Ecclesia de Arcubus, Londoniw, quidam de Lon- Murder in the donia, Laurens dictus, per quosdam malignze mentis Mary-le-Bow. homines de civitate supradicta vulneratus, demumque 1 Rodulpho. Contin. Flor, Wi- ® Apostolorum. bid. gorn. Q 242 CHRONICA A.D. 1284.- in. trabe ecclesieze laqueo est suspensus, super quo Rex The King’sanger, 2 : ° anithe punish. Sngliz, non modicum conterbatus, quosdam tum minus ret ncio¢ Rocentes, sed minime locupletes, equis distrahi; tan- re coe whowore dem laqueo jussit suspendi; nocentiores vero et locuple- notreallyswilty: ¢iores poona mulctari censuit pecuniaria. Chriss cele) Dominus rex celebravit Natale Domini Bristollis. Anno gratiz M°cc*lxxxv®, Johannes Cantuariz ar- The Abp.of Cant. eahien}] iS] in 4 1 3 The Abp.of Cant. chiepiscopus Elyensem visitaturus in ipso Elyensi mo of Ely. nasterio, omnes majores amovit obedienciarios Priore duntaxat excepto. 3 rene Fe Dominus rex Angliz, una cum regina et tribus filiabus ee suis, vota in guerra sua Wallize facta, Deo et Sancto daughters, after 1 : Pe ; devotion at the goluturus, Aidmundo' cum magna devotione ibi accessit, shrine of St. Edmund, pro: iter in crastino versus Norfolchiam arripiens, ubi moram ceed to Norfolk. ‘ she, per totam traxit xl*™ sequentem, et dum ibidem mo- ram faceret, tota comitas ville Gypvici apud ipsum Punishment of Reoem super diversis facinoribus accusata, et in magna the town of © ; : . : Ipswich, parte convicta, In maxima pecuniz summa est con- demnata, et tredecim de melioribus ville per dimi- dium annum per diversa Angliz loca carcerali sunt custodize deputati. Philip IIL, K.of | Philippus rex Francize circa mediam xl™™ exercitum France, makes 3 3 4 P waruponthe contra regem movit Aragoniz, qui tam de terrestri et King of 4 : : : : A Aragon. navali preelio quam etiam inedia quampluribus suorum consumptis, thesaurique sui non modica parte amissa, et ab eemulis suis occupata, tandem apud civitatem. Ean Oe Parpelonam® dysenterize incommodo, viam universe carnis ingressus est. Corpus vero ejus apud Sanctum Dionysium, cum progenitoribus suis, die sancti Martini, solemniter est tumulatum. Death of P. Dominus Papa apud Parisium® iiij° kalendas Aprilis Martin LV : : : : : A vite terminum fecit ; cui successit Jacobus de Scabellis4 1 x. kal, Martii. Contin. Flor. ° Perusium. bid. Wigorn, * Sabella, Zid. ? Pampelunam. Jdrd. JOHANNIS DE OXENEDES. 243 sanetes Marize in Cosmidun diaconus Cardinalis, dictus- A.D. 1285. que est Honorius (iijj.) Buctection by Dominus rex Angliz cepit scutagium xl. solidorum, gourscr xr. super scutum pro exercitu Walliz ultimo preeterito, The Kine’s pro- : . : _ cession to West- Tdem Rex cum capite sancti David, qui, et de Wy,? et minster, with certain Relics, aliis reliquiis secum apportans a Wallia, a Turri Lon- donizs usque ad Westmonasterium, solemnem fecit pro- cessionem., Duze Lune viij. idus Mati apparuerunt. Tso. Moons. In Suffolchia acies bellatrices in acre apparuerunt. Aurora borealis, Habito Parliamento apud Westmonasterium, in festo Parliament at : ° : : : Westminster, sancti Johannis, dominus rex multa ordinavit, et pub- licari fecit Statuta inter que nonnulla, ut pluribus videtur, sunt ordinata Jurisdictionem ecclesiasticam in magna sui parte evacuatam. Tle trufator qui se Fredericum nominavit, super Punishment of heeresi aliisque criminibus convictus, preesentibus archi- of the Weavers episcopis et episcopis Teutonicis quibusdam, pridie idus ris Julii ignibus traditus est, incendioque consumptus. Maria filia regis Angliz, die Nativitatis beatee Marie, Mary, da. of K. apud Ambresbere in sanctimonialem est velata. ee Ames- Facta itineratio Justiciariorum in comitatu Northam- y, ston of toniz sub justiciaribus dominis Johanne de Vallibus, the Justices Itinerant and : j Sub-Justiciaries Willelmo de Saham, Johanne de Metingham, Rogero Su)-Justiciaric Luneday,? et aliis. In Essexia sub justiciaribus dominis of Nqthampton Salomone de Roffe,* Roberto de Redinge, Ricardo de Boylund, Waltero de Stirchesle, et aliis, Dominus rex celebravit Natale Domini apud Exoniam The K. cele- ; ; brates Christ- in Devonia. mas at Exeter, Anno grativ M°cc°lxxxvi?. Facta est Itineratio Jus- Visitation of the ic ae P 3 : . sustices Itine- ticiariorum in comitatu Norfolcize, apud Norwycum, in rant in Norfolk. crastino sancti Hyllarii, sub justiciariis dominis Salo- mone de Roff’ justiciario capitali, Roberto de Red- 1 Dewy. Contin. Flor. Wigorn. * Rocestria, bid, 2 Loveday, bid, Q 2 A.D, 1286. Injury inflicted by it on the Bp. of Norw. and his clergy. Confirmation of former charters to the Abbey of St. Benet Holme. Philip IV. of Fr. crowned at Rheims. Parliament held at Westie minster; Agents from the K. of France present at it. All the Justices Itinerant sum- moned to attend it. 244 CHRONICA dinges placitantibus super brevia nove disseisinse, de morte antecessorum de jure, et aliis. Ricardo de Boy- lunde, Waltero de Styrkesle, placitantibus de corona ; Waltero de Oppeton et Thoma de Sudingdon placen- tibus de brevi Quo warranto; in cujus discussione pleri- que munimenta non habentes, libertates et liberas con- suetudines de quibus per longum tempus retroactum fuerant seysiti, sine recuperatione amiserunt. Ista Itineratio gravis extitit patriee, de qua non modica fisco regio adquiritur pecunia, necnon et episcopo Norwyci et ejus Clero omni jure ecclesiastico remoto, nociva et dampnosa. Illo in tempore Ecclesia Anglicana suo caruit privilegio ; quoniam clerus dijudicatur a laicali populo, qui solebat eorum delicta punire, carceralem custodiam per eosdem compulsi sunt subire. Eodem anno, circa Epiphaniam, dominus Rex Anglize Edwardus, inspectis cartis ac libertatibus a Regibus Anglorum predecessoribus suis ecclesiz Sancti Bene- dicti de Hulmo concessis et confirmatis ; una cum Carta sancti Aidwardi Regis, quam in sua preesentia perlegi specialiter fecerat czeteris specificatis ; eam cum omnibus libertatibus in ea contentis, de verbo in verbum, in sua carta de novo consecriptam, confirmavit. Qua in preesentia Justiciariorum itinerantium apud Norwycum recitata, Deo protegente et illa mediante, libertates Heclesize preedictze in suo pristino statu conservantur. Philippus, regis Francize Philippi filius, die Epipha- nize, Remis in Regem Francize est coronatus. Domino Rege magnum Parliamentum apud West- monasterium, post Purificationem, tenente, interfuerunt Nuncii Regis Francie, videlicet dominus Mauricius de Corun! comes Burgundie, et dominus Johannes de Acra, de portionibus? regni Franciz ; ad quod Parliamentum convocati fuerunt omnes Justiciarii itinerantes, unde ces- savit Itineratio usque diem lune post octavas Pasche. *Croim. Contin. Flor. Wigorn. | * proceribus. Jdrd. JOHANNIS DE OXENEDES. 245 Dominus Rex Angliz circa mediam xl™ transfretavit, 4-D- 1286. The King goes cum rege Francie, colloquium habiturus et parlia- to hold conter- cae : : - . aes : ence with the mento Hranciz, circa diem Rogationum Parisius habito, King and Par- . * cate jae ¥ : iament of sul preesentiam exhibiturus et ipsi regi Francie pro France, and to ; : o homage for terris quas clamat de eo tenere, homagium facturus. _ the territories he Qr nk aT Ta we El : : . claimed to hold. unto idus Julii Hugo Elyensis episcopus diem peath of Huch, clausit extremum; cui successit dominus Johannes de eo od onn de Kyrkeby, domino regi Angliz thesaurarius. Kyrkeby suc- : : . ceeds. Prioratus Canonicorum de Westacra, cum ecclesia priory of West omnibusque aliis suis officinis, circa Nativitatem beatee pogo" Mari, igne consumptus est. Alianora, mater regis Angliz, mense Julio, apud Eleanor, the : = Ae ‘ ie rt ing’s mother, Aumbresberi, sanctimonialis habitus velamen sibi im- takes the veil : at Amesbury. posult. Dominus Willelmus de Warenne, filius et hzeres William de ahs : : ay : . Warren, son domini Johannis de Warenne comitis Sutherize, in and heir to : A : é John de War- torneamento apud Croindene, a suis emulis, ut dice- ren, Earl of oe : ; Surrey, mur- batur, mense Decembri interceptus et crudeliter inter- dered at a tour- nament a emptus est. Croydon. Dominus Rex apud insulam de Olirun Natalem {poe Gre Domini celebravit. Sygeee a Anno gratiz M°cc°lxxxvij®. Nocte Circumcisionis Extraordinary irruption of the dominicee, tam venti vehementia quam maris violentia Sea at Yar- mouth, Dun- apud Gernemutam n m lia wich, Ipswich, apud G , Donewycum, Gypeswycum, et alia wich, Ips a diversa loca Angliz, aliarumque regionum mari conti- bourhoods, principally in guarum, prostrata sunt eedificia; et preecipue in lla the part of Eng- parte Anglize que Merslandia vocatur, tota fere patria “Mersland.” in stagna aquarum conversa; hominum multitudo in- tollerabilis aquis intercepta est et necata. In crastino octavarum LEpiphanize, ante auroram, subito! coruscationes apud Sanctum Aidmundum appa- rentes, videntes non modicum terruerunt. In eadem tempestate, iterum, Mare erupit omnia, replens sibi finitima. ‘subite, Contin, Flor, Wigorn. A.D. 1287. Death of Pope Honorius IV. Fresh oppres- sion of the Jews. William, Bishop of Norwich, goes to the King in Gascony taking a thou- sand marks with him, the produce of amercements upon the Jus- tices itinerant, Rebellion in South Wales, under Rhys ap Meredyth, Total eclipse of the moon. Accident to the King in Gascony, from the giving way of a gallery. 246 CHRONICA Dominus Papa, feria quarta in septimana Palmarum, in crastino Anunciationis dominice, apud sanctum Petrum Rome, in fata decessit ; sepultusque est ibidem die Veneris Parasceue sequente, et vacavit sedes mensi- bus x1, diebus xxijj. Judi per totam Angliam, cujuscumque etatis aut sexus, die Veneris in crastino Apostolorum Philippi et Jacobi securee sunt custodize mancipati. Qui tandem dominum Regem de xij. libris ei solvendis certificantes, ad propria quique redierunt. Willelmus episcopus Norwyci, prima die lune xl° ad Regem in Gwasconia commorantem transfretavit ; cum quo pro se et clero suo M. marcas sinavit, pro amer- ciamentis in Itinere justiciariorum factis. Tertio kalendas Augusti inter ecclesize Roman et Francorum ex una parte, et Imperatoris Constantino- politani, foventis partes regis Aragoniz ex altera, exercitus innumerabilis! in mari factus est conflictus, in quo Greecis, cum parte sua triumphantibus de totius exercitus nobilioribus captis, atque reliquis crudeliter jugulatis ; Victoria parti cessit adversariorum. Magna Suth Wallensium pars, duce quodam Reso Mereduci filio, regi Angliz fit rebellis, qui tandem non absque tam nobilium quam ignobilium strage magna”? de gente Anglorum facta, aliasque expensas inutiles, damna multimoda et pericula non modicum inutilia, fuga lapsus quo tune aliquamdiu delituit, penitus ignorabatur. Et sic ipso Reso, tanquam nus- quam comparente, exercituque Anglicano ad propria redeunte, siluit terra et quievit. Facta est Eclipsis lunes universalis, nocte sanctorum Romani et Severini. In prima hebdomada xl° magnum infortunium accidit Regi Angliz cum esset in partibus Wasconize, dum ‘mirabilis. Contin. Flor, Wigorn.| % permaxima; bid. JOHANNIS DE OXENEDES. Q47 staret in quodam Solario, pluribus nobilium sibi astan- A.D. 1287. tibus, fundus solarii sub eorum pedibus, profunditate viginti quatuor pedum, repente corruit ; et corruentes quosdam contrivit, nonnullos illzesos reliquit, aliorum tibias et crura confregit, tres milites ruendo interfecit ; os quoddam circa guttur Regis quod canola nuncupatur, contritum et confractum est; super Regem cecidit qui- dam miles de Wasconia, cujus femur confractum est. Kodem anno mense Decembri, cyclo decennovenali Another F a re Irruption of the Xv., Sseptimo kalendarum Januarii, luna viij°, Mare tam Sea. ventorum vehementia quam importuna et tumida, ejusdem violentia cepit densa caligine perturbari, et perturbatum fines solitos per littora plana cum ingenti impetu erumpere ; occupans villas, agros, et cetera loca suis terminis adjacentia ; necnon partes inundans quas nulia setas, seculis retroactis, se meminit prvevidisse aqwuis marinis irrigatas. Nam circa mediam noctem in suo accessu eorediens, viros et mulieres in stratis suis cum lactentibus in cunabulis dormientes, genera etiam omnia jumentorum, et pisces aquarum dulcium, suffocavit vel submersit, domos cum universis suis contentis a fundamentis radicitus evulsas cum dampno irrecuper- rabili asportatas, in mare projecit. Multi aquis cir- cumvallati queerebant locum refugii, et dum ascenderent arbores frigore dissoluti; aquis sunt intercepti et ca- dendo submersi. Unde accidit in villa de Hyckelingge Mischiot oe a novies viginti, diversi sexus et statis aquis preedictis P es of flick- interire. Th Prioratu canonicorum ejusdem ville, pree- dicta inundatio magnum altare eorum, altitudine unius pedis et amplius est supergressa ; Canonici omnes, duobus tamen ibi relictis, navigio confugerunt; qui duo equos acres alias quas ab aquis rapere poterant, in eorum dormitorio quod est involta salvaverunt ; et non solum in preedicta Villa, verum etiam in ceteris Villis mari contiguis, dampnosa fit hominum periclitatio, cum predicta inundatio in profunda noctis obscuritate accidit advenisse. A.D. 1287. Injury to the Abbey of St. Benet Holme The mischief not confined to Norfolk alone. The King holds his Christmas at Bordeaux. Another tem- pest, chiefly at St. Edmunds. Injury by it to the tower of the Church of Barnewell, and to the Refectory of St. Edmunds. Election of Nicholas IV. to the Papacy. 948 CHRONICA Abbatia vero sancti Benedicti de Hulmo, veluti punctus in magna circumferentia, flumine stetit circum- vallata ; de qua dici posset illa Prophetia, ‘“ Abissus “ vallavit me et Pelagus operuit caput meum :” nam omnes Officinas in eadem Abbatia, sive domos inferius sitas, preedictus fluvius marinus impleverat in tanta profunditate ut navicule per medium earum ducerentur nec furnire potuerunt ibidem vel braciare. Fit illo in tempore, urgente necessitate, sancti Benedicti Keclesia stabulum equorum. Ista miserrima pestilentia non solum accidit in Norfolcia, sed per plura Anglize loca. Dominus Rex celebravit Natalem Domini apud Bur- degalim in Gwasconia. Anno gratize M°cc°lxxxviij®. Pridie nonas Februari, luna xxviij., Mare iterum venti borialis austeritate perturbatum, circa Solis ortum, in suo accessu erupit ad prioris fluvii terminos modico deficiente ; attingens quod a primo remanserat per istud funditus est ani- hilatum. Kadem tempestate perdurante, in crepusculo noctis preecedentis, subito et exinopinato, apud Sanctum fEdmundum, nullus penitus signis preambulis, sub uno et eodem momento apparuit Coruscatio, cum non dico tonitruo sed fragore quodam terribili foetoreque sub- sequente intollerabili. Comitabantur, etiam dictam tem- pestatem scintille ignis manifestee, oculos videntium horribiliter concutientes. Hujus siquidem tempestatis vehementia turri ecclesiz de Bernewelle succensa, aliisque dampnis Conventui loci ejusdem illatis: tertia fere pars ipsius Ville illo igne consumpta est. Hodem igne fulgurante Refectorio sancti Aidmundi aliquantu- lum adheesit ; sed celerrime a monachis est subventum. Dominus Jeronimus Cardinalis et Episcopus Prenes- trinus, de ordine Minorum, die Sancti Petri in cathedra in summum Pontificem est electus, dictusque est Nicholaus iiij. JOHANNIS DE OXENEDES. 249 Pridie nonas Junii, habito conflictu inter Ducem A.D. 1288. Brabantiz ex una parte et Archiepiscopum Colonize forthe i. et Comitem de Gelre ex altera, utriusque etiam partis [R{ppeeene procerum cesa multitudine copiosa, Archiepiscopus cologne andthe Colonize et Comes de Gelre capiuntur, et in custodia jog ee ducis Brabantie retruduntur, sicque Brabantini optata Wygs“en potiti sunt victoria. Maxima pars nundinarum sancti Botulphi una cum Fire at the fair otolph ; domibus fratrum Preedicatorum, in crastino sancti with the de- struction there Jacobi, igne consumpta est. of the House of the Friars Willelmus Norwyci episcopus, ultimo die mensis Preachers. Death of Wil- Augusti, apud Terlingge manerium suum in LEssexia, jiam, Bishop of . : : - 4: Norwich. diem clausit extremum; qui Norwycum delatus pridie idus Septembris, ibidem est sepultus; cui successit magister Radulphus de Walpol archidiaconus Hlyensis, paiph ae wal- die sancti Martini electus, et dominica mediz xI® in Poe nhissue anno subsequenti a Johanne Cantuariense archiepiscopo Cantuarize est consecratus. Quinto idus Octobris facta est Eclipsis Lunze pene Helipse of the Moon, “ pene universalis, duravitque fere [post] medium noctis usque wniversalis.” ad aurore exitum.! Hoe anno quarterium frumenti, circa Pentecostem, High price of : et". corn in Norfolk vendebatur pro tribus solidis, et quarterium hordei pro xxxii"s denarlis; quin carius vendebatur in Nor- folchia ; scilicet, circa festum Sancti Michaelai, quarterium ? ? ) frumenti vendebatur pro xxvij. denariis, et quarterium hordei pro xvi. denariis. Dominus Rex Natalem Domini apud Olirim in Phe King cele- brates his Gwasconia celebravit.? Pe esaes he Anno gratizce M°cc°lxxxix. Willelmus de Kyrkeby Death of William de prior Sinctes Trinitatis Norwyci, vu° idus Marti, vitee Kyrkeby, Prior of the Holy terminum fecit ; cui successit Henricus de Lakenham Trinity at ° ° Orwic ejusdem loci sacrista. fans do Lakenham suc- ceeds, a i i ee NE NT ' Sc. exortum, ? Apud Belegarde, in terra Bier- nensi, Contin, £lor. Wiyorn. 250 CHRONICA A.D. 1289. Dominus Rex et Regina, quarto a _ transmigra- The King and ion] adie 7 tag ; Ceca teitrn to Llonis Suze anno, pridie idus Augusti, apud Dovoram England; stay a A ee : : : . Englands Sty a anplicuit in Angliam, moraque in Cantia, et postea and Essex; pay 4 . 2 5 ; : “ ¢ ae Pty, in Essexia aliquantulum protracta; die sancti Lam shrine of our s . ‘ ; 4 Lady of Walsing- berti ad Sanctum accessit 4 as, the seamen of the gium ex altera, exortum est navale Bellum szevissimum ; Cinque Ports, and the men of ubi de Flandrensium multitudine permaxima, tum Yarmouth, united, against aqua tum igne injecto, tum etiam armis jugulata ; the Flemings, navibus etiam eorum plerisque submersis, aliquibus vero concrematis, aliisque sub fugze preesidio consulen- tibus, victoria potita est pars adversa. Dominus rex regem Henricum patrem suum apud The King 5 unexpectedly Westmonasterium intumulatum nocte dominiczse As- Cote ee oe : : : : : ny 7 Henry, at West- censionis subito et inopinate amoveri fecit, et in loco ieee 5 . : ‘ , q “4 removed from excelsiore juxta sanctum Atdwardum collocari. the eseteh oe ar ; , min + it had previously Rogerus Bigod, comes Norfolcize et Marescallus jfpadpreviousl aly fey , 101 7 1 to one higher Angliz, traduxit Aliciam filam Johannis de Aveynes 10 ong higher, | comitis Agennogiz. Johannes filius et heres Walteri ducis Brabancize, Roger Bigod, B. e “ : ; Mareschal, mar. patre suo cum infinita procerum multitudine preesente, Alice, da.of Joh, A c 5 as : ae e Aveynes, H, Margaretam filiam regis Angliz, vij® idus Julii, apud of Agenois. Westmonasterium solemniter desponsavit. John, son aud Willelmus Elyensis electus, ix® kalendarum Decem- Puke of Bra- bris, in sacerdotem ordinatus, primo die mensis Octobris, Sree ae ° ° ° ° 5 r apud Ely, in ecclesia beatee Mariz parochiali, a winiam, Bishop ‘ : r ; of Ely elect, domino Johanne Cantuariz archiepiscopo cum solem- ordained priest : : b ‘ at Ely, in the nitate preecipua in episcopum Elyensem est consecratus. parochial Church ‘ A ‘ : 9 hn siees of St. Mary, and In cujus solemnitatis crastino celebravit ibidem Con- then'consecrated sa a : to his See there cilium suum Archiepiscopus supradictus, cum suffraga- py the Abp. of j f A 4) € ; -1__., 2. Canterbury. neis suis et aliis de clero ibidem convenientibus; in eee erie . oO the Clergy held quo Concilio concessa est domino Regi a clero decima at Bly te ae adhe ¢ Oe ‘ . ¢ ~ subsequent, a omnium bonorum spiritualium per annum unum. Ita ta Atecain or chate men ut non colligatur x™ ista ante festum sancti Micha- ae elis anno proximo venturo. Castellis. Zbid. JOHANNIS DE OXENEDES. 259 ut justitia fiat et performetur exigentibus, taliter ut A.D. 1291. antequam rex habeat seisinam preedictam faciat exi- gentibus et custodibus et regionis Scotize comunitati firmam et bonam securitatem et suflicientem ad re- versionem ejusdem regni faciendam et Castellorum, “ eum tota regalitate, dignitate, dominatione, libertati- bus consuetudinariis, justis legibus, consuetudinibus, “ possessionibus, et omnimodis preedicti Regni perti- nentiis in eodem statu quo extiterunt quando seisina eidem fuerat commendata ac liberata, ad restituendum Regnum preedictum eidem, qui judicio regalitatis jus regni importabit: salvo Regi Angliz ejusdem ho- magio cui Regnum adjudicabitur: ita quod reversio preedicti Regni fiat infra duos menses post diem quo jus fuerit inquisitum, discussum, ac affirmatum ;! et quod exitus ejusdem terre in tempore medio recepti salvo reponantur in deposito, et per manum Came- rarii Scotize, qui modo est et illius qui erit assigna- tus ili per Regem Angliz bene conserventur, et sub eorum sigillis salva rationabili sustentatione terree, castellorum, et ministrorum regionis. In harum “ rerum testimonio preedictarum presenti scripto Sigilla “ nostra apponimus. Acta et data apud Norham die “ Mercurii proxima post festum Ascensionis Domini, « Anno gratie M°ce® nonagesimo primo.” ‘Unde vobis + ‘mandamus quod eadem faciatis in Chronicis vestris ‘ ad perpetuam rei gestze memoriam annotari. Testibus ‘magistro Willelmo de Marchia, thesaurario nostro ‘apud Westmonasterium ix°® die Julii anno regni ‘ nostri decimo nono, Per breve de privato sigillo.” ‘ ° : ‘ Oi ; Acre taken b Submerso in mari patriarcha Hierosolimitano Nicholao, TEE Hee! nonnullis Christianis fuga elapsis, plerisque gladio tru- Babylon. Nicholas cidatis, ac relictis captiviis abductis Civitas Aconensis Patriarch of erusalem, cum contentis a Soldano Babiloniz ejusque exercitu Hi iysad: 1 firmatum. Jic. Triv. A.D. 1291, The Pope grants to the King for six years, in view of an expedition to the Holy Land, a tenth of all ecclesiastical possessions. The King cele- brates Christmas at Westminster. Extreme dark- ness of weather at the opening of the year. Taxation of the Spiritualities of the Clergy. A.D, 1291. Severity of the winter. Bay Tree, 260 CHRONICA paganis, xv° kalendas Juli, cum obsideretur per dies xliij., capta et funditus est subversa: de suis tum cre- bris invicem insultibus factis, pagani multitudinem incredibilem amiserunt. Dominus Papa concessit Regi Angliz, pro expeditione itineris Hierosolimitani, per sex annos, decimam omnium bonorum et proventuum ecclesiasticorum ac reddituum tam de temporalibus quam de spiritualibus, ulla taxa- tione preehabita specificata. Dominus rex apud Westmonasterium Natale Domini solemniter celebravit. Anno gratize M°cc°xcij®. "8, mensibus v., diebus viij., Cardinalibus invicem dissidentibus et bella crebre unito exercentibus. Celebrata Paschali solemnitate apud Westmonasterium, versus Sanctum Aidmundum Rex arripuit iter suum, ubi translationem sancti Martyris una cum i. Archie- piscopo, ij. Episcopis, et ix. Comitibus, quorum duo erant transmarini, Comes Flandriz et Comes Hollandiz, so- lemniter celebravit ; demum apud Sanctam Mariam de Walsyngham vota soluturus accessit, quo ibidem existente coram Justiciariis principalibus domini Regis dominis G. de Thorendune et R. Balacun apud Nor- wycum interim sedentibus, Roberto Rose pro Rege placitum prosequente, per veredictum xii. liberum et legalium hominum datum pre oculis babentium, con- A.D. 1292. Final suppres- sion of rebellion in Wales. Death of Robert, Bishop of Bath and Wells, Chancellor. Election of John de Baliol to be K. of Scotland. His coronation at Newcastle-upon- Tyne. Form of bis. homage as received by the K, of England, 262 CHRONICA sideratis et palam lectis Carta sancti Edwardi una cum confirmationibus Regum Angliz, necnon cum transcripto inquisitionis tenementorum Angliz, tempore Willelmi Regis Conquestoris factee, quee vocatur Domesdey, in quo continebantur hzec verba: “Sanctus Benedictus tenet Ludham Ferding semper, etc.” jus regium super manerio de Ludham omnimodo est cassatum, et sic domino volente, et sancto Benedicto protegente, actum est ut remanente manerio preedicto in statu pristino, preedictus Robertus de suo maligno plane deficeret proposito. Interfecto Reso Mereduci filio, qui sibi magna parte Suth Walensium favente, Regi Angliz rebellis extiterat, et corpore ejus in quatuor partibus membratim diviso, in rebellium terrorem ad iiij principales Civitates Angliz transmisso, tota Wallia siluit, nec inventus est ibidem qui Regi Anglize audeat de cetero rebellare. Dominus Robertus Bathoniz et Wellensis episcopus, Regis Angliz Cancellarius, obiit. Pro manerio de Grengeuile judicialiter amisso, Abbas sancti Benedicti in manerio de Wada prope Lennam, cum omnibus pertinentils, per Regem est seysitus equivalenter. Post morosam deliberationem habitam, Milites pree- dicti in quorum arbitrio pendebat regis Scotie electio asssensu unanimo, Rege Angliz moram apud Berwyk interim diutinam faciente, finemque rei ibidem pre- stolante, in crastino sancti Martini Dominum Johannem de Baliolis, quem arbitrabantur regis sanguini jam defuncti esse propinquiorem in Regem Scotize elegerunt : qui die sancti Andres in Regem coronatus apud Novum Castrum super Tynam; die sancti Stephani proximo sequente, domino Aidwardo regi Angliz pro regno totius Scotiz homagium fecit sub hiis verbis: “ Domine mi, domine Aidwarde, Dei gratia Rex Anglize “ et supreme domine totius regni Scotize, ego Johannes ‘de Baliolis, rex Scotie, devenio homo vester ligius “ de toto Regno Scotiz, cum pertinentiis suis et uni- JOHANNIS DE OXENEDES. 263 ‘“ versis eidem spectantibus, quod ego teneo et jure A.D. 1292. ‘‘ heereditario tenere debeo et clameo pro me et heere- “ dibus meis, Regibus Scotiz, de vobis et hzeredibus “ vestris, Regibus Angliz; et fidem seu legalitatem “ portabo vobis et heredibus vestris Regibus Angliz “de vita et membro, et terrenum honorem, contra “ omnes gentes que possunt vivere et mori.’ Quo facto, rex Angliz recepit homagium in forma, salvo jure suo; et alterius. Kalendas Decembris obiit Johannes Cantuarice posi ofdohn archiepiscopus. pe pt! Rex celebravit Natale Domini apud Novum Castrum #ing Baward t Christmas at super Tynam. Newcastle. Die Sanctorum Innocentium mare terminos suos ex- faint ate ee . J 7} e ca. cedens, omnia maritima perundavit. . (o) owe, DUG . ss ; Robert de Win- Anno gratiz M°cc°xciij’. Idus Marti electus est chelsey ct tae magister Robertus de Wynchelese archidiaconus 3iciieacon oF Midelsexize et canonicus Sancti Pauli Londonisze a % # # 4 * ee be ES aa < oa wis Aden adel “pias ann ' isda Gee ae ae ea PASI? te Mion 90% 4 ea | an” ee Wee Bina OSE OR aco iad Aer pf iyane WA i iis? a bins | ap ne pee a NEL e i iE OR aber Ea get ite Ak, Ay an sa alae : ae + a 7 A. oe bz , fh mi lis ‘" Pate iy : o word anys vi ¢ sit ave parte om ai ruil, 2a HVT Pian: corn eye jays _ i; Feuhib: . $ORy > A), Ee aad BIN De bn diye) iy Fi aus A 4 y > envio pou Ok, daa " é ‘ a ‘re iad ach a: ier 1 Ai , te. ; j th iJ i , toy “y ; he 5. oa ae ry. thas A j Bai. oh; ci 3} 3 - j ; ; 4 on : . 4 ’ at i! yan ) Mt bes ae 1 ie : ° r , a ee * : wy p 4 } ; ; inf : ae ‘ hs pet. sae eee SERRE Sa ity A (6! ok) SRS er # % ; ) y : at Se y | : és 7 i , i aes t 4 by ae mar os a " % . bd 4 ' gig iia rear te Levit OAs Wie a WE , a WeriGeNe Appt ueacok here ater pee , sx i “i 5 . sian WS teed j we Tui , ae ' ’ Ty hy, wh ws 7 i . ‘ : a ‘ i ‘ , ‘ ss : ' woe Pk VP iS bc eS i iPale el A , ia JED vaty oD LA Ray ay eg plein av we a Pa rate BN ( OE) a TOLLS » AR a if ; Tee ay al) dee “ ; a RMP AD Shell hy waaay gO aad oe Io J | whe a bef ants Fr ot ae : shee ie oi ak icin ta » od +7 led a » ir Ts . + ? 3 ‘ . eo - i a9 . : i. oe Bee AN Da Xe é 1s. vd Li MNT os ae ae re ae ny *' . "ek APPENDIX. PPPS Num. I. Early History of the Abbey of St. Benet Holme, by John de Oxenede, preceding his Chronicle in the Manuscript. PosTq@uAM locus Holmensis, Wlfrico primo inhabita- tore, [qui] habitum et conversationem seecularem in monachilem mutavit, inchoante fratrum numero au[g]- mentaretur, ac fama eorum bone conversationis longe lateque divulgaretur, aliquo nondum Monasterio in tota regione Estangliz fundato, nec religiosorum ccetus ali- cubi congregato, cceperunt multi Nobiles tam laici quam clerici, Christum sibi heeredem facere cupientes, eccle- sias, terras, preedia, et possessiones ac redditus, Deo sanctoque Benedicto, suisque sequacibus discipulis, certa- tim offerre; et offerendo conferre. Quorum primus et principalis erat rex Cnutus, qui dedit villam de Horn- ingge, Ludham, et Neteshyrde, cum omnibus pertinentiis suis, pascuis atque confinibus sibi rite subterjacentibus. Ceterorum vero benefactorum nomina subscribuntur : Radulfus Stalre dedit terras de Suthwalesham ; Edri- cus Styresman dedit Hannigge, Caltorp, Erpingham, Antingham, et Waxtonesham ; Egelwinus alderman de- dit Tutingtone, Scothowe, Lammesse, Estone, Hobbosse, Bestone, Thirne, Alkeby, Rollesby, Redham, Nortone, Bastwyke, et Tybenham; Sket, miles, dedit North- walesham ; Saxi dedit Swantone; Othulfus dedit Stal- ham; Godricus dedit Wyntertone et Somertone ; Grimolfus Danus dedit Castre; Kgewardus, presbyter, dedit Randewrthe; Brictricus laicus dedit Schotesham 268 APPENDIX. et Grengvile; Godricus dedit Thueyt; Herwaldus, sacerdos, dedit Wychingham ; Hamundus filius Wlfrici dedit Hardele; Edgyue Swanneshals dedit Thurgar- tone; Wlfricus lJaicus dedit Hecham; Radulfus comes dedit Hovetone. Omnia preedicta propriis vocabulis expressa, et plura alia non nominata, ad majorem futurorum securitatem possidenda, in manus Sancti Edwardi regis, filii Aidelredi, filii Edgari regis, sunt reddita; qui tanquam bonus patronus et defensor Sanctze Ecclesize non solum ceeterorum collata preedictze ecclesiz Sancti Benedicti de Hulmo, et monachis ibidem Deo servientibus, resignata redonavit, verum etiam de suo proprio largissime augmentavit, dedit, et Carta sua confirmavit. Quam donationem tam libere concessit possideri, et quiete imperpetuum quam libere ipsemet in dominicis terris suis, et elemosynis co- rone sue pertinentibus tenuit, cum omnibus liberta- tibus et liberis consuetudinibus que in Carta sua continentur. Ditavit etiam preedictam ecclesiam pa- tronatu et advocatione xxxj. ecclesiarum, qui singilla- tim in carta preedicta exprimuntur. Hance donationem ac carte suse confirmationem contulit Elsino primo abbati monasterii Sancti Benedicti de Hulmo et con- fratribus suis, anno gratiz M°xlvj°, ejusdem ‘regis regni 1°, ad munimentum et tuitionem ecclesiz sue, sibi et successoribus imposterum conservaturam. Hujus abbatis tempore Ecclesia Holmensis lapidea, antea lutea, quee tempore Cnuti regis a fundamentis in honore sancti Benedicti abbatis fuerat inchoata; in construendi prosecutione opus non segniter continuatur inceptum. Qui, postquam ecclesiam sibi creditam et gregem sibi commissum cura pastorali strenuissime primus rexerat, ix. kalendas Januari, eodem Sancto Rege supradicto regnante, e mundo tollitur. Post cujus decessum successit Thurstanus, vir vite laudabilis et gregis sui pastor egregius, operis incepti promotor solicitus, et officinorum monasterii sul eedi- APPENDIX. 269 ficator indefessus. Sed postquam laudabilem in hoc seeculo peregerat vitam, vite cursum feliciter termi- navit nonas Octobris, anno Dominicse Incarnationis M°lx°iiij°, regnante Rege Sancto supradicto. Hic tumu- latur ante altare sancti. Michaélis, super cujus tumulum hii versus sculpuntur :— “ Abbas mausoleo Thurstanus pausat in isto, Qui fuit egregius pastor gregis, ipse secundus, Hujus ccenobii decus sibi gaudia cceli Det, cujus exequias celebravimus, seque dolentes, Nonis Octobris ; cui Christus misereatur.” Post quem suscepit Atlwoldus regimen abbatize Sancti Benedicti, vir in omnibus agendis prudens et hones- tus. Hic, quod alii preedecessores sui, morte preerepti, in edificandum imperfectum reliquerant et construen- dum, non piger operarius ad consummationem pro posse perduxit ; ecclesiam videlicet cum campanario orien- tali; occidentali imperfecto a media post se relicto. Huic etiam a rege Haraldo marina committebatur custodia; qua de causa a Willelmo Conqueestore postea non parva sustinuit discrimina. Hic per ij" regum tempora in sua vixit abbatia, Sancti scilicet Audwardi, Haraldi Proditoris, Willelmi Conqueestoris, et Willelmi Rufi filii ejus. In cujus regni anno iij? mense De- cembri, xviij° kalendas ejusdem, anno Incarnationis Dominice M°lxxxix®, vitz terminum fecit. Cui successit Radulfus (1.), quartus predicti loci abbas, genere Normannus, ut putatur: cujus gesta non recoluntur ; sed quod bonus extiterit, et in via pree- decessorum suorum ambulaverit, supponitur. Hic temporibus duorum regum, Willelmi Rufi et Henrici (1), ecclesiam Holmensem rexit. Qui anno Incarnationis Dominice M°cj®, regis Henrici (I.) anno j?°, ij° nonas Octobris, diem clausit extremum. Cui successit Richerus, v“ abbas Hulmensis ccenobii. Hic constituit famulos ccenobii, Prioris et obedien- tiariorum, liberationes et stipendia ab abbate percipere. 270 APPENDIX. Hie etiam campanarium occidentale quod abbas Ailwoldus imperfectum reliquit, ad finem perfectum perduxit. Insuper et duas majores fundi fecit cam- panas. Hic ad neptem suam cuidam nobili maritan- dam, terram de Bollesby cum pertinentiis ab ecclesia Sancti Benedicti alienavit. Qui postquam abbatiam suam ut voluit disposuerat, anno Dominice Incarna- tionis M°c°xxv°®, Henrici (1.) regni regis Angliz xxv’, xiiij° kalendas Februarii, legem mortis passus est. Cui successit Conradus, monachus et sacrista Sanctee Trinitatis Cantuariensis, vir sanctus et sapiens, ac regis Henrici (i.) confessor. Hic casulam sancti Dun- stani et benedictionarium ejusdem, et aliam casulam rubeam, cum calice quam ipse Sanctus propriis manibus fabricavit, secum apud Sanctum Benedictum detulit, quae hactenus cum honore ibidem conservantur. Qui postquam domum sibi creditam, et gregem sibi com- missum dum bene inchoaverat et xviij. ebdomadibus rexerat, morte preeveniente, occubuit. Hic constituit tria mandata cotidie tribus pa[u]|peribus fieri. Obiit anno Incarnationis Dominice M°c°xxvij®, regni regis Henrici xxvij’, xij° kalendas Martii. Successit ei Willelmus, cognomento Basset, substantize monasterii sui aliquantulum dilapidator. Hic _ feo- favit antecessorem Petri de Altobosco, et fecit eum de feodo senescallum et terram de Waxtonesham cuidam, ac terram de Karletone Fourhowe alteri heereditarie dedit. Qui postquam preelatize culmen tenuerat annis vij. Dominice Incarnationis anno M°c°xxxiilj®, regni regis Henrici (i.) xxxiiij®, vitee terminum fecit. Successit eidem Hugo nepos Stephani regis Anglia, miles strenuus. Qui aliquando in bello vulneratus, de vita desperatus, apud Tyrum monachilem suscepit habitum. Qui convalescens de infirmitate stetit per aliquod tempus in eadem religione, et postea, rege avunculo suo agente, factus est abbas Sancti Benedicti de Hulmo. Qui jura et libertates ecclesiz sue viri- APPENDIX. 271 liter ac strenue defendebat, maxime eo quod de nobili genere esset tota illum metuebat patria. Unde vice- comes quidam, nomine Wymerus Caperun eum exosum habebat, per quem queedam muliercula latenter, lectuli abbatis ignorantis ac dormientis introducta ab insidia- toribus inventa, apud manerium suum de Fyleby, clamore levato ipsum abbatem innocentem testiculis privaverunt. Qui tanti confectus scandali pudore, patriam ac provinciam relinquens, cessit abbatize suze et loco. Qui postea, agente Rege, scilicet avunculo suo, abbatiam Certeseye, ubi vite terminum fecit, adeptus est. Cui successit- Daniel, monachus Sancti Benedicti et vitrarius, qui ante conversionem suam uxorem habuit et filium. Hic quamvis minus sufficienter in spiritu- alibus esset litteratus, in temporalibus tamen discretus fuit et providus, ac regi Stephano familiarissimus. Hie fundavit Capitulum et Dormitorium Sancti Bene- dicti, ac Hospitale Sancti Jacobi juxta Calcetum a fundamentis construxit. Hic constituit ut in xxx™ die fratris defuncti lx* pauperes, cum pane, legumine, et ij ferculis a celerario reficerentur ; et przecentor in vij. principalibus festis per annum j. placentam et j. lagenam vini cum j. ferculo de coquina, preeter juris sui statuta, perciperet de Abbate. Hic obiit vj. idus Novembris, anno Incarnationis Dominice M°c°liij®, regni regis Stephani xviij°. Cui successit Willelmus. Hie Capitulum et Dormi- torium que abbas Daniel imperfecta liquit, ad operis consummationem perduxit. Hic foris feofavit possessiones ecclesiz Sancti Bene- dicti per xxxij. cartas. Hic obit vj° idus Februarii, anno Dominice Incarnationis M°c*lxviij’, regni regis Henrici (ii.) xiiij°. Successit ei Thomas, xij. abbas Sancti Benedicti, Hic construxit refectorium et mediam partem claustri, ac alia domui sue necessaria fecit, Qui obiit iij. idus 272 APPENDIX. Septembris, anno gratis: M°c°lxxx°vj®, regni regis Henrici (i1.) xxxyj°. Huic successit Radulfus, prior Sancti Benedicti Ra- mesize, vir in temporalibus et spiritualibus providus et discretus. Hic alteram Claustri partem dimidiam, In- firmariam cum capella et claustro ejusdem, a fundamen- tis construxit. Ecclesiam, Refectorium, Dormitorium, Capitulum, Infirmariam, et ceteras officinas plumbo co-operiri fecit. Hcclesias vero de Hovetone quas in usus proprios adquisierat, in utilitatem diversarum mo- nasterii sui officinarum per portiones sagaciter, prout cuique sibi videbatur expedire, divisit. Hic obiit jij. nonas Februarii in interdicto Angliz, et extra cimi- terium tumulabatur. Cujus anniversarius sollempniter in albis celebratur. Cujus corpus successor suus, abbas Reginaldus, cum ingenti honore, in ecclesiam transtulit. Post cujus mortem Johannes Sancti Aidmundi mona- chus electus est. Hic susceptam a rege Sancti Benedicti baroniam per dimidium annum et amplius gubernabat, et lampadem ante altare Sanctze Mariz jugiter nocte dieque ardere constituit. Qui ante susceptam ab epis- copo benedictionem, morte preeveniente, preereptus est. Pize memorize preedictus abbas Radulfus Incarnationis Dominice anno M°cc°x®, regni regis Johannis xj’. obiit, qui etiam toto tempore regis Ricardi, abbas extitit a quo cartarum ecclesiz suze confirmationem impetravit. Mortuo Johanne electo, Incarnationis Dominicz anno M°cc°xiij®, successit Reginaldus, monachus Sancti Bene- dicti, providus in cunctis “actibus suis in spiritualibus et temporalibus, et discretus. Hic magnam aulam Hospitii sedificavit, quam plumbo co-operiri fecit, et ecclesiam de Ludham a Pandulfo Norwycensi electo in proprios usus impetravit. Plura etiam eedificia lapidea et lignea tam infra septa monasterii quam extra fa- bricari studuit ac arundine co-operuit, seu exterius per atria sua eedificia plurima construxit. Nemora vero de Bastwyke, Hovetone, Schopesham, Tybenham, et de APPENDIX. 273 Horningge, quee prius fuerant omnibus . . . pate- PectagOcsatign.«;,.0) .dep\,. +) <, tiSen, lye ey eb spins . . . . et sertis circumclusit. Manerium etiam de Swantone conjuncta in pastura compatriota- rum, non sine magna angustia et expensis, a com- munitate ad proprietatis identitatem coram justiciariis, felici luctamine, penitus segregavit. Hecham quoque ficulorum que a manibus monachorum longo tem- pore extitit translata, potentialiter et viriliter revo- cavit. Hic dispersa viriliter revocavit, et revocata indemniter conservavit, dirruta reparavit, elapsa re- formavit, et felici cautela incrementa reddituum fer- tilius adquisivit. Qui dum vixit tot et tantis actibus bonis pollebat, ut ejus felices virtutes mens non sup- petit excogitare nec lingua sufficit explanare. Qui postquam domum sibi creditam et gregem sibi com- missum strenuissime rexerat annis xvj. felici fine vitam terminavit ; successitque el Sampson, prior ejusdem loci, vir simplex, sanctze conversationis, ac totam vitam suam regulariter ducens, de seecularibus actibus parvipendens, operi picturze in quo peritus erat se totum dedit. Hic successor abba- tis Reginaldi fuit, qui anno Dominice Incarnationis M°cc?xxix®, regni regis Henrici (iil.) anno xiijj°, obiit, Hic etiam Sampson, postquam feliciter in preelatia sua viij. annis et parum amplius vixerat, vj° kalendas Junii vite terminum fecit, Incarnationis Dominicze anno M°ce?xxx°vij®, regni regis Henrici (iii.) xxj®. Successitque ei Robertus, prior Sancti Benedicti Ramesiz, vir prudens in negotiis secularibus, dap- silis, et pomposus. Hic invenit silvam de Swantone integram, et a predecessoribus suis omni vastatione remota conservatam; ex qua venditione frequentissime facta, non modicam suo tempore recepit pecuniz quan- titatem. Hic ad ecclesize suze ornamentum contulit iii. cappas de pallio, quarum j. Indica auro et argento brudata, et ij. pelves argenteas pondere ejusdem et ) 274 APPENDIX. g magnitudinis, ac j. turibulum argenteum et deau- ratum non parvi pretii. Hujus tempore falsorum et malivolorum hominum sacramentali perjurio, ecclesia Sancti Benedicti patronatu ecclesiarum de Lammesse et Scothowe, quarum posterior in proprios usus ha- bebatur, imposterum privatur. Hic etiam cameram lapideam ad orientalem partem Kcclesize cum capella construxit, ac pistrinum a fundamentis fabricavit. Hic obiit ij. idus Augusti, Dominic Incarnationis anno M°cc°lj?, regni regis Henrici (jii.) anno xxxv’. Iste Textum antiquum magnum argento deaurato co- operiri, imaginibus, gemmisque pretiosis circumornari fecit. Quo mortuo, successit Willelmus de Ringgefelde dictus, Sancti Benedicti monachus, aliquantulum pompo- sus ac laude cupidus. Hic de exemptione domus suze vacationis tempore a rege Henrico (iii.) in spe positus, sed morte preeveniente, ab incepto negotio est impedi- tus. Qui v° anno preelationis suze, xj° kalendas Maii, Incarnationis Dominic anno M°cc%lvj®, regni regis Henrici (iii.) anno xl°, vite terminum fecit. Cui successit Adam de Neteshirde dictus, vir omnino preedecessoribus suis laude dignior. Qui suscepto pasto- rali regimine, omnia omnibus factus, omnium se moribus coaptabat. Krat enim vultu hilaris et amabilis, et ser- mone jocundus ac rationabilis, necnon et omni morum honestate compositus. Hic secundo anno prelationis sue fundamentum novi presbyterii viij°® idus Maii jecit, et propria manu primum lapidem benedicendo posuit. Hic etiam toto conamine ab ecclesia sua dispersa re- vocavit et revocata indemniter conservavit. In rebus namque secularibus in suis agendis prudens erat et providus, in probis viris convivandis, dapsilis et libe- | ralis, et in facultatibus domus suz disponendis discre- tus, et erga subditorum suorum animas Deo lucrandas, solicitus. Qui inter cetera bona que fecit opera, ecclesias de Felmingham, Neteshyrde, et Bastwyke, . APPENDIX. 275 ad hospitalitatem sustinendam in proprios usus adqui- sivit. Kcclesiam vero de Horningge, quam olim abbas Daniel, Willelmo Turba Norwycensi episcopo confir- mante, impetraverat, sed per rectorum introductionem elongata fuerat, ipse industria sua in usum pauperum reimpetravit. Ecclesiam quoque suam ornamentis varils decoravit, scilicet 1°" magni pretii casularum, Vj. parium albarum, cum parruris de India brudatis, 1). capparum, cum scutis de baudaé et pluribus aliis nobis incognitis. Terram vero domini Thomee de Waltone, cum manerio et pertinentiis post decessum ejus et wuxoris suze manerio de Ludham contiguam in dominicum proprium adquisivit. Terram etiam de Grengevile, quee olim ad feodam firmam pro xxx. minis frumenti fuerat dimissa, liberatione donata, in pristinum domi- nicum revocavit. Anniversaria quoque suum et duo- rum antecessorum suorum abbatum Sampsonis videlicet et Willelmi (iii.), redditu sufficienti assignato, singulis annis, suis, temporibus, in albis celebrari constituit. Kt quamvis esset tempore bellorum et guerre ac justitiariorum itinerantium, bona tamen omnia ec- clesiz suze spectantia, intus et foris, indemniter conservavit. Qui postquam officlum pastorale suc- cessor Sancti Benedicti annis xij. et parum amplius gubernaverat, xilij° kalendas Septembris, Incarnationis Dominice M°cc*lxvij®, regni regis Henrici (iii.) anno lij°, mortem cunctis lugubrem subiut temporalem. Successitque ei Ricardus de Bukenham dictus, Sancti Benedicti monachus, de priore in abbatem creatus; vir bonze vitz et honestz conversationis, in suis actibus providus et discretus, sed aliquantulum voluntarius ; in transgressionibus corrigendis severus, et circa ‘suam et subditorum suorum animas salvandas solicitus. Hic operis novi Presbyterii executor extitit curiosus, et quod de eo predecessor suus reliquit imperfectum, ipse defectus supplens, ad perfectam operis consumma- tionem honorifice perduxit. Hic j. cappam de pallio s.2 276 APPENDIX. brudatam reliquit ecclesize. Qui septimo sus pre- lationis anno, Incarnationis Dominice M°cc°lxxv°, reoni regis Edwardi filii regis Henrici (iii.) anno ij°, vj° idus Junii, in senectute bona obiit, eodem anno quo magno altari jam constructo, die illationis Sancti Benedicti, quee est ij. nonas Decembris, in preedicto novo Presbiterio in honore Sancti Benedicti missam solemniter celebravit. Quo defuncto, successit Nicholaus de Swthwalesham, de priore in abbatem electus. Num. II. Remains of a Chronicle in a hand-writing of the Thirteenth Century recently found among the Fragments of the Cottonian Fire, which from certam Entries appears formerly to have be- longed to the Abbey of St. Benet Holme, and is now imeluded im the Volume of the Cottonian MSS. which contains the Chronicle of John de Oxenedes. Indictione xu. Augusto xlij° duxit etiam . . vuj. kalendas . ce 2 e e e e avit Domini nostri Jhesu Christi. Octavianus YIMO" “Fy seis eke yeEITIIS Mee UP, oes AETOTTY patre Octaviano Senatore . . tuum genus. ab ipso mense JUL jie Velie Gros oes Depose ejus fillus totum mundum in unum redegit APPENDIX. 277 cee Reh, usque id verbum vulgus . . . ° e. e ° ° ® 6 ° e ° e s e e o) e 2 > Qu imperavil anni evil 14) aoe PG Pee TELUS Kee CAM eee S Mahe a ee ae . . cle milicie . . . tibus ingenti gaudio . . . mortuus est in Campania. Qui post. . . . . 4 sa em ig ake eros ee Or ww ty 1S) QUT a ee . . . e ° e Rte) A bee Se ee . Rome setae! 2 obus ap . Vea gee ’ eer: : . : G. Linus (I.) natione Tuscus sedit annis..... men- Bf sibus ij’, diebus xiij. Hic constituit ut [mullier velato capite intraret ecclesiam. E. foes eee FR e AUOICNAUMh US Sein Ac) my yh MAINS B. lj. Post Claudium .... . Christianorum. Hic tempore Petri imperavit annis, . . . . . « A. lviij. Iste pessimus Romanorum imperium m ... et E. senatum detraxit magistratum soro. . . magistra- B tuique interfect ...et aliis...p... intulit per- secutionem. Ixij. : : e Inxiij. : ‘ : ‘ G, lxiiij. ‘ . . F. lxv. Ixvij. G. Ixviij. A, Ixix. G. xx, F. Lxxj. eviij. Cix. cx. Cx]. cxij. cxiij. exiiij. CXY. CXYj. Cxvij. cxviij. exix, 278 APPENDIX. Cletus (I.j) natione Rom... xi. mens....et... avit diebus 2x. |) ett sexaieeee, (ee we ee ee presbyteros ordinavit. Sanct ... Peasy cee, crucii mij ctg aaa. er eee Mee oe rice ge ge SR YTS jes oy oo ey is tales rae oa Var.) «ey ce ee eal Waste te. oo ie ee SOTO Feo, Gare Gu Ge See Gems are eet es D,.- NUM diewee yaa are it a ee eee, Mig oie . . crucifigerunt, in. . .pe. . . facere exitum OX i a ee NR tia oe ie dete eae eee a iY: Por ape emery er nL cine ine Pe kL Apparuit PA ee eres Os RAP den am eg oe Nerone imperator . cs] e janus ° ° e ® ° . . Symon qui et filium... Cephe Jerusalem cruci- figitur oy SNe weal aie OO ® Deskin Gr ir a me Alexander p .. . imperio coronatur. Universis partibus . .smoyentes isterny 9) 1.) 7 auc were cee , «dere . “Satonteiah see oe Pee Cer Moret: ae et ae gS Me, ip ODL). i RAT OT ee Tl anes Mi eae Me aa contrarium agere. Hic Germaniam et terre... . Danubium (aeeran ee ' saat ad in provinciam redegit. Tandem postquam imperaverat annis xxv. et mensibus vj. profluvio ventris extinctus Oxx. CXXj. CXxij. cxxiij. exxiiij. CXXV, CXXVj. CXXVij. exxviij CXxix, CXXX, CXXXVj. CXXXvij. CXXXViij. CXXxix. cxlj. exliij. exliiij. cxlv. clxiij. clxiiij. elxv. clxyj. APPENDIX, 279 est. Euaristus papa. Alexander papa constituit aquam aspersionis cum sale benedicto in habitaculis hominum, et addidit in missa passionem Domini id est.... prime quam pateretur... Sixtus papa Trajano suc- cedit . . . Adrianus imperator temporibus EHuaristi, Alexandri, et Sixti annis xxi. imperavit. Hic fuit musicus, geometricus, pictor, fictorque ex ere, facetus, acer ad pronuntiandum et respondendum seriis jocis ... titus verum Alexander papa quem .,.. . obitu et probatione dampna,. . . ma . . per domum Hierosol . . . reedificavit. ered ot aie meen arts Ue Si tints LACAH ok. *) ie DEL lavit. Cujus corpus . SIS ee Fee rue ae Maen OR mR ETAL str he te oped circumdentur . . . . ea per cane He OUllaay wears orator et interpres. Pace . tempore . . sui . en ne a ne bese ce ae net Graoca.. 2a) als BP RRR, NE GA One pig unc eee ee eee ere Hiner dctUs: ates Been Ce iw oe tl toda a . . ran ° ° ° ° ° ry ° Adhuc ji ® di e ? Py Grate Meee See. oe ee crea aa OP ey ae Oe ampliavit . . fecit etiam [co]lumpnam. .. ,. . . . » quam adhuc suo nmomine ....+ ++. quam modo callones eb ma... . + + + + + maximo progenies in urbe . . . . + + + © 4 2 clxvij. clxviij. clxix. clxx. clxxj. clxxij. clxxiij. clxxiiij. clxxy. clxxvj. clxxvij. clxxviij. clxxix, clxxx. clxxxj. clxxxij. clxxxiij. clxxxiiij. CIXXXV. C1xxxVvj. clxxxix. CX¢c. CXCj. cxcij. CxCiij. 280 APPENDIX. Qui postquam imperaverat annis xXxXi. Marcus Antoninus veru )*.°'. “fratres $7) 7 relio’ Lucio qu Pye armies sare, ede er en eT, Se TEx tune Sin cep PSs we ee ek TEL eer oe ae ee res habere.. “Hii ‘Ambo 07 FER Va oe sees . . . verunt. Hac quoque tempestate persecutio . . Christianos distillavit et continuo, fames magna secuta est que multas provincias visitavit, maxime Ytaliam per omnem orientem, Illiricum, Ytaliam, Galliam, bella fervebant. Sed,- mortuo Aurelio Com- modo, Marcus Aurelius persecutionem temperavit. Flo- ruerunt per idem tempus LEgisippus historlographus et Theodotion interpres. Hujus tempore Viginus papa clerum composuit et gradus distribuit. Pius (I.) papa qui... angelo nuntiatur ut Pascha die dominico cele- bretur. Sother (I.), qui constituit ut monacha velum p - . Commodus Aurelius filius Marci cum socio Lucio Aurelio: imperavit tempore Sotheri et Eleutherii papze annis Xjj. Hic luxurize deditus plurimos sanctorum occidit. Imperatoris flagitia urbis pcena secuta est; nam capi- - tolium ita fulmine percussum est, ut bibliothecam concremaret. . Roma . . facta est quasi . . [cel lebrato 22" enti. ae we tees Oem lestine .°. . . quantum est . ave celebra.) ck ee ; Duce +s See eet continget . ah ales . Hleut clo CCXXV, CCXXVj. CCXXVij. Ccxxviij. ccxxix. CCXXx. CCXXX]. CCXXxjj. ccxxxiij. CCXxxilij. CCXXXV. CCXXXVj. CCXXXVij. CCXXXViij. ccxl. cclxxiij. APPENDIX. 281 eee eee ee ee od eo SO; BE Te aes ee foe contessionae, Giicungue. sith "yas asses Oe ee hie eg Ge oh. DAG ee ae oo a eee 23) we a papaek® Llict consue fie) ale. ce aie .- . .-Sentibus omnibus clericis et laicis . . . . iG nee a A tee ft SACOl GOS pays ay a) eens cm. «(yee a astantibue sacerdotibug vj ny Vn ee ECC LC LOLOL Ia Paarup) ret art 00 Ge? oe Ont Severus imperator. Hic natura se .. multis preliis lacessitus rempub ... . fortissime sed laboriosis.... ELiGn Uy) x Cogan etn) aracentar Coals 0h 5 oe eu aE: superavit et ins... . Britanniam magis preeliis ex- cepit . . . quoque in Christianos persecutionem ex... Floruit hiis etiam temporibus Symacus. . . . . et Clemens Alexandrinus . et Pat... us stoycus phi- TOSODHUE Mya ie ay Om et. be le CENT e -Sto8 eae er ee ia | CLOSOLUINOTUIIPO aay Pet As OAM HOS Pigg ae ee Gaanrensis. Policwal v.50 fou ch: Bachius Christiani episcopi Insigne .... . Leonidas quoque pater Origenis .... . e . e e e e e ° ° e . ° e 6 e e e 6 ° ° ° e ) . ° e ° ° ° ° 4 . AMMOnlUSearacniives, Siva Fie Vewe 3 - « =. post quem Alexander tempore .- 10 2 . « « « . nte pape imperavit A. . Diogenes in; Alexandria, eb). lheo views (es ey 4g. ee AL AruitG. Hac quoque tempestate 7) hie Pera Pee TI) GTIING UCL. v2 so. koe: ee Tiaras abr pe Osa! UCI} 66 ke eee o e ° . ° ° ® ° 6 . . . . ° e . ry . ° . cS Attar os dishuse: 7/0729 seuteie ° a a s e e . . . cclxxiiij. cclxxv. cclxxvj. ec] xxix. cclxxx. cclxxxj. ceclxxxij. cclxxxiij. eclxxxiiij. CCIXxXxyv. cclxxxyj. cclxxxvij. eclxxxviij. cclxxxix. ccxe, ccxcj. ccxcij. ccxciij. Ccxciilj. CCXCV. CCXCYj. CCXCViij. CCxcix. CCC. CCCXXVij. CCCXXVlij. CCCXXIX, CCCXXX. 282 APPENDIX, [conci|lium est congregatum in quo preefatus papa oy A 6). eIR A ee res Vitero act meen eet) ee oe ce Whe WG. TORE Oe er sae ge | ee ee ey Se ee oe ee Bits Gallias a barbaris occupatas, eee et gravia prelia ad perfectum ,ibergae! Se sayiey as aah s a ee Heeresis Manicheorum . . . : : Probo successit Carius tempore Marcelli Panes Tste de Persis triumphavit. Caro. succellt Diochicianis J), yay ks oe ere tempore Marcelli et Eusebii paps annis xxiij. Floruit sanctus Paulus primus heremita .. . Hiis diebus Amandus et Ebaudus in Gallia, ctloeia rusticorum manu, periculosus tumultus excitaverunt, ad quos Dioclicianus cohercendos Maximianum Erculium Ceesarem factum destinavit, et facile rusticam manum militari virtute compescit. In ipso itmere Thebea legio uno loco Agauno sub preefato Maximiano li- benter pro Christo occubuit. Denique . . .. dee subito persecutionis turbo increpuit. Quze persecutio occaseam limbum transivit. : Trecentesimus. et vj. ad vij. Constantini Magni anim ... fervere non cessavit. Denique hac tempes- Pate fe te goss eer rey, we ane ie ede A Maina mele Christiani coranentnen es We .... us est Sanctus Albanus prothomartyr Anglin - : e e » La e e ° e e e Jal Te or a See PIAL OLOI EAD tee a) oo Ut oie WR een asec GATE bir seb en cred ie merece quam. brevi By8 5-9) a ee . crevit ecclesia. © Cor) Une. ate ee) ee CCCXXXj. CCCXXXij. CCGCXXXxi]j. CCCXXXiV, CCCXXXV, CCCXXXVj. CCCXXXVij. CCCXXXVilj. CCCXXXiX. cecxl. cccexlj. cccxlij. ecexliij. ecexliiij. ccexly. cccxlyj. cccxlvij. cecexlviij. ccexlix. eccl. ccclj. ccclij. eccliij. eccliiij.. ceclv. ccclyj. ccclvij. ecclviij. ccclix. ccclx. ccclxj. cecelxiilj. ecclxy. ecclxyj. ccclxvij. ecclxviij. ececlxix. cecelxx. APPENDIX. 283 stimulatus bellum movit sed ip . . . Crisopolim cap- tus, apud Tessaloni . .. capite truncatur, denique Constant .. . cedens, tres filios reliquit sibi succes- sores, Constantium scilicet Constantinum et . ee ee tee eee ase oe, CONALATININGEITIO 1g ere 7) ot wre Ce hee Letaaibem Anitochite.©* even Constantinus post patris obitum depositus est per veteranos suos a fide Catholica. Hiis diebus Arriana impietas, Constantii freta preesidio, primum Athana- Sl. . . omnes non su partis episcopos varlis modis persecuta est. Sanctus Nicholaus episcopus migravit ad Dominum. Denique Constantius cum instructione belli pertici derelicta contra Julianum apostatam, qui Illiricum et Ytaliam persuaserat, rediret in itinere defunctus est. Hiis diebus nata est heresis Autophormoitarum, cujus auctor audens dixit formam habere divinitatem, et corporis Domini partibus esse distinctum, quod Catho- licee fidei contrarium est. Julianus apostata tempore Liberii et BBs ee Christianorum persecutoribus callidior persecutor. Porro militize cingulum et... actionem provinciarum, et officium juris dicendi Christianis non debere com- mitti, dicebat utpote cui lex propria vi gladio necuisset. Unde publico precepit edicto ut aut sacrificarent aut militiz cederent. Verum quidam catholici officium quam fidem deserere maluerunt, Hiis diebus Johannes et Paulus.... atur. Sedet apud Sebas. . J . ° » > t 9 * » 2 > s ) a ...» paganorum frangitur et reliquize ejus crema . verunt tum Christiani qui quedam ossa sum.... . . . pulveri admixtz per agros sparg . ey a i Sb tai ME SR ale ee isius .» . | . episcopus sub . generationi preterite pro . . . . Valentin .. . cum Sanctze Valentz femnntye ib . ccclxxj. ccclxxij. ccclxxiij. ccclxxillj. cecclxxxvj, ccclxxxvij. CCCXCj. CCCXCij. CCCXCiij. eccxciilj. CCCXCV. CCCXCVj. cCCxcvij. cccxcviij. cccxcix. cece. ccccj. cccciij. ceccciiij. ccccy. ccccvj. cecccviij. cCCCX. 284 APPENDIX. Domasu papa imperante. Iste Christianus ... fuit Christianos persequi a Paganis non p . ... . oo a 0 SA arias Re piscopus ac ira, a.emsaaes, Valentini) ear uae. “PAG ratianiis een tee ie io! Lok See IA SAS Ee See 5 ans a, ae a | Cock ran elievkeiercwriteigt AB AG f $k 8 gE OED 23 SPDEDIDOLS be. ies aes Sete ee e ° e e e e PYINGIP Fe Pos, APU Re oe ee Gee ees COLO EC Gle LameEmae bis *inteadem Syn 6 te. Se, ie eel ee Maced: 71 i: 5.200 Se Ee Oe NRE ie Setar es ere , e e ‘ e e e persecutione fervente multi monachi . ..... . Valentinianus junior imperavit. Hujus tempore floruit sanctus Ambrosius. Quo defuncto, imperavit Theodosius magnus. Ccelesti . .. Theodosio successit Archadius cum MHonof[rio]. Hujus tempore Luciano venerabili presbytero revelatum est corpus beati Ste- phani prothomartyris. Hiis quoque diebus floruit Sanctus Augustinus, Yponensis episcopus, doctor cla- rissimus, ete. Quadringentesimus. cclesiasticos scriptores a... disertissimus. Innocentius papa constituit jejunare- sabbata. Dona- tus Epyri episcopus oris sui sputo ingentem draconem necavit, quem viij. juga boum vix ad locum incendii trahere potuerunt. . . . . . Archadio successit Honorius. Inventio corporis sancti Stephani sociorumque ejus. APPENDIX. 285 eecexij. Obit sanctus Martinus . Jeronimus presbyter. cocexviij. Zosimus papa constituit benedictionem cerei in Pascha. ceccxix, Bonefacius papa. ne Primiussresee 8 ere : CCCCXXx. Secundus . ory oe eceexlix. Primus adventus Anglorum in Britanniam, quorum principes fuerunt Horsa et Hengist. ecccly. Martino successit Leo imperator. eccclx}. Hillarius papa. cecelxvij. Simplicius papa. cocolxxiii. Leoni successit Zenon imperator. Claruerunt sancti confessores Remigius . R e e ° s . e . e s e e . Felix papa. D. Quingentesimus. Dix, Transitus beati Benedicti patris . . ... . Dxvij. ISSA CIOS gE Le ROE ae PONE HOPPER Too ye Dxxvij. Justino successit Justinian ce TA lake ee whet. Raeyriaitl sv bs falc: tay Scr aes ca 286 APPENDIX. Dixv. Justiniano s.... Justinus imperator. Dixxyj. Justino successit Tyberius imperator. Dixxxj. Pelagius papa. Dxcii. Sanctus Gregorius. De. Sexcentesimo. Dei. Sanctus M. papa misit pallium Augustino Deiiij. Mauricio successit H'oca imperator. Dev. Obiit sanctus Gregorius papa. Deyj. Sabin . . papa. Deviij. Bonifacius papa ... a Focate imperatore . Pantheon Rome. Dexij. Focatu successit Eraclius imperator. Dexv. Deusdedit papa. Dexvij. Bonifacius papa. Dexxj. Honorius papa. Derxvid Severinus papa. Tieesiy. Johannes papa. Dexxx. Theodorus papa. Dexxxiij. Dagobertus rex Francorum. Dexxxiiij Martinus papa. Dexxxviij. Eraclius imperator. Seek me els eee f papa. Delix. Agaton papa. Dagoberto successit Clotarius rex. APPENDIX, 287 Delxi, Leo papa. Delxv. Obiit sanctus Wandegisilus abbas. Delxvij. Constantio imperatori successit Constantinus, Delx3j. Benedictus papa. . Delxxyj. Sanctus Beda nascitur. Delxxvij. .. . sanctus Audoenus. Successit sanctus Ausbertus. Delxxviij. Sancta AXtheldrida abb . Delxxxj. Johannes papa. Delxxxij. Cenon papa. Dolxxxvij, Fuit anni secundum Ysydorum ab initio mundi M.DCCCO.xcvilj. Delxxxviij. Pipinus primus. Dexciij. Sergius papa. Dee. - Septingentesimus. Deevj. Johannes papa. Decviij. Johannes papa. 1? e ° Decx. Sisinnius papa. Deexj. Constantinus papa. Deexiiij. Obiit sanctus Guthlacus. Deexvij. Karolus filius Pipini rex Francorum. Deexviij. Gregorius papa. Decxx. Obiit sanctus Walfraunus episcopus. eorex Sanctus Beda claruit. Decxxaiiij. Gregorius papa. Obiit sanctus Beda presbyter. 288 APPENDIX. Decxli, Karolomannus rex Francorum et Pipinus. Deelij. Stephanus papa. Declxvij, Constantinus papa. Declxviij. Stephanus *papasges 4)).4: a. Ti The TERE a eee Declxix. Tne ty he toga ge Declxxj. ius rex Francorum. ° e . e e . e ° . ° ® ° e ° e ° ¢ e ° : ° Decirxxy)./ ae a ee OND DeCoxXxvj. os ie es ee banus abbas Fuldensis. Decexlvii. Swithunus in episcopum Wintoniensem consecratur. feet Danis Angliam crudeliter preedantibus, 8. Edmun- Decelxxj dus Estanglorum rex occisus est. Ha tempestate interfectus est Sunemannus, cum fratribus suis, primus inhabitator loci Sancti Benedicti de Hulmo. Decelxxiiij. Johannes (vilj.) papa. Decelxxxiij. Marinus (ii1.) papa.’ Hic misit Ailfredo regi Anglize partem crucis Christi. Decelxxxvj. Stephanus papa. Decexciiij. Formosus papa. Decexeviij. Bonefacius papa. Stephanus papa ? Sic MS. Decexcix, Deccciij. Deceev. Deceeyj. Deecevij. Deceexxiiij, Deecexxix, Deccexxxiiij. Deceexxxvy, Deceexl. Deceexlij. Deceexlyj. Dececelv. Deecclix. ~ Dececlxxy. Deceelxxviij. Deeccl xxix. ~ Dececixxxi. Deecelxxxviij. APPENDIX. 289 Bonifacius papa. Nongentesimus. pcccc. Obiit Alfredus rex totius Anglize ; cui successit Edwardus filius ejus. Leo papa. Benedictus papa. Christoforus papa. Sergius papa. Mortuo rege Leo papa. Stephanus papa. Johannes papa. Stephanus papa. Mortuo Aithel®, successit Admun- dus frater ejus. Martinus papa. Agapirus' papa. Mortuo Aidmundo, successit Ald . . BI CUGNOR RC oot ee Semi rg i wet ova My Mortuo Aidwyno, successit Edgarus Pacificus. Kdgarus rex Pacificus obiit . . Sanctus Ed .... . occiditur. AKthelredus in regem Anglice coronatur. Stephanus papa. Obiit sanctus Dunstanus Cantuariensis archiepiscopus. 1 Sc. Agapetus. 290 | APPENDIX. Deccclxxxix, Marinus papa. Deceexeviij. Agapius papa. Millesimus. Mi. Inventio sancti Yvonis et sociorum ejus. Mii. fEdelredus rex duxit Emmam filiam Ricardi ducis Normannie. M.iij. Octavianus' papa. Johannes papa. Daci predati sunt Britanniam. Miilj. Suein rex Dacorum navigio venit Norwyci. My. Famis valida invasit Angliam. Mj, Elfegus Wyntoniensis episcopus archiepiscopatum Cantuariensem suscepit. Mvij. Danis solvitur scutum xxx. librarum. . . Mx. Sanctus AAdmundus Londoniis plaustro vehitur. Mx.ij. manctus Alifesus’a Danis 7). 37% on 7.12) M. xij, Sanctus Alidmundus abbas. . ... ee. M.xiiij. Obiit Suen rex Dacorum et ncicenes M.xvj. /Xthelredus rex obiit, et Londoniis sepelitur. M xvi. Ona... U8 Love regi SANG lino (awe ie M.xx, Henricus rex apud Sanctum Edmundum monachos. . ao Corpus sancti Alfegi Cantuariz est translatum M.xxxv. Cnutus rex obiit, es Wynton ...... Mx. Haraldus rex obiit ; successit Hardeknut. M.xiij. Hardeknut rex obiit ; successit A’dwardus. al, fidwardus filius Atthelredi in regem consecratur. M xij. Vivus primus abbas sancti Atdmundi obiit. BL TY. Rex Aidwardus duxit filam Godwini comitis, MJ. Sanctus Aidwardus absolvit teen 8 PLAVL, eg 1 Octovianus, JZS, M.lij. M.liij. M.ixv. M.lxyj. M.lxviij, M.lxxij. APPENDIX, 251 Emma mater sancti Aidwardi obiit. Godwinus comes ad mensam regis strangulatur. Sanctus Aidwardus obiit; successit Haraldus pro- ditor. Willelmus dux Normanniz conquisivit regnum. Abbatia de Bello a rege construitur. TRSAt Ub eet wt peage ide Pals < 338 Frederic I1.—cont. excommunicated, 150. sentence of excommunication against, reversed by pope Innocent IV., 155. again excommunicated throughout England and France by the pope, 157. deposed at a general council, 158. forces the nobles of Calabria and Apulia to swear fealty to his son Henry, 160. death of, A.D. 1250, 166, 167. an impostor arises to represent him, 241. the impostor punished, 243. Free-warren, royal proclamation respect- ing grants of, 174. French fleet, under the guidance of the monk Eustachius: notice of victory over, 123. details of the defeat, 128. French king, peace between, and his barons, 145, French shepherds: confederacy of the, and their attack upon the University of Orleans, 167. opposed by Simon de Montefort, 167. fate of their leader, 168. Friars Minors, 108. two sent to England by pope Innocent IV., to obtain money for him,160. Friars Preachers and Minorites preach the taking of the cross, 162. Friars Preachers receive a stone of white marble from the Holy Land, bear- ing the impression of a foot, said to be that of our Saviour, given by the king to the church of Westminster, 163. a brother of the Order of, murdered at Milan, 175. in controversy with the University of Paris, 187. Friezeland, great waterfloods of, Pref. XXxili, Fromund, Robertus, 298, INDEX. Frost, great, in 1205, and its effect_on the succeeding summer, 108. another severe frost, 147. Frouville, story of disturbance at, by a malignant spirit calling himself “ Willelmus ardens,” 222. Frowike, Laurentius de, 291. Fulco, “ prediator egregius in Francia,” 90. Fuldensis abbas, 288. Fulk, earl of Anjou, father of Geoffrey (Plantagenet), 43. Furneval, lay-brethren of, slay many of the monks, 225. G. Gaietanus, John, elected pope by the name of Nicholas ITI., 228. Galdintone, Radulphus de, vicecomes Bed. et Buk., 302. “ Galli a barbaris occupate,” 282. Gamoce, Petrus de, 297. Gangy, Willelmus de, 295. Garald, Adam, 297. Gardens, English, note of the particular failure of the, in 1283 and two pre- ceding years, 240. Garments, custom of giving at Christmas omitted by king Henry IIL, A.D, 1250, 167. Gascony : taken from Richard, earl of Cornwall, and given by king Henry to his eldest son, prince Edward, 171. accident to the king and nobles in, A.D. 1287, 246, 247. Gaytone, Alanus de, 294. Gelasius “ anti-papa,” 41. Geldres, count de, conflict of the duke de Brabant and the archbishop of Cologne with, 249. Geoffrey of Milan elected pope, 153. Geoffrey (Plantagenet), earl of Anjou, mar- ries the empress Matilda, 43. Geoffrey, son of the empress Matilda, birth of, 44, INDEX, 339 Geoffrey, natural son of king Henry II. : birth of, 52. made archbishop of York by his half- | brother, king Richard L., 65. refuses consent to king John’s tax of a tenth upon all goods, A.D. 1206, and flies from England, 108. Geoffrey, bishop of Chester, death of, 110. Geoffrey, archdeacon of Norwich, the king’s treatment of, 113. Gerardinus, mercator de Luk, 306. Gerbereie, castrum de, 32. Germania, 278. Germany, a pretender arises in, represent- ing himself as Frederic II., who had died A.D. 1250, 241. Gesich, flow of blood “de fonte” at, for six days, 43. Gilbert, bishop of London : absolution of, 56. restored to his see, 59. Giles, St., super Grantam, church of, 11. Giles, St., London, hospital of, founded, 41. Gisors, castle of, 52. Gisorz, Johannes de, 291. Glastonbury abbey, foundation of, com- pleted by king Edgar, 7, Gloucester, city of : - burnt a second time, 42. abbey of St. Peter at, 25. royal celebration of Christmas at, 36. mint of, 32 Henry III., 293, 294, 295. Gloucester, Gilbert, earl of, and de Clare, his death, 145. Gloucester, G., earl of : entry of, into London, 212. makes his peace with the king, 212. receives the cross with prince Edward and other nobles from the legate Ottobon, 213. divorce of from his countess A.D. 1271, 217. his sister Margaret married to Edmund, earl of Cornwall, 220. receives knighthood with Henry de Lacy, earl of Lincoln, 220, © Gloucester, Joan, countess of, daughter of Edward I., delivered of a son at Gloucester, 255. Gloucester, Robert, earl of : accompanies his sister the empress Matilda to England, 46. takes king Stephen, and is afterwards himself taken prisoner, 47. exchanged for king Stephen, 47. takes hostages into Normandy, 47. Gloucestria, Henricus de, 295. Gnouille, Willielmus de, 310. Godefridus, archbishop of Rouen, dedicates the church of St. Alban, ¢. Henry L, 4l. Godescale, 120. Godfrey de Bouillon made king of Jerusa- lem, 35. Godiva, called also Godgiva, wife of earl Leofric, her character, 25. Godrie, St. : becomes a hermit at Finchale, 40. death and interment of, 56. Godricus, gift of lands by, to St. Benet Holme, ¢. king Canute, 267, 268. Godwin, earl : treachery of, to Alfred son of Aithel- red and his Norman followers, 22. his death, 25. “‘ Godwinus comes ad mensam regis,” A.D, 1004, 291. Goldrun, Hugo, 298. Goldsmiths and moneyers throughout Eng- land seized in one day, and their residences searched, 230. Gras, Nicholas de, vicecomes Surr. et Sussex., 303. Gratianus, 284. Gray, John de, bishop of Norwich : made justiciary of Ireland, 113. regulates the coinage there, 113, _ death of, 118. Greby, Thomas de, death of, 199. Gregorius, called Innocentius, contest of for the papacy, A.D. 1129, 43. Gregorius Sanctus, papa (I.), 286. Gregory VI., pope, death of, 23. Gregory VIL. pope, 32. v2 340 Gregory VIIL., 63. Gregory IX., pope, 140. excommunicates the emperor Frederic, 140. makes war upon him, appointing John de Breius, who had been some time king of Jerusalem, commander of the papal forces, 141, 142. his demand in a council at London of the tenth of all the revenues of the kingdom to enable him to make war upon the emperor, 143, the decretals brought into “ compen- dium” by, 148. his death, 153. Gregory X. : elected pope, 218. his death, 226. Grengvile, 268, 275. manor of, lost from St. Benet Holme, 262 Gri, John de, bishop of Norwich. See Gray. Griffin, king of Wales, 25. slain by his own people, 26. his head sent to Harold, and by him forwarded to king Edward the Con- fessor, 26. _ Griffin, eldest son of Llewellin, prince of Wales: seized by his brother, and delivered to king Heury IL., 151. death of, in trying to escape from the Tower of London, 156. Grimolfus Danus, land at Castre given by to St. Benet Holme, ¢. king Canute, 267. Gris, Gervasius, 296. Grosseteste, Robert : made bishop of Lincoln, 148. translates the ‘* Testament of the xii. Patriarchs,” 155. Grundefelde, Griffin de, joins the Welsh, 192. Grusey, Ricardus, 297. Gube, Rocelinus de, 298. INDEX. 2 Guido de Limazun, half-brother of king Henry III., comes to England, 160. Guildford, Geoffrey de Limazun, his treatment at, of one of the king’s chief cooks, 175. Gumier, castellum de, in Anjou, 145. Gunneys, Thomas de, 301. Gurnei, Hugo de, 100. ** Guthlaci S. obitus,” 287. HH; H. [Hugh Wells], Lincolniensis episcopus, 1a 7s Hacun, earl, with his wife, exterminated by Canute, 18. Heresis Autophormitarum, 283, Hair, length of, as worn by the military, regulated by king Henry LI, 43. IIales, monastery of, in Shropshire : Henry of Almaine brought to from Viterbo for interment, 217. interment of Richard, king of Almaine, at218; Hamelin, Johannes, 298. Hameltone, W. de, 303. . Hamundus filius Wlfrici, donor of land at Hardele to St. Benet Holme, t. king Canute, 268. Hanging made by Henry I. the punishment for robbery, 39. Hannig, 267. Hantelowe, Johannes, 296. Hapesburge, Willelmus de, 296. Hardecnut, son of Canute by Emma : succeeds his father in Denmark, 19. his death, 19, 292. buried at Winchester, 19. his character, 21. succeeds to the throne, 290. Hardel, Radulfus, 292. Hardel, Willielmus, 292. INDEX. Harold, son of Canute by Atlfgiva: succeeds his father in England, 19, 20, exiles Emma his mother-in law, 20. divides the kingdom of England with Hardecnut, 20. his death, 20. : subsequently reigns alone, 20. Harold, king of Denmark, visits his mother Emma in Flanders, 21. Harold I., death of, and interment at Westminster, 21. Harold II. : visit of, when earl, to Flanders, 26. taken by the earl of Ponthieu and sent to William, duke of Normandy, 26. his oath to William, 26. favoured by a portion of the nobility as the right successor to king Edward the Confessor, 28. seizes upon the throne of Edward the Confessor, and places the crown upon his own head, 28. his body interred at Waltham, 28. termed “‘ Haraldus proditor,” 291. Hastingge, John de, lord of Bergavenny, a claimant to the crown of Scotland, A.D. 1291, 256, 257. Hathefit, Henricus, 298. Haverhulle, William de, dom. regis Hear, III. thesaurarius, 292, Hecham, 273. Heinrich, North Frisian Chronicle of, Pref. XXxXil, Heliun, Walter de, sent with John de Cobeham by the king to St. Ed- mund’s in relation to the mint privileges of the abbey, 229. Hengham, the See of the East Angles re- moved from to Thetford, 30. Hengham, Ralph de, C. J. “de banco “ superiori,” fine inflicted upon, 248, 251. Henricus aur, 297. Henricus le Cam, 298. . Henry L: at his accession assembles the clergy and people at London, and promises reform of the laws, 37. 34] Henry I.—cont. his promises accepted, 37. crowned by Maurice, bishop of Lon- don, 37. confirms his promises by a charter, 37. marries Matilda, daughter of Malcolm, king of Scotland, 37. crosses the sea, 38. reconciliation of with archbishop Anselm, 39. hanging made by him the punishment for robbery, 39. makes his nobles swear fealty to his son William, 40. with his queen, at the dedication of the church of St. Alban, 41. war of, with France, 41. enters Rouen in triumph, 41. his sons William and Richard drowned in their return from Normandy, 41. death of his first queen, 41. marries Adelicia, daughter of Godirey, duke of Louvain, 42. his punishment of the moneyers of England, 42. his regulation for the soldiery in regard to the wearing of their hair, 43. goes to Normandy ; sends the hand of St. James to (the monastery cf) Reading, 44. death of, “in insula Leonum,” Normandy, 44. brought for interment to Reading abbey, 44. general opinion of his character, 44. charter of liberties granted by, pro- duced and sworn to by the barons at St. Edmundsbury in the time of king John, 118. Henry Fitz Empress, afterwards Henry IL, son of Geoffrey Plantagenet : born, 44, becomes duke of Normandy, and does homage to Louis, king of France, 49. has also the earldom of Anjou, 49. marries Eleanor, formerly queen of France, and becomes duke of Aquitaine and earl of Poictou, 49. in INDEX, Henry II.—cont. comes to England, 49. arrives with astrong military force, 50. his agreement with king Stephen, 50. his arrival again, and coronation in England, 50, 51. fealty sworn to his sons William and Henry, 50, 51. expedition of, against Wales, 52. again crowned at Worcester, A.D. 1157, then lays his crown aside, 52. his English coinages, 52,61; Pref. xviii. goes with his queen to Paris, his reception, 52. treaty between him and Louis VIIL., 53. present at the translation of the re- mains of king Edward the Con- fessor by abp. Becket, 53. recognizes at Clarendon the customs and liberties of England as estas blished by his predecessors, 53. his dissatisfaction with the pope on account of Becket, 55. the pope’s reply, 55. reconciliation of, with the king of France, 55. celebrates Christmas at Nantes, A.D. 1169, 56. coronation of his eldest son by Roger, archbishop of York, 56. reconciliation with Becket, 56. expresses his displeasure at Becket’s excommunication of all who had attended the coronation of the younger Henry, 56. his sorrow for the murder of Becket, 56. sends ambassadors to the pope, 56. visits and reproaches the bishop of Winchester when dying, 58. homage to, by the archbishops, bishops, and “ reguli” of Ireland, 58. his promises to the papal legates in relation to the Holy Land, and for remission of his sizs, 59. Henry IL.—coni. returns to England, and visits the tomb of St. Thomas, 59, 60, his sons make peace with him, 60. the two Henries restored to confidence, 60. again visits Becket’s tomb, 61. his generosity to the king of France and his attendants when they visited Becket’s tomb, 61. his munificence to Henry, duke of Saxony, and his family, 62. takes the cross with many of his nobles, 63. death of, with a copy of his epitaph, 64. Henry the younger, son of Henry IL : birth of, 51. his marriage, 52. crowned during his father’s lifetime contrary to the pope’s prohibition, 56. his rebellious conduct to his father, 59. joined by his brothers Richard and Geoffrey, 59. . . reconciliation between father and sons, 60. intended invasion of England by, frustrated, 60. his death, 62. named in many histories as Hen. IIL, Pref eX. Henry III. : birth of, at Winchester, 110. coronation of, 123, 124. reasons for the description of him as the third of his name, 124; Pref. xxii. declared king at Gloucester, 124. holds his Christmas at Northampton, 130. ay first uses a seal, 130. the wearing of chaplets of flowers ordered on the occasion by all but ecclesiastics at his coronation, 131. interview with the king of Scots to treat of a marriage with Johanna, the king’s sister, 131. lays the first stone of a new Lady chapel at Westminster, 131. ei INDEX. Henry III.—cont. meeting of the king and nobles at Westminster, 132. retakes the castle of Biham from the earl of Albemarle, 132. takes 2s. for every carucate of land, 132. meeting held at London with the barons respecting the liberties of England, as sworn to by the king and barons at the time when Louis the dauphin withdrew from the kingdom, 133, 134. mission from to Louis VIII. to restore Normandy as he had promised when leaving England, his father being now dead, 134. adjudged by the pope to be of full age to take upon him the management of the kingdom, who further sig- nifies his commands for all earls, barons, &c., who have the custody of castles, honors, and towns under the king’s authority, to give them up to him, 135. refusal of the barons to give them up, 135. conference with the bishops and no- bility at Northampton, 136. fifteenth of moveable goods through England, whether of clergy or laity, granted to the king, on condition of two new charters, one of general liberties, the other of the forests, to which the king accedes, 137. is taken ill at Marlborough, 138. demands of the citizens of London 5,000 marks, the sum which they had given to Louis the dauphin, afterwards king of France on his retirement from England, 139. the king’s demand, moreover, of the fifteenth of all their moveable goods and substance, 139. the king’s extortions from the bur- gesses of Northampton, 139. at a council at Oxford cancels the charters of liberties, 139. 343 Henry I1I.—cont. the archbishop of Bordeaux sent by the nobles of Gascony, Acquitaine, and Poictou, with other envoys from Normandy, wait upon the king announcing their readiness to join and support him in the recovery of his lost transmarine territories, 141. the king, under the advice of Hugh the justiciary, makes no reply, 141. extorts large sums of money from the religious houses and from the Londoners previous to his crossing to Britany to recover his lost terri- tories, 144. his return from Britany, 145. disagreement between the king and Richard, archbishop of Canterbury, 145. obtains an aid for the payment of his debts, 146. holds his Christmas at Worcester, where he removes all the native officers of his court, and appoints foreigners, Poictevins, in their room, 146. founds a hospital at Oxford, near the East bridge, 146. change in the computation of his regnal year, 147 ; Pref. xxiii. dismissal of the Poictevins, 147. the king marries Eleanor, daughter of the count de Provence, 148. holds a parliament at London, in which of his own accord he pro- mises to observe the liberties of Magna Charta, 148. grant in consequence to the king of the thirtieth part of all moveable property, 148. attempt to murder him, 149. orders a new shrine of gold to be con- constructed to receive the remains of king Edward the Confessor, 153. crosses with the earl of Cornwall to the continent, 153. the king arrives with his army in Gas- eony, 154, 344 INDEX. Henry III.—cont. his flight from Poictou, and illness, 154. truce with the king of France, the king remaining in Gascony, 154. returns from Gascony, 155. takes possession of all lands in Eng- land belonging to Normans, 156. calls a council at London, and in person demands pecuniary assist- ance, 156. reply thatthe charter of liberty he had granted had not been observed, 156. further consideration of the king’s request postponed, 156. arrival of the count of Flanders in aid of the king against the Scots, 156. the king goes with his army toward Scotland, 156, 157. the king orders inquiry as to the amount of rents in England re- ceived by Romans and Italians, 157. orders protection to be given to “ Ma~ gister Martinus,” the pope’s clerk, | 158. orders the church of Westminster to be rebuilt, 158. the king writes, himself, to the pope, 159. addresses letters to the prelates also, not to pay tallage to the pope, 159. the king’s three half-brothers, Guido de Limezun, William de Valentia, and -Athelmar clericus, come to England, 160. change of the coinage, A.D. 1247, 160, 161, 291; Pref. xxv. gives a portion of our Saviour’s blood to the abbey of Westminster as a relic, 161. he greatly enriches his uterine bre- thren, 161. his request for a grant in aid refused, 161. in consequence, sells his treasure, 161. compels the monks of Winchester to take his half-brother thelmar for their bishop, 165. Henry II.—cont. gives great presents to the Gascon lords who came over to make accu- sations against Simon de Monte- fort, earl of Leicester, 169. does not scruple to annul former charters, even that of St. Edmunds, 169. extorts twenty marks of gold from the Londoners, and moreover compels them to attend the fair he had es- tablished at Westminster, 171. consults his nobles upon what should be done for Gascony, 171. the king takes an oath to go to the Holy Land within three years im- mediately following, unless pre- vented by death, 170, 171. hard to his creditors, lavish to fo- reigners, 171. gives Gascony to Edward, his eldest son, 171. consults his nobles on the affairs of Gascony, 171. their reply, 172. his anger, 172. his conduct at Winchester when keep- ing Christmas there, A.D. 1252, 174, | offers his niece, the daughter of Guy, earl of Angouleme, to the earl of Gloucester in marriage, 176. demands a contribution from the citizens of London of a thousand marks, 176. levies a fine upon the city of London in consequence of the contest at the quintain, 177. makes oath before the shrine of St. Edward that he will go abroad, but repents of his intention, 177. goes to Gascony, leaving his brother Richard “ custos regni,” 178. keeps Christmas at Bazas, in Gascony, 179. gives Gascony, Ireland, Wales, and the honor of Chester and Bristol to prince Edward, 179. INDEX. Henry ILl.—cont. invited by the king of France to pass through that country in returning from Gascony, 180, his reception at Paris, and particulars of the banquet, 180. the king at Fontevraud, 181. detained by the weather, celebrates Christmas at Boulogne, 181. arrives at Dover, 181. presents to, from the nobles, 181. receives the present offered to him by the citizens of London with con- tempt, 181. exacts a fine from them thousand marks, 181. great assembly of the nobles at Lon- don in consequence of the king’s declaration of his large debts, 182. Rustand de Wasconia sent by the pope to release the king from his vow of going to the Holy Land, 183. asks a loan from his brother, the earl of Cornwall, that he may under- take an expedition to Apulia, 184. the aid requested is refused, 184. orders the different ports of England to be closed against the passing of the clergy out of the kingdom, 186. of three asks assistance from a parliament held at London to enable his son Edmund to take upon him the go- vernment of the kingdom of Apulia, 189. grant to the king from the prelates of England of 52,000 marks, 190. his grief and illness upon the successes of the Welsh, 192. hastens his return to London, 194, 195. charges made by against the citizens, 196. celebrates Christmas at Paris, where he resigns Normandy, Poictou, and Anjou to the king of France, 198, 199, alters his seal, 199. 345 Henry III.—cont. returns to England, 199. difference begins, in regard to the statute of Oxford, between the king and barons, 199. the king crosses to France, and goes to Paris, where he falls ill, 199. returns and celebrates his Christmas at Canterbury, 199. obtains absolution through the pope from his oath to observe the statute of Oxford, 200. raises an army, and marches with his son Edward to Lewes, 200. details of the battle which followed, 201-203. the king, his brother Richard, king of the Romans, and prince Edward, taken prisoners, 202. the king and the king of Germany give their sons as hostages, 203. the king’s disherison of those who had borne arms against him, 209. goes to St. Edmund’s, followed the next day by Ottobon the legate, who excommunicates the “ disin- herited,” 211. proceeds to Cainbridge, and thence to the isle of Ely, 212. relinquishes the siege of Ely for a while, 212. comes to Stratford, near London, 212. the earls of St. Pol, Boulogne, and Ghisnes bring forces to his aid, 212. enters London, 212. holds a parliament at Northampton, 213. transfers the body of king Edward the Confessor to a newly-prepared shrine, 214. demands a tenth from the clergy, from which, encouraged by the bishops, they appeal, 214. founds a “ Domus Conversorum” in London for the Jews, 220, death of Henry III., 220. his interment, 220. 346 Henry II.—cont. the government, till prince Edward’s arrival, placed in commission with Edward, earl of Cornwall, and Gil- bert, earl of Gloucester, 220. removal of the remains of, by king Edward I., to a higher situation in Westminster abbey, 249. his son Edmund marries the daughter of the earl of Albemarle, 214. Henry, son of prince Edward, interment of, at Westminster, 222. Henry I., king of France, death of, 26. ‘“‘Henricus pius imperator obiit,” 18. Henry IV., emperor of Germany : takes Rome and deposes pope Gregory Vile 32. again noticed, 38. Henry V., emperor of Germany : marries Matilda, daughter of Henry I., 40. his quarrel with pope Paschal, 40. his death, 43. Henry VI., emperor of Germany, death of, 89. Henry of Almaine, son of Richard, earl of Cornwall : made a knight by his father, 190. murdered at Viterbo on his return from Africa, 216. his body brought to England and in- terred in the monastery of Hales, 217. count Rubeus’s declaration that he had no concern in the death of Henry of Almaine, 221. Henry, son of the king of Scotland, re- ceived by king Stephen as a hostage, 46, Henry, brother of the king of Spain, mar- ries Christina, daughter of the king of Norway, 195. Henry, duke of Saxony, and his family, king Henry IL.’s munifieéenee to, 62. INDEX. Henry, nephew of king Richard I. : made king of Jerusalem, 69. his death, 89. Henry, first bishop of Ely, death of, 44. Henry, bishop of Winchester, reproached on his death-bed by king Henry IL., 58. Hentelowe, Johannes, 296. Heraclius the patriarch comes to England, 62. Herbert, prior of Fecamp, afterwards abbot of Ramsey: purchases the bishoprick of Thetford, 35. transfers the seat of his see to Nor- wich, 41, his death, 41. Herdby, county of Lincoln, death of Elea- nor queen of Edward I. at, 251, 254. Hereford : burnt by the Welsh, 25. officers of the mint at, 32. Henry IIL, 298, 299. “ recept. de episcopatu Heref.,” 303. Hereford, Peter, bishop of, and Robert Waleran’s journey to Rome in 1255, 184. Hereford, H., comes, 177. Heriné, Ead., 298. Herleva, mother of William the Conqueror, 20. Herlewin, son of the king of Germany, affanced to a daughter of king Edward I., lost in going upon the ice, 236. Herlewinus, founder of the abbey of Bee, 18. Hermit, king Richard I.’s interview with a, 72. Herwaldus sacerdos, t. king Canute, gives land at Wychingham to St. Benet Holme, 268. Hickeling, Norfolk, mischief to the vill of, by irruption of the sea, 244, 247, Hildebrand : consecrated pope by the title of Gregory, 31. succeeded by Desiderius, 32: INDEX, Hildegard, St., 151. prophecy of, regarding Germany thought to be verified, 188. Hillarius episcopus, 284. Hillarius papa, 285. Hobbosse, 267. Hoil, Rob. de, “ collector tricesime in com. Lancastr.,” ¢. Edward I., 306. Holand, William de, emperor of Germany, 168. Holebroke, Ricardus de, senior, 304. Holme, St. Benet, monastery of : : endowed by king Canute, 17. certain monks transplanted from, by | him to the monastery of St. Edmund, | 23; Pref. vii., note. charter of confirmation of the posses- sions of St. Benet Holme granted by king Edward the Confessor, 26. church of, when first built of stone, “lapidea, antea lutea,” 268. early history of the abbey, App. 267— 276. abbots of, 34, 42, 43, 44, 50, 55, 62, 63, 149, 169, 188, 213, 226. new presbytery at, built A.D. 1257, 195. tenths paid by the abbey in compli- ance with the order of the council \ of Lyons, 133. visitation of the monastery of, by the archbishop of Canterbury, A.D. 1280, 233. confirmation of former charters to the abbey by king Edward I., 244. great injury to, in consequence of an irruption from the sea, A.D. 1287, 248. inquisition and judgment upon the tenure of the abbey of St. Benet Holme of the church of Aylesham, 250. loses the manor of Grengevile, App. 275. ‘© Holmensis locus,” 267. 347 Holondia, Willielmus de, 167. Holy cross brought to France, 152. Holy Land : tax throughout England in aid of the, 55. Henry IT.’s promises regarding the, to the pope’s legates, 59, agents from France come to England to invite association in a journey to the Holy Land, ¢t. Richard L, 66. tenth granted in aid of the, and an “Iter Hierosolimitanum ” agreed upon with the king of France, 66. fortieth part of the income of ecclesi- astical benefices, at pope Innocent’s instance, granted for its relief, 103, note of calamities in the, 166. Homage and investiture : dispute in relation to with the pope compromised, 39. homage from the king of Scots to king Richard L, 66. fresh homage demanded by king John from his free tenants throughout England, even from boys of twelve years old, 112. Honorius, 284. Honorius papa, 286. Honorius IL, pope, 42. death of, 43. Honorius III., pope, death of, 140. Honorius IV., pope, 241. his death, 246. Hope, 309. Hoptone, Walterus de, 252. Horningge, 273. manor of, given to the monastery of St. Benet Holme by king Canute, 17, 267. church of, 275. Horsa and Hengist, arrival of in Britain, 1, 285. Hospitallers, exceptions relating to the goods of the, 211, 213, 348 Hovetone, county Norfolk, 268. appropriation of the church of to the monastery of St. Benet Holme, 272. Houttone, Ad. de, “ collector tricesime in com. Lancastr.,” ¢. Edward L., 306. | Hubert, archbishop of Canterbury, 90. | the pope interferes for his removal from the office of justiciary, 91. Hubert, archbishop of Canterbury, and Geoffrey Fitz Piers, the king’s jus- ticiary, the enforcers of king John’s rapine upon his return from Nor- mandy in 1203, 106. death of Hubert, 109. Hugh, bishop of Lincoln : return of from the head house of the | Carthusians, 101. king John’s interview with him at the Temple, and confirmation of his will, 101. his death, and miracle at the time of his interment, 101. translation of the body of, 232. Hugh, grandson of king Stephen : made abbot of St. Benet Holme, 270. his very singular history, 271. afterwards abbot of Chertsey, 271. Hugh [de Norwold], abbot of St. Edmunds- bury, made bishop of Ely, 144. Hugh [de Balsham], bishop of Ely, death of, 245. Hyckelingge. See Hickeling. Ignis aéreus, vulgo dictus “sylvaticus,” 24. liger, Bartholomeus, 292. Impostor calling himself Frederic II., the emperor, 199, 200. INDEX. | Indulgence in relation to the interdict granted to conventual churches, except those of the White Monks, 112. Indulgence, papal, of the tenths of ecclesi- astical profits for three years to king Henry III., the goods of the Hospitallers, Templars, and Cister- cians excepted, 210, 211. Ingleis and Ina, 2. Innocentius papa constituit jejunare Sab- bata, 284. Innocent Ii., pope : character of his reign, 43. his dedication of the church of Can- terbury, 43. consecrates Louis, son of Louis VI., king of France, 44. his death, 44, 48. Innocent IIT. : succeeds to the papacy, 89. death of, 127. Innocent IV., pope : - election of, 155. renews the sentence of excommunica- tion against the emperor, 155. his inordinate demands, 159. sends two Friars Minors to England to obtain money for him, 160. contribution promised in consequence, 160. departure of, from Lyons, 167. death of, 180. Innocent V., pope, 225. Interdict. The bishops of London, Ely, and Worcester, as legates from the pope, have an interview with king John, and finally announce an In- terdict, A.D. 1208, 110. Interdict of the kingdom released by Nicholas, bishop of Tusculum, in St. Paul’s cathedral, 118. Inundation, great, 164. that of 1257 especially referred to for the mischief it caused to the suc- ceeding year, 198. INDEX. Inundations—cent. at Cambridge and Norwich more espe- cially, 221. from the sea at Ipswich, 241. again twice at Ipswich and its neigh- bourhood in 1287, 245, 247. Ipswich : punishment of the town of, 242. Ireland : king John proceeds thither with an army, and receives the homage of many of the “ Reguli,” and intro- duces the English laws, 113. regulation of the coinage of, t, king John, 113. Isabella, queen of king John : marriage and coronation of, 100, 101. proceeds with the king to Normandy, 101. mother of king Henry III. subse- quently married to Hugh le Brun, earl of March ; enumeration of her | offspring from her last marriage, 203. Isabella, sister of king Henry III., marries Frederic the emperor, 148. Isabella, countess of Cornwall, wife of earl Richard, death of, A.D. 1238, 150, Isabella, daughter of the king of Scotland, countess of Norfolk, death of, 214. “ Tter Hierosolimitanum” determined upon by king Richard I. and the king of France, 66. Ivecester, mint at, 32 Henry III., 296, 300. Ives, St. : church of, 11. charter of the fair of, made void by king Henry III., 169. Ivo, Carnotensis episcopus : his “ Exceptiones ecclesiasticarum re- gularum,” 35. his death, 41. o49 J. Jacobites, institution of the, by pope Inno- cent ITT., 91. James, St. : relic of the hand of, 51. scrip and staff of, 67. James, St., hospital of, “juxta Calcetum,” 271. Jeronimus presbyter, 285. Jerusalem : taken by the Christians A.D. 1099, 35. key of St. Stephen’s gate at, forwarded to king Richard I. by a Syrian re- ligious woman, 70. bishops of Winchester and Exeter go from England to, 140. the bishop of Sidon celebrates mass at, A.D. 1282, where it had long ceased to be performed, 234. Nicholas patriarch of, drowned, 256. Jerusalem and the Holy Land : restored to the emperor Frederic, 142. kingdom of, occupied by the Tartars, 229. Jews : persecution of the, 65, 66; Pref. xiii. their capture throughout England, 113. continued persecution of them, 114. they apply to the pope for protection from exactions, 148. fresh persecution, 164. driven from France, 176. forbidden to eat flesh in Lent, 176. further exactions demanded from them, 179, 181, 182. cruelty of, to a boy at Lincoln, and their punishment in consequence, 183. regulations enacted for them in their dealings, A.D. 1275, 224. of whatever condition, age, or sex, seized throughout England in one day, and placed in prison, 228, 350 Jews—cont. punishment both of Jews and Chris- tians who had been concerned in clipping or falsifying the coin of the realm, 229. another boy crucified by them at Northampton, 231. driven from Cambridge by order of the queen mother, ¢. Edward I., 233. fresh oppression of them, through Eng- land, 246. final expulsion of the Jews, 253. “recept. de exitibus Judeorum ann. vii. et viii. Edw. I.,” 297. Joan, daughter of king Henry IL., birth of, 54. Joan, countess of Gloucester, delivered of a son named Gilbert, 255. Joan of Acre, daughter of king Edward L.: married to Gilbert de Clare, earl of Gloucester, 249. delivered of a son named Gilbert, 251. Jocelinus, bishop of Bath, 111, 124. Johanna, sister of king Henry III. : proposal for her marriage with Alex- ander, king of Scotland, 131. the marriage celebrated at York, 132. Johannes papa, 286, 287, 288, 289, 290. Johannes VIII. papa, 288, 290. Johannes aurifaber, 294, 296. Johannes filius Simonis, 294. Johannes filius Rogeri le parmentarius, 296. “ Johannes molendinarius fugitivus,” 304. Johannes et Paulus, 283. John, king : birth of, 54. proposed marriage of, with the daughter of Hubert de Moriana, 59. his brother king Richard’s liberality to him, 66. conspires against his brother, 77. his endeavour to seize his brother’s crown defeated, 85. INDEX. John, king—cont. king Richard pursues John’s adhe- rents, and takes Nottingham castle, 86. John’s submission, and return to his brother’s favour, but without the restoration of his lands, 87. succeeds his brother in the dutchy of Normandy as well as in the king- dom of England, 97. seizes his brother's treasure at Chinon, Hc chosen duke ‘of Normandy at Rouen, by acclamation, 98. burns the city of Cenomannia, and sends an army against the Ange- vins, 98. entrusts the administration of the government of England ad interim, to Hubert archbishop of Canter- bury, William Mareschal, Geoffrey Fitz-Piers, and others, 98. arrives in England, and is peaceably received by the nobles, 98. his coronation and triple oath, 98. after his coronation visits St. Alban’s shrine, and then returns to Nor- mandy, 98. his interview and treaty with the king of France, 99. agrees with the king of France, that Louis, the king of France’s son, shall be espoused to Blanche, daughter of Alphonso, king of Castile, 100. proposed terms of settlement in the event of the marriage, 100. the marriage of Louis takes place, 100. king John espouses, Isabella, daughter of the count d’Angouleme, 100. edict from the king’s justiciaries for a tax of 3s. throughout England upon every carucate of land, 100. coronation of John and Isabella, 100, 101. visits Hugh, bishop of Lincoln, upon his return to England, 101, INDEX. John, king—cont. celebrates Christmas at Guildford, and goes thence to Northumberland, where he extorts money from the chief persons of the county, 101. upon his return proceeds with his queen to Normandy, 101. treaty with the king of France, 101, 102. ; advice of his councillors to king John, respecting prince Arthur, 103. his orders respecting prince Arthur to Hubert de Burgh, to whom the charge of him had been given, 104. the king not displeased that his orders had been disobeyed, 105. his reply when the messengers arrived, and announced to him the king of France’s ravages, 106. his nobles leave him, 106. he returns to England, and extorts large sums of money, taking the seventh part in value of all move- able goods, 106. his reply to the castellans and citizens of his transmarine possessions upon a remonstrance regarding the straits they were reduced to, 107. founds the abbey of Beaulieu, 107. assembles an army at Portsmouth, and crosses to Rochelle, 108. levies a tax of a tenth upon all goods throughout England, 108. his son Henry born at Winchester, 110. birth of his second son, Richard, 110. legates from the pope have an inter- view with king John, and announce an Interdict, 110, 111. upon the announcement of the inter- dict John confiscates the property of the clergy, 111. demands homage severally from the nobility, accompanied by hostages, 111, 112. sends to Rome, with a promise to the pope of satisfaction, but does not keep his promise, 111, 112. 351 John, king—cont. order of, respecting the forests, 112. fresh homage demanded by him from all his free tenants throughout Eng- land, even from boys of twelve years old, 112. his cruel commands respecting a murder committed at Oxford, 112. his treatment of Geoffrey, archdeacon of Norwich, 113. goes with an army into Ireland, expels Hugh de Lacy, receives the homage of the reguli, and introduces the English laws, 113. severe tallage imposed by him upon the several religious houses, especially upon those of the Cistercians, 114. his conduct in opposing the interdict denounced by the archbishop of Rheims, 114. goes to Wales, penetrating to Snowdon, and destroying all before him, 114. the king continuing obstinate, the pope passes sentence of deprivation on him, 115. archbishop Langton, with the bishops of London and Ely, intrusted with the charge of carrying the sentence into effect, 115. interview with the pope’s Legate pro- posed to him by two brethren of the Templars, 116. his interview with the Legate, in com- pany with sixteen of his nobles, at which he swears to submit to the judgment of the Church, to resign his kingdom and crown, and to do homage to the pope; confirming the same by charter, 116. his remonstrance to Pandulph, 117. absolved by the clergy, having sworn that he would observe the ordinances of the Church, and renew the laws of king Edward, 117. repents, and in despair sends messen- gers to Murmuelius, king of Africa, Morocco, and Spain, offering to hold his kingdom tributary to him, 117, 352 John, king—cont. surrenders his crown at St. Paul’s, under deed, 118. goes to Poictou, and reduces various castles, 118. removes his army to Lower Brittany, 118. receives the barons at the New Temple in London, 119. requires the renewal of homage throughout England, 119, the king’s reply after the barons had forwarded to him a copy of the laws of king Edward the Confessor, 119. agrees to meet the barons at Runny- mede, 119. great charter of liberties, and charter of the forests, granted, 120. the king goes to the Isle of Wight, 120. sends Pandulph to Rome to aid in counteracting the barons, 120. sends to the neighbouring territories beyond sea to engage troops, 120. sends orders for the further strength- ening of all his castles, 120. takes Belvoir and several other castles, 121. ravages Norfolk and Suffolk, the pos- sessions of the abbeys of Burgh, Croyland, &c., 122. loses his baggage at “ Wellestrem,” 122. reaches Swineshead abbey, 122. goes thence to the castle of Lacford, 122. confesses to and receives the sacra- ment there from the abbot of Cro- keston, 122. names his eldest son Henry as his heir, 122. review of his reign, 122, 123. leaves his heart, and land to the value of ten pounds to the monastery of Crokstone, 123. enumeration of his loss of territories and treasure, un-redeemed at the time of his death, 123. INDEX. | John, king—cont. tribute to the pope, conceded by king John, refused, 158. reputed crown of, in the possession of _ Adam de Stratone, ¢. Edward I, 252. John XIX., pope, 18. John XX., pope : succeeds to the papacy, 225. his death, 227. John, archbishop of Canterbury : holds a visitation of the bishoprick of Lincoln, A.D. 1284, 241. visits the monastery of Ely, 242. John, prior of Canterbury, elected arch- bishop, but his election cassated, 146. John, bishop of Hereford, death of, 233. John, bishop of Norwich, his exertions to aid in payment of king Richard L.’s ransom, 84. John, bishop of Norwich, circumstances attending his election to be arch- bishop of Canterbury, A.D. 1207, 109. John, abbot of St. Edmund’s, having re- ceived the barony from the king, goes to Rome for confirmation, 231. great expense of his journey, 231. John, a monk of St. Edmund’s : elected abbot of St. Benet Holme, 272. death of, before he had received epi- scopal benediction, 272. John, son and heir of Walter, duke of Brabant, marries Margaret, daugh- ter of Edward L., 253. Joppa : critical condition of, 73. taken, except the castle, by Saladin, 73. fearful condition of those who held the castle, 74. the siege raised by king Richard, 74. flight of Saladin and his army from, and their return to the siege, 75. again defeated by king Richard, 75, pestilence breaks out at, 76. taken by Saladin, 79. INDEX. Julianus Apostata, tempore Liberii, 283. Justiciary, immediate appointment of a, required to strengthen the condition of the kingdom, 156. Justices itinerant : meeting of at Dunstable, 136. in Norfolk and Suffolk, A.D. 1269, names of the, 215. Q make visitations in the counties of Northampton and Essex, 243. in Norfolk also, 243. injury inflicted by it on the bishop of Norwich and his clergy, 243. all the justices itinerant ordered to attend the parliament of Westmin- ster, A.D. 1286, 243. a portion of the amercements upon them carried to the king in Gascony, 246, 247. summoned before the parliament, 251. conduct of the justices de banco and itinerant, investigated in the parlia- ment of Westminster, 252. their punishment, 252. appointed in place of those rémoved by king Edward I., make oath that in future they will neither receive pensions from the clergy nor gifts of any kind from the laity, daily refection only excepted, 252. Justinianus, 285, 286. Justinus imperator, 285, 286. K. Karlel, Henricus de, 299. Karleton Fourhowe, “ terra de,” 270. Karolomannus, rex Francorum, et Pipinus, 288. Karolus filius Pipini, rex Francorum, 287. Kenilworth : escape of Simon de Montefort the younger from the priory to the castle of, 207. surrender of the castle of, to king Henry U1. 209. Kenilworth castle : seized by a party of those who hal been “ disinherited,” 210, siege and surrender of the castle, 210. Kilmain, Robertus de, 299. Kingston, /Ethelward, son of Edward the elder, crowned at, 5. Kircham, Walter de, made bishop of Dur- ham, 162. Kirtlington, synod of, 9. Knarebure, 194. Knighthood : order from king Henry III. for all persons possessing lands of fifteen pounds to receive knighthood or compound for exemption 187. all persons possessing 20/. a year in land commanded to receive the order of, 229. Knouille, Bogo de, 305. Knouille, Bogonus de, 310. Kylwardby, Robert de : appointed archbishop of Canterbury _ by the pope, 220. resigns his see on being made bishop of Ostia, and a cardinal, by the pope, 228. i death of, supposed by poison, 231. Kyrkeby, John de, made bishop of Ely, 245. Kyrkeby, William de, prior of the Holy Trinity at Norwich, death of, 249. L. Lacy, Edmund de, birth of, 217. Lacy, Henry de, earl of Lincoln : receives knighthood, 219. commands an army sent to Wales, A.D. 1277, 226. Lagham, Johannes de, 307. Lakenham, Henry de, elected prior of the Holy Trinity at Norwich, 249. Lamehipam [se. Lambetham], court held at, 145. Z 354 Lammesse, 267. church of, 274. Lammesse and Scothowe, monastery of St. Benet Holme deprived of the patronage of the churches of, 274. Landed property, the acquisition of for- bidden to religious persons, 231. Lanfranc, abbot of Caen : elected archbishop of Canterbury upon the deposition of Stigand, 30. increase of monasteries in England in his time, 31. crowns king William Rufus, 34. his death, 34. the number of manors restored through his means to the church of Canter- bury, 34. Langbord, Henricus, 299. Lange, Walterus de, 301. Langeleye, Geoffrey de, 189. an oppressor of the Welsh, 193. Langetone, Simon de, chosen archbishop of York, 121. Langton, Stephen de, circumstances attend- ing his election to be archbishop of Canterbury, 109. pope Innocent sends letters to king John for the admission of him to the see, with the substance of king John’s reply, 110. returns from Rome, 115. crowns king Henry III., 123. holds a council upon the pope’s demand, through the legate Otto, respecting certain patronage, and receives refusal, 138, death of, 141. Lateran, council of, 40. Lacford, castle of, surrendered to king Henry III., 123. Lathegr, Johannes de, vicecomes Eborum, 302. La Ville, Walter de, bishop of Salisbury, death of, 216. Laurel (bay tree), particular notice of the, A.D. 1292, 257. Laurence, murder of a citizen so named in the church of St. Mary-le-Bow, 239. INDEX. Laward, Jacobus, 299. Le Clerk, Jacobus, 299. Legates a latere sent to England to bring about a reconciliation between king Henry II. and Becket, 56. Legh, Hamo de la, 307. Leicester, 163 : town of, burnt by order of Henry IL, 59. the earl of Chester and his companions in conspiracy keep their festival of Christmas at, A.D. 1224, 135. Len, town of, 210. Le Noir, Reginaldus le, 292. Leo imperator, 285. Leo papa, 289. Leo IX., pope : author of the Gregorian chaunt, 24. dedicates the church of St. Remigius at Rheims, 24. his death, 25. Leofric, earl, death of; founder of the churches of Coventry, Marie-Stowe, Leominster, and Wenlock, 25. Leofstan, abbot of St. Edmunds, 23, his death, 27. Leominster, church of, founded by earl Leofric, 25. Leonidas pater Origenis, 281. Letters addressed by the higher ranks of society in England to the pope and cardinals, A.D. 1246, 159. Levegarus, ‘“ ducis Haroldi capellanus,” bishop of Hereford, killed by the Welsh, 25. Lewellinus, fil. Griffini, prince. Walliz, 307, Lewes, details of the battle of, 200-203, Ley, Gilbertus de, 297. Leycestria, P. de, collector tricesime in com, Leycestr., 305. Leycestre, Roger de, commutation of fine of, 252. Liber Additamentorum apud St. Albanum, 197. “ Liberata assaiorum per diversa loca,’ 32 Hen. III., 300. Liberties, great charter of, and of the liber- ties of the forests granted, 120, INDEX. Limazun, Geoffrey de, half-brother of king Henry III., his treatment of one of the king’s chief cooks, 175. Limoges and Provence, adjudication in the courts of the king of France re- specting, 223. Lincoln ; siege of, t. king Stephen, 46. king Stephen crowned at, 48. siege of the castle of, A.D. 1217, 126. battle of, 127. beneficed clergy of the diocese of, ordered by the bishop to receive the grade of priesthood, 170. crucifixion of a boy at by the Jews, 183. release of certain Jews who had been concerned in the crucifixion of the boy St. Hugh, 186. mint at, 32 Henry III, 293, 294. “recept. de exitibus ballive castri, ann. viij. et xi. Edw. I.,” 303. Lindisfarne, AXdmund bishop of, 18. Lindsey, great mortality of sheep in, and through England, A.D, 1226, 226, Linus, castle of, taken by the king of France, 102. “Linus I. natione Tuscus,” 277. Lisbon, storm off the coast of, injurious to king Richard I.’s fleet in going to the Holy Land, 67, Lithlebyris, Robert de, commutation of fine of, 252. Llewellin, prince of Wales, death of, A.D. 1240, 151. Llewellin (last reigning), prince of Wales : sudden attack of upon the earl of Gloucester’s territory, 192. rebels, 224. his submission to king Edward I.; receives “the kiss of peace,” and accompanies the king to London, then returns, 227, 228. marries Eleanor, daughter of Simon de Montefort, 228. revolt and treachery of, 234, 355 Llewellin—cont. death of Eleanor his wife, after having given birth to a daughter named Wenciana, 234. his defeat and death, 236. his head sent to the king in North Wales; by the king to Anglesey, to be shown to the Anglesians; and thence forwarded to London, where the citizens came out to receive it, with horns and trumpets. Thence carried to the tower of London and fixed upon a beam, 235. the body interred in the abbey of Cumhyr, 235. Lokyntone, Johannes de, vicecomes Glou- cestrie, 3038. Lokyntone, Rogerus de, “collector tricesime in comitatu Gloucestrie,” 305, 306. London: royal celebration of Easter at by king William Rufus, 36. again in 1223, by king Henry III., 133. other royal celebrations of Christ- mas at, 34, 35, 149, 157, 158, 162, 186, 189, 195. archbishop Anselm holds an ecclesi- astical council at, 37. interdict of, A.D., 1206, 108. the bridge and much of the city of, destroyed by fire, 115. insurrection raised in, by a citizen of the name of Constantine, 132. the higher citizens summoned to the tower by Hubert de Burgh, the king’s justiciary, to account to him for the insurrection, 133. king Henry III.’s demand upon the citizens for five thousand marks, the sum which they had given to Louis the dauphin when he retired from England, 139. the king’s demand moreover of the fif- teenth of all their moveable goods, 189. dedication of St. Paul’s church at, 151. citizens of, compelled to pay 1,000 marks to the king, 158. Fa 2 356 London—cont. parliament held at, 159. presents offered to king Heny III. by the citizens on his return from Gascony in 1254 received with con- tempt, 181. sudden explosion from an aqueduct at, 188. contest between the youths of, and others of the court, at the quintain, igs, assembly of the nobles at, 162. another assembly of the nobles at, in consequence of the king’s declaration of his large debts, 182. the nobles again assembled, 184. charges made against the citizens of, by the king, 196. entry of the earl of Gloucester into, 212. king Henry III. founds a “ Domus Conversorum ” in, for the Jews, 220. earthquake felt at, 224. great thunderstorm at, 254. *recept. de exitibus cambii per manus Gregorii de Rok. et Ofdand. de Podio,” 303. Londoners, great payments from the, to king Canute, 19. joy of the, at the return of king Richard I., 85. Longchamp, William, bishop of Ely, 65. Longespee, William de : takes the cross, 160. death of, 165. his remains brought to Acre and en- tombed, 172. Loodium, Henry bishop of, deprived of his see at the council of Lyons, being * proletarius,” murders his successor in the bishoprick, 233. Lotharius the emperor, 42. his death, 46. Loue, Walterus, 299. Lovetock, John de, one of the justices “ de banco inferiori,” fine inflicted upon, 252. A.D. 1291, INDEX. Lovetone, Simon de, abbot of St. Ed- mund’s, returns to England after confirmation by the pope, 196. Lough Dirgh, cave at, Pref. xv. Louis VI., le Gros : succeeds to the throne of France, 39. his death, 46. Louis, son of Louis VI., king of France, consecrated by pope Innocent IL, 43, 44. Louis VII., king of France, Thomas-a Becket, 54. Louis, dauphin of France : arrival of, and reception by the barons, t. John. the castles of Hertford and Berkhamp- stead surrendered to him, 125. goes to St. Alban’s and demands homage from the abbot, 125. excommunication of, 126. retires from England, 129. his abandonment of the siege of Tou- louse, 130. insurrection raised in London by the invocation of his name, 132, 133. Louis the dauphin (now Louis VILI.), reply of, to king Henry III.’s application for the restoration of Normandy, 134, Louis IX., king of France : returns from the Holy Land, 180. gives his daughter in marriage to the king of Navarre, 196. death of his eldest son, 199. embarks at Aigues Mortes for the Holy Land, 215. his death and interment at St. Denis, 216. Luca, episcopus de, 30. Lucas, chaplain to Hubert de Burgh, 128. Lucas Cornubia, 294. Lucas filius Walteri, 296. Lucas parmentarius, 295. Luci, Galfrid de, takes the cross, 160. Luci, Godefridus de, bishop of Winchester, 65. Luci, Richard de, founds the priory of Westwode, 61. protects INDEX. Lucianus presbyter, 284. Lucius Aurelius, 280. Lucius II., pope, election and death of, 48. Lucius III. : succeeds to the papacy, 62. death of, 62. Luda, Johannes de, 294. Luda, W. de, 303, 305, 306. : Luda, “‘Compotus magistri Will. de, custodis de garderoba regis, de receptionibus et misis ejusdem regis in partibus Wallie super Leulinum filium Grif- fini tune principem Wallic et David fratrem ejus, an. x. usque ad an. xiii. regni regis Edwardi per contrarotu- latorem Thomam de Gurney, ex- hibitum,” 301—311. Luda, William de, consecrated bishop of Ely, 250. Ludham Ferding, manor of, originally given by K. Canute to St. Benet Holme, 17, 267, 275. reference to the Domesday survey respecting it as belonging to St. Benet Holme, 258. Luk, mercatores de, 306, 311. Luneday, Rogerus, 243. Lusignan, Guy de: made lord of the island of Cyprus, 69. comes to England in A.D. 1251, 168. Luterel, Ricardus, canon of Sarum, 256. Luton, Simon de, elected abbot of St. Edmunds, 189. Lweday, Roger, justice itinerant, 240. Lyndesey, William de, slain by the Welsh whilst reconnoitring, 235. Lyons : the pope at, A.D. 1273, 222. council of, 222. exaction of tenths by order of the council of, 225. Lythegr., Joh. de, “collector tricesime in com. Ebor., ¢. Edw. I.,” 306. Lyzenim, Guy and Geoffrey de. See Li- mazun. 357 Lyzenim, Guy and Geoffrey de—cont. - sons of queen Isabella, widow of John, by her later marriage with Hugo le Brun, uterine brother of Henry III., 203. their ‘‘cognomen” taken from the place of their birth, 203. M. Macedo, 284. ‘* Machometi imago et fanum,” 197. “ Magna Charta”’ of king John, 148. proclamation for the observance of A.D. 1255, 182. Magnus, son of Olaf, subjugates Denmark, 23. Magnus, king of Norway, death of, 232. “ Magnus Magister,” for Martinus, 155. Malcolm IIL, king of Scotland: death of, 35. his daughter Matilda married to king Henry I., 37. Malcolm IV., king of Scotland, does ho- mage to king Henry II. and his son Henry, 53. Malgerus, bishop of Worcester, 111. Malo Lacu, Petrus de, 132. Mamworthe, Ricardus, 298. Mandeville, Geoffrey de, death of at Ram- sey, t. Stephen, 48. Mandeville, Willliam de, taken prisoner by king Stephen, 47. Manfred, son of the emperor Frederic, 184. recovers Apulia, 187. Manger, Willelmus, 298. Manichzorum heeresis, 282. Marcellus papa, 282. March, earl of, his defection from the Eng- lish followed by the Poictevins, 154. Marche, Walterus de, vicecomes Lincolnia, 302. Marcus Antoninus, 280. Marcus Aurelius, 280. Mare, Petrus de la, ‘‘ constabularius castri Bristolli,” 301, 303, 306. 358 Maremu, Johannes filius, 294. Marescallus, Johannes, 294. Mareschal, Gilbert, his inheritance restored to him upon his father’s death, 147. Mareschal. William, 98. Mareschal, William, “ custos regis et regni,” t. Henry IL: assembles an army to raise the siege of Lincoln castle, 126. his death, and interment at the New Temple, his epitaph, 130. Mareschal, William, earl of Pembroke: death of, 145. buried at the New Temple, near his father, 145. circumstances of his death, 147. Margaret, queen of Scotland, grandaugh- ter of Edmund Ironside, 17. Margaret, daughter of king Aithelred, 23. Margaret, sister of Edgar Atheling, 23. married to Malcolm, king of Scotland, 28, 37, 51. Margaret, sister of St. Edmund, miracles at her tomb, 189. Margaret, daughter of Henry IIL: birth of, 151. married to Alexander II, king of Scotland, 168. Margaret, queen of Scotland, death of, 223. Margaret, daughter of king Edward L., married to John, son and heir of the duke de Brabant, 250. Marham nunnery, the first house of foreign nuns, 236. Maria, abbess of Romsey, daughter of king Stephen, married to Matthew, earl of Boulogne, 52. Marie-Stowe, county Lincoln, church of, founded by earl Leofric, 25, Marinus (sc. Martinus papa), 290. Marisco, Galfridus de, 147. Marisco, William de, capture and execu- tion of, with his associates, 154. Marlberge, Thomas de, 299. Marlborough: celebration of Christmas at, 131. king Henry IIE. taken ill at, 138. INDEX. Marmiun, Robert, death of, 40. “ Marshlandia,” inundation of the sea, prin- cipally in the part of England so called, 245. Martinus imperator, 285. Martinus papa, 286. “*M. Sanctus papa misit pallium Augus- tino,” 286. Martini, 8., obitus, 285. Martinus IIL., papa, “ hic misit Alfredo regi Angliz partem crucis . . .,” 283. Martinus IV., pope, death of, 242. “ Martinus, magister :” sent by the pope to England upon the aid newly granted, 156. Fulk Fitz-Warin’s interview with him, 157. Martinus’s application to the king, 157. Martun, Johannes, 296. Mary, daughter of king Edward I., takes the veil at Amesbury, 243. Massacre in England by the Danes under Sweyn, 13; Pref. xii., xiii. Matilda, daughter of Baldwin, earl of Flanders, wife of William the Con- queror, crowned queen, 30. gives “ Werkentone ” to St. Edmund’s Bury, 30. Matilda, queen of Henry L., 17, 40, 51. founds the hospital of St. Giles, London, 41. her death, 41. Matilda, daughter of king Henry I. : married to Henry, emperor of Ger- many, 40. consecrated empress, 40. upon the death of the emperor takes up her residence with her father in Normandy, 43. fealty sworn to her by the “ primates ” of England as heiress to the crown, 43. married to Geoffrey Plantagenet, earl of Anjou, 43. her son, afterwards king Henry IL., born, 44. . INDEX. Matilda, daughter of king Henry I.—cont. birth of a second son, named Geoffrey, 44, delivered of a_ third William, 45. arrives in England with her half- brother, the earl of Gloucester, to oppose king Stephen, 46. _ son, named acknowledged by great numbers as queen, 47. besieged in Oxford castle, but escapes to Wallingford, 47. particulars of her descent, 51. her death and epitaph recorded, 62. Matilda, daughter of Henry I1., birth of, 51. married to the duke of Saxony, 54. Matthew, St., naval fight off the headland of, A.D. 1290, 249. Maurice, bishop of London, 33. crowns king Henry L., 37. his death, 39. founder of St. Paul’s church, 39. Mauricius imperator, 286. Maximianus, 282. Maximianus Erculius, 282. Mazere, Willelmus de, 301. Medueye, David de, 298. Mercer, Rogerius de, 298. Mercia, Leofric and Godiva, earl and countess of, 25. Merlane, John de, death of, 215. Mersland, 210, 245. Merton, Walter de, bishop of Rochester, death of, 227. Messina, quarrel between king Richard I. and the king of France at, 67. Metingham, Johannes de, justice itinerant, 243. Middeltone, Radulphus de, 304. Middleton, William de, bishop of Norwich, 228. 359 Middleton, William de—cont. goes to king Edward I. in Gascony with money from the amercement of the justices itinerant, 243. his death, 246. Milo, abbas de Pima [sc. Pinu], 97. Mintage, places of, 32 Henry III., enume- rated, 293. Minur, Johannes le, 292. Mirabel : castle of taken by prince Arthur, afterwards retaken by king John with Arthur among the prisoners, 102, 103. | again besieged, 145. Miracles performed at the tomb of St. Mar- garet, sister of St. Edmund, 189. ‘“* Mira Mumelin,” king of Morocco, in- vasion of Spain by, 88, 89. Miramumelin. See Murmuelius. Mogul, Great, mission from the, to the king of England, A.D. 1277, 226, 227; Brey esix. Moiz, castle of, among those abandoned by king John, A.D. 1204, 107. Molendinarius Johannes, fugitivus, 304. Moletone, Walterus, 298. Mollent, Alwold prior of St. Nicasius at, made abbot of St. Edmunds, 41. Monasteries abroad founded or endowed by king Richard I. enumerated, 97. “‘ Moneta nova fabricata in Anglia,” 52, 61, 160. * Monetarii, custodes, assaiatores, et clerici” appointed to the respective places of mintage through England after the trial of Assay, 32 Henry 1IL., 291-300. Moneyers of England, punishment of the, by Henry I., 42. Monks of the “Black Order,” through France, visitation of, ordered by the pope, but compromised, 178. Montchensi, William de, taken by surprise at Kenilworth by prince Edward, 207. 360 Monteferrato, marquis de, king Richard I. accused of being the cause of his death, 83. Montefort, Eleanor de, with her brother Aymer, in going to Wales, captured at sea, 225. married to Llewellyn, prince of Wales, 228. Montefort, Guy de, marries the daughter and heiress of the comte le Rus, 216. Montefort, Henry de, younger son of Simon, earl of Leicester, death of, in the fight at Evesham, 208. Montefort, Henry de, justice itinerant, 215. Montefort, Robert de, his contest in fight with Henry of Essex, 53. Montefort, Simon, earl of : death of, at Toulouse, 130. epitaph of, 130. fate of his brother, 130. Montefort, Simon de: marries king Henry III.’s sister, 149. his opposition to the French shep- herds, 167, 168. returns to England with Guy de Lusignan, 168. the archbishop of Bordeaux and cer- tain nobles of Gascony come over to lay accusations against him, 169. leader of the barons at the battle of Lewes, 200. his arrival on the field, and address to those around him previous to the fight, 201. prayers uttered by the soldiers in re- sponse, 201. takes the king, the king’s brother the king of Germany, and prince Kd- ward prisoners, 202. his conduct referred to previous to the contest at Lewes; his retirement from England to his foreign inhe- ritance; and his return at the call of the barons to command their forces, 205. INDEX, Montefort, Simon de—cont. his conduct subsequent to the battle of Lewes, going from place to place, taking the king with him, and using his authority, thus trusting to in- crease his force, 207. arrives at Evesham, 207. particulars of his death in the battle which followed, 208. Montefort, Simon de, the younger : who had been sent by his father, with William de Montchensi, to raise forces in Norfolk and Suffolk, re- turning towards Evesham, to take a night’s rest in Kenilworth priory, is surprised there by prince Edward, and flies to the castle, 207. surrenders, and is sent prisoner to the tower of London, 209. escapes from custody, 209. Montes Cormer, Wall., 309. Moon. See Eclipse. remarkable appearance of the, re- corded, 32. two moons seen, 38, 243. More, Richard de la: chosen bishop of Winchester, 232. resigns his election into the hands of the pope, 236. Mortemer, battle of, between the French and Normans, 25. Mortmain, statute of, 231. Morvile, Hugh de, one of the murderers of Becket, 58. Mowbray, Robert de, earl of Northumber- land, restores the church of Tyne- mouth, 34. Muntchensi, Warinus de, death of; his great property, 183. Murmuelius, king of Africa, Morocco, and Spain; king John’s offer to hold his kingdom tributary to him, with Murmuelius’s reply, 117 Muro, Thomas sub, 295. INDEX. N. Nantes, Henry I. celebrates Christmas and holds his court at, A.D. 1169, 56. Naval fight of the Bayonnois, the men of the Cinque Ports, and the men of Yarmouth against the Flemings, off the headland of St. Matthew, 253. Naverit, Willelmus de Barens, comes de, 123, 124. Nero imperator, 278. Neteshirde : land at, given to St. Benet Holme by king Canute, 17, 267. appropriation of the church of, 274, 275. Neteshirde, Adam de : made abbot of St. Benet Holme, 188, _ 274, lays the foundation of a new presby- tery, 195, 274. his general character and services to the monastery, 274, 275. Neville, Alan de, excommunicated by arch- bishop Becket for ensnaring and imprisoning one of his chaplains, 55. Neville, Hugh de, death of, 133. Newcastle-upon-Tyne : coronation at, of John de Baliol, as king of Scotland, with the form of his homage to king Edward I., 258, 259. Christmas celebrated at, by king Ed- ward I., 263. officers of the mint of, 32 Henry III., 299. New Temple at London, king John receives the barons at the, 119. Nicholas, St. : translation of, 33. his death, 283. 361 Nicholas IL., pope : summons Berengarius of Tours to Rome, 26. death of pope Nicholas, 26. Nicholas III., pope, 233. Nicholas IV. : election of, to the papacy, 248. takes the opinion of the Christian world upon the undertaking of a new crusade, A.D. 1292, 257. his death, 257. Nicholas, patriarch of Jerusalem, drowned, 256. Nicholas, bishop of Tusculum, in St. Paul’s cathedral, releases the interdict, 118. Nicholaus §. episcopus, 283. Nicholaus filius Ivonis, 295. Nobles : take the cross, 160, 161. assembly of the, at London, 162. great assembly of, at London, respect- ing a proposed expedition to Apulia, 184, Nogeriis, Raymund de, sent to England by the pope to make arrangements regarding the payment of the tenth of the ecclesiastical possessions of England, granted to prince Edmund and his brother after their return from the Holy Land, 221. Norais, Rogerius le, 299. Norfolk, high price of corn in, A.D. 1288, 249. R. Norfolchia et Suthfolchice comes, Marescallus, 177. great alteration in the coast line of, Préfi xxxil,, Xxxui, Norfolk and Suffolk ravaged by king John, 122. Norman, prior, founds the Augustine monas- tery of Christ Church, London, 39. Normandy : abandoned by king John, A.D, 1204, 107. 362 Normandy—cont. citizens and castellans of, in conse- quence of the king of France’s overtures and threats, agree for a truce of a year, if not relieved within that time by king John, who had retired from his transmarine terri- tories; in such case to place them- selves under the king of France’s protection, 107. Normans, lands in England belonging to, seized by king Henry III., 156. Normanvill, Thomas de, escaetor ultra Trentham, 303, 311. North, Rev. G., Pref. xix. Northampton : castle of, besieged, 119. festival of Christmas held at, 130, 135. conference of the king, bishops, and nobility at, A.D. 1222, 136. mint at, 32 Henry ITI., 293. Northern lights, “ acies bellatrices in aére ?” 240. Northwalesham, 267. Northwold, John de, abbot of St. Edmund’s, 230. Nortone, 267. Norwegians reject Olaf their chief, and take Canute for their king, 18. Norwich : ravaged by king Sweyn, 12, 290. Ralph, earl of Norfolk, ¢. Conq., takes shipping at, for Denmark, 31. transfer of the see of Thetford to, 35. Everardus made bishop of, 44. John, bishop of, elected to Canterbury, 110. plundered by the “disinherited,” ¢. Edward III, 211. church of St. Peter and St. Paul at, injured by a storm, 218. quarrel between: the citizens and monks of, 218. conflagration and pillage of the Priory, 218. convention of the clergy of the diocese at Eye, by whom sentence of excom- munication was passed upon the citizens who were the offenders, and INDEX. Norwich—cont. the same subsequently confirmed at London, by a general council of the clergy, 219, the king at Norwich, 219. punishment of the rioters at, 219. great inundation at, in 12738, 221. sentence passed upon the citizens of, 224, king Edward I. keeps Easter at, 226. © king Edward I. and his queen visit Norwich, A.D. 1278, 228. visitation of the justices itinerant at, 241. priory of the Holy Trinity at, 213. attack upon by the Danes under Swain, A.D. 1004, 290. visitation of the justices itinerant at, 243. William, bishop of, goes to the king in Gascony, taking 1,000 marks with him, the produce of amerce- ments upon the justices itinerant, 246. death of William de Kyrkeby, prior of the Holy Trinity at, 246. Henry de Lakenham succeeds, 246. mint at, 32 Henry IIL., 293, 295. Not, Walterus de, 311. Nottingham castle besieged and taken by king Richard I. after his return to England, 86. Novi Castri, monetarii, custodes, assai- atores, clericus, 32 Hen. III.; 299. “yecept. de exitibus cambii, per ma- nus Hugel de Wyke et sociorum suorum,” 303. Nuchers, city of surrendered to Charles, king of Sicily, 214. O. Ocham, Nich. de, 307. Ocra, Walter de, comes to England with a mission from the emperor Frederic, 156. INDEX. Octavianus, 276. Octavianus papa, 284, 290. Octavianus, Sanctus, 276. Odo, bishop of Ostium, a candidate for the papacy, 32. Odo fabr., 286. Offa, king, character of, 2. Okestone, Walterus, 298. Olaff, St., king, son of Harold king of Norway, put to death by the Nor- wegians, 18. Oleron, king Edward I. celebrates his Christmas, A.D., 1286, at the isle of, 245, 249. Oneleie, island of, 15. Oppeton, Walterus de, 241, 244. Orleans, university of, attack upon by the French shepherds, 167. Oswald, bishop of Worcester, 10. Oswald, St., discovery of the head of, 38. Oswin, St., king and martyr, remains of, removed to Tynemouth, 40. Otho, emperor of the Romans, marries a daughter of king Edward the elder, 5. Otho, afterwards emperor of Germany, birth of, 55. Otho, grandson of Richard L: crowned king of Germany, 91. elected emperor, 99. Otho IV., emperor, comes to England, 108. Othulfus, donation of land by, to St. Benet Holme, ¢. king Canute, 267. Otto, the pope’s legate: in the name of the pontiff demands certain patronages in every cathedral and abbey, 138. unwillingly returns to Rome, leaving it in Stephen de Langeton’s, the arch- bishop’s, hands to consult the clergy and make reply to the pope, 138. the measure refused, 138. arrival of, A.D. 1237, 148. convokes a general council, 148, 149. summons the abbots of the Black Order to appear before him at St. Martin’s, London, to receive a refor- mation of their statutes, 150. 363 Otto—cont. baptizes prince Edward, afterwards king Edward I., 150. demands fresh procurations, 150. his further endeavour at extortion, 151. recalled by the pope, 152. among the prelates seized at sea, by the emperor, going toa council, 152. verses on the occasion, 152. Ottobon: holds a council at St. Paul’s, where he absolves Simon de Montefort, earl of Leic., and his accomplices, whom he had before excommunicated, 213. holds another council at Northamp- ton, at which he invests prince Ed- ward, the earl of Gloucester, and other nobles with the cross, 213. returns home, with the king’s leave, 213. succeeds to the popedom by the name of Adrian V., 225. Oxenedes, John de, Pref. iii., iv. Oxford: birth of king Richard I. at, 52. disseminators of unsound doctrines at, banished the kingdom, 55. abandoned by the members of the uni- versity of, in consequence of amurder there committed, and of king John’s cruel commands relating to it, 112. celebrations of Christmas at, by our kings 131, 133, 141. hospital at, near the East Bridge, founded by king Henry IIL, 146. meeting at, summoned by the earl of Cornwall, to consider the state of the kingdom, 179, 180. division arises between king Henry III. and the barons in relation to the statutes of, 199. the contention assumes a more decided character, 200. the king seeks and obtains absolution of the pope from his oath to observe them, 200, 204. parliament of, 1264, 204. mint at, 32 Henry III., 293, 285. 364 Oxford castle surrendered to king Stephen, 47. Oxnead, village of, co. Norf., Pref. iv. Oxonia, John de, 53. made bishop of Norwich, 60. Oxoniez, H., comes, 177. tid P. episcopus Winton, 146, 147. Pampesworthe, Thomas de, 304. Pampeworth, Thomas de, 305. Pandulph, the pope’s legate: Pandulph, with his brother Durandus, sent to England by the pope,but returned, unable to work upon the king’s stubbornness, 115. first interview of, with king John, 116. receives the resignation of king John’s crown and kingdom, by a charter, 116. returns through France, taking with him eight thousand pounds of silver, as resitution to Stephen, archbishop of Canterbury, and the other exiles, for their losses, 116. advises the exiled bishops to return peaceably to England, 117. promoted to the see of Norwich, 130. retiring from his legation in England, goes to Rome, 132. consecrated bishop of Norwich, 132. his death, 138. Pantheon Rome, 286. Papacy, contest for the, A.D. 1129, 43. Papal visitation of the religious orders throughout the world, 146. Papal concession of power to the abbot of Clugni for the reformation of all the several priories and cells belonging to his order, 254. Papede, Johannes de, 299. * Parabole ” of king Alfred, 4. Paris : quarrel between the citizens of, 142. scholars and INDEX. Paris—count. reception of king Henry III. at, by the king of France when returning from Germany, 180. university of, in controversy with the Friars Preachers, 187. the university dispersed, 192. mortality at, among the English no- bles A.D. 1261, 199. Paris, Matthew : chronicles of, referred to. 166; Pref. hte = the termination of his noticed, 166. Paris, Walterus de, 299. Paris, Willelmus de, 294. Parliament : held at London, 171. of 1253, in which the violators of church and kingdom, and more especially of the charters of liberties and forests, were excommunicated, ANA gs great, held at London, at which the king asks assistance to enable his son Edmund to take upon him the government of the kingdom of Apulia, 189. held at Westminster, 240, 243, 244, 251. agents from the king of France present at it, 244. Paschal IIL., pope, 36, 37. holds the council of Lateran, 40. death of, 41. Patricius stoicus philosophus, 281. Patrick, St. purgatory of, 50; Pref xlv.— xvii, Paul, St., church of, in London : burnt, ¢. king Stephen, 45. dedicated anew, 151. Paulus, 283. Paulus “ primus heremita,” 282. Paulyn, Robertus, 303, 314, Pauncefot, Grimaldus, 301, 303. Peace proclaimed through England by order of Henry III. at the time of the barons’ war breaking out, 206. chronicle INDEX. Peccham, John de, 261. made archbishop of Canterbury, 229. holds a council at Reading, attended by the bishops of his province, 231. his visitation of the bishoprick of Lin- coln and of the monastery of Ely, 239. death of, 263. Pecche, Hugo, 310. Pecok, Robertus, 296. Pelagius papa, 286. Penne, Alexander de la, 310. Pentecoste, Robertus, 292. Perche, death and interment of the earl of, after the battle of Lincoln, é. Henry III., 127. Period and ages of the world, 1. Pertone, Willelmus de, 302, 303, 304, 305, 309, 310. Pessi, Willielmus de, 124. Peter, king of Arragon : seizes upon Sicily, Calabria, and Apulia as in right of his wife, daughter of Manfred, son of Fre- deric, formerly emperor of the Romans, 237. his kingdom taken from him by the pope in consequence of his contu- macy and disobedience, 241. Peterborough, abbey of, fonnded by king Edgar, 7, 11. Petrus, called Anacletus, contest of, for the papacy, 43. Petrus aur, 299. Petrus filius Clementis, 295. Petrus, 8., 277, 278. Petrus Wyntoniensis episcopus, 124. Phil. Cesarensis, 281. Philip L, king of France, 26, 35. death of, 39, 43. Philip U., king of France : treaty of peace with, 61. joins with king Richard in taking the Cross, 63. takes four castles belonging to the king of England, 63, 365 Philip IL, king of France—cont. agents come from to invite king Richard I. to join in a journey to the Holy Land, 66. quarrel of with king Richard at Mes- sina, 66. their reconciliation, 66. Philip sets out for Jerusalem, 66, 67. returns to his own country, 69. tries to seize Normandy, 85. invades Normandy, 98. . interview and treaty with king John, 92. another treaty, 101- besieges the castles of Andeli and Ruis in Normandy, 105, 106. his overtures to the citizens and cas- tellans of Normandy in 1203, after king John had quitted the country, 106. besieges Butevant and several other castles, 102. prepares for war with king John, 115. death of, 134. Philip III, king of France: coronation of, at Rheims, 217, marries the danghter of the duke of Brabant, 223. makes war upon the king of Arragon, 242. his illness and death at Pampeluna, 242. Philip, son of the king of France, marries the heiress to the kingdom of Na- varre, 241. Philip IV., king of France, coronation of, 244. Philip, bishop of Durham, death of, 110. Philippus clericus regis, one of three who accompanied king Richard I, when coming away from the Holy Land, 78,79. Philippus filius Roberti, 295. Picon, Robertus, 298. “Pima [sc. Pinu], abbatia de, fere ad Ni- chatam,” repaired and enriched by king Richard I., 97. Pin, Thomas de, vicecomes Deyon., 302. 366 Pincerna, William de, founder of Wymond- ham abbey, death of, 46. “ Pinitursum ” in Normandy [se. Ponter- sum |, castle and town of burnt, 145. Pipinus primus, 287. Pirates from Zealand and Holland make depredations upon the coasts of Yar- mouth and Dunwich, 235. Pius I. papa, 280. Pix, trial of the, an. 32 Henry IIL., details of the 291-300 ; Pref. xxvi. Plantagenet, Geoffrey, father of Henry IL., ad. his death, 49. Pleshy, castle of, surrendered to king Stephen, 48. Podio, Ofdend de, 303. Poictou abandoned by king John, A.D. 1204, 107. Poictou, Richard, earl of, takes the cross, 63. Poictevins: substituted for natives of the country as officers of his court by Henry Ti; 147. but subsequently, upon advice, re- moved, 147. Pollard, Michael, 298. Ponte, Johannes de, 250. Ponte, Ricardus de, 294. Pontefract, Peter de, prophecy of, 115. Pontignac, translation of the body of St. Edmund to, 162. monks of, cut off the arm of St. Edmund, 164. “ Pontiniacense monasterium,” 97. Pope: extortions on the part of the, A.D. 1240, 151: | slavery of the church and prelates of England to the, 187. Pope and emperor, peace between the, 145. Pope’s mandate for granting to king Henry III. the ecclesiastical tenths of the kingdom for three years, 171. INDEX. Popes, two created at one time at Rome, A.D. 1068, One, the bishop of Parma, who was driven away; the other, the bishop of Lucca, who remained pope, 30. ‘* Popo papa, qui et Damasus,” 23. Portsmouth, 108. Poterell, Robertus, 294. Pratis, St. Mary de, procession to the church of, 193. Prelates of England grant 52,000 marks to the king, 190. Prestone, Robert de, justice itinerant, fine of, 252. Pretender, a, arises in Germany, repre- senting himself to be Frederic IL., emperor, who had died A.D. 1250, 241. his severe punishment, 243, Pride, Ricardus, 295. Printeys, John de (Pontipara), elected bsihop of Winchester, 236. Prior, Willelmus, 294. Probus, 282. Provence, adjudication in the courts of the king of France relating to, 223. Provinces, cities, &c., enumeration of the, surrendered to the king of France in consequence of king John’s retire- ment from his transmarine posses- sions, 107. “ Psalterium de vita et moribus Tartaro- rum,” 197. Punde, Nicolas de la, 299. Purgatory of St. Patrick, 50 ; Pref. xiv.— Xvii. Q “ Quinque Portuum vadia et stipendia nau- tarum,” 209. Quintain, contest at the, between the youths of London and others of the court, 177. INDEX. R. Rabr, Radulfus, 292. Radepunt, castle of, taken by the king of France, 102. “ Radulfus comes” gives land at Hoveton to St. Benet Holme, ¢. king Canute, 268. Radulfus (first of the name), abbot of St. Benet Holme, 34. believed to have been a Norman, 269. Radulphus, prior of St. Benedict Ramsey : made abbot of St. Benet Holme, 63. extended notice of, 272. covers the roofs of the several build- ings of the abbey with lead, 272. Rain and inundations in the district of St. Edmund; Essex ; and Cambridge- shire, 227, great inundation from, A.D. 1290, 250. Rale, William de : made bishop of Norwich, 150, _ the monks of Winchester desire to have him for the bishop of their diocese, 152. his estimate of the value of his bishop- rick of Norwich, 152. discord between the king and him in consequence of the request of the monks of Winchester, 153. confirmed, contrary to the king’s wish, in the bishoprick of Winchester, 155. having fled abroad, is recalled to the king’s favour, 156. death of, 165. Ralph, earl of Norfolk, flight of, from Nor- wich to Denmark, 31. Ralph [de Turbine], bishop of Rochester : succeeds to the archbishoprick of Can- terbury, 39. his election, 40. consecration, 41. crowns Adelicia, Henry I.’s second queen, 42, his death, 42. 367: Ramsey, monastery of : founded by king Edgar, 7, 10, 11, 48. the abbot of, nominated by king Henry I., ordered to be removed, 38. the abbey deprived of the fair of St. Ives, 169. Randewrthe, 267. Randulfus aurifaber, 296. Reading, royal celebration of Christmas at, 139. Reading abbey : hand of St. James restored to, 51. dedication of the abbey church of, 54. abbots of the Cistercian order sum- moned to appear at, before Rustan- dus, 186. “ Recepta a diversis de subsidio regi facta in guerra sua Wallie versus Leweli- num filium Griffini,’ 301—308. Reddinges, Robert de, justice itinerant, 243. Redham, 267. Redinge, Robert de, a friar preacher, skilled in the Hebrew language, a remark- able convert to Judaism, 225. Reginald : abbot of St. Benet Holme, builder of the great hall of the abbey, 272. his further exertions for the benefit of his monastery, 273. his death (noted in an earlier page), 144, Regnal year, change in the computation of the, ¢t. Henry IIL, 147; Pref. xxiii. Religious houses : severe tallage imposed upon the, by king John, especially those of the Cistercians, 114. great debts of those of England, ¢. Henry III., 197. religious persons forbidden to acquire landed property, 231, Remigius confessor, 285. 368 Res, brother of Griffin, king of Wales, head of, sent to king Edward the Confessor, 25. Resus, prince of South Wales, does homage to king Henry II. and to his son Henry, 53. Reymundus, of the order of Friars Preachers, author of the “ Summa,” 148. Reynerius taliator, 297. Rheims : council of, 48. Philip UI. of France crowned at, 217. Philip IV. crowned at, 244. Rhuddlan, Christmas kept at, by king Edward I., 237. Rhys Maradoc (ap Meredith) : rebellion in South Wales under, A.D. 1287, 246. his death, A.D. 1292, with final sup- pression of all rebellion in Wales, 262; Pref. xxx. Ricardus junior, 299. Ricardus senior, 299. Richard I., king : birth of, 52. his accession to the throne and coro- nation, 65. his generosity to the monks of the Cistercian order, 65. fills the vacant ecclesiastial benefices, 65. his liberality to his brother John, and to his mother, queen Eleanor, 66. goes abroad, leaving certain bishops “ custodes regni,” 66. announces the loss of his seal, 66. quarrel of with the king of France at Messina, 67. the king of France apparently, but not sincerely, reconciled, 67. follows the king of France to the Holy Land, 68. takes Cursac, king of Cyprus, prisoner 68. marries Berengaria, daughter of the king of Navarre, 68. takes the ship called “ Dromund,” 68. captures Acre, 69. INDEX. Richard I , king—cone. his further progress, 69. gives the kingdom of Jerusalem to his nephew Henry, and Cyprus to Guy de Lusignan, 69. takes Darum, 69. joined by the duke of Burgundy, 70. takes 7,600 camels laden with treasure, 70. enters into communication at Jeru- salem with a Syrian religious woman, 70, his interview with a hermit, who pro- phesied that Jerusalem would not be taken, and also his own death, 72. carries the hermit with him to his camp, who on the seventh day after, as he had himself foretold, dies, 73. at Ptolemais, with his army, greatly exhausted, 73. driven towards Cyprus in going to relieve Joppa, 73. arrives at Joppa with a portion of his forces, and relieves the siege, 74. extraordinary valour of, at Joppa, 75, 76. advance of the forces which king Richard had left at Ptolemais, 76. his treasure falling short, and army decreasing, determines on returning home, 77. informed that his brother John was conspiring against him in England, (ee with his queen and sister suffers ship- wreck in crossing the Mediterranean, rice reaches Corfu, 78. purchases three rubies, 79. one of which leads to the identification of his person when retreating from the Holy Land, 79. his identity recognized, 79. escapes, but intelligence having been forwarded to the duke of Austria, he is intercepted and thrown into prison, 89. the duke of Austria sells king Richard to the emperor 82. INDEX, Richard I., king—con¢. his treatment of the king, 82. the king’s reply in defence of himself to the emperor’s various accusations, 83. king Richard agrees to pay 150,000 marks for his ransom, 84. contributions levied in England for the payment of it, 84. his release and return to England, 85. splendid appearance of the heavens at the moment of his arrival, 85. visits the shrine of St. Thomas, at Canterbury, 85. pays his devotions at St. Edmund's shrine, 86. besieges and takes Nottingham castle, 86. crowned again at Winchester by Hu- bert, archbishop of Canterbury, and afterwards crosses to Normandy, 86, 87. his capture of the archbishop of Beau- vais and his archdeacon ; the pope’s remonstrance and the king’s reply, 89. discord with the king of France, 90. subjugates Flanders, 91. truce with the king of France, 91. proceeds to Poictou to suppress a re bellion, and besieges the castle of Chaluz, 91, 92. wounded by an arrow, 92. particulars of his last illness and death, 92,95. — orders his body to be interred at Fon tevraud, and his heart at Rouen, 95. his bowels in the church of the castle of Chaluz as a gift to the Poictevins, 96. verses on his death, 96. a house of Preemonstratentians founded by ‘him in Aquitaine, 97. “ Abbatia etiam de Pima [sc. Pinu] fere ad Nichatam” repaired and en- dowed by him, 97, his second seal, 97, | 369 Richard II., duke of Normandy, death of, 18. Richard, duke of Aquitaine, and Geoffrey, earl of Britanny, join their brother Henry against their father, king Henry II., 59. Richard, brother of Henry HI. : birth of, 110. _ afterwards earl of Cornwall and king of Germany, 177, 292, 300. receives knighthood, and subsequently goes to Gascony, 137. he is received at Bordeaux, 137. made earl of Cornwall by his brother, and earl of Poictou, 137. military force sent against him by the king of France defeated, 138. returns to England, 140. marries Ysabella, countess of Glouces- ter, 145. brings about a truce between the sol- dan of Babylon and the Christians, 152. arrives at the port of Trapani, 152, met on his return to England by the king, 153. crosses with the king to the continent, 154. returns with other of the nobles to England, 154. marries Sinchia, sister to the queen of England, 155. honours heaped upon him by Blanche, queen of France, 164. his reception at Lyons, 164. receives news of the successes of the Saracens, 164. buffaloes sent to him from abroad, 170. his anger upon being deprived of Gascony, that it might be given to prince Edward, 171. his refusal of aid to the king, his brother, to support an expedition to Apulia, 184. elected king of Germany, 187. invited to take possession of the king- dom by the archbishop of Cologne, 190. A A 370 Richard, brother of Henry III.—cont. his departure, arrival at Aix la Cha- pelle, and coronation, 190. makes his son Henry a knight, 190. enumeration of the parties present at his coronation, 190. description of his further reception in Germany, 191. the king of Spain discontented at the earl of Cornwall’s election, 192. his extravagant expenditure, 194. gives certain of his possessions in England to his son Henry, 194. transfers his lands and makes away with his property in England to meet his German expenses, 194. his return, 198. taken prisoner at the battle of Lewes, 202. death of, at Berkhampstead, 218. interred at Hales in Shropshire, 218. Richard, earl of Gloucester, death of, 199. Richard, earl of Poictou : homage of for his father’s land, 63. takes the cross, 63. Richard, natural son of king John, said to have been the person who killed the monk Eustachius, 127, 129. Richard [Wethershed], chancellor of Lin- coln : made archbishop of Canterbury upon the cassation of Walter, a monk there, 142. his death, 145. Richard, bishop of Chichester: canonization of, 199. translation of, 226. Richard, abbot of St. Alban’s, removes the remains of St. Oswin, king and martyr, to the church of Tynemouth, 40. Richard, prior of St. Benet Holme, 195. Richard, abbot of Westminster, made the king’s treasurer, 234, 301. Richard, prior of Durham, made archbishop of Canterbury, 60, INDEX. Richerus, fifth abbot of St. Benet Holme, 269, completes the “ campanarium occiden- tale” of the monastery which abbot /Elwold had left unfinished, 270. his conduct in the abbacy detailed, 270. his death, 42. Ringesfeud [otherwise Ringgefulde], William de, abbot of St. Benet Holme, 169, 274. Rinne, Thomas, 295. Robbery ordered by Henry I. to be punished by hanging, 39. Robechild, Johannes, 296. Robert, bishop of Chester, 33. Robert, prior of St. Benet Ramsey : made abbot of St. Benet Holme, 273. occurrences during his abbacy, 274. makes additions to the abbey offices, 274, Robert, prior of St. Edmund’s, resignation of, 231. Robert IL, duke of Normandy, his death, leaving a son ‘“ Willelm Bastard de Herleva concubina,” 20. Robert Curthose, eldest son of William the Conqueror, 18, 29, 33, 34, goes to Italy, 29. afterwards to the Holy Land, and subsequently returns to Normandy, 29. goes to Jerusalem, 35. returns from Jerusalem, 37. defeated by his brother at the battle of Archebrai, 38. condemnation of, 39. his death, 44. buried at Gloucester, 44.’ Robert, bishop of Chichester, A.D. 1085, ~ 33. Robert, bishop of Lincoln, A.D. 1250 : returns from Rome, 155. cites the religious of his diocese to appear before him respecting their churches and revenues, 168, INDEX. Robert, bishop of London, succeeds Edsi in the archbishoprick of Canterbury, a Norman, related to William the Conqueror, 24. Robert, dean of Sarum, made bishop of the diocese, 216. Robert, prior of Ramsey : made abbot of St. Benet Holme, 149. death of, 169. Robertus cissor, 298. Robertus filius Johannis, 296, 298. Robertus filius Nicholai, 295. Rocestria, Salomon de, 243. Rochelle. See Rupella. Rochester, bishop of, returns from. Rome, A.D. 1257, 191. Rochester castle, siege of, t. king John, 120. Rodmarke, W. de, 303. Rodulphus, earl of Habsburgh, chosen king of Almaine, 222. Roff, Salomon de : justice itinerant, 243. fined, 248, 252. Roger, archbishop of York : who had been excommunicated by the pope in consequence of the corona- tion of Henry the younger, re!eased from the interdict, 58, 59. Latin verses on the occasion, 59. Roger, bishop of London, 147. Rogerius le mercer, 298. Rogerius filius Willielmi, 299. Rokesle, G. de, 303, 307. Rollesby, 267. Roma, 280. Romans and Italians, inquiry ordered as to the amount of rents in England ree ceived by, ¢. Henry HI., 157. Rome : council held at, 42. fall of a portion of the church of St. Peter at, 241. Romescot, 18. Ros, William de, one of the claimants for the crown of Scotland, A.D, 1291, 953, 254. Rose, Robert, one of the king’s justiciaries, t, Edward L., 158, See Roff. 371 Rosemude, Thomas, 292, Rothelan, 308. Rothinge, Willielmus de, “‘vicecomes Norff, et Suff.,” 302. Rouen : flight of the king of France from the siege of, 60. again besieged, 85, Roxburgh restored to the king of Scots by king Richard IL, 66. Rubeus, the count, makes oath that he had no concern in the death of Henry of Almaine, 222. Rubeus, Petrus, 151. Ruffus, Walterus, 294, Runnymede, king John agrees to meet the barons at, 119. “ Rupe de Andeliaci,” siege of the castle de, 107. ; Rupella, castle of, among those abandoned by king John, A.D. 1204, 107. Rus, Hugo le, 290, 296. Rus, Stephanus le, 296. Russelle, Rogerus, 299. Rustand de Wasconia : sent to England by the pope for the collection of tythes, 183. also to release king Henry III., on certain conditions, from his vow of going to the Holy Land, 183. the prelates of England assemble to make reply to him, 185. preaches at St. Edmundsbury, 185. abbots of the Cistercian order sum- moned to appear before him at Reading, 186. tyranny of, over the prelates, 187. Ruwallan, brother of Griffin, king of Wales, 26. Sabinus papa, 286, Saham, Willelmus de, justice itinerant, 243 king Edward I.’s generosity to, 252. “ Sainte Chapelle” at Paris, building of the, to receive the Holy Cross, 152, AL 2 372 Saladin : takes Joppa, 73. flight of, with his army after Richard I. had raised the siege, 74. returns with his army to the siege, 75. again defeated by king Richard, 75. death of, 78, 84. Salisbury, order of canons established in the church of , 38, 39. Salopie, ‘‘ recept. de quintadecima comita- tus, per Bogonem de Knouille,” 305. Saltrey, Henry monk of, his “ Narratio de Purgatorio S. Patricii,” Pref. xvi. Sampson, prior of St. Benet Holme, after- wards elected abbot, 144, 149, 273, 275. Sancta Frideswyda, Ricardus de, archid. Buckinghamiez, 256. Sancto Claro, Willielmus de, 303, 310. Sanecto Lando, Johannes de, vicecomes Sumerset, 303. Sancto Mare, Ingaunus de, 299. Sandwich, arrival of king Richard I. at, in his return from the Holy. Land, 85. Saphadinus, the successor of Saladin, 84. Saracens, slaughter of, at the taking of the city of Nuchers, 215. Sarsorius, Willelmus, 295. Saviour, reported discovery of the coat of, without seam, 51. “ Sarcam, novum castrum super,” in Anjou, 145. Sauue, castle of, taken by king John, 121. Saxi, donation of land by, to St. Benet Holme, ¢. king Canute, 267. Seabellis, Jacobus de, chosen to the papacy, assumes the style of Honorius IV., 246. “ Scardeburch,” rent of exx. marks granted by king Richard I. to the chapter of the Cistercian order from the church of, 97. Scermugge, Rogerus : succeeds to the bishoprick of Norwich, 209, his consecration, 209. INDEX. Scawerbur, Nich. filius Nicholai de, 296. Schopesham, 272, 273. Scoewille, Gaufridus de, 295. Scothowe, 267. ecclesia de, 274. Scotland among the territories which belonged to Canute, 19. southern parts of, ravaged by king Stephen, 46. state of upon the death of Alexander 1ils 255, controversy respecting succession to the crown of, 255. kirg Edward recognized as its su- perior lord, 255. John de Baliol and Robert de Bruce the two chief competitors for imme - diate possession of the crown, 255. commissioners appointed to make settlement of the claim, 255, 256. enumeration of the minor claimants, 256. Deeds of settlement and of seisin on the part of the competitors, as or- dered by king Edward to be entered upon the chronicles of the abbey of St. Edmund, 257, 259, - Scutage, payment of, to the Danes, A.D 1007, 290. Scutages of later times, 137, 145, 154, 198, 243. examination of such as had been called for between the second and forty- second year of king Henry III., 198. scutage “pro exercitu Wallia,” 243. Sea: irruptions and encroachments of the, 36, 62, 161, 168. great irruption of, at Yarmouth, Dun- wich, Ipswich, and their neigh- bourhoods, affecting various other places also throughout England, 245. another irruption occasioning great mischief to the town and priory of Hickling, 247, INDEX. Seal of king Richard I., announcement of the loss of the, 66. religious and others to whom charters had been granted compelled by king Henry III. to secure them under a new seal, 139. alteration of the seal of Henry III., 199. Segrave, Stephanus de, “ miles et literatus,” made justiciary, 146. Seia, Gilbertus, 299. Seleby, Andreas de, 297. Seleby, Johannes de, 297. Senare, Willelmus, 299. Sergius papa, 287, 289. Severinus papa, 286. Severus imperator, 281. Shaftesbury, nunnery of, founded by king Alfred, 4. Sheep, mortality among the, in Lindsay and through England, A.D. 1276, 226. Shepherds, French: confederacy of the, 167. their attack upon the university of Orleans, 167. Simon de Montefort’s opposition to them, 167, 168. Shrewsbury, officers of the mint at, 32 Henry III., 295. Sidon, the bishop of, celebrates mass at Jerusalem, where it had ceased to be performed, 234, Silvester, Hugo, 294. Simeone, Henricus, 295. Simon, prior of Norwich, election of to the bishoprick of Norwich set aside, 150 Simon, abbot of St. Edmund’s, death of, 230. Simon filius Rogeri, 295. Simplicius papa, 285. Sinanan, 80, Sinchia, sister to the queen of England, countess of Cornwall, 155. delivered of a son, named Edmund, 163. death of, 199. Sinebald, the cardinal, elected pope under the title of Innocent IV., 155. king 373 Sisinnius papa, 287. Siward, Walterus, 298. Sixtus papa, 279. Sket, miles, his donation of land at North- walesham to the monastery of St Benet Holme, 267. Soccingi, Girardus de, 120. Sodentone, Thomas de, justice itinerant, 252. See Sudingdon. Soldan of Babylon: truce between the, and the Christians, 152, 183. release of prisoners by the, 172. takes the city of Antioch, 213. Soldan of Damascus, 183. Somertone, 267. Sother I., 280. Sotherus papa, 280. Soules, Nicholas de, one of the claimants for the crown of Scotland, A.D. 1291, 253, 254. Southwark, church of St. Mary: order of canons established in the, 39. church of St. Mary burnt, 115. Sowy, Godefridus de, 298, Spain: invasion of, by the king of Morocco, “ Mira Mumelin,” 88, 89. the king of, discontented at the elec- tion of Richard, earl of Cornwall, to be king of Germany, 192. asserts his claim to that kingdom, 195. death of the queen of, lady of Pon- thieu, mother of Eleanor, queen of England, 230. Spalding, priory of, 11. Spari, Henricus, 297. Speciarius, Thomas, 297. Spiciarius, Radulphus, 292. _ Spineto, Peter de, elected pope by the name of John XX., 225, 226. Staff., “Prior S. Thome juxta, collector xxx" in divers. comitat., 4. Edw. I.,” 306. Stalre, Ralph, the donor of land at Suth- walesham to St. Benet Holme, 267. Standone, Petrus de, 292. Stanes, Adam de, 292, 374 Stanes, Alexander de, 296. Stanes, Thomas de, 292. Stanforde, Adam de, 295. Stephani beati, prothomartyris, corpus, 284, Stephanus papa, 288, 289. Stephen, nephew of king Henry L.: swears allegiance to the empress Ma- tilda, but breaks his oath, 45. accepted for king by the nobles, 45. his perjuries, 45. passes over to Normandy, 45. ravages the southern part of Scotland, 46, receives Henry, the king of Scotland’s son, as a hostage, 46. taken prisoner by the earl of Glou- cester and sent to Bristol castle, 47. exchanged for the earl of Gloucester after the latter had been taken prisoner, 47. castle of Oxford surrendered to him, 47. seizes the castle at Chester, 48. crowned at Lincoln, 48. agreement of, with Henry, duke of Normandy, 50. death of, and interment at Feversham, 50. Stephen IX., pope, death of, 25. Stigand, archbishop of Canterbury: episcopal invasions of, 24. the pall granted to, by pope Stephen LX 25. taken by William the Conqueror, to- gether with his other English pledges, to Normandy, 30. deprived of his archbishoprick at the council of Winchester, 30. Stigand, bishop of Worcester, interdiction of, by pope Alexander II, 26. Stirchesle, Walterius de, “ collector tri- cesime in com. Laneastr.,” 306. Stirchesle, Willelmus de, 243. Stoke, Rogerus de, “ collector tricesime in comitatu Wairr.,” 305. INDEX Storms: succession of, at sea, A.D. 1180, 61. considered as presages of particular calamities, 84. and inundations, 164, 169, 232. Stratford, near London, king Henry IIL at, in 1267, 212. Stratone, Adam de, wealth of, conviction and punishment of, with the justices itinerant, the possessor of the reputed crown of king John, 252. Styrkesle, Walterus de 244. Sub Muro, Thomas, 295. Sudingdon, Thomas de, justice itinerant, 244, 252. Suffolk, ‘‘acies bellatrices in Northern lights ?, 240. aere.” Sun: circles seen in the, 38, eclipses of the. See Eclipse. “ Sunemannus interfectus est, cum fatribus “suis, primus inhabitator loci St. ‘* Benedicti de Hulmo,” 288. Suthfeud, William de, chosen bishop of p Norwich, 155. Suthwalesham, land at, given to St. Benet Holme by Ralph Stalre, 267. Suthwalesham, Nicholas de, abbot of St. Bennet Holme, 276, Swantone, 267. manerium de, 273. Sweyn, king: ravages Norwich, 12. enumeration of his ravages through the counties of England, Pref. xii., xiii. Canute sends the sons of Edmund Ironside to him to be slain, but Swein sends them to Hungary, 16. “Swein rex Dacorum navigio venit “ Norwyci.” 290. “ obitus,” 290. Sweyn, son of king Canute: succeeds to the kingdom of Norway, 19. his flight from Norway, 23. Swithunus episc. Wintoniensis conseeratur; 288. Sybeton, abbey of, founded, 49. INDEX. Syleby, manerium de, 271. “Sylvaticus, ignis aéreus vulgo dictus,” 24, ) Sylvester [de Evesham], bishop of Worces- ter, 124. Symacus, 281, 284. “* Symon qui et filius Caphe,” 278. Syrian religious woman enters into com- munication with king Richard I. at Jerusalem, 70. Syward, earl of Northumberland, death of, 26. AR b: Tailure, Henricus le, 297. Taliator, Raynerius, 297. Tanure, Robertus le, 297. Tany, Lucas de, slain, whilst recon- noitring, by the Welsh, 237. Tartars: 2&0 p24. m p. 23 population and military force of the, A.D. 1258, 197. occupy the kingdom of Jerusalem, 229. the king of the, takes the soldan of Babylon prisoner, 236. 2 3¢ Taxation of the spiritualities of the clergy, A.D. 1291, 256. Tedmerche, Johannes de, vicecomes Oxo- nie, 302. Tempest, extreme, of the year 1222, 133. another, 192. “ Textus antiquus magnus, imaginibus gemmisque pretiosis, circum-orna- tus,” 274. Templars : rise of the order of, 41. device upon their seal, 41. two brothers of the, propose an in- terview between king John and Pandulph, the pope’s legate, 116. exception in relation to the goods of the, 211, 213. Templars and Hospitallers, defection of from the emperor Frederic in the Holy Land, 143. 375 Temple, New, interment of William Ma- reschal at, 130. Temple, Old, at Paris, reception of Henry IIL. at the palace of the, when 1e- turning from Gascony in 1254, 180. Tenths, exaction of, by order of the coun- cil of Lyons, 225. Terling, Essex, death of William, bishop of Norwich at, 246. “ 'Testamenta xii. patriarcharum,” 155, Tewkesbury, celebration of Christmas at, by king John, 107. Thames, river : head of Harold I. thrown into the, 21. failure of water in, A.D. 1114, 40. - water of, exceeds its usual limits, 155. Thebea Legio, 282. Theobald, abbot of Bee : made archbishop of Canterbury, 45. crowns king Henry IL., 51. death of, 53. Theobaldus Leodiensis : elected pope, taking the name of Gregory X., 217. his consecration, 217. Theodorus Magnus, 284. Theodorus papa, 286. Theodosion interpres, 280. Theokebir, Nicolaus de, 295. Thetford : church of the Holy Trinity at, 11. see of the Kast Angles removed to, 30. Arfastus, bishop of, 33. William, bishop of, 33. bishoprick of, purchased by Herbert, who had been prior of Fescamp, 35. transfer of the see to Norwich, 35. Thiparun, Willelmus de, 297, Thirne, 267. Thomas aur, 296. Thomas, St., of Canterbury ; translation his remains from the crypt of th cathedral, 131. See Becket. Thomas, archbishop of York, death of. A.D. 1100, 37. Thomas, abbot of St. Benet Holme, 53; his death, 62, 376 Thomas the archdeacon, 225. Thorendune, G. de, one of the king’s jus- ticiaries, t. Edward I., 258. Thorney abbey, founded by king Edgar, io Lis Thunder ; heard throughout England, Ireland, Wales, and France, on Christmas night, A.D. 1172, 59. dreadful, 146. thunders and great inundations, 154. great thunder-storm at London, A.D. 1290, 254. Thurh, aurifaber, 299. Thurgartone, 268. Thurnham, Stephen de, seneschal of Anjou, seized by Richard, son of Henry IL., 64, Thurstan, abbot of Glastonbury, outrage perpetrated by, upon his monks, 32. Thurstan, 268. epitaph inscribed upon his tomb, 269. Tidmers, Johannes de, “ collector tricesime incom. Norff. et Suff., 4 Edward L,” 306. Tinctor, Philippus, 298. abbot of St. Benet Holme, Tithes of England, Scotland, Ireland, and Wales : Rustand de Wasconia sent to England by the pope for the collection of the, 183. Toarz, castle of, among those abandoned by king John, A.D. 1204, 107. Torand, Thomas, 299. Toulouse, abandonment of the siege of, by Louis the dauphin, 130. Tours, council of, A.D. 1163, 53. Tovi, Michael, a citizen of London, execu- tion of, 226. ‘Tovy, Michael, mayor of London, 291. Traci, William de, one of the murderers of Becket, 58: INDEX. Treachery, intended disclosure of, on the part of France, 122. “Trenchebarbe,” textus dicitur, 116. Treves, death of the bishop of, A.D. 1258, 196. Tripoli taken by the Saracens and de- stroyed, 251. Trivalli, fortress of, king Richard I.’s prison, 82. Trobbleville. See Frouville. Truce between king John and the French king, A.D. 1206, 108. Evangelii qui Trumpetone, Rogerus, 310. Tuche, Lord Alan dale. Sce Zouche. Tunbertus, archbishop of Milan, created pope by the name of Urban IIL, 62. Turbe, William : consecrated bishop of Norwich, 49. his death, 60, 275. Turg, Henricus, 299. Turonica, among the provinces abandoned by king John, A.D. 1204, 107. Turs, Nicholas de, justice itinerant, 215. Tutingtone, 267. Tynby, 309. Tynemouth ; restoration of the church and founda- tion of the monastery of, 34. remains of St. Oswyn removed to, 40. Tyrrel, Walter, slays king William Rufus in the New Forest, 36. Tyrus, 278. Tybenham, 267, 272. Tyberius imperator, 286. V. Val de Dunes, battle of, 23. Valence, William de, half brother of king Henry III. : comes to England, 161. son of Isabella, queen of king John, by Hugh le Brun, her second husband, 203, INDEX. Valencia, William, son of William de Valencia, slain by the Welsh when reconnoitring, 235. Valentinianus, junior, 280, 284, Valentinus, 283, 284. Vallibus, John de, justice itinerant. 243. Verdenel, Rob., fil. Thome, 291, 297. Vernouil, flight of the French from their camp at, 87. ; Vesci, Eustachius de, slain, 122. Vescy, John de, a claimant for the crown of Scotland on the part of his father, A.D. 1291, 253, 254. Visitation of the justices itinerant in Norfolk, 243. injury inflicted by it on the bishop of Norwich and his clergy, 244. Victor II., pope, death of, 25. Victor IIL, pope, 32. Victore, Hugo de Sancto, chronicle by, when written, 43. Viginus papa, 280. Vilain, Hugo le, 296. Visitation, papal, of the religious orders throughout the world, 146. of the monks “ Nigri Ordinis ” through- out France ordered by the pope, but compromised, 178. Vital, Will., “ vicecomes Lond.,” 291. Viterbo, Henry of Almaine murdered at, in his return from Africa, 216. Vivus, first abbot of St. Edmund's, 290. “ Vizeleacum,” meeting of king Richard I | and the king of France at, 67. Vrie, Humbertus de, 246. By Ulf, episcopus, interred at Rheims, 24. Urban II. : consecrated pope, 34, death of, 36, 40. Urban IIL, Tunbert, archbishop of Milan, made pope by the name of, 62, 377 Urban IV. : chosen pope, 199. death of, 246. Usury, increase of, 4. Henry UI, 197. W. W [de 8. Marie Ecclesia] Londoniensis episcopus, 117. Wada, manor of, near Lynn, obtained by the abbey of St. Benet Holme after the loss of Grengeville, 258. Walden, castle of, surrendered to king Stephen, 48. Walderus comes, See Waltheof, 31. Walerun, Robert, joursey of, with the bishop of Hereford to Rome, 184. Walery, St., castle of, 34. Wales : William the Conqueror “ in suam do- minationem accepit,”A.D. 1071, 31. expedition of Henry II. against, 52. king John goes to, and penetrates to Snowdon, 114, army sent against, under Henry de Lacy, earl of Lincoln, 226. completion of the conquest of, by Edw. 1, 236. final suppression of rebellion in, A.D. 1292, 20S CL7efe ex xe, AXE account of the monies raised and ex- pended by king Edward I. in the reduction of Wales, 10th to 13th of his reign, 301—311; Pref. xxx. Walesdun, se. Val de Dunes, battle of, 23. Walesham. See Northwalesham. Walesham, Nicholas de, abbot of St. Benet Holme, 225. Walfrannus episcopus, 287. Wallingford : Christmas celebrated at, 155. terms of agreement made at, betwecn Ifenry duke of Normandy, and king Stephen, 50. Christmas celebrated at, 158. officers of the mint at, 32 Henry IIL, 296. 378 Wallingford—cont. king Henry II. celebrates his Christ- mas at, A.D. 1244, the guest of his brother Richard, 155. Walo: the papal legate, 124, 126. leaves England much enriched, 130. Walpole, Ralph de, consecrated bishop of Norwich, 249. Walsingham, king Edward I. and his queen pay their devotions at the shrine of our Lady of, 250. Walter, Hubert : made bishop of Salisbury, 65. afterwards, when archbishop of Canter- bury, A.D. 1194, crowns king Richard I. at Winchester after his return from the Holy Land, 86, 87. Walter, bishop of Carlisle, enters the order of Friars Preachers, 159. Walterus aur, 299. Waltham abbey : the body of Harold interred at, 28. secular canons removed from, and regulars introduced, 60. charter granted to, of special liberties upon vacancies in the abbey, 177. Waltheof, earl : death of, 31. interred at Croyland, 31. Walton, Simon de, bishop of Norwich : his consecration, 197. his death, 209. Waltone, terra domini Thome de, 275. Wandegisilus, S., abbas, obiit, 287. Wandering Jew, the, 141. Wardon, abbot and convent of, injury done to, by king Henry the third’s pro- ceedings in regard to free warren, 174, Warren, the earl of, and Hugh Bigod, fly "from the fight at Lewes, and cross the sea, 203, Warren, John, earl of, wounds the Lord Alan de la Zouche in Westminster hall, 215. INDEX. | Warren, William de, son and heir of John de Warren, earl of Surrey, murdered in a tournament held at Croydon, 245. Warwic, H., comes, 177. Wauton, Simon de, bishop of Norwich. See Walton. Waxstonesham, 267, 270. Weather, extreme darkness of, at the open- ing of the year 1292, 256. Weights and measures ; uniformity of, ordered by king Richard L, A.D. 1188, 65. privileges in respect of, granted to the convent of St. Edmund’s, 224. Welles, Hugh de, bishop of Lincoln, death of, 147. Welch : both rich and poor, come to do homage to king John, 112. made subject to the English laws, 169. irruption of the, A.D. 1256, 188. rise against their new English prince, 189, irruption and successes of the, in 1257, 191, 192. their endeavour to get the Scots to join them, 192. further successes, 192. the North and West Welch combine, joined by Griffin de Grundefelde, 192, continuance of the war with the, 193. seize a castle on the border, 196. Wenge, Robertus, 297. Wenlock, church of, founded by earl Leo- fric, 25. West-Acre, priory of, consumed by fire, 245, Westmele, Ricardus de, 279. Westm, Edwardus de, 292. Westminster : festival of Christmas celebrated at, 115, 137, 147, 152, 153, 251, 256. meeting of the king and nobles at, 132: fire in the palace, 200. a new fair at, ordered by the king, 161. INDEX. Westminster—cont. parliament held there, A.D. 1285, 241, 243. agents from the king of France pre- sent at it, 241. another parliament, A.D. 1286, at which agents from the king of France were present, 244. all the justices itinerant summoned to attend it, 244. the justices itinerant again summoned before parliament, A.D. 1290, when judgment was passed upon them, 251. Westminster abbey : building and endowment of, by king Edward the Confessor, 23, 27. first stone of a new Lady chapel at, laid by king Henry IIL, 131. impression of a foot in white marble from the Holy Land, represented as that of our Saviour, given by king Henry III. as a relic to the church, 163. Alphonsus, son of Edward I., interred at, 238. Eleanor, queen of Edward I., interred there, 251. Westminster hall inundated by the Thames A.D, 1242, 155; Pref. xxv. Westmele, Ricardus de, 299. West Wallia, 309. Westwoed, priory of, founded, 81. Whit, Laurentius, 295. White Monks, in opposition to the interdict, A.D. 1208, perform sacred duties, and are again excommunicated, 112. Wicke, Gaufridus de, 296, 297. Wilfricus, “sanctus anachorita,” death of 51, “‘ Willelmus ardens,” story of a malignant spirit at Frouville in Normandy, so naming itself, 222. Willelmus aur, 293, 297, 299. Willelmus filius Johannis, 295. Willelmus filius Ivonis, 297. Willelmus filius Radulfi, 297, 298, Willielmus filius Hugonis, 296. 379 William, the surname of, peculiar to the dukes of Aquitaine and earls of Anjou, 50. William, duke of Normandy (“ Nothus, id est Bastardus ”) : afterwards king William the Con- queror, 18. “ qui dum esset sub tutela regis Fran- corum tota Normannia fiscus regalis erat,” 18; the Normans averse to receiving him as their duke, they fight at Wales- dune, and are defeated, 23, 24. his visit to England, and reception from king Edward the Confessor, 24, Cenomannia conquered by him, 26. arrives in England, and overthrows Harold, 28, 291. his coronation, 28. goes to Normandy, 29. confiscates and distributes the posses- sions of the English, 29. his religious character, 29. monasteries founded by him, one in England and one in Normandy, 29. his sons enumerated, 29. founds the abbey of Battle, in Sussex, 30, 291. goes to Normandy with Stigand the archbishop and his English pledges, 30, despoils the English monasteries of the treasure which the richer English had deposited in them, 30. goes to Scotiand, where he receives the homage of the king, 31. visits the shrine of St. Cuthbert, at Durham, in returning home, 31. again reduces Cenomannia, 31. after taking large sums of money from the English, goes again to Nor- mandy, 32; his character for bravery, 32. fights the battle of Gerbereie against his son Robert, 32. subdues Wales, 32. 380 INDEX. William the Conqueror—cont. demands six shillings upon every hide of land in England, 32. acquires treasure “ quocunque modo,” 33. gives three bishopricks to three of his chaplains, 33. forms the Domesday survey, A.D. 1086, 33. his testamentary disposal of his several territories and of his treasure, 33. h's death, 33. burial at Caen, 33. great treasure of, 33. William Rufus, king : wounded in the battle of Gerbereie,32., distributes his father’s treasure, 33. ornaments his father’s tomb, 33, 34. coronation of, by archbishop Lanfranc, 34, opposes his brother Robert, 34. conspiracy of the nobles against him, 34. promises reform of the law, 35. sends money secretly to the king of France, 35. forgets his promises, 35. makes Anselm archbishop of Canter- bury, 35. his extortions, 35. death of, 36. review of his reign, 36. interred at Winchester, 36. William and Richard, sons of Henry L.: drowned on their return from Nor- mandy, 4]. Latin verses on the occurrence, 42. William, son of Henry, duke of Normandy: birth of, 50. his death, 51. William, king of Scotland, surrenders him- self to king Henry IL, 60. William, [Corboyl], archbishop of Canter- bury, seeks the papal legation in England, 44. William [de S. Marie Ecclesia] : bishop of London, 111. return of, from Rome, A.D. 1212, 115. | | William, St., archbishop of York, fle - bright oil from his tomb, 134 | William, bishop of Ely elect, ordain. y priest at Ily,in the parochial chure of Ely, 253. William, bishop of Norwich, death of, A.D. 1288, 249. William, bishop of Thetford, 33. William, abbot of St. Benet Holme, by whom the chapter house and dormi- tory of the monastery were completed, notices of, 55, 188, 271, 275. Wilton, monastery of nuns founded at, by king Edgar, 7. | | Wiltonia, officers of the mint at, 32 Henry LIL, 294, 298. Wimburne, Thomas de, 292. Winchecombe, Gilbert son of Joan, countess of Gloucester, grandson of Edward 1 OTH at, Zao. Winchester : Edward the Confessor, anointed king ates new minster at, completed by king Edgar, 7. council of, 30. king William Rufus interred at, 36. king Richard J. crowned a second time, at Winchester, 36, 37. royal celebrations of Christmas at, 108, 110, 130, 182, 137, 138, 145, 148, 150, 152, 160, 16], 163, 167, 174,185; 201. officers of the mint at, 32 Henry III. 294. monks of, desire to have William de Rale, bishop of Norwich, made bishop of their diocese, 152. meeting of Simon de Montefort and the barons at, to declare their ad- herence to the statutes of Oxford; the king in anger expresses his dis- trust of the barons in consequence, and the barons give back their homage, 205. INDEX, Winchester—cont. conduct of Henry III. to the citizens of, when celebrating his Christmas there, A.D. 1253, 174, 175. Henry de Blois, bishop of, holds a council at London, A.D. 1142, 47. “recept. de exitibus episcopatus,” 303. Windsor : Matilda de Brause and her son thrown into prison at, and starved to death, 113. king John celebrates Christmas at, 115. storm at, 169. Margaret, daughter of king Edward [., born at, 224, Mary, daughter of king born at, 239. Alphonsus, son of king death of at, 241. Winter, severity of the, A.D. 1292, 257. Witbred, Walterus, 298. Withelarde, Johannes, 299. Whfric, first inhabitant of the “locus Hol- mensis,” 267, Wifricus, 17. Whfricus laicus gives land at Hecham to St. Benet Holme, t.king Canute, 268. Whlfstan : who had been prior of the church of Worcester, raised to the bishoprick, in the room of Stigand deposed, 26. death of, 35, translation of the remains of, 160. Edward I., Edward I., Wlhamtone, Henry, justice itinerant, 215. Wistan, grandson of king Arthur, tomb of, found in Wales, 30. Wlstan, abbot of Gloucester, 25. Woctone, Johannes de, vicecomes Wiltes, 302. Worcester, city of : burnt, 40. royal celebrations of Christmas at, 119, 146, 148, 233. Llewellyn, prince of Wales, married at, to Eleanor, daughter of Simon de Montefort, 228, 229, 381 | Wormhol, Petrus de, 294. Wybert, archbishop of Ravenna, a candi- date for the papacy, A.D, 1084, 32—36. Wybertus. See Clemens. Wychingham, 268. Wyke, Hugel de, 3038, Wylaund, Thomas de, chief justice de banco: removed from his office and sent pri- soner to the tower of London, 250. his further punishment, 248. Wylughby, Philippus de, 203, 307, Wymondham abbey: founded by Wm. de Pincerna, son of the earl of Arundel, 46, 60. chapel of St. Thomas there, 60. interment at, of William de Albini, third earl of Arundel, 132. “ Wyncestria, Henricus de,” the cognomen of king Henry III., 203. | Wynchelsey, Robert de, archdeacon of Middlesex, made archbishop of Canterbury, 259, Wynlertone, 267. Y Yarmouth: depredations of pirates upon the coast of, 235. inundation from the sea at, 242. more extraordinary irruption of the sea at, A.D. 1236, 245. Years, summaries of the condition of wea- ther, &c., through successive years, 149, 150, 152, 153, 155, 157, 158, 160, 161, 163, 166, 170, 174, 178, 181, 185, 188, 189. Yoel, Thomas, 297, 382 INDEX. York: marriage at, of Alexander, king of Scotland, with Johanna, sister of king Henry III, 132. royal celebrations of Christmas at, 114, 140, 170. celebration of Christmas with the king of Scots at, 144. * again, when the king of Scotland did homage to king Henry, 170. officers of the mint at, 32 Henry II, 294, 297. archbishop of, made regent of the kingdom during an absence of the king upon the continent, 153. Yvo. ‘‘ Inventio sancti Yvonis et sociorum ejus,” 290, Zealand and Holland, ppt rs of pi- rates from, 235. Zenon imperator, 285. “ Zosimus papa constituit benedictiones cerei in Pascha,” 285. Zouche, lord Alan de la, wounded in West- minster hall by John earl of War- ren, 215. Zouche, Roger de la, 215, ; cua 7 LONDON: Ce F's wh Printed by GrorGgEe E. Eyre and WILLtAM SPorriswoopr, Printers to the Queen’s most Excellent Majesty, > For Her Majesty’s Stationery Office. LIST OF WORKS PUBLISHED By the late Record and State Paper Commissioners, or under the Direction of the Right Hon. the Master of the Rolls, which may be had of Messrs. Longman and Co. PUBLIC RECORDS AND STATE PAPERS. XOTULORUM ORIGINALIUM IN Curia Scaccartt ABBREVIATIO. Henry IiJ.—Edward III. Edited by Henry Piayrorp, Esq. 2 vols. folio (1805—1810). Price, boards, 12s. 6d. each, or 25s. CALENDARIUM INQUISITIONUM post Mortem sIVE ESCAETARUM. Henry I1I.—Richard TI. Edited by Jown Carey anv J. Bay ey, Esqrs. 4 vols. folio (1806—1808 ; 1821—1828), boards: vols. 2 and 3, separately, price, boards, each 21s.; vol. 4, boards, 24s. Nonarvum InqQuisiTiones IN Curta Scaccarir, temp. Edward III. Edited by GEORGE VANDERZEE, Esq. 1 vol. folio (1807), boards. Price, 18s. Lisrorum MANvscriIPTORUM BiIBLIOTHECH HARLEIANZ CATALOGUS. Vol. 4. Edited by The Rev. T. H. Horne, (1812) folio, boards. Price 18s. ABBREVIATIO PLAcitoRuM, Richard I.—Kdward II. Edited by The Right Hon. Grorcr Roser, anp W. Ittincworru, Esq. 1 vol. folio (1811), boards. Price 18s. Lisri CEensvuALis vocati Domespay-Boox, Inpices. Ldited by Sir Henry Exris. Small folio (1816), boards (Domesday-Book, vol. 3). Price 21s. Lipri CENSUALIS vocati DomespAy, ADDITAMENTA EX Copic. ANTI- quiss. Ldited by Sir Henry Exxis. Small folio (1816), boards (Domesday-Book, vol. 4). Price 21s. [s. 0.] BB 2 STATUTES OF THE REALM, in very large folio. Vols. 4 to 11, inelud- ing 2 vols. of Indices (1810—1828). Edited by Sir T. E. Tom- Lins, JOHN Rairupy, JoHN Carey, and Wm. Exziort, Esqrs. Price 31s. 6d. each. *,* The Alphabetical and Chronological Indices may be had separately, price 30s. each. Vator Eccresiasticus, temp. Henry VIII., Auctoritate Regia insti- tutus. Ldited by Joun Carry, Esq., and the Rev. JosEru Hunter. Vols. 4 to 6, folio (1810, &c.), boards. Price 25s. each. ** The Introduction is also published in 8vo. cloth. Price 2s. 6d. Roruti Scotia iw Turri LoNpDINENS!I ET IN Domo CapiruLari WEsT- MONASTERIENSI ASSERVATI. 19 Edward I.—Henry VIII. Edited by Davip Macrpuerson, JOHN CALEY, AND W. ILLINGWORTH, Esqrs., and the Rev. T. H. Horne. 2 vols. folio (1814—1819), boards. Price 42s. ‘“ FapERA, CONVENTIONES, LITTERH,” &c. ; or, Rymer’s Foedera, A.p. 1066—1891. New Edition, Vol. 2, Part 2, and Vol. 3, Parts 1 and 2, folio (1821—1830). Edited by Joun Cary and FrRep. Horsrooke, Esqrs. Price 21s. each Part. Ducatus LANCASTRLE CALENDARIUM INQUISITIONUM POST Mortem, &c. Part 38, Ducatus Lancastriz. Calendar to the Pleadings, &ec. Henry VII.—Ph. and M.; and Calendar to Pleadings, 1—13 Elizabeth. Part 4, Calendar to Pleadings to end of Elizabeth. Edited by R. J. Harper, JOHN CaALey, and Wm. MiIncain, Esqrs. Part 3 (or Vol. 2) (1827—1834), price 3ls. 6d.; and Part 4 (or Vol. 3), boards, folio, price 21s. CALENDARS OF THE PROCEEDINGS IN CHANCERY IN THE REIGN OF QUEEN ELIzABETH, to which are prefixed examples of earlier proceedings in that Court from Richard II. to Elizabeth, from the originals in the Tower. Edited by Joun Baytey, Esq. Vols. 2 anc 8 (1830—1832), boards, each, folio, price 21s. PARLIAMENTARY WRITS AND Writs oF Mixirary Summons, together with the Records and Muniments relating to the Suit and Service due and performed to the King’s High Court of Parliament and the Councils of the Realm. Edward L, Il. Edited by Sir Francis PALGRAVE. (1880—1834). Vol. 2, Division 1, Edward IL., 21s. ; Vol. 2, Division 2, 21s.; Vol. 2, Division 3, folio, boards, price 42s. Rotrurtt LirreraRuM CLAUsSARUM IN TuRRI LONDINENSI ASSERVATI. 2 vols. folio (1833—1844). The first volume commences A.p. 1204 to 1224. The second volume 1224—1227. Edited by Tuomas Durrus Harpy, Esq. Together, price 81s. cloth ; or the volumes may be had separately. Vol. 1, price 68s. cloth; Vol. 2, cloth, price 18s. 3 THe GREAT Rotts oF THE PIPE FOR THE SECOND, THIRD, AND FourtH YEARS OF THE Reran or Kina Henry THE SECOND, 1155—1158. Edited by the Rev. Jos—erpH Hunrer. 1 vol. royal 8vo. (1844), cloth. Price 4s. 6d. : Toe Great Rott or THE Pree FoR THE First YEAR OF THE Reign or Kine Ricwarp tHe First, 1189—1190. Edited by the Rev. JosepH Hunter. 1 vol. royal 8vo. (1844), cloth. Price 6s. PROCEEDINGS AND ORDINANCES OF THE Privy Councit or ENG- LAND, commencing 10 Richard I.—383 Henry VIII. Edited by Sir N. Harris Nicotas. 7 vols. royal 8vo. (1834—1837), cloth 98s.; or any of the volumes may be had separately, cloth. Price 14s. each. Rotuyti Litterarum PatTentium IN TurRI LONDINENSI ASSERVATI, A.D. 1201 to 1216. Edited by Tuomas Durrus Harpy, Esq. 1 vol. folio (1835), cloth: Price 31s. 6d. *,.* The Introduction is also published in 8vo., cloth. Price 9s. Rotutt Curtz Reais. Rolls and Records of the Court held before the King’s Justiciars or Justices. 6 Richard 1—I1 John. Edited by Sir Francts Paterave. 2 vols. royal 8vo. (1835), cloth. Price 28s. Rotutt NoRMANNILZ IN TuRRI LONDINENSI ASSERVATI, A.D. 1200— 1205. Also from 1417 to 1418. Edited by Tuomas Durrus Harpy, Esq. 1 vol. royal 8vo. (1835), cloth. Price 12s. 6d. RotvuLi pE Osiatis ET Finipus In Turri LONDINENSI ASSERVATI, tempore Regis Johannis. Edited by Tuomas Durrus Harpy, Esq. 1 vol. royal 8vo. (1835), cloth. Price 18s. Excereta £ Roruris Fryruom in Turrt LONDINENSI ASSERVATIS. Henry ITI., 1216—1272. Edited by Cuartes Roserts, Esq. 2 vols. royal 8vo. (1835, 1836), cloth, price 32s. ; or the volumes may be had separately, Vol. 1, price 14s. ; Vol. 2, cloth, price 18s. Fines stv—E Pepres Fintum sive FrInates ConcorpIi& In CurIA Domini Reeis. 7 Richard I.—16 John (1195—1214). Edited by the Rev. JosepH Hunter. In Counties. 2 vols. royal 8vo. (1835—1844), together, cloth, price lls. ; or the volumes may be had separately, Vol. 1, price 8s. 6d.; Vol. 2, cloth, price 2s. 6d. ANCIENT KaLeEnDARS AND INVENTORIES (THE) OF THE TREASURY or His Magesty’s Excurquer ; together with Documents illus- trating the History of that Repository. Edited by Sir Francis PALGRAVE. 3 vols. royal 8vo. (18386), cloth. Price 42s. DocuMENTs AND Recorps illustrating the History of Scotland, and the Transactions between the Crowns of Scotland and England ; preserved in the Treasury of Her Majesty’s Exchequer. Edited by Sir Francis Paterave. 1 vol. royal 8vo. (1837), cloth. Price 18s. 4 RotuLti1 CHARTARUM IN TurRI LONDINENSI ASSERVATI, A.D. 1199— 1216. Edited by 'THomas Durrus Harpy, Esq. 1 vol. folio (1837), cloth. Price 30s. REGISTRUM vulgariter nuncupatum “The Record of Caernarvon,” e codice MS. Harleiano, 696, descriptum. Edited by Sir Henry Evuis. 1 vol. folio (1838), cloth. Price 31s. 6d. ANCIENT Laws AND InsTITUTES OF ENGLAND; comprising Laws enacted under the Anglo-Saxon Kings, from /&thelbirht to Cnut, with an English Translation of the Saxon; the Laws called Edward the Confessor’s ; the Laws of William the Conqueror, and those ascribed to Henry the First ; also, Monumenta Ecclesiastica Anglicana, from the 7th to the 10th century ; and the Ancient Latin Version of the Anglo-Saxon Laws ; with a compendious Glossary, &ce. Edited by Bensamin Tuorrr, Esq. 1 vol. folio (1840), cloth. Price 40s. 2 vols. royal 8vo. cloth. Price 30s. ANcIENT Laws AND InstTITUTES OF WALES; comprising Laws supposed to be enacted by Howel the Good ; modified by subsequent Regu- Jations under the Native Princes, prior to the Conquest by Edward the First ; and anomalous Laws, consisting principally of Insti- tutions which, by the Statute of Ruddlan, were admitted to continue in force. With an English Translation of the Welsh Text. To which are added a few Latin Transcripts, containing Digests of the Welsh Laws, principally of the Dimetian Code. With Indices and Glossary. Edited by ANEURIN OwEN, Esq. 1 vol. folio (1841), cloth. Price 44s. —— 2 vols. royal 8vo. cloth. Price 36s. Rotvu.i DE LiBeERATE AC DE Misis ET Prastitis, Regnante Johanne. Edited by 'THomas Durrus Harpy, Esq. 1 vol. royal 8vo. (1844), cloth. Price 6s. DocuMENTs ILLUSTRATIVE OF ENGLISH History in the 138th and 14th centuries, selected from the Records in the Exchequer. Ldited by Henry Corr, Esq. 1 vol. fep. folio (1844), cloth. Price 45s. 6d. Mopvus Trenenpi PartiaAMENtTUM. An Ancient Treatise on the Mode of holding the Parliament in England. dited by 'THomas Durrus Harpy, Esq. 1 vol. 8vo. (1846), cloth. Price 2s. 6d. REPORTS OF THE PROCEEDINGS OF THE RECORD ComMISsIONERS, 1800 to 1819, 2 vols., folio, boards. Price 5/1. 5s. From 1819 to 1831 their proceedings have not been printed. BARTHOLOMAI DE Corron, Monacnt Norwicensis, Historia Anericana (A.D. 449—1298). dited by H. R. Luarp, M.A., Fellow and Assistant Tutor of Trinity College, Cambridge. MuNIMENTA GILDHALLZ LONDONIENSIS ; Liber Albus, Liber Custu- marum, et Liber Horn, in archivis Gildhalle asservati. Vol. II.. Liber Custumarum. Edited by H. T. Rirey, Esq., M.A., Bar- rister-at-Law. aS 1 os The Brur y Tywysoaton, or, The Chronicle of the Princes of Wales ; and the ANNALES CAmBRI&. Edited by the Rev. J. WiLitAMs AB ITHEL. , A CoLuLecTion oF Royat anv Hisroricat LEetrrers DURING THE Rerens or Henry IV., Henry V., anp Henry VI. Edited by the Rev. F. C. Hincrston, M.A., of Exeter College, Oxford. EvuLocium (HistoriarumM sivE Temports), Chronicon ab Orbe condito usque ad Annum Domini 13866 ; a Monacho quodam Malmesbiriensi exaratum. Vol. II. Edited by F. S. Haypon, Esq., B.A. A CoLuectTion or PouiticAL PorMs FROM THE ACCESSION OF Epwarp III. tro tHe Reign or Henry VIII. Edited by T. Wrieut, Esq., M.A. HRONICON RapDULPHI ABBATIS COGGESHALENSIS Magus. Edited by the Rev. J. Stevenson, M.A., of University College, Durham. and Vicar of Leighton Buzzard. POLYCHRONICON RANULPHI HIGDENI, with ‘Trevisa’s Translation. Edited by the Venerable Archdeacon HAarRpwIck. A COLLECTION OF SAGAS AND OTHER Historica Documents relating to the Settlements and Descents of the Northmen on the British Isles. Edited by Grorcre W. Dasent, Esq., D.C.L. Oxon. DESCRIPTIVE CATALOGUE OF MANUSCRIPTS RELATING TO THE EARLY History oF GREAT Britain. Edited by T. Durrus Harpy, Esq. In Progress. Histor1rA Minor Martuai Paris. Edited by Sir F. Mapven, K.H., Chief of the MS. Department of the British Museum. July 1859. j ea) | 4 “i D A tte W h ; nA i : aa i ery . Cee ALY cere ald At P ; 7 ; r Mas r : ; ont Fy Ay Wi oy Pu: Mt } et ai | ‘ i i” i) ais AOL a1, 2) iy tvs oF: ie ; i a VW Ov se hs so "Oy Guy or u ao i) Par 1 a +. Whe te Ha 4 mi Aa Or a el = 453) Os < or f 4 my a NaF vi Vy 4 My ih irs (a t ine Rae ae ma r ~ t 0 i i & . r? | | a AM cs fi ‘ I Ls x 7 R A Wa \4 } ‘ \ s < ’ a ee vate ty aT: : " : ft : Wi dee a ‘Wes »P run nt ' a , 1) é { fy oh 1a cn ab | 1 i ; ie “ny a a ‘ i wa) ® nas : v ; i : ‘ Mba ite nys ‘ ; t wu bse! ven rn Pay i ua» ‘ z ‘My Ley i, o" Be | et Ria NZ ON i ae Rata ty j rr ; 4 \ i) ha ‘ed Oth eae, Pv. F : , ot at Ey | : ay a : ae a ; , no) va a { ray A m \ ~/ » ' p. i : TS Vilas \ a ] ; af] an \ , - + ie, heres M 2 My oy mae YY Li Ae iu, Wad y , 1 rt) LOA , ‘ * i a AN a : av i eM \ 4 b uv J tS ri) " ss + i is ‘ ne i’ ; ‘ Lote, Poe ; 4 oy) i8 7 4 . Chehe = AP é i : ‘ t t f Ay . ue we " ' . / ao { : , bo ( | ~ ’ 4 ; r » } y, ’ i I ‘ Ps 7 - et ae ' 9 7 of wl on he ee ° hg UNIVERSITY OF ILLINOIS-URBANA Sees Amy tie hie BA Pe eae aj ee ee ee ee oe bd be: ta