THE UNIVERSITY OF ILLINOIS LIBRARY Vahlen Library 1913 The person charging this material is re- sponsible for its return to the library from which it was withdrawn on or before the Latest Date stamped below. Theft, mutilation, and underlining of books are reasons for disciplinary action and may result in dismissal from the University. UNIVERSITY OF ILLINOIS LIBRARY AT URBANA-CHAMPAIGN OCT -5 1977 OCT 3 01373 L161 — O-1096 MATTMMMI nErARII LIBER E GRAECAE LINGUAE PARTICULIS. EDIDIT VOL. IL SECT. L REIMIOLDI KLOTZ ADNOTATIONUM PARTEM PRIOREM CONTINENS. , SUMPTUM I. IP ISI AX2 FECIT LIBRARIA BAUMGAERTNERI MDCCCXL. REINHOLDI KLOTZ adnolatlones ad Matthaei Devarii librmn de Graecae linguae particulis* CAPUT I. De parlicula Id A A A', et compositis ex ct/la et ex Ne quis illud, quod MatthaeUs Devarius p. 1 . de par- ticula aXXot docuit, esse vi et potestate adversativam, muDere Vero et fiiuGtione in structura orationis copuIatiYam, aliorsum accipiat, res sic mihi ex|)licanda esse videtur» ^AkXa^ quod ab aXkog est profectutn, fuit illud initio quidem uon, iit in- dicare videtur M. Devarius p. 2., aXXo^ sed potius aXXa, Deinde ut particulae formam etiam exiernaih prae se ferret, ^t Voce et scriptione ab illo discerrii ita coeptum est, ut par« ticula scriberetur efferreturque aXXa^ adiectivum autem aXXa. Idqne ne aut casn factum aut a grammaticis tetnere ita positum esse videatur, sic existnmare debemus, particulae aXXa accentum non tarn novatum esse, qtiam ex antiquiore sermone potius remansisse, in quo olirh videtur aAAog, aut etiam lAAO^^ nt xaXog^ unde etiam xdXXoQ^ eadem et litterae geminatione et immutatione accentus, ductum est, locum obtinuisse. Quo etiam ducit illud, quod Dorienses accentum adverbii aXXugy de qua forma disputat C\ Goettliu" gius in Voctnna unlmrsa acccnins Graecae linguae (Allgemeine n. 1 2 « A A «. Lehrc vom Accent der yrlcvhischen Spmclie) |>. 334., ifem, lit ego arbitror, ex antiquiore sermone reilniienint. IlluJ euim, quod lam saepe usiirpabaliir , qiiam colidiaiium hoc aXXa, maiisit anliquiim, nec x)otiiit in aliam formam mulari : eoqiie lubentiiis hoc cultior qiioque sermo ag-novit, quod sic etiam particula aXXa ab altera forma, in qua accenlus erat mutatus, posset distingui. Hoc igitur sive IxD.a sive (^ZZa, quocum lo. Ad. Hartungius in Doctrinu parttcnlariim Graecac linguae {Lelire von den ParlilceJn der yriechisclien Spruche) vol. II. p. 30 sq. recte comparavit Gothorum alja (aifsscr, jiitr, alle'in, iit ipse interpretatur) et illud in septentrionali Germania olim usurpatum ella ant) et id, quod (antum mode casu alio esset, elles (^alias) Anglosaxonum et veleruni Germanorum ellchdr (ttAt^V), de quo laudat Grimmii Gram- mailcam Germanicam (tentsche Grammatih) vol. III. p. 187 sq., nostrum denique allein^ hoc, inquam, aXla earn rem, quam dicturi sumus , secernit ab ilia re , de qua aut taciti apud animum ante cogitabamus aut antecedent! oratione menllonem fecimus, ita ut quasi singular! ac per se absoluta enuntiatione dicatur, alind iam hoc esse, quod sumus dicturi, atque illud fuerit, quod aut cogitatione volvimus aut oratione expressimus ante, eodem prorsus modo, quo Latinorum verinn antiquitus enuiitiationem separatam et per se coustantem e/fecisse vi- detuf. Sed quoniam, si quid ab altero discernimus, duas res tomparare debemus ac componere, non potuit fieri quin hoc aXkd^ etsi per se copulandi vim non haberet, viderelur etiam coniungere sententias. Sic igitur in illo exemplo factum est, qiiod adtulit Devarius p. 1. ex Homeri Odysseue lib. I. V. 46 sqq. ^£1 naiEQ rjju^tSQe, K^ovidr], vncas XQSi6vt(oy, y.a\ liriv xtlvog ys ^oiaort y.tiTcu 6?.8dQqj.^ tog fcnoXoiro y.ai alXog, orig Toiaviu ye qsCoi. Jfamque in verbis his : ccXXcc f.ioi ctf^Kp ^Odvoffi da'icpQovi daUzm 7]T0Q xts.^ particula alia per se nihil aliud signi- ficat, nisi aliam rem esse, quam nunc dictura sit Minerva, et sic demum componit inter se sententias easque coniungit: 8ic etiam in Odysseae libro XIV. v. 32 sqq., quo loco Har- tungius 1. 1. in eadem caussa utitur, res se habet: ""Evd-tt x€V w 71KQ aiaOfjio) asiy.ihov nad^tv aXyog, alXa Ou^mijg (oxa noai y.QuinyoTai fxejaanMV eaavT avu nqodvQoy, y.viog ol ey.neae xeiQog.y «bi ita demum particula alia duae res coniunguntur , quod ea indicatur aliud factum hoc .esse y qnod iara narrabitur, « A A «. atque illutl, quod cleclarafiim antea est. Sic denique etiam in iMis locis, iibi mag-is conclusa oratio est, eadem senten- liariim o])positione duo eniintiata connectuntur, ut in illo Aristopbanis versa 970. de Ranis, quern adtulit Devarius: ov Xiog, aV.a IQiog, uh'i hoc dicitnr: Non est ChluSj aliud est, nempe Ceus, quasi Latine dicas: Non est CIdus, venim Ceus, id est, Non est Cldus, venini est illud, quod est Ceus, Sic eliam iu illo ei>ig'rammate, quod Labet noster p. 2.: TovTO TO ^ovXtviiv si/ss nfO.Kis aXXn to ^tjra Ouy. i/iiyiyytoaxaj ' diXicc yuQ lyQccffeio., quibus in verbis Loc dicitur: Hoc qindem diidiim hahehaS, idiud iamen est, quod heta non ugnosco etc. Quamquam in cultiore sermone si quis Lac particula ntebatur, is minume de hac prima eiuS vi cog-itasse putandus est, sed illud, quod maiores in lingua invenissent, accepit quasi instrumentum paratum atque supellectilem orationis consuetudine dicendi comprobatam, non ille sollicitus de prima dictionis orig-ine* Ex Loc j>rimo quasi fonte omnis Luius ])articulae usus fa- cillume derivari poterit atque deduci, ita ut iam de singulis tantum locis, si quid minus recte Devarius administrasse vi* deatur, miLi dicendum sit. P. 2. Devarius docet alkce particulam respondere par- 'AUc} pro ticulae fiiev et pro de accipi, ut si quis dicat: (.iixQov f.dv, aXla itaXov, Id si recte accipi tur, verum est; si falso, sane P. 2. perversum. Non enim potest ccXka particula sic usurpari, nisi gravior quaedam oppositio inter duo enuntiata intercedit, ita lit quod in altero membro neg-etur, adfirmetur in altero, aut omnino actiones inter se contrariae compouantur. Sic in Ho- meri Iliados libro XVI. v. 239 sq. Ainog fuy yaQ tyoj {.liv^o) vr]iov tV tiywvi, cU^ tiaoov 7iif.t7i(f), TtoXeatv /nejcc MvQjLii^oysaaip) ^ quo in loco ideo usurpata particula aX?M est, ut oppositio ilia, quae inter (.lavho et nei^inio intercedit, mag>is appareat atque exstet. Nam (.levlto et Tciunco^ ut negatio et adflrmatio, inter se dilferuiit. Eadem ratio est etiam eius loci, qui iam ab aliis pro exemplo est usurpatus, Iliados lib. I. v. 22 sqq. "Ja''}^ idkoi fdif 7TM'T8g tnsvff i^iirjffccu \^;/c . ' / quidem AcLaeos adsensos esse, sed aliud prorsus Atridem fecisse, nenipe ei displiciiisse consilium Chrjsae, ita iit inev- q)rif.ir}Gav inter et ovk — fjvdavs infercedat oppositio, iieque solum omnino quae facta sint declaretur, verum etiam quern ad modum ea, quae facta sint, inter se sint o])posita. Contra interdum etiam in iis locis, ubi lianc graviorem et quasi internam rerum opj^ositionem exspectaveris , Graeci quae facta sint declarare simpliciter maluerunt, quam verbis quidem ipsis internam istam, quam dixi, rerum oppositionem indicare, Teluti in illo Sophoclis loco de Antigona v. 26 sqq. Top d" iid)J(jog duvoviK Holvyaixovg riy.vv arSroloC (facsiv ly.y.^y.r]ov)r^(ii to fAi] TCiffOJ yctlvxpca, jurj^€ y.oiyvaaC Tira, lav d' axXavrov, liTcuf ov, oiioroTg y).uy.vv SrjacwQOP tiaoQcoGi nqbg yaqiv poQug.j ubi si poeta dixisset: aX^ eav ay^Xavtov, u.zacpov xze., etiam internam illam, quam saepe dico, oppositionis vim ex- pressisset, sic tantum, quae facta sunt, simi)liciter inter se oppouit, ut isti interpretes, qui simpliciter de pro aXXa positum esse dixerunt, yehementer errent. Sed de Lac re infra dicendi locus erit, ubi de particula de agetur, ad p. 58. ; revertor eo, unde digressus sum. Nam alium Homeri locum, qui legitur lUados lib. XV. v. 88 sqq. Ou^€ fllv "JEX70}Q fitf.ivsv IvX TQ(o(oy 6ju('«Scp nv/.a iiioQxiy.iimv* lilt S)Gz oQvCOoiv Tiiretjycoy ichibg uiO^ojy tOyog lifiOQ^iaiai xri., rectius CLr. God. Sclmtzius in Henrlcl Hoogcveeni doctrma part'icidarum linguae Graecae, quam in epitomen redegit, p. 2. accepit, quam Hoogeveenus ipse. Etenim (.ii(.ivev et ecpoQ- fxaxai per i)articulani aXXa inter se opponuntur, ut negatio et adfirmatio, nec de particula, quae versu demum 694. le- gitur, in verbis : t6v de Zsvg cuoev onio^ev xre., quidquam Luc facit. Eadem caussa est etiam Xenophontei illius loci, qucm petiyerunt ex Discipllna Cyr'i lib. VII. cap. 1. §. 16. Kal 6 ^^^Qadarag eiTisv' ^AXXa xa jitev xa^ '^fi(^s efj-oiye doxel, lo Kvqb, yaXcog I'xslv aXXa la nXayia XvTiel f.i€, OXL xie* Ibi enim enuntiatum hoc doxei xaXwg l/£tj' opponitur per particulam aXXcc illi Xvttsi, quod se- quitur, et sic reliqui loci multi etiam scriptorum pedestris orationis explicandi erunt. Unum addo: non posse nobis opponi tales locos, ubi ista, quam dico, oppositio non tan- topere appareat et minus sub oculos cadat. Facile enim in- terna ista oppositio ex toto loco eruitur, si quando verbis ipsis minus sit expressa, yelut in illo Demostbeuis loco, qui est 5 in oratioiie contra Androtlonem §. 15. ed. Bekk. p. 597 extrema ed. Reisk. Toe /iisv nolka idooj' ak)^ ercl %ov ^eyeXeixou noXef-iov — tojv ya.Q ccQxaUov h'v, o Tiavzeg ijtiod fxal'lov eTciaiciGd^E, vTiOjiiv/jGco — noXlcov xal dei- - vtou avuxrjiiazcov oufi^avxtov tfj noXei ov 7TQOT€Qov tii* Tcolefiq) 7TaQ£0TT]Gav f tiqIv to vavTixov auTOJv anLole^o. Hie verbis Lis ; xa fi£p tcoVm sdoco, nou opponitur verbum illud, t£uod exsi^ectaveris , dlka Tovio Aejw, oil mh, sed, quern ad modiim saepe etiahi iu Latina oralione factum es(, ipsa res sine ista circuitione pcnitur, eocjue minus Loc debet olfensioni esse, quod ea, quae addita est, parenthesi satis significatur, quem ad modum totus locus intellegendiis sit, P. 2. Primaria particulae aXXa vis facile etiam agno- pro scitur in Lortatione et suasione in exclamationibus reliquis wffif. Luiusce modi. Nam in Lis quoque locis , etsi particula ilia P. 2. per se non facit conclusionem argumentorum, sic tamen con- iuiigit novam, quam infert sententiam, cum e£^, quam aut elocuti sumus ante aut etiam in animo Labuimus, quod sig-nificat iios istam priorem rem aut cogitationem velle relinquere, et aliquid novi suscipere. Sic ista jjarticula, cum neget rem esse eandem diversamque indicet, tamen duas componit istas res et sic coniungit, ut videatur altera ex altera originem ducere. Sic autem accepit ilia particula Lane significationem, quod argumentorum enarrationem aut aliam cogitationem ab- rumpit et ad rem ipsam, quae sit agenda, vocat. Ita reddi ex indole quidem linguae Liatinae fortasse poterit interdum \)rolnHG f qiiare , quam oh rem etc. , quod per se falsum esse recte iudicavit G. Hermannus ad Vigerum p. 812., nostro sermoue Also, So.... demij modo illud teneamus, Graecos / in Lis locis aliter sententiarum rationem animo conformasse, atque aut Latinos aut nos ipsos, et illud per oi)positionem expressisse, quod nos plerumque per quandam conclusionem efficimus. Sed etiam Lie exemplis omnis res clarior erit. In eo igitur loco, quem Devarius adtulit ex Iliados libro II. V. 139 sqq. (f£vy(oiii8u Guy yrjvol (fO.tjy Ig naiQlda ycday* ov yccQ £11 TQOiriP cct{)i^aofj.8y evovdyviccy., Agamemno ante rationem reddiderat, cur Troia expugnari non posse videretur: deiude descriptionem coniugum et libe- rorum, qui in patria remansissent et yeditum exercitus misere exspectareut, dum ipsi Lie frusfra morarentur, adiecerat. lam volt ille argumentorum quidem enarrationem concluder^ et id ponere , quod , prout res se Labe^ut , faciuxidiuii sit : 6 verum tamen sic adiung-it Lorta(ioiiem, iioii ut concludat ali- quid et colligat ex antecedentibus, sed ut avocet podus men- tes et cogitationes militiim ab illis, qiias descripsit, tristibiis rebus ad illam rem, quam iam oppooit, quae sit auteferenda miserae illi condicioui rerum, cum dicit: \4lT. ('(ytO\ (og uv ^yuty tiTio), TTSiOcoueOa ndyifg' (pevycoiiey auy yrjval (f O.rju nca()i6a yuTay y.ik, Eodem modo in Iliados jibro I. v. 259. sententiae Nestoris sunt compositae. Etenini po!>tquam dixit: noTTOi ! 7} /iit'yci n^y&og ^^/uu\5a yccTay Ixayei* t] y.ty yrjOrjaai J/()t(cuog, l[ntc(f.ioi6 le natJsg, ('f.l).oi If T<)(ofg jit&ytc y.ty y.t/aoouno Ouiuoy ei Gffcu'i'y idJe navia 7iv')o(aJO (.laoyftutvony, ot 716(51 f,dy (iovXriy Jayaoiy, d^lait fiic/ta(hat.y quae verba acerbam rixae condicionem expresserunt, volt ille rixantes a discordia avocare et ad aliud idque melius con- silium adducere, itaque pergit: ccU.a niOeoO^' ct/iKf co ysMienco lax\y l^tTo , quibus in verbis illud quidem significat, quid, ut res sese Labeant, agendum sit, sed tamen Loc non per conclusio- nem quaudam, sed i)er oppositionem instituit. Si Loc loco i)ro aXka nlO^eod^e poneremus vjGie TEid^eaOs, ratio quidem etiam appareret, sed tamen interna ista vis oppo- sitionis, quae gravioreui etiam Lortationem facit, prorsus evanesceret : ita ut scriptoris sit iudicare , quibus locis Laec ratio , quibus altera conveniat. Sic etiam Platonis ille locus, quern liabet Devarius, iuterpretandus erit libro de leylhis Vlf. p. 41. ed. Bekk. p. 808. ed. II. Stepli. ''Ym>og yc(Q drj noXvg ovie Toig ocouaaiv ovte xalg ipvxcug i)jtioji ovd* au tctig TiQa^tai Tcdg neQi xavra Tidvza ccQ/iiozTtov ioil xaia rpvGiV xc(!}£vdcov yccQ ovdelg ovdeyog cc^tog, ovdev fiaXloy too fit) 'Ctoviog* aKK oang Tov trjv i^fuov yjjii too cpQOvuv /tidlioici haci ar^dei-iiov, £yQi]yoQe iqovov cog Tilaiaiov . to nQog vyieiav ccvcgu fLOVOV cpvXciTTUV yQrjOiiiov, Nam postea(|uam Plato de- monstravit iiimium somnum esse iuutilem neque quemquam dormientem plu^ valere quam mortuum: oazig too Ujv r^uwy, inquit, ital too q^QOvaiy (.laliGTa 8gti 'Ai]de[.uov xf£, , quae sen^entia etsi Laline sic reddi polerit, quem ad modun) fecit Devarius : f/u^m ob rem si qu'ts etc. , tamen Crraeca verba hoc potius dicunt: at is, qui noslrum et cnr- pore et animo valere volt etc., ita ut per oppositionem illud, quod volt pliilosoplius eilicere, maiore poudere accedat. a A I c<' 7 Hinc facliim. est, nt particiila a/lAo^ efiam in iis locig, ubi antecedend oratione nihil eius modi expressum est, cui iam id enuntiafiiin , qiiod indiicit ilia particula, opponatiir, locum Labeat, ut ex tota orationis conformatione appareat, nos aniuio cjuidem aliquid cogitasse, cni iam opponamus novi quid ac diversi. Sic recta, etiam si qui taciti in aliquo loco morali sunt uec qiiidquam inter se collocuti, cui oppo- natur particula dXla, tamen alteruter poterit dicere: l,4k^ I'wfiGVf quoniam cogitatione quidem certe hoc opponitur alteri rei, quam usque adhuc egerunt, aut certe ei modo, quo, si nihil egeriint, tempus adhuc fefellerunt. Sic saepe etiam in optando haec particula usurpatur, ubi, cui hoc, quod optamiis, opponatur, nihil ante declaratum est, quamquam is, qui loquitur, aliquid eius modi debet in animo habere, quam rem recta expllcavit Hartungius vol. II. p. 35 sq. Innumerabilia eius rei exempla sunt, ut Aeschjii in Choe- pliorls V. 1063., ubi chorus ita loquitur; *Al)^ euTv^oirjg, xcU a t/iomevojy 7i(t6(f n(oy Hie particula etsi in eo loco nihil ipsis verbis decla- ratum est, cui oi)i)onatur, tamen ad omnia ea respicit, quae usque adhuc acta ac dicta sunt, et sic transitum ad has preces quasi ad rem novam facit. Eodem prorsus modo etiam Sophocles locutus est in Oedipo rege v. 1478 sq. : iJAA' svTv/oitjg, yni ae T^(7(Tf irjg oJou Laflni simili eIlii)Si usi sunt, etsi illi quidem non opposl- tionem, sed conclusionem ita animo conceperunt. Nam si Horalius Carmlnum libro I. od. III. v. 1, sic scribit : Sic te dim potens Cijpri, Sic fratres Helenue, lucida sidero, ■ " Ventorvmqiie rerjat pater, Obstrictis uliis prnetcr lapyga, Navis, quae tibi creditum Debcs Virrjilium finibus Alticls : Ileddus incoiumcm, prccor, Et serves aniniue diinidium mem! , ille particula Sic id, quod usque adbuc gestum sit, abrumpit, ita tamen ut non tam per oppositionem, quam per conclu- sionem quandan) hoc instituat, cum dicit: Sic UjUur, quetn ad modum parala res esly te regal diva polens Cypri elc. Sic et^iam nos loquimur: So mag dich demi GoU geleilen, et quae sunt similia. Graeci autem plerumque particula akkat iisi hoc fere dicunt : Aber es mag dich Golt geleilen ^ quoniani alio modo, quae autca fuerunt, soleut reliuquere. 8 « A A cf. Sic denicxue factum est, ut etiam in approbatione et ad- sensu, ubi minus etiam exspectaveris , Luic partictilae la Graeca oratioiie locus sit, veluti in eo, quod iam Devarius p. 2. usurpavit, exemj)!© : "^Alla xalwg /iioi doxetg liyeiv^ quod petivit ex Plc^tonis libro Je re piihllca IV. p. 168. v. 19. ed. Bekk. p. 921. ed. H. StepL. , ubi Adimantus Socratis oratjoni iliis verbis adsentitur, aut in eo loco, qui est in Protagora einsdem Platonis p. 298. v. 9. ed. Bekk. p. 362. ed. H. Stepb. liai tieqI tovtcov 6s elaav^ig, btav ^ovkrj, dii^ifiiev* vvv 6* 6)Qa rjS?] xai eu alio n iQeneod^ai, ^AXl^f jjr ^ iyco, ovT(o XQ^ noteiv, €l ooi Soxel, Quibus in locis etsi ipsum orationis arg-umentum eius modi esse vi- detur, ut minume Lane pai ticulam, si primam eius sig^nifica- tionem obtines, exspectaveris, tamen ex Graecorom mente rectissume institiita oratio est. Nam ille, qui Loc modo ad- sentitur, non opponit aliquid orationi alterius, sed potius Jjise et se et alterum, quicum loquitur, volt ab omni alia cogitatione avocare, dum ponit particulam alia, quem ad modum nos quodam modo possumus uti particula doch, velut in illo loco, quem adtulit Hartungius ex Platonis Protagora p. 170, 11. ed. Bekk. p. 320. C. ed. H. Stei>h. ei ovv, I'xsig tvas)ytGieQOv rif-uv eTiidsl^ai wg SiSaxTov iotiv ri ccQMTi], fn) q)&ovt]Ot^g, dl?! STiidsi^ov, Idk?!, to ^coyQateg, £(pi], ou (p^ovriGW., ubi Protag-oras, etsi morem gerit volun- tati Socratis, et ita opi)ositio nulla est in oratione, tamen ex mente sua utitur particula ctXXd, qua hoc, quod iam pro- bat, ab omni^ alia cog-itatione videtur segregare et nunc iam, quod alterius voluntali concedit, eo animo accipit, ut velit post Labitis ceteris rebus Lane unam potissumum perficere. Similiter locutus XenopLon est in I)isci])llna Cyri lib. IV. cap. V. §. 50. ed. Zeun. Kal vvv^ ecpaoav^ Xa^Cov Tovg iTCTTOvgj TTolei, oTTwg (XQiazov 001, Soxel eivai* Alice dixofiai T€^ ecpi]^ xal dyaO^tj^ 'i^i'/f] /jl^i^iS mjieig yevoi- fieS^aj xc(l vfieig SielocTS ta xoivd*, ubi Cyrus ita adsen- titur, ut ex mente sua Loc ceteris rebus opponat, ut iios dicimus: Doc/i/, icli nehme sie an etc. . Sed tamen in Lis locis non possumus omuia ad viTum, nt aiunt, resecare. Nam multis in locis Luiusce modi primaria ilia particulae dllA vis ita videtur obscurata esse, ut denique nibil aliu per earn significetur nisi alacritas quaedam respondentis, qui sic forti animo ilia, quae alter proposuerat, accipit, dum missa facit reliqua omnia, quem ad modum Loc fit in XenopLontis Erpeditioiw Ci/ri lib. II. Cap. II. §. 1 sq , ubi postquam Loc dictum est: l^AA* ei [iovlsaiJ-e ovvanLtvai, rjxeiv jjdi] xf- levsi rrjg vuxzog* ei di f.(f], ctvsog nQcot dnuvm q)r^olry « X I a. 9 Clearcbiis ita responJet: ]Ak)^ ovcco XQt) noiiTiv, eav f.itv fixwfiev, toGTteQ XeyeTL* el ds ///J, nQacieie onolovavTi v^nv OLi]ad€ fidliGza GVjtiq'eQSiv, et sic etiam iu ceteris locis, qiios C. G. Krueg-erus adfert in indice p. 457. Atqne hac ratione respondet fere nostro : Ja, so muss man thwi efc, cjuamqiiam semper Loc tenendum est, oi)positione Graecos id efficere, quod nos adfirmatione cousequi studemus. Dis- simiiis est ille locug Aristophanis ex Ranis, quem hue traxit Deyarius i>. 3. : Ovdtv notsTs yao, cdXa iccg )My6yc(g onoSei, in quo ille ipse recte demum agnovit vim particulae aXXa adversativam. P. 3. Ouod Devarius docet particulam aXXa per se -^^^ A« pro tantundem valere, quod a/A« xai, seA etiam ^ id ve- ^^^^-^^ rum non esse vix est quod dicamus. Namque iis verbis, P. 3. quae Labet Devarius: Ovx ixivduvsvasv, dkk' STvad^ev, longe aliud dicitur, ac si scriptum esset: Ou (.lovov ixtv- dvvevaeVf aXXa y.cci ertaO-ev* Hoc enim est simpliciter: Non solum periclitatus est, verum etiam passus, illud autem est tantum: Non periclitatus, sed passus est, quibus verbis hoc significatiir : Non dico istum pericUlatum esse, sed passum, ita ut, cum ille dicatur passus esse, iam ne cogitetur qnldem de eo, quod priori membro dictum est. Contra si dicitur: Ou f.wvov exLvdvvevoev , aXXa yMl enaO^sv^ hoc dicitur: Non modo periclitalus est, sed eliam passus, id est, non solum hoc commemoro, quod item factum est, et quod hoc loco numerari potest et uumeratur, istum periclitatum esse, sed etiam illud aio, istum esse i>assum, quod praeter illud , quod erat nuniis, nunc etiam accedit, ita ut utrumque in censum vocetur. Eadem ratio obtinenda est etiam ibi, nbi postquam ou f.i6vov dictum est, uon inferuntur particulae oJJ.a xal, sed tantum a?J^a ponitur. Etenim si dicimus: ou fiovov tALvduveuGizV^ a^X enadev, sic inciinmus quidem orationem, ut velimas singulis membris suum i>ondus tribuere, sed tamen, ubi ventum est ad posterius membrum, ita loqui* mur, ut, quoniam hoc membrum nobis in primis grave esse videatur, illam priorem rationem reiiciamus, et hoc posterius ila exprimamus , nt alteram iam non vocemus in numerum, qua re momentum illud per hoc, quod nobis g-ravius ac fortius esse videatur, tollatur et prius membrum ab hoc altero quasi absorbeatur. Sic hoc dicitur: Non modo periclitatus, sed passus est, nt hoc passum esse iam magis efFeratur, quasi unum illud, cui hoc loco maxumum pondus tribui velit scri- pfor: itaque adiiucfa gradalio est eodem modo, quo eliain 10 * 1 j ' a A A a. Laliiii post parliculas noii moth, nan solum etc. infenint simplex sed pro seil etliim et (|irae sunt similia. Ut iinum ponamiis exempliim , polerit comparari Xeiioj)Iion(is locus ex Memorabllihus SocruUs lib. I. Cap. 6. §. 2. Kal l^iaiiov ijltiffieoca ou fiovov cpavlov, tiXla to avTo dtQovg xe xai xeif-itovog,, quo iu loco etsi dici potiiit: c(A?m xal xo auTo xUqovq t€ xai xei{.wjvog<, tamen muKo graviiis est, quod scripsit Xenoplioii. Nam ])ost(£uam dixit : Kal iftd- Tiov iif-icpUGat ou /tiovov cpaulov, quibus verbis voluit illud quidem, quod minus grave esset, primum ponere, i(a tamen, ut suo numero essef, deinde posterius ila adiicere, ut gravius quidem esset, quam prius, sed tamen alterum non plane tolleret: at fecit in altero deinceps membro gTaviorem orationein diceudo: alia to avxo {f eQoug te xal yetfiwvng, quibus verbis prius membrum iam plane exclusit nec amplius in numeruni vocavit, quasi Latine dioas: El vcsle amictits es non solum sordida, sed eudem per aestatem el hiemem, ubi eo adaucta gradatio est, ut posteriore membro pene tollatur alterum. Idem statuendum est de ceteris fornuilis, in quibus alia ibi i)onitur, ubi alia xal exsj^ectaris , velut post ovx OTL vel (.iri oti, post ovy oTicog vel /iirj orrcog, post oo f^io- vov, oti, i>ost ovx oXov et alia id genus multa. Nec vero particula alia post negalionem per S9 signi- ficat sed pothis, sed, ut recte iam exi)osuit Devarius, simpli- citer aliquid adiicit, quod sit diversum ab eo , quod dictum est. Sic in Plutarchi Lycurgo cap. 30. p. 58. B. ed. Francof. 00 TEoletog ii ^tkxqt?] TroliTslav, alJ^ uvdQog doxT^rov pLOV E%0VGa, i^er se niliil aliud dicitur, nisi Loc: non clvl- talis disciplinam hahuit Sparta, sed liominis moderatl vitam, ita ut ex toto oralionis nexu demum appareat, quem ad modum Laec sententia, simpliciter declarata, accipieuda sit, III Lis locis autem tenendum est, saepe fortiorem esse et ora- tionem et sententiam, si d?^ld simpliciter i)onatur, quam si adiecta alia voce intellegenlla loci adiuvetur. Nam ubi fortes in sermons volumus esse, omnes eas orationis particulas ©mit- timus, quae ita supervacaneae esse videntur, quod eorum vis ex ipsa oratione intellegi , potest. Facilis exi)lica(u etiam ille PIutarcLi locus est , quem adtulit Devarius ex Romulo cap. 15. p. 26. C. ed. Francof. el ds TovTO i-irj leyezai xaxtog, dlJ^ ky^QOjvzo '^Ptofiaioc TOTS xo) ovof-iaxL xTjg xalaolag, xaOdneQ 7]f(67g, hctQav av Tig ahlaP elxdaeie TTiD^apcottQav* Nam ibi d?dd nihil aliud nisi sed, verum significat. Si aulem, inquit, hoc non falso dicitur J sed, id quod diversum ab illo faJso est, Romani lum a K X a* 11 utehantur nomine za?MGia, quern ad modutii nos, idia })ossll eA'co(^Uuri caitssu etc. Et sic habendum est dc omnibus iis locis, quos hio tractavit Devarius. Plurumus usus est ac pene infinitus pardculae alia in \Hla obi obiectione, quibus in locis singulis etsi aliis linguls eandein mentis dicendi rationem consequi vix possumus , tamen debebimus ^^^P**"**®' vWi quidem certe ac rationem Luius ])articulae explicare. Praeter eum locum, quem ex Aristoplianis Pliilo hue vocavit ^' ^' Devarius x'* > maxume hue X'^rtinet celebratissunius ille locus ex Aristopbanis AcharnensibiiSy quo iam usi sunt grani- matici, v. 402 — 409: /Ita. Ixxcdsaou cwiov. Kr](f. \4)X udvrcir.ov, /liy., o/uMg. ou yao ay ccne'lOoifi , aXXu y.oxpio jrjy Ovqav, EvoiTii'iSt], Ei ntTTidioy, vTTc'dtovaoy, tinEQ tkojtoi uvOqmtimv nvt' /lixcaonolig y.cO.ei Ge XoXkiiSrjg, iyco. EuQ. \4X}^ ou C/oAj}. EvQ. \4)S ly.y.vxlriao^ai' xaice^ca'ysiy J' ou a/oli]., quo in loco ex prima ilia , quam sux^ra exxilicavimus , vi ac signiflcatione facillume poterit omiiis caussa huius x^articulae, quotiesenmque legitur, exx>lanari. Nam x^ostquam dixit Dicaeo- l)olis Cepbisox^honti : 'ExxalsGOv avTOV, hie ei, quod postu- laverat alter, opponit aliquid, quod esset diversum : Noii posse fieri. Turn Dicaeox>olis, qui respondet: ^A.ll^ o^iwg, illi , quod ei erat ox>x*ositum: ^ylDi aduvazov ^ iam reddit aliud eadem obieclione: Sed tamen, i. e., etiam si non xiosse iieri videatur, tamen concede. Sequitur deinde simx)lex ilia oppositio 'ac magis conclusa, de qua sux)ra x>- 2 sq. diximus : ou yaQ av aTiil^oif.C , alia xoipio Trjp d^vQav. Rursus v. 407., postquam Dicaeopolis dixit: vndxovoov xzh, ox)- pouit Euripides : L^A/J* ou Gxoli], non esse otium, Cui ob- ieclioni tamea iam denuo occurrit Dicaeox>olis , cum dicit : u4l'/^ i-AXVxlt]^*) rjTt , i. e. , etiam si olium non est, tameii iube t^ extrudi. Nibilo minus huic rei iam aliam rem op- ponit Eurix>ides dicens: lA?^?^ aduvazov^ cui denuo ox)ponit Dicaeopolis, ut sux)ra Cepbisophonti: Al}^ Of-iiog* Denique Lis rebus omnibus o|)ponit Euripides illud, quo demum con- cedit, quod voluit Dicaeopolis: ]Al}^ e}(yivxh]GOi.iaL, ea ra- tione, de qua sux>ra i). 8 sq. egimus. Nam vis ix)sa \*dir- (iculae eadem est in omnibus his locis. Sic in Aristox)hanis Ambus V. 643.: *En, Kiii jnui'OfLi fluTy (f ndacroy. Tltid!}* W.lit {tft^iov. quo in loco ila morem gerit PistLetaerus quaerenti, ut ei opponat immum Loc non esse dilficile , quasi dicat : nom^w (luaeris incifwi, ul lioc facile est, nempe, t'lbl tradere, mlhi nomen est Plsthetaents , et sic in altero loco, quein ex. eadem fabula v. 1177. adfert Hartungius 1. c. i>. 36., ubi PislLetaerus interrogat: Ouxovv Srjra ntQinokovg ^XQ^^ ni^ixpai xccT auioy tvOug; nuntius aufem respondet: Lid! ^7iii.i\p(i(.uv tQiaf.ivqlovg lioayMg tnnoTo'^oiag xii, hoc est : Til dlcis mittendos esse excursores etc. At m'mmus etc. Sic denique in Platonis Gorgla p. 7, 11. ed. Bekk. p. 449. A. ed. H. Stepli. ^Ayad-ov ye , u ^coxQatsg, ei d/j , oye ev- XO(.iaL elvaiy wg ecprj ^'Of-iriQag, ^ovXet jtie yaleiv, ac - Socrates respondet: ^^Ika (jOvXo[.iaL, ubi Loc ille dicit: Tn ' ' rogas ) iit te sic adpellemy at ego volo. Eodem modo in eodem Gorgla p. 8, ed. Bekk. p. 449. ed. H. Stepb. Tovzov /iiiv del J lo FaQyia, xai juoL inldei^Lv av~ tov TOVZOV nolrjGaLt trjg ^Qayvloyiag* f^iaxQoloyiag ds eiGav&tg* FOPF. ^AXka noiriGco , Ttal ovdevog (pr^Geig pQCtyvXoyuTiQOV catovGciL. Sed quern ad modum in sin- gulis Lis locis Lae oppositiones explicandae sint, facile iu- tellegitur. ft] Ji akin. Revertor ad Devarium, qui recte p. 142. discrinien P. 5, ^uidem esse statuit, utrum dicas aXXa vrj /J ice, an vq zl'i uXXct, sed tamen p. 5. Don satis dilucide exjjlicavit de for- mula Lac VI] /It hXka, Nam Graeci in ojipositione senten- (iarum sic utuntur -Lac voce, ut illud quidem, quod iam ante declaratum est, confirment verbis vr] zlia.^ at deinceps j^ar- ficula aXXa aliquid contra dicant, quae contradictio eo gra- vior debet esse , quo magis ilia adfirmatione id confirmave- rant, cui iam aliud opponitur, veluti in illo loco Demostbenis, quem Labet Devarius ex oratione de falsa legailone §. 272. ed. Bekk. p. 428. ed, Reisk., ubi Laec dicuntur: ovxovv eGTiv, log eoixev, ix tovxwv [xojv yQa/LiitiaTwv] iSeiv oil o\ nqoyovoi i^iev vf.iwv [sic Bekkerus quidem, sed lege ex libris et plurumis et optumis: rjiiiwv] OTtcog firjd^ aXXog av&QW7icov jiiTjdeig erti ygrificxGL f.n]dev eQyaGerac xaxov r/]v ^ElXaSa ig^QovTi^ov , vfisig 6s ovSe ti]V noXiv amrrv OTciog /^iT]deig xtov tioXlxwv adixi^oei TTQOOQceGO'C, Si dein- ceps pergit orator: vr] 4i dl/^ orccog exvye Tcwva zee yQCt^ifiaO"^ eoirjxev, primuni illud, quod de litteris illis 1 - « / c( /. A Of. 13 didum erat , confirmat, ifa tamen iit confirmatione fac^a aut sig-nificata certe perg^at ad opposilionem : a?^l OTiCjg IVyp^e Tavza xa yQ6.f.if.iccO^ eOTiyAa> , cui rei iam occurritur denuo Lis verbis: ^Al)^ olrjg ovGt]g leQcig Trjg axQOTColetog xze. quae verba non amplius hue pertinent. Eadem caussa est simillumi loci , cjuem ex DemoslLenis oratione de corona §. 251. ed. Bekk. p. 310. ed. Rejsk. adtulit Devarius p. 142. Nam ibi quocjue postquam liaec verba dicta sunt: Touttov ovv ovTCog e%6vTiov tl TTQOGrjxev [sic Bekkerus, sed lege ex optumis libris concinnitatis caussa TtQOGrjitov] fj tl di- xaiov i^v Tolg vri ijitod TiercQayf-Uvnig -D^sodai lov Kcrj- GicpaivTa ovo(.ia, ov% o ibv drj/tiov hoQa xid^if^ievov y ov% o Tovg of^uof-wyMTag SiicaGTag^ ov% o Trjv ali^d^eiav TiaQcc JiaGL ^e^awvGav ; adfirmatur iam toe, quo melius aliud deinde possit opponi : Nai, g)7]Glv, aXXa to tov Ke(paXov xalov, TO fir] d{- ft lav 'yQa(pr]v (pvyelv, Ai>ud Aristox>hanem autem in Ves]ns V. 907 sqq. Xantbias dicit: Trig f^^^ yQCiff>^S rjxovaaf)^ iyQmpn/zrjr, I'cr^QEg ^ly.acfiat, tovtovI. ^siyoxaTU yccQ fQycoy (^e^Qccxs y.a/ja xal to ^vnanaZ. ^Ano^Qug yuQ Ig Tr\p ytaviav tvQuv nolvv quam orationem iam interturbat PLilocleon dicens: N't] top z/fc', aXXtt ^rjlog Igt. h'fioiyi loi rvQOv xuxiGToy uQTiwg iyrjQvysy 6 ^iSsXvQog ovrog., quibus verbis primum quidem, quod alter dixerat, confir- matur, ita tamen ut banc confirmationem statim sequatur contradictio Laec: akXa drjXog ioTiv, qua aliud idque gra- vius infertur. / P. 5. recte id quidem Devarius do'cuif^ quern ad modum akXa in interrogationibus usurpetur, sed non satis caute dixit in Demostbenis oratione de corona §. 24. ed. Bekk. p. 233. ed, Reisk. Tl yccQ xal ^ovlofievoL (^leTSTiefiTieG^ av av- Tovg iv TOVKp TO) yMiQO) ; €7tI ti)v eiQi^vr^v ; aX)^ vitrjQxev ccTiaGiv, al/^ iul tov nolsf-iov ; al?^ avTol neQL eiQrjvrjg i^ov?i€V6GO^€; extremis verbis aXXa priore loco jiositum vim Labere particulae ttotcqov aut aQa, Nam eliam priore loco aXXa particula suam vim Labet, et interrogatio, ut in ante- 1 cedentibus: enl Trjv eiQ^vj^v; per se constat. l^XXa enim ' in Lis locis quasi ex mente adversarii aliud quid post id, de quo iam sublata dubitatio est, infert, nec cum interro- gatioue ipsa quidquam commune Labet. 14 (/ A /. a. yt).l{( pro P. 6. Si aXXa certa aut at ccrte significat, facile agno- 7'^* scifur prima pailiciilae vis. Nam e(si miiltis in locis oj>po- r. 6. silio ipsis verbis expressa non est, facile tameu lacita cogi- latioue supplelur. Adiecta oppositione res faciliuma est, iit ajmd Xenophontem in Ulsclplina Cyri lib. V. Cap. 5. §. 33. Zeim. Nv)^ jtih'Tm iyto, Kvqs^ el ft?) Tavxa^ alXa Tntauia vTfo and dnyio nETzovOtvai, aut apud Homerum Iliados libro I. V. 81 sq. EiTiiQ yttQ TS yof.ov yi y.tcl avTrjuccn ;f«r«7r^i/'j?, (c?.).cc re y.id ^itionioOtv t/ti y.oiov, mfQu ia)Jaar^. et aliis locis mullis, quos adtuleriint grammafici, qui recte etiam comparaverunt simillumum parficulae Latinae ui usum, veluti apud Ciceronem pro P. Qitinctio cap. 31. §. 97. o6- sevravit — iit aliciiiando misericordlam caj)eret : uliqiiam si non proplnquUatls, at aekdis suae : si non liomlnlSj at huma- nUails raUoncm haheret etc. Pro T. Annio MUone caj>. 34. §. 93. Si mlhi bona re 'piihlica frui ncn licuerit, at carcho mala. Sed liaec caussa, uli dixi, sane exi>edita est, sed fa- cilis eliam ilia, ubi illud, cui opponitur jjarticula in Lis locis, ipsis verbis expressum non est, sed cog^ilatione sola adsumitur, uti in Euripidis iilo loco, quem recte G. Hermannus ad Vig-erum x>. Sil. ed. tert. line vocavit ex Oresle v. 1561. : rig (^(o/ucc, nQOdTioloig Xiyo) coOeTy 7iv).uq Tf<(jJ\ Wf av «AA« ttk/V liir\v ^vaatf-iiO^ uv6qIianis apud Athe- naeum p. 446. C, quem laudat Elmsleius, qui recte ad Eu- tipidis Heraclidarum v. 565. de hac diceudi ratione disjiutat: A. J' cc).Xa TiT&i. B. Tovio fi^y ooi neiao/Licu. ct Sophoclis Antigonae v. 550. TC ^rji ay ccXXa yuy o* ir dxfsXoTfx iyca; ad quem locum conferantur quae scripsit C. Wexius Vol. 1. p. 187. Sed ne quis ex exemi>lis his adlatis existumet magis 15 poetariim huiic usum proprium esse qiiam reliqiionim scri- ptorum , eius rei caussa coinniemoraiitlus mihi videfiir non lam ille locus , cfuem Lie pro exeinplo posuit I. A. Hartun- giiis 1. I. vol. II. p. 41. ex Xeno])Loutis DiscipUna Cyri lib. III. cap. 1. §. 34. ed. Zeun. ^5^ I'cp?] , alia fxarov daveiGOV, cjuoniani ibi Ernestus Poppo edidit: ^E/tiol d\ tffi] , alia exarbv Saveioov^ isqiie locus dubitationi quidein cerfe obiioxius est, quam Lysiae locus, qui in libris omnibus ita scriptus leg^itur, iit dubitari de eius auctoritate plane non possit. Est ille orationis advers^is Theomnestum prions §. 15. ed. Bekk. p. 117. ed. H. Stepb., ubi legitu^: Bovloi.iaL ovv avTov xai IzeQCov v6f.uov nsql tovtcov dida^aij av ncog alia vvv eni tov ftt]iLiaTog naLdevd^rj y.al xo lomov /^jfiiv fu) TraQtyrj nQayjuara* Nam quam hoc loco Reiskius adiecit jiost vuv particulam ye, quo magis vis Lorum verborum appareret, ea a libris omnibus rejm- diatur particula, ita ut I. Bekkerus parum caute illud yi in Lysiae oratione reliquerit, praeserlim quom Laec dicendi formula «AAa vvv tam saepe leg-atur apud scriptores veteres, ut isto loco de eius sig-nificalione plane dubitari non i)ossit. Adiecta condicione ipsa legitur particula alia eodem modo sim]>liciter in Xenopbontis DiscipUna Cyri lib. V. cap. V. §. 33. Zeun., quo loco supra usi sumus. Praeterea hoc corn- memorandum est non x>osse,' id quod ipsa locutio j)er se requirit, ab alia voce atque ilia, quae ijarticula alia efFertur, hauc particulam in oratione excijM, veluti in illis locis omnibus factum est, quos modo adtulimus, nisi tales partes oiationis interx>onantur, quae aut vere encliticae sint aut certe nofionem, quae per se constet, non efficiant, ut in illo loco Aristophanis , quern male Hoog-eveenus p. 5. ed. Schiitz, interpretatus est, Acharnensium v. 1032 sq. : Zu (f vllu fxoi arcdayjLiov elQi^vrjg %pa efg TOV y.tdcifiijy.ov hamlaioy jovtoyiy et in Euripidis Phoenlssariim v. 618. fitjien, u)d(l fiOL av /(UQ^., quo in loco Polynices i)ostquam sorores non potuit appellare, matrem quidem iubet valere. Quod Devarius p. 6. ex Homeri lllados lib. I. v. 82. l-iXld- adtulit alia ye , id hand scio an nulla interposita voce p. 6 nusquam a])ud bonos auclores legatur. Nam illo quidem loco iure videtur Fi*. A. Wolfius reposuisse: tinsn yaQ r£ ;(6loy ye y.cd ttuitjfiaQ yaTcmtxprj^ COdu If yai jnejoniaOey t/JL xoioy, 6(fQa itl^acfrj.j 16 u A / 1?. et V. 62. eiusdem libri recte ab eodeui editum est: ^J)X uyE (f// lira f.iuvTiv toEi'oi^ifr, ^ iibi olim legebotur ^AXlCt dt] yiL Deiii(xue etiam tertlas ille locus, qiiem Dammius in Lexlco Homerico-Pindarico p. 65, 3. ed. Rosl. ex Pindari Pyih. XI. v. 55. adtulerat, correctus iam ab Aug". BoeckLio est, qui, ut iubent plurumi libri , ibi edidit : a?dcc y^Qovlo) Gvv "Aqel 7iiy)vev xre* pro eo, quod antea leg-abatur: «AZa y^QOvioj 'Ave* Ac ne quis commemoret, quod Hartnngius 1. 1. vol. I. p. 411. adtulit alia ys ex Tlieocriti IdyJlio V. v. 22., alius generis est id, quod ibi legitur : dlld ye TOL diasloof-icei, de quo suo loco dicendi locus erit. Sed ea voce, quae i)otissumum efferenda est, aut certe particula eius vocis interposita, cc?Jm — ye saepissume in scripfis Graecorum legilur, veluti apud Xeno- phontem in Disciplina Cyri lib. I. cap. III. §. 6. Zeun. Ei Tolvvv ovxio yiyvtooaeig, w ncu, cikla yQea ye evwxoVf 'iva veaviag ol'xade aTielD^tjg, et lib. VIII. cap. VI. §. 18. El de TOVTO if/evdovzai, ccl/^ oil ye tiov avd^Qtonivtov TteLrj TcoQeiwv auir] zccyjorr], tovto evdijXov,, ubi omnis ilia enuntiatio, quae pendet a particula otl sic efferlur, eodem modo, quo e. c. ajmd Sopliociem in Oedlpo Colon, v. 590. particulae «/,A« — ye omnem enuntiationem conii)lectantur in Lis Terbis: Hue pertinet etiam Demosthenis locus oral. Olynth. III. ^* 35* ed. Bekk. p. 37. ed. Reisk. ^Eav ovv alia vui> y an ccTiallayevTeg zovtojv twv ed^wv ed^elriGrjTe GiQaieveo^ai Xie, Sic etiam res explicanda est, tibi particulae aAAw j- yi interi^osita particula ovv, quae ex antecedentibus aliquid con- cludit, adiuvautur. Qui loci recte explanati sunt a Devario, uisi quod j). 7. dixit, idem hoc quod oftcog vel ofAA' of.iwg significare. In illo eniiii Toco Isocratis ex Panegyrico §. 171. ^^^V' ed. Bekk. p. 76. ed. H. Stepli. , quern Bekkerus addita av particula recte ita constituit: Ei de aat TCQOCtnelTiov, aAA' ovv Tovg ye koyovg ojgjieQ yQi]G(.iovg elg tov eJiLovvct Xpovov av xCtieliTtov^ ovv particula Lane vim Labet praeter alXa et ye, ut legentes iubeat respicere ad ea, quae facienda fuerunt, quae si suscejita essent. Log est, ovv^ Loe quidem certe, quod iam i^fert, illi reliquissent. Eodem modo in- tellegenda particula ovv est etiam ibi, ubi excipit (xXlct par- ^ ticulam, non addito ye, ut in Euripidis Plioeiilssls y, 508 sq. u.i-^kj- j'^^. ^Efioi flip, d y.(u fjj) y.ccd- 'JEVJiycoy x^^^^ jtdQtc^fAE^ y td)! OVV ivviia [loi Voxels liynv , a X I a* 17 quibns in locis non satis caute Hartungius vol. II. p. 12. particulam ovv ait adversativam vim adsumpsisse , quam nusquam Labet, sed tantum modo toe dicitur addita ilia par- ticula: tamen, quem ad modum res se hahet, milii saplenter locjui videris, ita ut ovv fere nostrum: nacJi den Umstdnden, aut: wie die Sache vorliegtj sigiiificet. Sed de vi particulae ovv infra ad p. 181. dicetur accuratius. P. 7. Si quando particula alXa ita usurpata est , ut l^AA« exce- pro el /iirj vel 7i:h)v posita esse videatur, revera tamen suam ptivum. propriam vim retinet, ut in Aristotelis Politicorum lib. V. P. 7. cap. 10. §. 5. TToXlaiv te ovgcov alzitov Sl wv yiyvovzai al jiiEza^oXal, ov Xeyei aXla (.liav, otl aacorevoiiisvoL -^tL, quo in loco verba ov ?^iysL alia fiiav fere idem dicunt, quod Latinorum constructlo: non diclt nisi tinam, sed ipsa tamen oratio paullo aliter instituta est: non dicit (nempe plnres istas caussas)y sed unam. Sic etiam in illo Xenophontis loco, quem Devarius p. 7. ex Memorahilihus Socratis lib. III. cap. 13. §. 6. adtulit: ^'Hqsto amov, el xat q)OQTLOv l'q)eQe; fxct )di ovx eywyf ecprj, aXXa to Ifiaxiov.^ IficcTiov non etiam inter cpoQzla referendum est, sed hoc dicitur: Minmne vera, sed pallium porto, i. e. non fero cpoQzlov, sed ifidziov* Hue pertinet etiam Euripidis Hlppolyti v. 638. 'Paaioy, (T OTO) TO f^irj^ey, aX)^ apcoifsXrjs Evrjdui xui olxov XSqvzcu yvvrj xri, quem adtulit Hartungius 1. c. vol. II. p. 43. Nee aliter accipi possunt ii loci, ubi post comparativum gradum in- fertur alia particula, ut saepius apud Thucjdidem factum est, e. gr. lib. I. cap. 83. xal soziv o nolsf-wg ov% ottIwv TO nleov, alia dandvrjg, Loe est: Malor pars helll non ad arma pertinet, verum ad sumptum, aut, ut oralio Latina magis ad Graecam accedat: Belliim non armorum plus est, verum sumptus. Neqne enim comi)arativus ille gradus to Tcleov quidquam facit ad particulam alia* Sic etiam in reliquis locis, quos g-rammatici excitaverunt, lib. If. cap. 43. ild/iil3avov zov Tacpov iTiiGr]jiL6Tazov, ovk iv tp xelvzat l-iallov, all £v ' H* Denique conferantur ea, quae de Loo usu disputavit G. Hermaunus ad Aristophanis Niihes p. 191 sq. ed. secundae. P. 7. Recte Devarius quidem docet d?^Xd particulam multis aliis praeponi, ex quibus nihil prorsus sig-niticationi eius accedat neque dematur, ita ut plerisque locis facile in- tellegatur, quein ad modum sing-ulae particulae accipiendae sint, verura tamen quoniam et Devarius ii)se deincejJS sing-ulas quasdam huius particulae compositiones explicavit et multis in locis sane necesse est scire, quid Graecorum consuetudo tu- lerit, quid repudiarit, nos quoque de particulae dlld cum aliis quasi commissura, quae ab ipso auctore omissa sunt, suo loco adiung'emus. *AXi^ omy, P. 8. Cum particulis dl)^ oxav, de quibus recte ex- P. 8. posuit Devarius, componi potest siiuillumus usus Latiuarum particularura sed si, quae eodem modo, quo Graecae d?./^ oxav^ ita ponuntur, ut aliquid nos facturos promittamus, sed ea tamen condicione, si prius aliud quid fecerimus, quibus in locis ita non sine maiore quadam vi ista condicio expri- mitur. Sic rectissume R. Stiirenburgius ad Ciceronis oratio- nem, quae est j)ro Arclua poeta cap. 10. §. 25., p. 151. et constituit Ciceronis locum in Tusculan. disputat. lib. I. cap. 7. §. 14. Sic enhn milii in praesentia occiirrity ut adpellarem d^Uof.ia: utar post alio, sed si invenero melius, ut est etiam a me et a Mosero editus, et adtulit lib. ad Herenniiim I. cap. 1. §. 1., ubi legitur: Nunc ne nimium longa sumi^tur oratio, de re dicere incipiemus, sed si te iininn illud monue^ rimus artem sine adsiduitate dicendi non multum adiuvare. !//U*o^pro P. 9. Apud Isocr. etiam TTQog NixoxL] Leg-itur Lie xal oif. locus Isocratis p. 23, ed. H. Staph, ita: Kai ^aQ -ixeivovg P. 9. ircaivouGi /.liv ccTvavzeg^ TrlrjGLdKeiv di ov ^ovlovzai, dlld (.lalkov aiQOuvzai ovpelvai loig i§a/iiaQi;dvovoiy, aXl^ ov rots anoxQmovGiv. Et Laec oratio i^er se iiiepta non est, sed ita interpretanda , quern ad modum supra ad p. 7. Ttucydidis quosdam locos exjjlicandos vidimus, ut hoc dicatur : Venmi malimt cum iis potius esse, qid nna vit'm committiint, sed non cum iis, qui repudiant. Oua re dubitari potest, num id, quod Imm. Bekkerus ex cod. tJrbinati optumo illo quidem libro reposuit : Kal yaQ ixeivovg tnai- vovGL f.i£v, nXi^GLa^eiv da ^ovlovzat Tolg Gvv£^af.ic(Qza~ vovGLV, al^ ov TOig anoTQenovGLV, ab ipsa Isocratis maiiu profectum sit. P. 9. Ouem Devarius adtulit Aristotelis locum, in quo aQa exceptivam vim liaberet et pro el f.irj acciperetur, p. 9, is legitur in Etlnc, ad Nicom. lib. III. cap. 2. §. 16. et recte nunc ita editus est: Tl ovv i] ttowv tI egtiv, iuetdrj TWV £lQi]f.i£VCov ovSlv £GTLV ; exovGiov jii£v Srj q)alv£iac' TO 6^ exovGiov ov nccv 7TQoalQ£TOv, IdX)^ aQa y£ to 7iQO^£^ov'K£viitvov ; fj ycLQ 7tQoaLQ£GLg f-i£Ta Xoyov iiai diavoiag, , qua interrogatione hot fere dicitur : Alleln woM docli das VorlierhescMossene? , ita ut aX?^a, quern ad modum recte de ceteris buius modi locis iudicavit auctor noster, suam propriam vim retineat. Illud all aQa tamen, quod Deva- rius exi>licare Lie voluit, aliis locis multis legitur, de quibus quoniam Hartungius nuper 1. 1. vol. I. p. 441. non satis recte disputavisse videtur, breviter nobis dicendum est. lu his enim locis utriusque particulae jiropria vis facile agno- scitur. l^XXa enim rem, quae iam sequitur, quasi novam ei rei, quae antecessit, opponit, id autem, quod deinde, plerumque interiecta alia voce, adiicitur aQa^ multo secus atque Hartungius statuit, resi)icit tamen ad ea, quae usque adhuc acta sunt, aut etiam ad omnem rerum condicionem, ut, quod opi)onitur ei, quod iam actum est, tamen quodara modo ex jjraesenti rerum statu dediicatur, quasi conveniens quiddam ac rei accommodatum , qua de re infra uberius di- cendum erit ad ^. 40., ubi de particula dQa agetur. Sic in illo Homeri loco ex Iliados lib. XXIV. v. 522. *A)X llys 6r] yen ccq eCsv tnl Oqovov. non i(a, uti voluit Hartungius, particula aQa significat, mi- iiume debuisse Priamum banc Acliiilis benevolentiam , qua senem iubet in solio considere, exspectare: esset enim ru- stici, non regis, nedum regis Acbillis, hoc seni ita signi- ficare: sed illud potius declarat, rebus ita comparatis decere senem in solio considere, id quod etiam ex toto loco satis apparet. Nam cum autea v. 5 15 sq. dictum esset de AcLille : \ 2* 20 a A Pw a. oty.T£i'()(oy noXioy ts y.icqriy nokiov re yiveiov.^ non iam poterat minim Loc Priamo videri, qiiod benig-ne ab AcLille etiam sessum reciperetur. Si AcLilles deincei>s Priamum Lis verbis adioquitur: dti)^ , V ^ollci y.dx avd/so Gov y.rncc ■dv/aov. Tliog hlr}g Inl vi]ag l4/(a(ov tXG^/u£V olog, (}vS()og Ig o(flhdf.iovg, og rot noliug xe y.ul laO^kovq vUag ^'^svc'.Qi'^a ; aiSrjQtwv rv roi ■^loo, (ik)^ ays Sr} yai Icq f^^v Inl Oqovov' akysa S* Sf^ntjg iv d^vjAi^ y.uTuy.iTaOaL IdaQiLiav, ci^vu^usvoi ntQ., ne in Lac quidem adpellatione quidquam dicitur, quo iu- beatur Priamus contrarium ab AcLille exspecfare, quamquam Lie miratur, quod Priamus ad se potissumum se converterit, quippe qui eius liberos interfecisset. Sed ab Lac miratione iam ad aliud se vertit AcLilles, si quidem dicit; *Ak^ uys 6i] yai uq e^sv inl ^qovov. i. e. Sed age iam, quoniam res ita se Labet, ut tu Luc, quod ego minume exspectaram — qua de re miratus antea fuerat — ad me adveneris, couside in solio. Itaque illud ccQa tantum abest, ut significet earn rem, quam Priamus minume debuerit exspectare, ut declaret esse Loc iam prae- senti reriim statui accommodatum , ut fiat. Eodem modo etiam ille Odysseae versus lib. III. v. 259. interpretandus est, quern Luc vocavit Hartuogius: JEl ^(oovr Aiyid^^oy ivl /iifyccQoiaiv eiSTfXBv l^iroeiSrig, TqoitjOsv hoy, ^ccy&og Mfyskaog' XM y.i ol ov6h ^uvovxi xvxrjy inl yuTav tyevay^ iikH KQCi xovys y.vvtg xs yal oicovol y.axaSaipuv, xaifisvov iv naSio) iy.ag "AQysog xxi. Nam ibi quoque ccQa non Loc dicit, quod ille voluif. Lane talem Aegistlii fortunam fnturam fuisse, quam neque ipse nec vero reliqui Lomines exspectassent, sed Loc potius de- claratur: Si AegistLum Menelaus invenisset, eum lie in morte quidem sua terram exoepisset, sed id, quod ex Lac re sequeretur per sese, canes ac volucres eius cadaver devorassent. Quam ob rem illud (XQCc eadem ratione, qua modo vidimus, spectat ad praesentem, qui turn futurus esset, rerum statum et Loc quidem loco ad eum, qui antecedenti versu erat descriptus* Sic in Odysseae lib. X. v. 213 sqq. ^J/iiffl S^ fiiy kvyoi ipay oQsarEQOi tjSe kiovxag, rovg civxr} yax^'hsk'^EV, inel yay.a (fcc^uax^ (Jcoxsv. outT' oi'y toQfxi]&r]aixy In avdQaGiv^ akX (cqcc xo(yt ovQ^atv (xuyQrjOi mQiaaaivovxeg aviaxav.j alia. 21 locum recte accepit guidem R. Kiilinerus 1. c. vol. II. p. 455., quom dixit particulam aQcc significare : Es war nun ehen elnmal so, sed debebat tamen ille dedarare quern ad modum per particulam a^a hoc, quod factum esse dicitur, deducatur ex lis, quae antea dicta sunt. Nam illae bestiae, quae a Circe domitae erant, non adgressae sunt viros, sed id, quod eis, quae i)roi>ter mitigatam naturam non adg-redie- bantur homines, consentaneum erat, fecerunt, ut longis caudis adulantes surg-ereut. Nee aliter explicandus est ille locus in Hymn, in Venerem v. 9 sq., ubi postquam i)oeta neg'avit potuisse a Veuere falli Minervam, sic loquitur: Ou yc(Q ot evadsv eQya tioXv/qvoov quo in loco particula aQce illud sig-nilicat, quod ex eo, quod Minervae oi)us Veneris nou jjlaceat, sit ei deae consen- taneum : nullo autem modo illud exprimitur, quod Tolt Har- tungius, mirum esse yirgini placere opera Martis. Sic denique legitur apud Soxihoclem in chorico carmine Tmch'm. V. 498 sqq. ed. Herm. Kal ta /Lily d^fMV nciQe^ay, xal onayg KQOvi^av aTTc'ciccGeyy ou kdy^, ov(^k toy iyyi))(oy"Aiday, ^ IIoOddcmyK riycixroQcc yaCag' - «Ar Inl xav^ I'iQ ciy.oniy liyEQ (if.i(f i'yvoi tiqo yccfxooy scii.y quo in loco hoc dicit scriptor: Deoritm f ramies non dico, sed ad Jianc coniugem igitur etc. i. e. de qua dis omissis a me dici iam consentaneum est. Quod autem Hartungius adfert Xenophontis Hieronem cap. 1. §. 13. EtTZOig ovv av iGcog Gv • l^l)^ (XQa I'^xeTai avxolg Toiauia xal ol'}(Oi fievovGiv^ et Platonis de ro piihlica lib. II. i>. 374. B. ed. H. Stepb. [p. 88, 13. ed. Bekk.], his in. locis si non scribendum est quod per se fieri potest, sed re- tinendum id, quod in libris scriptum est, ccQa, ratio- ciuatio ista, quae continetur particula ccQa^ facile agnoscitur. Nam priore loco jjostquam Hiero negaverat, posse tyrannum ad spectacula ipsa proficisci, alterum sibi fecit respondentem : L^/r ccQct eQXEiai aviolg %a xoiama xcd oixoi iLtevovGiv, i. e. Sed rehiis ita comparatis, nerape ut non possint tyranni proficisci ad res spectandas , adfcruntiir iUis talia et domi manenty Platonis autem locum, si aga servandum esset, recte iam C. E. C. Scbneiderus p. 171. ita interpretatus est: At nlmirum (possis etiam igiiiir dicere, sed particula nimirum etiam spectat ad ea, quae ante acta eraut) res ila liabett 22 d kid. ul sutor cinldem proliihendiis ah aliis operibiis esset^ hellatori vero talia concedenda sinl'^ Hinc obscurum non potest esse, quam vim iiarticula aQa in eius modi locutionibus habeat, > cxuae plerum(|tie post dlla ita adiiingitur, ut interiecta ali- qiia voce legaliir, veluti in Platonis Critone p. 153, 13. ed. Bekk. p. 47. E. ed. H. Stepb. ^Alld (liet ixeivov aQa Tjiilv piLOTov di£(pOa()iLievov , o) to adixov jiiev loj~ ^azai, TO de dlxaiov 6vivt]Giv; quo in loco ex Critonis response , quod praecessit, Socrates per particulam ccQa de- ducit Lane novam interrog'afiouem , ut ccQa Latino igltiir vel prolnde respondeat. Sic res se babet etiara aliis in locis, ve- luti in lib. de re piiUlca X. p. 476, 8. ed. Bekk. p. 600. C. ed. H. Stepb. dlla TlQcoTayoQag f.iev aQa o IrijjdriQLTr^g nal TlQodixog 6 Keloq xat IxXXol Ttd(.inoXloL dvvavxai xzs.y qui locus tamen longior est, quam ut possit a nobis bic ube- rius exponi. Ceterum conferantur, quae infra de particulis aQa et aQa suo loco dicentur. yaQ. P. 10. De universe usu jiarlicularum dXXa yaQ recte P. 10. exposuit Devarius. Neque enim dubitari potest quin altera exx>licandi ratio, quam ille proposuit, ut particulae yaQ sua servetur vis, sit anteferenda. Praeterea conferri possunt, quae G. H. Scbaeferus in Meletem, crit. p. 76 sqq. G. Her- mannus ad Vig-erum p. 810 sq. ed. tert. P. Elmsleius ad Eur. Med. v. 1035. ad Heraclid. v. 481. A. Mattbiae ad Eurip. Phoeniss. v. 371., denique C. Wexius ad Sopboclis Antigonam Vol. II. p. 139. adtulerunt. De Latinis parliculis, quas iure contulit Devarius, at enhn conferatur F. Handius, qui in Tursellino vol. I. p. 444 sqq. accuratissume de bis particulis exposuit, et de coniuncfis particulis sed enim, quae ab interpretibus adlata sunt ad Vigerum !>. 473 sq. ed. tert, veluti illud Virgilii Aeneidos lib. I. v. 23 sqq. ffoc regnum dea gentihus esse, xi qna fata sinant, iutn turn tenditqiie fovetrjiie. profjeniem sed enim Troiuno a sanguine duct Audierut, Tyrias olim qiiae verteret arces. et Ovidii Metamorphos. lib. X. v. 323 sqq. Si tamen hoc scelus est: sed enim damnare negutnr hunc Venerem pietas : coemitque animulia mdlo cetera delectun Nostra quidem lingua vix possumus Las particulas ita con- iungere, ut uno enuntiato contineautur, nisi quod in quibus- dam locis nobis licet eodem prorsus modo nti particulis Ahcr — ja., veluti in illo Aristopbanis loco PJuii v. 423 sq., ubi cum Blepsidemus dixisset: a A A «. 23 pXinet. y& to* fxayixov ii xcci TQCiyajt^iy.oy.y CLreniylus respondet: ovx l/ft yaQ quod nos ad verbum ita possumiis reddere, si dicamus: Aber sie hat ja heme Faclieln., itaqiie milii noir videtur Erinjs esse, aiit in Aristoi)hanis Nuh. v. 797 sq. : eaz' %fioiy vlog xnXog rt xclyccS^og' aXX' ovx id^iXet^yccQ fjLKV&avHV,' U iya) na&&) ; wbi nos dicamus : Ja ich hahe elnen artigen nnd gulen Sohn, aJ)er er will ja nicht lernen. Quod legitur iu Eurii)idis Phoenlssis v. 1318 sq. : JTQog ^ofiovg aiei/oyiccy navaco jovg TiaQSGjeSTCig Xoyovg^ verti poterit : Aher ich sehe ja Kreon etc. Denique Herodoti lib. IX. cap. 109. L^AA' ov yccQ meiO^e' diddl to rpuQog, est fere nostrum : Allein er honnte ihn ja nicht iiherreden, giht ihm den Mantel: qua in locutione primum aliquid oppouitur alteri rei, deinde additur etiam adfirmalio, quae rationem adferat, quam ob rem ab ista re, quam primum posueramus, tamen abeamus. Restat, ut doceamus id, quod Devarius p. 12. postremo loco posuit, iuterdum tamen aAAa yag simpliciter pro «AA* o/Litog adversativo sine redditione c&usaae accipi, falsum esse. Nam in Lis quoque locis yccQ suam vim servat, veluti si ajnid Herodotum lib. I. cap. 147. legitur: BaoiXeag da ioT7]GavTo, ol f.iev avzwv, ^vxtovgj anb rXavxov tov ^ItzttoXoxov yeyovoiag' ol de, liavxcovag JlvXlovg^ aTio Kodqov zov l\IeXav&ov* ol Ss nal ovvainipoTSQOvg. «AAa yccQ TCSQuxovTcii rod ovvo/Licaog f^ialXov tl zcov aklcov ^Itovojv* eoTwaav Si aal ot ^tad^aQwg yeyovoreg^'lcoveg are* JVam ibi Loc dicitur: Aber sie halten ja an dem Namen fast melir als die andern lonler festt^mogen anch sie denn rein crhaltene lonier sein, Itaque Loc modo solvenda singula membra sunt : IriXla — 7TeQU%ovTai yaQ tov ovvo/tiazog li^lXov TL rcuv dXhov ^Iwvtov — I'oTtooav [de] xccl o'l yadaQtog yeyovoxeg ^'icoveg. Nam partlcula de propterea est adiecta, ut, quouiam i)articulae «AAa yaQ in unam na- tionem coaluerant, ilia vis, quae iam per al/.a particulam significata erat, denuo exprimeretur. Denique in altero loco, quern Devarius usurpavlt, ut doceret caussativam particulae yccQ \im. evanuisse iuterdum in Lac coniunctione verborum. 24 nullo nioclo prima partlculae vis amissa est. Nam si Dicaeo- polis in Aristopbanis Aclmrnensibus y. 173 sq., postquam ab fictis illis barbaris iniuriam accepif, dixit: OT^uoi TciXag, fjivrimov oaov ajitoXscfcty turn autem, ubi adsi)exit Ami)LitLeum, ita pergit: non vacat particula ydq, sed ipsa quoqae rationem reddit, cur haec iniecerit Dicaeopolis. Etenim hoc fere dicitur isto loco: Sed enlm liic est Amphitheus Lacedacmone : salve, mi , liomo, ut, si Graeca solvas, sic procedat oratio: lAXXci — EX ^axedai'/iiovog yccQ ]Af.icpid^eoQ 661 — x^^Q' ^^jiig)i^££: Quod nos dicamus: Aber da ist ja AmpliUheos ans Lalie- daemon znruck; sel gegriisst, Amjiliitheos. Neque tamen quis- quam in bis locis Graeca verba ita interpung^et, quern ad modum nos docendi caussa modo fecimus, recteque C. Wexius in Sylloge vol. II. p. 139. retractavit, quod in Sox^hoclis An- tlgona v. 390 sqq. scripserat : ^ yccQ iy.Tog xal nctQ iXnt^ag x^Q^ foixsp alky /j^ijy.og ov^hu tj^op^, rizojy oQy.coy xaCnSQ mv ancofiorog xiL Namque istae particulae bis in locis, uti dictum est, ita coa- luerunt, ut iam unam notionem efficiant, quae sine sententiae detrimento eliam ibi, ubi patitur boc collocatio verborum, scriptione dirimi ac dividi nullo pacto i>ossit. Ouem ad mbdum i)articulae d?.ld — yccQ, etsi ufraque particula suam vim facile tuetur, tamen saepe numero ita coniunctae leguntur, ut quasi unam notionem efficere videan- IdlXct — yi. tur, eodem modo etiam particulae d^J.d — ye , ita com2)o- sifae et coniug-atae sermone sunt, ut quamquam suam quaeque vim servet — etenim dXXd oppositionis, ye autem adfirmationis siguificationem babet, si quis in rem diligentius inquisiverit — tamen altera alteram admvet: quo efficitur, ut etiam bae particulae, dissimillumae mae quidem jjer sese, unam tamen rem declarare atque consociatam quaudam significationem habere videantur. Ita autem differunt particulae csXXd — yccQ et dl?^d — ye^ ut, quom yaQ et adfirmandi et concludendi vim habeat, quod compositum est ex parliculis ye et aQa, qua de re suo loco accuratius explicabitur ad p. 48. , ye tantum adfirmandi, sic etiam particulis dlXcc — yaQ i^raeter oi)po- sitionem et adfirmatio et conclusio exprimatur, x>arficulis autem dXXd — ye tantum modo oppositio et adfirmatio et baec quidem, ut in particularum a/Aa — yccQ consociatione idem, aXXcc, 25 lit, ad singularcm quandam enuntiati notionem relafa sigpni- ficetur. Sic in illo Aristoi>hanis loco ex NuUhiis v. 399 sqq. cclXa xbv avTOv ys vecoy ^dXXei xal Zovvlov ixy.Qov ^Ad^rjyicoy xii,, quo in loco primum particiila aXXa occurrifur negation!, quae erat in autecedenti orations, deinde particula ye de ea re, quae alteri oi>ponatur, ita adfirmatur, ut etiam si in res ante commemoralas hoc, quod dicitur, non cadat, tamen pertineat ad Kane singularem rem, cui deinceps jjoeta adiicit etiam alias res, velut: 2ouviov axQOvlr4d^rjvicov xat zag Sqvq Tag /iiEydlag, quae x^roinde eodem loco esse existumandae sunt. Eadem vero etiam est barum jjarticularum vis, si mag-is inter se consociatae esse videntur, ut apud Euripidem in Iphigenia, (juae est Aidide y, 1011 sqq., ubi Achilles: TleCO^Mfjiey cwO^ig nat^Qct ^ilriov (f ^oyety* Cui respondet Clytaemnestra : Kaxog z(g lon xal Uay xaQ^eT Gtqaioy* Qnam sic exdpit ille: ^AXX ot loyoi ye xcitanciXaiovaiiy loyovg.y quibus rerbis hoc exprimitur: At tamen, etiam si illud verum est, quod dicis: Kaxog lig eoTi xal Xiav TaQ^et OTQaxov^ rationes (orationes) certe, etsi aliis rebus non facile corrigetur, convincunt rationes (oratio- nes). Hinc factum est, ut i^articulae akXa — ye unam fere notionem, compositam illam quidem ex duabus signi* ficationibus, exprimere videantur, qua cum aliqua adfirmatione vel potius exceptione aliquid opponatur antecedentibus. Et ita evenit, ut in vita communi aut certe labenti Graeco ser- mone etiam coniunctae usurparentur eae particulae, quern ad modum in evangelio Lucae cap. XXIV. v. 21. legitur: ^H/iieig Si i]XTiLto(.iEv, ozi avTog ioziv 6 fxslXcov Xvtqov- ad-ai xov ^laQarjX* aXXd ys ovv nqGi zovzoig TQLTrjv xav- zrjv T^jiisQav ayei or^iiisQov, dcp oh zama eyevEzo»y qaod non magis debet offensioni esse, quam si dX^ aqa, dXXa yaQ et similia coniuncta leguntur, quibus in locis posterior particula eo, quod adiecta ad dXXd particulam est, cum hac denique ad omnem enuutiationem, quam inducit ilia particula, pertinet. Eadem caussa est etiam particularum dXXd — ySf si quando in elliptico particulae dXXa usu, ubi particula dXXa 26 a A Act. cum quadam oppositionis significatione aliquid adfimiat, ita coniung^untur, ut ye istam rem, quam introducit cMa particula, mag-is etiam ecferat, veluti in illo DemostLenis loco: eccv ovv alia vuv y €Tl aTtallayevreg tovtcov zwv i^cov, ideli]^ or]ze OTQatsveodccL, de quo diximus supra ad p. 6. Modo lie qnis existumet posse sic etiam metri caussa Las parliculas transponi, ut ye praecedat alia particulae. Nam quern adferunt SopLocIis locum ex ElecPra v. 4H. ed. Brunk. V. 403. ed. Herm. ^Sl S^€ol 7iciZQ(poi, avyyiyiaOi y uXla vvv , ibi ye particula pertinet ad verbum Gvyyevea^e^ et Iioc di- citnr: Si nihil aliud faciatis, certe adeste, deinde accedit temporis significatio : alia vZv^ si non alio tem- pore, at nunc saltern, ad quae verba iam per sese par- ticula ye nihil pertinet, non magis quam in Antigona v. 775., si legitur : yvtoGBzaL yovv alia xr^fLxama, illud yovv^ quod ad verbum spectat, consociandum est cum verbis alia Trjvi- xavTa. Ceterum istis particulii^ aDice — ye adiiciuntur etiam reliquae particulae, quae aliis in locis cum ye par- ticula coniunguntur, veluti lol particula, ut in Sophoclis Antigona v. 1051. legitur: Ir^AAf ev ye tol xaziod-i, et ILievTOi^^ nil in eiusdem Sophoclis Aiuce v. 1349. dicitur: £v ye /iievzoL zovz eniGzaoo, quibus in locis quoniam omnes hae particulae suam vim servarunt, earum explicatio iiullam habebit difficultatem. ^rj. Sequitur, ut dicamus de particulis alia di], quae par- ticulae, etsi utraque suam servat vim, si quando couiugatae leguntur, tamen ideo Luc vocandae sunt, quod quom saejiius coniungerentur illae voculae, consuetudine dicendi factum est, lit ipsae quoque unam quasi notionem exprimere viderentur. Ouamqnam in locis his omnibus facile primam utriusque particulae vim agnoscimus. Ac de particula alia qiiidem satis est dictum: illud autem, quod restat, dr^ non potest dubium esse quin cognatum sit particulae j^drj , qua de re infra dicetur ad p. 63. Idque significat fere idem, quod Latinorum iawi, nostrorum sclion. Si igitur alia d)) par- ticulae in uno enuntiato coniunguntur, hoc fere significatur, aliam rem iam ad illud, quod ante dictum est, accedere, ita ut illud iam, quod praeter oppositionem accedit, hoc ex- primat, non temporis neque ullius morae aut cessationis mo- mentum , quod exspectari potuerit, inter istam rem, quae commemorata antea est, atque hanc, de qua iam dicitur, inter- positum esse: immo rem istam, de qua dicitur, ex -actionum serie iam agi coeptam esse. Haec autem sine uUa mora 27 consecntio rerum non solum ad externam sententiarum collo- cafionem spectat, yerum etiam ad internam earundem seriem atque ordinem. Ouam ob rem illud Si] multis in locis po- terit explicari per nostrum ehen, cjuod in i>artes vocavit Har- tungius vol. I. p. 289., modo meminerimus aliter Graecorum orationem conforniatam esse ac nostram. Sed exemplis omnis res clarior erit. Nam in notissumo illo Homeri versu de lliade lib. I. v. 62. lAX)^ ays 6rt tiva /udynv Igsto/nErfj) ^ IsQrja, 7) y.al ovsiQQjiolov — xaX yccQ i oyaQ Ix ^log iany — Off X d'noi coniunctae particulae aXXa — d?) ita eum, qui adpellatur, avocant a ceteris rebus, ut significent aliud iam, idque trans- actis ceteris rebus, quae possent hanc novam remorari, ag^en- dum esse. Alia videtur liarum particularum sig-nificatio esse, sed revera tamen i)lane eadem est, si quando in narratione ita coniunguntur, ut iion tam de re ea, quae iam agenda sit, quam de ea re, quae iam agatur, indicent, veluti in Homeri Iliados lib, V. v. 436 sqq.: ore 6ri lo xejaQzov InsffGvzo, ^ai/uopi laog, deira J' ofxoxXrjoag 7TQ0G€(f>rj iy.dsQyog lAnoXlcoy xti., quo in loco hoc dicitur : Ter imp e turn fecit in Ae- neam Diomedes, ter Apollo scutum sustiuuit; sed quom iam quartum rueret in ilium etc. Hie si simpliciter dictum esset: ^AA' ozs to TexaQtov ETieG^ Gvzo, sententia }>er semet ipsa satis declarata esset, sed illud tamen tam accurate exi>ressum non esset, quartum ilium Diomedis impetum eo tempore, quo res fieri dicitur, ita coeptum esse inferri^ ut sine ulla mora ac citius fortasse, quam exspectaveris, ageretur. Sed borum locorum explicatio nullam Iiabet difficultatem. Sequitur, ut dicamus quem ad modum ex externa ista tem- l>oris significatione ilia interna sententiarum series et conti- nuatio nata sit, de qua supra diximus. ISec haec res dif- ficilis est ad explicandum. Nam si verbi caussa in Platonis CfUone Part. I. vol. II. p. 166. ed. Bekk. p. 54. A. ed. H. Steph. aliis argumentis, cur Socrati aufugiendum sit ex custodia, confufatis ita pergitur: ^AXXa drj Twp naidojv i)on hoc quidem cum Hartungio ita vertendum erit: allein (lit willsl df)Gii um deinei^ Kimhr willen dicli erhalten, sed hoc potius dicitur: At iam liherorum caussa vis vivere, ut cos 28 educes atqiie erndias., i, e. relictis ceteris rebus atcxue caussis, qiiam ob rem vivere cupias, iam liberoriim caussa hoc cnpis, cfuo ia loco particula di) hoc exprimit, ceteris canssis con- futatis eo iam rem pervenisse videri, ut propter liberos velit in vita manere. Eadem caussa est eius loci, quem idem Hartungius adtnlit ex Platonis Protacjora Part. I. yol. I. p. 203. ed. Bekk. p. 338. C. ed. H. Steph., ubi haec sen- tentiarum series habetur: Elnov ovv iyai ozi aioxQOv el'?] pQa^evTijv aiQSwd^aL [corrigendum yidetur ex libris Imm. Bekkeri pene omnibus klsGd^ai] tmv Xoycov, aire yccQ xei^cov toxat i)j^itov aiQS&eig, ovx oQdwg ar e%Oi tov y^Lqio twv (jeXtiovcov eTriGzazelv, elxe ojitowg, ovd^ omcog oQOtog, o yaQ o^oiog i]jtuv ojLioia xai TTonjosi, wgts ix tisqittov /]Q^- oerai. aXXa di) ^sXcLOva rjjiiajv caQi]Gsode yzh, quo in loco hoc fere significatur i)articulis alXa dt] : relicfuis rationibus, lit aut deterior, quam ceteri, aut ut is seligatur praefectus certaminis, qui pari esset intellegentia, reiectis atque repu- dialis , at iam eum seligetis , qui melior sit quam nos. Hie a'Ala opponit novam rem rebus commemoratis , dt) autem particula significat, non postero temjiore hoc fore, sed rebus ita comparatis rem istam iam sic ab illis actum iri. Oua re si quis hoc reddiderit : Aher ehen elnen Besseren, ah wlr, werdet ihr wdlilenj non equidem reprehend erim, modo iilud teneat, eandem sententiam, quam nos sic fere eloquimur, paullo aliter Graecos particulis suis aXXa di) et Latinos jjarticulis sed iam expressisse. Sic etiam in altero loco, qui est ad- latus ex Platonis de re piihl'ica lib. V. Part. III. vol. I. p. 223. ed. Bekk. p. 453. D. ed. H. Steph.^ Ov (.icc tov Jla^ ecp7], ov yaQ evKoXo) i'oixsv. Ov yccQ einov. al?M dr) co^ l/ffc* av T6 Tig elg xolvf-ifiq&Qav (.iLXQav €[.iTiiGrj xjh,, non satis accurate Graecorum sententia redditur, si vertimus : Allein die Sache verhalt slcli ehen also, sed ille, qui loquitur, hoc volt significare, se iam accuratius rem explicaturum esse, itaque hoc dicit ; Sed iam ita res se huhet. , quibus verbis declaratur, eo perventiim esse, tit res ita se haheat. Nos una particula non solemus reddere vim particulae d)]^ sed potius dicimus: Allein, wle es sclion ersichtUch ist, verhalt sich die Saclie also. Denique in illo loco, qui est in Platonis de re jmhlica lib. II. Part. IIL vol. L p. 72. ed. Bekk. p. 365. D. ed. H. Stei)h. eodem modo particulae istae explicandae sunt. Ibi enim haec verba leguntur : i^X?,a d/) Osovg ovre Xavd^a- VELV ovT£ ^laGaGO^ai dvvaxov^ et hoc dicitur: Sed deos iam neque celare qnidqnam neqne cogere concessum est., ubi pro- pterea dt^ , iam, adiectum est, quoniam de hominibus ante diptum erat, ut nunc iam de dis aliud statuendum sit. 29 Prima denique vis particiilae drj facile etiam ag^noscitur in illis locis, qiios tractavit Hartungius vol. I. p. 266. Nam si apud Platonem in libro de re piihllca I. Part. III. vol. I. ^ p. 19. ed. Bekk. p. 335. D. ed. H. Steph. leg^itur: ^riXXa xfj dixaioGvvT] di] oi dixaLOi ddlxovg [dvvavzaL noieiv]^ particula dii nullam aliam habet vim, nisi banc, ut iudicet aliis rebus iam disputatione transactis seriem iam esse posse huius interrogationis , quasi Latine dicas : At iuslitia iam iiisti in'mstos [possimt efficere]! Neque aliter exiilicari po- terit illud, quod legitur ai)ud Xenophontem in Discipllna Cyri lib. II. cai). 1. §. H. Zeun. ^'AQXOVzog yaQ eaxLv ov% IcLvxov /iiovov dyaddv naQexeiv, dXXa drj xal xwv d.Qxo(.ievu)v iTCijiteXeiGd^ai, onwg ,wg ^iXxioxoL eoovxai. Etenim hoc dicitur; Imperantis est non solutn se ipsiim homini praabere, sed iam etiam eorinn, qiiihiis i/mperet, curam hahere, lit slnt quam optiimi, i. e. sed, iibi se bonum praebuerit, ibi iam etiam reliquorum curam habere, ut hie quoque certa quaedam rerum series indicetur. Porro hue pertinent j)articulae dXXa drjxa, quae eadem J^m, ' ratione, qua modo aAAa d^, vidimus, inter se coniunctae leguntur, ut unam quasi significationeni habere videantur, etsi hie quoque caussa ad utriusque particulae propriam vim revocanda est. Ita autem differunt inter se particulae aXXa et d?.Xcc d)jTa, quern ad modum drj et drjxa, quae quidem inter se cognatae sunt, significatione discrepant. Nam quom particula drj simpliciter Lalinae particulae iam, nostrae scJion respondeat, altera particula praeter primam hanc vim eo, quod vocula demonstrativa xa adiuncta est, etiam demon- strationis quandam signification em in se continet, ut fere hoc velit: iam siCj iam ita, et multis in locis a nobis ex- primi possit particulis: sclion eben. Qua de re infra dicetur, ubi de jjarticula drjxa agetur, ad i)ag. 66. Sic in Aristo- phanis Pluto v. 1094 sqq. : Tig ind^ 0 nomMV ttju &{)Qav ; rovii xl tjy ; (pd€yy6ju€y9y aXXcog xkavaia. facile agnoscitur x>ropria particulae vis. Ibi enim hoc dicitur : Quis est, qui pulsat portain^ Quid hocce erat? Nemo, nt videtiir, Sed iam sic fores temere clamantes crepuere, i. e., remotis reliquis rebus omnibus, iam ita crepuere fores sponte clamantes. Sic etiam in altero loco Aristophauis, quern ad- tulit Hartungius vol. I. p. 310., explicandae particulae sunt, Avium V. 376. an i;(&Qa)y Srjicc noXlu fxavOavovGii^ ol OoipoC, 30 Dubitaverat enim ibi cborus, num possent inimici utile quid- quam adferi-e doctrina aut oratione. Cui respondetur: Sed ah inimicis iam sane midta discunt sapientes, ubi nos dicamus ehen SGlion, vel potius, praesertim ibi, ubi quaedam ironia in verbis est, nachgerade, Ouasi si quis vertat: Doch von Feinden nac/igcrade lernt der Kluge JUanchtrlei., ubi nostrum nacligerade in primis apfum est ad reddendam earn vim, quam Graeci dederunt particulae drjza, Sig^ni- ficatur enim hac particula iam ita rem comparatam esse, iit revera alkfuid sit, ut, quod alter aut dubitaverit aut ne- gaverit, id iam ita esse adfirmetur. Sic etiam in illo So- pboclis loco de Pliilocteta v. 1375 sq., ubi leg^itur: non obscurum est qua sententia particulae aXla — dTjxa positae sint. Hoc enim dicitur: Sed liheronim iam sane aspectus erat iticundns etc. Ibi transacta alia re si dicitur: aXXa — drjTa, hoc significatur: Sed ita iam, i. e. , sed, cum ilia res sic se haberet, ita iam liberorum aspecUis iucundus fuit. Neque abludit, qui adLibitus est, Soi)Loclis locus Trachiniarum v. 1245. quae verba hoc sibi volunt: Sed ut ego iam ita perdlscam impietatem, pater? drjxa, iam ita, so schon, dicitur, quoniam, ex iis rebus, quae in colloquio fuerant, Hjllus adducilur, ut iam hoc ita fieri credat. Sed sic solvenda nobis res et enucleanda esse videlur. Neque enim singulos locos eodem modo reddendos nostro sermone arbitramur, sed re ipsa intel- lecta possumus alias quoque particulas adhibere, quibus ipsam verborum 'sententiam exj)rimamus, ut Latinorum at scilicet, at videlicet, at nimiriim, aut nostrorum aher freilicli, ahet: nacligerade, aher allerdings, et quae sunt similia. iiTTiQ, Recte Devarius explicavit quidem'p. 12. usum parfi- P. 12. cularnm a?.^ eiTreQ^ ita ut diceret esse elliptrcam dicendi rationem, si quidem exceplio iis indicetur, sed illud debebat adiicere, turn demum hac ratione exceptionem induci, si quis vix ac ne vix quidem velit aliquid concedere. Sic in illo Aristoteiis loco Politlcor. lib. II. cap. 6. §. 7. x^r^ol/iiov ovGTjg Tijg d^Qctovxi^xog nQog ovSiv tcov eyxuxlicov, aX)^ eiTiEQy nQog tov nolsjiiov, pla^eQtoxaTai xai nQog lav^ al xojv ^axcovcjv i]Gap, hoc dicitur: Cum muUenim audacia ad nullam rem civilem utiUs sit, sed, si adeo, ad rem hclllcam etc., iibi maxiimopere dubitatiir, uum utilis etiam ad bellum sit, sed, si ulla in re, ad bellam tantum modo. Sic etiam in illo loco, cjuem adtulit Devarius ex Aristo- phanis Nuhihiis v. 226 sq. ^'jEnsiT cmo 7cbanis versu de Pace 475 sq. : ov(T o5'(Tf y Hly.ov ovdlv l^QyeTot TiaXcw a.X)^ ?J xcaay^Xcoy itoy TcdaijicoQOi\Luy(oy, Sed rem ita se non habere facile intelleg-emus, si j^aullo ac- curatius in vim ac naturam liarum particularum inquisive- rimus. Ouem ad modum enim Devarius noster p. 14. dubitare se '^Ar ait, ulrum ])articulae dl?^ quae iam antiquitus a Graecis p. i4. ita usur])ari coeptae essent, ut utiam quasi notionem expri- mere viderentur, quom non facile a qur nam iliud rei^uta- retur, quo modo illae istam significationem accejiissent, com- positae essent ex verbis a/lAo et , quod Devario sane in plerisque locis factum esse videretur, an constarent ex jiar- ticulis dXlcc et t^', id quod ille quibusdara in locis admodum probabile esse i)utavit, eodem prorsus modo usque ad Loc temjjus a doctis dubitatum est, quae harum verior esset sententia. Ac nostro quidem tem2)ore ea sententia, quae nobis quidem videtur unice vera esse, a g-rammaticis ex- plicando atque interjiretando ita obscurata est, ut ne nunc quidem satis si)ei# sit , fore , ut tandem aliquando in unam omnes concedant sententiam. Sed varias de liac formula sententias accurate copioseque iam examinavit, qui singularem De formulae aXX* i] et affituum particulamm post negatlones vel negatlvas sententias usurputanim nalnra et nsn scripsit commentationem ediditque Brunsuigae anno MDCCCXXXIV., G. T. A. IWgerus , p. 1 — 21. Qui etsi satis diligenter subtiliterque pleraque persecutus est , nobis tamen non id adsecutus esse videtur , ut de origiue Luius formulae in eius sententiam coucedi posset. 32 alia* Nam postquam brevius G. Hermanni et G. H. ScLaeferi, copiosius autem HartiiDgii doctrinam de Lis particulis per- tractavit, eo demum pervenit, ut particulas (juibusdam in locis ex alio ?J ortas esse diceret, in iisque locis scriben- dum praeciperet aX?^ ij , in aliis autem locis ifa stalueret esse aX}^ rj nihil nisi dkka i] daasque constructiones significatione admodum adOnes Lie coaluisse. Quam sen- tentiam etsi multis ille exemplis , quae deiiiceps explicavif, tutari conatus est, tamen mea seutentia nullo modo videtur obtinere jjosse. Namque uti per se mirum esset, si Graeci eisdem particulis duplici modo usi essent, sic facile eliam doceri potest alteram liarum rationum veram esse eandemque omnibus locis facillume adhiberi posse. Etenim si statuimus, id quod in singulis locis nemo fere grammaticus negavit, particulas aX?^ /y natas fuisse ex verbis alio et rj , nou quidem al/^ ?] ubique scribendum putabimus — Graeci enim quom antiquo tempore alio pronuntiarent scriberentque, fa- ctum est^ ut contractis Lis syllabis recitarent al?^ tj ^ ita ut accentus notationem in priore vocabulo plane omitterent, quern ad modum idem accidit in particula a?^la^ quae quom per se nihil aliud esset, nisi quod posteriore tempore dice- retur adiective alia, eandem tamen accentum ex antiquitate retinuisse vidimus supra p. 1 sq. — , sed id tamen obtine- bimus facile, posse ex Lac prima origine omues locos, ubi- cumque liae particulae coniunctae legantur, dilucide explicari, etiam eos , quibus vel maxume grammatici usi sint, ut Lane , sententiam redarguerent. " Sin statuimus particularum Larum verba alia et rj fundamenta esse, Laec explicandi ratio et per se sane mira atque inexplicabilis esse videtur et, si sit ulla, non tamen ^tiam omuibus Lis locis, ubi Labentur Lae particulae, adLiberi potest, ut iam, utra verior sit sententia, ut opinio mea fert, ambigi non i)ossit. Ac jjrimum quidem mirum miLi videtur esse, .si Graeci, qui non inferunt nisi rare post ovdev in eius modi locis alia particulam neque id faciunt, nisi ubi iam omnem rei comparationem omittunt et tantum modo aliquid, quod diversum^it ab eo, quod ante dictum est, adiiciunt, id adiuncta particula rj, cuius sic plane nulla vis esset, tam saepe fecerint, ut constructio ilia quidem sane usitatissuma Line nata fuerit al?^ Jj. Deinde etiam intel- legi non potest, qui duae jjarticulae alia et rj in Lis locis locum habere possiut. Nam qui dicunt esse duarum constriictionum, quae singulae locum Labere possint, coufusionem, ii primum non demonstrant, quae caussa fuerit, cur Graeci Las particu- las, inter se admodum diversas, Lis in locis coniunxerint, ubi unius particulae vis satis, quern ad modum verba accipienda a A A cr. essent, erat inclicatiira: nihil enim ne in popuH quidem ser- ttione guidquam sine caussa umquam factum est: turn etiam lioc non ostendunt, qui fieri potuerit, ut in tam apte con- iunctis verbis duplex nasceretiir constriictio, quod liim demum probabile esset, si post priorem particulam aliqua verba interiecta essent et sic demum perg-eretur ad alteram. Oiii autem statuit esse primum aXla per se accipiendum, deinde particulam ?] per quandam ellii)sin explicandam, is quidem id statuit, quod per se ineptum non est, sed tamen aliquid ponit, quod nullo modo concedi potest. Nam nemo in his locis poterit divinare, quale iliud membrum orationis fuerit, quod omissum esse dicatur, idque eo minus probari potest, quod particiila yy numquam alias simili ellipsi adhibita est, neque talem per se significationem habet, qualis est e. g-. Latinae particnlae vel. Sic facile intellegitur vix posse istam explicandi rationem per se locilm habere. Quod si doce- bimus alteram explicatiouem non solum i)er se admodum probabilem esse, verum omnibus etiam locis recte adhiberi l>os8e, quis tandem dubitabit quae ing"redienda via sit? Et- enim si "hoc contendimus esse has particulas aX^ rj nihil aliud nisi alXo rj, primum nulla dubitatio poterit esse, quern ad modum haec tota constructio nata sit. Satis enim usitata Laec verborum compositio est akXog /y. Deinde etiam omnes loci, in quibus hae particulae habeutur, possunt, uti iam dictum est, hdc modo facillume explicari. Res exemplis planior erit et possumus a facilioribus ad difficiliora proficisci. Nam quod Plato in libro de re imbllca I. Part. III. vol. I. p. 9, 15. ed. Bekk. p. 230. ed. H. Stei)h. scrijisit: XaleTCol ovv xcd ovyyeviodaL uoiv^ ovdiv ed^elovzeg enaivtiv aX/C q tov nXovzov., id si primam constructionis originem qiiaerimus, facillume sic solvitur, ut aX)^ Ti pro clXXo f Ti accijjias itaque vertas: (/ifom nili'il velint luudare allud quam (vel potius nisi) dlvlUus, non quasi hoc plane idem sit ac si scripserit Plato : ovdiv aXXo ed-eXovzsg ercaL- veiv, rj ibv nXouxov^ sed ila tamen haec dicendi ratio nata est: quae rursus cclllocatione verborum ita difFert ab altera ratioue, ut si dicamus : ovdev aXXo ideXovzsg enaivelVf TOV TcXovTOV, ilhid aXXo magis ecferatur neque solum ad intellegentiam verborum iuvandam, verum cum aliquo ])ondere accedat, quasi nostra lingua dicas : da sle nlchts Anderes lohcii wollen, uls den Rclclilhum. Sin ita loquimur, quern ad modum Plato illo loco locutus est: ovdiv eOeXovxeg irtai- veiv aX)^ TOV tcXovtov , hoc fere dicitur: da sic Nlclils lohen ivollen, anders.ah den Rekliihuni, vel i>otius, uti nos soiemus loqui : da sic nlclits lohen wollen, als nur den Relch^ II. 3 I 34 « A A «. thum.f lit a//o illud iion iam quasi aliquid, quod proprium eiHiriliati sit, ecferatur, sed tantum eo loco, ubi comparatio iam inf'ertur, Iianc sustentet et tolius loci intelleg-entiam ad- iuvet, quod i(a nobis facile ad intelleg^enduin esse videtur, ut de singulis locis iam non dis])u(aturi essemus, nisi gramma- tici tantopere lianc explicandi rationem impugnassent. Sic etiam interpretandus est ille locus AristopLanis de Ranis V. 226 sq., ubi leguntur liaec verba: ov<^iy ydn lai ^ y.oa'i.^ quibus in verbis facile etiam cognoscitur per se Laec verba nibil aliud dicere, nisi hoc: Nihil eiilm est uliud quam coax, ut Laec constructio verborum sit : ovdiv yaQ £GT aXXo, tj xnd^. Sed tamen aliud est : oudev yaQ aXXo eoxlv 7] xod^, aliud : ovdiv yccQ ioz aX/C ^i] xod^» Nam illo mode ecferretur, ut supra vidimus, adiectivum aXXo, ut Loc Aristo- phanes diceret : Nihil enim aliud est nisi coax, quod ad istum locum minus aptum esset, nunc autem hoc dicit : Nihil enim est aliud quam coax, id est deuique nihil aliud, nisi Loc: Nihil eni.'i est praeter coax, ut aXXo , quod accedit, fantummodo comparationem acuat. Nostra lingua aliquo modo poteris Graecorum distinctionem imitari, si illud prius ita vertas: Denn nichts ^nderes ist es, - als Koax, hoc jjo- sterius autem: Denn es ist Nichts unders als Koax., quo modo etiam illud anders ueque accentu notatur et mag'is ad comparationem trahitur, quam ad superius enuntiatum. Itaque, qua de re deinceps expiicabitur, per nie etiam interpuugas licet: ovdiv ydf) eoz , dX)y rj xod^, quasi Germanice dicas: Denn es ist Nichts, anders als Koax. Nullo autem modo his in locis, etiam si mecum vel maxume aXXo illud primi- tivum agnoveris, scribeudum erit: ovdiv yaQ sot dX/J i^ Hod^. Nam si hoc facis , illud aXX necessario niaiore vi prouuntiandum est, quam in his locutionibus non potest ob- tinere. Etenim ob eam ipsam caussam, quod non esset pre- menda ista vox , Graeci dixerunt aXX . ?j , quem ad modum hanc prouuntiandi rationem ex antiquo temi)ore acceperant: ut ibi tantum 1] scribeudum sit, ubi loci natura hoc secum fert, ut aXXo maiore pondere decurrat. Quamquam tum fere optumi scriptores i>otius dXXo /J quam t/A/' ij vi- dentur dixisse , qua de re deinceps dicetur. Sic facillume etiam Jlle Aristophanis locus explicari poterit, qui legitur in Pace V. 475 sq. Ov6^ ol't^e y tiXxov m>Slv ^AoyEioi tiuXki, idK ^ xuT(yO,(oy 7(oy j(dc(i7T(0()Ovu^yojy, a A A cr. 35 Ibi enim boc dicitur: Nihil Arg'wi U'ahehant, aliud quam nt deriderent lahorantes. Hoc iion idem est, ac si dixerit poeta : Ovd^ o\'d€ y ellxov ovdev alio ol ^AQyeloL nakai^ rj xareyelcoP' Nam sic illud alio magis premeretiir essetque nimio pondere adiectum. JVunc tantiim modo Loc dicitur: Argivi nihil trahehant quidfiuam iam dudum, aliiid quam hoc umim ut deriderent lahorantes. Sic enim apparet esse illud aA//, quod natum ex alio est, tantum modo propterea ad- iectum, ut transitum pararet ad eam, quae sequitur, compa- rationem. Nemo autem mirabitur, quod per quandam brevi- loquentiam illud all* adiectum ad €ilyov est, quod jjer se aliud verbum requisivisse videtur. Nam nos eodem modo loquimur: Sie Ziehen nichts anders, als dass sie etc. pro eo, quod dici potuit : Sie hahen hei iJirem Ziehen nichts anders vor, als die sich Plagenden zu verlachen. Sic facillume bic locus explicatur, quem adeo difficilem babuit Rruegeriis, ut de eo sejiaratim dicendum existumaret, p. 42 sq. Sed sequitur, ut ostendamus etiam ceteris locis omnibus nostram explicatiouem commodissume adbiberi posse. Ac primum quidem, quos locos Hartung-ius 1. c. vol. II, p. 44. vel maxume nostrae rationi refragari putavit, ii difficilem exi)licatum non babent. Etenim si scripsit Plato in libro de re puhlica IV. part. III. vol. I. p. 3 79, 13. ed. Bekk. p. 427. C. ed. H. Stepb. Ta yaQ 6t] zoiavta ovx ettl" OTcif-ieO^a i]iii€ig oixi^ovieg ze tioIlv ovdsvl dllq) fteiGo^ (.led^a^ iav vovv ey^cofiev, oude XQi]o6(.iBS^a £^t]y7]Trj all* ij Ti^ TzaTQUi) xtL, nostra quidem sententia illud dl/^ quod Loc loco babemus, nibil fiiit antiquitiis nisi alio //, neque tamen propterea eo loco corrigendum est alio) neque est de nostra ratione desperandum. Nam qui Graecus dixit dm // eo tempore, is non iam de i^rima ilia ratione cogi- favit, sed alio quasi adverbium, quod adiuvaret vim atque in- telleg-entiam comparationis, accepit dixitque etiam mutato aut potius ex antiqiiitate retento accentu dlH ^, ut vim ad- iectivi ipsam plane omitteret et tantum illud retiueret, quod «x boc alio pertineret ad comparationem. Hinc etiam ap- l)aret nullo modo in bis locis al^ /J aut etiam aA/J*, // scribi posse, quod illud dl^ nee voce ecferendum est neque omnino per se constare videtur. Quod si Plato illo loco premi voluisset vim illius alio, necessario ei dicendum erat, etiam ad superius nomen accommodata structura orationis, • all(i) , T(jj naxQlo). Sic nibil voluit nisi comparationem adiuvari, itaque recte atque ordine dixit: dl)^ Tj xo) na^ TQi'o)* Quasi nostra Liugua dicas : Wir werden tins aiich einvs Auslegers nicM hedienenf anders als etc. aut Latine: 3* 36 Ncffuc Htemur Intnrp'rete alia re iilla yel alUer, nisi patrlo. EoJem modo explicandus Isocratis locus est IleQi ccvzidoGSCog §. 91. ed. Bekk. sych ip/ovjiiai touto ye iiai xovq af-iaOeozd- Tovg yiyvvjayeiv , oil del ttiotccq eivai xai jtieya Svva- fiivag Tiov xazrjyoQiwv ov% cng t^eoii XQr^oaodai xal (jtcqI tCjv jiirjdiv rjdtxr]x6r(ov^ tUjl ccg ov% olov % elTXUv aXX yazcc tiov j]iiaQZJ]y6ccov xze., quibus in verbis hoc dicitur: elus modi crimina — quae non possitmus dicere alUer (proprie aliud) (fuam contra nocentes. Illud aXXo enim, quod est in verbis aX^ , hoc quoque loco adverbii vicem Label, uli saepe alias alia adiecliva Luiusce modi eodem modo usurpata sunt. Denique quern locum adtulit Hartung-ius, ut banc explicandi rationem infirmaret, is facilius etiam, quam. ceteri, expediri potest. Plato enim lib. de re piihlica IV. p. 183, 2. ed. Bekk. p. 429. B. ed. H. S(eph. haec dicit; Tig civ, i]v iyto, eig aXXo %i ano^Xixpag i] deiXrjv rj ctvdQtiav noXiv eiTCOi, aX)^ i) eig xovzo to f-ieQog o tiqo- noXe/iei re xat ozQazevezai vneq auz/jg; quo in loco si illud aX'/^ rj solvimus in aXXo r], sane Labebimus pleona- smum quendam — dictum enim iam antea est: eig aXXo Tl — sed enm tamen pleonasmum, qui facillume ferri possit. Nam etsi illud aX?^ i] antiquo tempore nihil aliud fuit nisi a?J.o ut aXXo lioc ad primam partem comparationis tralieretur, mox tamen illud aXXo, plane ut nostrum anders,, ita tantum adiunctum est, ut id, quod iam ante esset sigui- ficatum, rursus exciperet et sic fulciret sequentem compara- tionem : ut magis ad j)osterius quam ad jirius membrum perliuere videretur. Sic denique nemo mirabitur, si illud aXX^ tJ etiam praegresso adiectivo aXXo infertur. Fuit hoc initio eius modi fere, cpiasi si quis Germanice dicat: Wer hbnnte wold auf etwas Andres sein AugenmerTi richtend eine Sladtgemeind-e felg oder iapfer nennen, anders als auf den Thell, welclier vorhumpft und zu Felde zieht fur sie? Idque in Graeca lingua eo minus debet nos offendere, quod a Graecis iam usu et consuetudine dicendi ista constructio aZ/l' i] erat recepta, quam nos doCendi caussa nostra lingua confomia- vimus. Eiusdem generis sunt etiam ii loci, quos multos, ut eam, quam nos probavimus, exjilicationem confutaret, adtulit Rruegerus 1. c. p. 40. Nam in Lis quoque aut pleonasmum . veriti sunt aut voluerunt aX?^ //, si constaret ex d/.Xo //, non ferre propterea, quod non tam formam «AZo, sed potius aut alium Luius adiectivi casum ant etiam adverbii formam requirerent. Sed ea, qua modo usi sumus, ratione hi quo- que loci facile enodari poterunt. Nam quern i>rimum locum 37 excitavit Kriiegerus ex Platonis Phaedone part. II. vol. Ill, j». 52, 19. ed. Bekk. p. 81. B. ed. H. SfepL. wots lar^div alio doxeiv slvai ali]&£g aV^ // to Gw/tiazoeideg, in eo, si primam rei originem investig-amiis , singula cfiiidein sic solvenda esse videntiir: wore f.iridev alio doxeiv sIpccl aXr]^ ■9eg, cello ?J to GtoiiaToaideQ-, sed nemo (amen in repeti- tione eiusdem vocis offendef, cjui cog-itaverit id, iinoA supra docuimus, al)^ illud ante rj repefitum ita excipere rem ante iam transactam, ut commodius rj adiici possit adiuveturqne comparatio. Itacjue Graecis illis verbis Loc dicitur: So dass nichts ^nderes walir zu sein schcint, (andars) als das Kdrper- iihnlkhe ii. s. w. Quasi Latine dicas: Ut nihil aliud m~ deatur esse verum, (aliud) cfKum fjuod corpori simile sitj nisi fTf., quo in loco si accurate responderet al/^ rj superioribus, scribendum esset al?uog, r^, ut per quendam pleonasmum 38 a A A a. eadem vox repeterelur, sed nunc tantum notio too aXXov nniversa premitur, constructio autem externa amissa est et nova illata per accusativuin ilium, aXXo , aVnuly underSy qui adverbialem notionem exprimit : neque illud «A/o quidquam hue facit, nisi ut transitum ad comparationem paret. Sic exponendiis etiam Herodiani locus est lib. IV. cap. 15. §. 15. ^vveig on ovx allwg lAQxa^avog t^t^^vf-itoq xe /tiaxetat, y.ai 7iQ0Gf.i£vei all oloiievog idviwvlvov (.ia%EGdai» iNam ibi quoque akXo, quod latet in particulis «AA' nisi per se acciperetur, non satis responderet ei, quod praecedit lxl}.(og, sic tantum interna vis eius vocis relinetur, externa verborum coniuuctio neglegitur. Guam ob rem etiam ne ii quidem loci, quos adtulit Kruegerus, ubi aut aliud genus aut casiim alium exspecta- veris, impedient nostram explicationem Larum particiilarum. Nam quod apud Demosthenem contra Puntaenetum §. 53. ed. Bekk. p. 982. init. ed. Reisk, legitur: ^Eyd) adi}(€iv l-iev ovdeva tcov davELt,6vT0)v ol'o/nat, (.iiGEiad^cei fnivzoi nvhg av Eittotwg v(p v/^icov, di ttyyriv to jiQayf.ia tie- noLi]!LiivoL jia^TE Gvyyvaffiirjg /iirjT allov (.iridEvog eIglv J] Tov nkEiOvog*, ibi, etsi illud alio, unde factum est illud aAA* t^, referendum ad antecedentia est, non tamen scribendum etiam aXXov* Id eniin turn demum locum liic babere posset, si summa vi notio eius vocis premeretur: dv f.ii]rE Gvyyvwjii?]g (xrix alXov liirjdEvog eIgiv, allov, l] TOO TilELOVog^ quo modo repetitio vocis eiusdem aliis locis facile excusaretur. Sed Loc loco tantum interna ilia vis verbi alXo retinetur, non externa forma orationis re- spicitur diciturque al^ r^, quod plane extra illam orationis eonstructiouem positum est et illam rem, quae iam sig-nificata erat, alio modo eamque potius universam ecfert. Res faci- lius cog'noscetur lis locis, qui similitudines quasdam liabent etiam aliarum linguarum, veluti illo Demosthenis loco, quern ex oratione adversus Phormionem § 7. ed. Bekk. p. 908 sq, ed, Reisk. adtulit idem Rruegerus : ^sov avxov xaia-- '^^OQaocti (pOQTia Id&ijvi^d^Ep (.ivojv Exazbv dEitariEvtE , eI rjiiEkls Tolg davELGToig icaGi Tioit'/oeiv tu ev laig Gvy^ yQacpaig ysyQa/ii/iievay ov xairjyoQaoEv aX?^ ?] nEvxayuGyiL-^ XUov xai TiEVTaytoGLCov dqayjiwv, ovv T(p smGLTiGino) hze., quo in loco etsi aX^ rj antiquitus nihil fuit nisi dD.o r]y ut «AAo cum reliqua oratione coniungendum fuisse videatur ila proprie, ut etiam casu sequentibus 7] TiEVTaKLGyiXlcov xie. responderet, tamen non recte fecisset Demosthenes, si scri- psisset: ov yaTiy/OQaGEV aXXov, rj UEviay.LGyLXUov, Sic enim a^)! illud, quod tantum ad efficiendam comparationera C( k I (X, 39 adiectum est, nimium per se conslaret maloremqiie vim, cpiam' hoc loco non debet habere, nancisceretnr. Qua re hoc ita cum particula ^ eoahiit, iit vix iam, quod quidem ad externam orationis formam adtinet, per se constare vi- deatur atque adrerbii loco sit. Sic neqtie genus neque casum eius nominis, ad quod referendum est, servat. Eodem prorsus modo apud Latinos scriptores plus (juam , amplius (juam, non plus, ^iiam, non amplius, qiiam et similia ita saepe usurpata inveniuntur, iit noo accurate reliquae oralioni re- 8pondeant et quasi per se consfantia et extra reliquam con- structionem posita accipienda sint. Sic illi Demosfheuis loco, si banc externam constructionem spectamus, ijrimum respondebit, quod legitur apud Livium libro XXVI. cap, 49. Pruesidiiim Puniciim alius decern, aVms septem, alius liaud plus quavi duum milium fuisse scrihit, ubi eodem modo, quo supra aXXd vidimus, ilhid plus, etsi cetera geniti^^o casu sunt dicta, non tamen ceterorum verborum constructionem curat, sed quasi per se constans manet immutatum. Sic etiam M. Tullius in Bruto cap. 18. §. 70. Simills in pictura ratio est, inquit, in ({iia Zeuxim et Pohjgnotum et Timantem et eorum, qui non sunt nsi pins cpinm qualluor coloribus , formas et llneamenta laudamus. Neque abludit illud Livii lib. XXXVIII. cap. 38. Antiochvs tradiio navis longas, neve plures (jtiam decern navis actvurias, nulla quaruni plus quam irt'ginia remis acjatur, liaheto, Persimilis est etiam ratio eorum locorum, quos de Latinis ipse tractavit Krueg^erus p. 33. adnot. *)., ubi liberior verborum structura haec habetur, veluti apud Livium lib. XXXVII. cap. 21. Classis ad insulam se recepit, nihil aliud quam depopulato hostium agro., et ille locus Suetonii Caltg. cap. 44. Nihil amplius qxiam Adminio — in dediiionem recepto — magni- ficas Romam litteras misit. Nam in his quoque locis nihil aliud et nihil amplius j^er se parum respondent reliquae oratioui. Neque vero apud Platonem in Phaedro Part. I, vol. I. p. 64, 12. ed. Bekk. p. 258. sub fin. ed. IL Steph. Tivog f.iev ovv evsxa xav rig wg emeiv t([n-iy ccl^ /; Twv TOLOVTcov Tjdovojv €V€xa ; corrigendum erit aXXov 1^ pro //, si nostram explicandi ralionem sequimur. Alia enim sententia loci esset, si scriptum esset a Platone aXXov, rj — sic enim , ut saepe dico , premeretur vis huius verbi , quae adeo premenda non est — , alia est, si scripsit, uti scripsisse videtur: aX)^ ij. Sic enim non tantopere in verbo aXXo haeremus, sed tantum hoc fulcro utimur, quo facilius com- parationem instituamus: itaque eodem modo, quo plus et amplius ai>ud Latinos, sic hie a/Ao illud antiquum ex(ra 40 a A A c?. relkjnam verborum constnictionem constitutum est. Et quom primiiin per se sig-nificaret aliiid aut alia raiione, mox tamen ad comparativam partic'iilam ita tractum est, ut nihil fere nisi inaeparatio comparationis sit. Etiam in Isocralis loco oral, ad Nicoclem §. 32. ed. Bekk. p. 21. ed. H. Stepb. 7;rjv ( T7)v y.alrjv So^av ) ov% qiov re , all^ TOVQ dtcvsyxovTag xT^oaoOai, , quein iam Devarius p. 15. tractavit, non debet olfendere illud u)J^ rj, pro quo Isocrates, si magis hanc notionem per se constare voluisset, potuisset scribere aut aX?.ov ?y aut etiam a?.lovg Sed quoniam non tarn i)ersonam, quam adverbialem vim huic loco con- gniere putabat, scripsit ttZA' /y, nulla iam ratione reliquae orationis habita. Hue pertinet etiam Isaei locus Dc Ari~ starclii hered. §. 12. ed. Bekk, p. 80. sub fin, ed. H. Steph, Kaxa TOV vofiovy og oux £t< ztav Tijg EnLnh'^oov yvQiov eivai^ aXt xovg naXdag iril dlezsg i]lh]oavTag xQazsTv *[(x)v "iqri^iaxLOv. , quo in loco etsi dici potuit: og ovic itov TiJg sTCLitlriQov TtvQiov slvai aXXov, -rj tovg naidag XT£.^ tamen rectissume scriptum est: ^ quoniam hoc quoque loco non tarn j)ersona, quam res universa spectatur, quae comparationem constituat. Ut doceamus, quem ad modum ex illis aAAo 7] nata sit conclusa haec coustructio ccXX^ 1], aptissumus videtur locus XenopLontis esse Ooconom. cap. III. §, 13. Ouie aXXog jitonoTe {.lOt uaQeoxs Tct kccvTov dioLxe'iv, dXX^ 7/ av' vuv sO^eXeig naQixeiv., qui tantum abest, ut, quod putat Krueg^erus 1. c. rationi nostrae reijug-net, ut exi>licationem nostram, modo recte iutelleg-atur, maxumopere confirmare videatur. Ibi enim si scrj])sisset Xenoi)hon: Ouze aXXog uconoza (.lol TuaQeaxe zu eavzov diOLxsLv^ aXXog, ov vvv eO-lXsig izaQiyeiv ^ repetitio eiusdem vocis aXXog sane incommoda esset: nihil enim caussae est, quam ob rem tanta vi id, quod iam expressum est, repetatur. Qua re illud scrijisit, quod post ilia verba: OVZB aXXog ntOTCOze xis.^ denuo quidem paret mentem le- gentis ad earn , quam est facturus y comparationem , sed tamen rem magis universam exprimat, quoad hue perlineat, non tam accurate referat ad ea , quae ante siguificata erant. Et haec ratio dicendi ad istum ipsum locum a])tissuma est. Sic manet in ceteris locis omnibus vis illius aXXo , quod latet in dX?^ i] , sed non ita tamen, ut haec vox appareat plane et exstet. Si igifur ad vsrbum volnmus ilia XenO" phontis verba exprimere, ita debebimus interpretari : Neqne alius umquam mihi sua mandavit admininislrandaf alia (uJla in) ~re, quam quod tu nunc vis mandare. Sic illud aZAo, ut saepe numero huiusce modi adiectiva neutrius g^eueris alia. 41 posita leguntur, slgnificat omne aliud, cjuocl aliqiia actione conipleatur, et sic quasi in gradii in ea voce adsurgit com- paratio. Facile etiam prima liuius locutionis orig-o agiiosc'tur talibus locis, ({ualem adtulit Kruegerus ex Platonis Lachete Part. I. vol. I. p. 269, 16. ed. Bekk. p. 187. D. ed. H. Steph. yivGL^iaxef doxeig (.wl cog ci?^t]d^tdg ^toxQatr] naxQo- ■d^ev yiyvwaxeiv f.i6vov, avzo) 6^ ov Gvyyeyovevai al?^ /; Tiaidl ovzi XT€., quo in loco liaec dicunlur, si ad verbum Tertas: Videris mihi — cum eo non fuisse uliiid quam cum piiero aut nisi cum puer esset. Illud ulkid, quod docendi caussa posui, esset i)ro adverbiali notione accipiendum eodem prorsiis modo , quo nos diceremus : Du scliclnst — mit ilim niclit anders, als da er noch Knabe war, zusammengewesen zii scln. Nam nostrum quoque andcrs videtur, plane ut Graecorum alXo in liis locis, ex adiecfivo neutrius generis iiatum esse. Nequaquam auteni hoc^ loco recte diceretur: do)(£7g — auTcu ov ovyysyovavai a '/Mi) , /y Tccadl ovtl, quoniam sic nimium tribueretur ii)si personae. Eodem modo etiam AristopLauis ille locus exi)licandus est, quem iam Devarius p. 15. adhibuit ad Lane doctrinam , de Vcspls y. 983 sq., ubi liodie legitur: ovdiy noi tUA' ^ i^g (f-ixy.rjg lfX7ilri{x(.vog*y quo in loco facile etiam aXXo agnoscitur, ut Iioc dicatur: niMl iimquam aliud quam leiitis impletus, ubi si dictum esset : ovdevog TCOT aXXov rj Trig (pa^trjg iiHTiX/iiievog, et res apertius significaretur et constructio verborum magis con- grueret, recte tamen atque ordine etiam sic oratio procedit: ovdev noT vcl?^ Trjg cpaicrjg i/imh-jjiisvog , ubi ovdiv quasi Latinum nilill ita dicitur, ut consfructioni reliquae ora- tionis minus quidem respondere videatur, sed tamen recte significet iion fuisse quidquam praeter illud, quod dicetur. Illud autem quod iam sequitur, non ita quidem est cnm , ovdiv coniungendum , ut scribendum sit: ovdiv tcox ukUt , yy %rig cpazrig e^i7Th]f.iEvog.: nequaquam enim tanta vi illud aXko premendum hoc loco est: sed pertinet^ illud, ut magis universe dicatur et certe ab antecedentibus pauUulum retrahendum sit, potius ad sequentem particulam et sic, ut saepe in Lis locis vidimus, est iam praeparatio ad com- parationem, quasi Germauice dicas: N'lcht im Geringsten andevs als von Linsen voll. Sic denique reliqui loci, de quibus dubitavenmt inter- pretes, facile explicari poterunt, veluti Demosflienis illud ex oratione Advmns Apliohim §. 7. ed, Dekk, p. 846. ed. Reisk. 49 alia. Ovdi tsr6X/iir]xs daoxeiv^ aX^^ rj Tamt]v idav ovoccv yrk Nam etsi ibi, quod cod. F. apud Bekkemm liabet: audi T£ioXiLir])(£ duox€iv aXXcc TavTTjv (.liav ovoav, defend! rede possit, quern ad modum e. s. dicit Aristoteles in Polliicormn lib. V. cap. 10. §. 5. p. 158. ed. Stabr. tioXXiJjv de ovGwv aiiiajp di wv ylyvovTai a\ /Lietaljolal , ov Xiyei alXa f.ilav xih. , unus tamen ille liber apud Demosthenem nihil elficit, ut mutemus receptam orafionem, quae facile, iit dixi, explicari poterit. Hoc enim dicitur isto loco : Neqiie uusvs esl (ivdicio) perseqiil, al'md qimm hanc uimm etc., i. e. deni- que nihil aliud nisi Loc: Necjue misiis est persefjiii f/ifidi/Mwufc praatcr hanc %inam. Alia aiitem res esset, sed \ix apta ad Jiiinc locum, si diceretur, quod quidani coniecerunt scriben- dnm: ovdi TCTol/Lirjxs ditoxeiv alXiiv , zavxr^v (.iiav oboav* Sic enim nimis Loc premerelur, isfum non ausum esse aliam praeter b#nc caussam persequi, cum Demosthenes potius hoc i)remat, hoc contendat, istum non ausum esse per- sequi aliud quidquam nisi hanc nnara caussam , quae ratio magis iiniversa est. Ouod autem adtulerunt grammatiei Lysiae locum ex oratione De horns Anstophams §. 28. ed. Bekk. p 154. ed. H. Stei>h. t^QiOTorpcevst, ttqIv itjv yav/Lia- yjav vixfjoai^ yrj (.liv ova. i]v aki^ Tj yvyQidiov /luxqop ' Paf.irovvTi, id etsi ipsum quoque facile eadem ralione, qua reliqui loci huiuscemodi, exjjediri jiosset, lamen recte ibi ab 1mm. Bekkero ex libro optumo rescriptum est : ovdiv rjv a)J^ y] xcoQidiov jtiLXQavTaiLivovvTi., ut yi^, pro quo cod. X. Labet ys^ .prorsus omilteretur. Neque tamen hoc loco ex nostra explicandi ralione scribendum erit : lAqiGTOfpaveL — ovdiv Tjv al?^, rj xtOQidiov fiixQov Pafivnvvci , quo modo illud aXlo nimium ecferretur, sed recte atque ordine dicitur: ovdiv riv aX}! rj xtoQldwv jiiixQnv, quod est ad verbura: Aristopliani — niliil erat, alkul qiiam rusculinn (aut rus per- parvum) Rhammtsmm, Germanice ita utrumque differat, ut, si aXXo, ri scribatur, sif : Nichts ^ttderes hatte Ar'istophuneSy - als ein Landyittchen zu BliammiSf sin legas a/J.^ Jj, quod hoc loco imice aptum est, hoc dicalur: Nichts liittle ArlsioplwneSy anders als ein Landgiitclieii zu Rliammis. , qua de re iam supra p. 33 sq. explicavimus. Hoc pertinet etiam ad multos alios locos, de quibus sine idouea caussa dubitaverunt inter- pretes. Nam ut de Rrueg-ero dicere pergam , etiam Xeno- X^hontis ille locus, qui est ab eo tractatus p. 40. adnot. ***)., ex Hist. Graec. lib. I. cap. 7. §. 15. Ovxog 6* ovx I'ffn aX/i ij xaza vofiov noifjooiv, parura recte explicafus est. Nam etsi recte sensit vir iloctissumus aX?^^ ij ibi locum habere vix posse, nou tainen aX^ illud olim videtur fuisse u.XXu^ alia* 4S sed pofius, ut in aliis locls omnibus, alio* Sed Loc tamen ita illo loco accipieadum est, non ut per se constet: Hie milem non diocit uliud se facturmn quam ex lege, sed ut illud magis coniung-atur cum particula rj, ut scribatur r} et hoc dicatur: Ille autem non dixit, allud quam ex lege, se factitrum. Eodem 2>lane inodo Lane senteutiam reddas Ger«< manice : Jener aher hehuuptete, er wolle nicht anders als nacU dem Gesetze handeln. Contra si scripseris: Obzog 6^ ovx trimum quidein de ipsa verborum collocatione hiic facit Thucydidis locus lib. IV. cap. 14., ubi haec verba ha- bentur: oi' is yctQ ^axedaifiovioi vnd TTQod^vftlag xai iitTtXij^etog ibg elustv aXXo ovdiv /y ix rrjg yrjg ivav- f.id%OVV XT€, Ibi enim quom illud aXXo hoc loco ecferendum sit — mirum enim est non aliud egisse Lacedaemouios, nisi ut ex terra navalem pug-nam committerent — , recte dictum est «^Ao ovdiv i'j , non ovdiv aX^ rj , qnod tuui demum recte diceretur, si ovdiv potius quam aX?.o premendum alia. 45 esset. Eaclem de caussa factum est, ut idem Tliiicydides lib. VJ. cap. 11. diceret: (.iridE ^axedaijiiovLOvg alio rt rjytjaao&ai (xQf)) ? '^^ aloxQov oaoTielv^ (hot tqotto) KTS, Nam ibi quoque maior vis est in voce «A/io. Sic eliam amid eundem lib. III. cap. 85. rectissume dicitur: ^'OjiLog anoyvoia f] zov alio i] xQareiv Trjg yTjg, et eodem libro cap. 39. xi alio ovzot // enepovlevociv ts xal STcavloiriaav {.lallov rj arcioTrjoav xtL, cfua verborum collocatione illud a?JiO magis exstare videtur, quam si scri- bitiir: Ti ovioi all^ £718^0 vlevoav y.xe* Hue pertinet etiam Demostlieuis locus ex oratioue Adversus Macarl. §. 49. ed. Bekk. p. 1066. ed. Reisk. ovx av I'.yfii, to apd^eg dt- xaaial, alt ovd^ otlovv^ aTCOXQivaoS^aL b nalg rj on JlvlSovlldrjg. Aut etiam alia vox, quae per se non pertinet ad ipsam orationem, interponitur a?.lo inter et quo mains poudus priori verbo accedat, veluti Xenoplion dixit in D'lsci- plina Cyri lib. I. cap. 4. §. 13. Tl avz(p XQ^iorj; tl alloy £(p7], // d/^aag eQydLeaO^at avayxaoco ; Deinde etiam adiecta particula ys saepe numero nomen a?,lo magis acuitur. Cuius rei exempla multa Rruegerus Labet 1. 1. , ut illud , quod in Platonis Eniliydemo Part. II. vol. I. p. 425. ed. Bekk. p. 287. D. ed. H. Steph. legitur: TL ovv ctQXi i]oov o TL fioL vooL xo (j^^fof ,* Tl cillo ys, i)v 6* €/w, rj e^jfiaQTov 6ia ti]v ^ lane Lav ; quo loco si dixisset Plato: Ti y^ rjv hyto , al/^ rj i^/]iLia{)zov , hoc quoque denique nihil esset aliud nisi alio rj, sed tamen alia sententia haberetur in Lis verbis. Nunc illud ixllo po- tissumum ecfertur. Sic etiam illud AescLyli explicandum est, cjuod legitur iu Pcrsls v. 209 sq;. ed. Dind. Nam ibi quoque notio verbi alio premitur idque adiecta ys i^articula innuitur. Eiusdem generis est Aristopbanis locus Ecclez, v. 771. ed. Dind, quo iu loco eadem de caussa adposita est particula ys* Conferatur denique, ne plura congeram, Platonis locus ex Phaedone Part. II. vol. III. p. 16. ed. Bekk. p. 63. D. ed. H. StepL. Tl ds, at ^coxQazsg, scfi] 6 Kqizlov, alio yt nalai (.iol leyst 6 fisllcov gol dcoasiv zo cpaqf-iaxov xzs., quo loco et ipso premitur vox al?^o et dicitur hoc: Quid uulem — : aVnul (juldemj nisi elc. 46 a A A a. Seqiiltiir iam, iit de iis locis cUcam, in qiiibiis vim nominis alio eo exprimi sigiiificavi, quod hiatus iu ultuma sjUaba admitteretur pro eo, quod exspectari potuisse vide- retur al?^ rj. Quae res etsi admodum lubrica atque incerta propterea esse videtur, quod levi mutatione potuit ultuma syllaba abiici et scribi al?^ ?J aut etiain «A/L' rj pro eo, quod ante scriptum erat, alio, rj, tainen fere semper etiam libri optumae auctoritatis nobiscum faciunt exiiibentque alio rjf ubi alio premitur, al)^ rj, ubi leniter decurrit oratio. Pos- sumus etiam liic uti locis iis, quos magna Kruegeri dili- gentia nobis paravit. Ac primum prodeat Tbucydides, cuius libri accurate a Bekkero excussi sunt Apnd eum et libro llf. cap. 58. Tl alio vy nolei^da %e xal TcaQci TOig avd^ivzaig TiazsQag tovq v/ttereQovg xal ^oyyeveig ailjiiovg yEQWV iov vvv I'oxovGi xazalelipCTS ; ex libris scriptnm est et libro V. cap. 98. legitur: xdv tovzo) tI alio 7] Tovg jiiiv VTtaQXQvxag nole(.iiovg (.leyalvvexe^ tovg de urjde /iiellt]- Govzag ysvsad^ai axovzag endyeod^e ; et libro VII. cap. 75. iure scribitur: ovdev yccQ alio }j nolet ixTTETToliOQxrj- f.i£vrj iii'ixEGav vnocpevyovGi] xz£» Deinde etiam apud Platonem in Menone Part. II. vol. I. p. 345. ed. Bekk. p. 80. H. ed. H. Steph. conspirant libri in banc lectionem: 4]xovov /Liev eywye nqiv xal GuyyEviad^ai /lioi, ozl gv ovSiv alio avTog zs arioQblg xal zovg dllovg noielg dicoQeiv xzh» et in Eiitliydemo eodem vol. p. 405. ed. Bekk. p. 277. D. ed, H. Steph. uno librorum consensu leg-itur: xal vvv zovzto ovdev alio rj xoqsvstov tceqI oe xze. Nam iu his quoque locis premitur vox cillo. Etiam apud Demosthenem orat. Be Halonneso §. 7. ed. Bekk. p. 78. ed. Reisk. iure editum est: ^'Ozav ds Hyj] neQi zovzcov cog idelet diaSixaGaod^ai ^ ovdev alio rj ylevdtaL v(.iag xze. Nam etiam hoc loco illud dl?iO cum quadam admira- lione dicitur. Recte etiam in Xenophontis Ea^peditionc Cyr'i lib. III. cap. 2. §. 18. haec verba habentur: Ei de zig av v(.i6jv ad^vf-iel ozi i]f.iiv f-iev ovx elolv Inuelg, zoig de Tto- Xe/Liioig Tiollol JiaQSiGiv, ivO^vjiir^d^i^ze ozl ol jtwQioi inuelg ovdev alio // (.wqiol dvO\)WTiol elglv xze* Nam ibi vel maxume hoc i)remendum ac tenendum erat, esse tot equites nihil aliud nisi tot homines. Quod si quis eo loco scriberet: ozl ol /lwqiol mnelg ovdev dl/^ ?] /livqiol av- -d^QMTiol elotv, vix cohaereret sententia. Quare quom pre- menda et acuenda esset vox alio, rectissume scriptum est: ovdev alio rj xze* Sic apud eundem Xenophontem in Disciplina Cyri lib. I. cap. 4. §. 24. ed. Zcun. sine ulla dubitatione legendum est: Kal yciQ zoze djiLOVZiuv ol'xad'e, 47 fiovog Ttov aXXcov Ixeivog ovdiv akXo r] zovg 7i€7TTcoxoTas TieQiEXavvtov eOeazo* et eiusdem libri caj). 6. §. 39. si ds GO ye, I'cpi], w nai, ' jii7]div aXXo rj (.lereveymig eti dvOQOJTTovg Tag f.irjyavag xie. Hos enim locos videtur indicare voliiisse Kraegerus p. 41. Sic recte denique etiam apiid Luciamim Dial, mart. XIII. §. 9. dicitur : Tl yaQ alio r] av£j[iv/]a0^t]v , oia eTCoUi rj ^Ellag xzL Quod si Los locos et quos reliquos adtulit Kruegerus 1. c. conside- ramus, videntur etiam coniuiicfae particulae alH peiie necessario nihil aliud esse nisi alio t], sic tamen, uti, qua ratione supra demonstravimus, in unam quasi notiouem ambae voces conflatae sint, nec pouantur nisi ibi, ubi minus ecferatur vox cello, Sed Iiaec de orig^ine Luius formulae dicendi satis dispu- tata sunto. Restat nihil aliud nisi ut doceam numquam, si aptius verba al)^ rj coniuncta sint, ut neque verborum col- locatione neque interposita particula ys nec vero hiatu quo- dam mode dirimanfur, accentu notari aAZo, sed tum pene necessario dici all , ut mains pondus ij)sa comparatio habeat. Nam praeter eos locos, quos iam supra p. 34. et p. 43 sq. tractavimus, etiam in reliquis locis, quibus usus est Krueg-erus, removeudus accentus erit in voce al)i ante tJ, quod eorum locorum sentenlia vix patitur acui eam vocem, quae i)otius delitescere debet ante particulam comi)arativam. Sic in Platoiiis Apologia Socratis Part. I. vol. II. p. 96. ed. Bekk. p. 20. D. ed. H. Stejih. rectius scribitur, quern ad modum etiam Bekkerus edidit: ^Eytb yaQ, to avdQeg u'l^rjvaloL, di ovdev all t] oocplav ziva tohxo to 6vo/tia toxi]xa, quam St ovdev al?^ xie. Non enim hoc dici- tur: Oh nihil aliud ego hoc nomen accepi, nisi oh sapicn- tiam (jiiandum, sed tantummodo : Oh nihil aliud nisi oh sapicntiam (juandum , ego hoc nomen accepi. Et in Platonis Sophista Part. II. vol. II. p. 146. ed. Bekk. p. 226. A. ed. H. Steph. ab eodem Bekkero recte editum est: Ovd^^v all^ y TO x()i]jiiaTtOTii(dv yevog, tog eoixev, eQLGTixrjg oif Teyvrjg xTe* Nam ibi quoque m^ior vis in negatione quam in voce a?.l! est. Tum apud Aristophanem in Ranis v. 1130. ed. Dind. multo rectius scribitur: ' *AVJ ov^€ navTa xavia y sai ccAA* ^ tQicc,, quam id, de quo ambigit Kruegerus p. 22. l4AA* ov^t nccyza rccvtii y %ai tilJi ^ jQiti. et apud eundem eadem fuhula v. 1073. ed. Dind. 43 aX/! rj jiiaQav 'Azh. potlus scribenJum est, quam: Oux rinl- Gtavx aXi' /; fia'Cav axe. Etiam in Aristoi)Iianis Phdo V. 1172. ed. Diiicl, rectius scribitur: quam ri yccQ ak'/C i] xaxtog ; Rectius etiam in Aeschinis oratiorie contra Tlmarclmm p. 156. ed. Reisk. scribitur: wois /.ir^div all }] tag aloxvvag avxo) TteQieivai, quam tooc(^ l.ii]dev all rj yzL Nam non hoc mirum est, quod nihil aliud restet, sed potlus Loc quod niliil restet praeter im- pudentiam. Apud Platonem autem in Phaedra Part. I. vol. I. p. 11. ed. Bekk. p. 231. ed. H. Stepb. recte dicitur, ut scripsit Bekkerus: toors nsQUjQrjfiivwv togovtcov yaxcov ovdiv vTioleineTai all /y ixoitlv,, et sic in reliquis quo- que locis, quos adtulit Rrueg-erus p. 39., nostra quidem sententia non potest non scribi al)^ rj* Ceterum, ut ad Devarium revertar, ab eo paullo accu- ratius exiilicandum erat, formulani al)^ locum habere non X'osse nisi post negationem aut post eam interrogatio- nem, quae negativam seutentiam efficit, qua de re recte dixit Kruegerus §. 1., quamquam ne Devarium quidem, ut ex pagina 14. extrema apparet, res ipsa fugit. Qui autem loci ab hac norma videntur discrepare, ii non potest dubitari quin corrupti legantur. Nam quod aj^ud Demosthenem in oratione PlilUpp. I. §. 19. ed. Bekk. p. 45. ed. Reisk. le- gitur volgo: jiii'^ /tiot /nvQiovg (.ir^de diof^ivQiovg §6vovg^ liirjds Tag eTiiGTolifiaiovg zavzag dwatneig, al)] i] zrjg noletog tozai ycze. , id sane corruptmn esse recte iam sta- tuit Hartungius 1. c. p. 46. Ouamquam hie non recte sa- nasse locum videlur eo, quod al/^ rj scribeudum et omnia iam, quae sequuntur, per interrogation em ecferenda putavit. Nullo enim modo liaec verba intellegi possunt de iis, quae pro- xume i)raecesserunt : f.iri {.loi jiiVQLOvg i^iijde dvOf-WQiOvg ^i- vovg jiu^di zag irviGzolifialovg zavzag dvpajtietg. Nam illud, quod sequitur; ical ZQOcprjv zavzij TtoQiGai xslevco, satis ostendit in iis, quae antecesseruut, de illis copiis sermonem esse, quas Demosthenes volt parare. Sin accipiuntur haec verba, ut par est, de Demosthenis coj^iis, non potest dubi- tari num hae pareant civitati, sed de iis vel maxume ad- iirmandum hoc est, nullius fore nisi civitatis. Sed quom tribus modis in hoc loco ab Imm. Bekkero reeedeiidum esse putem , totum iam locum adi)onam , quern ad modum niihi quidem ex libris restituendus esse videatur: Tavza [.nv sGziv a naGi dedoxOai fprjd ddv y.al TcaQEGxcvaG^Jat TiQOGrixeiv Oijiai* ttqo di tovzcov [sic enim habent libri 49 F2uv, ajmd Bekkerum pro vulgato TTQog Se TOVTOtg] 6u^ va/Lilv TLva^ CO avdQeg i^-id^rjvaioi^ g)r]jiil TiQOxeiQtGaG&at deiv f]iiiag [sic libri F^Qiiv. apud Bekkerum pro v/iiag]^ i] Gvvextog TUoXei^iroEi xal xaxwg axelvov noiriGW fiiij (.101 (ivQLOvg (.Lrjde dLOf^wQiovg ^ivovg [xrjds xag ETtLGTolL- jtialovg Tavxag dvvd/iieig, dX)^ '/] [sic enim lenissuma mu- tatione corrigendum existumo pro eo, quod volg-o leg-iturr d?.^ 1]] jrjg TTolecog eozai, aav vf.i€ig era xccv rckeiovg xav zdv delva xav bvxLfovv x€i()0T0vrjOr]Te 0TQ(XTi]y6v, %0VT(^ 7i£LGETai >cat d)(oXov&i]G£i» xal XQOcprjv %avTrj noQLGaL xeXevco axe*, quo in loco etsi ilia leviora sunt, quod ego tiqo ds tovtcjv pro volgato nQog Si Tovzoig restituendum putavi et quod rjf.idg pro vjnag^ won credo tamen aliena ab Loc loco esse. Nam verbis TtQo de xov- t(ov , ante omnia aiitem , magis ostenditur necessiJas Larum copiarum comparandarum et verbis 7ii)o%£LQLGaad^(XL daiv T^f-idg melius proditur DemostLenis animus, qui non solum volt hoc fieri ab iis, penes quos loquitur, sed ipse quoque paratus est suum conferre, si semet ipsum non excludit. Confert praeterea haec mutatio multum etiam ad colorem orationis variandum ac saepe iniuria in his orationibus De- mosthenis a criticis neglecta esse haec varietas orationis vi- detur, tametsi a libris satis multis agnosceretur. Sed ut ad rem ipsam veniam, pens necessario scribeudiim est : ^ Gvv- €X(x\g TtoX€f.ir]Gei xal xaxwg ixelvov TioiTjoei* f-ir^ /lioc fWQLOvg (irjdi SiG/uvQiovg ^evovg jii7]de rdg iTtioToh- (laiovg zavxag dwd^ieig, al?^ rj zrjg Tioletog sGzaL xzL Nam sic demum cohaeret inter se oratio recteque interpositis verbis: (u^ /liol (ivQcovg — dwdf-iEig, quae verba cum quadam orationis alacrilate elata nihil aliud nisi hoc dicunt: mild ad Imnc exercitiim, (/«em ipse parure volt, esse soclos et promissas IHteris copias, per particulam aXXd oratio eo redit, unde digressa est. Sed haec mutatio quom facilis admodum tum ita certa mihi esse videtur, iit mirer potius non iani pridem eam esse factam a criticis *) , quam ut existumem pluribus verbis ad eam commendandam opus esse. Etenim rectissume illud, quod antecessit rj , jiost parenthesin rursus excipitur dXXd particula, qua etiam ipsa pronominis vis ad- iuvatur. Quare veniamus ad alterum locum, quem opponunt ii, qui dkX' rj etiam non praeg^ressa negativa sententia stare posse existumant. Legitur is apud Lucianum in Tyranniclda §. 21. vol. II. p. 128. ed. lacobitz. : El'd^e TCQOJTog ool evi- *) Fortasse hodie ab aliis criticis haec emendatio iam facta e%U Nam nunc quidem nullam editionem praeter Bekkeri inspexi. II. 4 50 a A A a. Tvxov, eXd-E Ti)v za'^iv 7tQovXa(3ov tnv cpovov* anldavov av, aXV 1] tog TVQavvoq ^lovov ^ akV tti vojiil^cov t^siv f-'xdiyoV vvv de tug arexvog, vvv de tog ovds (foviwg sv- TTOQLoi'., quo in loco qiiom mihi niillo modo videatiir posse till' rj defendi, non tamen — id, quod cum Solano voiuit Har- tungius — fj particulam omittendam censeo, sed credo ita anti- quitus scriptum fuisse : ccTieO^avov av, dl/C tVL tog TVQavvng fiwvorf all' I'lL vof-iiCtov e^eiv exdixov, Eoque apfior mihi Laec similitude aequalitasque membrorum esse videtur, quod etiam antea eodem modo dictum erat: eX ^ £ TtQtoTOg OOL Evitvyov , £i^€ Trjv la^iv nQO^vla^ov tov cpovov , et postea dicetur: vvv de tog txTexvog', vvv Ss log ovde cpoviojg euTiOQtov ^ atque omnino hoc dicendi g-enus Luic declamationi maxume videtur accommodatum esse. Facillume autem eii potuit, quom esset per compendium notatum, mutari in ij, lit ne Lane qiiidem ob caussam de nostra emendatione dubitandum esse videatur. De coniunctis, particulis Ttl^v all' rj , quarum unum ac pane singulare exemplum adtulerunt Aristotelis Metapliys. lib. I. cap. 1. Ou yccQ apO^QtOTTOV-vyiccl^ei 6 latQsutov, Txlrjv alV rj xaza ov/iil3€^r^x6g, alia Kalllav, ^tonQccz?], Ttov alltov Tiva omto leyof^iivtov, tp GVfA^£^t]xev avdQcomxj slvai; quo de loco dixit Kruegerus §. 32. p. 49 sq., infra di- cetur, ubi de particula ttItjv agetur ad p. 188 sq. Quod denique Devarius p. 16. statuit posse apud Ga- lenum ttsql diayv. Gcpvyf.i, IV. Tom. VIII. p. 922. ed. Kiihn. ovds .yccQ ovtol Sl alio tl filaiov txovGi trjv TilrjyrjV , alia dia irjv ^aytoQiGZOv avTtov Gxlrj^OTTjia* rescribi : all' /J Sid xzL , id recte iam reiecit Kruegerus §. 16. p. 26. Nam ibi ista comparandi ratio, quae videtur institui verbis: dc alio Ti, prorsus omittitur et negationi simpliciter opponitur adfirmatio. Neque illud, quod statuit Devarius de loco Aristotelis ex Politicornm lib. III. eadem pagina adiato : nleiovg 6^ ijdr] x^lenbv rixQi^wGd^ai TtQog naGav ccQexr^v^ alia /ntxliGra zrjv nols^iixijv.f posse re- scribi ibi quoque all' rj f-ictlLGxa, verum est, quom dlld simplex isti loco unice videatur congruere. Eodem modo erravisse olim Chr. F. Matlhaei, quod apud Strabonem p. 10. ed. Casaub. p. 12. ed. TzscLnck. in verbis : rj' Tig ova allr) Tig eGTiv, alia t^xeavog. repoui posse existumavit: all' rj (joxeavog, recte adnotavit Kruegerus 1. c. JVam eo quoque loco ferri optume poterit particula alia. Hi tamen loci numquam efficient, all' rj particulas aliter, ac nos faciendum putavimus, explicandas esse. 51 Restat lit dicam de i)articulis dXX' Tj , quae i)articulae ^AX)^ qiiom saepe mimero cum jjarticiilis aXV ^ confusae essent, p, n de Lis post Hartungium vol. II. p. 38 sq. erudite niiper dispufavit Kriieg-erus I. c. §. 31. p. 46 sqq. Ac primuni quidem rectissume statuit Kruegeriis non posse particulas ak/C rj initio orationis , ut putarant nonnulli, ita poni , ut nihil i)raecederet , ad quod sive adversativa sive exceptiva earum vis pertineret : qua in sententia olim Valckenarius ad Euripidis Hippolyti v. 932. p; 282. ed. Lips, fuerat aliosque habuerat consentientes. Oui hoc statuerunt recte dici aA^' ^ in interrogatione , in adlirmatione autem scribendum esse aXl'' Tj, veluti in Euripidis Alcestide v. 816. ^AXV i] Tts- 7iov(ya deivd.y q"uod esset profccto. Ouod est falsissumum. Nam quern ad modum lii loci omnes facillnme revocari pos- sunt ad particulas ayl^' ^ , sic nullo modo potest intellegi, qui faclum sit, ut particula adfirmandi vim acceperit, quae nihil umquam aliud ag"eret nisi ut dirimeret diversas notiones- lilud autem nullo modo possum Krueg'ero adsentiri, quod quom plerique grammatici id constitiitum haberent, a A A' ^ tantura modo in interrog'atione sic poni, ille potius ita rem diiudicandam putavit, ut quom in plurumis locis interrog-atio- nem ag-nosset, in aliis tamen locis interpretibus quibusdam adfirmationem sine interrogatione concederet. Nam etsi lu- benter id adsentior Rruegero, quod cum Hoog'eveeno de prae- cepto Hesychii: ^, a.Xr]d^ojg, ovTCog, vere significare putavit, nisi quod iniuria carpere videtur (p. 48. in adnotatioiie *)) Riemerum, qui in Leji;ico Gr, s. v. ^ mea quidem sententia rectissume a verbo vel i^v deductam banc vocem esse cre- didit, qua de re infra dicetur, ubi disseremus de particula ^ ad p. 92., tamen in omnibus iis locis, in quibus leguntur particulae alV interrogandi vis mihi videtur retinenda esse, ut, si quando aliquid adfirmari videatur, id tamen non fiat nisi per interrogationem, qulppe quae adeo propria harum particularum facta esse videatur, ut ab hac iam consuetudine dicendi recedere non liceret. Ratio autem atque vis huius locutionis haec est, ut ab iis quidem, quae adhuc acta sunt, per particulam alia externa quidem orationis forma recedat ille , qui loquitur , re tamen vera , ut ipsa^ co- g-itationum series est, ex iis, quae ante dicta aut facta sunt, se ad hanc interrogationem adductum esse ostendat, quod non iam quaerit, sitne aliquid necne, sed an aliquid rev era sit, quod eius animo iam ad suspicandum fuerit obiectum. Quam ob rem recte videtur P. Elmsleius ad Euripidis Hcmcli- darum v. 426. p. 92. ed. Lips. Musgravio potius adsensus esse, qui vertit has particulas cmi ergOj quam aliis interpretibus, 4* 52 qui sane aut profecto reddiclerunt : quamquam ia Graeci? parliculis, iiti iam supra significavi, ilia conclusio, quae ad- modnm tede continetar particula non tantopere apparet, quain in Latinis an ergo. Quom ig^itur is, qui Lis particulis in interrog-atione utitur, non simpliciter quaerat, situe quip- piam an non sit, sed de aliqua re, de qua ei indicium aut certe suspicio facta est, certior fieri velit, itaqiie aliquid iam ipse ponat de cuius veritate cupiat edoceri, fit, ut in tali iiiterrogatione quaedam adfirmatio contineri videatur. Sic in illo Platonis loco, quern adtulit Devarius p. 16. ex Platonis Gorgla: t-H}^ fp to Xeyoi-ievov, yazoTCLV zrjg loQ- Trjg ijxo^iev xat voxeQavjuev ; Socrates illis verbis, quibus interrogat, venerintne re vera tardius, hoc ipsum sig-nificat, se vereri, ne serins venerit cum suis : qua re quodam mode illud, de quo quaerimus , etiam adfirmari videtur. Nos pos- sumus idem fere significare, si reddimus Graeca: Aher sind wir in der That nacli dem Feste yehonXmen und hahen es verpasst? Sic etiam illi loci omnes explicandi sunt, de quibus disputavit Rrueg-erus p. 46., veluti Eurixndis Hippoh v. 932., quo de loco egit Valckenarius : 7] Ttg Gov ovg jus ^iK^aXcoy f/si tfilcjy, rooov/Liey d" ovdtv oyzeg cujioi; Ibi enim Hippolytus liac interrogatione satis plane significat, se vereri, ne quispiam falsa de se ad patrem detulerit, itaque, etsi dubitans ille quidem, tamen Loc non obscure elo- quitur, sibi invidiam apud patrem esse conflatam. Nemo autem erit, quin interrogalionem hoc loco statuat. Nam per interrogationem demum istud significatur. Apud SopLoclem autem in Electra v. 870 sq. : L^AA* 7] [xifxrivag, ta rccXaiya, xanl roTg aavirjg xaxolai xanl toTg IfioTg y£^>^g ; Valckenarius ii)se agnovit interrog-ationem. Non minus in XenopLontis Symposia cap. 1. §. 15. Kal 6 KaXkiag' Ti TOUT , scpi], CO OllLTiTce; dX?^ rj dduvrj oa uXrjcpe; qui dicit haec verba: dl)! t] odvvrj oe eYlrjcpE; sig^nificat, se vereri, ne dolor aliqui eum, quocum coUoquitur, ceperit: itaque etiam hie adfirmatur quodam modo aliquid per inter- rogationem. Apud Eurijiidem jjorro et Hercules in Alcest, V. 816. "AkX 7] ninoyd^a dsty vno ^iycoy l/j-dHy ; et in Iphigemttf qxiae est Aul, v. 847. Clytaemnestra: a XX a. 53 sic interrog-ant , verene aliquid mali patiantiir, ut his ipsis verbis prodant, se vix dubitare, quin, de quo doceri cupiant, verum sit. Nam Don recte de Lis ipsis locis dubitavit Krue- gerus p. 48. Ea res adeo certa, adeo vero etiam plana esse Tidetur, ut nulla videatur esse i^osse dubitatio, quin in omni- bus iis locis, de quibus dubitaverunt grammatici, interro- g-atio huius modi agooscenda sit. Namque ii loci, quos ad- tulit Kruegerus p. 48., projje omnes nostro quidem tempore ad interrogationem' constituti sunt, veluti apud AescLylum Choeplior, v. 220. ed. Dind. quo 6 loco iniuria Schiitzius interrogationem sustulerat, et in eadem fahiila v. 774. ed. Dind. \AXX^ rj (pQOVsTg 6v toIcSl vvv r]yytljxivotg ; Apud Euripidem Helenae v. 490. ed. Dind. quod legitur: V^AX* r] Tig l(JTi Zrjrog ovo^ f/w?' ayr]Q interrogationem omnes agnoverunt, cum false aliqui dubitaiS' sent de Heraclidarum y, 425 sq. ed. Dind.: L^^r 7] TiQod^vfiov ovffay ovx ia S^eog 1 Ssyoig a^r\yHV i^y^e XQ(iCovaay nohv; Nam hoc quoque loco ita ponit chorus aliquid, ut tamen etiam de rei reritate certior fieri cupiat. In Electra y. 983. 7j Toy ccuiov v7iocei^(J(o 66Xoy ; recte nunc scripta verba per interrogationem sunt, ut in Ipliigenittf quae est Taur. v. 1170. 1^ tiv exavoy ^aQ^aQcoy axtijg sni; Ita hi loci — nam de Euripideis ex AlcestUU v. 816. et ex Iphigenia, quae est Aid. v. 847. iam dictum est — facile omnes ad interrogationem revocantur. Nam nc apud Aristo- phanem quidem Acliarnens'mm v. 426 sq. quisquam de vera scriptura dubitavit horum verborum: a BUX€Q0(p6yTT]g ii^ 6 /(olog ovioai; non minus quam apud Platonem in Protagora Part. I. vol. I. p. 150. ed.- Bekk. p. 309. C. ^AXX^ rj oocpoj rivl rif.uv^ to 2wHQcxt£g, 8vxv%(jt)V TTccQCi; aut in XenopLontis E.vpedi' Hone Cyrl lib. VII. cap. 6. §. 4. Kal di elnov* ""AXt /) 54 drji.Lay(jjyel o avrjQ tovg avSQag; qua interrogatione ipsi illi significant se suspicione quidem certe teneri. Sic etiam apud Lucianum Menippi sive Necyomantiae §. 1. gi dicit Pbilonides: Ovzog, all rj TraQajvaieig ; recte atque ordine oratio per interrogationem procedit, ut ex ea ratione, qua adbuc locutiis est Menipjms, videatur PLilonides suspicatus esse, ilium delirare, itaque interrog-et : ovtogy aX)^ rj naQa- TTCtUig ; quibus verbis satis significat etiam interrogando Philonides, se Loc ipsum suspicari, ut iure meritoque'possit adiungere : ou yccQ av ovxtog efiiteTQtog l(}Qa\pco6eLg rcQog avdQag ffilovg. De altero Luciani loco, qui legitur in Tyrannicida §. 21. supra dixi p. 49 sq. Ouod autem in Aristo- plianis Achurnensibiis v. 1111 sq. etiam nunc legitur, etiam apud G. Dindorfium, qui alioquin in Lis rebus dili^entissumus solet esse : uiAM. lAl)^ rj TQi/6^Q0)T^g rovg Xoffovg jiov y.ca^. 440. D. ed. H. Steph. KaXwg ya,Q, riv ^ eya, voeig o ^ovXofiaL Xeyeiv. aX?^ rj rcQog Tothq) xal zode ivd^Vjiiet; quo in loco ipso quoque rectissume se Labet in- terrogatio dXX* rj. Socrates enim ex eo, quod Glauco ea, quae ipse io auimo Labuerat, optume intellexerat , iam sn- spicatur de eo ipso quoque, quod iam dicturus est, posse a K K 'qx o u 55 cogitare Glauconem, i(aque adfirmafiva ilia, ut ita dicam, in- teri ogalione utitur idque suo iure : alX rj JtQog lOi^TCt) itql zo(^E Ivd^Vf-iei; (j"®^ aptum est ad hunc locum, wt miLi nihil €0 videatur jjosse inveniri aptius. Praeterea in his locis omnibus particulas akX'' 'q aptissume , nulla interposita alia voce, videmus esse coniunctas, quod eo videtur factum esse, quod et tota huius orationis ratio facilius sic ai^parere exi- stiimabatur et eae ipsae particulae frequenti usu iam ita con- sociatae erant, ut non commode viderentur i)osse dirimi. Quod si tjuando factum est , ut ioterposifis aliis verbis ctXV — 71 diceretur, veluti ajmd Sophoclem in Oedlpo Co- loneo v. 26. o(Xiig 6 Tonog 17 /uciOoj [xoXovda not; ibi ea potissumum verba, quae interi^osita leguntur, erant ecferenda ideoque per particulam aXXa inducuutur, ut tales loci et raro inveniantur et ad simplicem potius particulae tJ usum revocandi siut, qua de re dicetur infra ad p. 92 sq. uiX)^ i^T 0 I sive aXl^ ^ t 0 i* De particulis all'' rjTOi sive aXV ^ TOi etsi infra ad 'Akk^ p. 101 sq. proprius erit dicendi locus, tamen hie quoque propterea dicendum videtur , quoniam singularis quidam consuetudine dicendi earum usus exstitit. Nam quom aXXa proprie aliam novam rem adferat, rj autem, undo nata est particula ^jtOL ajjposita toI parti,cula, ut, si dili- gentius primam earum jjarticularum orig'inem sequamur, scri- bendum sit: ^ tol, uti 1^ jiou et simiiia dicuntnr, adfirmet re vera hoc aut esse aut fieri, quod dicitur, denique, quod accedit, Toi hoc exprimat quacumque rati one hoc sit aut fiat, tamen re vera esse aut fieri, qua de re infra dicetur ad p. 207 sqq., ut hoc dicafur: At revera sane, tamen plerumque hae particulae ita usurpatae sunt, ut Latinis : at profecio, at sane, at videlicet, responderent, quern ad modum fere hoc legitur in Homeri Iliados lib. IV. v. 7 sqq.j ubi Iui)piter hoc dicit: "Jtorj J ^AqyeCr] y.al ^AXnlyMfXEVrfig ^Ad-rjvr] ' dlX r]iOL zal roarfi xKfh'j/ueycci, ilaoQocooai %^QniG(hov ' 7(p J' ccvTS (fiXojUfxsi&rig ^A(f Qod iiri Duae Menelao defenstrices , vel dicam: patronae deanim sunt, luno et Minerva, at hae videlicet separatim sedentes, in- spectantes delecta^Uir , ilU autem etc. Ad has particulas 56 a XX a plerumque adiecta etiam particula f^iev est, qua ilia res, de qua adfirmatur, ita effertur, ut aut revera aut cog-itafione quidem certe alteri rei opponatur. lUud fit in eodem libro V. 13 sqq., i|bi sic pergit i^oeta: ^AXi^ Tjtoi vCy.ri fitv ^AQri'CcpCXov MtveXaov' rifMUg 6e (fQC(C(^/LieO^ , otkos 'iciai rade €Qya xzi. Hoc habetiir in Iliados libro I. v. 210 sq. aye, Xijy €Qi^og^ fxrida ^i(fog eXxeo X^^Q^' cfjX ^lot antoiy fj,ly ovei6iaoVy (og 'iaeiaC tibq. Sed quo mag-is ai)pareat has omnes particulas unam quasi notiouem efficere , dicitur etiam nulla interposita voce : aXX^ rjToi fiev, veluti in eodem Iliados libro v. 140. tjrot fxiv tuvra [xeTa(f Qaa6iJ.eaOa xal aviig., quibus in verbis tres habemus particulas adfirmativas, primam ?y, qua aliquid verum esse significatur , alteram xoL, qua prior ilia adfirmafio longius patere dicitur, tertiam f.i£v, quae aliquid valde id, de quo adfirmatur, esse indicet, ut si minus de aliis rebus, tamen de ea, qua de agitur, hoc, quod dicitur, valere dicatur. Sed harum particularum vis tum denique recte percipietur, cum de singulis dixerimus. Quam ob rem unum adiiciam locum, ubi particulae hae habentur, tamen lit parficula ^lev suam vocem sing-ularem, quam efferat, ob- tinuerit, qui legitur in Homeri Odysseae lib. XV. v. 488 sqq» *J[XjC ijroi aol fxlv nciQa xal xay.o) laxhXoy eO-rixev Zevg, ln€l av^Qog arpixBo noXXa fxoyj^aas rjniovy og 6^ toi naqixu xii, XXa — f.i€v. *dXXcc—f^iy, Particulae ccXXa — jiiiv etsi ita fere solent coniunctae usurpari, ut propria utriusque particulae vis non difficulter agnosci possit, tamen ipsae quoque multis in locis ita coa- luerunt, ut unam quasi notionem eifecisse videantur. Quam ob rem non inutile existumo de bis quoque Lie breviter dicere. Ac /tiiv quidem, quod per se nihil aliud continere videtur nisi adfirmationem quandam, qua significetur aliquid non modo esse, verum etiam valide ac fir miter, ut ita dicam, esse — ^lev enim et /tievog et Mudil cognatae voces sunt, qua de re infra accuratius dicendum erit, ubi de par- ticula f.iev sei)aratim agetur ad j). 122. — hac ipsa adfirma- tiva vi eam rem, ad quam pertinet, i(a i>onit, nt in aliam rem illud, quod dicitur, minus cadere videatur. Hinc factum a XX a — (it ev. 57 est, ut quom ad adversativam parficulam aXXa apponeretur illud jiiev, res, quae iam per oppositionem infertur, jjrae aliis rebus, quae aut ipsae dicuntur aut tacita cogitatione adsumendae sunt, aut esse aut fieri diceretur. Itaque par- ticulae aXXd — /iiiv sic iunctae respondent fere Latinis par- ticulis: At — ■ ([uidem, sed — qiiidem, atque ita collocatione quidem verborum circumdare solent illain Tocem, quam effe- ruot, aut certe aliquam eius vocis ijartera, quern ad modum fere Latinorum particulas ne — qiiidem videmus collocari. De exemplis quidem facile iudicari poterit, quoniam in plerisque locis res dubia non est, veluti si apud Homerum Qdysseae lib. XII. v. 154 sqq. hoc legitur: 'ii (ptloi, ou yKQ /QT] eua I'^^ei^cct^ ou^k oiovgy «Ar ^Qico fxtv ly(av^ Xva tldoxEg y\ X8 x^avojfxev ♦ 71 xey alevdfisyoi davaiov xal xijQa (fvyoifASV., quo in loco verba haec : aXX^ igeto /iiiv iytov, iva axe., sed dicam quidem egOy iit etc. ita dicuntur, ut si id, quod in- dicatur particula f.isVf accuratius explanare velis, sic fere amplilicanda oratio sit: At dicam quidem ego, etsi nolo ad- firmarCy utrum ea re revera aliquis uti possit necne. Tale quid ille volt significare, qui premit verbum particula ^ieV. Sic in illo Sophoclis loco Oedlpi Colonei v. 44 sq. ^yiXV U(ro fxlv TOP t-ABTriv (fe'^aiaio ' rectissume God. Hermannus contra Petri Elmsleii senten* tiam, qui ad v. 28. coniecit hoc quoque loco • jjarticulam /iirjv pro f.iiv esse reponendam, ita disputavit, ut diceret, si iliad, quod reticeretur, supplere vellemus, sic fere integ-ram loci sententiam concipere licere: At propitiae quidem sup- plicem excipiant, sed, si iratas Imheami perferamj quidquid mihi destinatum est. Quamquam in singulis his locis dif- ficile est ipsam sententiam praestare, quam, qui ita locutus est, in animo habuerit, quom alio in loco aliis verbis con- cipienda sit, et interdum ne ei quidem ipsi, qui loquitur, satis certe de ea constitisse videatur. In Vespis quidem Aristophanis v. 77. OuXy aXXa (piXo ^liv Icsxiv ccq/^ rov xaxov. facile apparet, quid cogitatione supplendum sit. Ibi enim hoc dicitur: Sed cpiXo quidem est initium malij etiam si id, quod tu ad hoc initium adiiciendum putaSf verum non est. Nec quisquam dubitabit, quem ad modum explicandus ille Jocus sit, qui legitur in Platonis Critone Part. I. vol. II, 58 aXXct — {.Lev, p. 144. ed. Bekk. p. 43. D. ed. H. Steph. 0\',toi drj arpl- xTtti, aXka doael fuev iliol ij^^siv zrj/Li£()ov cov dnayyil- kovGLV rjyovieg tlvsq hno ^ovvlov xai xaTahjiovzeg ixel avx6», quo in loco doxsl jiiiv ita dicitur, ut fere sic ami)li- ficanda sententia sit: Sed videtiir quidemf fiuamqiiam pro certo non adfirmaverim, navigiiim Iwdie ' esse ventiirum ex els, quae nuntiant etc. Paiillo difficilior est exploratio senten- tiarum in aliis locis, veliiti in Soi)hoclis Antigona v. 1304. ed. Wax. lion tamen ita difficilis, ut locum corruptum pronuntiare pos- simus. Ibi enim hoc dicit Creon : Sed eontm, quae cupio qu'idem, liaec precatus sum, ubi verba: tov eqCj f-iiv, ita fere amplificanda videntur ex totius loci sententia : quae cupio quidem, nam de ceteris, id est, de iis, quae minus cupio, non est quod precer. Sic etiam alter locus in eadem fahula, qui legitur v. 327. ed. Wex. ivQBdEtr] f.dy fittXiaT ' iccy (T^ tot' Xrjffvhrj TS xccl /uTj — rovto yccQ iv/r] y.QiyeZ — • Ovx eaif oTiMg oipet av (^tvQ lld-oyia fie, explicandus erit, quamquam ibi quodam modo iis ipsis verbis, quae sequuntur, quod alias taciti debemus supplere, expressum est. Dicitur enim hoc : At inveniatur quidem maxtime : verum tamen sive inventus erlt sive non erit — nullo ego modo hue umquam rediho, ut verbis his: dXV evQf-d^eirj /Liev jLidhoza, eo, quod x^.remitur per partiqulam verbum evQei^eir/, iam ea, quae deinceps alio modo declaratur, oppositio praeparetur. Alii loci huiusce modi peti possunt ab Hartungio 1. 1. vol. II. p. 414., quamquam is quidem sing^ulos hos locos ad elli- pticam dicendi rationem non revocavit, etsi in universo quidem jiarticulae fiev usu exj>Iicando rectissume ellipsin agnovit. De iis autem locis, ubi ad adfirmationem etiam particula /jtol accedit, supra dictum est p. 56. Iiiterdum etiam particulae dlXd — jitiv^ quo mag^is adfirmarent, per particulam amplificatae sunt, ita tamen ut ad condicionem temjioris ea sententia revocaretur, veluti apud Sox)hoclem quod legitur in Oedipo rege v. 523 sq. ed. Dind. l4AAa— ^£1/ *AIX^ i}l^€ (xty Si] rovro TOvyetJog tk/ uv 6ri» ^Qy^ ^laadly (jLulXoy ri yyoojuy (fQsycjy., ubi hoc dicitur : At evenit qiddem iam lioc opprohrliim sane ira contractum potiiis quam mentis intellegentia. Ellipsis au- tem, quae etiam in his verbis latet, ita explicanda erit: alia (XEV dri» 59 Etsi rem adfimnare el adfirmare de omni tempore non audeam, tamen even'it qiiidem iam illud etc. Sic ai)ud Soplioclem legitur ia Trachiniis v. 627. eicl. Dind. Ct quae sunt similia* Id I I a [.lev d 1], Diffenint ab ea dicendi ratione, de qua modo diximus, liX^a (xti^ particulae alia [liv dq, etiam si ab una eademque orig-ine profectae sunt. Nam quern ad modum illis ijarticulis [alia — fxsv drj^ una notio, quae interi>osita est, elferri solet, totumque enuntiatum deinde ad temporis condicionem revocari, sic particulis alia f.iiv drj, si quidem coniunctae leguntur, tota ilia enuntiatio, quae inducitur per particulam alia, coufirmatur, ut illae i)articulae alia /Liiv Si] Latinis particulis: At sane iam, resi)ondeant. Sic in illis Platonis locis, quibus Hartung-ius Yol. II. i^. 402. usiis est, alter© Phaedonis Part. II. vol. III. p. 39, 20. ed. Bekk. p. 75. A. ed. H. Steph. ^Alla [liv drj ex. ye twv aiGd^rjoecov del ivvo/joaL OIL navza to, ev raig alod^i^GeGiv exeivov xe OQeyexai ytte,, ubi hoc dicit Plato: At sane iam ex senslhus (juidem 'perspicinim debet esse omnia y qtiae in sensihus slnt, ' id adpetere, quod simile sit cii'msque indigeant ipsa., Critonis altero Part. I. vol. II. p. 154, 3. ed. Bekk. p. 48. A. ed. H. Stej)h. Irilla (.lev J/y, (pairi y av Tig, otol x eloiv Tjiiiag 01 Tiolloi arcoxtivvvvai,, ubi Loc dicitur: At sane iam, dixerit qiiisplam, possunt nos miiltl illl interficere. Non enim credo per interrogation em haec verba efFerenda esse, quod fecit Bekkerus. Nam Socrates his verbis sibi ipse id oppooit, quod possit contra dici, et est in his sim2>lex ad- firmatio. In huius modi locis, si quis velit scribere alia [levdrj, id quod fecit Hartung-ius 1. I., non equidem impedio, sed, ut opinio mea fert, hie quoque praestat suam cuique particulae vim relinquere, quo facilius cognosci possit, quern ad modum universa ista notio, quae his particulis exprimitur, ex singulis nata sit. Ifaque Imm. Bekkeri iudiciuin sequi malui, qui in his locis sing-ulas particujas separatim posuit: quamquam eg^o quoque alia [.lev Srj ab alia — /nev aut alia — f.iev seiung-endum existumo, eo mag-is, quod alia (.liv^ nulla interposita voce, ne dicitur quidem nisi apposita particola m cekkte (.lev toi. lA X X ^ [.Lev T 0 i» *AXk^ fxiv Particulae aXXa [lev toi, quae ipsa natura sua nibil ^01. aliud dicunt, nisi hoc : At sane quoquo modo — nam de par- ticula Tol iam supra vidimus, quae respondet Latino qui, quod est e. g"* in particula atqul, i. e. at quoquo modo , ut istud, quod per adversafivam adfirmatiouem [aXXa (.iev\ pro- nuntiatur, quodam modo per particulam xoi resfring-atnr, ita tamen ut non coerceatur notio, sed tantum indicetur, rem ita sane esse, etiam si, de ipsa rafione qua sit aut fiat {xoly auf irgend elne Weise, ut at- qui , aber gewissermaassen) non constet — illae igitur particulae quom per se nihil aliud significareut, nisi at sane quidem, mox tamen quom compo- sitae inter se essent atque coagmentalae, nihil nisi fortiorem quandam oppositionem (ut fere nostris parficulis aher in der That doch responderent) indicabant et Latiue quidem reddi poterant sed profecto tamen, verum tamen, aut voce aliqua interposita sed — tamen profecto etc. Sic autem hae par- ticulae usurpatae sunt, ut aut ad universam enuntiationem spectarent aut singularem enuntiationis partem efFerrent. Si illud est, coniunctae leguntur aXXcc [isv TOi, si ad singulare verbum magis spectant, hoc verborum collocatione ab illis par- ticulis circumcludi solet. Sic igifur in Piatonis libro De re puhlica II. Part. III. vol. I. p. 90. ed. Bekk. p. 375. C. ed. H. Steph. recte dicitur: irlXXa [liv tol del ys TtQog [lev Tovg olxeiovg nqaovg avTOvg eivai, nQog de xovg 7CoXe[dovg xaXenovg^ Ibi^ enim concesso altero volt Socrates adfirmare : Verum tamen oportet sane adversus nostros quidem mites nos esse etc. Similiter in Xenophontis Dlsciplina Cyri lib. I. cap. 6. §. 24. adfirmatur aliquid cum oppositione his verbis : idXXa [lev toi enl ye to q^iXeiod^at. vTio Tojv c(QXO[ievcov — drjXov OTi Tj avTrj bdog xxe. Contra interposita, quae premitur sono, voce dicitur saepe numero aXXa — [levTOi, ut in Sophoclis PliUocteta y. 524 sq. postquam chorus dixit: "JIxtarK. rovT ovx €09^ ottw? not €?ff Ifxk reddit Neoptolemus: citaxQcc [liv xoi Gov yi ^ lySeidtsqoy ^iyo} (f'uy^yai nQog to xaiqioy noysTy., qua oratione verbum aloxQcc maxumopere efFertur. Eodem modo hae particulae saepe leguntur, sed apud Xenophontem in Expeditione Cyri lib. VII. cap. 6. §. 39., ubi volgo a Xlcc fiiT]* alia (.ii] v. 6i leg^itur: ^AD^ e/iiol jtievToi, w avdQsg, ov dixaloyg ye doxeiTe T(Ji avdQl tovtci) xaXeTiaheiv* f/w yaQ xat avTog avzcp fiaQZVQijaau , milii non videntur posse istae particulae locum habere. Nibil enim ante transa'ctum erat, cjnod Luiusce modi , oratioiiem recjuirerfet aiit etiam ex- cusaret. Sed eo loco ne libri quidera istis particulis sufFra- gantur, qui in alia omnia abeunt et nullo modo recept^m scripturam tuentur. id I X a f.L T^, Quae Devarius p. 16 sq. de particulis aXXa f,irj et ^Akka jn^ aXXa f,ii] Tioze disputavit, ea per sese hue non pertinere ^ et ab eo ipso iam indicatum est. Nulla enim interior inter ^^^^ f*^ has particulas intercedit coniunctio et de particula ^irj ad p. 128 sqq., de ftij noze ad i>. 136 sq. separatim dicendum ^'l^etl?. erit, quo mag^is hoc loco has particulas taciti x^raeterire queamus. lA X X cc /il T] De his particulis Devarius \). 17 sq. nihil quidem «lo- *A),Xcc fir^v, cuit, quod falsum esse videretur, sed tamen mea quidem p, 17, sententia in explicandis particulis debebat proficisci ab iis locis, ubi extra syllog-ismum hae particulae usurpatae sunt, ut nativa earum vis magis appareat. Eam enim si respici- mus, hoc dicunt hae particulae: At valde quidem, qua de re infra copiosius dicetur ad p. 132., ubi de simplici par- ticula ^irjv agetur. Ab hac enim nativa eius signiiicatione profecta ilia est, quam in ipso Graecorum sermone nobis fere hae particulae obtinere videntur, ut significent : At sane, at profccio, at vera, sed sane, sed vero et quae sunt similia. Sic particulae aXXcc jtujv primiim ita usurpatae sunt, ut ei rei, quae autea posita est, alia res ita opponadir, ut haec, quae iam dicitur, magnopere adfirmetur, quia in antecedenti ora- tione addubitata aut plane negata vel omnino aliorsum ac- cepta esse videatur. Ita in illo loco, quem Devarius p. 18. ex Xenophonlis MemoraUlibiis Socratis lib. II. cap. 7. §. 2. adtulit, ubi haec verba leguntur: ^'£oixag, ecprj , at IAqL- GzaQ^e, ^aQecog cpeQeiv zi' XQ^ ^01; pa.Qovg f-uzadi- dovdL zoig g)iXoig' lowg yaq av zl oe xal ri(.ieig >cov- q)Loai/itev, Kal 6 ^AQLGzctQxog* lAXXa /tii^v, tcpi]^ to 2coxQaz£g, iv TzoXXrj ye elfxi anoQia xze.^ propterea Ari- starchus reddit orationi Socratis: IdXXcc (.irjv — ev noXXrj ye el^il anoQic^*, quoniam Socrates iam speraverat posse 62 fortasse ex alitjua parte a se toUi id onus, quod ArlstarcLo imposifum esse videretur, quern ad modum recfe Devarlus et hunc locum et alterum, quern adtulit ex iisdem Memora- Villhus lib. III. cap. 1. §. 5. ad ea, quae antecesserunt, re- vocavit. Eodem modo accipiendi sunt etiam ii loci, quos adtulit Hartungius vol. II. p. 378 sq. , veluti ilie Aristo- phanis locus ex Hauls v. 257 sqq., ubi postquam dixit Dionjsus : iam respondent ranae: hnoGov rj '6/LtiL£y. Weque enim credo fore, qui ut librorum pene omnium scripturara ara'iCovq hw- /.iiCiy defendat, eiecto (((f ei'ktio ita scribendum existumet: ovrciQ TOvg f/ovKcg rrji^ (^(oQf-rju ara.'^iovg tt^'OfiiUv ^ oujo) y.al tov (^i]fJoy avt'.'iiov rjyfTTO y.voiov hivm y.ih. De illo antem asjndeto, etsi de imiverso quidem usu asyndetornm in Graeca oratione post Aug. Mat- thiae Grate. G'aminal, ampl. §. 630 p. 1292 sq. ed. sec R. Ruhnerns in Gr. Gr. §. 760. p. 459 sqq satis recte explicavit, non tamen satis faciiitit, quae ab his adlata exempla sunt, ut etiam alio loco de hac re dicendiim esse videatur. **) Verba 7(\ ecwTOv quom liber optumus 2". [Paris. Reg, 2934.] omittat, possunt videri ab aliena nianu profecta esse, eisque oinissis verbum (^ouvcd magis efFertur. Onamquam sic defendi ])0sse \identur, ut dicamus propterea haec adiecta ab oratore esse, quo magJs appareret noil recte vetari ab adversario popiilum donare, si quidem nibil aliud donaret, nisi quod sui inris esset ac potestatis. Ouam ob rem uncis tantum modo notavimus haec verba. II. 5 60 a X X a 7t 6 Q* I oppositlo cum irrisione declarefur, id qnod ii iucl^carunt, qui separotim de Lac voce dicendum putaverunt, iion equi- dem intercede, dum modo ne primam formulae originem iiegleg-amus. Ne quis autem cum Budaeo in Comment, ling. Gr, p. 473. existumet formulam alia vt] /I la accipi posse pro vri zli alXcx, et Devarius ipse li. 1. cavit et a nobis supra exi>Jicata res est p. 13. X X a Tt e Q, ^AXXtt nEQ, Particulae aXXa nsQ etsi tantum modo ajnid Homerum sic coniunctae reperiuntur, tamen eodem iure Lie explicandae sunt, quo e. gr. particulae aXXa ycxQ et quae sunt similia. Nam quom esset particula ti£Q eius modi, ut non piosset inferri nisi post certam quandam vocem, cuius vim acueret atque efferret, tamen est factum, ut istud ntQ, quod sua vi ac natura vix videretur ad adversativam particulam adiung^i posse, ita ad aXXcc jiarticulam adiiceretur, si quidem in ista oppositione , quae signilicatur ista particula, quodam modo adfirmatio involuta atque implicata est. Itaque dictum est etiam aXXa tteQ, nulla voce interposita, ut Loc fere sig-iii- ficetur: At maxtime (jiiidem, veluti apud Homerum in lliadvs lib. XII. V. 398 sqq. dicitur: 1^1 6i G(fiv y.iil xsTOi novog ^cd rsTxog oQMQey, alXa neQ clog ho) Tskccficoyiog uXy.ifxog Aiccg, xat ol TtvxQog ufx koniaOia, lo^coy tu et^cog., quo 5n loco primum utrumque iubet Aiacem arcessi, sed si Loc fieri non possit, maxume quidem volt Telamonium Aiacem venire et una sequi Teucrum, quibus in verbis verba aXXa — I'to) quasi unam efFiciunt notiouem, quae deinde interposita TxeQ particula amplificatur atque aug-etur. Haec enim particula Lane Labet vim, ut Latine reddi queat paullo fortius quidem, sed tamen satis accurate Lac oratione: At maxume solus ito Telumonius Aiax etc. Sed quom infra ad p. 187 sq. de particula neQ accuratius sit dicendum, non iam oims est longiore explicatione Lie uti. Nam quae verba paullo post apud eundem Homerum 1. c. v. ,361 sq. repe- tuntur: El xttl Mc«^€ n(Q noXi^og xkI rsTxog oQiOQer, fdXd nfQ olog h(o TeXcc/utoyiog ciXxi/uog Aiug xri.y eadem est oratio, reddila iam a i>raecone. Propterea autem Laec dicendi ratio adraodum rara esse videtur neque expressa 67 atqae imitata ab Atticis scriptoribus , quod et per se raro - talis sententia erat declaranda et per alias multas particulas circiimscribi poterat. lA I I d t €. Eadem fere ratione, qua modo vidimus ad particulam is. dXlcc accessisse particulam encliticam TteQ, adiecta ad eandem particulam enclitica li est. Id euim ita demum fieri j)otuit, ut dkla cum ceteris enuiitiadonis particulis aptius iuug-eretur, quo facto, nulla interposita alia voce, accedere posset par- ticiila Tf, quae nisi i)ost unam alteramve eius enuntiati, quo pertineret, particulam inferri jjosse non videretur. Ouom autem particula zi nata esset ex forma aliqua pronominis zog (rrj for- tasse, quod fuerit antiquitus Tel seu jjotius TEI, ut x^articulae xalf quae ex pronomine relativo n^ita esse videtur, eodem prorsus modo respondertft, quo jjarticulae Latinae tmn - — qiiam vel qua — qua inter se excipiunt, qua de re et Har- tung^ius 1. 1. vol. I. p. 64 sq. conferatur et vero ea, quae nos infra disputabimus de Lis ipsis particulis suo loco), nihil potuit aliud coniunctis isfis particulis dlld Te significari nisi: at aliqua ratione, at tall aliqua ratione, ut fere ante- cedeuti particulae is respondertft hoc dXXu TS, aut certe tali alicui notioni. Qua de re quom iam Hartungius vol. I. p. 69 sq. satis accurate explicaverit, nihil nobis restare aliud videtur, nisi ut explicandi buius usus caussa aliquot iam exempla usurpemus. Ac primum quidem j>onam eum locum, de quo iam sujjra p. 15 sq. egimus, ex Homeri Iliados lib. I. V. 81 sq. , quem rectissume Fr. Aug. Wolfius ita constituit : EtnSQ yccQ ts yoXov ys y.al avrrj/uaQ yMtcmixjjijy alia 18 y.ccl fA.sr6niod-av f^ft xotov, 0(fQa jeXeaarfy iy GiTj&eaaiy ioTai' av (fQaaat, at fxe aacoaeig, Ibi enim postcpiam dictum est: Si maxume enlm aliqua ra- tione — nihil enim impedit quo minus hoc prius paullo pinguius reddam hoc modo — iram quidem etiuni hoc tern- ports momento cohihiierlt, at tall aliqua ratione etlam postliac hahet iram, ut 'perficiat, in pectore suo. Sic etiam in altero loco, quem adtuJit Hartungius ex Iliados lib. X. v. 225 sq., dicitur : Movvog 6* it7Z€Q IE yorjarjy Hoc est, si singula volumus accurate i)ersequi: Sokis vero si maxume aliqua ratione quis invenerlt, at tall aliqua ratione 68 alia TOi ei alia — to/. ei et minor intellegenila est et infirmliis alkfiia ratlone consi- lium. QuiTis facile intellexerit, me ita ah Hartungio in his locis explicaiidis discessisse , quem ad modiini in ipsa par- ticula zi explicanda ab eo dissentiendiim putavi, ut non pro mero demonslrativo jirononiine acciperem, quod esset 7iac rutioney sic, sed ut, id, cfuod ipsa natiira enclilicae particulae TS flagitat quodque eodem plane modo in particula to/, quandoqiie encliJica est, factum esse et supra docuimus p. 60. et infra suo loco docebimus, ts pro pronomine indefinito baberem, ut id sig-nificaret : alUjua ratione , aut saltern, si respicerentur antecedentia, nihil nisi : tall aJlqiia ratione, de- notaret. Sic igitur etiam ceteri loci , qui hue vocati sunt, explicandi erunt, veluti Homeri ille locus ex Illados lib. XIX. V. 164 sq.^ ubi haec habeutur: Ibi hoc dicitur : Nam si mawmne, anlmo qiddeni ciiplt pu- gnare, at ita fere — haec enim particula ila plus relatiouis habet, quam particula sic — sensim (imvermerht) gravantiir membra etc. Sic denique legitur haec particula ajjud Ho- merum Odysseae lib. XII. v. 62 sqq. : TQriQMVtg, rail it/A^iQoairiv zlti' ttktqI if^QovaiVy ccXXd TS y.iu Toiy aiti aifaiqeliui Xlg n^ior], Et paullo post: T[] (F' ovTio} 715 rrjvg (f vytv avSoojv^ ring ixriiat, alia i)- ouoii niyccxdg le veoiv y.al a(of.icna (f oirvoy TcufxaO^ iilog (fOQSOvGt, nvqog % olooTo xhvsllai. * Sed quom infra de particula xh copiosius dicendum sit, haec iam reliuquamus. Vix enim opus est me monere ab Afticis numquam ita has particulas alia esse coniunctas nec iungi potuisse, quoniom ilii iam omnino certiorem queudam usum particulae obtiauerunt. ]Alla T 0 L et alia — to/. ^AXld roi Particulae cilld TOi aut alia — Tol propterea hie 6* ^ commemorandae sunt, quod quom nihil aliud significarent Alia. TOi. ^^Yirwnm^ nisi ut alia oppoiieret aliquid ante actis, tol autem, quod aliquo certe modo aliquid factum adseveraref, id, quod iam opponeretur per particulam alia ^ adfirmaret, tamen loquendi consuetudine factum est, ut hae particulae ita coraponerentur a Graecis, ut iili de prima earum origine 69 non anipliiis cogitarent. Sic erenit, ut aXla rot signliicaret at iamen aiit potius at liercle, at profecto, at sane ; id autem pleriimqiie ita ab Atticis scriptoribus usurparetur, ut ilia ad- lirmaiidi particula toI suam, quam efferret, vocem Laberet, et ibi tantum, iibi apte cohaereret omnis sententia, istud zol stafim ad particiilam ccXla adiiingeretur , quern ad modum Loc fere faclum esse supra vidimus in particulis aX?M yaQ-, al?M ye, dXld nsQ , dXXd xe et quae sunt similia. Sic igitur leg'uutur particulae dXXd — xoL, quae iuterdum reddi etiam possunt per Latinas particulas : at — quidem , apud Homerum lUudos lib. XXI. v. 108 sqq. Oil/ OQCKKg, ot05 y.ayo) xalog is fueyag re ; TTcaQng J' ei'a ayaOolo, fi^ta 64 f.iE yeiuccto jui]i>)o' a}X inC 101 y.iCv ifiol davaxog y.ut MoTocc XQarair] y.i§., quibus in verbis hoc dicitur : E patre hono nains sum , dea vero me gemiit mater, sed sane etlam de me mors atqiie Parca atrocem vim hahet., ubi istam adfirmationem , quae sila est in particula xoi, plerumque Latine reddimus per particulam tamen, non falso quidem, sed tamen alio quodam modo, quo Graeci animo conformaverunt sententiara, ut dicerefur: sed mors sane etiam in me ac Parca vim huhet. Sic saepe nu- mero dlXcc — xol ibi adhibetur, ubi in colloquio aliquid alterius orafioni cum quadam adseveratione opponitur, veluti apud Euripidem legitur Phoenissarum v. 1658 sq., ubi Creon ita minatur: ^cwTTjv aQ lyyvs iwtTf OvvOaxpstq vry.Qco, Cuius minis ita resx'ondet Antigona: ^AVk evyXeag tol 6uo (fiXut y.^TcSxhai nilag., quibus verbis hoc dicitur: Tu ais me una cum isto cadavcre sepiillum irif at bona fuma sane [vel tamen] est duos amicos prope iacere. Nam maxumopere volt Antigona adfirmare illud {-uxXetQ* Simillumus est Aeschyli' locus de Agame- mnone v. 1302 sqq. ed. Dind., quern locum ita adtulit Hartungius vol. II. p. 369., ut non satis recte accepisse vi- deatur. Ibi enim primum chorus haec dicit: L^AX* laSi tlrifxcou ova cm evi6Xf,iov (f Q^yog, Cui resx>ondet Cassandra: Ov^eig uy.ousi zavzcc zdSy Evdaifioyoiv, Huic iam reddit chorus : ^ A)X euy.).€(xg TOi yMiO^ccysTy %ciQtg ^qoko. 70 aXXd roi ei aXAa — toL Hie igitur versus non tarn reddltur illi: *Al/^ Xad-L Tl7]fx(ov ova an evioXfiov (fQSVog.y guod voluisse videtur Hartungius, quam proxiime antecedenti : OvSelg ay.ovBi zavia xdv sv^ai/uoyMy, Similiter se liabet illud Aristopbanis, quod leg-itur in Achar- nensmm fabula v. 752 sq. ed. Dind., ubi Megarenses Dicaeo- polidi interroganti : Ilcjg fx^rs; respondent : quibiis Lie reddit: Toi toy /1C f ^y avXog nctQ^.^ quibus in verbis de ipsa voce ridv adseverat i>arfieula to/. In Soi)boclis Antlgona v. 470 sq., ubi cboro dicenti; £tx£iy cT ovx InCdjaxca xaxoTg. respondet Creon: *AX'jC TaO-i Toi ta axXrjQ ay ay (fQoytjfj^aia ninjeiy fiaXiOTU y.iL ista adfirmatio, dum vocatur ad verbum iG&tj et dicitur: At scito tamen, pertinet demum etiam ad omiiem senteutiam, sic tamen, «t proprie de imperativo adseveret. Sic dicit in eadem fabula v. 826 sq. chorus: *AXXa &€6g roi xal ■S^eoysyyi^g, 7]^aig 6k ^QOTol xal d^yrjioyiyeTg xrl., quibus in verbis propterea effertur vox -^fog, quod cLorus volt immodestiam quandam Antigonae reprobare, qua ilia se cum dea composuerat. Sic saepe numero etiam scriptores prosae orationis locuti sunt, uti Xenophon in Disciplina Cyri lib. I. cap. 5. §. 13. i^llcc ttlgtsvco tol xfj TieiQce xal xfi ifiicov elg evvoLa axe., ubi de ipso ftLGievo) ^^^^ firmatur. Sed alio quodam modo Lae particulae accipiendae esse videntur, si quando nulla interjiosita alia voce statim alXd TOL comj>onitur. Ibi enim quom singularem vocem non ef- ferat particula to/, adfirmatur potius oranis ilia sententia, quae iam per oppositionem inferatur, ubi Latine dicas: At liercle lioc ita esty Germanice: Aher in dcr That, vel etiam: Aher doch, ita fere ut acuas particulam dock. Sic in illo Homeri loco, qui legitur in Odysseae lib. XVIII. v. 227 sqq. dlld tot (it alka — toi. n foxhla Tt y.ctl i(c x^QSUi* 7i('i<)og J' €ti ytjniog r}u' «AA« Toi Qv Suvafxat ninvv^iva navxa ro^ocu xii'y (/no in loco alio cjuoclam modo diceretur: «AA' ov dvvafiiCii TOt XT€. Sic enim adflrmaretiir potius de illo non posse, nunc aiitem non tarn de sing^iilari ali(fua notione adseveratur, sed potius ipsa oppositionis vis effertur particula to/, ut omnis sententia maiore quodam i)ondere inducatur, cfuasi Latiue dicas; At hercle non possum etc, aut vertas sic; At vero vel at sane. Sic coniuiiguntur hae patticulae saepe etiain ab Atticis scrii)toribiis , ne quis proi)ter paucitatem exemplorum, quae a grammaticis adiata hie est, Lunc iisum in suspicionem addncat. Sic ig-itur in Platonis Sophista Part. II. vol. II. p. 157, 16. ed. Bekk. p. 231. ed, H. Steph. legitur: BEt EikOTCog ye ou anoQwv alXa tol jtaxeivov rjyeiai}ai XQrj vvv i^drj ocpodqa anoQGLv oni] noxe exi diadvasTCiL tov hyyov xze* , uM lioc dicitur: Nec in'mria (litUlem tu duhiias. At hercle etiani illmn prohahile est nunc iam admodum Incertmn esse etc. Cf. etiani Platonis de re publica lib. VI. Part. Ill, vol. I. p. 297, 19. ed. Bekk. p. 496. E. ed, H. Stepli. Eiusdem Gorg. Part. II. vol. I. p. 337, ed. Bekk. p. 461. C. ed. H. Steph. Protag. denique Part. I. vol. I. p. 198, 1. ed. Bekk. p. 335. A. ed. H. Steph. Sic etiam Xenoi)hon locutus est in Discipllna Cyri lib, I. cap. 6. §♦ 9. ^AXla loi, w ixcTl, evid eaziv a ov ngbg av- 'S^QCOTTOug aycoviGisov , alia TtQog avxa xa nQayf-iaxa, tov ov (mSiov evTTOQwg TteQiyeveod au , «bi multo maiore vi dicitur idlXa lOC, quam si alia orationis conformatione illud Tol ad singulare enuntiationis verbum pertiueret. Aliuin autem huiusce modi locum ex eadem Xenophontis Disclplina Cyrl lib. VHI. cap. 8. §. 13. mox adferemus. Similiter locutus etiam Euripides est in Helena v. 761* ed. lierm. iaeii^oy cog (fcivX' iail xal i^jsv^aiy nX^cc, nbi hoc dicitur: Erit hoc, o rex. At vero vaticinla inspexl qnam prava et fallaciarnm plana sint,, ut non tam vaticinia ipsa elFerantur, sed omnis adfirmetur sententia. Sic denique apud Sophoclem legitur in Trachiniis v. 1228 sqq. ed. Herm. "AyrjQ oJ"' (og toiy.ey ou yifxeiy lf.ioi (fdiyoyiL juoiQay' aXXd joi daiZy aqa fieyei a antairjaayTa zoTg l/noTg koyoig., ubi eodem modo de omni hac, quae oppositionis caussa in- ferlur, sententia fortius adlirmatur. 72 a l l o fi CO g. ^ADMy.aX— Praeterea interponitur inter particiilas aXXa — xol interdjim etiam particula nai, (jua re tamen in earum parli- cularum significatione nihil mutatur, veluti si leg-itiir apud SopLioclem in Philocteta v. 1239. ed. Herm. *^).},a y.ufii TOi Tauxoy lod' Zipei (Souivia, y.ov f.i^kloyi ati,^ *A}J ov<^h ubi dicihir: At etlam me profecto idem lioc vldeUs facientem — Toi, nec cnnctantem turn. Similiter res se Labet, si ovdi inter illas parficulas xai — toI interponitur, quern ad modiim legitur in eadem Sophoclis fabula v. 1236. ed. Herm. ovSs TOi gT] /siQt mtxhopai to Squv., quibuscum verbis recte grammatici composuerunt simiUumum Euripidis locum ex Suppliclhis^ qui legitur v. 1068. '^AA' oi'Jf loC aoi neidofAca dqwotj tu^s. ^AXlu rot Sed sing'ala Laec, cognita ipsa barum particulariim vi ac po- stal etiulla testate, facillume intellegentur, ut etiam illi loci vix videantur < — Toi v.ai. commemorandi esse, ubi ad particulas alXa TOi aut ctXka — TOi accedit y.ai vel iuterposita quidem alia voce ye particula, *^A>l« — TO^ veluti in illo Platonis loco de re piihlica, quern modo( tractavi, ~yi. dicitur: alia tol yaxeivor rjyeloOai /(>;) yzk. et illud, quod ajiud Xenopliontem legitur in DiscipVma Cyri lib. VIII. cap. 8. §. 13. ^^lla tol y.ai lovg naldag to /h,^v Tiai- dsveoO^ai eni Talg ^vQaig stl diainevst' xik. Quibus in locis illud yal non plus commune babet cum istis prioribus particulis alloc TOi^ quam si alia interposita voce accedit yi particula, uti apud Sopboclem est in Electra v. 290. '^AA' i'oO^i TOi zicrovaa y ci'^iav 6Ur^v. Sed haec et alia id g-enus multa sibi quisque ipse explicabit, si quando coniuncta invenerit, itaque haec iam relinquamus. Cf. praeterea infra aTaq tol et avzciQ toi. U I r U /i 0) g. * AXX^ o/u(jDg, Quando accedit ad particulam a?J.a adverbiuni o/ticog^ si primam verborum originem spectamus, hoc fere dicitur his iuuctis particulis: At eodem wiodo, id est, etsi res ita, quern ad modum dictum est, comparata est, tamen non minus • etc. "0(.iLog enim ipsa verbi origine ita difFert ab b[.LoUogy quern ad modum differunt inter se allwg et a A I o fiio g. 73 alXoUog* Sic \giivLY in illo Aristoplianis loco de Aolmrncn' sihus V. 402., ubi Dicaeoi>olis orat: ^Ex'/.alsaov cwioy., reddit Cepliisophon : denicfue Dicaeopolis denuo rogat: proprie ita res se Iiabet^ ut Dicaeopolidi roganti , ut vocetiir 'Euripides, dicat Cepliisophon, fieri hoc non posse, ciii quom Dicaeopolis iam respondet: Idl?^ o^Lwg, hoc dicit: At, etiam si fieri non posse dicis, eodem tamen m o d o facito. Repetitur eodem modo res in eadem fabula infra v. 408., ubi quom Dicaeoijolis dixisset: respondet iam ipse Euripides: *^Ar aSvvatov, cui quom dicatur iam a Dicaepolide: eodem modo, quo supra vidimus, respicitur illud: al?^ adv- vaxov, ut nunc hoc significe(ur: At, quamquam fieri po^se neg-as, non minus tamen facito. Si pro his particulis, dum Latine loquimur, plerumque dicimus: At tamen ^ id recte atque ordine fit. Neque enim Graeci, quom dixerunt: ^AlJi ofiiajg, magis de prima harum particularum origine cogitaverunt, quam Latini utentes illis i)articulis at tamen reputavisse existuinandi sunt, tamen antiquitus nihil aliud fuisse, nisi productum atque amplificatiim ilhid tam, ut quom tarn significaret so selir , adauctum illud tamen sig-nificaret ehen so selir, qua re si diceretur: at tamen hoc facias , nihil aliud dici videri nisi hoc: at eodem modo hoc facias, vel: at non minus hoc facias. Nam qiiom tamen hoc ipsum, qnod modo dixi, significaret, Latini tamen non du- bitaverunt coniungere : tamen nihilo minus aut nihilo tamen secius, quia de prima vocabuli significatione iam desierant meminisse. Neque nos ipsi, si vertimus Graecorum a/l/l' Of-uoq his nostris particulis : aher gleichwolil, consideramus, quae prima earum ipsarum i>articularum origo ac ratio fue- rit : quae, si rem exquirere volemus, accuratissume respondent Graecis dl?^ of-Ltog et Latinis at tamen. Etenim si dicimus: Aher gleicliwohl nahm er es an, projirie hoc dicimus: At eodem sane modo accepit, id est, at non minus accepity vel: 74 at iamen «ccc;)il, aut Graecoruni : ]AX^ Oficog tde^azo, Oiioniam aulem boc ofitog non minus, quam Latinonim tamen et nostrorum gleichwolil, quandam in se continet com- parationem alius rei, ad quam relata denique inteliegatur ista particula, rectissume exisfumaverunt grammatici semper lias particulas ita exj)licandas esse, ut respiceremus aliam senfentiam, quae copiosius declarata verbis antecedentibus esset. Quamquam bic vera ellipsis statuenda non est. Sic ig'itur in illo Platonis loco, quo iara usus Hoog^eveenus est, qui legitur in Eiithyphrone Part. I. vol. I. i>. 379, 5. ed. Bekk. p. , 14. A. ed. H. Stepb. Kal yaQ o\ oxQctxriyoi, w (pile, al^ oficog to xscpaXaiov auicov Qadiwg civ eircoig^ oil vly}]v iv zcp TtoXejiiqj ccTieQyd^ovTai. Tj ov; boc dici» tur: Enim vero etiam helli duces, mi amice [miilta et prue- clara faciimt], sed niliilo minus , aut: sed etiam sic summam eoriim liominum facile dixeriSj quod si comparationem, quae in verbis posita est, dilig-entius exquirimus, ita solvenda verba erunt: sed, etiam si muUa et imteclara duces hellici faciunty tamen facile eonim summam dejinieris. Sic in eodem dialogo paullo post legitur: JJo'kXa da y oJjuai yal xaXct yMl ol yetoQyoL aX)^ ofiojg to xEfpalaiov auziuv eoxi Trig arcBQyaoLag i) ix Tijg yrjg TQorpi]. Sic reliqui etiam loci explicandi erunt, quos eo magis iam })0ssumus relin- quere, quod infra de particula ofuog suo loco expUcau^ duni erit. ^Ld I I 0 T I, "MXo II pro ^'AXXo h si quando pro noTEQOv vel aQa posltum esse nojejfoy, et yidetur, uti visum est Devario p. 19 sq., ipsum quoque re- vocandum est ad primam locutionis originem , qua explicata P. 19. re una intellegetur, etiam significatione ipsa di/ferre aX?^o tl ah illis particulis, quas Devarius explicationis caussa com- paravit, tioxeqov et ctQCi, Qua de re quom post Aug. Mat- tbiae Gr. Gr. ampl, p. 914, 9., God. Hermannum ad Viger. p. 730. ed. tert. , Pbil. Buttmannum ad Platonis dial. IV", in indice, God. Stallbaumium denique ad Platonis Eulhy- plironem j). 15. C. ed. H. Stepb. diligentissume explicaverit G. T. A. K.ru«gerus in commentatione, quam scripsit de formula a?.^ r] etc., p. 33 sq., bodie non adeo obscura quae- stio est, tametsi non iam omnes rei difficultates sublatae esse videantur. Ac de illo quidera loco, ad quem Devarius ]>oroprie per se interrogativam sententiam elfecerit, mox tamen adhibitum sit, ut alii sententiae, quae i)er se interrog-ationem non haberet, vim iuterrogativam tribueret, ut denique jier unam interrogationem haec omnia efFerrentur. Ab hac explicandi ratioue si discrepuit G. Hermanni sentenlia, iure ille a Rruegero 1. c. p. 34. in viam revocatus est, sed mihi videtur nihil aliud voluisse ipse. Neque eniin aliter Wolfius aut Bastius ad Platonis Convivkim cap. XXII. II. p. 201. A, ed. H. Stei>h. , quos Hermannus laudavit auctores , rem acceperant. Sic igitur in illo loco PJatouis, quern supra l)osui, aXXo Ti nihil aliud est nisi ullud quldl per interro- gationem elatum. Hoc quom deberet ita cum reliqua oratione cousociari, quem ad modum fere aliis locis factum est, ut diceretur: aXXo Ti eoiiv i] evioTe /tiiv oqco auTOv yae,y per quandam orationis celeritatem ita elatum est, ut j^er se quidem constaret aXXo Ti, sed ita tamen cum reliqua ora- tione coalesceret, ut una iam enuntiatio esse videretur, quae a verbis alXo Ti eam interrogationis vim mutuaretur, quae concessionem alterius maxumojiere exspectaret, uti Latinorum : nonne? nostrorum: nicht wahr? Hoc idem factum est exempli gratia in Platonis Convivlo Part. II. vol, II. p. 424, 13. ed. Bekk. i). 200. E. ed. H. Steph. ^!AlXo Ti sotiv o eQwg ngwTov I lev tivcov, tneiTa tovtcov lov av evdeia na^fj avTiTi; Quod nos dicamus: Nonne est amor primnim ffiddem quorundam, turn eorum, quihus indiyere quis videatur? Sic 76 a IX o T i» etiam in Hipparclio qui ferfiir Platonis Part. I. vol. I J. p.^ 234, 16. ed. Bekk. p. 227. E. ed. H. Steph. "!ArAo ti ovv oil ye (filoyiEQdng g)ilovGi to xe^dog ; ubi eodem modo conflata oratio est ex duabiis enuntiationibus, ut Loc dicatiir: Nonne igltiir, r/iti lucri cupidi sunt, amant hfcrum? nisi quod Graecorum oratio ciV.o xt ovv paullo fortior est, quaui Latiiiorum nonne igitur'^ Graeca eniin verba excludunt omiie reliquum, qiiom dicuiit aliiid exspectari nihil posse nisi hoc. Si quis rusticorum nostratium sermonem explorafum Labet, is inveniet saepe numero ab his dici wie anders? ami etiam pro lingua rusticana wie anners? etiam in medio ser- mone, ut haec interrogatio nihil aliud contineat nisi firmis- sumam quandam adfirmationem. Itaque dicitur etiam iu Platonis Menonc Part. II. vol. I. p. 351, 27. ed. Bekk. p. 82. ed. H. Steph. Ei rjv Tavirj dvolv uodoiv, tavTrj de evog nodhg (.lovov, aXXo tl ana^ av r/v dvoiv Tiodolv TO "/(OQLOv; quo in loco quod pauci libri Bekkeri rj post alio TC addunt, id apparet ex grammaticorum interpretalione fluxisse. Eodem modo illud explicandum est , quod legitur in Platonis de re puhllca lib. II. Part. III. vol. I. p. 79, 20. ed. Bekk. jp. 369. D. ed. H. Steph. (Deqs df], ^v^ 6' iyc6, Tcojg ^ nolig ccQxeast eni Tooavzrjv TiaQaGxevrjv; alio TL yecoQyog (.liv eig , b de olxod6f.iog , allog zig v(pdvTi]g; Sed quom facile intellegeretur hanc dicendi rationem locum habere non posse nisi certis quibusdam eondicionibus, rectissume observasse Godofr. Stallbauinius videtur, qui de liac re explicavit ad Platonis Euihyplironem p. 15. C. ed. H. Steph., omitti fere constanter solere in sermone ala- criore et concitatiore, addi anteni et interponi, ubi oratio esset sedatior mag is que sobria. Ouo si addas, videri Graecos etiam perspicuitati orationis in addenda aut omittenda ista particula aliquid tribuisse-, rationem fere Labebis, quem ad modum istud alio t;, omissa omni externa enuntiationuin coninnctione, illatum fuerit. Itaque neque in Platonis Menone Part. II. vol. I. p. 351, 5. ed: Bekk. p. 82. D. ed. Steph. paullo post eum locum, quem supra tractaviinus, cum Imm. Bekkero omnium librorum scripturam : ^ErcELdt) de dvolv ttoSoIv xal Tavz?]^ alio tl rj dig duoiv yL- yvexaL ; mutabis, ut scribas : alio ti dig dvolv ylyvexai ; — ibi enim et perspicuitas orationis et vero gravitas i)ene neces- sario postulat, ut illud /J post alio tl, quod sane in aliis locis iniuria adiectum esse videtur, retineatur, praesertim cum librorum testimonium idem defendat, quod ut iu singulis libris interdum adulteratum sit, ubi omnes in eaadem iectionem alio XI. 77 conspirent, vix yldeatur adeo potuisse corruni])! — neqtie in eiusdem Platonis Phaedone Part. II. vol. lil. i). 30, 6. ed. Bekk. p. 70. C. ed. H. Steph. cfuiscjuam Irara. Bekkero adsentietur, qui (juod ante eum leg-ebatiir: Kal €1 TOV^ o^}icog I'yei Tidliv yiyvsG^ai ex ztov arcoS^avovzcov zovg ViupTag aXXo tl eiev av rjjucov al i^'vyal iitel; ita mu- tanduin putavit, ut ex uniiis libri auctorifafe , qui litteram T] a priore manu iion haberet, contra reliquorun^ libroruin consensum rj particniam deleret. Nam ibi quoque oratio ita comparata est, ut accurate omnia explicanda esse videantur, nihil proliciatur alacrifate ista orationis et concitatiore ciirsn. In Gorg'ia quoque Platonis Part. II, vol. I. p. 21, 8. ed. Bekk. p. 455. B. ed. 11. Stepb. tarn leniter procedit oratio, ut illud /y necessario retinendum esse videatur. Leg-untur ibi verba baec: ^'Oxav nsQt laxQwv aiQeosojg i] xfi ttoXsi Gvlloyog 7] TiEQL vavnrjytov i] tcsqI allou tivoq d/]/iiiovQ- yixov ed-vovg, alio tl i] xoxe 6 (yqxoQLy.og ovj-i^ovlevGei ; atque ita libri fere omnes locum exbibent. Ouod autem I. Bekkerus edidit ex perparva librorum auctoritate ac pene nulla: alio tl tots o ()}]TOQii{dg ov ovf^iliovlevoeL, id vix locum poterit habere. jVamque etiam iis verbis, quae secuntur: drjlov ya.Q ozl ev kxaOT?] aiQeosL tov Tsyvixto- TaTov du aiosToOaL,^ satis declaralur, esse hie orationem aequabiliter lluentem, quam concitatiore cursu ferri uon de- ceaf. Sic etiam in Platonis Lyside Part. I. vol. I. p. 145, 2. ed. Bekk. p. 222. D. [hunc enim locum videtur intellexisse Stall- baumius, quom scripsit : 922. c. J rectissume sese liabet, quod legitur in libris omnibus: To ayaO^ov y.al to olxelov av Tav- TOV (fwjiiav alvai, alio tl rj o dyaOog to) dyaOqj (.lovng epi- log; Ibi enim vis orationis ac g-ravitas necessario postulat, ut relineatur illud /y, quod I. Bekkerus nulia librorum auctoritate fretus missum fecit. Sed certus hie usus huius formulae fa- cile etiam agnoscetur in reliquis locis, quos multos congessit Stallbaumius 1. c. Onam ob rem hoc ego tantum modo adiicio, eodem prorsus modo, ut in formula alio tl, etiam in numerorum comparatione et Graecos et Latinos omisisse comparativas particulas rj vel quam post nleov^ elaxzov me. aut ])}us , minus, ampllus etc. Veluti apud Thucjdidem le- g-itur lib. VI. cap. 95. 'H leia eJiQaOi] TaldvTCov ova tlaxiov Tievxe xal erAOOi^ et in Platonis Apologia Socratis Part. I. vol. II. p. 90, 13. ed. Bekk p. 17. D. ed. H. Steph. JSuv iyd) TCQLozov eni dLxaoirjQLov dva[j8[ii]xa, tzt] yeyo- vcog Tclelco epdoi^n^y^ovza. ^ ubi veteres quidam grammatici aut nltico dtleri aut nleux) rj scribi vohierunt (vide Imm. Bekkeri Comment, crit. Tom. I. p. 123.), sed locus rectissume 78 sese Labet. Sic efiam Latini omitttint fere in Lis iiiimeris particulam r/itawi, veluti apud M. Tiillium legitur in oratione, quae est j)ro P. Qulnciio cap. 12. §. 41. At tecum plus an- num v'lxlty aiit in oratione /)ro Q. Roscio comoedo cap. 3. §. 8. Amplkis sunt sea; menses, et pauUo post: Quid si tandem amplius triennium est? Sed tamen quotiescunque aut per- spicuitas orationis aut gravitas aut aequabilKas Iioc requirit, etiam in his numerorum notationibus neque Graeci dubita- yerunt interponere /y x^^^^iculam neque Latini iam omiserunt ^ quam jjarticulam, sed ad sedatiorem orationis formam utrique redierunt. Sic et XenopLon in Disciplina Cyri lib. II. cap. !• §. 6. rectissume scripsit : TEsliaOTag ital xo^oxag nXibv Tq £ixoGi jiivQiddag, et PJato in Menexeno Part. II. vol. III. p. 379. ed. Bekk. p. 235. B. ed. H. Stepb. Kal ^lOi alkrj rj Gef.iv6Ti]Q n(XQa(,UveL rjf.iiQag TcXeito -/] tqelq, Ibi enim plena atque accurata oratio requiritur. Neque Cicero iu Bruto cap. 18. §. 70. sine caussa scripsisse putandus est: qui non sunt usi plus quam quattuor colorihus, quom per rationem grammaticam jjosset etiam scribere: qui non sunt usi plus quattuor colorihus, Sententia enim ipsa requirebat, nt istud accurate declararetur. Recteque Romani in eo foe- dere , quod cum Antiocho rege fecerunt , Livio auctore lib. XXXVIII. caj). 38. praeceperunt potius hoc modo : Antioclius tradito navis longas neve plures quam decem navis actuarias, nulla quarum plus quam triginta remis agatur, haheto,, quam ut breyiore ilia miuusque accurata oratione uterentur, qua omitteretur quam j^articula. Idem etiam modus erat Graecorum , si jiost alio non inferebant rj par- ticulam: qua de re iam satis dictum est. Quod autem De- Tarius p. 20. ait projiterea non posse ciXlo tl in iliis locis prima ilia signification e accipi, sed nihil aliud esse nisi quandam interrogandi particulam, qualis esset notEQOv vel «()«, quod non fere respouderetur ad haec interrogata: Ovdevy Sed quasi alia particula interrogativa i)raecessisset : Udvv f-iev ovVi aut ndvv ye, et quae essent similia, id ille quidem recte vidit, neque enim Graeci aliter ipsi accejiisse videntur haec verba, nisi ut fortiorem quandam iuterroga- tionem exprimerent, sed, ubi rem accurate volumus explicare, prima tamen semper rei origo investiganda est. lude enim demum coguoscitur, quae vera sit formulae vis ac x^otestas. *AXV on. De particula aXXd, quando pro rj post ovtc alio, ovx P. 21. €T£QOV posita esse videretur, suijra explicatuni est ji. 42. p. 50. a K Ko T I T]. 79 lAl?^ dtif wbi iiifertur post ovx semper ita ex- plicandum est, ut idem rerbum, unde pendeat anlecedeus ovx OTi, ad aXXa particulam repetadir, uti in illo loco Platonis ex lib. de re puhlica IV. Part. III. vol. I. i>. 196. ed. Bekk. j). 436. ed. H. Stejjb., qiiem tractavit Devarius: ovx av oifiai a^iat/Liev Xeyeiv, otl 6 avzog eozrjxe xe xal xiveitatf al'J^ otl to (.liv ti avrov tGxijxe^ to de xlvlI- i:ai*f ita siippleiida oratio est: ak?^ a^iolf-iev ar Xeysiv, oil TO /iiev Ti aviou tGTrjxe xxe* Sic enim etiam aliis locis, ubi difficilior caiissa est, jjer elliplicam dicendi ratio- nem i)onitur illud oTi, cxua de re suo loco dicetur uberiiis. X X o T I ?]• Sui)ra iara vidimus praeter ilium ellii)ticum formulae "LiXXo ti aXXo Ti usum, de quo diximus j). 74 sq. , saepe numero 21. etiam dici aXXo Tt ?], ubi plana ac sobria requireretur oratio. Id autem aut i(a fit, ut verba aXXo tl 7] efficiant interroga- tionem, aut etiam extra interrog-ationem ponantur, praesertim si iiegalio quaedam praecedat aut i)er condicionem Laec in- ferantnr, Exemx)la Luius rei i)lura Luc adtulit Devarius et DOS ipsi quoque ex aliqua parte multos iam supra tracta- vimus locos, qui Luc facerent. Illud credo non ig-noravisse, quern ad modum revera exi^licaudum esset , sed tameii non . satis caute jjraecepisse Devarium p. 21., quod scripsit, si aXXo TL esset interrogativum , tum accipi pro tI aXXo i. e. quid aliiid qiiam etc. Est enim non leve discrimen, iitrum in interrogatione ipsa ponas : Tl a.XXo r/, an : ^[AXXo Tl rj. Hoc enim est: Quid aliud «im., alterum: num (jiild uliud, sive: num aliud quid nisi etc. Sin coniunguntur Lae duae construc(ioi;es ifa, quern ad modum in Platonis Critone Part. I. vol. II. p. 164, 7. p. 52. ed. H. Stepb. factum videmus, ibi etsi constructio quodam modo ita explicari potest, uti voluit Devarius p. 22., rectis- sume tamen a recentissumis editoribus ita editus Lie locus est, ut duplicem interrogationem Laberemus, quarum utraque per se staret. Ita: Tl q)tofii£v TiQog Tavxa^ KqItcov; aXXo Tl i) 6(XoXoywi.iev; Altera enim interrogatione sim- pliciter quaeritur, quid dicendum sit, altera iam propius ad rem ipsam qui loquitur accedit et dubitat, uum aliud quid possit dici nisi ut concedantur Laec. Si quando post aXXo Tl pro rj infertur aXl^ rj , quern ad modum factum est in eo Platonis loco, quern adtulit De* varius i?. 22., per particulas aX^^ i] leviter ilia notio, quae posita iam erat iu praecedeuti formula (xXXo ti^ quodam^ 80 a A A o TV rj. pleonasmo oralionis recqjKur, quo melius possit 7y parlicula adiici. Oua de re quom iam supra copiosius dixerimus 1>. 36 sq., hie non amplius dicendum esse videtur. Ouem autem ultumum locum posuit Derarius p. 22 sq. ex Platonis Apologia Socratls Part. I. vol. II. p. 104, 14. ed. Bekk. p. 24. C. ed. H. Stepli. , in quo ille putavit /j non suo loco positum esse , de eo ^nobis videtur iam panllo accuratius explicandum esse, quom praeter Devarium etiam Imm. Bekkerus et Godof. Stallbaumius in conslituendo eo ' loco non recfe versati esse videantur. Hic~enim locus quom in libris omnibus ita leg-eretur: Kai fioi dsv()0^ d) MeXrjze, €1716' ^[AXXo TL rj TCEQi TCoVkOV TCOLU, OTICOQ tOQ [UItIOTOL 01 vetoTEQOL tGovzai; tamen ab utroque ita editus est, ut ?y particulam post aXXo TL omilterent : quod minume Stall- baumiiis quidem debebat facere, qui, ut supra p. 76 sq. vidimus, rectissume de istarum particularum nsu explicavif. lure illi triumviri demum, qui nuper Platonis scripta Turici edenda snsceperunt, Baiterus Orellius Winckelmannus, in nilidissuma editioue sua isto loco omnium librorum scripturam immutatani reliquerunt. Eam autem traiectiouem, quam Devarius in hoc loco statui voluit, nt : aXXo Ti 7j neqi jioXlov Tcoiel, OTicog log ^eltiazoL ol vsmtsqoi lonvxai^ positum esset pro:, aXko XL tteqI tioXXoX) tcolel^ oTiiog xxe. , patet nuIIo modo posse locum hie habere. Sed hoc potiiis dicitur istis verbis; Niim f/uitl aliud est nisi lit magni tii facias y ut (juam optumi iiiniores evadanV^ id est: Nonne tu magni facis, lit etc. Eodem enim modo illud aXlo tl rj supra usurpatum vidimus p. 77., ut -hie locus eis adiiciendus sit, quibus false istud aXXo TL pro aXXo tl rj ^ quod paullo accuratius rem elocjuiJur, a criticis nostris illatum fuerit. Praeterea hoc adiung-endum videlur , formulam illam aXXo TL rj nonnumquam ita positam esse in Graeca oratione, lit quom posset cum reliqua coustructione orationis consociari, tamen per se stare videretur. Sic igilur Erneslus Poppo in Xenophontis DlscipUna Cyri lib. III. cap. 2. §. 17. ed. Zeun. rectissume optumorum librorum auctoritate *) edidit: u4.XXo TL, I'cprj, to XaXdaXoL, tovtov [ye] tvsya eiQi^vrig vvv i7rL0vu€iT£, OTL voii/LsTS aGcpaXeoTSQOv av dvvan^uL Ujv^ ei()rjv)jg yevojii6v/]g, q tioas/liouvzsq, etcel i]f.iEig zciitQa tuo tjo/iitv; quamquam Zeunius ac Fischerus propter sequens tj zovzou I'vEy.a volgatam scrijituram: ^'ylXXov tov, tq^rj, vj *) "^JlXo Tl enim babent libri Gaelpherbytanus, Parisiensis, AI- torfinus, alii. Pro altera scriptuia taiitum modo volgatam editionum lestimonium adfertur. a X X 0 T I ?j» 81 Xaldaioi, ^rj zovxov ye eveyca xre. tutati erant, quae ut stare posset, tamen multo impeditiorem efficeret orationis ciirsum. Illud enini esset: Al'msne ret, inquit) o Chaldaei, nisi luiitis caussct? Hoc, qiiod nunc leg-itur, multo alacrius rem eloquitur, ut hoc dicatur: Aliiid (fuid est, nisi tit hac de caussa facem iam velitis etc., id est: Nonne hac una_ de cmissa pacem nitnc voltis etc. Neque dnbitari ullo mode potest, quiu in Platonis, qui fertur, Alcihiade priore Part. II. vol. III. p. 358, 5. ed. Bekk. p. 129. B. ed. H. Stepb. recte sese Labeant verba Laec : ^£2. Eye ovv nqng /Jiog. Ill) diaXeyei ov vvv ; aXXo tl rj i^iol; Sic enim libri omnes Lunc locum spriptum exLibent, nisi quod liber Paris. Reg:. 1811. a recentiore manu Labet aXlco Till, quem ad modum etiam H. Steplianus ediderat locum. Multo etiam alacrior sermo est, si dicitur: t(p dia^^iyei GV vvv; aXXo 11 i) i/LioI ; quam si correctionem istam aperlam recipimus. Hoc igitur dicitur istis verbis: Ouociini loqueris tu ^tunc? Nmn quid aliiid est nisi tit meciim loqnare? id enim est ex Latioorum ratione dicendi : Onocimi loqueris tu nunc ? Nonne mecum? Illud autem, quod per emendationem male seduli g-rammatici illatum est: aXko) xivl rj if-Loi; hoc fere signi- ficaret: Quociim loqueris tu mrnc? mini ctini alio quoquam nisi meciim'^ Ouibus in verbis quam langueat ille alius qiiisquum, facile intellegitur. Ut taceam niillo in libro ita legi. Ouod autem Bekkerus eo ductus studio, quod supra iam notavimus p. 80 sq. , omisit contra omnium libroruui auctorifateui jjarliculam ij, id non minus facile apparet summa iniuria hoc loco factum esse. Nam quem ad modum supra vidimus saepe numero, ubi alacrior atque concitatior esset oratio, suppressam esse particulam r^, ita facile doceri potest, id hoc loco fieri j^lane non posse. Namque in brevi hac ennntiafione omnis orationis jjersincuitas pessumdaretur , si quis vellet j'j omittere: corrueret oratio, si non isto admi- niculo fulta sustineretur. Praeterea ne quis de hac nostra ratione i)ropter pauci- latem exemplprum, quae hue vocavimus, dubitet, uti iniuria videtur G. T. A. Rruegerus 1. c. p. 34. *) magis eo in- clinavisse, ut eos, quos modo tractavi locos, contra librorum testimonium mutari vellet, conferantur ea, quae suj^ra ex- l)licavimus de particulis alX^ rj p. 46 sqq. Recte denique docuit idem Kruegerus 1. c. p. 33. jioat^'Allo ri aXXo Ti formulam non solum /y inferri, verum etiam ttX/jv. nkr]y. Cuius rei exem])la ille haec adtulit, jirimum Platonis Sophist. Part. II. vol. II. p. 150, 15. ed. Bekk. p. 228. A. ed. H. Stepb. ^^/ir aloxog aXXo %i itXriv to irjg dfieiQiag II. 6 82 a XXo XL ovv. Ttavxay^ov dvoeiSeg ivov yivog; alterum Demosthenis ex / oratione Contra Mldimi §. 55. ed. Bekk. p. 532. ed. Reisk. Touzov cello ti Tvlrjv aoe^uv ffi^aojiisv; quo in loco unus Bekkeri liber i>ro Ttlrjv usitatius illiid rei^onit. XXo z I ovv* ^'AXXo Ti Oil em ad mo^um supra Tidimus dici (x?'.lo Ti ij et alio ti suppressa comparationis formula , sic etiam adiecta con- P. 23. clusionis particula ovv dictum est et alio xi ovv et alio / Ti ovv simpliciter. Sic igitur scripsit Lysias Adversns dar- dananos §. 5. ed. Bekk. p, 164. ed. H. Stei)h. ^[Allo ti ovv a^tolg /y aTcod^avelv ^ il Ti Ttenoh^Kag naQa Tovg vofiovg, £Cp oig d^dvatog rj 'C?]f.iLa; ^'Eywye» Ita enim rectissuine locus ab Imm. Bekkero constitutus est, nec erat ulla caussa, cur cjuidquam mutaretur. Cf. etiam I. O. Sliiiteri Lectiones Andocid. p. 140. (p. 93. ed. Lips.) Namque hoc dicitur illo loco: Niim igitur al'md quid comyneruisti nisi morteim, si quid fecisti contra eas leges, quihus iioena mortis sancita est? Ac sic quidem recte explicari posset illud, quod legitur apud Andocidem De Mysteriis §. 95. ed. Bekk. p. 12 extrema ed. H. Steph. ^Ldllo Tt ovv, co ^ETttyaQi^g, y vvv 6 aJTOHTSLvag os ycaS^aQog Tag yeiQag I'ozat, xaTCC ys Tov 26ltovog v6f.iov; iiisi quattuor ab Imm. Bekkero coUati libri baberent ad uniim oinnes : ^Ldllo Ti ovv, ib ^EftiydQTig^ el vvv 6 ano-ATeivag os yad^aQog Tag yeiqag €GTaif xazd ye tov 26ltovog v6(.lov; quam ego scripturam non censeo soUicitandam esse. Etenim ut taceam optumorum librorum auctoritatem , quae sine idonea caussa ne ia his quidem rebus, quae forsitan minutae esse Tideantur, neg-le- genda est, si scribas: ^.Allo Ti ovv, to 'EniyaQr^g^ vvv b aTTOHTelvag oe xaS^aQog Tag yeiqag eoiai }tTE» » ex- spectaveris aliquam certe conseiisionem, uti : Hdvv ye, vel etiam: Ovdev alio. Nam quom comparatio semel aperte instituta est, consentaneum etiam est, ut ea absolvatur. Ita- que adiicere fere solebant veteres scriptores taleni sibi ipsi resi>onsionem in eius modi locis. Sin recipitur, quae in libris est e\ particula, omnis ilia comparandi ratio non plene in- stituitur, et verbis quidem : ^[Allo Ti ovv, respicitur ad antecedentia, ut hoc dicatur : Num igitur aliud quid est (nempe nisi hoc, quod modo dijci), si nunc ilk, qui te oc- ciderit, furis manihus erit e lege quidem Solonis? Neque enim est hoc exemplis comjirobandum, saepius fere hanc formulam usurpatam esse suppressa comparationis particula quam ad- iecta. Qua de re recte iam explicavit Devarius, cuius in a II CO ^ T € X a L 83 oratione signa interrog'afionis ponas p. 23, v. 14. post jfa- jitvovTL et eadem pag-ina v. 25. post ttqccttei, quern ad modum iure etiain Bekkeriis utrumque locum constituit. I I CO g is x a i» De formulis aXXcog re yal et aX?Mg ts nostro asTo ^'AXXojg mnlto melius mdicatum est, quam tempore superiori. Nam ^^^^ qnom res per se dissimillumas grammatici comiposuissent, ^r^^^^' quarum communem orig-iuem vix posse erui intellegerent, noa illi quidem solliciti de ii)sa liarum formularum jmma ^' origine ac natura, illud solum explicare studnerunt, quae esset vis ac potestas harnm formularum in ipsa verborum serie. Ut primus Godofredus Hermaniius fuisse videatur, qui ipsam originem ac primam vim liarum formularum recte atque ordine explicaverit, qui eg-it de Lac formula ad Vi- gerum p. 780 sqq. ed. tert. Is enim rectissume iudicavit l)Iane diversas esse duas Las formulas, et aXXtog T£ xal niLil aliud esse nisi Lafimim: cum alias, turn etc., vel: qitom aliter, turn etc., allcog zs autem sig-nificare aliterqiie vel aJioque modo, id est, maioreque modo. Ac primumi quidem de formula aXXcog T£ xccl videamus. "'AXXms De cuius formulae j^rima orig-ine alii aliter statuerunt, quorum illi, qui contenderunt esse aXXcog aider, Loc copulari cum superiore oratione per re particulam, per xal autem par- ticulam, quae iam accederet, id, quod iam adiiceretur, in- teodi, ut Loc fere diceretur : et alio [eoqiie maiore] tnodo etiam, uti Zeunius voluit ad Vigerum j). 378. ed. Herm. tert. rem explicari , aliquid docuerunt, quod quom per se non esset ineptum, etiam congrueret cum formula alXcog ts, quam suppressa particula xai aut etiam in alio demum membro adiecta, ut ad aXXwg T£ referri non posset, saepe numero usurpatam esse a Graecis et constat inter omnes et infra accuratins explicabitur. Sed tamen quom et particulae ts xal ita non usurparentur nisi raro et formulas aXloi ts xal,. aXXa ts xal, aXXcog ts xal admodum saepe ita positas sciremus, ut illud, quod iam adiiceretur, eo efFerretur, quod cum alii tum singularis aliquis aliquid fecisse diceretur et alia id g-enus multa, nos quoque in G. Her- manni sententiam concedendum putavimus, quamquam negare non possumus alteram explicandi rationem eo commendari, quod unam eandemque ntriusque formulae orig^mem demon- stret. , Sed quem ad modum aXXcog ts xal accipiendum sit, videntur evincere tales loci, qualis est exempli gra- tia ille Platonis ex Defensione Socratis Part. I. vol. II. 6* p. 112, 17. ea. Bekk. p. 28. ed. H. Sfepli. Oavloi yaQ av Toj ys 0(7) Xnyco el sv twv t]iLuOf cov ogol ev TQoia tsig- XevTijitaGiv, 0^ re aXXoi ■acd o T-Pjg Oizidog viog, og to- oodiov xov HLvdvvov aaxECpQOvrjO^ xze. , quibiis in verbis sic e^fer^ur Achilles ex Thetide natus, ut cum alii fum ille hie cominemorandus esse dicatur. Siiniliterqiie lociitiis Hero- dolus est lib. VI. cap. 136. ]AO-i]Viuni de £x TlaQov JMlX- ZiCidea anovoGxriGavxa I'oxov tv oxof-iaGi, o^l xe aXXoi :tal fitd 'AiGxa Savd-iTTTTog. 6 ^^4Qlq)Qovog. , ubi ponitur priiniim qiiidem oV xe dlXoi, ut hoc quasi gradii tollatur ille, qui sequitur, Xanthippus. Idemque pauUo post cap. 137. dicit: aX/.a T£ Gxelv ycoQia yal drj y.al ^ri^ivov, ubi Lemnus eodem plane modo inter alias terras sig^nificatur. Eodem modo Graeci eliain allcog xe vml usurpasse multis locis probari potest, veluti illo Thucydidis lib. IV. cap. 78. Trjv yccQ OsGGallav dllwg xe ova evTxoQOv rjv diiivaL dvev dyfxiyou xal f.i£xd oultov ye drj xal xolg jidGi ye o[.iOLtog ^'ElXqGLV vTiOTcxov xad^eGxrjxei xrjv x(Zv jreXag f^iri nel- Gavxag duevai axe,, ubi hoc dicifur: Tliessalium enim quom aliter (aut etiam simpliciter vel omn'ino) non facile erat 'peragrare sine duce, turn certe quidem cum armis etc., et ita per positionem aXXcog xe oratio deinde annixa particula yal •adsurg-it ad maius quiddam et g-ravius. Hue recte etiam a Zeunio, quamquam is quidem, ut vidimus, aliam sententiam secutus est, vocatus est Heliodori locus lib. II. cap. 17. ^lAXXwg xe yccQ drtiGxov xo povyoXojv ylvog yal vvv nXeov, oxe tod naQaGxiXXovzog Trjv yvco/itrjv TiQng xo GcocpQoveGxeQOV ccQXOvxog d/iioiQouGiv,, ubi hoc declaratur: Pastorum genus enim cum omnino suspiciosum turn nunc etiam magls. Hos locos et alios iunum6rabiles cum cernimus, non possumus dubitare , quin ex hac dicendi ratione nata etiam ilia formula sit, quae tarn frequens invenitur in scriptis Graecorum: aXXtog xe yal. Per hanc enim formulam ex- posita aliqua re iara hoc declaratur, illam rem cum omnino locum habere tum certa quadem condicione, quae iam ube- rius explicatur. Sic igitur ille Aristophanis locus ex Niihihus V, 1267 sqq. ed. Dind. explicandus erit : My] oy.comE ft , to raVy cdXa juoi ra ^nrifxara rov vVov anoSovvat x^ltvGOP I'ilafUv, I'ilXcog T£ fxivTOi y.vcl xaxaig nenQccyoTi.y quibus verbis hoe declaratur: Noli me liidificarl, o fir, sed iuhe filiiim tuum milii mimos restituere, quos sumpsit, cum omnino quidem , turn quom ego negotlum male gesserim., quo ex loco prima illius formulae \is explorate i)oterit percipJ, a II CO g T £ net i 85 quom interposita particula f^iivTOi, sane quidem, ongo huius locutionis magis exstet. Sic etiam res sese habet in illis locis Aeschylij qiios iara Godofredus Hermannus ad Vigerura J). 780. adliibuit, yeluti in Prometh. v. 635 sff. ed. Dind. €()yoy, ^loT, T«ro'J* vnovQyrjaai, x^Q^^i aXlcog T£ navTbiq xai y.uaiyvr]Tcciq naiQog. quo loco hoc dicitur: Tmim opus est, lo , ah hisce gratiam inire, cum aliter omnlno , turn quoin shit germanae patris tui sorores. Sic etiam ilia accipienda sunt, quae leguntur aj)ud eundem io Persis v. 659 sq. ed. Dind. et in Eumenidihus t. 725 sq. ed. Dind. Ovy.ovv Siy.aiov tov ai^ovx eveQyereTvy akl(og TS navuog x^is ^sofxsyog tv^ol; Sic denique recte videtur ille Platonis locus in Defenslone Socratis Part. I. vol. II. p. 127, 15. ed. Bekk. p. 35. D. ed. H. Staph, nuper a triuniviris illis, qui communi opera Platonis scripta edeuda suscei^erunt , ita constitutus esse ex libris cum plurumis turn optumis : ikT^y ovv d^LOVie (.IS, OJ avdQeg IriO^rjvaiOL, Toiavxa delv TtQog vf.iag tcqclttelv , a f.irjT€ ^yovfiai ya?.a eivai f.ir]Ts dixaia jtirjze ooia, aXXtog TS f-uvioi vr] Jia navTcog xal aos^siag cpsvyovra vrco MsIt^tov tovtovl. Sic enim libri liUODST. apud Bek- kerum ipsis litteris legunt, quom ceteri habeant partim: a^Xcog TS TCCcvTCog vrj dia (.levzoL, ut BCE, et i>r. w., par- tim: (xXXwg TS TiavTCog ij vrj dia (.livxoi, ut F., partim: aXXct [.laliGTa Tzavzcog vrj dia (.lIvtol^ ut H., ut neque quod edidit H. Stephaims : (.idlLOTa Ttdvztog vrj /lia /tisv- TOL, neque quod cum Imm. Bekkero scripsit God. Stall- banmius : aVuog TS TcdvTLog Jia , (idXiGxa (livTOi^ magna librorum auctoritate nitatur. Sed non solum , ubi vox dXXcog alio verbo, quale est ndvTCog, explicatur aut etiam interposita alia voce, veluti in adlato Aristophanis loco, ut constructio magis appareat, usur])atur haec formula, sed multo frequentissumum est etiam aXXtog TS yal , nullo interposito alio verbo. Quem ad modum dicitur hoc in So- phoclis Electra v. 1316 sqq. ed. G. Herm. ciXkojg 18 y.av (p^QOureg oV ay ouie Tig dofiojy anojaaiT' ovz ay rjaOti'i] la(i(x)y. Sed facile ex ipsa natura huius formulae etiam hoc iutellegitur 86 a X I 0) g T e a a L non posse earn locum habere, nisi c/iiaedam condicio effera- tar, qua hoc, quod fieri dicitur, potissumum fieri significetur. Dicitur enim lioc: r/ieom allter turn hac condlcionef ut vis ac potestas formulae alXcog zs aal respondeat fere Latinae particulae praesertim et nostrae zumal. Est autem ilia, qnam dixi, condicio aut integ-ra enuntialione condicionali declarafa aut eliam alia constriictione orationis significafa tantum modo. Ac primtim quidem apud Demosthenem iu oratione, quae est Be corona, §. 5. ed. Bekk. p. 227. ed. Reisk. plena oratione dicitur: Tlavxcov fcev yccQ artoGzeQuaO^aL Xvrcr]- Qov eoTL xal yalETiov ^ aXlcog tb 'Aav vn ixO^QOV raj xovxo GV/ti^a/vf] mk., ubi hoc dicitur: cum aliter aut alius, turn quamJo ah hoste cui lioc contlngat , id est, praesertim quom id ab hoste alicui inferatur. Eodem modo dicitur apud Xenophontem in Dlscipllna Cyri lib. II. cap. 4. §. 11. ed. Zeun. ^Eccv yccQ Gu acp^ova tyrjc, old^ oil xal i/Liol av el'r] Xat-i^dveiv, brcoze deolf-irjv, aXXcog ze xai el ug zol- ovTOv ZL XafiiSdvoiiLii o (.leXXei xal goI dccTiavrj&iv /JeA- ztov eivai, cum allter tum si etc., id est, praesertim si etc., zumal wenn icli u. s, w. et apud Tliucjdidem lib. II. cap. 3. ol de nXazairjg — ^Qog '^im^aGLv IxwQqGav xal zovg 7^nyovg de^d/Lisvoi i]Gvxa^ov, dXXcog ze xal iueidi] ig ov- diva ovdev IvecozeQiCov. Sed saepissume etiam per participia sig'nilicatur isfa condicio, qua aliquid potissumum esse aut fieri dicatur, ut in illis locis, quos et ipsi sujjra posuimus explicandi caussa p. 84. ex Aristophanis Nuh. v. 1269. et ex Electra Sophoclis V. 1217. et Devarius adtulit p. 24. ex Isocratis Panegyrieo §. 106. ed. Bekk. p. 62. ed. H. Slej^h. et ex Xenophontis Memorah, Socratis lib. 11. c. 8. §. 1. Ouibus iam accedat Platonis locus, qui legitur in Phaedro Part. I. vol. I. p. 42. ed. Bekk. p. 247. ed. H. Stepli. ToXfi?jzeov yciQ ovv z6 ye dXrj^eg emeiv, dXXwg ze xal TceQl dXrjd-eLag Xsyovra., quod eliam Latiui vertere possunt hoc modo : Audere decet verum dicere, praesertim de veritate dicentem,^ et Thucjdidis etiam pauUo impeditior locus lib. VII. cap. 80. , ubi haec verba leguntur: KavGavzeg obv nvQO. TioXXd*eycoQovv ev zfl vvxzi^ xal avzoig, olov (piXel xal TzaGi GZQazoTiedoig, fiidXiGza ds zoig (Lieylozoig, cpoi^OL xal ^ei/Liaza eyyiyve- ad^ai , dXXcag ze xal iv vvxzl ze xal did noXef-ilag xal duo TioXef-iuov oh noXv dneynvxtov InvGiv ^ ej-iTiLTZzei zaQayrj xze. Sic idem Thucjdides lib. IV. cap. 104. dixit: ^Eg hoQvpnv (.leyav xaziozrjGav, dXlcog ze xal aXX/]Xoig VTCOTizoi ovzeg, Neque abhorrent ab hac dicendi ratione illi loci, ubi simplex participium per lianc formulam effertur, a XI CO g T 8 X a i. 87 veluti illud, quod legitur apud Xenopliontem in Disciplina Cyri lib. III. cap. 2. §. 10. Oux av rjiuv vvv xaXcjq exoi, el ouzoi yMTaXi]\povTai naXiv tcc axQa, aXXcog ts xal TSTetyLGiLieva* , quern locum Schiitzius in Epitome lihri Hoogeveeniani p. 33. a ceteris separatum esse voluit. Ibi enim dicitur: si isti rursiis receperint iiiga, praeseriim miinitaf id est, praeseriim ea iuga, quae miinita sint, aut praesertim qiioni kiga ista munita sint. Sic etiam illi loci explicandi sunt, ubi i^ta condicio tantum modo aliquo nomine adieclivo sig-nificatur, veluti in illo loco Xenopliontis ex eadem Cyri disciplina lib. III. cap. 3. §. 14. "loaOL yccQ, otl mJirAOv GTQtaev(.ia ev vvatI laQayfideg iaziv, alXtog re xal Praeterea ilia condicio , quae efferlur j^er formulam aXXcog T£ xal, ^^"^ quoque modis multis sig"nificatur, etiam si interdum admodum involuta legitur. Sic in Platonis Phaedro Part. I. vol. I. p. 6, 14. ed. Bekk. p. 229. A. ed. H. Steph. '^Paoxov ovv T^f.uv xazd to vdaxLov ^Qe~ yovoi xovg rcodag lavai, xal ovx arjdeg, aX'ktog ze xal Trjvde TTjv toqav tov ezovg xe xal Trjg rjiiieQag,, facilis rei explicatio est, ubi etiam Latine dicas: praesertim hoc et anni et diei tempore, id est, praesertim qiiom hoc tempore et anni et diei fiat. Eodemque modo dicitur in illo Isocratis loco, quem adtulit iam Devarius j). 24. ex Panegyrico §. 57. aXlojg T€ xal ticql 7iQay(.iaztov ovx iSicoVy alia xolvcuv., ubi eodem modo Latihe dicas : praesertim de rehus non pri- vatis, sed communihus , id est, praeseriim quom id fiat de rehus non privatis^ sed comynun'dnis. Difficilior est Tbucy- didis locus, qui legitur lib. Vil. cap. 75., nec tamen ita difficilis, ut nostra ratione non commode expediri possit. Ibi liaec verba habentur: Kal f-irjv rj allr] alxla xal i] iGOf-ioLQia ztjv xaxcov, eynvoa ziva o/Liwg to /iieza tioIXcuv xovcpiOLv, ov3^ cog ()adla ev tw naQovzi tdo^dCezo, dXXcog T€ xal ccTzo d'ag Xafm()6zr]Tog xal alyi^f-iazog tov tzqco- 10V ig o7av TeXevzrjv xal TaneivoTr^za dcpixio., quae verba €t8i recte intelleg^untur, si ita cum Fr. Goellero solvamus : dXXtog Ts xal ozi [vel potius ircsid^] drco xoiavzrjg Xa(.L- nQozrjZog xal auyij/iiaTog tov tvqcotov ig TOiavzTjv TsXeV' T7jv xal TaTVSLVOTqTa drplxzo. , videntur mihi tamen ita potius explicanda, ut per quandam breviloquentiam , quae et TLucydidis et aliorum scriptorum admodum propria esse videatur, post formulam dXXtog ts xal suppressam eius modi sententiam cog-itemus, quae hoc fere declararet : ratione hahita, CO consideroto, et quae sunt similia. Qua re verbis isfis: aXXwg 16 xcci dnb oUag XafiuQOii^Tog xal av%rii.iaTog tov 88 ct I X 0) g re a a L TCQtoTOV eg o\'av teXevTrjv xal TaTisivoTrjTa acptytxo, Iioc fere dictum erit: 'praesertim [ratlone habita], a quanlo splen- dore et incremento jmori ad qiiem finem et demimitlonem per- ventiim esset. Sic etiam relifjiii loci, in cjuibus post formulam aXXtog TS itai paullo implicatior fiierit verboriim constructio, facile expediri poteruiit, modo cjuis primam vim ac potestatem illarum particularum explorate perceperit. All(os TS. Ab liac autem' formula, cjuem ad modum God. Her- mannus ad Vigerum p. 781. rectissume observavit, i)lane diversa est altera formula: aXXwg xe. Nam qnom ixXXtog T£ nal esset cum aliter turn — , hoc nihil aliud per. se sig-nificat, nisi aliterque. Hoc ita dilfert ab altera formula aXXcog TS yMi, ut, quom liaec deprimat illwd aXXtog et ef- ferat potius id, quod infertur per particulam xai, per Lane rursus formulam [cc?Juog re] illud alXcog magis efferamr, ut Loc dicatur : alio que modo, id est, maiorecjue modo. Ouod aptissume GrHermannus ita explicavit, ut diceret hoc idem fere esse, quasi diceretur: per se (quod non additum, cogitatione suppleretur) alioque modo: quam ob rem Ger- manice aXXtog ze vertendum esset: iind vollends. Sic ia illo Sopboclis loco, f/uem x)ro exemplo j^osuit iam liermannus, ex Oedlp'o Rege v, 1110 sqq. dicitur : El XQ^ 7* xafxe, /urj '^vvaXXa'^avTa 7tb), TiQsa^u, arcoS/Lidaxhat, toy ^otyiq- oqcIv Soy.ajy orjiEQ TxaXai Cv^ov/ueu ' fV re yc(Q /itaxQc^ ailcog ra lovg ayoviag, ojGtisq ol'/Mug ubi~postquam Oedii)us dixerat : Pastorem mlhi vldeor vldere, qiiem dudum qnuerlmus, et deinde rationem reddiderat, quam ob rem hoc sibi videretur, pergit: aXXcog le Tovg ayovxag OJGTCEQ oli<6Tag I'yvcox i/iiavTou, id est, alioque modo eos, qui ducuiit , quasi domesticos servos meos ugnoscOy quod est denique nihil aliud nisi et magis etiam, et maxume, aut aliis verbis: atfjue adeo eos, qui ducunt, quasi servos vneos agnosGO. Nos Germani dicamus : und id)erdiess erhenne ich etc. Sic dicitur etiam ab Euripide in lone v. 632. ed. Herm. "'AlXiog js Tr]v Gr]V I'iXoxov ofxiEiQCj, natSQy anatda yriQaGy.ovaav ' qv yaQ u'^i'a, ncasQcoy an iaOXwy ova, anaiSlav*) voduv., *) Hanc enim omnium librorura scripturam relinquendam esse iam alibi, nisi me fallit , significavi. Nam quanitiuam G. Hermanniis recte sic existumavit in ed. lonis p. 63., huiiis modi verba piaetec cognati nominis accusati^uni, ut vooqv yoaelyj non alium accusativum alio) Q re jc a L 89 ubi ijostquam dixit Ion de universa mulieriim misera con- dicione, si, quom ex ipsis liberos non suscepissent, niariti ex alia muliere natos domum suam reciperent, sic perg-it de Creusa dicere, ut banc ])raeier ceteras yideatur deplorare, dum dicit : allcog T£ irjv orjv aloxov oixtsIqco, tkxteq axh id est: Alio que modo tuam ego iixorem deploro, pater etc, hoc est: maloreque modo, aut etiam : in prlmls tuam ego iixorem depJoro. Nec mutandus videtur ille locus Tliucjdidis, cfui legitur lib. Vl. cap. 72. Lis verbis: Ou ftievzoi togoutov ye leicpO-rjpat ogov elxdg eivai aXXcog %e loig JiQcoxoig Tcov ^EkXrjvcov i/tirceiQia idicoiag cog emeiv xeiQOTeyvag CivxayajviGaf-ievovg, , etsi ibi in paucis quibusdain libris post aXXtog re adiectum ytat leg-itur. Ibi euim rectissume se babet akXtog xe, ut Loc dicatur: quantum par esset et majcume quidem primis Graecorum etc. quod nos dicamus: und zumalj ut vox zumal acuta voce pronuutietur, aut etiam : iind iiherdiess. Hoc enim proprie significat Graecum illud aXXtog xe. Quern ad modum leg-itur id etiam sim- pliciter apud Xenopliontem in Dlscipllna Cyri lib. I. cap. 6. §. 43. ed. Zeuii. Tavxa de navxa xi ccp eyaf Xeynt/iii gol; ^'Ooa xe yaQ eycoye fjdeiv, noXXaxig ayti^aoag* aXXtog xe OGxig idnxei xi xovxcov eTtLGxaGd^ai, ovdevog avxojv rjiLie- Xt]xag, oud^ ddarjg^ yeyivr]Gai. , quern locum ita nos pos- sumus reddere: Benn Alles, was ich wusste, hast du oftmals vernommen; und iiherdiess hast du Nlemanden, vjer etwas davon zu wissen schien, vernachlassigt etc. Ac sic saepe alias dXXcog xe usurpatum est, veluti apud Lucianum in Dialog, mortuor. XV. §. 3. "AXXcog xe OQag xlov ezaiQcov oGOL TieQL Ge eGjiiiv o^lde, fiiexcc (.iluqov- de xai ^OdvGGevg dcpi^exai ndvztog. Sed formula dXXcog xe etiam in con- dicionis significatione eodem modo usurpata est, quo dXXcog xe xal, ea tamen, quam supra desiguavimus, sententiae discre- pantia. Sic exempli g-ratia in Isocratis orat. ad Nicoclem §. 50. ed. Bekk. p. 24. extrema ed. H. Stepb. rectissume dicitur: Tavxa Se dirjXdov r^yov^ievog Ge delv, xov ov% eva xCjv noXXuv dXXd noXXCjv ^aGiXevovxa^ [.irj xrjv au- xr]v yvcof-irjv e^eLv xolg dlXoigy /iii]de xd GTzovdaia xwv TZQay/Lidzcov f,iT]de xovg ev cpQOvovvzag, xiop dvO^Qwrccov raig Tjdovalg nQiveiv, dX?^ eni xwv nqd^etov xlov XQf]oiiLi(ov adsciscere, nisi qui aut partis efFectae esset aut rei efficiendae, ideoqne hie U7i(u6ia voOtTv cnra L. Dindorfio corrigendum esse, illud tamen ipsum anaiiSlav sic accipi potest, quasi morbi genus sit. Sic Tlelio- donis AeOiiop. p. 167. dixit: Ov yaq §aayMy(uy road), aXl' iuQuy tiva yoooVj et quae sunt similia. 90 a XI 10 Q IB ytaL. auTOvg doxi/iia^siv, aXXojg t iiveidrj ttcqI uiv tcov yvfiva- oi'cov Twv Tijg ipvyjjg a^iq)LG^r]xovGLV ol ttcqI Trjv fpdo- oocplav ovreg xt€. , quern locum iure defendit Hermaiinus 1. 1. a Coraio, qui xal adirciendum esse putavit Dicitur enim ibi: mid iiherdless, da etc. quona aXXcog le xal insLdi] xts. simpliciter esset, zumal duy vorziigllcli da etc. Nihil autem impedit, quo minus deiuceps in ipsa condicione in- feratur etiam particula xal, ut factum est in illo Isocratis loco, quein grammatici excitaverunt ex Panegyrico cap. 18. §. 66. ed. Bekk. p. 54. ab init. ed. H. Steph. JoTtei da f-iOL xal TtEQL zwv n()dg lovg ^aQ^aQovg if] tioXel ne~ TCQayi-Levcov nQOGi]yceLv elnelv , alXcog t eTteidrj yal tdv Xoyov xaTSGT/^GccjLirjv neqi zrjg r^ysf-iov/ag zrjg Iri h/.Bi- a^oi;g.,modo ne quis exislumet hoc antiquitus fuisse nihil nisi •allwg TS xaL Nam alltog ze per se stat neque quidquam commune liabet cum particula xal, quae in altero demum membro sequitur. Sic etiam ^lle Xenophontis Ipcus inter-^. pretandus erit, quem ipse Devarius adtulit ex Memorahilihiis Socratis lib.. II. c. 2. §. 59. al?^ tcprj Selv Tovg f-iriTS koyci) fiirjT ^Qyf'J tocpellfiovg ovzag, jLii^ze GZQaTSVjLtaTt ILirjze noXei (.u^zs avrcTj zot d^f^Ko, sY zl dioi, ^orjdjEiv ixavovg, aXXtog z iav TVQng zovzcp xal ^QaGelg toGc, navxa zqotuov xtoXveGd^ai, xav navv ttXovgiol zvyyavco- Giv ovzeg. Neque enim ibi cum Ernestio scribendiim est: ciXXcog Z£ xai, neque xal illud, quod legitur in membro, quod sequitur, ad priora vocandum, sed dicitur hoc: iind iiherdless, wenn sie dazu audi Qioch dreiste slnd, a quo dif- fert alXfog ze xav TiQog tovio) ^QaGEig wgl. Conferas etiam Isocratis Evaporam §. 7. ed. Bekk. p. i90. ed. H. Steph. Tovg aXXovg id-iGzeov axoveiv ttsqI ojv xai Xiyeiv dixaiov £Gziv, alXcog z eneidrj xal zag ercidoGeig iGfiiev yiyvo/iiivag xze. et ceteros locos, quos adtulit G. Her- mannus 1. 1. p. 781. Ouamquam magna ex parte illi loci Lodie aliter ex libris optumis constituti sunt, veluti ille, qui legitur in Isocratis Panathenaico cap. 9. §. 23. ed. Bekk. p. 238. ed. H. Steph., ubi Bekkerus scripsit ex cod. Urbi- nate, optumo illo quidem libro : aX'jC ov f-iaXXov aXyrjGSLV, alXcog ze xav cpavco /tu]d6 vvv ttco zr]Xixr)VTog wv nenav- ILiivog TiaQaXi-jOLov, cum antea legeretur: aXXcog ze av xal g)avco., lit hie locus iam ex illo numero eximendus esse videa- tur. Neque in Platonis Phaedone Part. II. vol. III. p. 66, 1. ed. Bekk. p. 87. D. ed. H. Steph. iam G. Hermannus ex libro Tubingensi scribendum jjutabit, quod voluit ad Vigerum -p. 781.: IdXXa yccQ av qjair} hxdGzrjv zwv il.)vywv TioXXa oto[.iaza xazazqi^eLV i aXXtog ze el xal noXXa izr] ^Liiri. a XX a {e7ilf.iBTQ0v). 91 Etenim ipsa vis orationis potius aXX(x}g ts xat, cjuam aXXtog t£ hoc loco requirere videtur, qiiom iioii dicatur: unci iiher- diess, wenn sie gar viele Jahre leht, sed potius firmius illiid ac mag-is delinitum: zumal wenn etc. Ouamquani noii probo, ^ quod Imm. Bekkerus illo loco edidit : alXwg xe xal ei TioXXa £Zi] ^toji], ex quattuor libris, bonis illis quidem, sed tamen a reliquorum librorum auctoritate destitutis, qui fere omnes tiientur volg-atam scripturam : allcog zs nav nokXa tTi] ^uorj* Etenim si id, quod scripsit Bekkerus antiquitus in libris fuisset, quoni oratio ita optume procederet, non credo quemquam quidquam in ea scriptura mutaturum fuisse. lilud autem, quod volgo legebatur : aXlcoq xe xav noXXa I'trj ^LOJf], propterea videtur ofFensioni fuisse, quod, qui intelle- g-entiores essent librarii, non fere optativum post yav par- ticulam ferri vellent. Itaqiie alii \yro (Siotrj- scribendnra existumaverunt ^up , quod edidit etiam H. Steplianus, alii audacius etiam pro aXXwg t£ y^av^ scripserunt aXXcog is ycai ei* Vide earn, quam I. Bekkerus ex libris enotavit lectionis varietatem Vol. I. p. 383. Unde etiam factum esse videtur, ut in librum Tubingensem veniret, traiecta in aliuin locum particula el, aXXcog ts el ital, quod quom probasset, ut vidimus, G. Hermanuus ad Vigerum, videtur G. Stall- baumius in orationem recepisse. Neque enira credo, quod ^ suspicati triumviri illi sunt , quos supra Platonis scripta edenda suscepisse memoravi, qui quidem ipsi quoqne : aXXcog TE xal el noXXo. exi] pK^rj) ediderunt, operas Stallbaumii errore sic scripsisse. Illud denique, quod ego probo : aXXcog TE yav TtoXXa exi] pKot], nemo falsum jironuntiabit , qui meminerit Laec verba ,ex mente eius dici, quem sibi lioc loco is, qui loquitur, fingit adversarium, ut optativus post particulam av quippe in oratione obliqua rectissume se lia- beat. Conf. G. Hermannus De 'particuJa av p. 148 sqq. Apparebit autem R. Kiibnerum, quom unicum linius wsus jjarticularum aXXcog xe exemplum poneret in Gr. Gr. ampl. p. 421., non recte fecisse, quod hunc potissumum locum selegerit, ad caput prim urn. Etsi ex iis, quae de universo particulae aXXa usu dis- \4lla putavimus, satis apparebit, quem ad modum ista particula ininitioora- etiam in eo genere orationis, de quo non dixinius separatim *»odis. ia disputatione noistiaj explicanda sit, tamen ne quid omisisse 92 a XI a ( eirlfieTQOv), videamur, duo locorum genera, quae Devarius ipse non me- moravif, hoc loco explanabo. Ac primum quidem de iis locis dicendum est, ubi alia in initio alicuius orationis positum invenitur, qua de re dis- putavit Hartungius 1. c. vol. II. p. 39 sq. , qui recte ad ellipticam dicendi rationem eius modi locos revocavit. Nam qui dicit c(?J^a etiam in initio alicuius orationis aut eliam in exordio totius libri , semper aliquid in animo Labet, unde ad hoc, quod iam dicturus est, quasi alia re aut certe tacita cogitatione praetermissa, cui iam nova res opponatur, trans- itum faciat. Sic igitur Lucianus in Gallo sive somnio §..1. ita facit loquentem Micjllum, per galli cantum importunum somno excitatiim: ^ AX'ka oe, xdxiOTG aXsxzQvcov, o Zevg amug miTQiipeLe q)d^ovEQov ovtco xal 6§v(piovov ovia, og /iiE TclovzovvTa xal rjdlGTcp ovelQazt ^vvovza xal d^av- f.iaoTi)v evdaif-iovlav evdaijuovovvza diccTOQov zl xal ye- ytovog avaf-jorjGag 87i>]yeiQag xze., quibus verbis hoc de- clarat Micyllus, se aliis rebus posthabitis potissumum de ultione cogitare, quam de gallo gallinaceo velit sumere. Nos ' similiter possum dicere: Aher dlr , du ubsclieulicher Halm, mbge Zeus selhst das Haiipt zersclimettern , et quae sunt si- milia. Eadem ellipsis est etiam eorum locorum, quos Har- tungius hie posuit ex Xenophontei Conv'wil initio : Ef-iOLys doxsl zcov xaXwv xccyaSwv ccvSqwv I'Qya ov f-iovov TO. f.LEza OTTOvdr^g 7iQazz6f.i£va a^L0f.ivi]f.i6vevza eivai, aXXa xal za sv zalg Ttaidialg* , et ex libri de re pifhlica Laecedaemoniorum exordio : ^4X1' eyco evvoi]Gag Tcoze, tog ^Tca.Qzrj, zcov oXLyavd^Qcorcozazcov noXecov ovoa, Svvazco- zdzrj zs xal dvo/itadzozdz?] iv zfj '^EXXddi ifpdvr], iO^av- l^iaoa, ozo) ttozs zQonco zouz eylvezo, eTiel /nevzoc xazs- %>6rj(ja zd STTizrjdEvf-iaza zcov ^TiaQTiazcov , ovxizL s^av- fial^ov, , quibus in locis Xenophon hac elliptica dicendi ratione suam sententiam atque auctoritatem maiore vi opponit aliorum opinioni, quam per dXXd particulam quasi ante de- claratam aut certe animo agitatam adumbrat. Eoiemque modo explicandum erit oraculum illud, quod adfert Herodotus lib. I. cap. 55. his verbis: L^Xr OT av 7]/Liioyog l3K(til£vg MriSoiai yivrirai, (fevy&iy, fxri^h f^LEPSiv, f.irj($^ cd<^Ha0^ai y.ar.og eivai., ubi Pythia obscura ac mystica oratione sua, quom per dXXd particulam fari incij)it, hoc fere volt signi/lcare, alias res omues posse hie reliuqui, quom nihil mali adferant Croeso, sed illud tempus ei verendum esse, si mulus rex Medorum alia ( iftlfisTQOv). fiat. Fingit igitur se alias res omnes animo agifasse et nunc ad periculosum temjjus devenisse, cum dicit : ^AXV o% av rjULOvog ^aaiXevg Mi^doiot yevi^zai y.te. Praeterea coiiferanhir , quae adtolit H. Hoogeveeniis in Doctrina par- iiadarum Graecae linguae et Cli. G. ScLiitzius in eiiis libri epitome p. 9. Deinde commemorandi Lie sunt ii loci, in cjuibus aXXa particula in apodosi coiidicionalis enuntiationis posita leg-itur. In bis quocjue locis prima akla particulae vis ac potestas facile agnoscitur. Nam ubi hoc factum est, ibi per islam particulam quasi transitus ad rem novam sig-nificatur , quae ei , quae membro orationis condicionali erat declarata, iam opponatur. Apparet autem facile j^er sese, sic dici non posse nisi maiore quadam \i aliquid ei, quod in condicione l)ositum erat, opponatur. Oua de re recte explicavit Har- tuiigius 1. 1. vol. II. X'' ^0 s^I* Exempla Liiius rei per- multa exstant apud Graecos scriptores inde ab Homero, qui ipse sic locutus est Iliados lib. VIII. v. 153 sq. JFPi'ttsq yc(Q a "Extoq ye y.cv/.ov y.cu avc'dy.ida (friaeiy cdX^ ou neCoovruL TQuieg y.cd JccQdavCajpes y.ie. ubi hoc dicitur: Quamms enim te Hector qiiidem ignamtm et imhellem dlcut , at non credent Troiani etc. Idemque in Iliados lib. I. y, 81 sq. , quo de loco iam supra vidimus p. 14.: EiTieQ yccQ ts yoXov ys y.cu ccvTrj/LiccQ yazcmexpi^y v.kXu T6 y.ccl fj.8i67iiGdev ex^L y.oioy, o(fqa TaXeff(f7], I// GTrj&iGGiy iolGL yti., ubi eodem modo Latine dicamus: at postea qnoqiie hahet odium etc. Ita adiicitur particula a?^Xcc etiam post ensidi) et quae sunt similia , veluti in Qdysseae lib. XIV. V. 149 sqq. xeTvov il8vGeGf}cir, -O^vjuog rot aniGTog' ly(o ovy auicog fxvdriGofxaiy aXXa Guy oQyo) y.ii. Cf. Herodoti lib. IX. cap. 41. ^EtteI v},ieLg rj ovx Yore ovdev ij 01) toXt-iaxe Xiyeiv, aXV iyto iQew. De ceteris scriptoribus, quos multos laudat Ilartungius, conferatur Ae- scliines contra Clesiphontem §. 155. ed. Bekk, p. 75. ed. H. Stei)h. Kat yccQ idv avza dis^lfj %a sx rou \pi]Cfi- GjLLaxog 7iQoaxdy!.LaTCt , aXX' ov to y ex rrjg dXrjO^elag CcIgXQOV OU07l7]0^/]G6TaL XT€> ct illud Sapi)hus : 94 Praeterea ea conferantiir, quae sujira disputavimus p. 14 sqq. Ihi enim multos Luiiis modi locos posuimus, ut doceremus, cjuem ad modum alia Latino certe responderet. CAPUT 11. De particula a fi s I e i, V/y^Af/. De imiverso vocis af^ieXsL usu rectissume exposuit De- P. 29. varius. Itaque nihil restat nisi ut sig-nificem , quern ad modum in indig^nabunda commiuatione cum acerba quadam irrisione Loc verbum usvrpetur, cpiant rem adtigit scriptor p. 25. Dicitur enim ei in comminatione aj-iiXei^ qui mi- nume credere videtur, sibi jiosse ab aliqiio noceri. Quo verbo quasi ille circumspiciat et curet, ut illud , de quo ei non potest persuaderi, fiat, i(a iiibetur eam curam omittere : quamquam revera ille alia omnia potius videatur cupere et curare, quam ut Loc fiat. Sic in illo loco, quem adtulit Devarius ex AristopLanis Hanls v. 530 sqq., ubi Dionyso^ qui dixerat : IToiotg S^€oTg; 70 df 7rQO(j^oxrj(fci( a ovx avorirov y.al xsybv , tog dovlog coy xal ■dyrjibg ^Aky.^ir]vrig fffft; respondet Xantliias: ^Afi^ksi, y.aXbfg* kvt , lacog yaq zoC nOTE ifzov ^erid^eirjg ay, d xhsbg d^iXoi., quibus verbis lioc dicit : Omltte hanc citram, optiime. Id est denique nibil aliud nisi firmissuma adseveratio, qua aliquid sine ulla dubitatione dicitur esse futurum. Sic quasi particulae loco in media oratione ponitur, veluti in Luciani G«//o slve somnio §. 1. o de a'vnvoQ ovTog, cogttsq to xqvgouv €i(£Lvo xcodiov (pvldzxcov^ ecp houeQag svdhg Tjdrj xixQa- ysv, alV ovii yaiQu^v ye' af.ivvovf.iaL yaq afielei oe, rjv fiovov i]f.ieQa yev^xai^ GvvTQlfttov Ttj ^axTrjQia., ubi olim Tidetur olfensioni fuisse hoc afielei, quom libri deteriores pro eo exhibeant evOvg (vide, quae diximus ipsi ad eum locum in ed. nostra p. 9.) rectissume autem ilia summae ir- risiouis et ironiae vox eo loco se habet, Etenim nos item dicimus in eius modi minis: Venn ich werde dkh schon, da a fit a, 93 sei mtsser Sorge, wann es mir erst Tag seln wird, ahstrafen, " ' et quae sunt similia. Sic a/LieXet coniungitur etiam, si res nova cum maiore adfirmatione adiicitur, cum xal particala, quem ad modum id factum est in Luciani illo loco, quem Hermotiml adtulit Devarius p. 25., aut etiam, si quaedam oppositionis signi- ficatio accedit, cum particulis ds aal^ veluti in Theoiihrasti Cliaract. cap. 5. §. 4. ^^fieXei de xal niS^rjy.ov -d-Qixpai dsLvog. Conf. Xenophontis MemoralnVm Socratis lib. I. cap. 4. §. 7., ubi dicitur : i^fielec xai zavza loixe fn]xavi]jiiaGL Tivog 'Qcua elvai ^ovXsvoa/iievov. Ouamquam per sese etiam in Lis locis nulla Larum particularum aplior coniunctio intercedit. ^JETclftSTQOV ad caput secundum. V lit a. "^fia, quod a Devario praetermissum est, propterea Luc vocavi , quod is similes quasdam voces in librum suum re- cepei^at, quae minus etiam ad sfructuram orationis conferrent, quam Loc adverbium. Est enim af,ia, quod Latinis particulis una vel simul respondet, primum ita usurpatum, ut simpliciter res duas vel plures una vel simul aut esse aut fieri significet, veluti apud Homerum in Iliados lib. Vlil. v. 64. oXXvyicoy le xal hXkvfXEywv xrk. aut eiusdem Iliados lib. XXIV. v. 773. ' To) ai a/ua xXa(o) xal (fx ccfi^OQOVf a/yvfisyr} JcrjQm Et sic saepe alias etiam apud alios scriptores, ut in Soi)Loclis Antigona v. 281 sq. JTcwiSai, TTQiy ooyrjc; xccfik /nEdTtodcci liycoy, fXT} ^cpevQed^^g uyovg te xal y^QCoy a/na. Hoc translatum etiam ad verba est, uti in Isocratis Panegy- rico §. 157. ed. Bekk. p. 73. ed. H. Steph. Kai yaQ ovTOL TVQog /uiv roug aXXovg, oaotg TieTroXa/iiT^Haoiv, a/na dLaXlaTTOviai xal Tpjg s^^Qag zrjg yEyavrif.Uvr]g iiiiXav- ifavovraL , xdlg r^TzeiQcoTaig ov6' ozav ev TTaoxtoGi %aQiv I'oaaiV ovccog asl/iivrjGzov xrjv oQyrjV nQog avzovg ixovoiv, , quo loco significatur, una istos in gratiam redire 96 et 'pr'isthias inlmicUlas dbVwioni tradere. Recte interpretes ad Vig-ernm p. 380. cotnparaverunt Latinos etiam locos Luius modi, uti Virg^ilii Aeneldos lib. XI. v. 964, Extemplo tell stridorem aurasque sonantis Audiit una Aruns haesitque in corpore ferrvm. Unde etiam profecta ilia construclio est, ut repetita voce af.icc duae res coniung^erentur , veliiti illud, quod^ abiit in proverbii consuetiidinem : Z4jLia tnog, a/ia e^yov. , cjuod Latino verbo : Dictum ac factum, dictum factum, respoudet. Atqiie ita eliam : a/iia /Liiv — aacc di, usurpatum. est, quern ad modum leg-itur id apud Heliodorum Aethiop. lib. V. cap. 16. ETieideTO o KaXdoiQig, cc/Lia f-iiv TcTi Kvi'if-uovC yaQi^n/Lievog, a^ia de tov Navaixlia zwv (.lexa xavTcc tvey.ev vTcorcoiovf-ievog, et illud, quod ad Imnc ipsum locum contendit G. Hermannus ad Vig-erum p. 782. ed. tert. a[.ia jiiev — 5T()0g ds, Herodoti lib. VIIL cap. 51. a/iia ^tiv VTi adS^Evlrjg ftlov ovx iyxcoQrjGavieg eg ^aXafuva* TiQog de av^ol doxeovTeg e^evQrjxhai to fiavrrfiov* Ac simi- liter locuti Latini sunt, veliiti quern contulenmt grammatici, Virgilius Aeneidos lib. I. v. 635.: Sic memorat, sinml Aenenn in regia ducif Tecta, simul dicom templis indncit honores. et idem Aeneidos lib. XII. v. 268.: Dixit et adversus telum contorsit in hosiis . Procuri'cns : soniium dat stridnla cornus et auras Certa secut: simul hoc, simul in yens clamor et omnes Turbali cunei. Quamquam non potui jjrobare, quod G. Dindorflus in So- phoclis Antigona v. 434 sqq. restitui voluit: Kai rag Tf TiQoa&av rag t8 rvr rjWyxofxsv 7TQ((^£ig' anaQvog J' ovJfPog y.aO iGiaro, tifx tjd'ecog €^oiye xdlystycog u[A.a. Praeter quain enim quod repetitum illud a(.ia eo lo€0 suam vim non videtur tueri, illud etiam multo aptius esse ad istum locum existumo, quod est in libris omnibus: (xnaQvog d' ovSsvog xadCoiaio, cUr fj6'^o)g ({.loiys y.alysiycog a/ncc,, ni hoc dicatur : Nihil aiitem eonim, quae nos cnmlnatl smmis, infiliahatur , ita iamen, itt res mihi cum dolore 'permi^ciam laelitiam adferret. , quo in loco ccl?.a illud a]>tissimum est. Dicitur enim hoc : Sed illud, quod hoc loco exspectari possit, «t ego mammmm gaiidium inde perciperem, factum non est. a II Of. 97 Nam id milii grultssuminn erat ipsum perlcuhim vitassoy ita dolendum etiam veJiementer, quod amlcos deheham in pernlcicm adducere. Vide (|nae boc de versu explicavi in Annal. idiilol. et paedag. vol. XXI. fasc. 1. p. 169. JVam poefa, diini alXa particulam infert, spectavit iain ad secjuens alyeirwg, Hinc nata etiam ilia constriictio est, qua a.f.icty quo diias res una esse aut fieri significari vidimus, i(a cum par- (icipiis aut coniunctis cum reliqua oratione aut etiam ab- solutis, quae dicuntur, compouitur, quasi ilia actio, quae continetur participio , per se stet et ita demum cum altera coniungatur, veluti apud Herodolum quod legitur lib. I. cap. 179. ^OQvoanvreg ccfia Ti]v TacpQov, en)uvi}Evov xrjv yrjv T})v ix zov aQvyuazog excpeQo/iievrjv., et apud eundem lib. IX. cap. 37. ij?Mvvov Toug mTiovg a.u to tcqogio' ycu cljiia HcaaXa[36vT€g, TiQooexiazo og)i., aut in participiis absolutis apud Plafonem in Pliaedone Part. II. vol. III. p. 44. ed. Bekk. p. 77. B. ed. H. Stei)b. a?.?^ I'tl htGzrjxev, o vvv di] Ke^t]g I'Aeye, to tujv nokltov, orrtog (.irj af.ia ciTcoOvr'iGxovTog too av^}Qa>Trov diaGxedavvvcai i] V'^/'/ y.cd avzrj zov eivai tovto xtlog qua de re conferantur, quae scripsit G. Stallbaumius ad Piatonis Phihb. p. 148. Deinde adverbium a^ua, quasi esset quaedam praepositio, etiam ad casiim dativum adiunctum est, ut coudiclonem rei, quae iam ipso dativo indicarelur, accuratius describeret, nec ilium ca- sum regeret ipsum, sed ei i)otius nolionem novam addens co- mitaretur. Sic igitur in illo loco Herodoli, qui est lib. VI. cap. 118. /JcLTig de 7iOQevf[u6vog a/iia T(p^ ozijcdoj eg z/]v ^Aoir^v, enei ze eyerazo ev IMvxnvo) , etde oi^uv ev zut v7ivo).f ubi TtOQevofnavog zu) ozQazo) per se dici potuit eodem modo, quo Latini ipsi quoque locuti sunt, quern ad modum exempli gratia C. Caesar hell, civil, lib. III. cap. 30, Pompeius , inquit, omnihus copiis ad Asparagliim Dijrrliachi- nonim pervenit.i sed tanien quo modo istud : noQEVOf^ievog zu) OZQCCZOJ^ explicaudum esset, accuratius signiiicatum est adiuucta voce ccfia, ut Loc diceretur, istum iion siaipliciter lioc exercitu profectum esse, sed ita etiam, ut una et milites et dux i)roficiscerenlur, quod dictum est: noQSVOfiti'og af.ia Z(x) ozQazoj. Atque sic ilia explicanda sunt, quae sunt apud Graecos scriptores frequenlissuma : ajiia zij eoneQay ccfia zoi eaQi^ ajticc zo) O^eQEL, cc/ucjc zfj ysifKovi^ et quae sunt similia, etiam illud afia yeXwii, quod e. g. legitur apud Plutarclium in Vila Cuesaris cai?. 11. i). 712. ed. Francof. .AeyezaL di — zovg ezaiQovg ajita ye'/.wzc xcd f-iezu Tcaidiag — - cpdvai x%L, quod etsi reddi ])olerit Latine per iocum, tanieu per se magis elFert illud, coniunclam rem II. 7 98 cum ioco fuisse, tjuem ad modiim dicamus Latiiie: non sine ioco, et nostra lingua: nicht ohne Scherz, vel: unler Sclierz. Cf. Autipb. orat. p. 664, ed. Reisk. afia rfj ajLiaQrla, quod Zeunius ad Vigerum p. 379. rectissume vertit: in ipso pec- calo *). Eodem modo a^ia eiiam. cum infinitive coniugatum est, iiti apud Herodianum lib. III. cap. 2. §. 9. dicitur: o ^£iSi]Qog cxf.ia zui ^aoiXevg ccvadeLXx^rjvai — dia (pQOv- Tidog eoxe yie. Denique ad hunc datirura rei adiunctum etiam non raro participium est, quo magis declararetur, quern ad modum ilia constructio accipienda esset, uti dictum est a Thucjdide lib. III. cap. 1. Too iTTiyiyvouevov deQOvg HeXoTiov- vrjGLOL }(al ol ^vjiijLiaxot afia T(J> gIto) cot/id^ovTi ioTQce- xevGCtv eg zrjv IdxTLxrjV. et ab Herodoto lib. III. cap. 86. '!A^i 7}(.ieQrj di dLacptoGxovGi], ol t'§ , yaia GVvsd^rjxavTO, naqi]iGav ercl tcup ittttcov. et ab eodem ibidem paullo post: ccfia ds Tc^ 'mno) tovzo noirjGctvTi aGiQarci) £| cddQU]g xai Pqovxi] syivcTO. postremo a Platone in Convlvio Part. II. Tol. II. p. 391. ed. Bekk. p. 183. E. ed. H. Steph. ajtia yaQ TU) Tov Giof-iaTog avO^ei Xrjyovci, ovtteq 7]Qa^ oi%E%ai aTioTiTccficvog f nolXohg Xoyovg xal vnooxtGEig yMzat- oxvvag.j ubi recte Fr. Aug. Wolfius librorum scripturam lutatiis est, coll. Herodiaui lib. VIII. cap. I. ajiia zoj t^Uc^ ScpIgxovti. *) Edam Latin! eodem modo simid cum ablativo casn coniunxe- runt, \eluti in illo loco Iloratii Saiit;. lib. I. sat. 10, v. 84. Te (liccre jwssvm, Pul'io: ti\ Messala, tiio cum f'ratre, simiilqne Vos, lUbule ft Sert'i: simul his fe, cundidc Fitrnl Et posteriore quidem tempore etiam una ita usnrpatiim est, veluti apud scriptorem Iliv. Alex. AI. 90 ed, A. Mai. Qui epulo accu- hahaf una hlaudilorihus regis, et Iiil. Valer. in KeZ. ges/is Alex, Jlf. I. 55 extr. ed. A. Mai. Praedae anient una serviliis pecuisque vel quae vehebanfy pecunia fuit ialenia quatiuor mill a ^ et ibid. III. 40. una Tlieodecio. Neqne abest snspicio, qiiin adeo antiqiio tempore sic locuti fuerint Latini, sed tanien in libris ilia antiqiiitatis yestigia non manserint. Sic apud M. Tulliiim acusaf. lib. IV. cap. 7. §. 14. libri qnidem optiimi, Cod. Reg. Leidensis, scriptum exbibent: ab homine f o , quein una ceteris sociis non solum potest ati iuae, sed etiam fidei papains Jlornanus commiserat , eripuisse alqne ahstulissc. ^ pro eo, quod volgo legitiir: una cum ceteris sociis Quamqnam in hoc qnidem scriptore res diibia erit, iisque diim probetur, ant ipsum aliis locis ant etiam alios scriptores einsdera temporis ita locntos esse. Nam illi loci, qiios supra posui, ad similitudiiiem Graecao linguae expressi esse videantur. De simul conf. Drakenb. ad Liviiim lib I. c. 31. 3. lib. VIII. cap. 31. 7. 99 CAPUT III. De Ixv particular et av^^ wv^ et avd- ozov, Universam de particula civ doctrinam et Devariiis ipse'l^r. ollm recte adiimbravit et G. Hermannus nuper in egregia dissertatione, quam de Iiac particula couscripsit ac sejiaratim edidit ( Godof. Hermanni De particula av Uhri IV. Li2)siae, apud Eruestum Fleischeriim. 1831.)) ita enucleate copioseque exposuit, ut nunc iam melius de islis locis, qui etiam nunc in dubitationem ac disceptationem vocari possint, iudicetur. Nainque ante Hermanniim iam etiam C. Reisigius in com- inentatloiw de vi et nsu av particulae ^ quae est adiuncta ad Afistopbanis Nubes p. 97 — J 40. intellegenter ac perite de Lac re egerat, et Ern. Poppo de ksu particiilue av apud Gntecos dissertationem, quae legitur in Seebodii Miscellaneis crUic. Vol. I. fasc. I., iaudabiii diligentia composuerat. Quam ob rem ego hoc loco ea fantum adtingam , quae mibi ad Devarii disserlationem adnolanda videantur, universam autem de vi ac potestate Luius particulae disputationem, si ea etiam turn opus esse videafur, ad calcem potius libri reiiciam, quam ^ ut Loo loco diutius detineam. Illud autem ingenue fateor, quamquam in quibusdam locis cum G. Hermanno facere non possum, non tamen mibi I. A. Hartungium, qui vol. II. p. 218 sqq. de Lac particula disputavit, neque de ipsa origine neque de prima eius vocis significatione , quam ipse statuendam existumat, persuasisse. Non euim dubito, quia av particula ad verbnm eivai anti- quitus pertinuerit *) , et jjiimum aliquam per se enunlia- tionem effecerit, ut fere Loc Lac particula dicatur: si res esset aut fieret y quod nos dicamus: ware es, ant: falls, vel : vorhommenden Falls , hetreffenden Falls, Hinc optnme eliam intellegitur, cur ilia particula — id, in quo fere omnes gram- matici cousentiunt, cf. Har(ungii librum vol. II. p. 220. — semper, quod esse aut fieri dicatur, id ad aliquam condicio- iiem, a qua Loc pendeat, revocet. Sed difficile est rationem ipsam, qua particula orta fuerit, praestare atque earnm rerum ' originem explorate cognitam velle Labere, quarum significa- tiouem quidem possimus pernoscere, origiuis autem vestigia vix minuma compareant. *) In banc snspicionem iam video etiam V. C^r. Fr. Rostiam incidisse in Dammii Lcxico Nomerico- Pindat ico p. 94. et fortasse alio loco copiosius de hac re did poterit. 7* 100 tx r. P. 2G. Non deBebat Devarius, posfcjuam rectissnme eonim sentenliam, qui parliciilam av inter exi>letivas ac supervacaueas particulas referendam esse dixerant, coiifu^aTif, concedere, non nniKjuam tameii parliculas apud scriptores et inprimis poelas, ornatiis sive metri gratia, sua nudatas signi- ficatloiie accipi. Quod nec fieri per rerum naturam um(j[uam potuit neque factum est usrjuaui. Nibil enim ne a poeta quidem potuit dici , quod nullam Laberet significationem. Qua de re nostra aetata non amplius dicendum est.. Cf. G. Hermannus ad Vigerum p. 814 sq. ed. tert. Quod Devarius dixit p. 26 extrema, av parliculam om- nibus modis yerbalibus iuugi, uno imperative except© , id etsi nuper de imperative quidem addubitatum est ab Har- tungio vol. II. p. 312 sqq., tamen mea sententia praecejut rectissume. Namque ut taceam tantam locorum paucitalem, quae hie adlata est, etiam si singuli loci Li omues in iis libris, quibus liodie uteremur, ifa scripti Laberentur, nihil l)0sse probare , adeo qui adiati loci sunt vix ulla librorum auctoritate nifuutur, ut facillume removeri possint. Sed quod est gravissumum, natura modi imperativi ipsa videtur non ferre particulam Etenim si quid i)raecipimus isto modo, non poterit id ipsum, quod imx)eramus, ab ulla alia condi- cione suspensum esse. Neque enim, si Loc esset, isto modo xiii possemus, qui natura sua certissiunus modus est, et vim ac i)otestatem suam prorsus amitleret, si per istam particulam ea, quae imperatur, actio non videretur imperari per sese, sed aliqua coudicione deinum fore significaretur. Sed iam videaraus exempla ipsa, quae adferuut, ut rem, quae nobis per se admodum improbabilis esse videatur, com- ])robent. Ac ])rimum quidem adferri solet Xenophonlis quidam locus ex E^vjwd'dlonc Cyn lib. I. cap. 4. §. 8., ubi Cyrus eius modi Iiabet orationem : /<« Tovg ■Oenhg ovh eycoye avifwg ditu^co. ouds i()£i oodelg tog eyed ttog jtiav av TiaQi] rig XQuji-iaL' Eneidav anilvai [^ovh/taif gvVm^wv xal avzovg yMnaig ttouo xal laxQiH-iaxa citioovXlo* Ac deinde in volgata quidem scriptura ita pergit : uiXXa lovTCOV av eldoTeg, on xaxiovg eiol ttsql rjiiag ij-r^fisig 71€qI ixsl- vovg., quo in loco Harlungius 1, c. vol. II. p. 312 sq. volt Tiv parliculam coniungi cum iniperativo, G. Hermannus autem Vii purUcula av lib. IV. x>. 178. eandem vocat ad participium eidoiegy ut hoc dicalur: lovtiov xal eldei&v av. Quorum opiniones neiiti<[uam probare jiossum. Ac de im])era(ivi vi ac potestate, quae non palitur condicionem, quam adfert ap l)arlicula, modo dixi. Quod autem Hermannus av eidoieg coniungens ex]>licavit: xal eldelsv av, id mihi ipsum quoque a V. 101 videdir a i\ ac veliemeutia islias oraltonis prorsjis abLorrere. ]\am ille, qui sic minatur, ut Cyrus, non fere incerta et de- bili orafione ulitur, sed cerla ac llima, ul, si vellet alitec Cyrus liaec pronuntiare , ei diceiidam necessario I'uerit : iovTtov y.cd lozojoav, vel : lorcor. Sed ne libroram quidein testimonium tuetur Iianc scripluram. Naqi libri Parlsini 1640. 1641., Gaelferbytanus , Varietas ex margine allcuius exemplaris a Gailio adlala scriptuin exbibent : t^-lXXd liito- Gav eldozeg, on Kaxiovg elal xze., quod quamquam est mauifesto corrnpfum, quod certe Yxcooav diceiidnm erat, tameu salis osteudit, quern ad modum istud aV, quod adeo vexavit interpretes, nafum sit. Id enim .apparet sic venisse in Xeno- pbontis oralionein, quod quoin antiquitus scnj)(um legeretur: CiXXa lovitov, aliquis correxit grammaticus : izwGCiP, fortasse in hunc modum: -> > oav quom librarius non satis ialellexisset, vel recepit ille: lovzcov av, vel scripsit etiam: llztoaav. Id adeo videtur manifestum esse, ut non possimus Don adsentiri C. G. Kruegero, qui summo iure delendam Vtv parliculam existumavit. Nam qui ceteros libros ai)pellant, debebunt Iioc considerare^ primum eos ipsos quoque explo- rate excussos non esse, ut vix credendiim sit, in ceteris libris omnibus baberi lovzcov av: deiude si boo ipsum ]>ouamus, esse in reliquis omnibus libris scriplum: iovzwv av, facilluma coniectura nos adsequi i)osse, quern ad modum id in Xeno- pLontis oratioaem irrepserit, ut nihil caussae esse videatur, quam ob rem istam particulam loco importuuissumo tueri velimus. Cf. etiam C. Keisigius in Comment, de vl et itsit av parliculiiG p. 116. Deinde, ut in eodem genere maneam, quem opponunt Platonis locum ex AJcihiade I. Part. II. vol. III. p. 342, 12. ed. Bekk. p. 122. D. ed. II. Sfepb. El ao yat 7i?.ovTO) 7TQ0Gey[£ig y.al ytaza tovzo oiei zi eJvah f,n]ds tovzo av i]f.uv a()()fizov eozco, idv nojg aYoO^t] oh el., in eo loco ilia scriptura non est profecia nisi ex editione Laemariana, in quam ea per errorem irrepsit. Libri lenim et editiones reliquae omnes liabent: /[U]d8 zovzo i](.uv jiiav a()Qi]XOV I'gzo)., ffiiod quom et Imm. Bekkerus ea, qua ])ar est, fide indicasset in Commenlano torn. I. p. 449. et Pliil. Buttmannus copiosius docuisset in praefatione ad PJatonis (Ualogos IV., quos coniunctos edidit, p. IV. ed. quartae, mi- randum est in maiorem modum, quemquam hoc loco uti voluisse, nt demonstraret particulam ab Atticis scripto- ribus cum imperative consociatam esse. Quis enim editoris recenlioris errore uteretur ad comprobandam velerem Graecae linguae cousuetudineui ? Quamquam serio hoc fecit uuper 102 IHarfiing'ius vol. If. p. 31.S. Qiiem is porro adfert testem Aristophanem diiobus locis, alfero EqtiUum v. 725 sq., altero Acharnensiiiin v. 1200., eum testem ipsnm quoqiie corrupt uin esse facile demonstrari potest. Kt in Eqidtibvs qiiidem recte nunc editum ita est, ut primum Cleon Loc dicat: cui comitetar fartor his verbis: turn rursus Cleon dicat: quo in loco et per se apparet idoneum non esse, quod ad- tiilit Hartungius 1 c. p. 313. Nt) z//', to TidxcQ, t^eXd^s drjc av,, quoni post Cleoiiis orationem : drijiie , devQ^ i^sXde , etiam si posset per regulas Graecae grammoticae copula ri i'lnperativus cum ccp particula, tamen dici non posset a fartore: Nt] zIl, to tkxtsq, l'^6?.de drjc av.. nulla enim condicio ne cogifari quidem potest, qua restringatur iste im- perativus, uec libri scripti x>cii'ticulam eo loco exbibent, ut ne is quidem locus quidquam pohderis habere possit ad rem per se incredibilem comprobandam. Alter autem Aristo- ])banis locus, qui legitur in Achurnensihus v. 1200. ed. Dind., ubi volgo edebatur: To ns()i7i(:Ta(fiby yccni/nay^cdojiov ay., propterea nihil poterit efficere, quod neque liber Rayennas neque ceteri , qui a Bruncltio aliisque coUati libri sunt, agnoscunt particulam av , sed omnes sic locum scriptum ex- hibent : TO TTSQlTTSTCiaTOy XttTTI/LlCa'i^cdwTOy, Toy yciQ /6a nQtoTog ^xnsnuiy.a.^ quam scripturam rectissume et P. Eimsleius, quem novissumi editores seculi sunt, recepit et C. Reisigius 1. c. p. 117. ac G. Hermannus p. 177. comprobaverunt, ut sane miraiidum sit, hunc quoque locum ab Hartuugio sine ulla dubitatione hue Tocatum esse. Deniqiie reliqui loci, qui a g-rammalicis hue adlati sunt, non mniorem habent auctoritatenu ]\am Bhes'i quidem v. 685. iam removit Hermannus p. 177. nec Hartungius ipse revocandum hunc testem putayit, qui idem 103 rectissiime iu Aristopliaiiis Vespis v. ti. tutatus est, quod volgo editur: ()' ovy naoaxiv^vpsv , frnt '/avjov y f/uov y.itxu ictTy x6()aiy vnrov ri y.aitc^tiiat. yXvy.v. Quod aufem Hartungius iu AescLyli Choeplwros bis voluit istam constructionem, quam a bonis Graecis scriptoribus iini- quam admissam esse pernego, inferre, in chorico carmine V. 797. et V. 808. ed. Dind., id multo minus eliam ])roba- bile est. Et altero qiiidem loco libri Labent ztg av pro eo, quod Harfungins reponi Toluit : dog av, altero: ev dog avL- duv, pro quo idem scribendum i>utavit : dog av ideiv xte. Quom igilur lioc quo'que loco nihil, a libris av par- ticula liabeat commendationis, Lie quidem locus de universe iisu particulae nihil probabit, qui si aliis locis multis et ipsa linguae nalura comprobatus esset, tum deuium de ista cou- iectnra discei)tari posset. Nunc videtur ille locus ne in uu- ineruin quideni vocandus esse. De Phalaridis autem loco, quern ex eins epistola 107. adtulenmt, recle iam G. Her- mannus p. 177. iudicavit. Postremo loco quod Hartungius Homeri locum ex Odyssea lib. XH. V. 80 sqq. opponit, ubi haec verba habentur: fiiaao) J" axondloj fail aniog rjeQosijft'g, yrja ticcqu y/.Kff VQtjy t{/vyeT£, (f ccid^i/u udvaaev,^ de eo loco recte iam disputavit Carolus Reisigius 1. c. p. 116., qui lO^vvexe ^ro coniunctivo accipiendum esse docuit in eadem- que sententia etiam Fridericum Thierschium in Gramm. Homer. p. 540. fuisse dixit. Ita etiara hiuc nihil testimoni peti po- tent. Quod autem Metopus apud Stobaeum I. 64. p. 7, 48. dixisse fer(ur: Ta di udea avzag xcd xa (.itQea ovtwg xd Tig aOQrjoaTW, quern adtulit Uermannus p. 178., id, si vera scriptura est — nam volgo legebatur ovziog av Tig a^QrjOaTio, Gaisfordius autem ex Cod. A., qui habet : ovTtag xai Tig ad ()i]odTa) , id, quod supra posui, restituit — nos non debet morari. Docuit enim ipse Hartungius p. 314 sqq. illud xd a Doriensibus aliquanto aliter usurpatum esse atque AtJicorum av. Quod autem ab Hermanno adlati sunt, Maximus Tyrius dm. VII. c. 7. p. 116. ed. Ileisk. xav touto Tig vf-iojv TO Tiaiyog ^t]XtoodTto , et Tzefzes ad Lycophr. v. 424. ov de ei tovio /tieya yqdcpeig, xav keys otl knexTaoei lAz- Ttxfj (liya TOVTO yQacfSTai., nemo contendet hos scriptores quidquam posse auctoritatis habere, si antiquam Graecae 104 a J'. linguae consuetudliiein ex|>lorare velimus. Seel sunt Laec etiam alius g-eneris, ut infra in partlculis y.av videbimus. Neque ego credo iafiaitivuni si quando pro imperafivo posifus esse "videatur, bene consociari posse cum particula av. Nam nemo negabil rectisstime nunc edi apud Herodotum lib. III. cap. 155. ^Eyovicov ds firjze oi tiqoxeqol ^irjdsv Twv a^ivvovvitov , (.irjze ovxol, nKrjv syxeiQidUov tovto ds eav syciv., quo iu loco olini legebatur: tovto ds txv Sic jgitur existunio recte a Devario exemptuan esse im- perativum ex eorum numero modoruni, qui 'cum particula ftv coniungi possent, jjlaneque cum Carolo Reisigio facio, qui iiegavit istam loquendi consuetudinem umquam a Graecis receptam fuisse, de qua dubitanter qnidem G. Ilermannus dixit, audacius vero adseveravit nuper Ad, Harfungius, Recte Devarius p. 27., «t expiicaret usum parliculae av cum optalivo coninnctae, profectns est ab optativo modo, quando i)er se staret. Sed debebat lamen primam vim ac potestatem optativi ita declarare, ut eadem etiam turn agnosci posset, si cum «i/ particula ille modus esset compo- situs. Optativus enim modus per se non tam optationis vim in se contiuet, quam cogitationis omnino, unde proficiscitur etiam omnis optatio. Si igitur dixit yerbi caussa Tlieognis V. 1151 sqq. : ^AlXa fioi tcrj ^riv anb icoy oli'yoiv, fiij^ly f/oyii y.ax'jv.y hoc, si primam locutlonis originera spectamus, nihil est nisi: Sed cogito milii viocre de parvls , (juom nihil mall Imheam. Si enim dicis: Sed 7nlhl concessum sit vlvere etc., hoc dicis: Mllii ita anlmo rem conformo , ttt me sic vlvere cogilem etc, Hinc etiam optationis ralio profecta est. Nam quod optamus, debebimus cogitatione ante concepisse. Si nunc accedit ad Lunc imaginandi modum particula av , mauet quidem iste proprius optativi usus, ut aliqnid cogites, at ita tameu cogitatio non iam per se ponitur, verum revocatur ad i2)sam veritatem, quam fore concedimus, sed condicione aliqua, quod declaratur per i)ar(iculam av, quae significat, si res essel. Adiecta igitur ad optativum ista particula hoc dicitur: nos rem ita auimo cogitare, si quando fiat, hoc est, rem, si fiat, ita fieri oportere, ex cogitatione quidem nostra. Hinc etiam illud apparebit, non satis caute et Devarium et alios grammaticos in exjilicanda vi ac potestate av par- ticulae ad optativum adposifae Graeco verbo dvvaaOai aut Latino \iossG usos esse. Si enim scripsit Aristoteles in 105 Ethicls Nicomach. lib. III. cap. 3. §. 12. ^£av Ss dwarov cfcuvr^rai, eyxeiQovGi TiQavTeiv* dvvcixa di, a di.^ i)jinov yivoLTO av.^ hoc Laline sic vertendum erit: dvvazce swnf, (juae f)er nos aliqiia condicione fiant, ant: f/tf«e 'per nos fiant, si res ita evenlut, non iifi vertit Devarius simpliciter: quae per nos fieri possunt. Nam illud, quod, si res eveniat, per nos fiat, sane potest fieri per nos, sed tamen alia ratione enuntiata res est. Qua de re recta explicavit Car. lleisig-ius j). 139 sq. Hinc denique etiara illud intellegi poterif, quod Deva- rius per istam dicendi formam non solum quod fieri x>ossit, sed etiam quod deceat fieri aut quod fieri velimus signi- ficari dixit p. 27 sqq. Si enim indicatur aliquid, si res ita ferat, cogitari fieri, haec cog^itatio et ad vo- liintatem et ad probabilitatem aut ad id, quod omnino con- sentaneum sit ut fiat, revocari poterit, ut in omnibus locis res quidem eodem prorsus modo enuntietur, sed, si aliis verbis aut alia ling-ua istam sententiam reddere velimus, modo hoc, modo alio modo interpretanda esse videatur. Sic iu illo Aristopbanis loco, quo usus est Devarius p. 28., ex Pluti V. 94 sqq., ubi Chremjlus ex Plufo quaerit: €QS, rt ovy; el TTcdiy icya^Xexpiitag uansQ y.al tiqo xovy (f evyois ccy ^(^ij tovs 7ioyt]QOvs ; respondet Piutus: quo loco Cliremylus non quaerit ex Plufo, velitne boc facere Piutus, sed faciatne, si res ferat, illud, quod ita demum ad voluntatem Pluti pertinet, quod non faciat boc, si nolit. Itacjue putatur av etiam voluntatem declarare. Sic etiam in iis verbis, quae adiiciuntur in illo loco, CLre- mjlus interrogat: 'Slg zovg dixalovg cT ay ^aSt^oig; hoc est : Accedasne ad lustos , non : Velisne accedere ad lu- slos. Neque enim de voluntate, sed de facto quaeritur. Sic etiam exi)licanda res est, si quando av ita usur- patum est, ut id eo sig-nificari videatur, quod fieri ojjorteat, non solum in temporibus praeterilis, ut in illo loco, quern liabet Devarius p. 28. ex Isocralis Archidamo §. 32. ed. Bekk. p. 122. ed. H. StepL. dixalcog av i§ aTcaat]g rfjg ol~ ytovf.iivrjq vTieQ(jt)QLodr]Oav.^ sed etiam in oplativo praeseu- tis, ut iu illo Homeri loco ex llludos lib. II. v. 250 sq. T(i) ovx (ty padiXyiag ciya arojit e;^(j)y uyoQtvoig, xai a8v rig ay ly T«/ft fxtj nsQKaSvvos fxridb ^£fxyioir]()rig (xoXoi roy aisl (f SQOva ly ^fiTy fxoiQ (ctsXsvToy vnyoy; Nam ibi quoque oi)tatio eo proditur, quod quaeritur quo modo id, quod cupitur, fiat, si fiat. Postremo ii quoque loci, ubi in concedendo utimur ista loquendi ratione, eodem modo interi>retandi sunt, quos tra- ctavit Devarius p. 29., veluti in Aiace Sopboclis y. 87 sq., ubi dicit Minerva: Ziya yvy iaitog y.ul (xiy (og xugeTg (/(^y.y cui reddit Ulixes: Meyotfi ay ' i]&eXoy ay ixtog oiy jvy^uy., ubi Loc dicitur: Maneam ecjiiUJenii si id fiat, non quidem: Manere possum, nec: Manere debeo, nec: Manere volo. Sic etiam in Aristopbanis Eqiiitihus v. 40. Demostbenes se velle, quod quaeritur, dicere significat Lis verbis; AiyoifjL ay ri^t] , quod nQn est: ^ovlof-iai Xeyeiv, ut interpretatus est Deva- rius, nec idem, quod: duvafiai Xeyeiv, sed dicitur Loc: Dlcam iaiii,' s\ id fiat,, quo significamus prope uos abesse 108 a V. ab eo, lit dicamiis, si qulilem fiat aiit fieri possif, afqiie sic etiam voluntas nostra prodidir, setl tamen noii acleo aperle. Eodera modo res se Labet, si parliciila av cum indica- tive aoristi ant imperfecti aut pliistpianiperfecti coniiincta leg^itur, de (xwi''"^ locis recte explicavit Devarius p. 30. Quamquam in sing'iilis interpretandis locis i)aullo ping'uius rem tractavit, nt quod in Isocrafis Panegyrko §. 75. ed. Bekk. p. 3 55. ed. H. Stepb. verba: wv ovdiv av trcQa- ^avy si f.u] no?^v Tfjv q)voiv diiivsyxav, iuterpretatus est Latiue: f/Hontwi nihil efficere poinissent, quod erat veiten- dum: quonim nihil effecissent aut efficerent, Sed Laec ex iis, quae et ipse Devarius disputavit et nos adbuc adnotavi- mus, nnus quisque facile corriget ipse. Diflicilior quaestio est, quam quoniam Devarius boc loco attigit, bic exponendam arbitror, num possit particula av cum indicativis temporum eorum, quae absolnta dicuntur, j)raesentis, perfecli , futuri componi. Quo de usn universe quom Devarius x>- 30, praefracte denegavisset, tamen p. 32. concessit aliquid de future, ut in sing-nlari tantum modo ennntiatienis condicione future av parliculam concederet. Sed ista tamen condicio, qua Devarius future concessit av parliculam, eius modi est, ut mibi a reliquo usu particulae 6ei>arari i)osse nen videatur. Quam ob rem turn demum de illis locis dicemns, postquam de omni bac doctrina ex- posuerimus. Atque ut ingenue fatear, quae mea de usu particulae civ in temporibus absolutis oi)inie sit, nen credo ego a Graecis scriptoribus, excepte fortasse Homere et quibusdam singularis alicuius dialecti auctoribus, particulam av cum in- dicative futuri aut praesenlis revera constructam esse, ut eos locos, qui buc facere videantur, aut, quom cerrupli legautur, emendandos aut, si dejiravati nou siut, aliter explicandos existumem. Ac primum quidem dicam de praesenti tempore. Ve- feres quidem grammatici negaverunt x>osse cum boc et cum future particulam av coniungi , conf. scrix)tor De syntaxi in I. Bekkeri Anecdot. vol. I. p. 126. ovv vTtaQyovtwv XQovcov, ivsatioTog, naQaxaxLytoVf naQaxsLf-ievov, xal vrceq- avvTcXixoVj aoQioTOv, (.leXXovToq^ evegtwtl stal naQaxei- lievtj} xal f.iiXXovTi ov ovvxaooezaL [o avvdsoiiog av,], %oig i^dvzoL TQLoi Tolg Xomoig naQa naoi rolg oocpdlg evQiGASiau et Apolleuius T^c, syntaxi lib. III. cap. 6. p. 204 sq., qui aj^erte ipse quoque loquitur: evdev TtQOGtQyezaL [o av Gvvdsaf.iog] rolg dvvaf-iivoig rrjv vXt]v avzou naQa^ de^aaO^aL* €yQaq)ov av, tyQaxpa av, lyey Qafpei 109 Itv* ov f^trjv TO) yQCiWio ?/ yQcupio xtL et quae G. Her- mannus De parlkiila dv lib. I. cap. 6. §. 16 sqq. ad Laec disputayit. Recte videliir de i)raeseiiti qiiidem tempore De- varius veteres auctores seciitiis esse. Recenliores fere g-ram- / niatici aut diibitaveriint de hoc usu aiit etiain adfirmaruuf. Quamquam Deque idonea argumenta adtuleriint, cur sic dici posse videretur, neqiie eis testimoniis rem confirmaverunt, quae pro integiis Laberi possenf. Corrui^tos eiiim plerosque locos adbibuerunt aut eos, qui qiiamvis integri esse videren- ■ tur, Luc Don pertinerent. Ratio autem, quam ob rem coniungi cum indicativo praesentis possit ijarticula «V, miLi Don videtur reddi uUa l)osse. Nam quoin ille modus hoc diceret, aliquid revera esse, per av particulam autem significaretur illud, quo par- ticula pertineret, revera non esse, sed esse tantum, si esset, miLi videntur Laec tam diversa couiungi non potuisse. Quod enim esse dicitur, una non poterit dici Don esse. Id adeo verum est, ut nullo modo videatur in disceptationem posse vocari. Quare yerbum non addam aiDi)lius. Loci autem, quos, ut Lane per se non admodum proba- bilem doctrinam firmarent, adtulerunt grammatici, aut aperte falsi aut dubii sunt. Ac permultos Luius modi locos iam ipse G. Hermannus, qui quidem de ipso usu non praefracte negavit, sustulit, itaque de Homeri locis, qui Luc erant vo- ca(i, disi)utavit, ut ne Lis quidem quisquam uti posse videa- tur, ut 2)articulae av indicativum praesentis vindicet. Con- ferun(ur, quae vir eg^regius disputavit 1. c. p. 39 sqq. Sed l>ostquam de locis Homericis denegavit Hermannus, iam quaedam exempla adtulit, in quibus ei ita dici potuisse vi- deretur , ut particula civ cum indicativo praesentis com- poneretur. Quem primum adposuit locum AristopLanis ex Achar- iiensihus v. 873. ed. Dind., ibi Dicaeopolidi dicenti: ^Sl /ccTq^, Tcollixoipaye BomiCSioVi rC if^Qeig; Boeotus reddit, ut Aldus edidit: Off tax av ccyK&cc PoiMtoTg KTiXcSg, OQiyavov, yXa/at, xpicc&coSy dQvaXU^ag xti. At neque defendit Aldi scripturam librorum auctoritas — ex opfumo enim libro Ravennate alioque Parisino Reg^. 2712. enotatum est iozlp pro Aldi eoz^ av — neque ut totus romparatus est locus, ullo modo fert sententia. Nam quod Hermannus verti voluit: Was es etwa Guies in Bbotien gihtf id potius ita dicendum erat, ut av ad oaa, non ad verbum pertineret, praeterquam quod omnino av cum indicafivo prae- sentis, ut supra explicavimus , non videtur coniungi posse, puod autem Hermannus delude adtulit Xenophontis locum, qui leg-itur in Symposia cap. 4. §. 37. ^Eyd) ds ovtco /luv noXka l/w, /iio?ug cwzcc xai syco av avzdg evQiaxto.^ is locus, etiam si yera est seriptura, ueque illud av ex se- quent! avTog per quandam diTtoyQacpLav natum, tamen dupliciter hue non pertinet. Neque enim evQioxto indica- tivus est, sed coniunctivns, quocum particulam av sic ab Attico scriptore componi non posse nemo negat, neque, si Tel maxume indicativus esset EVQLOy.io ^ sic explicari posset locus, ut evQLGxco etiam ad particulam av ijertiueret. Est enim pulcLerrumus ille locus omnino ita conformandus : ^Eyio ds OVTCO /Ltiv noX?M eyio, cog /iiohg avzdy xal iyto av avTogy evQiGxco • ojiicog de nsQieozL /uoi aal eod^LoviL axQ^ Tov iLirj Tieiv/jv a(pix£G&ai xai nivovxt f^iexQL tov /arj diip^v xal djiKpievvvoO^at, aioze t§0) f.iev fur^Siv f-iaXXov liaXXiov TOVTOV tov nlovaiMrdzov ()iyovv xzL, ut hoc dicatur: Ego vero tarn mtilta possideo, ut vix ea, etiam cum soliis, inveniam, tamen ahunde mihi est, ut, cum edam, eo perveniamf usque dum desinam esurire etc. Sic enim dictum est per qiiandam breviloquentiam , iit verba : xal iydt av avtog^ per se starent, quod ego Latinis verbis: etiam cum solus y imitatus sum. Sic enim locutus ipse M. Tullius est in accusat. lib. IV. cap. 24. §. 53. Avertere alKjuid de publico quam ohscurissume per magistratum solehant: etiam qtiom aliquid a privato nonnunquam, occulte avferebant etc. ut rectissume locum coustituit Madvigius ex libris optumis. Est enim ad verba : etiam cum alifjuid a privato nonnunqua/m, obscura cogitatione aliquid ex reliqua oratione adsumendum, quo compleatur oratio. Sic igitur verba: yMl kyto av aviog, a reliquis verbis separanda sunt, ut per se coustent, non uti av idem sit, quod Lalinum quom, sed dicitur Loc: etiam ego fortasse sohis, nempe hoc faciens, ut mihi soli quaerendum sit, ut aut exwv aut f-cQiGidov ant tovto teoiwv aut etiam TVXtov supplendum sit. Sic videtur G. Hermannus ipse quoque accepisse hunc locum, cum ita dixerit explicandam rem esse: wg (.lolig avid xal u eyto aviog tr]zol7]v ev- QLGXiO, nisi quod ii)se ascripsit haec: Numquid enim aliud est illud Soplioclis: eiia tivq av ov naQrjv , el quae plunima similia supra commemoravimus? et quod omnino eo loco commemoravit hunc locum, ubi ipsas verborum constructiones Yoluit adferre. Haec autem nullo modo i)otest Laberi ora- tionis constructio. Etenim videtur Sophoclis locus dissiuilis Ill esse, lit infra videbimus ad p. 31., iiec hoc loco, ut nos ex- plicandum locum docuimiis, unqiiam eo efficietur, id quod voluit Hartuiigius 1. 1. vol, 11. !>. 309., lit av cum indica- tivo constnictum pufemus. Id quo mag-is, quern ad inodum • intellegfenduin sit, perspiciatur, adferam similluniam Latinae linguae consuetudiuem, in qua eodem saepe modo aliquid dirimilur a reliqua constructione. Id non solum in voce i hand scio an, saepius factum est, ut ea ad singulare aliquod ver- bum pertineret neque coLaereret cum reliqua oratione, sed etiam in quadam parlicula Latina, de qua, quoniam maxume Luc facit, Loc loco exponam. Dico particulam forsitan, quae quom plerumque in sermone Latino coniungeretur cum coniunctivo, qua de re recte explicavit Car. Timotb. Zumptius ad M. Tullii Acciisat. lib. I. cap. 38. §. 98. vol. I. p. 176., tamen etiam ita coniuncta cum indicativo est, si ad singu- larem aliquam notionem efferendam adhiberetur, veluti in M. Tullii oratione, quae est pro Q, Ligario cap. 12. §. 38. dicitur: Longlorem oratlonem caussa forsitan postuJat, tua eerie natura hreviorem., ubi illud forsitan non tarn pertinet ad verbura postiilat — sic enim dicendum erat postulet — , sed adiectum post caussa est, ut banc elferret notionem, de facto ipso nihil tolleret. Sic ig-itur ille Xenojjhoutis locus nihil poterit eilicere. Quos autem praeterea duos locos ad- tulit Hartungius, quibus rem iirmaret, alterum Homeri ex Iliados lib. XIV, v. . 484 sq. T(p xat x4 rtg ivy^rai avr]Q yyonoy hi fAsyaooiavy tcQtjg akxztiQa lineaO^cii., alterum Strabonis lib. II. cap. 5. init. ed. Tauchn. Tlvcc de TQOTioVf ovx imoxoTtei. Tdy^a 6^ eTiLOxonet /iiiv av TLy do^ei 6* iv zoig /Lia^TjiLiaTiiadg leyof^ievoig xadccTiSQ 01 eTriytoQiOLty eos ipsos quoque nihil comprobare facile doceri potest. Ac de Homeri loco recte iam iudicavit G. Hermannus p. 40 sq. , qui quom in codice apud Clar- kium istud omissuin esset, idemque omitteret in explica- tione Eustathius p. 998, 41. (995, 15.), cod. autem Vrat. d. haberet Te pro recepto hoc scribendum esse statuit: Tw xaC xi Tig sv/sicci ccyrjQ xri, collato Iliados lib. IX. v. 159. Tovyexct xai ze ^Qorolai &iu)y fyS^icttog (mayKay, In Strabonis autem loco dubitari non potest, quin scriben- dum sit: T(xxa 6* eTTioxOTiel /tiiv av riy quom praecedant haec verba: rlva de tqotiov, ovx iuioxoTiei, praesertim quom ne illud quidem aptum sit, si quis scribat: taxa 6^ 113 3/ « V. tTllOitOTtdt f.i£P av tu Illud enim: Tcr/a (5' eTtiaxoTtu jiisv av Ti^ quoquo torseris oratiohem, quom dici omniuo turn etiam isto loco non potiiit. • Sed quom Hartungius ipse alios locos non adtulerif, reliquos autem, qui Luc vocati sunt, emeudandos duxerit, lam eos consideremus locos, quos G. Hermannus adtulit, lit in liberiore quidem constructione, in qua particula av non esset i>roprie cunl verbo constructa, earn particulaui locum habere doceret. Ac primum quidem commemoravit Thucydidem, qui lib. IV. cap. 63. ita scripsisset: To §V(^l~ Tiav T£ drj yvto/iiev neidoj.isvoi [.iev e/tiol ttoIiv e^nvzeg I'itaGTog ekevd^sQaVf a(p fjg cevTOXQccTOQEg orreg tov £v y.ai xaxcdg dQtovTa laov ccQSTrj afivvovf-isD^a • y]v ds a7TiOTi']GavT€g aXXoig VTraxovGco/iisv , oh tteqI too ti/lici)- Qijoaod^ai Tiva, alia zal ayav ei ivxoifiev, (^iloi fiev av Tolg ex^ioTog, 6idq)0Q0t ds olg ov xQ^y ^otx avdyxj]v yiyvofted^a,, quo in loco ipse quoque id probo, quod Her- luannus ex plurumis atque optumis libris receptum voluit yiyvofzed^a, pro quo quom volgo legeretur yiyvtofiisda, ple- rique critici reijosuerunt yiyvoi/iieda, quod miLi vix Ti- detur Lunc locum obtinere posse. Nam etiam si ad verba : ^iloi l^iev av Tolg ixOloioig cogitatione supplendum esset yiyvoLf^sd^a) tamen quom ultumo loco Tliucjdides verbum poneret, non potuit iam propter yerba xax dvdyxrjv dicere yiyvoijiied^a, quoniam omnia certissumo modo decla- randa erant : itaque jiene necessario scribere debuit in extrema enuntiatione yiyvojiieda, ut ad verba superiora ex hoc verbo optativus eiusdem verbi cogitatione adsumendus esset, quod rectissume explicavit G. Hermannus. Ouamquam illud non probo, quod vir doctissumiis verba: ov tteql tov TijttWQi]- oaod^al TLva, nimia diligentia ad uotionem: q)iloL yiyvo- ILied-a^ revoca^it. Est enim Laec liberior loquendi consuetndo Graecis satis recepta nec adeo difficilis, ut, ubi verbum ix)suiii adiectum in eius modi locis non sit, commune agendi ver- bum ex reliqua oratione supj^leatur, quibus in locis nos quidem fere consuevimus impersonalifer loqui. Itaque hoc dicit Thucydides: Qiiom vero repudiaia hue oratione uliis adsentiamiir f non dc nlciscendo quoqnam mjemiis, sed si vcl maxiime 7ioc coniingut nolis, amici forsitan inimicissumis, dis- cordes autem, qidhus par non est, necessario cvadimiis (sumus), qua in interjirefatione ad verba: amici forsitan inimicissumis, ex indicativo sequentis verbi coniunclivus petendus est eodem modo, quo in Graecis verbis oi)talivus ex indicative. Nemo autem hunc locum poterit pro testimouio adferre, ut doceat av particulam cum indicativo constructam esse. 113 Sic etiam de reliquis locis statiiendnm est, qui aut coirupti "videaiitiir esse aut eius modi, iit nihil omnino probent, qiialis est ille, quern G. Hermaiiuus eodem loco adtulit Demostheiiis ex orat. Olyntliiuca prima §. 21. ed. Bekk. j), l5, 8. ed. Reisk. OuT£ yccQ cog doy.el y.al rprjoeie rig av /lu) gkotccov dxQt^iog^ auT()€7iLug, oud^ cog av xdlXioz^ ami^ la tiqcc- yf-iaza exoL., ad quae verba ipse Laec adnotat: Vide ihi Schacfernm, cul displicet tyei, unlce prohaiur exot* Neuiri a codd. fides deest, Utriimvls ulterum ex se repeti cogitatlonG IJOStulat, Is igifur videtur existumavisse utrumvis et lyet et Ixf^L posse ferri hoc loco, ut si scribamus ex^i, locus sic constitueudus sit: pvd^ cog a7> xcclXiOT^ [^ZOi], auzi7) xa 7iQCiy(.iaza exEL^ si ^^o/, ovd^ [^Z^f], cog av xcxDuoc' aoTcT) ia TiQaypiaTa ty^ou Sed tamen quo minus adsentiar viro doctissumo i)ermuita me movent. Etenim neque f^y^oi neque fc^jft mag'nam Labet a libris auctoritatem. Praeterquam enim quod unus tantum alterve liber tyoL aut tyeL liabere fertur in Appuratu critico vol. I. p. 213. ed. ScLaef., omnes Bekkeri libri, qui optumi sunt, exLibent i'yf]f quod est etiam in Cod. Aug', tertio, qui solus I'x&L habere clicitur, ab altera manu : ut unus tantummodo liber lyoi Labeat, quod dubitari Bon ])otest quin natum sit ex correctione, ceteri omnes con- spirent in scripturam quae milii unice vera esse scri- ptura videtur. Ouod quo melius intellegatur, totum locum liic adponam. Leguntur enim ibi Laec: ^L-l^wv de evdv- (.ii^dT^vai aal XoyiGaaOaL ja nQayiiaxa, iv ctj xa^e.0T7]i{£ vvvl, za QjiXiTtTzov* ovze yaq, djg Sonet 'acu (:fi](JEif. zig av fu) GxoTTCuv u'AQi^wg, evzQencog ovd^ cog av y.c(X?uoz^ avzco za naQovz^ tyrj' oI't"* av e^r^veyxs tov TCoXej-iov naze zovzov ixciiwg, el 7iol^{.ieLv (prjdrj dei^GCLv avzov, a?//! cog initov arravia zoze rjlniCe za TiQayiLiaza aval- Qi'lGEGOaL , 2hanis Eqult. v. 1131. et Aclmrnens. 873., quos locos modo vidimus cum libris optumis aliter constituen- dos esse , existumo falsum esse , quod sine libris utrobique (XQ^ pro av scribendum putaverit. Illud autem: Tig av av- T(jov GOcpog ioTL , in illo loco Platonis cum ferri omnino lion potest, turn quod sequitur statim: }{al Tig oUxai (.lev, toTL o^v. Nam eodem modo utroque loco interrogatio instituenda erat. Quod autem H. G. ScLaeferus ad Greg-or. Corinth, p. 44. et saei^ius ad Soi>Loclem, ut ad Oed. Reg. t. 523. ad Oed. Colon, v. 965. et v. 1076. et in Addendis ad Oed. Reg. v. 139. docuerat, av interdum ita ad adverbium T«7« adiectum esse, ut ea verba j)er se stare viderentur, iieque i)ertineref particula av ad verbum, id recte improbavit G. Hermannus neg-avitque umquam Graecos ita locutos esse, ut ad hoc Tax indicativum praesenlis temporis adiicerent. Plalonis enim locos de Phaedro p. 256. B. C. et p. 265. C. ed. H. Stepli. nihil probare, ia quibus cum participio istud Tax compositum esset. In illo autem Aristophanis loco ex Vespis v. 280 sq. TTOV, (/? rj^icig Silver l^ccTzuTMy, liyoiv y.cu (f i).aOrivaiog rjy y.cii tciv Zafiu) nocoTog y.ajEiTtoi^ 6ia TOVT oJuvrjO-sig, eiz I'acog y.siTcct nvQerrcoy. apparet ab inchoata structura orationis discessisse i)oetam, quom intulit: ftr' i'dojg y.HTca nvqiinov.y ut istud av non pertineret usque ad verba: ysiTai ftVQeX- Tcov, et plene sic diceretur, uti sig'nificavit iam G. Herman- nus: Tax av odvvi]OEiq, yai eha Yocog aeiT'ca nvQttTcov, ut is quoque locus de indicativo nihil probet. In Andocidis vero oratione, quae est de mysierlis, §. 117. ed. Bekk. p. l5. ed. H. Steph. Qiiqe dt) Toivvv , u avdQsg, T&xa yaQ av 116 a v> auT() [iovXcGd^E TcvOioOai^ b dt KaXllag tI [iovXofiEvog etid^f] T/]v ix£Zi]Qiav, etsi av ante avitov ex diTzoyQacpla natiim esse i)otuit idcfue omissum est in uno Bekkeri libro, tamen nou dubito ([nin vere G, Hermauniis scribendum con- iecerit ^ovIoigOs pro (^ovXeoOe. Nulla enim caussa iu- veniri potest, cur Audocides Loc loco, etiam si posset i>er regiilas grammaticae Graecae dicere : Tct/a yaQ av auzo PovXeode nvdioO^ai, Hiuod e(xuidem praefracte fieri potuisse iiego, non maluerit dicere: Taxa yccQ ap avid povkoioOa TivdlodaL, (xuem ad modum eius modi sententiam fere sem- per Graeci elocuti sunt. Ne quis denique oppouat nobis Aristojihauis versiim de Pace 1028., ubi libri Kavennas et Venetus sane habent: Snod* av xQewv ion tov oocpfj axe*, alii aiitem libri: brtooa XQf.cov iozi aut ottog^ eGZi "/Qecbv 3(Te>^ eum locum eliam aliis de caussis iure corr«p(um pro- iiuntiavit ipse Hermannus j). 44 sq., ut ne is quidem quid- quam in re incerta j>robare j)0ssit. Hi fere sunt loci, qui cum aliqua certe probabilitatis specie opponi nostrae doctriuae possint, omnes illi quidem ita comparati, ut, si quis a praeiudicala opinione liber sit, in iis iiumquam x^ossit agnoscere istam constructionem in- dicativi temporis i)raesentis cum particula av. Nam qui praeterea adlati loci sunt, quom eos aperte corruptos esse etiam libri arguant, multo minus uostram sentenliam confu- tare possunt, quales, ut Los quoque adtingam, sunt Aristo- pbanis in Niihihiis v. 395., ubi recte nunc ex libris et oi>tu- mis et x>lurumis editum est : "AXk^ 6 'xsqcivvbg nodey ecu (f EQETCiv Xu/littcop tivqi, zovto ^iScc^ov. cjuom Brunckius ex uno alterove libro edidisset: nnOev av cpiQeiaL xtL, et in Thesmophoriazusis y. 99., ubi recte editum est nunc ex libris : Recteque G. Hermannus, qui j). 38 sq. lios locos breviter commemoravit , censuit etiam Andocidi De ])ucg cum Luce- daemoniis §. 24. ed. Bekk. p. 26. ed. H. Stepb. reddendum esse: Tl ovv eozlv vttoXoltiov TteQi ozov del [iovXevs- od^aL, ycal neqi o)v av i]{-iag ^ylqyuoi uQOoyalovvzai; Sed non est ox)erae j^retium bas volg-arium editionum cor- ruptelas commemorare, in quibus bodie nemo facile baesi- tabit. Nam quem locum Platonis ex Conmvio j). 221. E. ed. H. Stepb. bic commemorat Hartungius , eum ix>se iam recte ab illis locis separari voluit, in quibus av cum in- dicativo praCfSentis temporis constructum esset. Nam ibi baec ■31 a v> 117 verba Iiabenhir: Toiavta y.ai dvof^iaxct xai Qi'if-iara i'^co- S-Gv TCSQLaf.iTrJ.yovT at 2azvQov av Tiva v(3qlocov doQav, iibi etsi cod. Clarkianus aliiqiie sex libri omitlunt I'lv , recte tamen critici particulam tutati sunt iiireque exjflicavit Stall- baumiiis ita hunc locum: oV« av eu] ^axvQOV Tig v^ql- OTOV SoQav, Etenim Latini forsUan eodem prorsus modo Lie compouerent cum indicativo. De usu autem particulae iav, si quando ea cum indicativo temporis praesentis compo- sita esse videatur, infra dicendi locus erit ad p. 68. Sequitur, ut de iis locis dicamus, in quibus particula av cum indicativo perfecti composita esse videatur, qui et pauci sunt et ipsi quoque, ut facile doceri potest, corrupti. lure enim G. Herniannus adnotavit j), 47. in eo loco, quern Hesiodi adtulenint ex Stobaei Sermon, 11. 14. ^'Ef,if.ioQi TQi Tif.u]g, og x {/h/lioqs ysnovos ia{>Xov., in ipsis Hesiodi libris Oper, et dier. v. 345. recte i(a scripta haec verba esse : og % efti^LOQa yehovog ^ai^Xov, atque apud Dionjsium Halicarn. de pmeGipids historlcis p. 786, 14. ei (5* vitSQeidev ev Tovzoig, £(p olg (.LaXLOt" av eveonov- da^e, Trig ts oufmlox^g tcov cpcov7]ivzojv yQafifidzcov xze. sine controversia av particulam post (.idXiGza eiiciendam esse. Neque enim ratio excogitari ulla potest, qua illud av in perfecto explicari x>ossit, neque ceteri loci, qui olim Luc vocati sunt, quidquara probant. Nam etiam ajiud Derao- sthenem Be corona §. 49. ed. Bekk. p. 242, 9. ed. Reisk. recte ab Imm. Bekkero ex libris optumis ac jjlurumis editum nunc est: y.al did Tovg noXXovg Tovzovg y.al Tovg dvOi- oiaf-Uvovg Toig vfiSTeQoig povlsv{.iaoiv vfiEig eoit ooiot xal I'fijiiiodoL, BTEfl did ys vudg avTOvg Tcdlat av aTCO^ XwXeits,, ubi perpauci iique deteriores libri: TidXai av dTtoXt'j?MT£, legunt. cf. G. Herniannus 1. 1 p. 50., qui non iniuria ne scboliastae quidem Aristidis Tom. H. ]). 143. £iXi]cp£v av relinqui voluit, sed i)ro eo elXi]fpcL av repo- neudum existumavit. His disputatis spero, sicubi uno alterove loco i)raeterea particula av cum indicativo temporis praesentis ant perfecti constructa esse videatur, id nihil dubitationis cuiquam adlatu- rum esse. Guam ob rem iam accedo ad illud tempus, quod restat tertium, de quo aliquanto dilhcilius est diiudicare. Nam quom veteres grammatici, quos supra commemo- ravimus, negavissent indicativo futuri temporis concedi posse ay particulam, eorumque doctriuam etiam intellegentissumus iudex, Lucianus, comprobasset, qui in Pseudosophlsla §. 2, inter apertos soloecismos hunc adtulit; ^vv^Oio dvy tirceQ 118 a V. d^eh]GeiC(g., tamen exsliterunt noii pauci g'rammatici, qui (jiiom in Homericis potissiimiim carniinibus indicalivum futari saepe numero cum particula av aut xfV, quae eius vice fungeretur, constructum invenissenl, etiam ceteris scriptoribus Graecis usum eundem vindicandum ceiiserent. De prioribus adfulit H. G. Sebaeferus ad Gregorium CorintLium p. 66. Marklandum ad Eiiripidis Iphigeniani Taur, v. 894. Brunckium ad Tiieognid. v. 1015. ad Sopboclis Philoct. v. 1089. ad Aristopbanis Niih. v. 465. 1157. Locellam ad Xenopbont. Epbes. p. 229. Heind. ad Platonis Phaedr. p. 268. Qnibus addi posse Hermanims ait Coraem ad Isocr. p, 135. et Lobeckium ad Pbrjnicbum p. 733 sq., sed potissumum bic commemorandos esse Heiudoi'fiuni ad Platonis Phaedoiwm p. 22. Werferum in Actis Monac. I. p. 103. 248. 252. denique C. Reisigium de farticulu cii^ p. 99 sqq. Praeter bos nunc memorandus est Hartungius, qui vol. II. p. 282 sqq. de bac re explicavit, et ii)se HerinanDus 1. 1. p. 28 sqq. Ac de Homero quidem ita dixit G. Hermannus, omnia explicans expedite, j). 28. 29., «t de boc quidem dubitan- dum non esse videatur. Nam apud eum et formae verbi ipsae non iam tarn accurate usuipari solebant, quam poste- riore tempore , et liberior etiam aliis in locis est particulae av vel potius >t£v usus, ut eius ora(io ad certam Atticorum regulam revocari non possit. De ceteris scrii)toribns modeslius quidem, ut solet, vir eniditissumus ita adfirmavit, iit aliquam quidem certe par- ticulae av constructionem cum indicativo futuri temporis sta- tueret. Audacius vero nuper Hartungius conatus est futuro vindicare istam particulam. Oua re dicam de boc primum. Is jjostquam de Homero dixit, ideo reliquis quoque Graecis scriptoribus eum particulae av usiim vindicare voluit, quod, nisi ita sfatueremus, non baberent Graeci rationem ac viam, qua illud, quod per quandam condlcionem futuriim esset, significarent. Id quom per se magnum pondus babere mibi nou videlur, turn eo valet minus, quod si ipsi Graeci con- suetudiue loquendi repudiaruut istum usum Homericum, nos quidem eorum sermonem non jjossumus corrigere, sed ex- ]>licare potius simpliciler, quid isti dicere voluerint, non quid l)otuerint. Nihil igitur dicam de ista ratiocinatione. Exem- plis autem, quibus multis usus est ipse quoque Hartungius, ipse rem suam deteriorem eo fecit, quod in firmioribus quibusdam, quae magnani veri similitudiuem baberent, ad- tulit etiam ea, quae plane corrupta et conclamata esse vi- derentiir. 3/ a V. 119 Nam quern iirimum locum posuit Pindari Nem. carm. VII. V. 100. (68.), iu eo loco Boeckliius, quern laudavit Jam Her- mannus, rede existumaTit atiquid yitii iuesse in his verbis: jLiccx)cL)y ^€ rig ay tQsT, ft men /iitXog sQ/o^m ipoyior oaQor h^yentor , quod Pindari sermo iion ferret £()£i pro eQasi. Quam ob rem veri similluma est eius coniectura, qua scribendum censnit: l-iad^iov de Tig tQset xze, Ouidquid id est, illud certe ap- paret sanum locum won esse, ut eo in re admodum incerta nihil effici posse videatur. Minus idoneus testis est Aristo- phanes, quern excitavit Hartungius, quom in eius Avibiis V. 1314. in verbis his: TfJ/u d' ay noXvayoQa jccydE nokiv y.alu Jig uydQc^nojy ay. ut olim edebatur, non solum optumi libri Cod. Parisinus A. et Ravennas aliique multi av post avS^QtOTiwv omittant, id quod HartuDgius ipse quoque noluit defendere, verum etiam pro xaXei in. libris Parisiensibus duobus, uno Havniensi, quibus postea etiam accessit Laurentianus pint. XXXI. 16., totidem litteris scriptum sit xaXdl, ut reclissume nunc G. Din- dorfius ibi scripsisse videatur : Tayv d" av nokvayoqa zay nokiy xaXot Tig ay&QcoTicoy, De Euripidis Elecirae v. 480. post dicendum erit. Quod autem Hartungdus Euripidis Ion, v. 156. adtulit, miror. Et- enim ibi sine controversia nunc editum est ex libris (v. 160. ed. Hermann.): f,iaQ\p(x) a av ro^oig, (b Zriyog ytjQv^, OQVi&bjy yaiLKfrjXaig i(J/vy yr/C(oy., ut hoc quidem loco iam supersedere queamus. Quem deinde commemorat Thucydidem lib. I. cap. 140., ubi haec verba legerentnr: to yaQ ^Qccxo tovto naqav v/iicuv txei ti]v fte(Salajotv xal neiqav Tijg yvco!.Li]g, otg el ^vy%ojQriGeTS xccl ttXXo n (^ieTQov evdvg e7iLTa%ht]Oeod^£, log (fo^to xal TOVTo vuaxovoavTeg. aTciG^vQiodfievoL di oacpig av xaxa- OTt'iGexe avxolg arco tov loov vj.uv /iiaXlov nQOGcpsQS- odau, ibi quom volgo ederetur: xazaoz^Gi^TS ^ libri bene multi, ut ait Goellerus, habent xaTaOTi^Gaite , quod recte recepit I. Bekkerus, quamquam Poppo voluit soloece: (7«- cpeg av xaiaoxqoete^ scribere. Apparet igltur ne hunc qui- dem locum posse pro exemplo poui. Magis etiam mirum est, 120 cjuod alt Harttinglus apud Tliucydidem etiam lib. I. cai). 84, anteferendam esse scripluram navGeaOe alteri jiavGcxiGO^e. IVamque ibi Laec verba liabentur : Kal to ^QCidh nal fiiX- Xov, o (.lii-LcpovTai liiaXiGva ij^uup, ftrj alG^vvsGde* Gfiev- dovzeg yccQ GxolaixeQov av ixavGcaGd-e dice to anaQa- GxevoL hyxBLQelv aze*^ quibus in verbis tx^om alii libri babeant cri' 7xavGr^G0-£ ^ (jtiod eodem modo, ut siiperiore loco, ex av naiGaLGO'e corruptuin est, margo Stepli. autem av navGOLGd^E^ una ed. Vase. Labet: av navGEGS e, cfuod cjua sit auctoritate apparet. Recte I. Bekkerus ex libris et optumis et pluruinis ediclif : av navoaiGO^s* Apag-e igitur Imnc quofxue locum. In Platonis autem Pluiedone Part. II, vol. III. p. 11, 9. ed. Bekk. p. 61. C._ ed. Stepb. recte edidit Imm. Bekkerus; ^yednv ovv et, cov sych rjGO^r]iiiat, ovd^ OTTCOGTLOVV GOL h/.ojv uvai nELGETai^ ex libris et optumis et plurumis , idemqiie fecit G. Stallbaumius, quos sine controversia omnes postea secuti sunt. Illud enim, quod H.~ Stepbanus olim volg-averaf : onwGTtovv av GOi, omni auctoritate caret, ut etiam hie locus summo iure ere- ptus Ilartungio sit. Ouem ille praeterea adiulit DinarcLum contra Demo- sthenem §. 109. ed. Bekk. p. 104. ed. H. Stepb. firj ovv ay/dBGi}s ahzov icXaiovzog aal 6(h)Qn/[i£voy * noXv yaQ av di'^aiOTSQov ilsijGEze zrjv %toQavy )]v ovzog nadiGzqGLV eig zovg xivduvovg zoiauza TLQazzcov xze. , in eo loco, quoniam Dinarclii quidem uon babemus nisi receutiores libros, Labent sane libri omnes eXej^GSTe, sed qnis non videt verum esse, quod I. Bekkerus reposuit de coniectura sua: tXe/]GaLT€, qwod quern ad modiim in deterioribus libris pro- pter similitudinem pionuntlationis in illud corruptum sit, satis ostendunt, quos modo tractavimus, loci Tbucydidis. In Iso- cratis quidem Pannrjjirlco^ §. 214. ed. Bekk. p. 79. ed. H. Stepb. lllovog ya() ovzog o TCoXejiiog eiQf'jvt-jg yQcizzcov eGzi, ^ecoQia {.lev f^iaXXov GZQazeia nQOGeoi^twg , afi- cpoz^Qoig de Gv/.'CfeQOJV, >:al zol.g 't]GvyJav ayeiv (jOV?.o- fiEvoig xal zoig noXef.ie1v emO^vf-iovGLv. e^EGzat ya.Q av Tolg (.itv adscog za GCfizsQ^ avztov xaQuovGd-ai , zolg £x Twv alXoTQuov f.ieyaXovg nXovzovg yMzaxfr^oa- (Jdai'<, liber optumus Urbinas babet : el't] yciQ av zoig fiiv aSeojg xze. Itaque confecta res est. Neque ienim dubitari potest quin ex interpretatione ad verba : eYi] yaQ av, ascri- ptum fuerit: E^EGzai, quod quom ab imperilo librario pro ELI] reciperetur, ille tauieu av parliculam retinuit, eodem prorsus modo, quo supra p. 111. in Xenopboutis Jijrpcdltiojie Cyrl lib. I. cap. 4. 8. vidimus ortum esse loviuv avn 121 TLiicjcddis porro locum, (jiiem aJposiiit Harhinguis ex lib. II. cap. 80., facile intellegi potest hue non posse vocari. Ibi enim Iiaec oratio Iiabetur: Tod 6^ aoTov O^eQOvg ov noHuj vazeQov rovxcov ^^fiTTQaxiwrai xal Xdovsg (Sovlof-ievoL L4xaQvai'Lav nccaav xazaoiQapaGdai, aal ^^4i)?pcdcov aito- GTrjoat Tiei&ovGi ^ay.edaifiovlovg vcwiixov naQaoxevd- oaaO-ai ex T/]g §vf.iiiiayJdog y.al (mXhag xiXiovg n^ixpat eg lAitaQvaviav , Xiyovzeg otl rjv vavai xccl netiT) ajticc Itetb. ocpCjv yidtoGiv, ddvvdxtov oviiov '^vf^i^oridelv xC)v cmd ■DaXciGorig ]Axc(Qvdvo)v l)C(c)ltog av lAxaQvaviav Gydv- T£g yal ZccxvvO-ov xal KEcpaXXririag yQazrjGOVGL, aal 6 TCEQiTiXovg ovxeiL I'golto ^Ad-ipaioig ofioiog jcbqI IIsXo- novvr.Gov eXnlda (5' eivac xal Naimay^TOv Xct^i-lv,, c/mbus in verbis, ut et G. Hermanuus p. 32. rectissume statuit et sententia ipsa j^ene flag"i(at, nullo modo av particula coliaeret cum future )tQaTi]GOVGi , sed pertinet ad verba ()adlcog av l^xaQvavlav Gy^vxeg, ut cum ijarticipio, ut saepe alias, con- iuncta . particula sit. Susj^ensa enim sunt haec verba: Qct- ditog av IdnaQvaviav Gyovxeg, a condicione ilia: ddvvdxiov ovTcov ^vi^t^niid^ELV xtuv cmo d^aXdGGrjg ^4y.aQvdvcov., cxuacum illud nQaxrjGOVGL non coniunctum est, sed id demum i>endet ab Lac condicione: l)adlcog av lAyaQvaviav Gy/jvxsg, ut si Tliucydides voluisset singula copiosius exiilicare, ei dicendum fuerit: oxL — si ^A'AaQvavLav, oxl dduvaxoi tGovxat ^Vf^i- Poi]0-£Tv 01 dub ■d-a?idGG7]gL4xaQvdv€c, ()adi'cog av Gyoiev, yat xijg Zanvvd-ov y.al Keep aXXr^v lag yQanjoovGiv. Apparet ig-i- tur istud av tantum modo i>ropterea adiectum esse, ut eo sig-ni- ficaretur aliqua condicione facile occupari posse Acarnaniam. Ilia enim condicio contiuetur verbis : ddvvdzcov ovxcjv ^Vfi- poiiSeiv xvjv and d^aXaGG^^g t^aaQvdvcov* Istud autem, quod sequitur yQaz}]GOVGL, tantum abest, ut cum istis verbis ^adlcog av ir^yaQvaviqv cynvzeg, aptius cohaereat, ut apo- dosin efficiat ad actionem illam condicione aliqua adstrictani, quae prioribus istis verbis: (jadlcog av ^dxaQvaviav Gyov- declarata est. Id adeo clarum atque apertum est, ut ne disputando quidem potuerit obscurari. Oua re liunc quoque locum nullum liabebit Hartungins. In AescLinis autem ora- tione, quae est de falsa Icgailone, §. H. ed. Bekk. p. 29. ed. H. Stepb., ubt nunc baec verba leguntur: odsv rjyou^ fiai GacpEGidxovg jiiOL xovg )j')yovg eGCG&aL yal yvcoQi- f.iovg viLuv xal dtyaiovg, ivxevOev aQ^o/iiai, dm) xcov tceqi xijg stQrjvrjg Xoybiv yai xrjg aiQeGewg xrjg 7ZQ£G(^£tag' ouxco yaQ /iidliGxa xal fiie^iv/jGoiiiat nal dw/jGOf^ai sItteiv, xat vfiEig ita&rjGSGOC' y sane olim volg-o leg-ebatur: ooxo) yc(Q av f.idliaxa xal f^ienv/^GOfiai ycxe.^ sed av particulani 122 3/ a V. delevit Bekkerus cum librls sane oi^tumis quattiior, quibiis alius emendatus accedit, iit Lie quoque locus aJeo ma- gnam auctoritatem non habeat. Qui si integer esset ha- bereturque in libris ctv , ut delere nelles, tamen i)otius cum Hermanno ita interpretandus erat, iit verba: ovtoj yaQ av, condicionem per se efficere dicerentur, quam cum Hartungio de constructione aptiore fuluri temporis et particulae av co- g-itandum. Quamquam ne is quidem, etsi Hermanni rationem interpretandi verbis rejjudiarat, non potuit non eandem re- apse agnoscere. Explicavit enim sic: wenn icli es so ein- rlcJite, ut tamen futurum a condicione, quae contineretur av partieula, discriminaverit. Jit in hoc quidem loco nemo ipsam constructionem agnoscet. Restat unus testis Xeno- l)lion, cuius Disciplinam Cyri lib. VII. cai). 5. §. 21. Zeun. adfert Hartungius. Ibi Laec dicuntur Laberi verba: ozav Se xal ala^covzat '^fiiag evdov ovzag, nolv av ert f.iallov rj vvv axQsiOi eoovzai vno rov sxTrejiXrjx^ai. Sed quam- quam ex iis, quae disputavit Ern. Pojjpo ad lib. I. cai). 5. §. 2. p. 57., ubi: Noluimus^ inquit, Imnc rariorem loquendi usum e Xenoplionte expellere, quamvis 'per codices id fieri liceat.f apparet eius codices Loc quoque loco non constanter tueri av particulam, at ut ponamus esse in libris av par- ticulam nec expellendam esse, contra atque ego censeo, tamen ille locus numquam probabit constructam esse istam particulam cum indicativo futuri. Nam quem ad modum etiam in Latina oratione saepe in huius modi locis factum est, ita videtur Xenoplion Loc loco per quandam adtractionem eoovzai po- suisse, ut non ad antecedentia : nolv av £Ti f-iaXXov, ad quae debebat, respexerit, sed ad proxumum illud /J vvv* Vix enim est quod explicem eos grammaficos, qui ita Los locos interpungere soleant, uti Loc loco Poppo fecit, qui edidit: otav de xal aloS-covTai ^fiag evdov ovzag, noli av eti f^ialkov, rj vvv^ axQeloi eaovTai vnb zov ixTreuli]- X^^ai*, id non recte statuere. Est eiiim ita x>otius scribendus Lie locus : ozav de xal aYoO^tovzai rjiitag evdov ovzag, Ttolv av ezi (.LCtXXov rj vvv aXQsloi eoovzai, viro zov exTZSTilrj-' XO^C(i*f ut appareat sic fere XenopLonti animo obversatam esse Lane verborum structuram : Tiolv av ezL [.laXXov [eiev axQ^loi] i] vvv axQeioi eaovzai,- vno zov lnne- nXr^Xd-au His explicatis credo apparet ex duodecim illis locis, quos pro exem2)lis adtulit Hartungius primo loco , ut universum particulae av in indicativo futuri usum comprobaret, ne unum quidem locum ita comx)aratum esse, ut bona lide pro teste accipi possit. Nam in uno iilo Eleclrm Eurix>ideae versu 3/ « V* 123 480., de quo nondum disputavi, ai^ud G. Diudorfium editum video : ToiyccQ g4 rtoi ovQciviSai nt Lie quoque locus dubitatioui obnoxiiis esse videatiir. Quis igitur eius disputationi lidem Iiabebit? Sed videamus iam, quae de sing-ulis caussis adtulerit. Nam fortasse Lie latent testes validiores. Sic enim perg^it p. 283 sq. , ut dicat potissiimum in interrogationibus Lane particulam cum indicativo temporis futuri compositam esse. Ac primiim quidem notissumum istum locum opponit TLeocriti Idyll, XXVII. v. 38. ITccrQi yrjoKXict) jiya xeVy xiva [ivO-qv lyi'ifjo) ; quem locum miror a quoquam Luc vocari potuisse. Nam etsi TLeocritus ita incLoavit orationem, ut diceret; rlva aev, tamen ubi conclusit constructionem, omisit particulam dixitque simpliciter: TLva f-ivd^qv ivllpco, ut qui plenam orationem Labere velit, ei sic supi:)lenda sit: ziva xev hvioTioif-iL; %Lva [.ivd^ov ivilpio ; quod quamquam si plene dixisset jjoeta, molestum esset, tamen per rationem grammaticam necessario sic solvendum est. Eiusdera generis est ille locus DiuarcLi Adv. Demosth. §. 68. ed. Bekk. p. 98. ed. H. Stepb., quem deincei)S adtulit Hartungius, ubi Laec verba Labentur: Tl de ccv, zi^iufiev yccQ tavia, eccv xata to ipqcpiof^ia to ^?]^wod-avovg ccTiaiTfj nefixpag vfiag IdXe^avdQoq to xqvglov to xo/itiG&iv slg zi]p xcoqav vno tdQTiaXov , xal TiQog to) yeyevrjod^at ttjv Trjg ^ou?ifjg anocpaoiv Tovg naidag xaTanif.i\pi] TVQog r^f-iag Tohg vvv cog lavTov dvaxexofiiGfievovg, xal tovxiov a^ioi 7TVp0dv€O&ai Trjv a?.rjS^etav vficcg, TTQog d^etov, to avd()€g, Ti iQOVfiev; quo loco qnis demonstrare audebit -Graecos av cum futuro construxisse ? -Apparet enim ora- torem, quom ita incLoasset orationem: j^Y di av , quasi vellet aliquam condicionem per optativum eloqui, deinde interposilis i>ermnltis aliis verbis reliquisse incLoatam ora- tionis constructionem ac simpliciter i)errexisse, omissa ista condicionis significatione, quom veliementior adsurgeret oratio: nqog ^acovy to ciydQEg, tl sQovfiev; Hoc si TLeocrito licuit in oratione magis conclusa, licuit certe DinarcLo in Lis ora- tionis ainbagibus. Qui autem Lis locis docere velit, Graecos: TL av iQovf.i£v; in simplici constructione dicere potuisse, is eodem modo Latinis exemplis evincere poterit, Latinos di- xisse: Ejf'eci, ut venitf et quae sunt siiniUa. Non minus m a V, aufem debile et infinmim est illiicl (estimoni, quod Harhmgnis petiit ex Eurii)idis Baccliis v. 595. (v. 659. ed. P. Elmsl.)? iibi scriptum esse ait: Tl noT av ix tovtojv iQ€i ; Nam ibi P. Elmsleius lios versus ex optumis libris, quos miiltos consuluit, ita scriptos edidit: 'Slg /uoi <^o%eT (^Ijoysl y ovv aQ^vXr] dofiwv l'(J(o) refertque Brunckium ex uno cod. Paris. E., qui nitide qiii- dem, sed non accurate scriptus esset (vide eius praef. p. VII. ed. Lips.), scripsisse: tl tiot av ex vovxtov tQEi; Quod amplexus est Hartungins celato de origine liuius lectionis lectore. Sed recte iam P. Elmsleius iudicavit Brunckium — pace Tiri eruditissumi atque optume de nostris litteris meriti dicam — non j)otuisse in tantulti re magis errare. Nam et soloecam effecit oratiouem et in arte critica factitanda vehe- menter lapsus est, qiiom leve indicium unius libri non boni praeclarae optumorum librorum auctoritati anteposuit. Hoc vero loco quis iam aliquid volet probare? Ouem autem adiungit Hartungius locum Aristoi^banis Nvh, T. 464 sq. ed. Harm. ^AQa ye TOvi icy tyco not oxpo^ai ; in eo loco Suidas et cod. Venetus tabent: Z4Qa ys tout aQ iyco ttot oipOjiiaL, ceteri autem libri omnes : ye %0VT ccQ eyto rtox oipoitiaL; jiraeter unum codicem Reg. C., ex quo Brunckius particulam pro ccq pelivit, ut iam hoc quoque loco fatendnm esse videatur, Brunckium iu tantula re non potuisse magis errare. Nemo enim, quom G. Hermannus et G. Dindorlius nuper rectissume ediderint: ^Aqk ys TOUT tyto not liunc locum poterit adhibere, ut testetur Graecorura loqueudi consuetudinem. In illo autem loco, quem excitavit idem Hartungius ex Aescbinis oratione ea, quae est Adversus Ctcslfiliontem , §. 155. ed. Bekk. p. 75. ed. H. Steph. ri TCOT av eqeX; edidit Imm. Bekkerus: tl ixot aveqeX; nt ne is quidem ab omni dubitatione alienus esse videatur. Sed quom libri tamen omnes in eo loco exhibeant : xl tcot av £()£L ; id autem, quod Bekkerus edidit non sit profectum nisi ex correctione cuiusdam codicis, dicendum est paullo dili- g-entius de illo loco, qui injuria etiam G. Hermanno, qui tu- tatns est eo loco av x^^Hiculam, fraudi fuisse videtur. Quae 3/ a V* enim illi loco aJLibeu^a sit medicina, ipse indicat locus et jieiie clamat, si ex])licetur expedifiiis. Ibi enim omiiis oratio sic sese liabet : 7Vg yciQ ovx alyr'iGSiev ar^QCOTTog "ElXriv Tj aai Tiatdevd^eig elsvd-£Qtog, avai-ivrjod^elg Iv to} deavQ(i) exsivo ye, el (.n]dev txeQOv^ on xamrj noxe xf] i)iiiQq (.leXXovitJv toGueQ vvvl tcov XQayiodojv yiveodai, oz^ evvo/LieiTO {.idXlov /; TioXig xal pelcloGt, nQoaxd- Taig exQ^i^o , TCQpeXOcov 6 xrjQv'^ xal naQaairjoaf^ievog TovQ oQcpctvovg tov 01 TtaxlQeg 1)0 av tv Tfp Tioie/ncp le- TeXevvriKoxeg^ veavioxovg navoTcXicc itey.oG{.Li]f.ievovg, ixij- QVTxe TO HaXXiGTOv xrjQvy[.ia xal TTQOTQeriTLXLJTaTOv TiQog aQeTqv^ OTL Tovode xovg veavloxovg, tov ol naxsQeg exe- Xevxi]Gccv iv Ttu no/J/tio) ccvdQeg ayaOol yevof-ievoi, f^iiy,Qi> [.lev T>(^r]g 6 Sfjf.iog eTQeq)e, vvvl de xaOonXiGag Trjde ti] navoTcXia acpi?]Giv ayaO^fj xvyi] TQeTieGdai ertl Ta eav- Twv, xal xaXel elg nQoedQiav. Si Lis verbis peroratis orator sic pergit: Toze fiev Tavx exr^Qvxxev^ aX)^ ov vvv, aXXa TiaQaGxiiGaf-ievog tov Trjg oQfpavlag Tolg naiGLV OLTLOV tI Tiox^ civ eQel Tj XL cf diy'^exai; nemo non videt in Lis scribendum esse : tL tcox av eQLi T] tl g)d^sy^eTai» Comparatiir enim ad superiiis tempiis id, quod nunc ag^itur. Et dicitur Loc: Turn (iiiidem haec praeco yronimtlavit, at non mine, sed iihi produxerit hunc orbitails liheroriim aiictorem (fuid tandem rursus (vel vlcisshn) dlvet aiit qnid dumaljit^ Hoc in loco et omuis condicio per sese, etiam si ferri posset per reg-ulas grammaticae Graecae, inepta est, et ilia con- tentio, quae Lie inistituitur, ix>sa clamitat, restituendam esse particiilam at), cjuae quoties cum av particula ab imi)eritis librariis commutata esset, iam supra vidimus, ut Lie quoque testis sine ullk controversia remotus sit. Sequitur Isocratis locus ex EuagiKU §• 66. ed. Bekk. p. 202. ed. H. Stepli. nbi tamen Bekfeerus ex libris Urbinate et Vaticano edidit: Tlva yciQ evQ7]G0/iiev twv TOTe yevo^ievcov, el Tovg (.iv&ovg acpevxeg t/jv dXrjl}eiav cxoTiolf-ievy Toiavxa dLanenQayf-ie" vov^ y TLva togovxcov [lexa^oXtov iv xotg TTQCtyf-iaGLv ai- Tiov yeyev}]^iivov ; nt sane nesciamus, unde volgatae edi- tiones soloecismuin petiverint, quae Labent: xlva '^aQ av evQi'iGO^iev xxe, nisi forte voluerunt: Ttva ya.Q avevQi]- G0/A6V XX e., quamquam ne Loc quidem probo. Ai^ud Hero- dotum autem lib. III. cap. 104. etsi plerique libri Labent, ut adtulit locum Hartungius: 01 de drj ^Ivdol TQonc^ Toi- OVTO) xal tev^ei Toiavxi] xqewi-ievoL iXavvovot inl tov XQUGOv, XeXoyLG/iiiviog , bxtog ccv xavfidxcov twv -d^eQf-ioxd- Ttov eovxcov eGOvxai iv xij aqnayfi XTe., tamen liber San- croftianus aliusque codex pro verbis : oxiog dv xav/^dxiuv 126 TWJ^ -d^SQIiiOTCCTCOv lovttov, habcnt tantummodo : oftcog ccv~ 1C0V d^SQi-iotCiicov iovTCov^ ut istiid av dubitationi obnoxium sit. Neque poterit Herodoti sermo de commuiu loquendi con- siietudine in eius modi rebus testari oinnino. In Euripidis denigiie loco de Ipliigenia, quae est Tauris, v. 895 sqq. Ti'g ay ovv tkJ' av /) {heog ^ ^(^oios ^ anoQoy noQOV i^ayvaag, ^uoTy ToTy f.i6yoiy IdtQei'iSaiy (fccyei y.ciy.coy a/.lvOiy ; rectissume iam Aug. Seidlerus, cui accessit etiam Reisigius, l>raeceperat poetam referri voluisse ishid av non ad cpavsi, sed ad earn notionem, quae contineretur participio e^avvoag, ut hoc Toluerit poeta: Tig av ovv Ta(5' av i^avvoeicv yal dvoLv xoiv jLwvotv lAxQeidaLv cpavel xaxcov tytXvGLv; id autem concinniore oratione elocutus sit. Sed ne sic quidem ista condicio, quam Iiabet av particula, ut Laec verba scrijifa sunt, pertinebit ad verbum cpavel e'itlvGiv, sed dubitatur potissumum, num liaec perficiat. ILt ita demuin istud cpavel txXvGlv adiicitur. Nemo enim Graecus coniunctis verbis dicere poterat : cpavel av exkvoiv. , quod recte Lucianus rettulit in soloecismis. Postremo de elliptico quodam particulae av in indicative futuri usu dicit Hartungius, quern stabilire volt duobus ex- einplis, altero Euripidis de Andromacha v. 461 sq. , quern locum Hermannus tarn en ita sci iptum nuper edidit: Ov^^noTS 6idi\ua XaxTo tnaiviaco ^Qordiy ov(T fiixcpifxaiOQag xoQOvg mi., quern ad modum in libris et plurumis et vero optumis legi- tur, quom soli libri Paris. E. Flor. 2. oude nox av dldofia exhibeant, quod recte Hermannus ex nie'tlica correctione ortum esse dixit. Alterum exemplum petivit liartuug-ius ab eodem Euripide ex Heraclidis v. 768 sqq. , quo in loco ipse scribendum duxit : Zevg fxOL ^v^u/na/og, ou ya7(xiy riOGoyy oviog ay Ix y Ifxov (favEiicit.y sed quom omnes interpretes corruptum liunc locum esse con- clamaverint necdum eo eius emendatio perducta esse videatur, ut certi aliquid de eo loco statui possit, omnino testimonium praestare non potest, praesertim quom Hartungius ij^se ad- notaverit libros habere: rjoGov ovi' ifiov cpavovviai. Haec sunt ilia testimonia, quae de singulis caussis, in 127 (Xiiibus av particiila coiicedenda esset futuro, acltiilit Hartungius. Apparet autem ex decern testibus ne unum cxuidem integrum atque incorriiptum videri, ut sane mirandum non sit, si cxuis i^raecepto Hartiiugii diffidat. Si autem alios locos ia- tegros ille fortasse adferre potuit, id enim videtur p. 284, indicare, cur adtulit corruptos potius quam integros? Sed misso Hartungio iam de Hermaniio videamus, qui quidein, ut supra diximus, non prorsus alienuia se esse ab eadem sententia professus est, sed plerosque tamen locos, in quibus jjartieula «j/.cum indicatiro futuri consociata esset, ita explicandos esse existumavit , ut av particula non per- tineret ad futurum, sed ad aliquam singularem eius enuntiati notionem, quae quom partem enuntiationis per se constantein efficere videretar, condicionaliter adiecta av particula efFer- retur. Paucos tamen locos et ipse sic interpretandos esse putayit, ut in iis revera av partjculam cum indicative tem- poris futuri constructam esse diceret. Sed exemplis rem pro- bare non potuit. Nam quem unicum locum pro certo testi- monio adferri posse putavit rir eximius ex Isocratis Pane^ gyrico §. 182. ed. Bekk. p. 79. ed. H. Steph. ^E^eazcd yaQ av %dig f.iev adewg %a ocpheq avzcov xaQuov^^ai, To7g (5' xcov aXloTQUov fusyaXovg Tckovtovg xaraxzi]- oao^ai., in eo loco recte I. Bekkerus, ut supra vidimus, ex libro Urbinate : etrj y&Q av To7g f-iiv aSswg xa ocpeTBQ avztov naQTCOVod^ai yixe., edidit neque ulla potest caussa esse, cur optumi libri auctoritati repugnemus, ut id defen- damus, quod ipse Lucianus in Pseudosophista §. 2. soloecum esse pronuntiavit. Nam etiam ilium locum, quem Hermannus dubitanter adiecit, Herodoti lib. III. cap. 104. nihil probare supra iam significavimus. Reliqui sunt illi loci, in quibus_ particula av, quom proprie adiiceretur ad singularem aliquam enuntiati notionem, cum in- dicative futuri temporis consociata esse videatur, de quibus dixit G. Hermannus 1. 1. inde a p. 31. Ac de Pindari loco ex Nem. VII. 100. (68.) iam diximus. Recte autem ipse Hermannus reiecit, quod BoeckLius intulerat in IstJmu V. (VI.) v. 86. (58.): propter ipsam rerborum coUocationera. De Tliucydidis lib. II. cap. 80. iam supra vidimus, in Isocratis autem oratione, quae est ad Damonicimi, §. 25. ed. Bekk. p. 7. ed. H. Steph., ubi volgo legebatur: Oyrw av aQioxa "/Q^^osi tdlg rpl- Aotg, iav (.irj nsQLixevrjg rag naQ exslvtov 6et]G£igf all avTayyeXrog avioig iv xoig xaiQoig ^oi]0^f]g» , rede 128 Bekkertis ex Ilbro Urbinate, cui in omittendgl quidem par- ticula av accedinit etiam alii libri, scripsit : OvTcog ccQiOTa 2Q}]G6t To7g cpiloiq, iav f.17) nsQif-ievr^g*) Tctg tiuq exsL- viov dcrjoeig, akX amayyEXiog avzoig ev to7g xaiQolg ^oi]d'ijg. Necrue euim quod Hermannus ait oviio (V av XQ7]0£L, ita tleCendi posse, si in hunc modum i)leuam reddas orafionem: oucco av "/Qcofisvog , ccQioza XQi]GeL, videtur in tarn simplici Iiortatione, qualis Iiaec est, locum obliaere posse. lihid autem av^ si in ullo libro Labetnr revera, vi- detur ant diiToyQacfla alujua ortum esse ant alio quopiam casu. De Aeschinis ioco in orat. ^tdsii Icgatione §. 11. iam supra dictum est. Tliucydidis autem ille locus, quern Labet Herinaanus p. 33., nuUo modo Luc pertinet, sed quom sit ille omnino, ut milii quidem videtur, iion satis recte in- tellectus etiam a reliqtiis grammaticis, qui tractaverunt edendo Thucjdidis oratioueiii, paulio accuratius de eo loco dicenduni est. Ibi Grant Corcyraei, ut sibi Atbeuienses subveniaut, Lis verbis : Fevrjoezai de viuv TveiO-ofievoig y,a'lrj 7) §vv~ zvyja xaza noi.Xa xrjg rjuezsQag y^islag* ttqcoiov f.iev oTi adLxovfievoig xat ov% IxiQovg (j?xcmovGt t/)v tni~ 'AovQiav noiria£ode , tnsLTa tisqI tcop (.leylozcov yiivdv- vcvovrag da^auevoi , cog av (.idXioia, fjsxa aei/nv/jOTov fiaQTVQLOv z/jv ya.QLV y.ccTdO-7]aba' vavii^inv zs y.E'ATi'yieOa nXijV zoo TVaQ vliIv ttXugzov. Sic libri Lunc locum scri- ptum exhibeiit, nisi quod perpauci accentu niutato j)ro xaza- -OiiGd-E babent xaiad^rjGdSy quae leclionis varietas ad remipsani non pertinet. Scripsit au(em Cekkerus, quom unus codex e cor- rectione Tj haberet in spatio duarum Jitterarum capaci, xataOc^- oO^Sy quo recepto etiam si oratio quodam modo cohaereret, mibi tamen iilud, quod in libris est, modo eliipsin, quae in liuius m-odi locis cum cetcrorum scriploruni turn Tbucjdidis adeo propria est, in Loc loco agnoscamus, verum videtur, ut Laec ita in- teilegamus: nQ.Colov jLiiv ozi ddLxoviievoig aal oh% hztQOvg *) Pro 7r(Qffi£JOjg sine uUa dubitalione videtur ex libro Urbinate recipiendum esse 7T()0(yf.i^}')]g. id enini verbum et optunie declar.it, lion esse exspectandiim usque dum amici ipsi aliquid petant, et facil- lume potuerat in libiis delerioribus permutavi cum nsoiut'injg , *quod videretur esse usitatins. De verbo 7r(^;ofJ,u£V6ty iam adtuleruut lexico- graphi Theognidis v. 1143 sq. ocfQa tig C<^6i not oqTc (pciog rjslLOto, avaeptwv tisqI Osovg EXniiSa noociLitytib}* efPindari Nam. III. v. 60. (105.) doQiy.Tvnov alaXccg yLvy.iotv ts nooOit^voi yccl ^^Qvyioy Jccrj(S(iV(oy If. 129 ^laTTTOVot^ Ttjv eninovQiav noirjOtod s , I'Txeixa tcsqi ttuv ILieylazcov xivdwevovzag de^dfisvoc (ozt irjv emxovQiav Tcoi7]G8Gd^€), toQ av f-LccliGTa jLieTcc aetfivijoiov fiaQTVQloV zrjv xcLQLv xaTad-r]a&£' vavrixov ze xexzi^/Lied^a Tilrjv zov TiaQ vfiiv TcXeiGZOv., ut Laec oratio Latine ita reddenda sit: 'pr'imuni quod in'mria adfectis et non alios laedentihiis auxilium feretis^ delnde (quod) eos, qui de summa rerum periclitanUir , recipientes (nemije miAilmm feretis) , ut vel mamime cum sempiterna praedicatione hanc gratiam a nohis ineatis, Clussem quoque hahemiis praeter vestram illam ma- xiimam. Videanfur, quae supra diximus de simillumo Die- mosthenis loco orat. Ohjnth. I. §. '21. ed. Bekk. p. 15. ed. Reisk., ubi eodem prorsus mode pro coniunctivo receptus erat sive optativus sive indicativus. Adtulit autem G. Her- mannus Lunc locum, ut sig'nificaret potuisse eo loco etiam scribi xaza&?]0£G&£ pro xaza^PjG&€» Aj>paret tamen Lac ratione nihil de usu futuri testatum esse, quod coniectura noa credo temere in eum locum inferendum fuisse. In illo porro loco Aristophanis Nuh. v. 464 sq. iam supra diximus Her- mannum nunc ii)sum unice probasse hanc scripturam: ys TOVZ CiQ iyco nor Eodem que modo supra vidimus in Platonis P/iacdone p* 61. ed. H. Stei)h. av parliculam in libris non haberi, ueque Xenoi^hontis locum ex Disciplina Cyri lib. VII. cap. 5. §. 21. Zeun. nec Dinai*chi Adv. Demosthenem §. 111. magnam au- ctoritatem in hac re habere. Reliqui sunt perpauci loci iique maxume dubii, de quibus deinceps dixit Heriiiannus. De aliis iam supra vidimus. De quibus non iam dictum est, hi sunt, qui tamen ipsi quoque nihil ad rem ipsahi couferre videantur. Luciani enim locus ex Fugitivis, qui leg:itur §. 24» vol. II. i>. 507. ed. Schniied. KazUofiev , cog aav ollyovg avzojv i7nz()Lipcoiii€v Gfj/tieQov,, sic, quern ad modum a me positus est, legitur in omnibus libris, etiam in iiS) quos nuper C. lacobitzius excussit, nisi quod Cod. Reg-* 2954., qui nullius fere auctoritatis est, pro cog xav habet cog ovx av , quod quom aperte aliquo ex errore ortum sit, non est quod optativus aut futurum hoc loco reponatur. In illis autem Luciani locis, quos Hermannus commemoravit p. 32., in quibus ait optativum ex libris bonis receptum esse, in alfero Dialog, mortuorum III. §. 6. recte videtur iam a C. lacobifzio ex libro optumo Vindobonensi B. edituiti esse: ovztog yaQ navGrj Ini zoig i^QiGzozelovg d^aO-oig avLco/Lisvog., quom volgo legeretur: ovzco yao av navGii Ini zoig IdoLOZo- U. 9 130 ft V. Ttlovg ayaS^olg avitujiisvogf imus autem liber Reg^. 2954., nou optiimus, ut modo vidimus, habere! : ovico yaQ av navoaio xik,, quod apparet ex g-lossemale esse natiim. Si velis explicare iinde ortum sit illud, qiiod volgo legebatur: ovTto yaQ av navof], recte coniicias id antifjuitiis nihil fuisse aliud nisi: ovTCo yaQ av navorj enl TOig ^riQLGTOTtXovg aya&olg avico^isvog* Nam et nos similiter particulam wieder iisurx^amus et Latini nirsns aut vicissim, iit reddatur: Sic eiiini rursus desines illis Arlstotells bonis molestia adfici *). In altero autem Luciani loco, cjui leg^itur in libello De in- iuria non temere credenda §. 6 , editur quidem inde a Sclimie- dero: ovTCo yaQ av i]iiiv elxtbv yevoizo q)avBQ(jt)T£Qa, ex libro Reg-. 2954. et Augustano 3. pro volgato : ovtco yaQ ap rjf-uv yevijoexai rj elxwp (paveQtoztQa. , sed quom libri, qui optumi sunt, apud lacobitzium Gufilpherbytani ambo, Gorlicensis, Oxonienses, non ysvoizo, sed yevt]Tai exhi- beant, quod videtur ex comx)endio futuri ysvijoeiai ortum, credo ego hoc quoque loco av pro av reponendum esse, quod est aptissumum ad eum locum, ut ita constituatur hie locus: OvTto i-iiv ovvldneXXTig tov savzov xlvduvov inl i7jg yQaq^rjg i/iiiiiirjoazo, 0£Q6 de xal 7]jit€ig, el doytei, xaza ijjv TOV ^Eq)£oiov t^coyQacpov zl%vi]v, dielO^cojusv xa tiqog- ovza zrj diafiolfj , TiQOzeQoV ye oQCt) zivi neQiyQaxpavzeg avz^v. OVTCO yaQ ah rjituv rj elxtov yev/joezai cpaveQio- T€Qa* Namque etiam uos ita dicimus: Denn so wird 7iin- wieder tins das Blld deutlicher warden. De Autisthenis rhetoris loco p. 30. §. 6. (p. 58. Reisk.) og Tiqiozov fiev ovx olod^a ovd" ontog tdei f-iayeod^ai, LOGTteQ vg ayQiog 'oQyfj (peQo/^ievog, zay^ av noze auoxzevelg oeavzov yajtqj TceQineocov Tig, , non pugno, quamquam ibi facile TtOTe scnbi potest aut aliter accipi locus, ut av ad TteQineotuv vocetur, nullo certe modo istud - av cum anoyizeveig aj)lius coniuuctum est, quod etiam Her- manuus fieri noluit. De nav , quod Hermannus adtulit ex Euripidis Eleclra v. 485., de quo iam vidimus, et ex Luciani dialog, merelr. XI. §. 4. vol. II. p. 469. ed. Schmied. alia caussa ept. Nam si quando id cum futuro legitur, id plane per se constat, uti in illo Luciani loco: hcQi yaQ tlov izwv y.av 6 najiTiog dirjyi^GeTal goi, €l ys D; tzi., ibi *) Eodem prorsus modo locutiis est Aiistophanis in Vespis V. 942. Ovx av av navGsi. )(al87ibs tov xal tSvcexolos xal lavia TOig (feuyovGir, akl' 6J«^ quo de loco infra dicendum nobis erit. Sv. 131 eiiini particula xav urgeinv vox 6 TTCcTiTtog neque per se xav pertinet ad dir]yrjGeTaiy non minus (juam exemj>li gratia in illo Luciani loco dial, mortuor. XIII. §. 6. eTiel iv- xavOd ye hXXs^oQog ov (pvetai, Gu de xav to ud/j&rj^ vdtoQ %ttvd6v iTiiGTTaGdjLievog^ tcls nal av^ig Tile xal nolldxtg* omco yaQ av jiauGi] enl tolq ^^QiGzoxeXovg dyad^oXg avu6/Li8vog, , particula dv, quae latet in xdv, ad iinperativum vocari poterit. Conferautur ea, quae infra ad p. 116. de xav adfereraus. In Soi)Loclis TrachinUs v. 672. recte reprehendit G. Her- mannus C. Reisigium, qui in verbis Lis: ToiovTOV ty^s^rjxsy, oiov tlv (fQciCoj, (pQctGO) voluit pro futuro accipi, sed tamen cur ipse voluerit edere: ToiovTov iy.^^l3r]itume congmere, si librorum scrij^turam retineamus. Dicit primum cLorus Tra- cbiuiarum : /KSa^oyy d Sidcixtoy, orov . 6. §. 22. diaGTraod^evTsg 6^ av xal Ttaza liiixQa yevof-iivr^g xrjg dvva/Liscog ovt av TQocpijv dvvaiG&€ la/Lt/jdveiv ovte xaiQOVTsg arcaXla^exe.^ id non nititur nisi duorum libroi^mn auctoritate, Etonensis et Parisini 1641., quom ceteri libri et editiones volgatae ha- beant: anaXXd^rjxe^ quod emendandum erat dnaXXd^aLxe potius, quam drcaXXd^ETe^ In Xenophontis autem Disciplma Cyri lib. II. cap. 1. §. 3., ubi Tolgo haec verba habentur: Ovx av o aQL&jiiog gs, I'cprj 6 KvQog, axovGoyta evcpQa- vei' aX^ ixEivo ivvorjGov, oti dXlyot ovzeg ovtol oi o/lw- iifioi itaXov(.i£voL TioXXcov ovzcov Ttov aXXwv IleQGcov §icDg aQXOVGLV., non iilla poterit dubitatio esse quin scribendum sit e libris Budensi et Altorfino: Ovy. av 6 d()L&/iwg GS axovGavza evcpQavEie, quae optativi forma quom minus nsitata esset librariis, ab iis i>ep errorem receptum est £U- g)Qav€i, quod baud scio an hoc quidem loco plane soloecum sit. Nam etiam illud, quod in eadem Cyri Discipliim lib. III. cap. 3. §. 30. ab Ern. Poppone editum est: Joxei /Lioi, scpr] , avdQsg, toGneQ xvyxdvof-iev ovvTSzay/iievoCy ovzcog Isvai TTQog zo eQVfia ztov dvdQwv xal drjXouv, ozt ^eXo/ttev (,idxeGifm. ovzo) yaQy tcprj^ Idv /,u) avra^UoGLv ixeivoiy liiiv r]/Liez6Q0L (.laXXov ^a()ln]Gavzsg av anLaGiv * ot 135 Tiolet-iLOi ds Ti)v toXfiap Idovtsg rjf^uov (.lallov (po(it]- ^^GOVTai,. , nulla fere librorum auctoritate scriptum esf. Nam Guelpherbytaiius liber, iinde maiiavit oinnino haec scri- pfiira liabet : ^a^(y/]GqvT€g aniaGiv, Bodleianus ^aQ()t]O0VOLV iv ccTiaaiv, Altorfinus ^aQQi]OavT£g ev ajiaoiv^ editiones autem Teteres d'a^)Q^GOVGiv av emaGLV. Quern ad modum igitur ilhid av natum sit, facile intellegilur. 3\ec[ue magis certa ilia particula est ibidem lib. IV. caj>. 5. §. 48. in verbis bis: Kav [.lev do)(WjH€v wcpeXelv nXeLova en^ av- Twv Gvvaycovi^oiiisvoL f ovtto TTQoO^v/iilag ovdiv av aXlei- ipo/Liev 7]v ds Tce^ol yevofnevoc doxco/iisv xaiQuorsQCog av naqeivaL, tote xata^avTsg iv fieGO) xai evd^vg netol TiaQEGOfieda ' tovg 6^ mTTovg furjxccvi^GOf-isd^a oJg av naQadoLrjuav. Nam quom volg-o leg^eretur: ovdiv ilXsi- Ipo/Lisv, adiecit E. Poppo istam particulam ex libris Guelpher- bytauo et Parisino, qui habeut: ovdiv av XeiifioJiiiev, et ex margine Villoissoni , ubi legitur: ovdiv av illeiTTOi/iiEV. Sed facile aiii>aret volg-atam scripturam: ovdiv klXelipo- f.iev^ eo loco bene se habere, illud autem aV, quod for- tasse ad verba antecedenlia referendum est , in quibus Poi)po ipse requirebat particulam istam, falso loco irrei^sisse in Xenophontis orationem , fortasse quod scrix)tum erat ; av ovdiv ivXsiipOjUev, quod quom esset receptum, correctum ab aliis est: ovdiv av iXleirtoifisv. Omittendum esse av eo loco, in quem recepit Popi>o, arg-uit etiam ceterorum membrorum similitudo. Denique in illo loco Disciplinae Cyri^ quo usus est etiam Devarius noster p. 32., lib. V. cap. 3. §. 36., ubi volgo legebautur haec verba: oGco d^ av xovcpoTEQOV GVGxEvaGWjLieda xal emeXeGxeQov, togovto) rjdiov av zag iniovGag rj/LisQag aQiGTrjGOf.iev ts xai demvrjGopev xal xaO^evd^GOfiev. , libri Guelpherbytanus, Parisinus, Altor- finus, margo Villoisoui uno consensu suspectam reddunt par- ticulam. In Isocratis autem loco, quo usus est idem Deva- rius 1. c, Areopagitici §. 78. ed. Bekk. j). 155. extrema^ ed. H. Stepb. recte edidit ex libro Urbinate Bekkerus: ^HfiEig yccQ rjv jiiiv ovTcog oixcu/.isv Trjv tioXlv iogtieq vvv, ovx £GTiv ontog ov xal ^ovXevGOf-iE^a xal tvoXe^u^goi^iev xTE,, ubi volgo legebatur: ovx egtiv ontog ovx av ^ovIev- GOi-iEd^a XTE>, quod ex solo errore in Isocratis orationem ve- nisse apparet. Quem autem tertium locum adtulit Devarius Galeni: si yaq zt xal naQEitaL xaxa xavzag, Qaditog ix Tojv TTQOEiQrj^iEVtov ccv EVQYjd qGETaL , in CO, nisi iam alio modo sublatus soloecismus est, facili negotio scribi poterit: (mdUog ix tlov n{iOEiQrj(.iEviov av£VQr]0^7]G£Tai. In Anti- 136 pLontis oratlone de caede Herodis §. 16. ed. Bekk. j). 131. ed. H. Stepli. , ubi libri cjuidem onines exbibent: kjLd)v 6^ av a^itooeig f.ie ccTxoxTSLvaL cog tov cpovov Trjv dlxrjv tjcphyAOxa , vel ex coniectura Imm. Bekkerus rectissume scripsit: hXtov av cc§uoo£ig x'ce* Neque credo nunc iam volet Winkelmannus mens in Platonis Eidlijidemo Part. II. vol. I. p. 400. ed. Bekk. p. 275. E. ed. H. Stepli. scribere: '^Yf.iatg (XQa, rjv iyw, co JiovvoodcoQe, twv vvv avd^qw- TitJv ^akkiGx^ av TtQaxQeipETS slg cpiXooocpiav ttal aQszPjg iTTif-ieXetav ; pro eo, quod Bekkerus scripsit ex quincjue Jibris TiQOTQexpaLxe, quo etiam ducunt quattuor illi libri, qui Labent TTQOTQexprjTE ^ quod x^*"oi)ter falsam pronuntiationem ortum videtur ex TTQOXQexpaiTe , unde fluxit etiain, ut opi- nor, quod est in reliquis quattuor libris Bekkeri tiqotqs- ijJETE. Etiam in Isocratis Trapazitko §. 58. ed. Bekk. p. 370. ed. H. Steph. rectissume edidit Imm. Bekkerus : ^'Qot^ ovx av ely.OTwg nsQi oXlyov TCou^GaLod^e xag ixeivcov enL- CToXag., pro eo, quod libri Labent: non'ioeG&e* Nam fu- turum nuUo modo locum habere poterit et innumerabilibus locis hae formae verbi inter se commutatae sunt. Alios locos aut eius modi, ut iu iis nulla pene librorum auctoritas av et futurum defendant, aut etiain deteriorum scrij^torum, qui iam non possunt esse Graecitatis auctores, liic non iuvat explicare, quamquam ne Gregorio quidem Corinthio p. 67. ed. Schaef. relinquendum censeo, quod ibi volgatiir: ical oXcog iLiVQia €VQi]0&ig av xcov Xeyof.iivtov xa TraQadcl- yi-iaxa^ y.al TiaQ^ ^Ojin^QO) nal naoc xolg IdxxLxiGxaig* Nam quom ibi Cod. Aug*, habeat: xal aXXa evQOig av ILivQia xajv Xeyof.i£vcov TcaQad£Lyf,iara^ Cod. b. xui oXwg l^LVQia av xcov Xeyof^ievtov evQi]Gsig TtaQadeiy/Liaxa, Cod. c. xai aTzXwg sItisIv fxvqia evQijoeig av. Cod. A. {.ivQia ^vQrjGsig xcov X, x* n,. Cod. B. i^ivqia €VQ7]G£tg xa naQa- deiyi^iaxa xcov Xeyo/tievcov., apparet volg-atam scripturam ex duabus conflatam esse, ut aut scribendum sit evQOig av, Qut £VQ7]G£ig, omissa av i^articula. His explicatis credo apparet vix usquam ullum locum relinqni, quo doceatur particulam av cum indicativo futuri constructam esse. Qua re si quis summam nostrae disputa- tionis quaerat, hoc videtur mibi ])rofitenduin_ esse. Primum particulam av nunquam cum indicativo futuri temi)oris con- structam esse. Talem enim locum, qualem Lucianus po- suit in Pseudosophista cap. 2., ut de industria soloecismum committeret: GVvijGco av , soloecismum, ut est, esse iu- dico. Nam eo, quod particula av^ ut est collocata, aliud verbum pisi futurum spectare non potest, aliquid, quod de- 137 finite 8icionenda erit, quod cum eo, quod dicit dy^XcoGeiy aperte pugnaret. Recte ipse Hermannus, qui tamen quodam modo av particulam cum futuro construi posse pu- tavit, reiecit etiam illud, quod in Isocratis Trapezitico §. 40. ed, Bekk. p. 367. extrema ed. H. StepL. olim legebatur: Kal xav^ wg ov Sl anoQiav iylyvsxo, aX^ 'iva niGxev- •d^slrjv vn ixeivcov, gadltog yvtoGSGS^e av* Est enim meriia soloecismus : Qadiwg yvwGeGds av, quom av necessario ad ipsum futurum vocandum sit, quod fieri, nisi falsam velis de industria facere orationem, non potest. Est igitur istud av summo iure omissum in libro Urbinate, quod potuit quidem ita nasci, sicuti voluit Hermannus, quod pro yvwGSGds usi- tata ilia permutatione yvcoGEGd^ai scriptum erat, sed videtur tamen bine in Tolgatas editiones irrepsisse, quod illud, quod sequitur ttqcoxov, scriptum erat a, usitato illo vocis compen- dio, quod frequentissumum est in libris scriptis. Talia igitur dici non potuerunt, neque a Graecis dicta sunt umquam. Locos enim eos, quos Iiuc adtulerunt, corrui)tos esse ante ostendimus. Deinde de liberiore constructione particulae av cum in- dicative futuri temporis, quam j)ermultis locis concessit G. Her" mannus , sic ego statuo : primum nunquam banc a Graecis admissam esse nisi ubi revera av particula, si solveretur oratio, ad aliud enuntiatum pertineret, atque illud esset, quod futuro temxjore diceretur, veluti in illo Theocriti versu Idyll. XXVII. 38. Ttvcc xsv, ttva ^iv^ov Ivtifjco; et in illo DinarcLi loco Adversus Demosthenem §. 68. Ti av f zix)'Wf.i£v yaQ xavxa iav — vf.iag, TiQog O'EioVy (o avdQeg, ti eQOVf.i£v; quae mutationes constnictiouis , non 138 construdioues dicenclae sunt. Nam In Lis locis nihil prorsiiK ])articulas istas cum futuro commune habere supra iam vi- dimus. ]\am si suppleas orationem, alia verbi forma seli- genda est. Similiter explicaudi illi loci sunt, quos supra commemoravimus , veluti Euripidis de Iphifjenla, (juae est Tauris, v. 894. T/f (cy ovy rcuT ^ O^eog rj ^noios XL T(OU Cl30Xr]l(OVy anoiioy n6(>ov I'^avvaag^ iSvoly TOLV fxovoiy ^diQeiiSaiy ifuvel y.axoHy ty.kvaiv ; ubi poeta iion poterat simpliciter dicere: Tig av (pctvet; quae oratio soloeca foret, sed illud, tfuod supra posui, poterat dicere, quod ita non exstat tantopere istud rig av (pavei^ sed per avaaoXovd^Lav quandam aliter, atque inchoata erat oratio, ad finem perducitur, quern ad modum video locum ab Augusto quoque Matthiae explicatum in Gr. gr. ampl. p. 1199. ed. sec. Poterat enim duplici modo loqui poeta, ut aut diceret: Tig ovv rad^ av rj ^edg rj pQoxog i] 11 Twv ddox7]Twv (xTtoQov TtoQOv i^avvGccg dvolv Toiv . fiovoiv (palvoc xaxcov kxlvaiv; aut: Tig ovv Tad' rj d-eog TQ ^QOTog 7] TL Twv adox7]T(xJv (XTTOQOV TTOQOV s^avvGag, dvolv TOLv /LWVOIV i^TQelSaiv cpavei xaxwv sxXvglv; Ho- rum neutrum fecit, sed qiiom aliter incepisset orationem, aliter desiit, quae mutatio constructionis in Graeco scriptore neque per se quidquam ofFensioiiis habet nec vero poterit documento esse, av particulam cum futuro construi i>osse. Simili modo explicandum esse Thucydidis locum, qui legitur lib. II. cap. .80., iam supra docuimus. Nam ibi quoque ipsa sententia secum tulit, ut istae duae constructiones coniunge- rentur. Brevitatis enim aut concinoitatis studium Grae- corum has ac similes constructiones procreavit. Nam quom nollent ambagibus uti in oratione, duas easque diversissumas orationis partes in unam coniunxerunt. Hoc modo illos quoque locos interpretandos esse, si quando av particula cum indicative praesentis composita esse videretur, supra docuimus exemplo quidem Thucydidis lib. IV. cap. 63. alia xat ayav el tv- %oi(-iev, (pCkoL i-ih av xolg Ixd^loTOig, diatpoQai di oig ov XQV yiaz avayx7]v yiyvo/tieS^a. , quod ita solvendum est : (piXoL (.lev av Toig EX^loTOig yi'^vol/tia^a, dia(poQOL de oJg ov xQTj xai' avayxrjv yiyvo^ied^a, Propterea enim, quod in altero membro certius voluit loqui Thucydides mu- tavit inchoatam constructionem. Nihil autem in eius modi locis indicativus et av particula commune habent. Cf. etiam illud, qaod supra posuimus ex Vesfis Aristoj>hanis v. 280 — 286., 139 qui locus i)rorsus congruit cum eo loco, quern modo ex Euripidis Ipliigenia Taurica y. 894 sq. tractavimus, nisi quod ibi futuri, hie indicativus praeseutis legitur. Hoc modo sunt etiam aliae quaedam constriictiones natae, quae quom ab initio rarius usurparentur, deinde, ut fere fit, quasi leg-itumae con- structiooes receptae sunt, in quibus quom ai^ particula per- tineat non ad ipsum verbum, quod in sententia dominatur, sed per quandam ellipsin ita dicitur, ut ea enuntiatio, in qua proprie j^onenda sit ijarticula av, reticeahir, nulla omnino est cpnstructio particulae ccv cum eo verbo, quod in sententia primaria positum yidemus. Quam ob rem saepe etiam cum indicatiyo praeseutis temporis ac futuri et coniunctivo et ipso imperativo in eius modi locis coniunctum aut potius lion coniunctum, sed externa orationis forma coniugatum av videmus. Sic in illo Xenoi)hontis loco de Convivio cap. 4. §. 37. ^Eyo) di ovtco /.liv noXXa extx) ^ Sg /iiolig avzcc xal iycj av avzbg evQLGxo)*, ubi duae enuntiatiouesi con- flatae in unam sunt , ac si volumus , quamquam poste- riore quidem tempore Laec Graeci sic non acceperunt, sed si volumus etiam distinctione indicare, quem ad modum conflata ista constructio sit, debebimus ita haec distinguere: ^Eyo) 6s ovTO) f.iev noXla e/w, wg /tiolig amd, xal eych av avTog, evqioxco. Ita per ellipsin dicta haec verba sunt : Ttal i^cj av amog, quae proprie solvenda sunt: yal eyco av avxog evQLOxoi/iii, ut prorsus a reliqua oratione sepa- rentur nee pertineant ad coniunctivum evQioxcj, Quamquam qui Graecus haec scripsit, vix iam de prima origine, qua haec animo concepta esse viderentur, meminerat. Oua re etiam orationis concinnitatem , quae, si haec solvimus, ela- bitur, in huius modi locis non curabant. Nos dicamus: dass ich es Tiaum, aucli wohl ich alle'm, es finde., quae itidem duae enuntiationes sunt. Haec autem constructio, quae ajjud veteres scriptores non legitur nisi rarius, mox quasi legituma dicendi ratio recepta est. Itaque dixit Lucianus in dlalogo meretricio XL §. 4. coniunctis particulis xal av rectissume: ^Eqov Ti]v f.irjT€Qa, u Tcoxe XiXovxai (.let^ auTrjg* tcsqI yccQ rcjv tTwv xav 6 naTiTiog dLrjyr^oeTal Got, ye tf] £Tiy nec in verbis uUa est scripturae discrepantia. Neque enim particula av, quae latet in xav, iiroprie quidquam commune habuit cum verbo dir]yr]GstaL, sed per quaudam breviloquentiam hoc quoque loco duae enuntiationes con- fiatae in unam sunt, ita tamen, ut hie iam sine ipsius sen- tentiae detrimento vix solvi possint. Ei autem, qui haec verba animo conceint, haec fere ob oculos obversabantur: TCEQL yaQ %Cjv iziov dir]yijoezatf xal av 6 TiditTzog dtrj- 140 3/ a V. yr^avio GOi. Haec, quae proprie ita clicenda erant, ttsqi yaQ Twv itcov, xai av b TtccTTTtog (nempe Sirjyrjaaito^ diaytjoeTal goi, mox ita contracta sunt, ut, quasi una notio sit, dicatur : ttsqi yccQ ttov Ixojv xav o TtccTtTCog dir]yrjO€- Tal aoL* In hjs autem locis tollenda ea vox etiam voce est, quam efFerunt particulae yal (xv , quod nisi fit, ut appareat Laec per se proprie intellegenda esse, soloeca oratio est. Sic coniungitur istud aav etiam cum imperative, cuius rei exemplum supra posuimus ex Luciani dialogo mortuonim XIII. §. 6. ^EtcsI evxavd^d ye slle^oQog ov (pvezai, ov ds xav TO yiridrjg vdcoQ xavdov eTtLOTtaodf-ievog Tiie xal av^ig niB aal rcoXj^dxig., quod ipsum quoque proprie ex duabus constructionibus conflatum est. Erat enim: xal dp to yli]^j]g vdcoQ nivoig, et ov — to ^rjd^rjg vdcoQ tcU. Nos dicamus : J)u dber trhike, aiicli wohl der Lethe Wasser, mit starhen Ziigen, Alia exempla aliis locis habet Lucianus. Sed iam veteres, quamquam rarius illi quidem, sic locuti sunt, veluti Sophocles in Electra v. 1479 sq, ed. Herm. dixit : "'OXmla Srj Sstlaiog, akla (jlql tkxqss quod non est ad xal idv revocandum, quod voluit Fr. EI- lendtus in Lexico Sopliocleo vol. I. i>. 109., sed ita explican- dum: ^AXld f^ioi ndqieg, xal dv o/luxqov naQslj]g, sItcsiv, aut etiam brevius xal dv Gf^iLXQOV ov, nem^e TtaQelrjg. Si nostra ling-ua Laec concipimus , possumus ita facere : Alle'm lass mlch, micli wohl Weniges, sprechen, quamquam id, quern ad modum nos loqui consuevimus, a nobis alio modo dicitur. Graeci tamen istam sententiam sic animo conformaverunt. Sed mox illi istud xdv in eius modi locis usurjjarunt, ut vix de prima orig^ine cog-itarent. Sic quom apud Xenophontem in Conv'wio cap. 4. §. 36. prima ilia constructio magis ex- staret, a Luciano in Fugitivls §, 24. dictum est: xaTicojueVj wg xdv oliyovg avTwv iTtiTQiipcofuv T7]f.ieQ0v., ubi magis res latet. Urgetur enim hoc modo tantummodo vox oXlyovg. Sic etiam explicari j)oterit illud, quod in Euripidis Electra legit ur V. 485. Kav ei* ert (povLOV vno diqav quod esset: Auch wohl an dem noch hlutlgen Nacken werde ich mit dem Schwerte vergossenes Bhit sehen., ut id non esset: auch wohl werde ich seheny sed ut hoc definite diceretur: ich werde sehen, illud minus definite : auch wohl am noch hhitigen JVacfecn., id est: bipo^iat. cdfia xvi^iv oidaQCJ^ quod per 141 se constans definite declaratur, sed ad haec deinde c][uasi nova constructione adiicitur: xai av IV €Tt (povLOV vno dsQCCv, nempe 6lpai'/iir]V tovio* Sed id iminutata verbo- rnm collocatione potuit etiam did, nt Euripides elocutus est rem , ut hoc ita poneretur : Kai av tri cpoviov VTib deQcxv^ oxpO(.iaL alfiia x^^^v Gida()(p. Ibi enim nihil aliud voliint particulae xal av, nisi ut efferant notionem acciden- tem: ezL (fovtov vnb dcQav, quam quom solam eiferunt, api^aret illas nihil cum verbo oipo/iiai commune habere. Id si vis etiam alio modo adhibere ad has qualescumque constructiones particulae av , quae a regula discrepare vi- deantur, fieri sane i^oterit, sed taraen cautela adhibenda erit, ne ibi hoc fiat, ubi ipsa sermonis natura concinniorem ora- tionem requirere videatur. Sic fortasse poteris tueri, quod Hermannus adtulit Antisthenis rhetoris p. 30. §. 6. (p. 58* ed. Reisk.) og tvqcotov /usv ova oio^a ovd^ oircog edsi jiiaysGdat^ aX^ ojOusq vg ayQiog OQyfj cpeQoinsvog %a% av Jtoxe afCOHT^veig oaavTov Ttaxqi neQinsotov Ttp., ut id sic animo ab rhetore conceptum esse existumes : ccXk ojGTieQ vg ayQiog OQyf] q)€()6fii€vog, xax av noxB, anoxxevsig GsavTOv xaxM TiSQmeGwv to)., ut quasi per parenthesin dicatur: 2r«/^ av Tcoxe, nempe aTioxTsivaig, ita enim etiam nostrates, maxume poetae, interponunt nostrum : hald vielleicht, ut id per se constet, sed si quis hoc ad eius modi locos trans- ferat, ad quos rettulit verbi caussa C. E. Chr. Schneiderus ad Platonis Civitatis lib. I. p. 91., quom in Civitatis lib. X« p. 610. A. ed. H. Stei^h. tutari voluit, quod in libris habetnr: ^Ogd^OTaT^ av, ecprj, Xeyeig.^ is mea quidem sententia magno- pere falsus sit. Nam quom ibi oratio aptissume cohaereat, soloeca esset oratio, si quis librorum scripturam reciijeret, quae videtur aut ita corrig^enda esse, ut scribamus : ^OqB^o^ •tax av y Icprj , Xeyeig., aut alio quodam modo toUenda. Contra ubi sing-ularis quaedam notio effertur per particulam av , ut ea notib per se constare videatur, ferri poterit av particula, sed uon ut construatur cum reliqua oratione, sed ut disting-uat potius singularem istam notionem a reliqua oratione, eo, quod ipsa natura sua, quoniam cum ea verbi forma, quae reliquam orationem regit, consociari non potest, indicat separatim istam notionem pronuntiandam esse. Sic ferri poterit particula av in Xenophontis MlUtla Cyri lib. II. caxn 5. §. 13., ubi in libris omnibus, ut videtur, haec verba habentur: ^lyvmiovg de, otg f-taXiGza vfiag yiyvcoGxco red^v^ioj!.dvovg, ov% oqoj, noLa dvvafist GV^if^idyu) XQjiGa- fi^OL f.ialXov av xoXaGSGd-e ffjg vvv gvv £(.Lot ovGrjg., quae verba si sana sunt, tollenda voce erit vox (.laXXov^ ut 142 appareat earn notionem cum xiarticula av quasi per se con- stare atque efferri, ut banc Labeamus orationem : u4.lyvTixlovg de — fioict dvvd/iisi Gv/n/LidxftJ XQTjodnevoL xolccGeG&€, (.laXXov av xoXdoavzeg vel etiam yolcxGaiTS, ?/ T/j vvv gov i^iol ovGrj, Ut enim sententia ita accipienda esse videatur, adsequemur, si voce efFeremus istud /ica?.Xov. Atque eodem modo ferri possit istud, quod est in quibusdam libris apud Xenoi)liontem in Disciplina Cyrl lib. VII. cap. 5. §. 21. bcav Si xal alGd^covzaL v/uag I'vdov ovTaq", noXv av txi (iiaXkov rj vvv ayiqeloL eGovxai vnd zov ixTxeTiXrix^ai., ut enuntiatio primaria haec sit : oTav de xal OLGd^covTat rjfuag evdov ovzag, dxQ£^ot sGovzai vtto tov ixTzeTrlrjxO^ai, quae res pro certo adfirmetur, accessionis loco autem illud sit: nolv £Ti fiaXXov rj vvv, quod proinde adiecta av particula ad condicionem revocetur et minus adseveretur jjer sese. Sic denique etiam illud Sopboclis ex Oedipo rege v. 1065 sq. ed. Herm. &kqO€i. Gv (xhy yccQ ov6^ av el TQizrjg iydj firjiQog (poivdi xQCSovXog, Ixipaval xccxr}. defendi poterit, quod proprie toe: ovS^ av si TQLti^g iyd) furjTQog (favio XQidovXog^ est accessionis loco, et abesse posset, si negativa vis, quae est in verbo ovd^ aV, ad verba ixq)av€L xax^, ut aliis locis etiam per pleonasmum Graeci repetiverunt, esset expressa. Ouod, qaom diversae enuntiationis partes in unam contractae esseot, non opus erat ]p\ene pronuntiari : quamquam diversas fuisse notiooes et quodam modo etiam nunc cogitatione quidem certe disiung^endas esse, proditur particula av , quae coire cum futuro ix(pav£i^ ut vidimus, nullo modo potest. Sic fortasse etiam defendi possit illud, quod legitur apud Aescliinem in oratione de falsa legatione §. 11. ed. Bekk. p. 29. ed. H. Stepli. in quibusdam libris: oiko) yciQ av /LidXiGra xal /ne/iiv/jGOjiiaL xal 6vvrjG0[.iaL sItielv xal v/iidg /Liad^)]G€Gd-€, , modo haec ita elferamus: ovTO) yciQ av /LidXiGza, xal jiie/iivijGo/Liat xal dwi'/GOjiiai elnsTv xze.^ quamquam quom boni libri omittant dv par- ticulam, neg'ari non potest, melius particulam missam fieri, qua dimissa omnia bene procedunt. Etenim est omnino in bis rebus cautio adLibenda, ne, si quando illam duarum earumque maxunie diversarum con- structiouum contractionem et quasi coniugationem ag-noscamus, id ita fiat, ut prima ista via ac ratio dicendi, qua oratio sic composita sit, in eo sermone non exstet atque appareat, quae demoustret diversas Las constructiones cog-itatione quidfcm certe paullisper discriminandas esse. Quod nisi ita fit, 143 necessario oratio soloeca videbitur, qiioniam sic non intelle- gitur caussa, qiiam ob rem diversae istae atqiie inter se pug-nantes constructiones iiatae sint. Id G. Hermauiius, quern, ut in plerisque, lubenti animo sequi soleo, ueque ita, quem ad modum feci, explicavit et exempla hue vocavit, quae aliena ab hac dicendi ratione esse viderentur. Quam ob rem liaec paullo copiosius explicanda putavi. Sic enim etiam quae reslant exemi)la aut removeri facile aut recte iiitelleg-i jioferunt. Denique hinc eliam apparebit — inde enim digressi sumus — , quem ad modum istud accipiendum sit, quod docuit Devarius p. 32., posse indicativum futuri cum particula av consociari. P< 31. rectissume Devarius exijlicavit usum particulae aV, si quando in re facta posita esse videretur. Seraj)er enim ijisa actio tollitur, adposita av particula, atque eius tantum modo cogitatione, cui liaec sic exponuntur, su2>plen- dum est, re vera sic etiam aliquando rem factam videri. Qui plura exempla Luius rei desiderat, adeat G. Hermanni lib. de particula av I. cap. 7. p. 20 — 28., iinde Lie ad- ponam locum ad rem demonstraudam ax'tissumum Soplioclis de PUlocteta v. 289 sqq. IlQOg ^€ TOVxf 0 (.101 ^cdoL v^vQOdncidrig arQaaiog cwiog uv Tcuag tiXvofxriv ^vairjpog t^£AX(oy no^a nQog tout' «V * t'n Met ii xai noiov Icc^tlyy y.aC nov nayov yvdeviog^ oia yei^xaii^ 'ivXov ri &{)avaai, ravi^ av t'^EQnwv jc'clccg ^jLirj/ayaj/bitjy htu ttvq av ov naQrjv. In Xenoi>bontis quidem loco Memorahllhim Socratis lib. I. cap. 1. §. 16., quo usus hie est Devarius, uovissumi editores av particulam omiserunt, quae, quom edd. pr. cum libro Paris. G. H. earn exhibeant, sane defendi optume potest. Est etiam caussa, cur omissa esse videatnr, in eo posita ilia, quod a sequenti aei propter similitndiuem litterarum facile illud av obsorberi potuit. Dicitur, si retinemus particulam, illo loco fere hoc: Bern ita comparatam fuisse, iit ipse, si res ita ferret, de rebus Inmianis semper aliquid dissereret, Ou,od Devarius p. 32. explicavit de i)articiila av cum coniunctivo composita in huius modi locis: o tL av U'n7]g, id debebat ita definire, ut per coniunctivum alicuius rei eventum sig'nificari, adposita autem av particula ilium even- tum ad condicionem aliquam revocari diceret. Sic igitur in illo Isocratis loco Plataici §. 37. ed. Bekk. p. 303. ed. H. Stepb. oTE (.lev yaQ avxdlg l^ovoiav ijlrtiGav eosod^ai noLEiv o Ti av ^ovlrjd^cjGiv, , proprie hoc dicitur: Copiam 144 ' 8v. sperahant sibl fore facere, quoA, si iia res ferreli voluissent^ i. e. ([uod, ut res ferret, evenisset, ut vellent,, omissa ista pardcula av , eventiis tantum modo per se spedatur, atque ^ eo fit, lit turn particula aut vox coiidicionalis, ei vel og vel tale quid mag^s urgeatur, qua de re quom G. Hermannus 1. 1. lib. II. cap. 7. p. 95 sqq. copiosius exi)licaverit , non est quod quidquam hie adiiciam. • lUud autem quod Devarius p. 33 sq. exposuit de opta- tivo in Luius modi enuntiationibus, id debebat ad oratioiiem obliquam revocare. Nam quom in recta oratione diceretur : Eneidav xaxiGxa avriQ eivat doxifiaod^fj, id rectissume in oratione obliqua sic posuit Demosthenes Ad Onetor. §. 6. ed. Bekk. p. 865. ed. Reisk. w(72r' ex zwv yiyvof-ievtov ovx ead^ oGiig ov% rjystTO zwv aldoxiov dUrjv jus Xrixpe- Gd^ai TtciQ^ avTwv, iTTsidav zaxiOTa avrjQ elvai doxiua- Gi^elrjv,, qua de re conferantur, quae accuratissume exposuit G. Hermannus 1. 1. lib. III. cap. 4, p. 147 sqq. Sic in illo loco Demosthenis, quo usus est Devarius p. 33., ex oratione Adverms Pliilippum tertia §. 45. ed. Bekk. p. 122. ed. Reisk. recte quidem dici potuit: ^Exola^ov ovx(a aai sTijLicoQOvvTO ovg av (XLGd-oivTO dtoQodoxovvTag, cogts aal GTrjXixag Ttoielv*, ut id esset in oratione recta, hoc est, si non ex mente eorum, qui coercerent et poenirent, dice- retur, ovg av aYdd^covTaL dcoQodoxovvzag, atque ita habetur in nonnuUis Bekkeri libris FQiiv», sed quom reliqui libri, in quibus etiam optumus Paris. 2., exhibeant; oug alod-oiVTO^ omissa av particula, id recte atque ordine ab Imm. Bekkero receptuin arbitror, ut esset in oratione recta: ovg jjG^ovzo SwQodoxovvzag* Platonis autem ille locus de Convivio i>. 209. ed. H. Stejjh., quem porro commemorat Devarius pertiuet ad illos locos, de quibus Hermannus explicavit 1. 1. lib. III. cap. 11. p. 171 sqq. Quamquam interdum difficile est iu- dicatu, ad quodnam g'enus referas hos locos, quod ne coUo- catione quidem particulae av multis in locis quidquam pro- ficiatur: cf. quae dixit Hermannus p. 174. In Demosthenis vero loco, quo usus est Devarius deinde, De Corona §. 313. ed. Bekk. p. 329 extrema ed. Reisk. nunc ex libris bonis edidit Imm. Bekkerus : ev tLglv ovv gv veaviag yal Tirj- vlxa Xaf-iTiQog; 7]vix^ av eifcelv xaxa Tomwv ti ^f?/, Iv xovTOig Xa(-LTiQO(f)tov6TaTog, f.ivi][.LOVLX(x)xaTog, VTi:oxQixi]g a.QlGxog, XQayiHog QeoxQivrig*, idque summo iure. Ouam* quam ne illud quidem falsum est, quod Devarius olim adtulit atque etiam libri FY0Qrt. apud Bekkerum exhibent: I'jvlx^ av uneiv xaxa xovxtov xl dsoi-, ut id dictum sit pro ijvlx^ av dsrjf ex mente eius, qui talis videri volt. Dominatur a V. 145 enim aliquanto longius Lie usus orationis obliquae, quam grammatici statui volueruot, ut etiam ibi interdum apjjareat, ubi orafiouem rectam potius exspectaveris. Est aiitem totus in arbitratu scriptoris posifus , ut res universa ad certas re- gulas revocari non possit, sed in sing>ulis tantiiin locis viden- diim sit, quid scriptoris usus, quid tota sententiarum confor- matio, quid vis orationis requirat. Quod Devarius p. 34. ait posse esa, quae facta esse dicatur, certa sit, per- tiuet illud quod habet in se particula' av incerti, magis ad notionem relativam, sive pronomen sive particula est. Sic igitur apud Lucianum dicitur in dialogo mortuorum IX, §. 2. nal (M£ ysQovza nal cpaXaxQov tog OQag ovza xal T^rn-iwvxa nQoohi ytal HOQvttovza vTiEQi]dovzo d^sQaTCev- ovzeg itat (.laytaQiog 7]v avzcuv ovziva av xai (.lovov tiqoG" e^leipa,, quo loco non tam ipsum verbum nQOoi^Xaxpa, quae certa res est, sub condicionem vocatur, sed ille, quem aspexit, minus definite sig-nificandus erat, quom ex multis quem vellet seligere posset, et in eiusdem Demonacte §. 10. IlXiov di ^ elazTOv txaiQE Gvviov ivloig avzcov, /Lwvoig s^l- Gzaf-ievog otiogol av edoxovv avzuj imeQ tijv zrjg deQaneiag eXnida dLatiiaQzavsiv, Ita etiam in aliis particulis relativis dicitur, ut in Antiphontis orat. 6. §. 11. ed. Bekk. p. 142. ed. H. Ste])h. tnsLza tov y^Qovov GvveXe^a wg i]dvvaf.i7]v aQLGza^ ouz£ tr^f.iLCjGag ovdtva ovie IviyvQa pia g)£Qcov ovz ane%(}avo(.iavog ovdevl^ alX ojgttgq av tjdiGza aal eTiLzrjdEifhaza afiq)oz€QOig iylyvszo, iyco fiiv ixilevov xai t]yovfi7]v, ol exovzsg xal ^ovlo/iiavoL anef-inov* Denique iure hue vocavit Hermannus etiam Demosthenis locum p. 1106. extrema ed. Reisk., ubi haec verba habentur : II. 10 146 ■31 a V. o\dl 6s Tj] 7TQ0xh]aeL %Qrioa(,ievoL TtEQineTdafAatiy dia- ■d^rjxaq ifiaQTVQijaav, wg av (.ictkiGd^ ol dniaaxai Tavtrjv Ti]v diaOt]y7]v ETttozevGav tov TiaxQog eivai xzL Sed quem idem hue vocavit Herodoti locum lib. III. cap. 150., ubi liaec verba scripta essent : zdg /iir/TSQag e^ekovxeg yvvaixa exaoTog fiiap TTQOoe^aiQeeTO^ Tt)v av ifSovXszo , ix twv etovvov olxlcov xxe.^ in eo cfiiom libri pene omnes, Cod. Mediceus, Vindoboueiisis, Sancroftiaiius , Askevianiis, Pas- sionei, Scliellershenianus, denic[ue Paris., av omittant, vix credo retineri jiosse particiilam, praeserlim quom ad ij^sam sententiam declarandam necessaria uon sit. In. altero loco Herodoti , cjiio usus est etiam Devariius , lib. I. cap. 108., ubi aliqni certe libri tuentrr particulam , mihi videtur ita retineri posse, non ut statiiamiis cum Hermanuo, Astyagen veritum esse, ne forte Mandane gemellos esset aut terge- minos enixa , sed ut hoc dicatur : Smne quidqiiid Mandane pcperlt liberorum. Astjages ita loquitur, ut in medio reliu- quat, sitne fortis an debilis puer, sanusne an aegrotus, sed quidquid pepererit, volt tolli ab Harpago. Mandanen enim ijeperisse non poterat Astjages dissimulare, sed ne mora et baesitatio esset in ceteris rebus, dixit: ^a^s xov av JllavSavi] ezsxe nalda, Siime ({iiemcnnqiie Mandane fe~ ferlt imermn. Ipse enim etsi sine dubio scivit qualis puer esset natus, poterat tamen magis indefinite loqui ad Har- pagum. Ouod ut significaret, quom rem ipsam factam esse constabat — dixit enim supra Herodotus: wg iyeveio 6 KvQog, xaXioag '^'AQTcayov — bXeyk o\ TOiaSe — , pene necessario dicere debebat: ov av IVlavdavrj szsxe Tzaida* Id ii videntur non satis explorate perceptum Labuisse, qui av particulam deletam vellent. In Aristophanis autem Vespis V. 1434. ed. G. Dind. iure nunc ex libris editum est: V^Xr ovv au fiif.ivr]a cwiog cmsxQimxo. Sic enim etiam ipsa sententia rectissume sese Labef. Ad p. 35. De particula av ^ quando accederet ad in- finilivos, recte ita explicavit Herman nus 1. 1. lib. IV. cap. 2. p. 179 sqq., ut diceret, ubi in orafione recta locum haberet aut cum indicativo aut cum optativo, ibi in oratione obliqua recte baberi av particulam cum iufinitivo coniunctam, ubi id in oratione recta non recte fieret, ne in obliqua quidem fieri posse. Huius rei ille exemplum Loc posuit ex Xeno- pbontis Memorah, SocraUs lib. I. cap. 3. §. 3. Ovze yaQ TOig 'O^eolg eg)?] xalwg ex^iv, el za7g .(.leyalaig dvoiaig (.lallov i) zalg /LiixQalg HxaiQov Tzolldxig yaQ av avzoig td TtaQct ztov novrjQcov fidllov i] zd naQd zlov xQ^^^^^ >/ a V. elvai xE%aQLGf.ieva' ovt* civ zoig dvd^QcoTtoig a^iov eJvai tijv, el %h TcaQci zujv uovtjqojv (.laXXov r^v xexaQiGf-ievcc TOig S^EOig rj Ttt TtaQci iwv xqt]Gtcov,, uhi in principio recte esset onussa av jjarticula, qaod ne in recta quidem oratione locum habere posset, deinde iure adiuncta, quod etiam in directa oratione It)cum haberet. Alia exempla adtulit ipse Devarius i>. 35. Mnlto difficilior quaestio est, num possit av i)articula etiam cum iniinitiyo futuri coniung-i, quod sine iilla contro- versia verum esset, si aut cum indicative futuri componi com- mode posset ea particula aut etiam coniun^i soleret cum optativo futuri. Ac de ilia ratione iam supra egimus vi- demurque nobis demonstravisse, uon potuisse Graecos av cum indicatiyo futuri per se coniung-ere, ut in liac quidem caussa in illis tantum modo locis av infinitivo futuri concedi posse videatur, ubi per confusionem duarum constructionum id etiam fiat in indicatiyo futuri. Alteram rationem adtig^it quidem O. Hermannus lib. de particula av III. cap. 7. p. 166 sqq., sed rem non absolvisse Tidetur. Propterea quod yiyvoct* av et yivouc ^av pertine- rent etiam ad res futuras, negavit opus fuisse dici etiam yEVJ^GOiT^ av, Et habet lioc quandam in se rationem ac probabilitatem. Nam si cogito aliquid fieri, si ita res ferat aut si aliud fiat, ut hoc fieri possit, non vide'tur in eius modi enuntiatione ipsum tempus futurum externa orationis forma significandum esse, quoniam id per se rebus ita com- paratis ad futurum etiam pertinere videatur. Atque tum de- mum opus futuro esse videretur, si quis vellet hoc dicere: nunc cogitari aliquid non posse, ut id credamtis futimim, si alia res pat, sed allqnando fore, nt id cogitari ita possit^ ut videatur futurum esse, si alia res fiat. Quae tamen senten- tiae conformatio mihi yidetur nisi in singulari aliquo enun- tiato locum habere vix posse. Nam quod nos dicamus : Es ist dies erst dann denlihar, wenn jenes gescliehen sein wird, id primum non pertinet ad Graecos neque idem est, ac si quis Graece illud dicat per oi)tatiyum futuri. Nos enim alio modo istam yocem denhhar usurpamus de eo, quod probabile esse yideatur. Neque adeo certis exemplis credo i)osse hoc confirmari, ut Graecos coniunxisse j)articulam av cum opta- tiyo futuri credamus. Nam quem locum yolgo opi^onebant ex Aristophanis Vespis y. 1094 sqq., ibi iam Hermannus iudicayit recte nunc scribi: Ov yaQ rjv ri^Tv 07i(og avaoff ayTTjaeiv riva 10* 148 pro volg-ato og av, quod redarg-uitiir eo, quod Ubri Kavennas ac Veiieliis scriptum Iiabent: oGTig av. Quod autem etiam- nunc script um exstat in Lycurgi oratione contra Leocratem §. 15. ed. Bekk. p. 149. ed. H. Steph. Ev yccQ loxe, u Iddlpaloi^ OTi (h TlXuGTOV dl(X(p£Q£Te TWV (xlXtOV CCVd^QOJ- ntoVf tcp TCQOQ Ts tovQ ^EOVQ evoefitoQ aal nQog Tovg yovelg ooicog aal TiQog Ti]y naxQida cpLXoxif^icog^ t%eiVj xqvTOV TtXeiGTOV a/tieleiv do^oix av, el ttjv naq vuwv ovTog diacpvyoi nfuoQlav.) id G. Hermaunus ita removen- dum putat, ut scribatur: do^aiT^ av. Ouamc/uam etiam scribi potuit do^OLX* av , ut id esset orafione recta: do^et" av. Sed sunt etiam alii loci, quos non commemoravit Her- mannu^, ubi av particula in libris quidem scrijjtis cum opta- tive futuri consociata inveniatur, veliiti quod apud Isaeum in oratione I., quae est de hereditate Cleonymi, §. 32. ed. Bekk. leg^itur: ^'Etl ds ftqbg lomoig Tcvvd^avof-iivov irjv diaipoQav Tov 2if.icovog Ti]v x £%O^Qav div^yi]oaxo nat TtQOGrjTXsl-'' XrjGev, oxt drjXcoGoi rtox^ av xovxo) cog didxsixaL TiQog avxov*, ubi quom libri optumi Bekkeri A. B. exhibeant: OXL d)]XtoGei Ttox^ av, videtur id anliquitus fuisse : oxl drjXwGat itox^ av» Quamquam non diffiteor in eiusmodi locis facile aliquem posse adduci, ut futurum cum av par- ticula coniunctum patiatur. Atque etiam Hermannus vi- detur a ratione sua quodam modo recessisse, quom nuj>er in Euripidis Helena v. 467. HiXQcog ay oXfxai y' ccyyElnv rovg dovg loyovg., av cum infinitivo futuri ita tutatus sit, ut quom recte dice- retur : TTixQCog av ayy eXoii.il, negaret quidquam caussae esse, quam ob rem ayyEXelv av reiiceretur. Sed saepe tamen Iiae formae verbi confusae sunt. Neque multum tri- buerim illi loco Xenoj)honfis ex DisclpUna Cyri lib. VII. cax).^ 3. §. 10. ed. Zeun., ubi haec verba habentur in libris Guelpherbytano, Parisiensi, luntina, apud Zonaram; avxog X£ oid^ 0X1 ovxog ov xovxo ivsvoEL o XI neiGOixo, aXXa xi av TTOiTjGag xaQiGOixo., ubi aut id retineri potest, quod volgo editur: %aQLGaLXOf aut alio modo explicari ille locus. Nam etiam apud Tliucydidem lib. V. cap. 94., ubi sic edidit cum Ern. Poppone Fr. Goellerus : '^'Q.Gxe de r^Gvylav ayov- xag rji-iag cpiXovg /tiev ehai avxi TtoXeiilcov, §v/n/iiaxovg de i-irjdeTeQiovy ovx av de^OLGO^e, id non est profectum nisi ex couiectura Popponis, quae tamen jjostea etiam invenla est in libro Pal. a Bekkero (vide Luius editionem stereo- J/ a V. 149 fjpam), quom libri fere exLibeant: ovyt ccv de^r/oSe, ut scribi jjossit: ovx av dd^aioO^e. Saepe mimero enim videfur ab librariis optativus fiituri falso illatus esse. Id optume probatiir Loc exemplo, quod Iiabemus in Euripidis Andro- maclm v. 240. ed. Herni. , ubi quom pro eo, quod nunc recte scriptum est: Oux av c(i(07iy KvnQiSog aXyi^oeig neQi; olim male scriptum esset: Ovy. liv ai(07i[j KvTiQidos cdyridsig (aut etiam cdyriarig) 7i8<)i; id ita correctum est in libro Havniensi, ut aXyr^Goig scri- ptum sit. At sic videtur etiam in Lycurg-i oratione contra Leocralem §. 14. ed. Bekk. x>. 149. ed. H. Steijli. in libros plerosque irrepsisse: o tl av ^ovXevooLode-f ubi nunc recte a Bekkero editur; neQi de xovtov o xi av povXevGrjod^e Ttaqa naGt Tolg '^'EXh]GLV eGTai Xoyog^, ut alia exempla Luius permutationis , quae multa adferri possunt, omitlam. Nam etiam apud Lysiam in oratione I., quae est de caede ErutostlienlSj §. 22. ed. Bekk. p. 93. ed. H. Stepli., ubi in libris omnibus liaec babetur scriijtura : eidwg eytb otl TrjvLytama acpiyf-itvoQ ovdiv av yazaXt^ipOLzo ol'xoi tcov i7ttT7]deLCov, -ixeXevov GvvdeiTtveiv. , quamvis rescribi possit, ut projnus accedas ad librorum vestigia: ovdiv^ av xaTaX^jxpoiTO, non (amen Bekkerum reprehendo , quod edidit : ovdlva xaza- Xi]lpOLTO OIXOL UTS. Quom igitur Loc ipsum admodum du- bium sit, num av particiila cum optativo futuri temijoris coniuncta sit, bac quidem ratione non multum x)roficiatur, si quis velit demonstrare i)otuisse iufinitivum temporis futuri componi cum av particula, quod id per optativum futuri solvi jjossit, quamquam Loc argumento usus est etiam Augustus Matthiae in Gramm. gr. amph p. 1200. ed. sec. Nil i)robat exemplum litem quod lite resolvit. Et exempla quidem, quae Luc vocavit Devarius, ut pro- baret Graecos av cum infinitivo futuri coniunxisse, removeri facile possunt. Nam apud Isocratem in Btisiride §. 27. ed. Bekk. p. 226. ed. H. StepL. nunc a Bekkero editum est ex libro Urbinate: evoi^iit^e yaq xovg f.iev xomcov oliyco- Qovvzag Tvy^bv xal twv fiei^ovcov xazacpQavrjostv , lovg o ETtl TiavTtov ofxoicog ef^if-iivovtag ttj zd^ei ^e^aicog ege- oO^aL TTjv avztov evGe^siav iTCLdedcLy/iiivovg. , quamquam quod volgo ibi legebatur : xvyov av nal twv f^if.i'Covcov yaTag)QovriG£iv , ita commode defendi possit, ut dicamus voce Tvyov av xal potissumum id, quod sequitur riov (.lbl- l^ovcov efferri, ut id separatim, si primam cogitationis con" 150 forraationem spectemus, acclpienctum sit, et ita cog^itatione cfuidem certe haec distinguantur : iv6f.ii^e yccQ lovg fiiv lovTwv dhycoQovvzag, tv%ov civ yat twv juei^ovcov, yaza- cfQov^Geiv^ qua de forma orationis supra dictum est, ut neutiquam hoc loco probari possit av cum infinitivo futuri rite coniungi. In altero autem loco, quern adfulit Devarius ex AescLiiiis oratione de falsa legatione §. 108. ed. Bekk. p. 42. ed. H. Steph., ubi Laec Terba Labentur: Oaaycov yaQ vewTazog elvai navxtov t^v tcc^iv zov TZQVJXog li- yeiv ovy av ecpi] TtaQaXiTcelv , ovd^ enizQeipeLv tivI — alviTTOfxevog sig if-is — nQoyaxala^ovTa %a OiXlnitov loxa zdlg alXoig loyov itirj xazaXmetv*, apparet nctQct- XlixbIv aoristi esse infinitivum, ut Demosthenes oratione recta hoc dixerit: tt})/ xa^iv zov nQtozog leyeiv ovx av naqa- Xt7T0if.li, ovd^ 87XLZQexpco zLvl TiQOxazaXa^ovza za Ol- Xltitcov coza zoig alXoig loyov (.irj yazaXtnelv* Neque enim, qui sequitur, infinitiviis futuri eTiLZQexpeLV etiam ad av i>articulam pertinet. Sed tamen praeterea permulti loci inyeoiuntur apud Graecos scriptores, ubi in libris omnibus aut in plerisque infinitiyus futuri una cum particula av invenitur, ut iam grammatico cuidam in Imm. Bekkeri Anecdotis p. 127. ea res ofFensioni fuerit, qui quom id cum grammaticorum regula non congruere animadvertisset, IVLeXXovZL , inquit, b f.iev zojv y()a/ii/iiazcxwv xavtuv ovx €7TtzQ67t€t (nempe zov ovvde- Ofiov av), TvaQa zotg aQxaioig de ovx oViya naQadel- yfiaza evQiaxezai. ^rjittood^ivT^g nefxnzo) WiliTtTTiycov *) ' ovdsv av zovzwv J]fuv olof.iat nole/iu^asiv. xat iv zCo nqog ^( dfyieTizivriv* ovxouv nQog noXldig olg ^Xdxpeiv av v/tiag 6 vofiog cpaivezai' xal iv tiqwzu) zcjv OlXltitvixwv' tog f.irid' bzLOvv av deivov TreiGsod^au ^IaoyQdz7]g ev ztp ttsqI zrjg dvzidooecog* r^yov/iisvog ex zov naQaiveiv Z7]v za Sid- voiav zi]v ixpJvov fidXioza av wipeh'joeiv xal zov zqottov zov ifidv d)]?^(6o€iv» Quamquam hi quoque loci facillume *) Non satis recte G. Hermannus ascripsit: Locum frusira quaeras* Legitur, quern grammaticus intellexit, locus in oratione, quae nunc inscribitur ntQl ttQi^i^rjg, quae est, uti grammaticus has Demosthenis orationes computa\'it, quinta contra Philippum, §. 14, ed. Bekk. p. 60. fere extrema ed. Reisk., at nunc sic ab Imm. Bek- kero editus est: ovx ay 'r]uTi/ oto/uac lovtcov ovSiva nolEf-iriOKi., nt appareat, grammaticum de memoria landavisse locum, quem tamen ipse sic videtur adtulisse: ov(Sev av roiroiv rifiiv otofiai 7io).Sfxr]a^LV.^ quem ad modum etiam in Bekkeri Anecdotis rescribendum erit, Quod de collocatione quidem Yerborum liberius locum adtulit, id nos non debet morari. Sic enim etiam ilia transposuit, quae paullo post ad- tulit «x oratione Lcpiinea, 151 removeri possunt et partim ex libris ipsis aliter nunc con- stituti sunt, tamen praeter eos locos, quos praetei*ea com- memoravit Herniannus, etiam alii apud alios scriptores in- Teniuntur, ut de Loc qiiidem usu difficile esse videatiir prorsiis denegare. Sic leg-itur apud Thucjdidem lib. VIII. cai). 71. 'O di vo/uiCcov T7]v noXiv ov% i^ovxa^eiv, ovdi evd^vg ovtco Tov dfj/Liov irjv TtaXaiav eXevdsqiav TiaQadcoosiv , ii tb OTQaTLav Ttollrjv I'dot og)cov, ovx av rjovyaoeiv xtL, ubi libri omnes videnlur tueri Lane scripturam. Nam lib. VI. cap. 50. editum nunc est: al?^ aTiey.QivavTO TioXsi f.dv av ov de^aGdccL, ayoQag 6^ s^co rcaQs^SLV., neqne av particula, quae jjroprie coniuncta cum infinitivo aoristi est, sic .per- tinebit etiam ad naQS^ELV* Apud Xenopbontem autem iu Expeditione Cyri lib. II. cap. 3. §. 18. dicitur: Olf.iai yccQ ovx av axaQiGTCog jtioi e^eiv ovxe ttqoq v/liwv ovxe rcQog ti^g'^EXXadog arcaoiig-) quamquam ibi quoque res dubia est, - quod apud Suidam jjro t§£LV legitur by^e.LV,, uti ibid. lib. VII. cap. 4. §. 23., ubi volgo leg-ebatur: xal ovx av tcprj oneL- oeod^ai, el ^€voq)wv ^ovloito TifiicoQi^oaGd^aL avzovg xrjg ETii&eoecog.^ res incerta fit, quod alii libii aut omittunt av ])articulam aut GTCsioaod^aL exhibent, et lib. VII. cap. 6. §. 34. Nvv 6^ arcsQXOftai HQog /lisv yiaxedaif-ioviovg vq)^ vjiiajv dia^s^lr]iU£vog, Zevd^i] de a7triyJ>r]f.iivog VJieQ vfitov, ov ijlTtiG^ av sv noirjGag f.ie^ v/licov a7toGTQog)rjv xal i/iiol xaXrjv xal naioiv, el yevoivxo, xaTad^7]G£G0^ai., tamen tres libri pro ijlniG^ av Labent t^Xtil'^ov. Bisc'ipUnam Cyri, ubi lib. I. cap. 5. §. 2. volgo legitur: iv6fii(^ev, el Tovg Mrjdovg aG^^evelg TCOirjGSis, navrcov ye av tojv neQi^ ()aduog aQ^eiv,, iJropterea hue non vocaverim, quod ibi libri Guelpberbytanus et Paris. A. B. omittunt av jjarticulam, quae sine seutentiae detrimento abesse potest. In aliis autem locis, qui hue vocati sunt, dubium est quo pertineat av 'particula, veluti in illo loco Demosthenis ex oratione contra Timo- craiem §. 115. ed. Bekk. p. 736. ed. Reisk., ubi haec leguntur: ^'^liexo yaQ SeXv lov ye %a aiGyQa e^yaKo^ievov (iiTj a vfpeiXeTO ilwvov anodovxa anriXXaxdai — noXXol yaQ av avicp idoxovv ovrco y^ o\ xXemat eoeGdai, ei f.ieXXoiev XaO^ovveg fxev e^eiv, fiir)^ XaSovxeg 6* avia {.lovov xazad^rjoecv [a vq)elXovTo]*) — aXXa xama (.liv dmXaGia *) Quae verba uncis circnmclnsa posui, ea censeo ex Demo- sthenis oratione reraovenda esse. Namque et per se apparet, quern ad modam ilia verba: fit} Xar^ovxig J' cwra fxovov X(ci((!hrja€iy, interpretanda sint, et libri verba a xxp^dovjo suspecta reddunt, quod libri Paris. Reg. 2934. (X) et Antverpiensis (ii ) prorsus ea omittuntj 152 oIg^vvi] yjdr] 'Qrjv xov allov ^iov* , ubi Schaeferus quidein oratioiiem rectam liaoc fore dicit : noXkol yaQ av — I'golvto, ei /iielXoiev y.» t. A., cxuamquam possis etiam av ad idoxovv Tocare. Nam Latine sic eodem modo dicas: muUi enim illi viderentur hac ratlone fures fore. Alii autem loci etiam de ^ef{4i.r. Ue/.JjL hoc genere iam siiblati nunc sunt a criticis, veluf quod apud jii v:d. ey. J u^u . Antiphontem olim legebatur in oratione de caede Herodis §. 65. ed. Bekk. p. 137. ed. H. Stepli. oif.iai av nai vjiiwv exaoTov €t tig iiva €qoito 6 xl (.it] xvyfii TOGovTov av sIttsiv, oTi ovx Oldsv. el Se Tig TtSQaiTeQco xeXevsL Xiysiv, iv noXkfi av vixag eGEGd^at arcoQia doxto., id nunc ab Imm. Bekkero sine uUa controversia rectissume ex libris ojitumis A. B. scni^tum est: iv TUoXlfj ccv VjLiag ^XeGd^ai anoQia doxco. Ouom igitur av jjarticula cum indicativo futuri per se plane non constructa esse videatur, atque illud etiam ad- modum dubium sit, num sit cum ©i^tativo futuri, quod nisi in i^eriiaucis locis fieri ijotuisse x'i*obabile non est, com- posita eadein particula, non possumus quidem adfirmare de infinitivo futuri, sed tamen facilius concedere jjossumus Graecos aliquando infinitivum futuri cum av particula coustruxisse, qnoniam per se falsum non erat, si quis av cum oi)tativo futuri componere vellet. Sed tamen in his quoque locis gumma cautione opus erit, ne falsa i)ro veris accijHamus. Nam etsi -grammatici interdum de industria av cum indicative futuri coniunctum removerunt, tamen in aliis locis ipsi quo- que sine caussa infinitivum futuri pro aoristi videntur in- tulisse, quod Demostbeuis exemplo p. 860, 8. ed. Reisk. dilucide docuit Hermannus p. 181., «t sane propterea, quod iam antiquissuma litterarum monumenfa in hac parte cor- rupta atque incerta admodum sint, quo te vertas interdum jjlane nescias. Idemque videtur dicendum de constructione l)articulae av cum participio futuri, de qua iam etiam Deva- rius ansam disi)utandi i)raebet. Is enim p. 35 sq. iam pergit ad constructionem par- liculae av cum participio ex])licandam, qua de re nunc con- feratur G. Hermannus p. 182 sqq. et Hartungius vol. II. p. 319 sqq., qui recte docuerunt eodem modo, quo cum ipso verbo coniungeretur particula, etiam iungi cum parti- cipio, ut, si rem solvas, facile j>erspicias, quo loco av par- ticula cum participio locum habere, quo minus possit. Sic Paris. Reg. 2935. ( Y. ) in margine habet , libri autem Paris. Reg. 2936. et 2940. (ra) « ytf aiXavio scriptum exbibent. 153 in illo loco, cxiiem aJtulit Devarius ex Isocratis oratione ad Pliillppum §. 9. ed. Bekk. p. 84. ed. H. Steph. die^uov de jtEQi TovTfjJv TcQog i/LiavTov evQiGxov oudajtiwg av allcog avTrjv rjavxtav ayovoav, TtXrjv el do^eie xalg TtoleGL Taig f-ieyioTccLg SialvGafiievaig Ta nQog G(pag auzag elg Trjv Idoiav ibv 7i6Xe[,iov i^eveyxelv xtL, sic sol?eiida liaec verba sunt: evQCGxov otc .ovdaf.iwg av aXXtog i) nolig rjGvxiav ayoi, Ttkijv el do^ete. xre. Itaque etiam apparet non scribendiim esse a^ovGav pro ayovGav ^ quod voluit Devarius. Sed quom de universa constructione av particulae cum participiis recte iiise explicaverit scnj>tor noster, nihil reli- quum est nisi ut dicam de i)articii)io futuri cum av jiarticula constructo. Haec quidem res videtur iam antiquo tempore controversa fuisse, quom alii g-rammatici tuerentur banc con- striictionem , alii reprobarent. Grammaticus in Bekkeri Anecdoiis p. 128. haec de ea re habet: Meza [xeXlovzog ^iGoxQocTrjg sv tuj tteqI avzidoGecog' ovx cog ovx r^dhog av zivcov fiiov TtaxaxpevGOf-ievov* , ut is quidem, uti de in- finitivo, sic etiam de particij)io futuri adfirmaverit. Alii autem grammatici eo, quod in veterum scriptorum libris quoties haberetur haec constructio, removendam putabant, mag-nopere videntur improbasse. Ita fere semper in hac re fluctuant libri scripti , yeluti apud Thucydidem lib. V. cap. 15., ubi volgo legebatur: 2g)aXevTC0V ds avzcov enl Tcp ^i]llo) Tcaqay^Qrifxa ol -^aaedaifnovioi yvovxeg vvv fiaXlov av ivde^o/iievovg noLovvTai Trjv ivtavGLOv ixsxeiQLav , 'iv fj edei ^vvLOvxag xal neql xov nXeiovog XQ^^ov jSov- keveodaL,, alii libri omittunt av i>articulam, Thomas autem Magister, s. v. evdex^xai, scriptum habet ivde^ajnevovg, quo ducunt nonnulli etiam Thucydidis libri, qui de^ajiievovg praebent, ut hoc loco nihil proficiatur. Sic se res etiam habet apud eundem scriptorem lib. VI. cap. 20., ubi haec legebantur rolg-o: enl yccQ noXeig — (.teXXof^Lev levai jiieyciXag xal ovd^ vTirjuoovg aXXriXcov ovxe deof-ievag fieza- ^oXrjg — ovd^ av xrjv aQX^v zrjv rjf.ieT£Qav elxottog av% iXevd-EQiag nQoode^of-ievag xze,, sed tamen Imm. Bekkerus ex aliis libris scripsit TCQOode^afiivag, Sic etiam apud Demosthenem factum est. Nam quom in oratione contra PUlippum tertia §. 70. ed. Bekk. p. 128, 29. ed. Reisk. in libris omnibus scriptum sit : TtaXao rig rjdswg av I'Gwg iQco- Ti^Gtov xad^rjtaL*^ tamen aliis locis fere ab librorum aucto- ritate destituitur haec constructio, veluti De libertaie KJiod, §. 19. ed. Bekk. p. 196, 7. ed. Reisk. quom olim scriptum esset: ^'laaGL yaQ oydtvag aXXovg naXiv elg iXevO^SQiav %a 154 If a V. 7tQay{.iat* av aicavd^ovTag. , nunc ab Imm. Bekkeru electa X)articiila est, quae legitiir tautiim modo in eius libris Fi2wt;., praeterea Cod. re^. optumus [2.] Labet irtayovTag^ ut ne sic quidem sese tueri possit ista constructio. In oratione autem De Megalopol. §. 11. ed. Bekk. p. 204, 22. ed. Reisk., ubi olim legebatur: eW zolvvv xai Toiovzog Tig loyog naqa twv avtiXeyovTwv , wg xofxiGaaOaL tov ^Qqiotcov fjiiiag iyxeiQeiv dei^ el de Tovg ^orjOtjoovzag av rjiiuv ETC avTwv ix^Qovg vvv mriGOf-ieb^a, ov% t'^ofisv GVf.if.ia%OVg,y nunc vix eius lectiouis vestigia relicta sunt. Bekkerus enim in uno libro ^07]^r]00VTag inyenit, in altero o ^or^d^rjoavTag^ in reliquis omnibus, quod ipse recepit, pot]~ S^ijoavzag. Praeterea liber Paris, optumus J omittit av particulam. Atque etiam in oratione, quae est de corona, §. 168. ed. Bekk. p. 284, 17. ed. Reisk. , ubi olim sine ulla controversia Labebatur: Ovtco SLa&eig b Oiliniiog Tag noketg TCQog aXXriXovg dia tovtljv — rjitev I'xtuv TTjV dvva/iiiv xai Trjv ^ElaTCiav xaTela(j€v, tog ovd^ av tC Ti yevoLTo €TL Gv/ii7iv£v GOVT tov av i]f.nov xal TWV Qr]^aicov., nunc incertior res est, quod Bekkerus cum libris plerisque av ante ^/.itiov omisit, quamquam habent libri ^ks. Denique apud Xenophontem in Dlsciplina Cyri lib. I. cap. 6. §. 1. prorsus incerta res est. Nam quod ibi ex G. Hermanni coniectura rescriptum est: Tomtov de cpavevxtov, ovdev alio STL oitovi^ofxevoi iicoQsvovTOy tig ovSeva av h]GovTa TO. TOV (.teyiGTOV ^Eov G7]^i€ia», id admodum dubium est. Nam quom antea legeretur liqGavTa , alii libri, uti Guel- pherbjtanus, Bremeusis, Labent : aj/ IvGavza^) , alii, ut Budensis et edd. vett. avGavxa, quod est etiam in Guelpherbytano supra scripttim. Quae quom ita sint, nemo praeter Hartungium potest G. Hermannum vituperare, quod de re dubia dubitanter dixit. Quamquam aliqui loci sunt, in quibus illud participinm sine nlla controversia nunc Labetur in libris, veluti praeter pri- mum, quem posui, DemostLenis locum, Luc pertinet Platonis locus in Defensione Socratis Part. I. vol. II. p. 1 17. ed. Bekk. p. 30. B. ed. H. Steph. JT(>og Tavza, cpaLrjv av, to idS^rivaloLy rj TceLd^sGd^e uivvTtt) f^iY}, xai // a^leTe *) Et hoc quidem aptissumnm videtar esse. Propterea alium augurem non adhibuerunt factis his lovis optumi luaxumi signiflcatio- nibus, quod non putabant quemquam posse ilia summi dei indicia solvere y id est, irrita reddere, ut quidquid iam ex alio angnrio acciperent, id deterius indicio lovis pntarent. Ac de veritate quidem buius scripturae hodie vix videtur posse dubitari. 155 // jtirj acpiexe, wg l/nov ovx av TTOir^Govtog IxlXa, old* ei fiellio TtollcLxig red^vavai.^, et Isocratis De pace §.81. ed. Bekk. p. 175. ed. H. Stepb* ov^irjv ajToaTi^aojiiai Travid- TtaoLv wv dtevorjd^riv i alia xa jiiiv TtLXQOzaza xal f-id- liGt* av vjuag IvnriGOvta TiaQaleiipco f ixvyjod^rjaof-iaL di TOVTCJv (.Lovov d)v yv(OG£Gd^£ Trjv avoiav Tojv TOTE noil- Tevof-ievtov* Sed in Isocratis Arclildamo §. 62 sq. ed. Bekk. p. 129. ed. H. Steph., ubi leguntur nunc in Bekkeri editione Laec : eTCLGTaf-iai yciQ tcqojtov /lisv lAd^ipaiovg, si xal fxrj ndvTa f-iei)^ rjimov bIgIv, all vTiiq ye Trjg ocozr^Qiag Trjg Tlf-ieTSQag otiovv av Tioii^GOvrag* sTreiTa tcjv dllcov tto- letov tGTLV ag b^ioicjg av vtieq tcov tj/luv GVfiKpsQovTcov cog ttcqI Ttov havTalg ^ovlevGOf-ievag* etl di 2Jlovvglov Tov TVQavvov xal Tov ^lyvTCTLCov ^aGilea xal Tovg al~ lovg TOvg xaTce ti)v ^^dolav dvvaGTag, xa^ oGov e'xaoTot dvvavTai, TtQO&vficog av ^/tuv eriLxovQrjGovTag xtL, in- certior caussa est, quod I. Bekkerus in litteris ad G. Her- mannum datis omitti ait in libro Urbinati av x)articulam x^ost TtQoO^Vf-icog ultumo loco. Possumus igitur banc constructionem agnoscere, aut ita, ut dicanius ibi positum esse, uti infinitiyum futuri, sic etiam parti- cipium cum av i>articula, ubi id, quamquam raro hoc quidem, sed tamen commode posset explicari i)er av cum optatiro futuri, quam constructionem in quibusdam caussis fortasse Graecis concedendam esse supra significavimus , aut in iis locis, ubi in liberiore quadam sententiarum conformatione ea constructio, quae ubi magis conclusa esset oratio, coucedi vix posset, posse locum habere videatur, quod maxume in infinitivis et participiis factum est. Itaque illud Demosthenis : ndlat Tig Tjdicjg av lowg iQCOTi^ocov xctd^riTai, sic expli- caverim: JIdlai Tig, rjditog av latog iQUTijowv xad^rj- f.i€vog , xdd^r]Tau Eodem modo , quo etiam adiectivum effertur per av particulam , ut aliam formam verbi co- gitando suppleas , ut in illo versu Euripidis de Alcestide v. 181 sq. 2"^ d* cdkt] Tig yvyt] yotTrjaeiai, a(6(pQ(oy fily ovx ay fxjulXoy, eiiiv/rjg J" laajg.y quern ad modum etiam supra illud av et maxume xav ad singularem aliquam notionem, ut ea re2>etito ex reliqua enun- tiatione verbo cogitaretur, adiectum Vidimus. Sed de Lis rebus in aliis locis aliter statuendi^ est, ut certam legem, quae de universo usu obtineatur, praescribere non queamus. Recte Devarius dixit av particulam interdum gemi- nari, quod quo modo fiat nunc expedite explicatum est a 156 Sv. G. Hemanno lib. IV. cap. 5. jj. 188 sqq. Qui recte Iianc l)articulae rei)etitionem ad duos modos revocavit, ut unus esset, quom pluribus verbis inlerpositis ab eo verbo quicum coniungi deberet longius avolsa esset, quam ut non videretur concinnitas orationis repetitionem requirere, alter, quern recte dixit esse longe frequentissumum, quoin in parte aliqua sen- tentiae rep'eteretur bis terve j)articula. Eandem esse rationem huius particulae, quam neg'ationum , quae ita repeterentur, ut oratio quasi in diversas partes divideretur, etsi denique ad uuum verbum omnis relaberetur. Ista autem sententiae qualiscumque amplificatio, qua infertur av particula in liuius modi locis, Yariis modis efficitur, aut participio, ut in So- phoclis Oedipo rege legitur y. 828. ^Aq^ ovx aji (ofzqv tavra duCinovog tig ai/ yoipoiV tTi aydql TwtT ap oqO^oii] loyov; aut condicione aliter declarata, ut in Sox>lioclis Electra v. 333. wtiai^ f^Qi^Cov ix^a&tlv tC nqayaiov.) aut ubi adsurgit adfirmatio, uti in Sophoclis Oedipo rege V. 139. 'Odrig yaQ rjv txsTvov 6 xtavcov, tay^ av YMfx av toiavxT^ X^'Q'' t'/utoQHV d^eXoi; cf. AristopLanes in Thesmoph. v. 196. y.al yccQ av (.laivoCfieif av ; et Sophocles in Oedipo rege v. 1053. TjcJ' av t(uV ov/ rixiai av ^loxadztj X(you , aut rursus negatione, veluti in AristopLanis Lysitrata y. 361. legitur : *P(ovr}V av ovy. av et^OV* et in formula ovx ccv cp&avoig av, de qua G. Hermannus conferri iubet P. Elmsleium ad Euripidis Heraclidas V. 721. av. 157 aiit interrog-afione , uti in SopLoclis Oedlpo rege \. 772, dicitiir : Tw yccQ ay yal /nsf^on Xi'$ai}i T(.v r\ (JoC; et in Pace Aristoplianis t. 68. Tlojg ay nor' atfr^oi^tjy ay; Postremo hoc fit diyisione sententiae, veluti in SopLoclis Oedipo rege v. 857. felcz' ov^t- luayrstag ay ovze rrj^ iy(o p).t\pai^^ ay ovy€y.\ ovis T/?tF' ay vauQoy. et in eadem fabula v. 1227. Oifxat yaq ovt' ay ^'idiQOV ovts ^adiy ay vCxpat xaOaQ/j,(^ rrivde T7}y Or^yrjy. Ceterum recte observaverimt grammatici Atticos potissumiim hac i^articulae reijetitione usos esse, non ita tamen, ut Greg"orio CorintLio auctore ]). 43. ed. Scliaef. ceteri Graeci excludendi sint, Nam aliquoties etiam Herodotas sic lo- cutus est. Quom av particula, cxuoties composita cum coniunctivo est, non ad verbiim x>ertiueat, sed ad particulam condicio- nalem aut i)ronomen, per se patet earn non posse rei^eti, nisi una condicio ipsa repetatiir, uti in TLucjdidis illo loco, cfiio usus Hermannus est lib. VII. cap. 7. TlQio^eiQ allat zcov ^vQaytooicov xal KoQLvduov sg ^axedai/iiova nal KoQivd^ov ansGxaXr^oav, oncog OTQaxia eti TtsQccito^tj TQOTKt) (p av sv olyMGiv >y nXoioLg iq aXlwg orcwg av TiQOXCOQjj, Cf. Hermannus 1. 1. p. 190 scj. Hartungius 1. 1. vol. II. p. 326 sc[. Ut recte pronuntiaverint grammatici corruptum esse Aristophanis locum ex Equitlhns v. 1106 sc£q. ^Ayvaars yuy, on 71€q^ noirici^O^ • ty(Oy onoTEQog ay atpoyy ev [.is jualXoy ay noi^, tovTM naqadcoOb} jijg nvxyog rag rjyi'ag.f quo in loco tamen malim cum C. Reisigio in Coni. lib. I. p. 188. scribere: OTiOTSQog ay G(f(oy 8v /us fnaXlov av noi^^y , cjuod olim etiam G. Dindorfius receperat, quam cum G. Her- manno artificiosiore orationis conformatione : bnoTSQOg ay acpcoy iv fie fxaXXoy ay not^. Sed de rejietitione jiarticulae bactenus. Dicendiim est euim de omissione Imius particiilae, quam statuit Devarius p. 37 sq. Iniuria, oi>inor. Nusquam 158 enim particula av snpplenda est, nisi Loc ita fieri possit, nt ex proxurais cogitatione ea rejietatiir, in illis aiitem locis, quos Labet Deyarius aut corrnpta oratio est aut sine ixv particula * verba jscriptoris intellegi recte possunt. Et in DemostLenis loco orationis de corona §. 246. ed. Bekk. recte nunc editum est: Tavza [.toi Ttdvicc nenoir]- rai, xat ovdelg jtu] nod^ evQrj to xaz if,i8 ovSev eXXeL- (pd^iv., lit de lioc loco, qui Luc non pertineat, infra dicendum sit, ubi de particulis ^iri ttots agetur ad p. 136 sq. In altero autem loco Plutarchi in vita Ciceronis cap. 37. p. 879, ed. Francof. , ubi liaec verba habentur: rQcx^etcti yccQ €V Toig iTtiGToXatg diaTCOQeiv , notsQcoGS xqi] TQmeoO^ai, IIof-iTiritov^ (.i£v Ivdo^ov xal xaXnv v7t6^€Giv TiQog lov noXs/iiov B^ovTog^ KaiGctQog 6^ di-iuvov zoig TiQay^aGt XQtojiievov xal /.laXXov eavidv xal rovg cpLXovg GwQovTog* w(7T* EXELv f.iev ov (pvyr]^ /iirj sxeiv ds nQog ov cpvyrj^t ne potuit quidem locum habere particula av» Non enim quaeritur de ea re, quae, si quando res facta fuerit, evenerit, sed de ea, quae eveniat omnino. Ac ne quis dicat, pro- pterea verba e%eLV nqog ov (pvy/] apud Plutarcbum locum habere non posse, quod non possit sic dici, nisi negatio praeces- serit, quod docuit G. Hermannus lib. de particula av II. cap. 12. p. 129 sq., non possum dif&teri istud acutissumi viri prae- ceptum mihi falsum videri. Potest enim hie coniunctivus, quem dicunt, deliberativus et praegressa negatione et non Ijraegressa poni. Neque enim in ipsa huius coniunctivi natura aliquid inest, quod vetet fieri hanc deliberationem, etiam si eveniat res, et permiiltis locis probari potest Graecos , etiam sine negatione hunc dicendi modum admisisse. Praeter eum, quem supra posui, Plutarchi locum poterit conferri Platonis locus ex Protagora Part. I. vol. I. p. 223. ed. Bekk. p. 348. ed. H. Steph., ubi haec leguntur: (.lovvog 6* it tcbq T£ vorjGri, amixa TtEQUwv t/iTsl otio i7Tid€L^7]Tai xal (.LE^ OTOV pe^aicoGT^zai, ecog av IvtvxJ]* Neque enim qiiisquam, quom libri omnes tueantur coniunctivum, pro eo ex uno libro non bono recipiet futurum iTTiSei^ETai et ^c- ^aicoGETaL, nec vero hoc audebit dicere, in verbo trjielv negativam vim inesse. Est enim hoc nihil aliiid nisi habere velle, ut etiam illud inveniri possit. Itaque etiam illud, quod Imm. Bekkerus reposnit in Platonis Phaedro Part. I. vol. I. p. 58. p. 255. D. ed. H. Steph. non credo soloecum esse. Scripsit enim : ev ovv trj GvyxoifA,7]G£i tov fiev £Qa- GTOv 6 dxoXaGTog 'iTCTtog exei o xt Xeyrj nqdg tov rjvio- Xov, xal d^iot dvTi tcoXXojv ttovojv g/hlxqcc aftoXavGai* 6 de Tuiv naidixojv sx^l juiv ovdiv elueiv xTh*^ quom volgo et in i59 paucis quldem Iibri8 legeretur Ixst ^ ti^ ^^eyoi^ pluruml autem libri exLiberent l/se o ri Xeyei, neque credo per se Titu- perari posse, quod idem Bekkerus in Lysiae oratione contra Andocidem §. 42. ed. Bekk. p. 106 extrema ed. H. Steph. edidit: ^'[ocog ovv xal KricpLoLov avTLKaxriyooTnaeu xai h'^si o XL i^eyri' xa yaQ aki] habehlt, non quod dixerit, sed quod dicat, iit etiam, quom habeas, eventus rei exspectandus sit. Sed redeamus iam ad omissionem particulae. Ilia enim ne in illis quidem locis, quos adtulit deinceps Devarius ex Isocratis Panegyrico §. 162. ed. Bekk. Plataico §. 14. ed. Bekk. p. 299. ed. H. Steph. et §. 42. ed. Bekk. p. 304. ed. H. Steph. omissa est. Alia caussa est locorum Platonis ex Phaedro Part. I. yoI. I. p. 186. ed. Bekk. p. 36. ed. H. Steph. et Isocratis ex Panegyrico §. 86. ed. Bekk. p. 58. ed. H. Steph., qui loci ex eo numero sunt, in quibus par- ticula av^ quom ex proxumis peti possit, recte omissa esse dicatur, de quibus disputavit G. Hermannus 1. I. p. 192 sq., a quo tantum modo in eo loco dissentio, quem ex Xeno- phontis Jfif ierone cap. 11. §. 12. tractavit. Ibi quom haec verba legerentur: El de xlq xlvduvog ur}, oh GV/ti/^iaxovg fiovov^ dlXa xal nQO(.ia%ovg xal nQoS^vjiiovg OQc/ff]g av' TzoXltov fisv SwQeaiv a^LOVfusvog , ovx arcoQtov de ox(p xovxcov ev/ii€V€L /iiexada>G€ig' ndvxag ftiiv avyxaiqovxag txo)v €7iL xolg Goig dyaS^o7g, ndvxag de ttqo xwv gcjv wGTT€Q xojv Iduov f-iaxof^ievovg' -O^rjGavQOvg ye firjv exoig ndvxag xovg naqd xo7g cpiloig nlovxovg., Schaeferus au- tem, Bremius, Reisig^ius, alii addendam post ex^ig particulam av censuissent, ipse hoc necessarium esse non putavit, quia hoc in mente habuisset scriptor: xLvSvvov 6^ av ovxog f.id?uGxa (.lev avxovg nQO&v(.iovg 6Q(^7]gf d-rjGavQovg ye (irjv exoig xovg avxaiv nXovxovg. Ego enim credo reces- sisse scriptorem ab ea ratione, quam in antecedentibus secutus erat, et quom dicere posset et exoig dvj ut id ad eTentmn revocaretur, et exoig simpliciter, ut id tantum modo in cog-i- tatione positum esset, hoc maluisse, ut neque addenda par- ticula av esse yideatur, neque ex antecedentibus, id quod vix yideatur posse fieri, cogitatione adsumenda. 160 ^ver particulam a^a aliquid ita ad aliud, quod aut revera positum esset aut, ut ipsa sententia po- neretur, extrinsecus adsumendum esset, adnecti dicerent, ut posterius hoc ex illo priore quasi aliquid cohaerens et con- sequens evenire videretur, sive ea vis soja ratiocinatione sive interrogatione aut exclamatione proderetur, nuper exstitit lo. Adamus Hartungius dicens, omnes grammaticos cum Graecos tum recentiores vehementer falsos esse ac neminem eorum, quae vera vis esset huius jiarticulae, explorate per- ceptum habuisse. Tantum enim abesse, ut vera vis ac po- testas particulae esset, quam statuissent grammatici, ut con- ' trarium plane illud o.Qa significaret. Signiflcari enim ea particula non illud, quod rebus ita comparatis consentaneum esset ut fieret, sed id potius, quod quamquam res ita com- paratae essent, tamen fieret contra oi)inionem atque exspecta- tionem nostram. Cf. eius liber De imrticiilis Gr. linguae , vol, L p«, 422 sq. Quod quom non novum, sed falsum esset, nec alii grammatici accipiendum putaverunt et ipsi iam supra p. 19 sq. , ubi agebatur de particulis aA/j* ixQa^ professi sumus , nobis istam explicandi rationem i)rorsus « Q ix* 161 improbari. Significavimus enim illam particiilam non novam rem inferre atque inexspectatam , sed potius nos revocare ad id, quod iam actum esset, ut exinde demum sequeretur, quod iam essemus dicturi. Id non solum apud Attieos scri- ptores, quorum sermonem ipso Devario auctore potissumum sequimur, sic sese Labet, verum etiam io Homeri carminibus eadem sig-nificatio particulae facile agnosci potest, quamquam interdum difficillumum est uno id verbo aut Latino aut Germa- nico reddere. Sed ne sine caussa obloqui Hartungio videamur, ex Homeri lUados libro primo adponam locos, in quibus eae jjarticulae, quae ab hoc fonte profectae sunt: ccQa^ (XQ, Qay usurpatae leguntur, doceboque in omnibus his locis unam eandemque vim ac potestatem particulae conspicuam esse. Ac primum quidem v. 8. dicitur : Tis c<() a(pcos d^sMV sQt^L ^vrirjxs fxaxeaO^ai; quibus in verbis illud aQ nihil eius modi, quod voluit Har- tungriis, in se continet, sed potius eo, quod revocat auditorem ad id, quod ante traditum est, Agamemnonei^i et Achillem inter se rixatos esse, caussam reddit quam ob rem hanc jjotuerit int6rrogationem interponere poeta, uf commode reddi possit: Quis igitiir deoriim commlslt etc. Neque versu 46., ubi haec leguntur: ^'Ey.kay'^av (f oCojov Iti ajficoy /ojo/uiyoio, avTOv xiyrj&eyios.f significat istud ccQa aliquid fieri, quod minus exspectaveris et quo obstupefactus constiteris — sic enim dixit de hoc ipso versu Hartungius vol. I. p. 428 — , sed revocatur mens audientis ad id, quod antea declaratum erat, unde hoc, quod iam narratur, consecutum sit. Nam iam antea dictus erat Apollo iratiis ab Olymjjo j^rofectus esse, humeris tela gerens et utrimque contectam pharetram, dixerat enim poeta : Tov d" €xXv€ ^oT^os ^A7i6Xk(oy, Brj ^€ y.ax^ OulvfjLnoio xaQi^ycoy^ ;((o6/Li£yog xijQy t6|' tofxoiOiy f^wv. a(X(priQE(f)Ea te (f KQizQrjy, Quid igitur mirum erat, si sic proficiscentis dei sagittae con- crejjuerunt? Immo revocamur, ut dixi, ad ijl, quod narra- tum erat, ut sic, quae nunc tradantur, melius intellegamus, non excitamur quasi miram rem audituri. Est igitur ccQa rehiis ita comparalis. Neque abludit illud ab hac significa- tione, quod versu 58. dicitur de lunone: Krj^Eio yccQ ^ayc((oy, oti (5« Sy^cOcovtag oquto. Hoc enim versu illud, quod inducitur per particulas oTl II. 11 i&t a Qa» satis erat antea declaratiim. Graecos enim telis ApoUiuis occisos fuisse narraverat modo poeta v, 51 sq. AvTUQ %n£iT civroldL ^ilog lysnEvy.lg ^(ptst^j * cdel 6h nvQicl rexvcoy xccioyio da/neiaC, lit satis commode posset caussam, quam ob rem Iimo cle Danais sollicita esset, sic reddere: otl ()a ■d^vJ]GxovTCcg OQCCTO,, ubi i)er particulam Qa ad illud, quod explicatuin iam erat, revocamiir. Nos dicamus: well sle ja sie liin- sterhen sali.i quibus in verbis nostrum ja et ipsum nos iubet considerare, quo iu statu iam res fuerit. Exinde etiam illud natum est, si illud Qa, quod non tanta vi dicitur, usur- patur, ut vim et, ut ita dicam, relationem pronominis aut particulae relativae acuat. Fit enim lioc potissumum eo, ut revocemur, ad praeseutem rerum stalum, in quo non solum non mirum sit hoc fieri, sed etiam consentaneum. Haec particulae vis apparet etiam in v, 65., ubi Loc dicitur: IVibil enim miri dicitur hoc loco, sed potius aliquid, quod ex antecedentibus facile derivetur. Dixerat enim poeta: 1(4AA* ays 6i] Tiva fxavriv lQslof.isVy ^ tsQ^a, rj xcil oysiQonolov — xal yaq x' oyciQ Ix Jiog lotiv — hs x" tinoiy 0, Ti tQOGoy ixc^Oaio ^PoT^og ^AnolXcoy, Si nunc pergit: «iV UQ^ oy* svyjolriq l7Tifii[i(fiTttiy sX^ ixccrofi^t^g, facile apparet, Loc nihil esse novi, sed x>otius ex eo, quod iratum dei numen fuisse dicitur, deduci id, quod declaratur aoa particula. Dividitur enim caussa irae Ai)ollinis (o, ri tooaov ixcooazo Ooil^og l^noAlcov') dui^liciter ita, ut iam quaeratur siiscenseatne ille oh votum an ob sacrific'mm. Ouom igitur haec rei divisio j^ertineat ad illud, quod supra dictum erat, apparet quam vim habeat particula cxQa, quae etiam ab Atticis scriptoribus, ubi in illam rem, quae universa declarata erat, accuratius ita inquiritur, ut iam partes eius spectes, isaepe usurpata est, et in his locis per i^articulam igitiir reddi potest, etsi hoc paullo gravius est, ut vcrtas haec ita: Qui dicat quam oh rem tantum iratus fuerit Phoehus Apollo, titruni igitur ille oh votum an oh hecatomhen suscenseat, Ita est ccQCi etiam hoc loco nihil nisi rehus ita comparatis. Sic etiam t. 68., ubi notissuma ilia formula dicitur: "//rot oy' wff stnmy xax €^«io. usurpata particula est, ut significet hoc ita fieri rerum statui 163 iam consentaneum fuisse. Neque enim mirum erat, sic loqiii Achiilem, nec, quo particula Iioc loco pertinet, postquam lo- cutns esset, cousidere rursus. Dicitur igitur hoc: Sic ille lociitus consedit igitiiVf i. e. fecit, quod rerum statui accom- modatum esset^ ut consideret. Hinc etiam derivandum illud est, quod dicitur t. 93. Etsi enim Calcbas nunc ita quasi incipiens orationem suam inducitur a poeta : ait enim ilie : tamen rectissume sese Labet ista particula illo loco. Calclias enim ponit quasi summam (das Resultat) vaticinii sui, quae, si accuratius rem praesentem contemplere, eveniat. Fingitur igitur aut indicatur potius ista particula aliquid praecessisse, ex quo lioc quasi deducatur. Hoc eius est, qui volt ali- quid praecipere, quod re considerata x^onendum esse videatur, ubi nos interdum dicimus : also, eadem fere sententia. Hiqc etiam factum est, ut Hesiodus in Operihus et diehiis v. 11., ubi incipit x>J^aecipere, ita loquatur: Ovx aQcc fxovvov triv CQi^og yirog, rUA' Inl ycuav stal dixa xti,j <.i»i i . quibus Terbis ille quasi ex aliis rebus deducit ilind, quod Tolt pro vero adfirmare. Si qui dicat hac re iuberi audi- tores animum adtendere, non falso hoc dicat, modo ne con- cludat, quod fecit Hartungius, hoc fieri, quod nova res et minus exspectata iam explicetur, sed quoniam volumus ali- quid quasi summam ex rebus praesentibus, quae in conside- rationem Yocatae fuerint, deducere atque adferre, sic monetur auditor, ut animadrertat, quod gravissuma iam res et summa ponatur. , ^ Sed redeamus ad Homerum, qui v. 96. ita pergit: quo in loco non est difficile inventu^ quid istud ccQa sibi velit. Ita enim procedit oratio: l4X^ epix* aQrjt^Qogy ov ^r/^Tjff' ^AyK^u^fximy, ov6^ aniXvds Ovyccxncty xcu ovx (tnedi'^at* anoiva. zovysx^ UQ* ttlyi' Mcoxsy 'Exrj^oXog, ^d" ht dood^i xxk., ut per hoc aqot ita lector ad illud, quod ante dictum erat^ revocetur, quasi Latine dicas: Hanc oh rem i()Uur dolores 11* 164 mlsit Apollo etc. De versu autem 101. vide, cpiae supra disputavimus ad v. 68. Illud vero, qnod legitur v. 113. Kal yaq Klviaiftvi^atQag TtQO^i^ovXcCj pertinet ad illam particulae potestatem, de qua vidimus ad versum 56., ita tamen, ut prima et naturalis eius vis eliam hoc loco manserit. Antea enim dixerat poeta: Kal vvp iv /davaoldi ■S-sonQon^MV uyoQevsig^ cog ^T] TOvS" eyexa ctcpir 'Exrj^olog cclyEcc rsv^ety ovVEit lyo) xovQTjg XQvoiifcJog ayla anoiva ovx s&8lov 6i'^aad-ai* ind noXv ^ovXo/nai avtrjv olxbi ix^iv. Si nunc addit: xa\ yaQ ^« KXvtaifivi^aTQag nqo^i^ovXcc, , apparet respici ad illud, quod praecesserit, ut id, quod iam dicatur, cur ita sit, melius intellegatur. Nos dicamus: Venn ich hahe ilir ja audi den Vorzug gegchen vor Chjtaemnestra u. s. w., ubi ita indicamus, hoc mirandum non esse, sed recte et ordine fieri, quod etiam aliud factum antea fuerit. His igitur in locis acuitur vis praecedentis particulae yaQf uti supra de OTi vidimus. Naturalis vis ag-uoscitur etiam versu 115., etsi ibi res non poterit tarn facile reddi uno verbo. Pergit enim poeta: ov 6ifiagy ov6h ipvi^y, out' ,aQ (fQiyag, oi/is ti SQyct., ubi non ita dicitur: ovT ccQ q)Qsvag, ovts tl SQ'^a., quasi ex iis, quae proxurae praecedant: ov ds^iccg, ovSe (pvrjV, hoc necessario consequatur, sed occurritur potius hac ratione ei, quod quis suspicetur, si non externa forma, at saltern animi indole deteriorem esse, et dicitur hoc : ovt* ciQ cpQSvag ovxe Ti SQyci, id est aliis verbis : neqiie, quod' Mnc suspiceris fortasse, animo et operihus. Sic consijicitur prima particulae vis etiam in hoc loco. Nam hie quoque res^jicere iubet le- ctorera ad praesentem rerum statum. Eadem sig'nificatio exstat versu 148., ubi postquam Ag'amemnonis oratiou6m posuit poeta, sic loquitur: Toy rf' vnodqa i<^u>y nQ0G£(prj noSag loxug l^^dXaig, Neque enim illo loco mirum est hoc modo oblbqui Achillem, sed potius rebus ita comparatis consentaneum: itaque etiam hoc ccQCC iubet lectorem considerare, quis rerum status fuerit, in quo Achilles haec respondent. - ' 1 aQa. 165 Facile infellegitur vis eadem particulae qci versa 234 sqq., ubi haec dicuntur: IVal [jLa tods (SxriniQOV^ to (ilv ovnotE (pvXXa xal o^ovg (pvasif instdrj^ TTQcota to/u^y oqaaai lilomEv, (fvXka ts xal (fXoioy. Ibi eodem modo, quo supra ad v. 113. vidimus, particula qcc ita acuit vim praecedentis particulae yccQ, ut revocet lectorem ad praesentem rerum statum, ut sit rebus ita comparatis. Nos sic dicamus: Denn es liat ja das Messer Blatter und Rinde abgeschalt. Eodem modo dicitur infra v.> 307, recte atque ordine: is iQ^tag sxqivev hixodiv xii. Neque enim mirum aut inexspecfatum est, quod facit Aga- memno, sed praesenti rerum statui prorsus accommodatum, lam enim antea de reducenda Chrjseide constitutum erat. Versu autem 330., ubi haec dicuntur: ouJ* aQa t(6ys 16 coy yrj^-tjasy lA/iXXevs.) particufe" si recte intellegatur, ipsa quoque prodit pri- mam vim suam. Dicitur hoc: nec rehus ita comparatis hos conspicatiis laetatu$ Achilles est, Versu 369 sq., ubi- haec dicuntur : KaQTzaXtjucDg 6^ aviSv noXirjg aXog, rjut ' bjut/XTj' xaC nuQoid- avtoTo zada^eTO daxQv/soyiog xtL non pertinet iam qci ipsa vi sua ad illud, quod antea dictum est, }{aQTta?.lf.i(x)g , sed revocat lectorem tantum modo ad id, quod ante dictum est, unde sequatur etiam hoc posterius. Est ig-itur illud xal Qa fere Latinum itaque, et ita. Sic etiam versu 405. og.qa nctQcc XQoyicovL itaO^i^eto, xvSeC yaCay, propterea adponitur ad pronomen oq ilia pai^icula, ut re- vocet nos ad id , quod de eo praedicatum antea est, quem ad modum etiam Latinum qitidem usurpatur. De versu 427. liQa (fcoyrjaag ane^ridttTO, vix est quod dicam. Est enim hoc rehus ita convparatis, nach Unistdnden, heildufig. Cf. quae diximus de versu 68., quam- quam ibi a^a^magis ad xccS^s^sto pertinebat, de versu autem 430. ^ide, quae modo diximus ad v. 405. 166 d Q ct» . Versu 458., ubi baec le^ntur^ AvTccQ Imi (5* iv^ayiO) xai ovlox^iTas TiQO^alovTOy leviter revocatar lector ad id, quod ante traditum erat, atque gic vis particulae tTXel acuitur. Dein versu 464 sq. AvxuQ insl otaia fzrjQ^ Ixur], y.a\ anlccy/y* IndaavxOy significatur, postquam priora ilia facta essent, ordiue iam re- liqua instituta esse; itaque etiam Lie propria particulae vis apparet, quod idehi existumandum est etiam de versu 471. rco^urjaay ccqcc nciaiv, tnc(Q'^af.avoi ^encieatyiv. Versu autem 484. AvTKQ insl (V iy,orzo xaict Giqatov evQvv ''A/tuwy, eodem modo adiectum est, quo v. 458. vidimus. Ex quo genere est etiam, quod dicitur v. 493. Si^uificatur enira in bis locis eventus rerum post certam ali- quam rem, quae narrata antea est, quibus in locis etiam Latina particula IqiXmt sic poni potest. De versu 500. y.cU (oa na(iOi\f duioTo xadiC^io xii, non est quod dicam. Similiter enim antea v. 360. locutus est poeta. Versu 528 sqq. . 'li, xal xvayirjGiy tTi* oifQvGt vsvffs Kqovlojv • y.Qcnog aduvaxoio ' (xiyav J' iXeh^ey ^'OXv/utiov. propterea adiicitur ccQa particula , quod ex eo , quod ante fecerat luppiter, sequebatur hoc^ quoque, quod nunc fit: ita- que etiam ho* loco facile prima particulae vis agnoscitur. Versu 569., ubi legitur: Kai ^j' ay.iovacc xaOijcixO;, ^myvufxipaaa (ptXov istud respicit ad verba, quae praecedunt: Mdticfiy ^0(0 71 1 g noxyia ^HiJr], Versu 599 sq. in verbis: "lia^haxo? (V uq* tyoxyio yt'Xog /ucurtQeaat Otolaiyy (og Td^oy "ihfcaatoy Sta. ^i<)fxtti«. nomvvovia. 167 istutJ aQa ipsum quoque nobis in memoriam revocat prae- sentem renmi statum, iu quo immensus ille risiis dis im- mortalibus excitatus sit. His locis explicatis facile apparet ccQCC particulam, sive Integra forma sive dimimitis ccQ et dicatur, certum queiidam rerimi ordinem atque seriem indicare, qua aliquid ex alio fiat, Hon ita quidem, «t alterum ex altero necessario eveniat, sed tamen ut caussa alterius rei ex altera re quasi serie quadam et iusto ordine petenda esse videatur. Prima Laec verbi ris ac potestas, quae variis particulis aut Lalinis aut etiam nostris redditur, est etiam in Atticorum sermone con- spicua, ab eademque sig'nificatione etiam particula aQCC^, quae multo maiore vi effert ratiocinationem istam, quae continetur jjarticula ccQa^ profecta est, quae adLibetur potissumum in ea ratiocinatione, in qua interrog-atio et exclamatio uititur. Unde 2)articula ccQa accejiit etiam istam vim interrogativam, quam fere in Atticorum sermone obtinere solet. Quamquam si ipsam particulae radicem spectamus, etiam Iiic primanv signi- ficatiouem eiiis vocis non possumus non aghoscere. Sed quom CCQCC levius exprimat vim ratiocinationis , ccQa auteni gravius eandem urgeat, factum est, ut ccQCC primum in aliqua enuntiatione locum obtinere non possit, aQa potius primum enuntiationis locum sibi optet. Simillumus usus est i^ar- ticulae i^itiir, quae quom in culto sermone Latino plerum- que secundo aut tertio loco ponatur, tamen ubi maiore quadam vi praedita est, etiam i)rimo loco ijonitur apud optumos La- linitatis auctores , veluti M. Tullius , qui fere secundo aut tertio loco ponit particulam igiUir, dixit tamen rectissume in TuscuJanls" dispulaiiomhiis lib. I. cap. 2, §. 4. IgiUir et Epa- minondas princeps meo kidicio Graeciue fidihiis praeclare cect- Qilsse dicitur etc., quoniam in Lis verbis volt efferre vim particulae conclusivam, et id etiam aliis locis fecit. Sic igitur i)articula ccQa, ut de Lac forma primum dicam, accepit vim ac significatiouem levioris cuiusdam ratiocinationis, quae indicat rebus ita comparatis aliquid ita aut esse aut fieri. Ac si usi sunt Graeci in conclusionibus etiam aptioribus ista particula, externa quidem orationis forma non tam ad- stricta conclusio est, veluti in illo exemplo , quod usurpavit iam Devarius, ex Luciani love trufjoedo §. 51. El eloi ^co~ f.iol, elol yal d-eoL* alia fiirjv eloi §to[.iol, eiolv ccqa ytal -d-eoL Eademque significatio in ceteris quoque locis facile agnoscitur, ut de Lac re niLil amplius dicendum esse vi- deretur , nisi etiam Lie turbas fecisset Hartungius , qui aliquam quasi mirationem ista particula ait significari, quae iniLi potius revocare nos a miratioue videtur, dum in- 168 a Q a. dicat rem aliquam rebus ita comx^aratis ita sese habere, recte ig^itur et ordiiie ita esse. Sic in illo loco , quern Hartungius p. 433. posnit ex Platonis libro de re puhlica IV. Part. III. vol. I. p. 189. ed. Bekk. p. 432. D. ed. H. Staph., quod legitur: IlaXaiy (X) /LiaxaQLe, (paivExai tzqo Ttodwv rjfXiv I J ctQxPjg xvXlv- delGd^ai, xai ov% ecoQcofiev ccq^ avTo, aV^ rj^sv xaza^ ysXaGTozaToij cogtisq ol ev taig xeqgIv exovxeg ^r^zovGiv ivioze o e'xovGi xze.y ita intellegendum est: Dudum id, ut apparet, ante pedes nobis ah initio volvitur, et non vidimus igitiir illudf sed fuimus mamimopere rldendij quasi manihus tenentes cjuaerunt interdum rem, (fiiam hahent etc. Est enim in his quoque verbis levior quaedam ratiocinatio, quae con- tinetur particula cxQa, Namque ex ieo, quod illud ante pedes fuerat, sequebatur eos istam rem non yidisse, quam quasi absentem quaerebant. Sed est haec conclusio, uti diximus iam , non tarn apta atque adstricta , quam in aliis particulis huius modi. Eademque significatio particulae conspicua est etiam in Xenophontis Disciplina Cyri lib. II. cap. 2. §. 3. JAqcs ys, CO ccvdQsg, evdeiGzsQol tl fj/iuov diet tovzo (paL- vovzai SLvai ol haiQoi, oti ov TtSTiaidsvvTaL tov avxbv ZQOTXOv Tifuv, rj ovdev ccQa dwiGEiv rj/iiajv xze.f ubi nulla stuporis sive maioris sive minoris significatio est in Xeno- phontis oratione, sed leviore ista coUigendi ratione scriptor utitur, lit id, quod altero membro contineatur, quodam modo sequatur ex priori. Hoc enim dicitur membro posteriori: rj ovdev (xQa diOLGeiv rj^iajv, ovte sv zaig GwovGlaig ovxe ozav aycoviCeGd^aL iXQog zovg TColEi^dovg Serj; aut, id est, si illud prius ita se non hahet, niliil igitur differre a nohis putandi sunt! In his locis, ubi vix aptiori conclusioni locus erat, poterat tamen scriptor liberiore ista ratiocinatione uti rectissume. Revera enim sententia, si, quod priori membro dicitur, verum non est, eo denique redibit, quo ducit posterius membrum. Ab hac liberiore ratiocinatione profecta est etiam ilia vis huius particulae, qua de re ea, quae magis universe autea significata erat, denuntiat nos velle iam accuratius et singillatim dicere, ut nostratium voculae ndmlicli plane re- spondeat, veluti in illo Xenophontis loco de Expeditione Cyri lib. II. cap. 2. §. 5. ^Ejiiol, w avd()eg, ^vo/Lievo) lavai enl paGilea ovx tyLyvexo za Ieqcx* Kal elxozcjg aQcc ovx iylyvezO' '^^g yccQ eyio vvv nvvd^dvof-iat iv /LUGfp ^/Liiov xal paGilmg o TLyQrjg noza^og eGzi vavGiuoQog, ov ovx av dwaii-ied^a avev ttXoIcov Sia^rjvaL* nXota 6" i^/uelg oix exof^cV* In his quoque locis prima particulae vis mutata 169 non est: dedacitur enim id, quod dictum est, ut iam acca- ratius explicetur, ex prioribus. Latine dicas : Et recte quidem non addixerunt. Sic in Platonis libro de re puhlica II. Part. III. vol. I. p. 91. ed. Bekk. p. 375. D. ed. H. Steph., ubi haec verba dicuntur : Ovx £V£VOi]GaiLi£v ott £iolv cxQa (pvG£i,g o'lccg rjf.i£T,g ovx (I)7]d'i]f,i£v, £%ovGaL TccvavxLa zauza, recte sic vertas : Wir haben nicht hedaclit, dass es ja {ndmlicli) Naturen glht, wie wir sie nicht vermutheten, die diese Gegensdtze in sicli vereinigen. Sed tamen non recte ag-eres , si in Graeco cxQa et nostrorum ja {ndmUcli) accuratius interpretando non re- spiceres ad priora. Ex eo enim, quod ipsi expedire non poterant, illud, quod iam revera esse dicatur^ quasi de- ducitur. In huius modi locis ideo , quod respicitur ad priora, saepe numero etiam illud factum ipsum, de quo adseveratur, non praesenti tempore declaratur, sed quasi res iam acta transactaque sit, praeterito tempore ponitur, veluti in illo Hesiodi loco, quem ex Operihus et diehiis v. 11 sq, posuimus iam supra: Ovx aga fiovyov €r}y iQiScjy yiyog, ccXX inl yaXav quod ubi fit, id, quod nobis visum erat, fuisse dicimus aut non fuisse, quod tempus illud praeteritum respicimuSy in quo nobis sic res visa erat, quamquam si ipsum factum respiceremus, possemus etiam praesenti temj)ore uti, ut sim- pliciter res animo conciperetur, qualis nunc esset. Sic ex- plicandum est quod legitur in Hippolyto Eurij)idis v. 360. KvTiQig ovx rjy d-sog, et quod in Sophoclis Pliilocteta v. 978 sq. ed. Dind. Oifxoi' nETTQafjLKi xanoXcaX , oS* rju uQa 6 ^vXla^coy fie xanovoGqjCaag onXcoy, Hue pertinet etiam formula £j,L£}.Xov ccQa, £fi£XX£Q ccqcc etc., quae est frequentissuma, veluti in eodem Philocteta quod legitur V. 1082 sqq. ^Sl xoiXag nixQag yvaXov &€Qfx6p xal 7iccyEr(o6sg, Sg a* ovx tfieXXov «()', w TciXagy XsLijjEiv ovdinoT^ y aXXa juoi xal &yr}axorii avvoCasi. Sic enim loquimur, quoniam iam antea fnit, quod nunc demum cognoscimus. Namque ex eo, quod nunc factum est aut quod experti iam sumus, aliqua ratiocinatione utentes id 170 ponimus, c/iiod Loc moio antea iam fnit. Sic ctiam in illo Homeri loco, quern ex Odysseae lib. IX. v. 975 sq, adtiilit Devarius: Sed duos, quos j^raeterea adtulit Devarias, locos Aristoplianis Luc lion pertinere facile doceri potest. Alter Labetur in Niihihus V. 1303. ed. Herm., quo in loco vix potest dubitari quin Aristox)lianes scrij>serit potius: ^avyEig ; tfXsXXoy a* ItQa xiv^aeiy lyco avioTg Tooxoig loig aoXai xai '^vywqCaiv. Haiic enini scripturam ut reponamus , non solum libri Ra- vennas, Venetus, tres apud Brunckium codices requirunt, verum convenit ilia etiam reliquae oratioui AristopLanis optume, quae est maxume commota, ut gravius illud tcQa, quod interrog-ationi potissumum et exclamationi congruit, ad Lunc locum sit aptissumum. Neque enim formula tuelkov ccQa Lane vim ijoterit Labere, ut excludat alteram dicendi rationem. Itaque etiam in Acharnetis'ihits y. 347. secus ac statuit G. Hermannus in praef. ad Oed. Colon, j)." XXVI. retinendum existumo , quod ex libro Raveunate reposuit G. Dindorfius: oXiyov T* imiOavov ayO-Qay.eg JJaoyriaiot, X(u zavTCi 6ia triy cnoniay twy 6r]f.ioT(oy., non tamen ut in interpretatione accedam P. Elmsleio , qui quom recte receiiisset ccQ^ anavxeg, retinuit tamen volgatam scripturam ^orjg^ at que Lunc locum ita interpretandum cen- suit, ut avaGEUiv fiorjg idem fere esse diceret, quod nctve- ad^ai T'Pjg ^O'qg, Dicit enim mea quidem sententia Aristo- pLanes i)otius Loc: Volulsils igitur iam cuncti magna voce (liiiritarl etc. Verebantur enim isti, ne quam vim Dicaeo- polis faceret in corbem carbonarium, quem quasi obsidem Labuit. Est igitur avaOEUtv ^orjv fere illud, quod dixit Euripides in Uecuha x. 1063. ed. Herm. ^occv d'vTSiv. Gloriatur igitur Dicaeopolis Loc, se effec'isse, sihi (fuom isti antm mortem minitati essent, ut ij)si iam supplicem voccm emltterent, quod est ad Lunc locum aptissumum. In altero autem loco, quem adtulit Devarius ex AristopLanis Vespis V. 460., Don potest dubitari quin recte scribatur nunc: ^Aq'' if.iiXloi.iey 7io(f v{.iag icTioffo^rjcfety ro) XQoyo), Hi^ enim in locis magpis effertur vis particulae ccQa, qua de 171 re iufra diccncli locus erit. Contra recte dicitur in Aristo- phanis Ranis v. 268. ubi minor vis inest in particula ccqcc* Neque alia est Luiiis particulae sig'nificatio in iis locis, quos sexto loco adtulit Hartung-iiis vol. I. p. 435, Namque in illo Homeri loco, quern primum ijosuit ex Iliados lib. VIII. V. 163. Nuy J'd' o' ccTtjui^OiOvffi' yvyaixbg aQ* avti tirv'^o, dicitur hoc quidem ex mente aliorum, sed non ita, uti voluit Hartunglus, verum per quandam ratiocinationera. Nunc vero te non a/mplius honorahunt , iit ita dicant: Miilieris igltur loco fiiit. Istud enim, quod instar mulieris sit, dediicitur ex eo, quod factum est, quoniam Diomedes ig-navum se praebuerat. est ergo etiam hoc loco igitur vel rebus ita comparatis. Eademque caussa est in Euripidis Ipliigenia, quae est Aulide. Ibi enim inde a versu 940. haec leguntur: TO (T' (iiriOV 'noCtq (fog * ct.yvov J' ovyJi* IgtI awfx i^oVy ei Jt' €/LC* okelzai 3ia xe tovg i/novg yiifxovg rj ^eiva jlaGa y.ovy. aviy.xa naqO^ivog^ VuvfxaGiu J' o)g avd'^i rjiijuafffziyrj, iyo) ' ydytarog r]V ^ 4QyEiiov dyrjQ, iyoj TO ftrj^sy, Mevskstog ()" iy dv^Qccdiy, (og ov/i IlrfXioygy culX dlaGTOQog yeyojg, itneq (foyavGH tov^iby ovoj^a aw noasi. Pertinet enim istud ccQa non tarn ad sequentia, ut voluisse videtur Hartungius^ quam ad antecedentia. Ex iis enim,' quae ante posuerat, deducit Achilles hoc: lyoj xdyiGiog tjy aq* IdQyetcjy ay^Q» Si deinceps etiam hoc, cur ita sit, ipsnm adponitur verbis his : tt7i€Q (foyevOEi zovixoy oyofxa nodei.y hoc nihil facit ad rem, nihil profecto ad vim ac potestatem particulae aQa* Saepe numero enim caussa, quae iam satis declarata erat, repetitur aliis verbis. Neque in Andromacha Euripidis v. 745. ed. Herm. non suam habet vim particula aga. Dicitur ibi hoc : Xwpsi, tig v(.io)V v.xpEiai; y.lat(av v.Qa quibus in verbis a()Cf revo cat , ut par est, ad* praesentem rerum statum. Quis vos adoriclur'^ Suo damno, comparata 172 ccQa. res est (aut rebus iia comparatis) adtinget. Denique etiam apnd Xenophontem in DiscvpUna Cyri lib. VIII. cap. 3. §. 25. ed. Zeun. vis ilia levioris ratiocinationis facile agnosci potest in verbis his: 2axcov di (nempe ivixa) idtcuTTjg avi]Q, aTtaXiTcev ccQa zt^ 'iitTtq) Tovg allovg iTZTiovg iyyvg "^/LiLGSL Tov dQOfxov* Dicitur hoc: Sacarum autem vicit privattis liomo: reliqiiit igitur (hoc igitur ponitur, ut ad rem, quae univei'sa posita erat antea, iam quasi ordine suo ac- cedas singillatim exponendam) equo suo ceteros equos prope dimidiato curricuU spatio. Ac sic res sese habet etiam in reliquis locis Homeri et Hesiodi, quos hue vocavit Ha^tuDgius. NuUo enim modo ccQa habet per se vim mirationis. Etiam ea exempla, quae septumo loco adtigit Hartungius p. 435 sq., ita comparata sunt, ut particulae aQa vim earn, quam propriam ante statuimus, facile tueantur. Nam in primo loco Dionysii Halicarn. Antiq. Rom. lib. I. cap. 39. particula aQa respicit ad ea, quae antea dicta erant. Le- g^untur enim ibi haec : a/Lir]xavwv 6 ^HQaxXrjg o, tl XQV~ Gsxai z(p TtQayfiaTi, eig vovv ^aXXexai nQOGeXaGm ti^ G7tr]laicp Tag alXag ^oag. wg de aQa Tijg GvvvojLiov ^w- T^g ZB xal oG/iirjg al ivTOG&sv i^G-d-ovzo, avzef^ivxtovTO iciig EXTOGS-ev, aal Eyeytjvei cpcovrj avTtov HazrjyoQog T^g yeXoTirjg*, quibus in verbis per particulam ccQa signi- ficatur re ea facta, cuius in mentem venerat Herculi, illud contigisse, ut etiam hoc loco Latinae particulae igitur re- spondeat. Eademque vis conspicua est in illo Platonis loco ex Convivio Part. II. vol. II. p. 380. ed. Bekk. p. 177. extrema ed. H. Steph. Tama xai ^ol alXoL uavzeg aQa ^vvscpaGav xs xal exilsvov oltieq o ^coxQaTrjg. Ne- que enim mirum aut inexspectatum erat, quod ceteri quoque adsensi sunt, sed rei potins plane consentaneum. Socrates enim ita rem elocutus erat, ut hoc ipsum significaret ne- minem facile a sua opinione dissensurum esse. Dixerat enim: Ovdeig gol, w ^EQv^Lfxa%s, ivavzla xprjcpLelTai ome yaq av tcov ^yto a7Toq)riGaifXi, og ovdsv cprif.it hXXo eni- GTaGd^ai y xa sQcotLxd , ovts nov ^uiyad-ojv xal IlavGix- viag, ovds fiTjv i^QiGzo(pdvT]g, (p tieqI Jlovvgov xal IdcpQodkriv TtaGa rj diaxQi^T], ovds dXXog ovdeig Tovicovt d)P iyw oQco, xaixoi ovx Igov ylyvsrai. riylv xoig vGTciToig xaxaxEifievoig, dXX! edv ol nQOGd^ev ixavwg xal xaXwg SLTicoGiv, e^aQxeGei v/luv» l^XXd xvxi] ctyad^fj xa- xaQXSxto OaidQog xal iyxco/utatexo} xbv EQOJxa, JNemini igitur praeter Hartungium poterit mirum esse, quod ceteri quoque adsentiuntur. Neque vero in Xenophontis Disciplina Cyri lib. VII. cap, 3. §. 6., ubi haec verba leguutur: Tavxa axovaag 6 KvQog iTtctiaaro ccqcc rov /lit^qov ml svd-vQ hva- TtridriGag iul tov iTtTtov, lapwv %LXlovg iTtTteag rjlavvev enl TO Ttdd-og,, mirum est Cyrum, postquam mortem ho- minis familiaris audivit, femur percussisse, quo luctum pro- deret, sed rebus ita comparatis prorsus consentaneum , ut etiam hoc loco aqa fere igltur sig-nificet. Sic in reliquis quoque locis eadem significatio est particulae ciQa. In Ari- stophanis autem Lysistratae v. 812 sqq., etsi etiam ibi (XQa reddenda esset per igituTy tamen recte nuper ex libris repo- situm est: OvTog ovv 0 TCfitov tttxf.^ vno /uCaovg noXXa xciTaQccfxevog avSqccai noyrjQoTg.y quo magis appareat ratiocinationem isti loco satis accommo- datam esse. Quod si Hartungius non praeiudicatam opinionem ad Los locos adtulisset, ipse quoque sine dubio eos recte in- tellexisset. Sed ille quom discrimen statuelre Vellet inter has particulas et externam potius orationis formam quam in- tumam vim vocis a()a consideraret , aliquid praecepit quod* plane falsum esset. Non est autem difficile, quem ad modum difFerant inter se ccQCf^ et ovv et di6 et quae sunt similes IJarticulae, docere. Ovv ewim, quod sine dubio l>lim fuit €0r, est fere Latinum quod quom ita sit, itaque, ut hoc, io aptiore conclusione, qualis philosophorum esse solet, usur- patur, did est quam oh rem, ut etiam hoc aptius duas res' coniungat. Particula yero cxqcc non tam apte conglutinat duas res, sed leviore quodam modo coniungit antecedentia et sequentia, ubi Latini fere dicunt igitur, aut quibusdam in locis etiam: quae (fuom ita sint, aut rehus ita comparatis. Cum igitur a()a non tam apte concludat, in familiari ser- mone, in dialogis, in liberiore narrandi genere saepe numero nsurpatur, multo rarius invenitur in accuratioribus philoso- phorum conclusionibus. Sic factum est, ut exempli gratia Aristoteles quom in Politicorum libro primo saepissume did et ovv particulas posuisset, in eo libro non adhiberet ccQa par- ticulam, quam in altero demum libro cap. 4, §. 9. usurpavit, et ibi non sine aliqua ironia, ubi molli quidem brachio volt Platonem obiurgare, quod de re militari non esset lo- cutus in re piihlica. Ponit igitur haec: ^Eri xa TtoXXa ^ovketai xaTccaxsvcc^eiv cov %a nQoq amovg Tiolitev- oovxai xaAwg, del ds xal rtQog zovg yeitviwvTag xal Tovg a^coS-ev navxag* IdvayT^alov cLQCt trjv noliTslav OvvTETccxd^at TtQog Trjv TcoXsf^ux^v lo^vv, TteQi rjg ixetvog ovdev €lQi]xev» 174 Sdepe enim cum quadain irrisiohe et acerbitate oratlools istud ccQCCy quod ex rerum eventu aliquid ita esse dicit, usurpatur. Sic in illo Platonis loco lib. de re 'puhlica II. Part. III. vol. I. p. 57. ed. Bekk. p. 357. A. ed. H. Steph. Eytb jiev ovv xctvia elicuv il^iriv loyovg ccTii^D.dxdccf to 6* 7]V aQa^ tog eoixev nQOol/tiiov* , quo loco hoc dicitur: Haec ego (fiiom diMssem, putaham me liherakim a colloqiiio, Sed fidt scilicet, lit videkirf prooemium. Est enim uQa hic quoque ex eventu rerum, ut rebus ita comparatis illud deni- que evenerit. Aug-etur enim ironia aut acerbitas orationis eo , ut colligendo rerum eventu aliquid statuamus , veluti in illo loco Aristophanis , quem x^osuit Devarius i^. 41. ex Vespis V. 448 sqq. [Ovx (((frjdsig ov^h vvi't fx* ^ w yay.idwv -S-ijQtoyj \ovd^ aya/Liyrjad^eig oO^ svQCoy Tovg ^oiQvg ydenrovia OS. TiQoaccyaytoy nQog t7]P iXaCav t^adei^/ £u xavdQixaig bjoze G£ C^kcozoy eiyai, av J" axi'iQiGTog rjaO^ uqa., tibi orationis acerbitas aug-etur ista ratiocinatione. Sic re- ctissume G. Hermannus ad Sophoclis Aiacem y. 1003 sqq. Ol'jiioi ri ^QaOco ; nwg anoanKGco nixoov TOviS aioXov xvoo^oyrog, m TccXag, vif ov (foriojg uq^ t^enyevaag ; praecepit aQa ergo additum esse cum dolore, quem ad modum idem factum esset etiam in Electra v. 935. jETyw auy yaou XoyOvg ly^ 7]fxey I'cirjg,, ubi eodem modo aQa ratiocinationis cniusdam significafio est, qua rebus ita comparatis proditur istam nescivisse, quibus in miseriis fuerint. Haec igitur omnia denique eodem re- dibunt. Eandem vim habet etiam particula oTQa^ si adiung^itur ad pronomina relativa et coniunctiones aut si quando in in* terrogationibus ponitur. Ac de aQa vel qcc, quod poetae epici adponere solent ad pronomina relativa supra iam vidimus p. 162. Attici autem scriptores non admiserunt in eo g^enere particulam ccqcc nisi in certis quibusdam formiilis, itaque dixerunt oTi aQa, wg CiQa, yaQ aQa, de quibus tamen aliter iudicandum est, ac voluit Hartungius 1. c. p. 439. Nam quod apud He- rodotum legitur lib. I. cap. 111., eo loco usitata ista, quam saepe dicimus, vis particulae facile agnoscitur, modo totum locum contemplemur* Leguntur ibi liaec: Kal TiQOxa Te 6r na% odov nvvd^avo^im rov tcccvxcc "koyov -d^eQccnovzog, 175 og i/Lte 7iQOTisf.iTtcov i'^o) noXiog^ ivsxeiQiGe to ^qecpog. log cxQa ]\Iavdccvt]g re Sir] ncug irjg Idozvaysio ^vyaTQog xal Kafi^vG£CJ too Kvqov xtL Ergo apparet aQa illud respicere ad verba top ndvTCS Xoyov, eodemc/ue modo iit , Lalirium igilur nos ad rem accuratius cognoscendam invitare, ut log ccQa h\c quoque vertendum sit : quern ad modum iglliir vel nostro sermone: wie also. Neque in Platonis Convivio Part. II. vol. II. p. 372 sq. ed. Bekk. p. 174. B. ed. H. Steph. '"Enov TOLVvVf £(pr^, jva aai rqv naQoi^dav diacpd^eiQiof-Uv /.laTa^alovzeg, log ccQa Kal ayaO^iov snl dairag Yaoiv amo^ fiiazoi ayad-oLi recte dixit Hartungius, id ipsum, quod in- versum esset j)roverbium, miri aliquid habere. Nam istud miri quidquid est, certe non exprimitur particula ccQa^ quae hoc quoque loco ad ilia, quae iam dicta sunt, ita respicit, ut lioc, quod iam dicatur, sequatur ex antecedentibus. Nam ex eo, quod invertentes { f^iSTa^aXovTeg) utebantur proverbio, sequebatur istud: (hg xal ayad^cov sttI dcuxag YaoiP avzo- f-iaxoi ayad^oL Quom ig-itur id scriptor inferret per par- ticulas log cxQa, quodam modo collegit toe ex prioribus. Proverbium enim non corruptum Lane liabebat sententiam: Avjo^iKXOi (iyccSol ^eilwy inl Yearns icccfiv.y quem ad modum adfert Loc AtLenaeus lib. IV. 27. Neque eius modi quidquam cadit in Xenopliontis locum ex Eacpedi- tione Cyri lib. V, cap. 7. §. 5. ^uiaovio iiva dia^aXkEtv, 10 ccpdQsg, i/Li€, wg iyio aQa i^aTcazrjGag v/Liag (.UlXo) ayeiv eig Oaoiv. Ibi enim quom verba: tog iycj — i^a- naxriGag v/iiag jiiiklco ayeiv elg WaGiv^ nihil contiueaut nisi explicationem istius calumniae, rectissume ea verba de- ducuntur per i^articulam ccQa ex x^^ioribus. Etiam apud Lysiam orat. contra Simonem §. 31.' ed. Bekk. p. 99. ed, H. Steph. Kat ei (.lev irjv naqa tovio) to (.leiQcatLov, £LX£v av TLva Xoyov to xpevdog avxcp , wg ccq^ eyu dia TTjv iTtid^vfiiav 7jvayxa^of.ir]v avo/jTOzsQov tl Tcoielv tvjv eixoTtJv., aQa revocat ad antecedentia eiy^sv av Tiva Xoyov: accuratius enim quae ista ratio sit explicatur, ut aQa ver- tendum sit per nostrorum namlich. Quamquam ibi optumi libri particulam non habeut omnino. £t sic de reliquis locis omnibus statuendum erit. FccQ aQa autem eodem modo explicandum est, veluti quod legitur apud Platonem lib. de re puhlica II, Part. III. vol. I. p. 59. ed. Bekk. p. 358. C. ed. H. Steph. ^€VT€Qov 6e [eQw] OTC navxag amo oi ETHTrjdevovieg aaovreg STTiTTjdevovaiv log avayxalov aX^ ovx a/a- ■D-ov , TQiTov di oTi elxoTwg avTo dQiooi ' noXv yaQ 176 afXELvoyv ccQCt 6 tov adixov r] 6 tov dcxaiov ploq^ wg XeyovGt yT€.f in eo facile intelleg^itur particula ccQa col- lig-i ex antecedentibus , quid de ^storum hominum opinione habendum sit de iustitia, et si quid paradoxi in Lis verbis inest, id certe non proditur particula (XQa. Neque dissimile est quod lib. de re jyiihlica IV. p. 199. ed. Bekk. p. 438. A. ed. H. Stepli. legitur: Ilavteg yccQ aqa twv ayadwv etxl- d^v/LiovGLV XTE., ubi nihil miri certe aut inexspectati his verbis dicitur, sed hoc, quod nos dicamus : Denn AlJe he- gehren ja (vel am Ende) der Giiter., ubi, ut iara supra hanc vim particulae aga cog-novimus, illud introducitur hoc modo, quod denique, ut comparatae res sint, verum esse apparent, nt hac ratione acuatur vis particulae yccQ. Est igitur denn — also, denn — ja vertendum. Et sic in reliquis locis omnibus. Neque enim erat in Homeri lUados lib. I. V. 237 sq. baculus ille Achillis, qui eo loco vel maxume mortuus esse debebat, quasi ad vivos revocandus, quod fecit Hartung^ius, ut vis particulae o.Qa explorate perciperetur. Eadem vis ac potestas jiarticulae aqa est etiam in in- terroga'tionibus , quam rem adtigit Devarius p. 41. Neque enim per se recte dixit in his locis ctQa esse aoQCGTO- Xoyixov. JVam si dicit Aes^chylus in Septem adversus Tlielas V. 92 sq. Tig ccQcc ^vdstai; rig ccq^ inaQxeaei per se ccQa nihil cum interrogatione habet commune, sed revocat omnino auditorem ad praesentem rerum statum , qui aut in antecedentibus est descriptus aut facile, jjraesertim in narratione scaenica , j^er se intellegitur, itaque etiam his in locis fere hanc sententiam habet: rebus if a comparatis, vel quae qiiom ita sintj nisi quod multo levius indicat Graeca particula rerum statum, quam ilia, quae nos docendi caussa po- suimus, et sic respondet plane Latinorum igitur. Ergo dicit ~ Aeschylus: Quis igitur defendet? quis igitur arcehit deorum dearumve? Et quem ad modum hoc igitur intellegendum sit, apparet, si recordamur quae praecesserint : Boa vneQ jBi^imv 6 Xevxaams oQyvzai Xaog 8VTQ£7irig, ini noliv dKOXMV* Si de hoc loco Hartungius I.'I. p. 444. hanc esse ait eorum exclamationem; qui de auxilio prope desperarent, per se hoc a Q a* 177 falsum non est, sed niliil facit ad explicandam vim par- ticulae aQa» Nam si ita explicare jjarticulam voliunus, sane sescentae erunt vocis sig-nificationes , quom tamen vox uua non possit ne duas qaidem significationes habere. Ac sic etiam in Platonis verbis Jib. de re piibllca X. Part. III. vol. I. p. 467. ed. Bekk. p. 595 extrema ed. H. Stepli. bene i)rocedit ilia qualiscumqiie ratiocinatio : DIljiiT^aiv alwg exoig av (.iol elTieiv o ti nox hoxiv; ovSi yaQToi avidg TTccvv 11 '^vvvoio XL (^oideTai eivai. 'H nov «()\ I'cpi], lyto ^vvvof]Oa}; His in verbis postcjuam dixerat Socrates se plane nescire, quid sit imitatio , respondet mirabnudus quidem Glauco: Ntim igltiir ego intellegam? , sed miratio in tota sententia est, in x>articula vero ccQa nihil nisi conclusio continetur. Sic enim ratiocinatur Glauco: Tu ex me, quod ipse Don intellegas, vis scire: igittirne piitas me lioc intellegere? sed ista tamen ratiocinatio i)aullo levius et, iit ita dicam, mode- stius indicatur particula ccQCC, quae tertio demiim loco legitur. Hanc autem fuisse Glaucouis mentem, explicat ipse Socrates, dum reddit: Ovdiv ye — axoTTOv, sTrel nokXa ^ol (V^v- xEQOv ^XeTiovxwv ai-i^XvxeQQv oQiovxeg tiqoxeqol eiSov. Eademque ratio est loci Euripidei de Iphigenia, quae est Tmiris, y. 492 sq. Ibi enim quom Iphigenia primuni appellasset Orestem eiiis- que comites, ut sibi de quibusdam rebus responderent, id autem non sine eorum deploratione fecisset, ita responderat Orestes, ut lamentationem dejnecaretur. His rebus igitur transactis rectissume dicit Iphigenia: Ita enim ceQa hoc quoque loco nos revocat ad praesentem rerum statum, cui id, quod nunc fiat, consentaneum sit. Nam omissa deploratione Iphig-enia iam ad illas res, quas antea significaverat , explorandas accedit. Eodeuique mode etiam ibi aoa locum habet in interrogatione, ubi verbis qui- dem antecedentibus nihil eius modi declaratum est, ad quod respiciat particula, sed ille tamen, qui quaerit, animo suo eius modi aliquid volvit. Sic in Sophoclis Aiace v. 1185 sqq. incipit carmen choricum: Tig aoa rearog ^g nore Xr}- §ei noXvnXuyy.Toyv h^oyv a.QiOf.i6g, tc\v dnavoiov ccity ifioi II. 12 178 ^OQvdaoyjbiv (.i6/d(av dray ^ndyMV ava 7CCV tvQUidri TQokcv, Svaiavov oviiSoq ^ElldvoiV; quod i(a dictum est, ut aQa sit Tdhus ita comparatis^ quo- niam qui sic loquitur chorus , Laec tamen ad ea, quae in scaena usque adLuc g^esfa sunt, refert. -Nullo enim modo aQa ad ipsam interrog^ationem i>ertinet. Interdum etiam ad sing-ulare enuntiationis iut^errog-ativae verbum adiuncta haec particula est, ut ei verbo vim adderef, velufi in Soi^Loclis Oedipo rege v. 1097 sqq. Harbg oQsaai^ciTCi nov nQoanskuGOala^ , r) ge ye rig &vydri]Q, ^o'^Cov ; ubi non miratur qui hoc dicit, sed ratiocinafione quadam colligit videri sibi Oedijium generatum a deo immortali ali- quo, et quod summa vis esset in voce tlov f.iaxQaiwvwv, ad banc vocem adiecit istam particulam. Eadem ratione adponitur particula ccQa etiam ad pro- nomina, reluti in Aristoj)hanis Pliito v. 775., quern adtulit ipse Deyarius: AlGxvvofA.ai SI rag tfxavrov Ov/u(pOQc Denique dicendum est de iis locis, in quibus fi^ aQa, (in ((QK, t})/ aQa, i]v aQa et similia leg-untur, quos adtigit Deva- i'.Qd xre, yj^^ ^ recte vertens: s'l forte, nis'i forte. Etiam Lie difficile intellectu nou est, quae sit vis particulae aQa. Nam Ox, ^1 in Lis quoque locis aQa nihil sig-nificat aliud nisi rebus ita ijj)(/r». ^'V. J Jf. t< T'i comparatis. Sic igitur in illo loco Strabonis, quo usus est inj^ tn^M oLjat-- Hartungius, ex lib. VII. cap. 3. p. 82. ed. Tauchn., ubi ' quom Alexander legatos Celtarum interrogasset, quid timerent maxume, illi respondisse dicuutur: Ovdev nXi^v ei aQa (.11} 6 ovQavbg avzoig sntrceooi, proprie hocdicitur: N'Ml, tii/Sl si rebus ita coniparatls, nempe ut nihil limeant, ne caelum sibl irruat. Ergo illud aQa Lie quoque est igitur, vel in Loc quidem loco exclusis ceteris rebus. Significatur enim, ut res comi)arata sit, istud tantum reliquom esse. Id Latiui alio quodam modo eloquuntur, si dicunt : nisi forte. Saepe numero ista conclusione utuntur Graeci non sine a (> a. 179 quadam acerbitafe aut ironia, cjuem ad modum XenopLon dixit ia Memorahll. Socratis lib. I. cap. 2. §. 8. Htog av ovv 0 TOiavTog dvrjQ SiacpO^^siQat Tovg veovg; el f.irj aqa 1] Trjg aQsirjg snij^ieXeLa diacfOoQa ioziv., ubi in eo si- gnificatiir ironia , quod per particulam aQa indicatnr rebus ita comparatis sic fantnmmodo a Socrate corrumpi adolescen- tulos posse, si virtutis stadium sit niorum corruptio. Eodem modo in Aristoplianis Avlbus v. 601. dicitur: Ov^eig olSev tov O-rjOavQoy ihv t^ov nJ.rjp si rig uq^ OQyig.y ubi hoc dicitur: Nemo novit thesaurum meum, nisi si relnis Ua comparatis J nempe ut nemo sciat, aliqiia avis novent. * Est ig-itur aga hoc qaoque loco exclusis ceteris rebus, nihil ig-i tur reli nqui aliud. Apud Thucjdidem autem lib. I. cap. 93. Tov ts JJeiQaLcc cog)iALf.ia)T€QOv ivo/Lit'Ce Trjg avco TEoletog^ yal TCoXXaxig xdig ^^id-i-jvaioig naQr^vei, fjv aqa naze aaxa yrjv fiiaGO^coOL^ xaTa(3avTag eg avzov xcag vavot TZQog aTtavTag av^iozao&ai, hoc dicitur: Piraeeum qiiidem utlliorem hahiiit quam superiorem urhem et saepa Aihenienses Iwrtatus est, ut quom rebus Ua comparatis aliquando terra premerentur f in eimi descenderent et navihiis adversus cunctos resisterent, Et sic aliis locis multis ista x^articula adiicitur ad condicionem, veluti in Lysiae loco, quern adtulit Har- tungius, adversus Simonem §. 40. ed. Bekk. p. 100. ed. H. Steph. OuTco 6e didxeif^iat n^og xdg ex twv tolovtcov TTQayjiidTCov diaq)OQdg, woze xal alia noXXa v^Qio{.ievog V7i6 ^I'liiwvog xal xaxayeig ttiv x£q)aXrjv vtc^ avcov ovx hoh^^oa auTM e7iL0xi]ipaGd-aL, rjyovf-ievog deivov elvai, el a.Qa neqi Tiaidixcov eq)ilov€LXi]Ga^iev rjitielg nQog dl~ h]lovg, TOVTOv evexa e^eldoai Tivdg 'Crjir^oai ex Trjg TcaxQldog*, ubi aqa eodem modo est si igitur aut si rehiis Ua comparatis, quod nos dicamus : wem wir demnach. Ouam- quam, ut iam saei)e dico, istud aQa admodum leviter istam qualemcunque ratiocinationem denotat. Eademque significatio particulae est, si quando post eYze legitur, uti in Xenojihontis Visciplina Cyri lib. VII. cap. 2. §. 29. ed. Zeun. l^xovoag de b KvQog zovg loyovg avzov, id-avfiaoe (.lev zrjv eu^ ' dvfdav, ^qyezo de xo lomov, otiol xal avzog tioqsvolzo, ill aqa xal XQTjGLf-iov zl vo(.iLtiov avzov elvai , elxe xal aGcpaXeGzeQOv ovzcog tiyoi\aevog. , nbi Latine dicas: sive Igilur — sive etc. Denique dicitur sic etiam eYnsQ aqa, ut aqa in. his quoque locis suam vim retineat, .qua de re infra separatim dicendum erit ad p. 75. Praeterea quom de formula dX)^ aQot iam isupra ex- 12* 180 a. plicaverim p. 19 sqq. , nihil restat aliud nisi ut significem in loco, quern posuit Devarius p. 42., AristopLanis y. 1530. recte nunc scribi: in Platouis autem loco ilidem non posse non scribi aQ^ ovv ix TovSs TO TOLOvde yiyvEXCtc; Denique in Homeri Iliad, lib. VII. V. 472. recte edi: Quamquam aliis locis multis (XQ , sed non ante vocalem le- •gitur apud Homerum, veluti Iliad, lib. I. y, 8. y. 115., de quibus locis supra explicaYimus i>. 174. Q a. Aqu. lam supra vidimus particulam aqa eo, quod prima ems P. 42 quippe quae ij>sam voculae vim contineret, magis efFerretur voce, ita productam esse, ut aQa scriberetur et in primo etiam loco sententiae x'oiieretur, quern ad modum Latina particula iyiiur, quae apud bouos Latinitatis auctores plerumque j)rimum locum obtinere non soleret, adaucta vi sua etiam in principio enuntiati collocaretur. Id quom in luatina particula neque ad interrogationem perlineret neque ad exclamationera , in Graeca vocula plerisque Laec mutatio non visa est fieri potuisse nisi in exclamando aut interro- gando. Conferantur ea, quae G. Hermannus de ea re exjili- cavit in praef. ad Sophoclis Oedipum Coloneiim p. XVI sqq. Ac sane videtur, etsi vis ipsa jiarticulae semper etiam in ex- clamatione et interrogatione ad conclusionem pertinet — cdn- cludimus enim aliquid ex praesenli rerum statu, in quo quasi in aliquo fundamento nitatur ilia exclamatio aut interrogatio — , tamen ilia particulae productio locum non habere, nisi ubi ea vi efferas vocem, ut aliquam interrogationem aut voci- ferationem superstruere possis : in eo tamen cum G. Her- manuo disseutio, quod ille ax>ertam semper aut interroga- tionem aut exclamationem requirebat , ego etiam tectiorem exclamationem aut lalem, quae ad singulare tantum sententiae verbum pertineat, admitteudam censeo. Qua ratione illi quoque loci commode explicari jjosse videntur, quos multos contra librorum auctoritatem mufandos esse existumavit vir sunmius. Nam illud Hartungio concedere nuUo modo possum, quod «(>« et aQa in huius modi locis promiscue usurpata esse statuit. ^LdQa enim ibi usurpatur, ubi simplex ratiocinatio declaratur, aQa contra, ubi maiore quadam vi efferas istam ratiociuationem, 181 quenv ad moJum in interrogatione et exclamatione hoc fere fieri solet. Sed iam sing-ula videamus. Ac primiim qnidem ccQa, quod est natura sua illud fortius igitiir , usurpatum est in simplici interrog'atione, ubi aliqua re, quae praecesserit, moti hoc niodo ipsam interrogatio- nem nostram stabilimus : quamquam in Luiusce modi locis Graeci ipsi non fere de i)rima vocis sig'nificalione videntur cog-itavisse, sed ijarticulam quasi vi sua interrog^ativam usur- pabant, veluti in principio Antigonae Sophoclis dicitur: otff^' 0, Ti ZsLig Toov an OiSinov y.ay.ojy^ bnolov ovj^l V(hv en 'i(oOcuv leXet ; ill quibus verbis etsi aQa projjrie ad i)raesentem rerum statum resi^icere nos iubet, in quo caussam videamur invenire, quam ob rem ita interrogemus, ut sit proprie : Rehiis ita comparatis «osti? tamen illud aQa quotidiano iisu videtur ipsam vim in- terrogationis accejHSse, eius nempe ioterrogationis , quae ex praesenti rerum statu eveniat. Ita factum est, ut e. g*. in Phoenissls Eurij)idis v. 435. alia etiam particula conclusiYa accesserit : ^Aq"" eviv/€Tg' olv roTg ydfA.O(gy ^ (^vdiv^sTs; ubi quamvis etiam aQ^ evTVXSig quodam modo aliquam ratiocinationem contineret, tamen quia islam ratiocinationem magis voluit efferri Euripides, adiecit j^articulam ovv, quod aga ipso tisu iam pene amiserat vim ratiocinatiouis. Atque ita factum est, ut etiam ccQa^ quod ab eadem radice j^rofectum est, in ea interrogatione poneretur, veluti quod ai)ud Aristo- pLauem scrii)tum legitur nunc in Nuh, v. 464 sq. ^Aod ya TOvi' Icq' ly oj noi^ quo de loco supra p. 129. alia de caussa explicatum est. Quod autem Hartungius 1. 1. vol. I. p. 452. hanc par- ticulam ita divisit, ut primum iucertum illud, in quo versa- remur, aut dubium aut ambiguum, deinde mirationem, qua quid praeter exspectationem factum acciperemiis , denique dubitationem per earn particulam declarari diceret, id ita verum est, quoniam pertinet ad omnem interrogationem, nullo modo pertinet ad ipsam vim particulae aQ(X^ quam po- stremo tandem loco recte ijjse qiioque Hartungius agnovit, quia ratiocinationem in ea conlineri dixit. Quod quom ita sit, debebimus potius ab istis locis in- cijjere, in quibus vis ista ratiociuationis magis appareat, veluti ab illo Thucydidis loco, qui usurpatus est a grammaticis, 182 lib. I. cap. 75,, uM Atlienienses postquam cle rebus gestis siiis ac merilis explicaveriint, deiiiqiie banc interrogatiouem concludeudo institiiunl : a^iol fMfisv, co ^axedaif-ioviot, yML TCQoO-viilaq (-psxa T/yg t6t£ nal yvtofA-ric, ^vviaewg aQyjjg ye i]g bxo(.iev tolq '^'Elh^oi (.ii) ouicog ayav enupOovcog dtaxeioO^aL ; ant ab illo versu Sopboclis ex Traclwiiis 984 sqq. ed. Herm. !^o' ^IjjtJ'jj?, oaou r]V yjQdog Twc)"' unb y.qaiog ple(f uQ(ov d- vnvop ; In eiiis modi locis quo magis ratiocinalio exstaret, solifam esse adiici parficulam ovv iain supra diximus, ut factum est etiam in Platonis EtUliyphrone Part. I. vol. I, p. 357. ed. Bekk. p. 5. A. ed. H. Stepb. J^q^ ovv (.lol, co OccvfiaGis Evd^vcpQovy itQcnLGTOv iozi /.iaOt]crj go) ysviG^ai — ; ot'. Ista vero vis ratiociualionis, quae latet ia particula aQ(Xf maxume intellegi i)otest in formula ciQ^ ov , qua ita inter- rogamus, ut rebus ita comparatis miremur, si quid non ita sit, quod Latini dicunt: nonne? Sic in illo Platonis loco Gorg, Part II. vol. I. p. 17. ed. Bekk. p. 453. C. ed. H. Stejib. Et i-iot siTisg otl 6 toc 'Cwa yQacpcov, aQ^ ovx (XV dixaltog Ge rjQOjict^v b xa Tiola xcov Ccocov yQacpcov xal nov ; quod est proprie: Non igitur iure ex te (iiiaererem? Et sic interpretandum est, quad legitur apud Sopboclem in Oedipo Coloneo v. 795. ed. Herm. ^J[(/ ouy ajLiSiyov ^ Ou tap Grjl^ccig cpQovoj ; et aliquanto post v. 887. ed. Herm. quod est non igitur? aut nonne? Adiicitur autem etiam in eius modi locis particula ovv, si magis etiam istam ratio- cinationem efferre velis, uti in illo loco, qui leg-itur apud Platonem in Gorgla Part. II. vol. I. p. 70. ed. Bekk. p. 478. A. ed. H. Stepb. '^(/ ovv ov dixalOGvvrj tlvl XQcof^ievoi xolc'XovGiv ol oQd^cog xoXcxLovieg ; quod est: nonne igliur? nonne ergo?- Nec alia vis est in particula «(>0f, nisi forte levis ilia ratiocinalio in iis locis , quos 'Hartungius adtulit p. 452 et 453., velufi in Sopboclis Tracliln, v. 76 sq. ^Aq' olaSci r}fxtag ; ubi SI diceretur: J^lycx nag, i]y.ovGet* , avd^eg, zrjg ev(pi]f-iiag ; iHud ccQa pertiaeret ad oinnem sententiain, nunc interrogatio ita instituta est, ut per se stare posset, iliud autem ccQa efferret potissumum exfremam vocem Ti]g ev- cprjf.iiag. In ea eniua maxuma vis nunc est. Hoc idem videtur statuendum esse etiam de Euripidis Cycl. y. 634. Taviov nsnovSai^ (((^ t,uo( ; ubi vox e(,iot eo effertur, quod proxume antecedit aQa par- ticula. Sic etiam in Aristophanis Thesmoplioriazusis v. 7 sq. l)remitur ea vox, quae excipit (XQa particulam, Lis in verbis : MNHZ. ov (^ej axovsiy. EYP. ov^ a y^ av jxalh]g^ oqav. WINilZ. ouJ' h{)av diX (a* ; EYP. ov^ « y^ av ay.ovEiv <^trj., quom enim a.itoveiv et oQav inter se opponanlur, hoc in ipsa interrogatione postremo loco maxumopere urg-endum erat. Hoc modo fit, ut etiam ibi uQa ad sing-ulare enuutia-. tionis verbum ponatur, ubi omnis interrog^atio alio quodain modo inducta est, veluti quod G. Hermannus 1. 1. p. XVIII. posuit ex Euripidis Troudihus v. 292. To fjhv aov oictda, norvn ' rag cJ" i^uag Tvyag rig a()^ ^yJ/aiotest, quid iutersit, Ovx ccqu utrum dicas Tig aqa an tlq aQa ^ ova dqa an ovx ccQa* , ®t Neque enim illud verum est, quod docuit Hartung^ius 1. I. ^^"* J), 456., c(Qa nec usu nee vi sua differre ab ccQa in eius modi locis. Ouom enim zlg ctQa simpliciter sig-nihcet: quis igitur? id est, quis rehus Ha comparatis , ut in eo, quem supra posuimus, loco Aechjli ex Septem adv, Theh, v. 92 sq. Tig I'.Qa ()u(J£Tai, tig aq^ ^naqxiou dtbiy ri x)€ccy; contra producta ilia particula si dicitur: zlg aQa, hoc ita effertur, ut ccQa quasi denuo interrogationem , quam habet pronomen Tig, denotet et iterata hac interrog-atione acuat sing^ulare quoddam totius enuntiationis verbum, quem ad modum in Aristophanis Pace v. 1240. TC (F' aocc Galniyyi rj/cTf xQ^^^f^^h riv inQidfA.r}y' ^Qaxf-iojy noff t^rjxoyT^ Iyco; si diceretur : Ti ccQa tfj oalmyyi xiLy esset hoc sliuplicitei* 186 reddenclum : Quid Igltiir hacce inha ittar — ? Nunc quom dicatiir: Tl a.Qct tfj GccXrcLyyi xtL^ est pofius ita ver- tendum: Quid igitur luba hacce iitar? aiit Quid tiiha igllur hacce iitar? Ista enim vox, quae excijMt proxumo particulam, mag-is pronuntiatur. Eadem caussa est formulae ov>c aqa et ovyt ccQCC, Nam si dicitur ovx aqa ista raliociiiatio sim- pliciter procedit, uti in illis Aristophanis locJs, quos adhibuit Hermannus ex eius Niib'ibus v. 1253., ubi Pasias quaerit: Ovy. i(,Q^ cmodcooeig ; quod est: Non IgiUir reddes'^ recteque respondet Strepsiades : Ot^, oaoy ye fx tWeycu. Neque enim artodtoOSiQ ita acuifur, sed ipsa negatio: qua- propter etiam in respousione nihil dicitur nisi: Ovk. Et V. 121. quo in loco ipso quoque recte ait G. Hermannus ovx fortius esse pronuntiandum. Quod si dicitur: ovx aQCt^ alia ratio est. Turn enim vehementius particula piQa ita pronuntiatur, ut acuat sing^ularem enuntiati vocem, a qua excij)itur, veluli in Sophoclis Alace v. 1238. dicitur: Ovx aq' ^A/aioTs ay^Qsg etal ttAtjv o^e.j quod interpretandum est : Non igilur Achaeis vlri sunt praeter htinc7 , quo modo nomen ^riyaiolg potius effertur, aut in illo versu Aristophanis de Av'ibus 91. Ouy. ciQ^ tiCfrjy.ag ; (b ^yud\ (og uydosTog ft., uM verbum acprjxag effertur. Praecesserant enim ibi Iiaec: EYE An. E}ni fzoi,^ 6e Tr}U y.OQ(iovi)V ovy. acprixag y.aiansocov ; JIEi:^@ET, Ma Ji ovx eycoys. EYE ATT. Hov yccQ tdiiv; nEIZQET. AnEmuTO. Ex eo ig-itur , quod avolarat, concludit Euelpides non dimisisse ig-itur alterum et, ut certior de liac re fiat, ita interrogat: Ovx ccQ^ KipTjxctg; quod est: Non dimisisU igitur? aut Non tgitur dimlslsti'^ Quom ig-itur in eius modi locis acuatur ista vox , quae sequitur aQa particulam, saepe fit, ut eadem vox, quern ad modum hoc idem fit in particula aAAcf, etiam adiecta yt ^.Qa, 187 ])ar(iciila magis a ceteris verbis c!istiiig:uatur , veluti in Plxi- locteta Soplioclis v. 106. Ovx «(/ iy.eiyq) ovdb nqodiMiai dQaav; et V. 114. Ovx 6 7i8QCf(oy 7% (OS lipadxn , d'^i" lycj ; Si in hiiius modi locis dqa particulam sequitur vox enclitica, id non impedit quo minus j>ertineat ccQa ^d earn vocem, quae post encliticam sequatur. Sic in Euripidis Helena y, 85. ferri jjosset per sese, quod adtulit Hartung-ius: Ouy, KQ(c a' 'EJJytjV el cfivyelg S^av/Liaareov, Sed recte tamen ibi nuper G. Hermannus, indicio etiam librorum Flor. 1. 2., edidisse videtur: OvTuqa a" ^EXirriv ei divytTg ^avficcaieov. Sic igitur primum in directa interrogatione usurpatur aQa. De exclamatione antem recte Hermannus quidem l.J. p. XX sqq. ita praeceiiit, ut diceret tautam esse interroga- tionis atque exclamationis coniunctionem atque adfinitatem, ut exclamatio fere nihil nisi interrogandi quaedam forma esse videretur. Eius modi exclamationes esse in AristopLanis Avibiis V. 161. *Y/Li£Tg (xbv aqa ^rjie rvfxcpi'coy (iiop, et ibid. v. 1530. ''EvTEvdsv aqa rovTiiTQt^eirig iy^'ysio. et Soi)lioclis in Aiace v. 737. ^lov, lov, et in quibus exemi^lis vis exclamationis magis exstaret, eius- dem Alacls v. 980. "SI fioif ^aqdag aqa Ttjg if^rjg jv/yig, et Electrae Sophoclis v. 1179. 01' fxoi talttiyrig aqa irja^e avficpOQccg,] et Oedipi regis v. 1394. ^Sl Jtolv^s y.a\ Koqivd^s y.al ra ncaqia Xoyo) nakuia (^a)f.i(iO- , oiov ccqd /uE y.d^Xog xccHwy vnovloy i^edqiipaie. 188 Denique Oedipl Colonel v. 1399. quibus ill" locis apparet earn vocem potissumiim particula hac efferri, quae earn excipiat. Praeter exclamationem enim, quae posita est in omni enuntiato, acuitur ista vox, de qua nunc potissumum quaeri conclusiva ista parlicula ^emonstrat. Id luculente decent tales loci , quales sunt Sophoclis Oed, Colon. V, 408. Ovx ccQ^ tfjiov ys fiT] xQcm](S(oa(y nois. et Euripidis Hippolyti v. 1086. KXccicoy lis ttvidoy ccq^ Ifxov ys ^i^eiau Non tamen hoc ita dictum existumari velim, quasi eg-o pufem semper particulam excipi ab ea voce, quae efferatur. Nam est hoc etiam ita factum, ut sequatur particula, velutj in Aristophanis hysistmia v. 933. dicitur: aut alia quadam ratione conformetur oratio , uti in Aolhus V. 1308. Ovx fiQcc, fia z/t', 7}f,uy f'r' fQyoy iarayai.y quo loco si diceretur ovsi ccqcc, esset hoc, ut sui)ra vidimus, simpliciter reddendum: JVon igitur. Nunc quom dicatur ovx ccQa^ hoc est non igitur^ ut igitiir maiore pondere de- currat, quasi dicas : Quae quom ita comparata suit, non hercle nobis adhuc stare convenit. ^^Iqa eiiim, quasi hac particula separatim interroges et hoc modo, quod dicas ab altero con- firmari velis, dicitur, ut vel maxume adseveret, non tamen ut tota enuntiatio per iut^rrog-ationem efferenJa sit. Sic etiam hoc perspicuum erit, quid sit quod ego etiam in iis locis relinquendam hanc particulam existumem, quos multos Hermannus 1. 1. p. XXIV sqq. aliter con- stituendos putavit. Non adferam, ne diutius detineam, nisi aliquot huius rei exempla. Ac de Aristophanis quidem ^ufe. V. 1303. ed. Herm. iam supra p. 170. significavi mihi unice probari hanc optumorum librorum, Ravennatis ac Ve- neti, scripturam, quam Brunckius iam olim reposuisset ex tribus libriis Parisiensibus : ^svyug ; e/ueXXoy a' ccoa y.iyt](iHy iyta aviots iQOXOts tots ooiai y.al ^vywQi'ciiy, , aQa. 189 quod esset Latine reddendum : Fiigls? vohii te videlicet movere ego etc, Dicitur enim sic aQa adaucta vi sua, quasi Laec vox per se constet, ut de tota enuntiatione quaerendo oninem dubitationem tollat, ut si Latine dicas: Volui te (nonne?) movere ego etc. Eodemque modo locutum esse Aristoiihanem eadem pagina existumavi in Acharnensihus V. 347. ed. Dind. bliyov X* KTiE&avov av&Qccxeg IlaQurjCJioi xcd javza dia T7]V azoniav rwr (^rj^uoKoy. Dicitur enim etiam in Vespls v. 460. eodem plane modo: Rectissume etiam se tabet meo quidem iudicio, quod legitur in Aristophanig Avihus v. 1688. ed. Dind. ^Eg xaiQOP aqa jcaiexonrjcfay ovroii' ig rovg ydfiovg. Nam ibi quoque videtur amplificari vis particulae ccQa^ ut lioc dicatur : Opportimo igitur tempore concisae liaece sunt in iiuptias, quod ille dixit sic: In tempore (nonne?) concisae sunt haece in nuptias. Coniectura enim ea, quam proposuit G. Hermannus 1. 1. p. XXVII., qua scribendum putavit: *Eg xaiQov aqa ncog xcciex67ir](yay oviot'i' ig Tovg yafxovg.y videtur mihi infringi potius vis orationis quam adiuvari verborum intellegentia. Itaque in Euripidis Andromacha V. 1084. ed. Herm. credo retineri posse, quod in libris omnibus legitur: 6('i»*aecedit verbis: TovSe tov Xoyov, baec potis- sumum effert, ut appareat istam vim conclusivam, quae in particula d()a posita est, maxume ad ea verba pertinere. Quasi si Latine dicas : Cum hoc certamen (juoddam videlicet de hac re maxume susclpiendiim fuerit. Itaque etiam aliis locis sic interposita Laec particula est, ut quom per se accipi videatur, multum tamen alacrifatis etiam toti enuntiationi adtribuat. Nolo autem plura persequi exempla, quom re ipsa percepta facile reliqui quoque loci recte explicari jjossint. Ceterum particula aQa in interrogatione non neg"ativam per se responsionem elicere studet, sed tantum modo quaerit sitne aliquid rebus ita comjiarati!?. Sic etiam ibi haec par- ticula j>onitur, ubi adfirmantem responsionem exsjiectas, qua de re recte explicavit G. Hermannus ad Vigerum p. 823. ed. tert., exemplis his usus, Euripidis Alcestid, v. 341. 'Aqcc /Lioi aiiyeiy ticcqcc ; et v. 771. ^oa toy ^iyoy Grvyui Si'Aatbyg, ty y.ay.oTg fHfiLyf.iiyoy ; Eodemque modo Latinos simplici j[)articula ne usos esse, ubi illud , quod fortius adfirmantem responsionem requireret, nonne exsi>ectari posset, idem iam Hermannus adnotavit. Cf. etiam G. Stallbaumius ad Platouis Eutyplir. p. 32. Sic fere particula ccQa ab Atticis scriptoribus, quos au- ctore Devario potissumum sequimur, usurpata est. Eodem- que modo adliiberi eam particulam etiam in indirecta inter- rogatione constat. Ouam rem vix adtingerem, nisi vererer, ne rem admodum frequentem tacitus jwaetermisisse dicerer. Sic igitur, quod directa oratione dici potuit: IAq^ el /iu) dixaUog 7ToXLTr]g, ov 7ToliT7]g, cog Tavzo dvvaf-iivov tov t adlxov ycal TOV xpevdovg, dixit Aristoteles Polltlconmi lib. IIL cap. 1. §. 10. ed. Stahr. indirecta oratione: KcxItoi xal tovio 191 Tig Itl TtQooaTtoQrjosiev, el f-irj dimuog noXit7]g, ov Ttolhi^g, tog tcwto dvvaf-ievov zov ddixov xai zov xpsv^ dovg. Nec aliter Plato in Gorgia Part. II. "vol. I. p. 29. ed. Bekk. p. 459. ed. H. Stepb. locutus est : Nvv Si rode nqoxeQOv Gxeipcojued-a, aqa zvyxavei neqi to dUaiov xai TO adixov xai to aiaxQov xai to xaXbv xai ayaS^ov xai xaxdv ovTCjg eywv 6 QrjxoQLxog xt8» Posui i)ropterea lies locos, cjiiod Hoogeveenus, qui unus banc rem adtigit p. 70. ed. Scbiitz., non satis recte dixit raro admodum sic oblique interrogari , adferens ille etiam Platonis Phaedon. p. 70. extrema : ^Sxeipcojiied'a , ccQa avayxaiov, oGoig sgtI tl iv- avTLOv , /iir]da/ii6^£v alXo^sv avid ylyvea^ai, ex tov CLvxtT) evavTLOV* Reliquom est, ut dicam de j>articula ciQa, si quando cum aliis ijarticulis ita composita esse videatur, ut eae par- ticulae consociatam quandam significationem in se contineant. ^ Ac primum quidem componitur ctQa cum particula ye, -^Qf^ — Y^* aut interposita alia voce aut etiam coniunctis particulis ciQa ye* f ^* Quibus de locis exj>licavit Hartungius vol. I. p. 376 sq. Si interposita alia vox est inter has particnlas , facile apparet vim eius vocis intendi atque augeri, ut si nihil aliud, cerfe illud ita se habere dicatur. Sic in illo Euripidis loco de Hecuha v. 725 sq. ed, Herm. ixloyi^o/uccC ys tzqo? to ^v(Jf.isy€5 fxaXlov (pQspccg tov6* oviog ov/l dvOfievovs ; ad quern versum hac de re dixit etiam G. Hermannus, ad- dita ye particula ad particulam aQay verbum exXoyl^OjiiaL ita effertur, ut significet quae loquitur Hecuba, fortasse ab hac quidem interpretaudi sua ratione discrejjare re vera Agamemnonis mentem, ut ipsa adeo ducta opinione sua quod non sit vereatur, quibus in locis Latini etiam aut adeo dicunt, nostrates, ut recte observavit Hermannus, gar, vel, uti statuit Hartungius, am, Ende. Est aiitem in eius modi locis, ut in omni usu particulae ye, quaedam elliptica ratio dicendi agnoscenda, qua significatur, si nihil aliud, tamen certe hoc, quod inducatur X)er istam particulam, statuendum esse. Itaque exXoylKo/itai ye per se ita explicandura est, utsit: Nonne omissa re ipsa ego ita interpreter certe. Hoc vero quom loquendi consuetudine ita usitatum esset, ut nemo fere de prima formulae origine cogitaret, deinceps ita usurpari coeptum est^ ut particula ye de aliqua re po- tissumum adflrmaretur, omissis ceteris rebus. Sic igitur hoc dicitur etiam in iuterrogatione : An interpretor quidem in earn partem mentem eius, ut malevolum esse existiimem, qui non 192 aQa. sit malevohis. Necfue enim credo in illo loco, etst liber Flor. 33. omitfat ye particulam, scribendum esse : ^^q^ ixXo- yi^ojusoO^a nQoq to dvof^LEveq xzk., quod dubitanter pro- posuit Hermannus. Nam nisi neg^Iegentia omisit librarius jjarticulam, videtur propterea fecisse, quod paruiti eius usum perceperat ipse. Sic etiam in Arislophanis Vespis v. 4., nbi dicitur: ^j)' oloSd oiov yivtoSaXov (fvXaiTOfXEV ; magis acuitur verbum oioOa eo, quod circumscriptum est particulis aQct — yi, ut sit: Du weisst wenigstens? aut Latine: Scisne certe qualem heliiam servemiis? Quod paullo aliter dictum est atque illud, quod a^md eundem poetam legitur in Avihiis y. 668 sq. ed. Dind. ^u4Q(i OlGx*)^ Oil et Y. 1220 sq. ^A6ixslg xca vvy, ccqcc otaSa rovO^y on ccTisdccreg, si jrjg ct^iccg tivyxnvsg ; Etenim si particula ye statim adiungitur ad particulam aQa, vis particulae illius pertinet i)otius ad omnem eam senteii- tiam, quae hoc modo infertur. Significatur enim nos, etiam si de ceteris rebus exquirere iam nolimus, tamen de hac quidem re, de qua iam quaerimusSet quam maxume urgemus, velle nobis adfirmari. Ita in illo Xenox)hontis loco, quem habet Devarius p. 42. ex Memorahilihis Socratis lib. I. cap. 5. §. 4. Z^Qa ye ov yQrj navxa avSqa, rjyrjod/Lievov xr^v iynQccTSLav agezrjg eivai xQrjn'idct^ TavTrjV TiQajzov iv ifi ipvxfj xazaGxevaGaGdai ; hoc dicitur: Nonne (e:rclusis ceteris rehiis) certe oportet quemvis hominem , qui sia- tuerit temperantiam esse virlutis fundumentum , lianc primmn in animo sihi parare? Eodem modo Plato dixit^in Critone Part. I. vol. II. p. 146 sq. ed. Bekk. p. 44. E. ed. H. Steph. Tama f.tev Srj ovzcog exezco' zade de, co ^wxQazeg, elns fj.01. IdQCL ye liirj i/iiov TCQO!.u]del xai zcov allcov sul- Trjdelcov, f-irj , iav ov evO^evSe e^eXO^rjg, ol ovxocpavzaL 7i(.uv TiQayiiaza 7iaqe%ioaiv cog oe evdevde exxleipaGL, xai ccvayxaod^wjiiev /y xal naoav xrjv ovoiav aTco^aXelv 7/ avyya XQrjimzaf rj xai alio tl nqog zovzoig naS^dv ; quibus verbis hoc volt Crito significare, se istuc quidem certe minume exspectare, propter se et reliquos familiares Socratem cunctari, ne excedat ex carcere. Itaque nos dicamus: Es ist docli wenigstens nicht die Sorge um mich und delne iihrigen « Q a. 193 Freunde7 Eadem ratipcinatio facile agnoscihir in verbis > Xenophontis Memorah. Socratis lib. HI. cap. 2. §. 1. Tod £V£xa, e'ffr], "Of.ir}Q0v oUi lAyai^iif-ivova TVQoaayoQSvoat 7iOL(.iiva Aatov; aqcc ye otl wottsq tov noi/iiava iTTL/iis- XeioO^aL del oucog ocoal ze eoovzcu al oi'eg' ycd la ercL- Tijdeia h'^ovGiv , ouico yal zbv ozQarriyov ercifieXeXGdai del, OTTCog — lovzo torat; ubi ila dicitur: Nonne eerie 'propterea, quod etc., iit sig'uificetiir excussis ceteris rebus iiibil aliud tleniqiie relinqui, nisi hoc, ac de nulla alia re posse ilhid tanlopere adfirmari, qiiam de Iiac c/uidem. Et sic etiam §. 2. XenopLou locutus est eodem niodo : aQa OTL alyjirjTijg xe y.QazeQog av ei'f] y.ih, Ouom igitiir hoc inodo particiilae dqa ye certissuma quadain ralione adfirmationem de aliqiia re expostulareiit, fa- ctum est, lit saepe in ironia aiit acerba certe oratione usur- parentiir, veluti apud Aristoplianem dicitur in Philo v. 546 sq. ed. Diud. Aoa ye nollcoy ^Ayafi^cou naOiy roig avO-Qoonois ct7io« (xri, niaiore vi pronnntietur neg-atio, l^oc potius sig^nificatur, iios de ea re quaerere, quani miniime cupiamus veram esse, quom tamen nobis aliqua suspicio de ea re suborta fuerit, quam ob rem edoceri veiimus rem non ita, quern ad modum ve- reamur, se habere. Dixit de hoc i^su particularum praeter Hooj,''eveenum p, 62 sq. ed. Scbiijz. et Hartungium vol. I, p. 454 sq. vol. II. p. 160. etiam G. Hermaunus ad Vig-erum p. 824. ed. tert. Potuit hoc, ut recte significavit Hermannus, in plerisque locis etiam per simplicem particulam ccQa iu- dicari, sed aQ'a f.ir] tamen earn interrogationem multo accii- ratius declarat. Sic in illo Xenophontis loco Memonth'iL II. 13 194 Socralis lib. II. cap. 6. §. 34. ^Jiav gov nQOGytaxriyO' ()?]ao), OIL dia to ayao^ai auTou yal evvoixwg exeig TtQog aviovj doa jLiij dia[iciXXend^aL do^eig vn ejtiou ; si diceretiir: ccQa dia(iaXXeoOca do^eig mt^ i/tiov ; esset Loc simpliciter reddendum; w'lrst dii da meinen, dass icli dich verlimmde? Nunc rero Loc dicitur : Da wirst du (docli) nicht eiwa meinen , dass ich dich verldimde ? Sic So]>liocles dixit in Antigona v. 632. ed. Br. ^Sl Tied, TsXeiay ^prj(f OP una /ur] y.lvcoy \ trjg f.i£)J.ovvu(f ov, Tjurol kvcsaaCvcov tikqsi ; uhi recte interx)retes coniparaverunt EJectrae y. 446. ^^Qcc /LIT] (Soy.sTg kviriQi cwrT] raiTCi tov (povou (f€Q£iy; ad quern versum etiam G. H. ScLaeferus de Lis parficulis commentatus est. In AescLjli Seplem ad Thehas v. 208 sqq. ed. Dind. si dicitur : TC ovv ; 6 rccvTiig uQft /Lir] ^g nQMQccy (f vyutp veiog Hu^uovGrjg noriio) nobg xvfxaii ; cum acerba irrisione quaerit AescLylus, num quis nauta fugieus ex puppi in proram umquam invenerit adiunientuin salutis. Nos dicamus : Es hat doch nicht etwa ein Schiffer, der vom Hintertheil auf's Vordertlieil flohj Hilfsmittel ziir Bettiing gefunden?, dum dubitamus, num umquam Loc fa- ctum sit. 'A(}a note. aQa noTS non est quod dicam , quom Lae par- liculae plane per sese consteot siugulae. Idemque Labendum est de particulis aQa drjia^ quarum exemplum posuit Har- tungius vol. I. p. 308. ex AristopLanis Equit. v. 322. ed. Dind. ^^XX KQci, Denique si coniunctae sunt in interrog-ativa s^ntentia particulae aX)^ aQa, de quibus et Devarlus dixit p. 9 sq, et nos egimus p. 19., primum aliquid oppouitur ei , qnod antecessit , deinde id, quod oppouitur, tainen quodam modo ^ per interrogationem quidem deducitur ex iis, quae ante- cesserunt, ut aX?^ «()«, si ad verbum vertas, sit fere: At itane? Quod tamen non ita dictum existumari velim, quasi C(Qa Loc interrogafivum magnopere in culto sermone prae- ferat vim illam concludendi, sed Laec interrog-atio tamen, quom a ratiocinatioue primum profecta sit, ita comparata est, ut tenuem illam quidem, at tamen aliquam conclusionis significationem in se contineat. Praeter eos locos, quos posuit Devarius p. 9 sq., in quibus dX?^ aQa ys ita dictum esset, comparari possunt Li Aristotelis loci ex Politicis lib. III. r a Q Gt av % d 195 cap. 2. §. 5. ed. StaLr. ^uiX^ aQa eozai tivog r) avTT] aQSTT] noXitov te OTiovdawv xal ccvdQog GJiovdainv ; et lib. III. cap. 6. §. 2. ^Al?^^ ccQcc Tovg lldiiovg dUaiov ccQxeiv yea Tovg ulovolovg; Id T a Q e t a V t d Si veriim est, azo^Q niLil esse nisi adtenuatam quanclam affjue iminiiiutam formara particulae aviaQ, de qua re quom et litteris et significatione ipsa vix infer sese Lae formae discrepent, non videtur posse dubitari, diaQ, sicuti avzaQ, antiqiiifus Iianc habnit vim ac ijotestatem , ut esset riirsus igitur. Videtur enim Laec particula ex avre et aQa com- posita esse. Mox tamen quom liaec dicendi formula saepius usurparetur, factum est, ut, quern ad modum id etiam io simplici parlicula au usu venit, auzaQ vel acccQ nihil aliud fere significare videretur nisi contra, ut ea voce aliquid ©iJ- poneretur prioribus, quo modo efiam nos hinwieder et Latini rursus usurpant. Significavit igitur illud ccTaQ, quod mansit ex antiquiore lingua etiain in dialecto Attica, denique fere- idem, quod particula alia, quamquam utraque particula alio modo hanc vim nacta est, cum aiaQ interiorem quandam in se conneclenoli vim habeat propter aQa particulam, quam in se continet, dlla contra in se non contineat vim copulandi nisi externam et extrinsecus adsumptam, qua de re supra p. 2 sq. explicavimus. Itaque cum ab omnibus scriptoribus Atticis tum a poetis fere usurpatur externa quidem forma orationis^ uti dlla particula. Ac primum quidem ponitur praecedente ^sv particula, veluti ill SopLoclis Tmchiniis v. 54 sqq. ITdlg naial f-ilv roaoTaSe nXi^O-veig, araQ ^ c(y<^o6g y.ma Crit)](Jiy ov nsfxneig rtvay v^fioi iiy^ ojQuv, zov xuXcog nQaoaeiy doxuv; quo in loco etsi poni potuit etiam dlld particula, tamen non prorsus idem sonaret. Haec enim nihil aliud in se conlineret , nisi ut significarefur aliud iam priori rei o])|)oni, diCLQ autem alio quodam modo abducit cogitationem nostram a priori re, ut fere sit: Qu'td'^ tu liheris qiiidem, quos tot liubBS, ahundas, ut igllur ad vinim quaerendtim non mUtis quamquam? Quamquam interna isfa copulandi vis, quae loquendi consuetudine magis magisque evauuit, in aliis locis magis, in aliis minus exstat, tamen in ijullo loco par- ticula dcccQ lAdut idem deuotat, quod dlld- Sic euim etiam 13* 196 at a Q et a v x a Q. in Soplioclis Ocdlpo recje v. 1044 sqq. ed. Herm., iibi Laec yerba leguntur: Oif.(ai fily ovShv'' I'.XXov ^ tou 1$ aynairy or i((\u('cT€vfg noocOtv ^ioiduv utuq 7/(1' liv TcJj' oiy ly^iai^ lev ^loxaait] X^yot. ccTCCQ in se coiitinet quandam concIusioDis vim, quae eva- uesceret, si eiiis loco c(?//.a poneres. Dicitur ig;itur Loc; ArhUror (luldem mn idlum me nisi ex agris ilium, qiiem etiam quaerehus antea , conspicarl, sed igltiir (aut sed rehiis Ua coynparatis) (piae adest locusta haec maxume dicat. ^ AiuQ y,(iC* Sic saepe luiinero praecedente fiev particiila dicitur CiTaQ yal, quod ipsum qiioqiie discrepat ab aX?M ytai, sicuti in Platonis Prolagora Part. I. vol. I. p. 199. ed. Bekk. p. 355. D. ed. H. Stepb. dicitur: nal 'ItctxovUqv ^ asl jiiiv I'ycoye gov rrjv (pi?<.OGocpl(xv aya/tiai, diocQ xal vuv iTTCcivd) y.cd q)Lloj, caoie povXaij-ir^v av xa()iuo(lal ooi, £L fiov avvaca dioio,, quod est: at etiam nunc, ut com- parata res est, laudo aique amo etc. cf. einsdem Platonis Pliaedonem Part. 11. a^oI. HI. p. 9. ed. Bekk. p. 60. D. ed. H. Stepli. Kai czXloi XLveg fie rjdr] ijgovTO, citolq yal Bvrjvdg tiqcoyiv, o %l noxe diavorjd-elg 'ate., iibi suppressa ^liv partlcula tamen eodem modo succedit azaQ 2tCil Eorjvng, quod est: at igitur eiiam Euemis. ,Sic dzaQ xat recipit etiam eam constriictionem , quam pene reliqueras, veluti in Platonis Prolagora Part. I. vol. I. p. 206 sq. ed. Bekk. p. 340, A. ed. H. Stepli. zJonoj ouv fiOL eyco uuQayMleiv G6, coGT€£Q e'cfi] '^'Qf.u^Qog Tov ^ifio&vTa naQCiytaXelv el- ~ novTa' — , dcaQ zai tych os naQa^aloj yae., ubi poni possent eliam a}Jia xai particulae, sed ila interna ilia sen- tentiarum coniunctio nulla esset, quae nunc declarata est per particulas diaQ xaL Deinde usurpatur c.iaQ particula ab Atticis scrii^toribus, si quando sermouem eum, qui usque adbuc Labitus est, relin- quas, uti in Aristophanis Vcspis v. 13 sqq. dicuntur haec: fi^AiVO, Kal (^iji" orcio da.v^aarov ndov aQiicog. ^£1^. Kayojy^ c\l)]iJcog oiov ovdenconoie* ^AiaQ av Xf^ov TiQoieQog,, quod Latine dicas : At tu igllur die prius. Neque enim ne in Lis quidem locis videtur dzaQ plane idem esse quod dllcc. Nam etsi prior syllaba conlradictionem continet, ])osterior tamen syllaba, quae nata est a particula aQa, re- spicere iios iubet ad ea, quae antecesseruut. Sic etiam in Ntibihus V. 688 sq. ed. Herm. dicitur : Ov'AOvv 6iy.c'ALog ring ov diQiixtviTtti ; at a Q et a v t a q. 197 quibus verbis etsi abrumpitur illuci, c[uod usque adbuc actum erat, famen Loo non sine interna quadam rerum connexione enarratur. Dicit ig-itur Strejisiades istis yerbis : At quid igitiir liaec, quae oinnes scimuSj disco? Quod si AristopLanes dixisset: "uiXXa xi zavO- , a ndvzhg Yofiev^ /nccvOavcu; externa quidem orationis forma eodem modo c<)nstaret, sed interna ista conclusionis vis nulla esset ac simplicifer dice- retur : At quid ego haec — disco? Eodeiuque modo in eadem fabula paullo ante liunc locum v. 672 sq. ed. Herm. dicitur : tauo roloinop nwg /lie yj)i] xuXup ; quo in loco ipso quoqne conciusiouis vis apparet. Non enim dicit Strepsiades simpliciter : , posthac qui mc '^oportet appellare?, sed potius: At igilur posthac qui me oportet appellarc? Erat enim ille iis rebus, quae antea explicatae erant, motus , ut hoc diceret. Ouae vis parliculae eadem est etiam apud scriptores orationis pedestris couspicua, veluti in iilo, quod legitur in Platonis Pliandro Part. I. vol. I. p. 24. ed. Bekk. p. 238. ed. H. StepL. L-^tccq, to (file 0aidQ€, doHw XL ool, coaneQ lf.iccvi(Z>, -O^eiov nccOog tce- Tiov^Hvai', At igitiir , mi Pliacdfo , videov quid iihi, sicuti mihij passus esse divinum? Prae(erea axaQ eodem mode, quo aXXd ^ componitur cum aliis particulis, ut consociafam cum Lis uclionem liabere * videatur. ^ In Lis locis tamen ipsis quoque dzCiQ suam facile vim tuetur, ut conclusiva vis particulae appareat. Ac primum quidem commemoravit ipse Devarius p. 43. ^ATC(()—yaQ. CiZCXQ — yciQ, quae particulae liberiore quidem ratione com- Xjositae inveniuntur in AristopLauis Acliarnensihus v. 313 sq. ^AraQ (pikoi yan ol -jjaQOin^g Xoyo) rC zavia tovg Au'/.ojvaq chicofieda ; ut etiam scribi possit, quod fecit G. Dindorfius : ^^xaQf (fiXoL yciQ ol naQovzeg iv Xoyo), zl xcwza xxe. Sed vide tamen,. quae supra expiicavimus de simillumo particularum aX?M — yccQ usu p. 22 sq. Ouem ad modum porro a).Xd — ye, sic etiam azaQ — ye ^Amq — j'e. couinnctae particulae sunt, ut quod opponeretur prioribus, idem adiirmarettir j)er particulam ye, quia Loc certe verum ac firmum esset, veluti quod in AescLyli Promellieo legitur v. 1011. ^AiuQ cfrj^i)]G€ Ts xal TOiavi dzza f-ircsv, ola drj elcob-aOLV al yvvavAeg xzs., quibus in verbis zoiauz^ dzza non est sim- pliciter: zoiavzd Ttva, sed potius zoiavia dziva, id est, talla qitaecunqiie fuenint, qiialia consuenrnt mnlieres etc., nisi quod istud dzza multo levins significat iilud, quod ego docendi caussa Latine reddidi per verba quaecumque fuerunt. Deinde 200 azta. eliam ad pronomina iuterrogativa adieclum illud azza esl, veluli ajiud Horaerum in Odysseae lib. XIX. v. 218. rJn^ jilOl, ojtTiot ajGGa nsq\ /cot sifxaia eceio,, quo in loco Hermaiiniis claoa, non miitafa tamen ipsa vocis sig-nificatioiie, scribenduni piitavil, aut io Aesrhinis dialog-o II. cap. 19. rj avdyy.q OTtoV azT av ti]v dpyj)v yevcdviai, uxB iiaad eize dyaOd, TOiaTia diazeXslv ovia alzd^ vel apad Plafonem in Phaedone Part. II. vol. III. p. 54. ed. Bekk. p. 81. ed. H. Steph. 6?^ Toiavza 'IjOr] ono't dzx ^dv xal /[lef^ieXsTr^xvlaL zvyiooLV iv zi^ autem bnoi (XTza proprie sig-nificat: mmWa (inneciimque ^ uempe siint mit fnernnt aid criint. Mox autem locjuendi consiietu- dine quom Graeci non tarn genus ac niimerum, quam signi- ilcationem ipsam Luius chza^ quod rem earn, de qua sermo esset, magis, uti dixi , universam ostenderet, in mente te- nerent, factum est, ut istud vocabulum efiam ad ea verba adiiceretur, quae externa quidem orationis forma illiid Yoca- bulum minus recipere viderentur. Itaque dictum est eliam ab Aristophaue in eo loco, quem ex Av'ibiis v. 1514. x>osuit ipse Devarius, ubi postquam Prometheus dixit; ''Anokiolev 6 Zevs.j PistLetaerus respondet: Il7]Pi')c^ at J icnoolexo ; quod proprie est: Qua ado, quociimque tempore full , 'periit? Latine forsitan reddas : Quando tandem periit? Id recta sensit, quamquam iile quidem rem non accurate enucleavit, sclioliasta Aristoplianis, qui ad 1. I. Laec ascrip.sit ; '^'OzL ov^idziLxov zo Tci]viy^ dzz^ an toXaz 0 oldi aQxaixov ovd^ dyQipotV iouL de dvzi zoZ Tioze drjza; IlaQtlxei yaQ zo dzza vvv. ^u-lloycog yocQ xuxai* Ovze yccQ zo ZLvd or]fialv£t ovze to dziva. ovdiv yuQ zovTm> ctQ- f-io'Csi Z(7j 7T7]vly.a» Nec tamen uno boo loco fecit Aristo- plianes, sed saepius etiam, ut liaec formula in ore Atticorum - non adeo rara fuisse videalur. Adferuntur enini praeterea Iiaec Aristojibanis fragmenta: Ilvd-ov /e)jd(x)V nrivtx' ccttcc (fcdysiai. Et: '^07ii]vrA iiiiP vuiig hottuIt^ onyovf-ieroi* Cf. ScLoliasta Platonis Comm. vol. II. p. 371. ed. Bekk. Harpocratio s. v. ^lAzza p. 54. ed. Mauss. et quos adtulit G. Dindorfius in Arisloph. fragm. p. 499. j). 515. 201 Celerum etiam iu eo Platoiiis loco , quern postea tra- clavit Devarius , qui leg-itur in libro de re puhlica V. Part. III. vol. I. p. 245. ed. Bekk. p. 449. ed. H. Stepb. drra proprie nihil est nisi ativa eo, quo supra vidimus, modo. In Deinosthenis autem loco de falsa legaUone §. 304. ed. Bekk., quern Devarius adtulit p. 44. recte nunc .scriptum est: Ovx o f-i8v yQarptov to ipriCfiG/iia Evpovlog riv, o dh TEQeofievcov eig ThloTEOVi'rjoov AloxLvi]g ovrool; ild(hv d' ixdos azra (,iiv ttote diaXtxOi] ital edrjfii^yoQijOsv, avTog av eidau] , a 6^ aTztiyycLke nQog v/nag, vfielg oid^ OIL (.if-f-Lvi^oO^e TtavTsg, iVeque enim ibi azza dici poterat, quoniam vis pronominis interrogativa mag'is mani- fesfanda erat, neque scribi : Titog yal aiTcc (vel potius acza) noie dtelexOt^ ; quod Devarius veterum graminati- corum auctoritafe j)Osuerat (cf. Pliilemon p. 32. Sclioliasta Piafonis 1. 1.), quom cicza in direcia interrogatione hie com- modo locum habere non possit, turn Demosthenis quidem libri refrageutur omiies. Zd % e. ^4x8 ijarticulam , quae praetermissa est a Devario, eo ^rf. magis huo- vocandam 2)utavi, quod plerique g-rammatici et lexlcog-raphi quandam ponunt huius particulae, significationem quasi ver'am ac primam, quam ilia vix umquam habuit apud At- ticos scriptores, earn autem vim ac potestatem particulae, quae vera ac primaria est, aut plane omittunt aut quasi secua- dariam accessionis loco addunt. '^Ldze enim, quod natum est ex pronomine relativo a, , eodeni modo, quo arrsQ, aut etiam Lalinum (juia., quae forma pronominis reslat efiani in vetere vocabulo Latino (fnlapropier , unde factum est postea ijuupropicr , sermone quidem Atticorum est (iiiuienu^ , (jnlppe, lit non similitudo ponatur alicuius rei, sed res ipsa. Itaque noa nostro glelchwle, sed potius ei, quod nos dicimus: in so feme J respondet. Et liac quidem _ sig nificatione apud scri- ptores Afticos sane frequentissumum est. Sic Plato in Fhaedro Part. I. vol. I. p. 38. ed. Bekk. p. 245. ed. II. Steph. dicit: Movov drj to avzo xlvovv , ate ovx anoXtlnrov lavzo , oTircoze h'lyei xivov/tievov xxh. , quod vertit Cicero in Tifsculanis dlsputut. lib. I. cap. 23. §. 53. rectissume: Solum igitur , (juod se ipsum movet, (fula mim- f/uani deserllur a se, minufuam ne moveri quidem deslnil. Et in Phaedone Part. II. vol. HI. p. 60. ed. Bekk. p. 85. ed. H. Steph. ouzc ol xvHvoi, ItX)^ azs, oif-iai, too ItIttoX- Xcovog ovzsg f-iavzixoi t elal xtL, quod est: (julppe qui 203 Apollinis s'mt, aut : quia Apollinis sunt. Itacfue apparet aliud esse, si dicatur^arf, aliud, si ojgtibq ponafur, id quod oplume intelleg;i potest ex eius modi locis, qualis Lie est Platonis ex Plmedro Part. I. vol. I. p. 98. ed. Bekk. p. 275. ed. H. Steph. Toig iLiiv ovv totb, are ouic ovol oo^nig toonsQ v/^isig ol vloL , aneyQYi dQvng xal nizQag axoveiv vn^ ev- r^d^eiag axe., quod est: llVis igltur, qui turn vivehant, quia non erant sapientes, quern ad modum vos recentiores, satis erat qiiercum aut saxum audire etc, Et sic Attici semper istud aze in vera re, nou in simiiitudine ponnnt, cjnod quam- quam plerumque, ut in locis, quos snpra posuimiis, factum est, cum participiis construitiir , admisit tameu etiam alias constructiones. Componitur enim etiam cum nomine sub- stantivo, non adposito participio, A'ehiti illud est, quod po- suerunt grammatici ex Platonis lib. de re puhllca VIII. Part. III. vol. I. 1). 422. ed. Bekk. p. 568. ed. H. Steph. nzi avzovg (zovg Tj]g zQayqjdIag nou]zag) elg zrjv TrnXizeiav ov TiccQade^o/iied^a are zvQavvidog vf.mpdg., quod nou recta vertit Ficinus : quod eos in nostram rem puhlicam non ad- mittimus tamquam tyrannidis prohatores. Ost enim quippe tyrannidis praedicatores, aut etiam : quia sunt tyrannidis prae- dicatores. Omninoque externa quidem orationis forma omnes eas constructiones admittit, quas particula cog, itaque cum genitivis, quos dicunt, absolutis componitur, ufi apud Ari- stotelem Politicorum lib. I. cap. 4. §. 5. ed. Stahr. oliyov /LiiGd^coGCCiLievov , az^ oi'dtvog enif'iaXlovzog , quod est: quippe cum nemo plus licqrelur. , aut etiam cum accusafivis, veluli apud Platonem in Phacdro Part. 1. vol. I. p. 97. ed. Bekk. p. 275. e'd. H. Stepb. Touio yccQ zcjv f.iai}nvzvjv krjO^ijv (.Lev kv ipvycug tiuqg^si, fiv/jii/jg a/neXezrjGi'a , aze Sicc niGziv yQarprjg b'^col}cV vn aX'kozQUov zvntov ovx spdov avzovg vcp' avzwp avajniitn'rjGxnfievnvg. , ita tamen, ut internam vim suam etiam his in locis servaverit. Ne quis de ceteris scriptoribus dubitet, commemoro, quoties ciis apud Xenophontem legatur — legitur autem apud eum scriptorem saepissume — , non aliam vim esse particulae nisi quatenus vel quippe, ut in re vera ponatnr, veluti in DiscipJina Cyri lib. II. cap. 2. §. 3. 'fic^ ds za neQirpe()0(.itva ijits TcQog rj/iiag, aze, olftat, vGzdzovg la^i- pctvovzag, zd Guixpnzaza le?if.i(tfifva r/v., et in reliquis locis, quos collpgit Ern. Poppo in Ind. p. 569. In Expedi- tione Cyri lib. IV. cap. 2. §. 13 legitur: ^EtcI tioIv di fjv id VTzouvyia, dze did ozevrjg zi]g odov noQevofieva xze. Et sic in reliquis eius libri locis semper in vera re di- citur, ut recte observavit C. G. Kriigerus p. 465. Apud 203 Thiicydiclem autem ubi leg-ihir i)articula «rfi, eadem ponldir siguilicaiione, qua apud relicjiios scriptores Atficos. Et lib. quidem IV. cap. 130. haec leg'unttir: Oi Si t40 tivcdot — iarceGovTsg ig Trjv Mevdi-jv noXiv , axe ovu aw) §i\u[3a^ oewg avoixO^eloav , anaarj xfi GiQaxia, tog xaca xQcang tXnvzeg diri^naGav, ^ ubi qiiem ad moduin aza dictum sit apparet, et Jib. VIII. cap. 52. xal b (.lev lAXxi^iadi^g^ aie TCEQL /LieydXcov dycovi^n/iievog, nQnO^u/ttcog zov Tiooa- q)eQV)]v d^EQanevtov TCQOGexetzo. , quo in loco i])so qucxque dilficilis caussa iiou est. Nam lib. VII. cap. 24., ubi nunc 1mm. Brkkerus ex libro Parisiensi Keg*. 1734., libro non. bono, edidit: Irlv^QCOTCOL ev xtTjv reixtuv rrj ciXcogel uneOctvov xal eCojy()7']0 j]GC(v ttoXXoI, xal yQ}]f.iata noVka zd ^vLinavza mXco' die yaQ za/Ltieio) yQcof-ilnov zwv i^Of]valcoi^ zoig zelyeGL Tzolld (.lev c-firtoQiov yqi]uaxa xcii oliog h'Tjv^ noXXd ds xai xQii]QdQxojv xxh., dupliciter leges arlis criticae migravit vir clarissumus, primum quod optumorum ac plummorum librorum scripfurae onte])osuit Ipctionem libri deterioris, non indicata via ac ratione, quern ad inodum in libros optumos viliosa, in deferiorem quempiam librum vera scriptura pervenisset : deinde peccavit in eo, quod illud, quod reposuit, ne ei quidem dicendi generi, quo usus Tbucydides est, satis convenif. Attici enim scriptores, ut supra diximus, non usurpant banc particulam nisi in re vera. Ifaque non recta fecerunt neque Ern. Poppo ad li. 1. neque Augustus MatlLiae in Gramm. Gr. ampl. p. 1287. ineunte , quod I. Bekkeri rationem non improbaverunt. Facile autem ille Tliucydidis locus expediri potest, ut neque librorum optumorum nimium neglegatur aucloritas neque id remaneat in Tliucydidis oratione, quod ferri islo loco nott ])ossit, (Ajoxe- Scribeudum enim est cerlissuuia coniectura: ^'.Ai'Oqojttol (:V ziov xsiycuv riy dXojoei dnlDavov xal iUoyQrj0^f]Gav noXXoi, xai yryrn-iuza noXXd xd ivu7iavxa tdXto* i'jg x€ yaQ xafucio) yQcofievwi^ xwv^^^/jvaicuv xo7q xeiyeGi noXXd f-tev ^tnoQcov yQijiiaxa xal Gixog ivPjp xxs» Potest enim etiam Lalina oratione ibi dici : Eten'tm iiti liorreo (juom iiterentiir Allieniensas moenihus , midldc merca- torum merces et fnimentum ibi erat elc. Dicitur enim etiam aliis locis xs yaQ hoc modo a Thucydide et Sgzs , sic, ut volgo sunt interpretati granimatici, locum apud eum scripto- rem non liabet. De utraque re suo loco exj)JicabiUir. Sic igitur Attici scriplores videnlur ])arUcula dz€ con- stanter nsi esse. Quamquam poetae tragici, quom parficula ea significatione , qua scriptores Attici u.surpabant, videretur omnino a grandiori poeseos g^euere abborrere, ipsi autem 204 a 1 reliquoram scnptorum et poetarum sermonem imitari nollent, plane non usi liac particula esse videntur. De reliqiiis scriptoribus ut iam dicam, Homerus quidem Iiac parliciila usus esse rtiimquam videtiir. Nam in lliados lib. XI. V. 779. recte iam Fr. Aug-. Wolfius edidit: Kfiivtcc t' (Z TKXoeO-rjitey, a, re ^siyoig Ot'^uig iariy. et lib. XXIf. V. 126 sqq., quod volg^o leg-ebatur: Ou ,t/fV ncog vvv laiiv a.no (^Qvog o?;J" (mo nirQ}]g rto viiQiCof-iti'di, (ize 7iciQ{>EVog rfiOsog re, TKiQOirog -tfcOeog i' occQiXnoy aXh'jXou'y, K.. Lelirsius in egregio libro De Arisiarclii shtcllis Homericis p. 163. iure negavit aliter ilia verba explicari posse nisi in Lunc modnm: cum illo colloqui (juulia colhqminiur etc., lit etiam hoc loco a, Te rescribendum esse videatur. JVec apud Hesiodum earn particulam, Laberi video. Herodotus aiitem, qui saepe usus est hac i)articula , duplicem tribuit ei par- ticulae significationem , ut et in vera re et in adsimulata et ficta poneret. Itaque quom lib. I. cap, 123. nuKO dfj Ku KvQO) diaiTto/itivo) ev IleQGrjOL povX6f.ievog f) '^.Aq^ Tiayog di]ltooai Tt)v hovtov yvwfnp, allcog /iiiv ovdaf-iwQ €fX£, ai€ Tcov odiov q^v?^aoonf,(evcov,, quod est: quippe quom viae ciistodlTeirlnr, eodem capite paullo post scripsit: t^rro^j^ Qciipag Kw layov TTjv yaozeQa y.ai dlxiva dnvg, are '9^1]Q€VTij, ZOJV OIX€T£COV T(Z TllOZOTCCTCt), CLTliGTBlXe. TOVQ JlaQoag- , quod est: quasi venatori, de eo , qui non esset re vera venator, et sic lib. V. cap. 85. scripsit: TTCtO'OVTag di TovTo , y.TSLVELv cc/dijlo vg ace Troleulovg yxh., quod est: quasi liostcs, qui revera non essent liostes, quom pauUo ante cap. 83. scripsisset : are de eovceg diacpOQOi, drXeovxo avTovg, wGie di) ■Oa?MOOoxQaiOQeg iovieg, , quod est de Tera re dictum. Ouom igi(ur iifroqne modo poni posset, tamen Lac par- ticula videntur Attici scrip(ores, ut dixi, in re vera tantuni modo usi esse, alii scriptores etiam in re adsimulata, poetae autem, velufi Pindarus et poetae epici recenliores, fere in adferendis similitudinibus frequentasse, quod est Atticorum sermoni cotUrarium. Sed tamen ne in Lis quidem locis aze est idem, quod Sgtteo vel Latinorum quern ad modum ant veluli, quibus verbis volgo reddi soiet, verum eodem. plane modo, quo Latini quasi usurpant', Graeci are in adferenda similitudine ponuut, ut sij^nificetur aliquid ea ratione esse aut fieri, qua si git aut fiat aliud. Ac Pindarus quidem, ut opinio mea fert, iiumquam ciie dixit, ut esset qulppe suit qnaie mis de revera, ate. 205 sed ut Lafino quasi responderet, in adsimulata re. Prior ^ enim Afticornm ralio videbafur, ut dixi, ab eius poesi aiiena esse. Ac de Olymp. carm. I. initio, ubi dicitur: ^'jtniGTOV f,uv iSojQ, 6 XQvGog ah'}6fxevov nv^ liis SiaTiQETJEi rvxil f,i£yuyo()og 'f^o/a tzXovtov., dubitari plane noii potest : est enim quasi ignis vel non minus, qttam ignis: neque de Olymp. carm. XII. v. 14. (20.), ubi scriptum est: Yte 'PiXdyonog, rjioi 'xal zsa xer, iixltrig Ti/^uc y.c(i€(fv)doQ'jr}aE nodioy mi, Etiam in Pylh. carm. II. v. 79 sq, (v. 144.) apparet aliad esse axe, aliud cog, etsi ibi c[uoque in re adsimulata usar- patnr aie* Dicuntur ibi Laec : "At€ yuQ ttrciXioy novov iyoiaag ^ccO^v Gxivag irSQag, uSamiGiog tifu, qillog wg vniQ €QXog, alfiag, Primura enim aT€, velut Latinorum quasi, spectat ad actlonis similitndinem , tog aiitem, qnod deiiide ponitur, ad ipsnm nomen. Hoc tamen non ita dictum existiimari velina, qnasi aTc lion possit etiam ipsiiis nominis similitiidinem adferre, quod esset aperte falsum, sed nominis similitudinem ila tamen adfert, ut res magi;^ ad actionem referenda sit. ' Oao modo paullo post V. 84. (154.) dicitur; TIotI d' t/S^Qoy «i' t;(do6g tcoy Xvxoio 6(xcip vjioS^evcfOfiai snK qnod est: quasi inimicus sim, ne Loc quidem de Yera re- Pylh, carm. IV. y. 29 sq. (54 sq. )j'ubi dicitur: 4^tl(o)V d' Intoiv (:ccg, /lihg K'jQiydog. In Islhm. autem carm. III. (IV.) v. 36. (30.) recta Ang-. Boeckliius ex libris rescripsit wts pro volgato aze, Ita ais apud alios quoque poetas saepe numero usnr- - patur, vehiti quod aptid Tlieoguidem leg-itur v. 964. ^E quem ad modum id in composilione quidem certe adliuc apud Homerum usurpatum est, veluti in avLQVio^ quod fuerunt qui av Iqvm scriberenf, quia esset 2>'*oprie feXvo truhere *j, Il'iados lib. I. v. 459. *) Sic av ^(ii'o) dicitur etiam in vetere epigraiumate , quod ad- talit Suidas s. v. av. ^A/iq)^ 6i)a'^aj.ityri p'jOjov/oi' av tovaat., quod antiquom sermonem referre videtur. 207 fXTjoovg t' i^£TC(fioy, xcuu t€ xyiaC)^ Ixdkvxpay xti.f quamquam qui eo tempore aveQVoav dixit, iam cle certa sacriPicandi actioiie cog;itabat, ut satis accommodate scribi possit uno verbo au£QV(o — , hoc av ig:itur, quasi Latinum rursus ^ mox ita usnrpalum est, ut diceretur de ea actione, quae iam semel iiistituta esset et denuo iiistitueretur, quon- iam ea res, quasi respicere ad i)rius tempns videretur *). Id non solum iu eiusdem rei repetitione dictum est, veluti apud XenopLontem in Disciplina Cyri lib. III. cap. 3. §. 22., ubi poslqiiam narravit Xenophon iam alia sacrificia esse facta, ita perg-it : ^Ertf-l di xaxioxa dia[St] tcc oQice, €H6l av xal rr^v iXaaaexo xoaig yal ^sovg ^volaig xat riQioag tdoGVQiag oly.qTOQag avftsvtX&zn,, sed etiam de ea re, quae nunc fieref, posteaquam alia, quae cum Lac com- poni posset, facta esset, quem ad modum etiam Latini riirsiis usurpare solent. Sic interrogat Creon iii Sox^hoclis Antigona V. 1286. ed. Herm. Tl cJ"' fariy tw xdxioy ri xaxaiy hi; quoniam mala iam antea viderat, ut quod denuo nuntietur malum, quodam modo rursus fieri videatur. £odem modo in Sophoclis Phllocteta v. 1078. ed. Herm. dicitur: Tl ttot' ccv fjLOL TO xaz^ Vi'^'^Q aajcu ; I ad qnem locum vide quae disputavit G. Hermannus. Prae- terea conferatur Aristoplianis Acliarnens. y. 321., ubi dicitur: Oiog ecu jiielag rig vfiTy QvfxccXoaxp IjisC^aey,, non quod ipsa res iam esset facta, sed quoniam similia ac- cidissent, ad quae Boc referri ipsum quoque posset. Sic evenif, ut particula av^ quae proprie riirsus aliquam rem fieri indicaret, etiam ibi poneretur, ubi aliam parficulam, quae coutinuationem alicuius rei significaret, exspectari posset, uti dicitur : ovx ao navGSL, et similia, cf. Winkelmannum ad Platonis FAithydemmn p. 103. oux ab, scpr^-, navoei naQa^ cp3eyy6(.iEvog; , qui praeterea bos locos adtulit, Euri^udis Aiidrom. v. 240. Oux ccv okottT] KvnQi6og ccXy^aetg niQi; *) Eadem ratio est voculae I'cxp , quae ab eadem radice profecta esse \idetur. t^j/; eaim quom proprie retro significaret, postea positum est etiam pro uvy ut esset rursus. 208 Aristoi>liaiiis Vesp. v. 942. Ovy, av Gu navasi /wAfiTro? ojy y.a\ SvOy.oXog ; Rhesi T. 874. "Oif av Tov ciVTov f-ivd-oy ov Xrf^ei Xt'yoy, Xenopliontis Convlv. cap. 4. §.21. Kal og EiTtev* ov yc(Q Civ navoi] oh Kkeivlcc (.leiivrjutvog; Cf. ea , . quae supra explicavimus p. 132., nisi quod ibi scribenduin fuit; Wirst du wleder nicht aufkorcn? et quae disj)iitavit G. Hermannus ad fiuripidis Androniachuin p. 28. Hinc porro faciie ille usus pariiculae au deduci poterit, si ista relatio, quae iudicatur ea parlicula, iien tarn in actionis quam in personae aut rei simiiiludine posita est, ut sit vl- cissim, ah altera parfc, ubi Latini etiam saepe numero rursus pounnt, nos anderersclts , li'u\wlederum , et quae sunt similia. Sic explicandum iliud est, quod legitur in Sophoclis Oedlpo Coloneo v. 1543. ^Eyco yaQ r]yff.icoy ant quod dicitur in Xeuophontis Disclplina Cyrl lib. III. cap. 2. §. 30. Zeun. Tavxa ^tiv ttccq^ ^fiov ki^ei' zolg di naQ^ vfiwv vfieig au eniortXkETS o, ti v/tiiv GVficfOQov dnTioit] elvai' CT. eiusdem Helhnica lib. IV. cap. 8. §. 1. Kal 0 jiiii' di) y^axa yTji^ nolef-iog oviwg STiolf4i!UTO' Iv vj ds ndvia xavia ercQdzzexo , %u yMZcc V^dlazzav au xal zdg nQog ^aXdzzj] noleig yevoi-ibva dirjyr^un/Liai, Hoc modo quom saepe Attici sciiptores parficula av "si sunt, turn Latini rursus aut rursum sic adbibuerunt, veluti quod legitur apud M. Tullium de oratore lib. I. cap. 24. §. 110. Veliemenlcr se adsentiri Cnrsso dixit , quod neque ila ampJecterclur arteiiij iit il solerent, qui omnem vim dlcendi in arte poncrent, neque rursum earn totam, slcut phrique phi- losoplii facerent, repudlaret., quern ad modism etiam Tiiscul, disput. lib. I, cap. 17. §. 40. ex libris optumis ac plurumis rescribendum fuit : lit terrena et humlda suopte mitii et suo pondore ad pares ungulos in ierram et in mare ferantur : reJiquae duae partes, una iynea, altera animalis, lit illae sii- periores in medium locum mundi gravitate ferantur et ponderer sic hae rursum revUs Unels in caelcslem locum suhvolent etc. Turn de forma rursus cf. eiusdem disput. Tuscul. lib. IV. cap. 31. §. 65. aliaque ralione malevoluSf alia amator , alia rursus anxlus, alia timldus corrlgendus. Hinc denique factum est, ut av ibi poneretiir, ubi Latine diceres contra, nostra lingua dagegen, non quasi haec 209 ipsa vis particulae s't, sed quern ad inodum compositae inter se sententiae sunt, Lane nacta est sig^nificationeni, veluti in illo Platonis loco lib. de re puhlica IV. Part. III. yol. I. p. 166. ed. Bekk. p. 420. ed. H. Steph. '£>irjd^7niev yccQ ev T7] TOiavvr] {tcoIel) (.idlLGTa av evQeiv diyaioGvvi]v xcd av ev r/j yAaiGxa oixov/iiev?] adixtav, yazidovreg ds yQivai av o nctXaL 'CrjzoviLlsv., turn Pliaedri Part* I. vol. I. p. 50. ed. Bekk. ]>. 25 J. ed. H. Stepli. cogts naoa x£v- Tovf-ievT] Jtvy.lnj 7; ipvxt] oiGXQa y.at odvpazai* fiv/^iLirjv av tyovGa rov xalov yeyr^dev. Itaque per se non impro- baverim, quod legebatur dim in Demosthenis oratione contra Leptlnem '^. 78. ed. Bekk. p. 480. ed. Reisk. 'Evl ds xe- gjakaiq) , (.invoq rtov navzcov GTQaT}]ycjv ov noXiv, ov q)QOVQiov, ov .vavv, ov GTQaztc6T?]v antuh-GEV ovdeva i)yovf.iEvoQ v/ifcov, ovd^ I'gziv ovdtvl ztov v/LiszeQOJv iyd^Qcov ZQOTcaiov ovSev acp Vf^iujv yaxslvov, vfiiv al) auo froXlwv 7ro?J.a exehov GZQCiZi]yovvzog>, praesertim cum l)Iiirumi libri hanc lectionem exbibeant, quamtjuam nuper aliquot librorum auctoritate deleta ilia particula est. Qui libri si constanter omitterent au particulam, facilius Imm. Bekkero adsentirer, sed quom partim correcti in hoc loco sint, 60 minus auctoritatis debent liabere. Sic etiam So- phocles in Philocteta v. 1314 sq. ed, Herm. ait: (og lev ovTog rjAtoj Tavrri fxlv cu^Qy, Tyd's d" au ^vvrj nccliV. Et hac quidem ratione saepe Dumero xai av, ovd^ av, rj av, T8 av compositae particulae sunt, quern ad modum legitur apud Thucjdidem lib. IV. cap. 87. Ov yaQ dq elxozcog y av zdde TCQaGGOif-iev , ovde ocpellojiiev ol ^axedaiiiio- VIOL fxi) xoLvov zivdg ayai>ov alzia zovg /li^ ^ov'Aofih'ovg i-?.£vd-£Qovv' ovd^ av aQy/jg irpie/Lisd^a xze.^ aut apud Pla- tonem in Gonjla Part. II. vol. I. p. 21. ed. Bekk. p. 455. B. ed. H. Steph. Ovd" ozaif xsr^wv Ttiqu olxodof^ii^Getog /; )uf.ie.vtov xazaGxevrjg rj vewQuov , ccIa ol aQXtzexzoveg' ovd" av ozav GZQazzjycov aigtoecog tiIqi rj zd^sajg zivog TiQog TCoXef.dovg fj xcoqIlov xazaXrjipecog GV(.i§ovXij tj, al/^ o\ GZQazriyol zoze GVf.i^ovXevGo,vGiv, ol QrjzoQixoi de ov* Sic etiam Sojjhocles dixit in Electra v. 899. ed, Herm. Kayw juhv ovx tdQacta, touz* tJiCatKfxai^ o^d" ttv av. Hue pertinet etiam, quod leg-itur in Vesfis Aristophanis v. 54 sqq. vvv y.aTiiTTd) ToTg i)sara7g ihv XoyoVy hXCy^ I'nd^ vjiemtov TiQuiiov ccvioiaiv tci6i\ H. 14 210 Cf. denique Platonis Defenslo Socratis Part, I. vol. II. p. 138. ed. Bekk. p. 41. A. ed. H. Steph. El yuQ Tig a(pix6fi£vog elg '"lAidov — evQrjoet, Tovg cog aXr]d-cog Sl- xaaidg, o^'tceq xai liyoviat iitsl dLxcc'Ceiv, Mlvcog te xai ^PaO^dfiav&vg xal ^dtiaxdg xai TQinTo'lef-iog, — aQa cfavXr] civ eltj i) a7Todr]jiiia; ?] av ^OQcpel '^vyyevioO^ai xat Movaaio) xal 'lioiodo) xai '^Of.irjQO) ercl tiooo) dv Tig de^aiT^ (XV vficov; De ts ccv cf. "Luciani Gall. §. 22. cum adiiotatioiie nostra j). 62. Sed i^raeter ceteras particulas vociilae av praepoDitur saepe nuinero in eius modi locis parlicula de, ut utracxue particula suam liabeat vim, qua de re rectissiiine explicavit Devarius p. 44 scj. z/s enim in Luius modi locis oppo- sitionem , av vero illam relationem indicat , cjuae na- scitur ex repetilione eiusdem rei ac vicissitudine, nti in Xenophontis Memomb. Socratis lib. I. cap. 2. §. 12. Kqi~ Tiag [.lev ydq ztov ev xfj oliyaQyiLa ttccvtcov xXemL- GtaTog T8 xal ^lawzazog xal cgovixcozazog iyevezOf ldXxi^iddi]g de ai) zwv ev zij di]jLiox()azia Tcdvztov dxqa- zeozazog ze xal v^Qiozozazog xal ^laiozazog, et sic aliis locis multis. Ouod si in eius modi locis praecedente /iiev i)articula ponitur ai) sine de, vis ipsa, quam habet natura sua av particula, iilam oppositionis significationem supervacaneam fecit, ut iure dici possit particula /tiiv etiam excipi a particula a^, quippe eo rei discrimine, quod vis particulae ij^sa praecipiat. Sic in illis locis, quos posuit G. Hermannus ad Vigerum p. 782. ed. tert. ex Homeri Iliados lib. XI. v. 108 sqq. Tov jiilv vttIq fiut,oTo 'Acaa 0rrjB-og j^aXe ^ovqi' ^AviKpov av naqa ovg skaae ^icpei, ix f/JaA' iTincoy, eodemque modo paullo ante v. 103. 6 /ufv voO^og rii'io/Evsv, quibus in locis etsi de pro av dici potuit, alio tamen modo nunc conformata oratio est, quom vicissitudinis significatione demum exi^rimatur oppositio. Cf. Iliados lib. I. v. 19. Kpr\fxT6ag jiiev nQMia tteqX y.vy]aijaiv fxS-rjxs, Sic res sese habet etiam in iis locis, ubi, non praecedente f-iiv particula, av pro simplici de positum esse videatur, veluti in Iliados lib. XI. v. 367. N'vy av Tovg ullovg iTiieiao^icct, oy X£ xi/eico., 211 quibus verbis significat DIomedes, postqiiam effug-it Hector, se reliquos iam porro adg^ressunim esse, itaque dicit: Nunc rursus relupios petam, ubi pro av etiani simplex particiila di locuin habere potuit, sed aliiid tamen nunc dicitur. Ila Atticos qiioque scriptores Lac particula usos esse adnotavit iam Hermannus. Eadem caiissa est hnius particulae, si qiiaudo i)ro di) particula posita esse dicatur, qua de re eg-it G. Hermannus ad Vigerum p. 782. ed. tert. In iis euim locis ita adgre- dimur novam rem, ut ad id, quod ante fuit, respicientes dicamus av^ quom, si ad ipsam rem, quam suscepturi snmus, spectemus , dici etiam possit Srj vel Latine iam, veluti in illo loco, quem posuit G, Hermannus ex Iliados lib. II. V. 493. ^AQ)(Ovg av rt](joy tQe'to, p'^dg le nQonuMctg. eodemque modo res se habet in eodem libro v. 6I5 sqq. OV liQu BovTiQuaiov TS y.al ^HkiSa 6Tov evaiov, ooaov '^YQuirrj zal MvQ TItSg yccQ ccvO^ig av naXiv aiQttievfx ayotfxi tcwiov eiacina^ TQ^Gas ; et in Philocteta v. 940. ed. Herm. dicitur: ^Sl o/rjita nitnag dtnvJ.ov, avr9tg av nahv el'a8i/iii TiQog ok ipiXog, ovx ix^^ TQOif^v., aut alia particularum collocatione ai) TcaXiv av&ig^ uti in Aristoplianis Nuhihus v. 975. ed. Herm. legitur: luT^ av nalLV avd-tg avi(STCi[.isyov Ovf-ixpr^dai, xal TTQoyotid&ai xri, etsi tunc quidem locum aliter interpretanJum existumavit Schiitzius ad Hoog^eveenum p. 88., ut av&ig pertineret ad ccriGTaiiisvov, av naXiv ad yerbum GVitixprjoai. Sed si coniun- g-untur hae tres particulae, videtur av^ig^ ut supra vi- dimus, earn rem, a qua proficiscentes repetitionem statuimus, efPerre, av contra omnino repetitionem indicare, naXiv autem, quod ipsnm quoque ab loci significatione profectum est, id potissumum sibi velle, ut ad earn, in qua iam fuerimus, condicionem revocetur auditor, Itaque cum dicitur: noiyg yccQ avO-ig av nahv dtQcciEVfz* ayoi^L ravTOV tiaana'^ Tqiaag,, Bi volumus aliis verbis uli, hoc dicitur: Quomodo enim posthac riirsiis eodem, quo antea, modo exercUum ducam eundemf si semel pertiniuero'^ Contra si coniungunfur particulae TtccXiv av, pro quo interdum dicitur etiam av TtdXiv, priore particula id potis- sumum, quod ante fuit, quoque id, quod nunc fit, referendum est, indicatur, posteriore autem particula omnino repetitio eiusdem rei aut similis certe sig-nificatur. Sic in illo loco, qui legitur apud Xenopbontem in DiscipVma Cyri lib. HI. cap. 1. §. 26. ed. Zeun. zJoJtsl /iioi too avxov avdQog eivai xal evTV%ovvTa I'^vpQioai , nal maioavTa xa^v aid' ig^ 213 TTTtj^ai, xal avedivTa Ttdliv av (.liya g)QOv?joaL ital rcahv au'TTQayfiaza naQao/Xii'., res sese Labet. , Particula enim Tcdliv rem refert ad aiitecedentia , illud quod sequitiir au omnino ad vici*situdineni specfat. Cf. quod ibidem leg-itur lib. II. cap. 2. §. 28. ed. Zeun. ^Eh tovtov ndXiv av acd Gxajf-i/uaTog rjQxsv 6 KvQog, Cf. Platouis Politlcmn Part. II. vol. II. p. 253.' ed. Bekk. p. 261. A. ed. H. Staph. Ov~ xovv — ' Tovi^ auto TidXiv au diaiQelv avayxalov, ii iLva TOiiriv ETL s'xo/nev VTi^ixovGav ev tovt(o ; De av ndXiV conf. Soi)Iioclis Trachin. v. 1078. ed. Herm, /laiyvica yao av nccliy, A V & L ^vO^ig, quod difficile dictu est utrum avS^ig an avTig AvOig* scriptum sit ab Atticis, qua de re conf. praeter ea, quae adtulit F. Ellendtus in Lexic, Sopliocl. p. 258 sq., G. Din- dorfius ad AristopLauis Avcs v. 1326. (vol. II. p. 79. ed. Lips. 1830.), etsi ab eadem origine j^rofectum est, tamen, ut iam supra sig^nificaviuius , a parlicula av ita differre vi- detur, ut magis nos iubeat respicere ad earn rem, unde omuis repeiitionis sig"uificatio profecta est, quasi nostra ling-ua dicas au sig^nificare wieiler^ av^ig hhnvieder, Deinde eodem fere modo usurpatum est av^^ig^ quem ad modum av positum esse ostendimus. Ouo breviores in Lac particula explicanda esse j)ossnmus. Nam quem ad modum ilia particula, quam primum rclro significare vidimus, mox in indicanda repetitione eiusdem rei aut similis facti usurpata est, eodem modo etiani avd^ig i>rimum positum est, ita tamen, ut comparatio ipsa duarum rerum, quae fit, ubi au aut avS'ig i)Ouis, magis appareat. Sic in Sopboclis Oedipo Coloneo v. 1420. ed. Herm., ubi dicit Antigona: potuit etiam diei: Tl (5' ay, w nal, del Ge ■dvfWUGdai; sed tamen Antigonae miratio magis exstat, si ilia dicit: Tl 6^ aui}ig, to nal, del ge ■dvf-LovGOai, quod aptius sic Laec coniunguntur cum antecedentibus , ubi iam pene mitigatum animum ostenderat Polynices. In Xenopbontis aufem Ex~ 'pediiione Cyrl lib. IV. cap. 7. §. 2. ^ETTfidrj de tj TtQWTrj Tci'^ig ey.ai-ivev^ aXXi] nQOGrjeL xal auO-cg allrj,^ ubi etiam dici potuit: alXr] TiQOGijei xal au allr] , distinclius tamen indicat Xenoiilion, quo ilia repetitionis significatio spectet, quod scripsit auO^ig* Ac sic de reliquis locis statuenduin 214 av^ig. erit, iu quibus avOig fere, ut simplex av, usurpalum in- venias. Hinc etiam illud factum esse videtur, quod avO^ig fere ponitur, si in temporis significatione componitur cum aliis adverbiis, qualia sunt nQOoOev, ttqcotov et id genus alia, Teluti in Xenopbontis ExpedUlone Cyrl lib. I. cap. 10. §. 10. ^Qg Si eidov ol "ElXipeg eyyvg Te oviag y.al naQaxexa- y/Ltevovg, av&ig naiavioavTeg InijEoav noVv txi tcqoOv- lAOTBQov rj TO TTQOG^ev. , ct ibidem lib. II. cap. 4, §. 5. ^'ETtELxa TtQOJTOv f-iiv aypQav ovdelg tj/luv nccQt^ei^ ovd^ ouo^av ETTLOLTLOvi^ied^a' av&ig o rjyr]o6jii€vog ovdslg BOTai ytxh. Cf. Xenopliontis Mern'orab, Socratis lib. I. cap. 2. §. 23. Ilcog ovv ovx IvdiyETai ocog)Qov7]oavTa TCQOG^Ev, av&ig f-ii] GWcpQovelv^ y.al dlyccia dvvi]&evi(X TiQaxTeLV, avd^ig ccdvvaTeiv. et Euripidis Orest. v. 907\ noXei. Ita etiam illud accii)iendum est, quod adtulit G. Hermannus ^ ad Vigerum p. 782. ed. tert. ex lierodoti lib. VIII. cap. 60. TiQWTCc (.ley — auTig de. Eadem caussa est, si quando simplex avd^ig ita positum invenias, ut praecedenti (lev re- spondeat, veluti in Sophoclis Antigona v. 165 sqq. dicitur: Tovto /u(y Tu uiuiov Tovt^ av&ig, riviy.^ Oidinovg coqOov nokiyy nal^ag fxiyoviag tfxnL^oig (pQoyrijuaoii^. Eadem yocis av&ig significatio videtur etiam effecisse, ut saepe numero ibi poneretur particula, ubi reiecta alia re iam nova induceretur, quasi ante quam esset ilia, quae reiecta esset, haec fuisset. Sic in Luciani Gallo slve somnio §. 9. ^ETCel Se tivd cpaGiv avTwv /tialaxcog eyovza ovy oiov tg eivai ^vvSeiTTvsiv (led^ rj^itov, oy avt" eyelvov rjye Xov- Gaf-ievog, rjv /Lirj o ye xh^dsig avdig eini] cicpl'^eGdai, wg vvv ys a(iq)i^oX6g Igtl. dicitur et in Sophoclis Phllocteta V. 82: dUaiOL 6* av&tg ixq:iCiyov/j.€dci., quasi sic rursus fiat, quod antea fuerit, et in Oedipo Coloneo V. 621. ed. Herm. Tu TiQnycc niy.Qa yfyvsrm y.avdig qj(la,y quoniam TSQTtva, prius quam fierent ncyQCCf videntur sane (filci fuisse. 215 Praeterea avOiQ non solum cum particula av^ ut vidi- mus, saepe comi)onebatur per quendam pleonasmum , verum dicebatur etiam avO^ig naliv et TcdXiv av&ig. Quod ubi fit cjiiora aud-ig ad earn rem si)edet , i)ost cjuam aliquid fi^t, Tcaliv mag"is indicat eaudem rem, cjuae nunc fiat, eodem modo iam antea factam esse, veluti in Soplioclis PhUocleta V. 341. ed. Herm. quod dicitur : ToiyaQovv to gov (fodaov avx9is naliv f-ioi nQuyfx , oio) ercii)iatur, mox nulla sit, qua de re luculeute dixit G. Her- mannus ad Vigeram p. 783. ed. tert., adfereus ille Eurijudis Supplic. V. 414. 'O 6* aviiyj ri(^ug, xal ^K^ovg Tiollrjy /((Qiv, tiaamig e^kcdpsy, ut futuro tempori opponatur. Cf. Xenopliontis Dlsclplina Cyri lib. VII. cap. 5. §. 76. ed. Zeun. O^jxovv del a/iie- ksiv, ovS^ ercl to amUa rjdv nQoiivai, et Demosthenis orat. QonXm Phllipp. II. §. 27. ed. Bekk. p. 72. ed. Reisk. OvTcog i) TcaQaviUa -^dovrj xal ()qoTtovrj (.leltov eoxvet, TOV Jtod-^ VOTSQOV GWoloELV f^LiXXoVTOg' Turn autem avTLxa, quom tantuin modo , quod mox esset futurum significaret per sese, Luic autem mox aliquid opponeretur, quod commodiim fieret, ita usiirpatum est, ut quom tempus praesens positum esset, ei autem aliquid, quod instaret, oppouendum esset, id siguificaretur ijjsum quoque per idem illud avxlxa^ non quasi avTixa idem esset quod avSig vel vozeQov^ sed quoniam quod mox fit, quom aliud modo fiat, pertinet tamen ad tempus futurum. Sic quod legitur apud Platonem de re pvhlica lib. IV. Part. III. vol. I. p. 166. ed. Bekk. p. 420. C. ed. H. StepL. Nvv /iiev ovv, tog oio- l-ied^a, Trjv £vdaljiiova TTlaTTOjLiev ova cnxoXa^ovzeg oldyovg Ev ctvTfi TOLOVTOvg TLVctg TiO^evieg^ d/Ll^ olr^v • avzixa Se xi]v evavTLav oasifJo/LieO^a, , id est. Nunc — felicem fin- glmus — mox contrarlam conslderahimus. In eius modi locis quem ad modum intellegendum sit illud avzlxa , facile ap- paret. Est enim modestus rei coucessae usus. Ouamquam etiam ibi, ubi paullo immodestius Loc aviLxa, quem ad modum apud Latinos posteriore quidem tempore idem in adverbio mox factum est, translatum est ad declarandum temx>oris ordinem, eadem causKsa esse yideatur, veluti in illis a VT 6 Q' 219 locis, quos Arati adtulerunt grammatici, ut docerent avrlxa , idem esse quod avd^LQy v. 880. (Diosem. r, 148.) ^itinxEo J', ri aviovxogy ri aviixa Svofxiyoio,, qnomodo etiam Latine dicas: axit orlente aut moau occidente sole, ita tamen ut neque amixa neque mox pristinam vim suam prorsus exuat, et v. 1075 sq. {Diosem. v. 343 sq.) Xai()£i y.al yeQavtov ccyalaig ooQcaog ccQOiQevg MQioy tQ/Ofi^yaig' 6 J' dcoqiog avjCy.a ^uXloy, Nam ue hoc quidem loco credo ego avtixcc idem esse quod avdig-, sed inest ibi quoque temporis instantis significatio in ilia yoce. ui V T 6 Q. Pronomen avtog-, quod dubitari non i)otest quin ab AvTog. av particula profectum sit adiuncta pronominis demon- ^ ^ strativi significatidhe , per se nihil aliud significat nisi Tiirsus de eo , qui aut commemoratus antea est aut , ut omnis oratio comparata est, necessario est intellegendus, ' dici. Id quom saepe numero ita fieret , ut quia alius personae , quo id , quod diceretur , referri posset , nienfio nulla facta esset, sine uUa oppositione is, de quo sermo fuisset, eo pronomine significaretur , facile evenit, ut hoc pronomen fortiorem istam, quam ab initio habuit, distin- guendi vim ac potestatem omitteret ac t^intum modo signi- ficaret, quern ad modum quod diceretur ad certam quandam personam referendum esset. Oiiod quom ita esset, neque casus nominativus eius pronominis poni poterat, quod per- sonae significatio, nisi si quid cum oppositione quadam esset elferendum, iam in ipsa verbi forma continebatur, neque ceteri pronominis casus, qui propterea , quod relatio quae fieret significanda erat, dicendi consuetudine retinebantur, non poterant obtinere nisi secundas quasdam i>artes in oratione, ut neque primo enuntiati loco ponerentur et in media sententia ita tamen semper delitescereut , ut non raagno- pere exstarent ipsi. Et Jiac quidem de re amplius dicendum non est. Quoties autem pronomen avTog servata prima ac nata- rali signification e sua i)onebatur, neque casum nominativum neque conspicuum in oratione locum repudiabat, nec sine maiore quadam oppositionis aut tacitae aut expressae signi- ficatione dicebatur , uti recte observavit Devarius p. 47. Eademque oi>positionis ratio etiam turn intellegilur, si quaiido V 220 ]>aulIo difficilior inventu esse videatur, veluti in Aristoplianis Pluto V. 924. Ou^^ av si doirig yi /.loi %QV nioviov aviop Y.dX to JBazTOv atkipioy, id est, non simile cfiioddam Pluti aut quod esset eius loco, sed ipsum Pliitum. Et sic in reliquis, quos Devarius posuit, locis res se liabet. Etenim in eo Homeri loco, quem ad- tulit ex Iliados lib. XIII. v. 3., ijjse rem obscuravit Deva- rius, quod secundum, qui Luc maxumopere facit, versum non ascripsit. Leguntur enim ibi haec verba : Zevg J' inel ovy T^cSag ts yMl"Ey.TQQa rrjval niXaGdsv, Tovg (.ilv f.a 7IUQU r/Jo't novov ^/Jtiisv xcu oi'Cvy rcole/LisMg' avTog 6€ ncdiy Tqinsy oaas (pasiyco xii.^ quo in loco proi^terea maiore oppositionis vi per pronomen avzdg signiflcatur luppiter, quod jjostquam de eo dictum erat , quod statuisset de Troianis et Hectore ille , v. 2. narratur, hos quidem reliquisse lovem, ipsum autem iam retrorsum oculos vertisse, ut Lie quidem locus non discrepet gib iilo Aristoj)Lanis versu de Ranis Z2. AvTog ^a$it,o) y.al ncvoo, zovioy J" o/c3>. Si quando, id quod raro factum est, res quidem ipsa, qnae l>er pronomen avTog Loc modo denotatum, posita non est, ut in illo PjtLag^oreorum aVTog I'cpa^ debet omnis orationis ratio ita comparata esse, ut per se qujs dicatur appareat, veluti si discipulus de magistro suo avTog dicit, ut quod expressit Aristoplianis in ]S[iib. v. 220 sq. , ubi dicit Stre- X>siades ; Ti'g yccQ QVTOg ovtu Trig XQS^adqag ciyrjQ ; respondet discipulus: AuTog. ZTPEW. Tig amog; MAQ. ^(OTCQaTTjg, Sed ea, quam Labet Loc pronomen, oppositionis signi- ficatione multis locis Graeci ita usi sunt, ut quae nobis ad- verbiis quibusdam aut aliis particulis reddenda esse videantur, eo ipso pronomine significarint, qua de re quom et G. Her- uiannus singularem dissertationem conscripserit, quae est in- serta eius Opiiscul. vol. I. p. 308 — 342., et Aug. MattLiae in Gr. yr. ampl. §. 467. inde a p. 866 sqq. aliique gram- matici nostro tempore copiose commentati sint, non est ^ necesse uberius a nobis dici Loc loco. Est enim Lorum locorum omnium una explicatio, etsi, prouti comparata oratio est, diversissumae res Loc i>rouomine giguificantur. 221 Ponamus primum Icl, quod patet longissume, si quando in narratione aliqua res pro potiore accipitur, eaque per pronomen avTog significatur, ut ceterae res, quae non eae ipsae esse videautur, de quibus dicatur, quasi accessionis loco sint: quibus in locis perinde est, utriim res, quae ac- cessionis loco sit, antea nominata sit an i)ost nominetur. Ac saepe etiam in eius modi locis factum est, ut alicuius bo- minis i)ars pro potiore Laberetur eaque diceretur pronomine avTog, ceterae ponerentur quasi accessionis loco, sic in illo Homeri versu Iliados lib. I. y. 3. TloXXag J' i(f<9iuovg yjjvxcig "A'lSi TTQofarfjsv 7)Q(6(oy * avTOvg 6£ eX(x)Qici tsv;(S xvysaaiv xii* ant alio quodam modo Odysseae lib. XI. v. 601 sqq. Top cTf fxST^ sla^voriaa ^trjy '^HQaxXristriv, turn si res, quas quis habet, ipsi homini opponuntur, veluti in Iliados lib. I, y. 46. "'Ey.Xay'^av J"' aq^ oidiol Iri* w/u(oy ^coo^iyoio, ciVTOv xiyrjOiyiog, et quae sunt similia. Ordine inverso Iliados lib. V. v. 460. dicitur: T()(pag ^£ aii/ag ovXog "LdQtjg ojiQvys fxeiaXdcjy XTe»'\ et ibidem lib. VI. v. 4. Avibg 6i acp" ayoQSvs, ^sol tT' cc/ua nayisg axovoy. Eadem distinctiouis ratio quaerenda est etiam ibi, ubi res paullo obscurior est, veluti in illo loco, quern posuit Hermannus 1. c. p. 311. ex Homeri Odysseae lib. VI. v. 327 sq. ^'Slg €(paT^ ^vx6f.ieyog ' lov J" exXvE JlccXXag Id&riyr]* ai)T(o J' ovTio) (fcciyei^ lyayziTj.y ubi propterea ponitur avTM in principio sententiae, quod preces eius hominis ipsi bomini opx)onuntur , quamquam preces ij)sae tantum eo sig-nificatae sunt, quod eum audi- visse orantem Pallas dicitur. Hinc etiam exjjlicandi illi loci sunt, quos Hermannus I. 1. num. VI. tractavit p. 316 sqq., in quibus i)ronomen avTOg liic sig-nificare jmtatur, re vera tamen nihil nisi ipse est. Nam in Lis quoque locis- ea res, quae cpiom potissuma esse videatur, discernitur a ceteris rebus, avii] (^ipsa) dicitur, 222 a ^ T 0 g. quasi ea una sit, de qua dicendum sit, ceterae res tanlum modo accessionis loco ponantur. In quibus locis ideo prima pronomiuis avzdg significatio Tidetur obscurata esse , quod ilia unius rei a ceteris distinctio non tantopere exstat, et turn demum ag-noscitiir , si accuratiiis in totius loci naturam inquiras. Etenim mente eius, qui loquitur, semper ilia res ita comprehensa erat, ut ea ijisa ei esse videretur, ceterae ea quidem ratione, qua loquitur ij^se, posthaberentur. Et multis quidem locis distinctio ipsa satis declarata est, uti in primo loco, quem j)osuit Hermannus ex lUudos lib. III. v. 281 sqq. Ei luay y.EV MsveXccov ''AXa^av^Qog xccTccTisff yr}, rjfisls (J'' iy vriaGGL VEcofxeda novionoQoiOiv Jtii, - quo in loco ideo Alexander dicitur amog, quod ipse est, qui interfecerit , ei autem mox opponuntur omues Arg^ivi, cum dicitur: rj/LisTg iv vijsGGL vscofied^a xzk- Et sic etiam lliados lib. VII. p. 285. dicitur: avTog yaq ^aQ/uij nQOxaliGGaio navxag aqiGrovg., Hectori enim liaec edicenda videntur, quod ipse est, qui proYOcaverit , itaque ceteri quoque Homeri loci enucleandi sunt. Eodemque modo etiam Attici scriptores interdum lo- cuti sunt, de quibus insfituto nostro iam explanatius dicen- dum est. Nam quae verba Aeschylus posuit in Promelheo V, 439 scjq., ea mihi videntur ita interpung-enda esse: KaCrot deoiGL loTg vioig lovzoig y^Qcc 'rig alXog ?/ ^yto narraXoig diioQiGav; aX)^ avTU Giyco' y.al yao aidviaiGiy ay vf.uy Xcyoifii ' lay ^qoroTg 6e ntiuaTa a'/covGad^ y (og Graeposi(ionis instar usurpatur, veluti de loco dicitur a Luciano in Ver'is lustorlls lib. I. §. 7. ^^%Qi tovtcov '^IlQaxlrjg xal /fiovvoog acplxovTO*} aut de persona ab eodem scriptore in Dial, mort. XI. §. 7. Obxovv vf-iEig f,isv e^ofiev xdvTav&a tov tiXov- Tov, ol de o^oXbv rj^ovGL xofil^ovreg xal tovtov ayiQi xov nOQd^/it€(x)g, , qna de re Lie non est dicendi locus. Saepe porro de tempore usur^^ata est particula (xyj)t, saepius etiam f-ieyQ^^ quibus in locis fere idem discrimen solet esse, veluti quod dicitur in Odyssea lib. XVIII. v. 370. vijGTieg axQL [,idXa xvecpaog- , quod est : h\s tief heraiif in die Naclity aut quod apud DemostLenem dicitur in oratione contra Pliilipjmm tertia §. 28. ed. Bekk. p. 118. ed. Reisk. Hal Tav^ oQcuvTeg ol ''EXXrjveg ccnavreg xal dxovovzag ov nefinoi-iav TtQeG^sig nqbg akh'iXovg xal dyavaxxov- [.lev, ovTco Si xaxwg SiaxaLfxed^a xal dioQcoQvyiiied'a xaxd noXeig, wgt^ clxql Trjg TijfiiEQOv rji-UQag ovSev o^jze zcuv Gvi-icpaQovtcov ovz£ Tvjv deovzcjv TiQcc^ai duvdfied^a ovde GVGzrjvai xze., quod est p^uUo aliter dictum ac si Demo- jstLenes scripsisset: toGze [lexQi Trjg T7]ili£Qov i^jiiSQag, Illud enim est: his herauf zii dem heiitigen TagCy aut: his aufheu- tigen Tag, alteram esset sjmpliciter: his zu dem heutigen Tage. Sed res tamen ita comparata est, ut in Lis locis fere alterutra particula poni queat. Eodemque modo vvv et [liyQi vvv et quae sunt similia dicuntur. Deinde a^QL etiam de aliis rebus dicitur ad significant dum modum, ad quem usque aliqua res fiat, quibus in locis 227 idem discrimen, de quo supra diximus, inter fUXQl et a^/Qi iotercessisse videtur. Sic Demostbenes in oratione, quae est de Rebus Cherson. §. 77. ed. Bekk. p. 109, 11. ed. Reisk. locutus est: El jiiivTOi zadedeiGd^e cx^ql tov d^OQv^fjoac xal ertaivioai OTrovda^ovzag ^ iav Se dei] tl txoibIv ava- dv6/ii6voi, ov% oQtj loyov oGzig dvev zov ttouiv vfiag a 7TQ0Gt]}{£i dwrjOi-xai ttjv noXiv oajoai., et idem dixit in ^oratione contra Aristocr. §. 122. ed. Bekk. p. 660 extrema ed. Reisk. aXl axQt tovtov xal (plXelv , oif-iai, xqi] y.al f-iiaslv, iitr]d£TeQOV tov xaiQov vrreQ^allovTeg., quibus in locis finis, ad quern airqua res i)erYenire aut potius ascendere yideatur, defiuitur: quod contra si diceretur: (.lexQL tovtov ^ non tarn ascendere res, sed extendi potius usque ad aliquem finem videretur. Sed, ut dixi, res plerumque in eius, qui loquitur, arbitrio posita est. ]\otae sunt etiam formulae ayiQL ov^ ccy^Qt t^ov aut axQL^'-^XQt ou, Tivog, (xxQi Tovde et quae sunt his similes locutiones, quae '^^y^ iam difficiles nou erunt ad explicandum. Sic quod legitur ^ apud Herodotum lib. I. cap. 117. JlaQadldca/Lic f^ievzoL T(pds Tiaxa Tccde, evTEiXd{,i€vog d-elvai ^ilv^ ig i()fjfiop ovQog, xcil TTaQCiiLiivovTa cpvlaaoeiv vtXQ^ TslevTijost, aut apud Xenophontem in DiscipUna Cyri lib, V. cap. 4. §. 16. ed. Zeun.^ Kal 6 f-iev IdoGVQiog duo^ag, ccxql ov CiGipctleg (oUTO sivai-, aTieTQariETo., quibus in locis si f^iixQf" ov dictum esset, quod saepe sic dicitur, veluti in Xeno- pliontis Ejcpeditione Cyri lib. I. cap. 7. §. 6. leg-itur: L^AX' £GTL (.lev rjjLuv, CO avdQ€g, rj ccQxrj h naTQcoa nqbg (lev fAeGrjLi^Qldv (ley^Qi ov did xavfia ov dvvavzai olnelv oi avdQtoTiof TtQog de aQuxov (leyQt otov did x^t^/ncovcc xtL, res quidem eadem esset, sed tamen orationis imago pauUo aliter comi)arata. Eadem caussa est etiam formulae ccyQC tovde, qua in formula minume yQOvov supplendum est, uti voluit Devarius p. 48., sed pronomen per se satis constat. Denique vox dyQi non adposita alia voce i^ro coniunctione ita usurpata est, ut ^lane quasi particula coudicionalis aut temporalis construeretur, veluti in Luciani Toxar. §. 34. di- cilur: Tovg loyovg — , ovg 6 J)](iriTQiog elriev ev tc^ dixaGTT^Quo, vTceQ avTov (lev (ir^dev dnoXoyov(.ievog, vneQ tov ^AvTiq)Llov de, aal dattQvcov acd TCQOoeTi xal fxe- Tevcov xal to Txdv ecp" eavzbv dvade^ofievog, ayQi (laGTt-- yov(XEvog 6 2vQog d(A.(pOTeQOvg dcpirjGiv aviovg., eodemque modo adiuncta etiam dr^ particula legitur in eodem libello §. 43, dxQL d^ o letov d(pelg ixsivov rj(u0^vt]Ta i]dri em TOV BeXiTTav aTteazQaipi] xal ov(i7TXaxelg duexTeivs xa- xelvoVt In his locis dxQi dicitur etiam adiecta particula av 15* 228 eodem iure, qao ceterae hiiius modi partlcnlae, reluti iit Xenopbontis ExpediUone Cyri lib. II, cap. 3. §. 2. ^ETrei 6^ arcrjyysilav ol TVQOcpukaitsg, KkiaQyog, Tv%(hv xoxe xaq X7]QVxag TieQif-iiveiv ctyQi av a%oXaoi]., quod ita dilTert ab eo, quod paullo post dicilur §. 7., f^eXQL av ^aoiXel la TcaQ^ v/iiwv diayyel^r/., uti axQi et /iitXQi inter se differre vidimus. In buiiis modi locis etiam cx/Qi, sieuti /iiixQh ^iue av particula cum coniuiictivo componi posse, etiam si id, ut res ipsa fert, nou factum est nisi raro, ceterasque similium particularum constructiones admittere, vix est quod dicam. Conf. i)raeterea quae exjjosuit G. Herhiannus de ap parti- cula lib. II. cap. 9. p. 112. Praeterea quod adtulit Devarius p. 48. e Sexti Emp. Ili}^)l)wv, V7iOTV7ic6a» lib. II. c. 23., in quo limitationem inesse dixit, ibi liaec verba leguntur: i^drj de' xccl yazcc top fiiov ciXQi aai Tovg ncddag OQwiiev dtaoxekXniidvovg af-i- cpi[3o)dag, prima vi sua positum est ctyqi^ quasi ad aiicuius rei extremitatem ascendas. Latiue iere dicas : lam vero in omni vita J qu'm etiam pueros vldcmiis amhlgtia dlscernere. Sequitur, ut dicam de particula /neyQi^ cuiirs usum iam in aXQi explicando jjrimis lineamentis adumbravimus. Ac primum quidem dicitur iu loci significatione de ea re, quae usque ad certum quendam finem in long^itudinem continuetur, idque iam inde ab Homeri tempore, veluti quod legitur iu lUados lib. XIII. v. 143 sq. qea ^leXevOeoOat y.XiOiug y.al rrjag ^A^rcuojv y.xe, aut etiam adiunctis praeposilionibus , quern ad modum in Xenopbontis Expedltlone Cyri lib. VI. cap. 2. §. 26. dicitur: Kal i^aTiLV7]g Sia tiov XaoUov zwv Bs&vvwv nveg eut- yevof-isvot TOig nQocpvla^i zovg fiiv xazayMvov , zovg de edUo^av f^ixQ'' '^^ oxQaTonedov., et ibid. lib. V. cap. 1. §. 1. "0(7a [.lev df) iv xT^ dva^ccoei xfj (.ista Kvqov ercQa^av ol "ElXr^veg xal ooa sv xfj TtOQBia xf] f^exQi eni xrjv -d^aXaxxav xrjv iv xcZ Ev^eivo) Ilovxit) xxe., quibus in locis omnibus aliquid usque ad aliquem finem extendi ( in longi- tudinem ) significatur, ubi nos dicamus : his Idn zu dem MeerCy his Mn in das Lager, et quae sunt similia. De loco res ad tempus translata est multisque locis ita dictum (^ily^Qt de tempore, ut significaretur aliquam rem us- que ad certum quoddam tempus, quasi in aliquam longitu- dinem, continuari, veluti quod legitur apud Xenopbonfem in Memordb, Socratis lib. I. cap. 12. §. 35. ^^OQioaxi fioi, axQt el i-iixQC. 229 lilyiQi TZoGtov itcov del rof-iitsLv viovg eJvav zovg ccvSqco- n;ovg, quod cjuidem verti Latine poterit; intra quot annos, sed res tamen ita animo concepla est, ut termiaus, quoad aliquid esset, intellegeretur. Ifa saepe numero f.iixQi cwm prouoininibus coniunctum legitur, uti in lUados lib. XXIV. V. 128. T€0 iLiiyQig; qiiam diu'^ Id si quando ita dictum est, ut videatur minus tempus, ad quod usque aliquid con- tinuetur, sig^nificari , quam tenii)us illud , per quod aliquid fiat, veluti illud XenopLontis de Memorah. Socratis lib. III. cap. 5. §. 27. /iiexQL zrjg ila(pQag vlixlag verterunt : durante agilt aetate, id eo fif, quod illud tempus, quod agitur usque ad aliquem terminum, una comprebeuditur, ut in Lis quoque locis sua yis constet particulae fie^/Qt, Deinde de tempore saepe dictum est simpliciter^ |t(£/()f , ut coniunctionis loco sit, et ^lexQi av et /tieyQi oh, et fieyQL vdv, /tiixQl dsvQO, iiexQi GfjfisQOv, fisyQi sxS^eg et alia id genus multa, quae long-um est enumerare. Vide quae supra explicavimus de ayQL particula. Deinde usurpata Laec vox est de mullis aliis rebus ad signifieandum modum, quatenus aliquid fiat. In Lisi quoque locis f-ityQL iiaturalem suam vim facile tuetUr. Nam quod legitur exempli caussa apud Thucydidem lib. III. cap. 82. Ti(.iiOQiag tci (.lei'Coijg^ ov l^dyQi too dtxalov xai Jtj tioIei ^o/LicfiOQov TiQOTid^evzeg, hoc ita explicandum est, ut intra fines iustitiae sit, quod usque ad eam aut factum aut non factum esse dicatur. Neque difficilius explicatu est, quod ajjud eundem Thucydidem legitur lib. III. cap. 74. iiQod^v- f-iiav de y.al nolv zoAfif]QOTdzi]v edei^a/ttev, ol' ye Ineidri rjj^uv yaxa yrjv ovdeig e^oi'^d^ei twv aXXtov rfiij f^UyQt rjf-iojv dovXevovxtov rj^iwaa^iev ixXiTiovreg rr^v noXiv xxe. Id est enim: quom celcrl omnes usque ad ms, qui eramus excepti, iam servirent. Neque enim f^ieyQi in eius modi locis per se significat exceptionem. In hoc quoque genere permultae formulae admodum frequentes apud Graecos fuerunt, quales sunt: jneyQt lov vel nvog et f^ieyQi tov ye et /LuyQi tov- Tov, de quibus conferatur G. H. Schaeferus in Apparatu crit. et exegetico ad Demosthenem vol. I. j>. 192. p. 854. vol. IV. p. 99. et l^ieyQi too Svvazov , de qua formula praeter Thucyd. III. cap. 82, videatur idem Schaeferus ibid. vol. I. p. 817. In eodem genere admodum dignum memoratu est /LieyQi ov et f.iiyQi ozov, quod aliquoties legitur ita apud Herodotum, ut etiam alius g^enitivus adiuuctus sit. Veluti quod lib. I. cap. 181. dicitur: ^Ev f.uo(i) de zov iQod nvQyog Gzeqebg oixod'o/Lii]- Taif azcidiov xai to ^irjxog xal zq evQog' xal ini %ovz(ii 330 T(p TtvQyit) alXog TtvQyog e7Ci^e^r]xs, xal etSQog fidXa €7x1 TOVTCt), (xexQig ov oxTO) TXVQywv. , et lib. II, cap. 19. ojGTe ^^Qaxvg tdv %Ei{.iojva aTxavtcc diateXeeL ojv, fiexQi oh avTig TQonhov twv deQivecov* Quae mira loculio G. Hermaimo ad Vigermn p. 788. ed. tert. sic explananda videtur,^ ut orta credatur ex mutatione orationis. Nam (xe- %Qig ov oitTU) TXVQywv dicere, (£ui cum initio vellet dicere (xexQig ov oxzco TXVQyoL eiolv, mutet orationem et pro tumis dicat oxTch nvQycov, tamquam, quod copiosius dicere voluisset, nunc brevius expressurus. In eandem fere sen- tentiam abiit Aug. Mattliiae Gr. Gr. ampl, §. 480. b. adnot, p. 898. ed. sec, qui praeterea adfert Herodoti lib. II. cap. 173. To fisv oqSqlov, /iiexQ^ otov 7xXrj&a)Q7]g ayo- ()fjg, TXQodvfiojg eriQrjGGe xa nQOGcpeQai-ieva 7iQ7]y/iiaTcc, . et lib. III. cap. 104. ov HazaTxeQ^ toIgl aLkoiGi (.leGrK-i- ^QLTig, aX)! VTceQxsLXag f-iixgig ov ayoQrjg diaXvGiog. Sed wt de sententia ipsa concedara viiis doctissumis: neque enim lones Tidentur aliquid aliud in eo conquisivisse, quod sic locuti sunt: de ratione tamen dicendi non jjossum adsentiri. Mihi enim baec locutio ita solvenda videtur, ut singula quae^ que bene consteut, neque quidquam supervacaneum esse vi" deatur. Non enim credo [xexQi ov aut (.ley^QL ozov ita dici potuisse, ut nihil significaretur nisi quod in ipsa i)articula contineretur. Ouam ob rem sic solvo earn locutionem : [.lexQi' Tovzov, o oxzd) TCVQytov , id est: usque ad id, quod esset octo turrium, quasi Latine dicas : usque ad eum modum aut numeruniy qui esset octo turrium. Facilius etiam solvi po- terunt ii loci, ubi temporis significatio est, non quod ad rationem quidem grammaticam non eodem modo res congruat, sed quia ibi facilius etiam nostro sermone possunius Grae- corum sermonem imitari atque exprimere. Nam si Graece dicas: ^lexQi ccyoQCcg dialvGecog, id est simpliciter: usque ad meridiem, his ziim Mittage, si dicas: /neyQt ov dyoQccg ^idlvGig {rjv), est hoc: usque dmn mendies esset, his es Mittag war, sin ita loqueris, quem ad modum lones fecisse videntur: (.UxQi OV ccyoQt]g diaXvGiog, hoc fere dicas: bis dass es zu Mittag war, quasi Latine dicas : usque dum me- ridie esset. Hoc denique, si sententiam si)ectamus ipsam, non multum differt a communi Graecorum sermone, sed alio tamen modo enucleanda res erat. A/Qi, Denique dicendum est de formis ipsis ayQ^ l^t^XQ^' ^XQ^S' Nam quom volgo fere i>romiscue eae voces scriberentur, ab-^ J^e'XQh iecta aut adiuncta littera^^, (.dxQi (^i^y^Qig, ccxQ L Yel cexQig, f^^XQiS' Jam olim exstiterunt, qui quom eam rem ad certam quandam regulam revocare vellent, l^exQt et cxxQi ante litteram co«- 231 sonantem, ^.tixQig contra et clxqlq ante vocalem locum ha- bnisse docerent, quani opinionem etiam Devarius secutus est p. 48. Quorum errorem efsi iam sustuierunt Lobeckius ad Phrynichum p. 14. Phil. Buttmannus gr. Gr, mnpl. vol. I. p. 94., alii, tamen recentiore demum tempore, dilig-entius etiam excussis libris manu scriptis, Moeridis Atticistae prae- ceptum p. 35. ed. Piers, (p. 26. ed. Lijjs. ), q^ui haec ad- notarit de Lac voce: ^!A%ql, avev tov G, IdTtizojg. axQig, ^ElXT]VLxcijg., docti comprobaverunt, quod idem de Thucydide quidem adfirmaverat Thomas Mag-ister, de ceteris cum Moeride disseutiens, qui p. 135. ed. Bern, haec prae- cepit : ^IdxQt ^oci 1^i^s%ql Govxvdldy^g aei Xeyetf ov f-LOvov eTiayoiLtivov GVf.iq)OJVOV , a/jicc xal cpwvr^evtog^ ol 6* allot, ijiayoiLievov f-iovov (p(ov/]6VTogs^al /Liezcc tov g HOC XiOQig TOV G yqacpovGLV, oiov a%Qi^ ov y.al (ixQt, O V* Sed verum docuisse Moeridem docuerunt fere nunc meliores libri, quamquam fortasse illi q«iidem interduin e praeceptis ^ramraaticorum correcti, qua de re vide L. Din- doriium ad Xenophontis HelJen. lib. I. cap. 1. §. 3. et ad Exped, Cyri lib. I. cap. 4. §, 13. Im. Bekkerum ad Platon. comment, crit. torn. I. p. 189. G. H. Schaeferum Appar, ad Vemosthenem vol. III. p. 353. ad Plut. vit. vol. V. p. 269. F. V. Fritzschium De Altlclsmo et Orihographia Liteiani comment. -I. j). 2 sq. I. C. Fliig-el Ohservatt, crit, in Pint, vit, Phoc, j). 43. denique Car. lacobitzium ad Tliom. Mag^istr. p. 127., quorum virorum ijraeceptum tacili iam supra secuti sumus. C A P U T V. De particula y a q. Qui recte volt de universo particulae yaQ usu disputare, is debebit ante omnia in primam illam, qnam ex ipsa origiue p, 43. sua traxit, vim ac potestatem inquirere. Quae res quom a ceteris fere esset neglecta, permulti loci ita explicati sunt, ut de ipsa quidem sententia constaret omnino, sed via tameii ac ratio, qua ilia declararetur, minus ex])lorate perciperetir. Qua re etiam factum est, ut de multis locis aut falso dubitaretur aut copiosius disputaretur, quam par esset, aut ita omnino 232 exponerefiir, ut vera partlculae vis ac natura obscuraretur potius , quam expediretur. Rectissume vero nuper Har- tungius 1. 1. vol. I. p. 457 sqcj. de yera vi ac potestate Luius parliculae exist umavit , qui quoin ceteri fere gram- matici, qui vidissent yaQ saepissume in reddenda caussa, quam ob rem aliquid ^ta sese haberet quern ad moduni diceretur, usurpari, earn significationein obtinuissent in ex- plicanda i)articula , ut dicerent earn fere cum nostratium denn aut Latinorum nam componendam esse, quam sig-ni- ficationem iisii quidem multis in locis nacta est, sed non naturalem habuit ista particula, exsfitit dicens, particulam vera ac naturali vi sua miuume caussam, cur aliquid esset, indicare, sed adfirmationem potius et conclusionem in se con-? tinere, quippe quae nata esset ex particulis yi et aQa* Ita- que si sequimur originem ipsam ac naturam parliculae yo-Q, hoc dicitur coniunctis istis particulis : sane pro rebus coni- fiaratis , ac primum adfirmatur res pro potestate particulae deinde refertur eadem ad aotecedentia per vim particulae ccQa* Si ig^itur dicitur exempli g-ratia in Aristotelis Politicis. lib, I. cap. 3. 3. ed. StaLr. Tolg jtisv yccQ doitel Ittl- ovr^iiiT] Ts zig elvai t] dsGitoieia , ytal rj avTrj olytovo[.ii(x }(al dearcoTela xal jiohtixrj xal ^aoilLHt] , yta&anef) €l- 7iof.iev ccQ^oi-iavoi' Tolg ds TtaQci cpvoiv to deoTioteLv* vof-up yccQ Tov f-dv dovlov eivai, xov 6* ilev&SQOv, cpvosL ov^ev di,acpEQ£Lv. Swttsq ovdi dlxaiov ^taiov yccQ.^ ntroque loco, nt taceam de yaQ particula, quae i^rimo loco legitur, ita adfertur caussa seutentiae, quae posita ftierat, ut alia res adfirmetur, id quod fit per particulam ye, eademque ex antecedentibus rebus per particulam ccQa quasi derivetur, Jtaque priore loco proprie lioc dicitur: Aliis vero videtiir,, contra naturam esse dominatum {in servos), lege certe igltur aVmm servum esse, alitim Uherum, natura vero nihil differre. Eq enim, quod adfirmatur nova quaedain res, quoniam ex ea re id, quod antea dictum erat, coaclusione, quae tamen ipsa non ponitur, effici potest, confirmatur ipsa quae posita erat sententia, quom jiraesertim internam earum enuntiationum coniuuctionem significet particula cxqcx, qua etsi, quod contra exspectaveris , quasi deducitur ex priori sententia ea, quae sequitur, quom ilia prior potius ab hac posteriore deducenda esse videatur, tamen ita denique stabilitur primaria ilia sen- tentia, quod si ad finem istam arg-umtfntationem deducas, tandem eo pervenias , ut ea argumentatione prior sententia eJficiatur. Itaque, ut maneam in eadem similitudine , qiiam posui, in illo Aristotelis loco hoc dicitur, si plenam reddi-. deri» seutentiaui ; Allls videturj contra naturam esse dominatim 253 in servos: lege certe rehus ita comparatls alhim servinn essoj alium Vihenim, natiira vero nihil differre, itaque contra naturam esse domhiatum in servum. Si Graeci ultumum arg-umenta* tionis membriim non fere solebant ipsum ponere, recta illi qiiidem statiierunt: unus enim quisqiie, qui liaec recitat, quom altera senteiitia non ponatur nisi prioris caiissa, eaque etiam liberiore quidem modo conclusionis , de quo supra ia 2)articula ccQa explicanda diximus-, referatur ad antecedentia, ut appareat non esse hanc sine priore ilia ratione intellegendam, facillume adsequi poterat, quern ad modum accipienda verba essent. Id, postquam dicendi consuetudine ille dicendi modus ita iisurpatus erat, ut ad caussam reddendam saepissume ad- hiberetur, ita receptuin Graecis fuit, ut formula agnifa nemo guidquaiD desideraret ac ne tacitus quidem suppleret, quae cogitatione, ut res intellegi posset, necessario olim erant ad-* sumenda. Eodem modo ea, quae in illo Aristotelis loco iam sequuntur, dicta sunt: Slottsq ovde dUaioV ^laiov yccQ*, quae si primam originem particulae yccQ spectas, ita fere erunt reddenda: Qtiam oh rem ne iiistum quidem (^esse domlnatiim in servos) : violentum certe rehus ita comparatis esse, ut suppleas: igitur ne iustum quidem esse, Non vereor, ne quis supervacaneam lianc de prima natura particulae yaQ quaestionem esse dicat: neque enim per se inutile est ver-f boruni non solum significationes, verum etiam caussas cognitas Labere et sing-uli loci permulti commode intellegi non pote- runt, nisi primam vim particulae yaQ explorate i)ercej)eris, qua de re ita dixit iam Hartungius, ut non opiner quem- quam esse cum eo in hac re dissensurum. ]\eque enim Laec explicandi ratio eius i^articulae est plane nova, sed in quibusdam locis cum veteres turn recentiores grammatici PccQ pro verani particulae vim iam pridem ag-noverunt, veluti in illo «(>«. loco Aristophanis Acharnens, v. 68 sqq. , ubi postquam le- 59 jsg gatus dixit: Kcd ^rjz^ IrQvxofASdO^a tikqcc KavOtqiov 7i€(5ioy bdomlavovyTsg l(y)cr]t^r]u8yoi, l(p c(Qixaf.ui'^(joy fj,al&(iy.(og xaxaxiifxEvoij ccTioXXvjueyoi.. l^oc reddit Dicaeppolis : Z(f>6($oa yccQ la(oC6/ur}U lyco 7ic(Qc( Tr}y amd'^iy iy (poQVTO) xaTcixei/Lieyog.y ad quern locum ita commentatus est vetus sclioliasta: 0(p6~ d q a yaQ i g co ^ 0 /ii r] v ' ^Eh too evaviiov amjvzr^oev ayavcexTiov, el yctQ vf-ielg qtzoXXvoS^e oI'toj diayovveg, iaw'Co^ir^v aQcc iyd) TcohoQxovfievog vno ^astedccifiovicov^ 234 yccQ. ^ xaraxelf-ievog ical xad'evdcov iv Tfp tbIxbl etiI cpQvyavujv xai xa'lccfirjg yal gvq^stwv to ovv eoco^oinr^v ev el- Qcovela Xeysi*, ut appareat ipsum vim particulae yaQ con- clusivam ag-novisse. Rectetjue ipse Devarius p. 52 scf. ita de eo loco disseruit, ilt yaQ ex ye et cxQa natum esse diceret veteriscfiie scholiastae praeceptum coniprobaret. Dicit ig-i- tiir illo loco, postquam legatoriini delicatula ac mollis vifa enarrata est, Dicaeopolis hoc: Vehementer igitur salutem in- venieham ego, qui egerim interea exciihias, id est, si 2>lenam volumus reddere sententiam : Si vos, qui delicate vixistis, de vestra vita conquerimini , vehementer igitur certe ego salutem invenieham — , iit vos lure qiieri appareat, Harum enuntia- tioDum non posuit Aristoi)hanes nisi mediam, quoniam neque priore opus erat, quia ex antecedentibus , quo Dicaeopolidis oratio pertineret, coDstabat, nec posterior necessaria videbatur, quoniam nemo fere poterat alium in modum illud, quod dictum erat, accipere. Si alii interpretes recentiore tempore interrog^ationis signum post xazaxEiitievog posaerunt, id nihil ad particulam quidem yaQ iuterpretandam facit, sed minus tamen nobis huic loco convenire videtur, quia sic ilia ironia, quae posita est in omni hac Dicaeopolidis seutentia, minus videtur exstare. Vehementer autem isti errant, qui non agnita vi yaQ particulae conclusiva , ita demum intellegi posse arbitrantur hunc locum, si ante verba: ^cpodQcc yaQ iac(J^6fi7]v iyd) naQO. xrjv euaX^LV xte. tacita cogitatione talem aliquam sententiam suijjjleant, qualis est; lAXrjO^wg Xeystg* Neque enim prius, quam loquare aliquid, potest quidquam ex oratione tua suj)pleri. Nam alterius oratio, quae praecedit, nihil, quod ex mente respondentis dictum esse videatur, suppeditare poterit : itaque haec quidem inte.r- pretandi ratio omni fundamento caret, sed dicam de hac re deinceps. lam enim ilhid demonstrandum est, illam vim, quam primam ac naturalem particulae yaQ esse diximus, ia omni locorum genere recte posse adhiberi, quom ea ratio, qua volgo explicatur vis eius particulae, non possit nisi ad certum quoddam genus orationis pertinere. Nam ea demum vera alicuius yerbi explicatio est , quae omnibus locis , ubi illud legitur, recte adhiberi possit, Ac maxume quidem exstat prima particulae vis in iis locis, ubi etiam volgo explicationem interre dicitur, quibug in locis nostra lingua plerumque per particulam namlicli reddi potest. In his enim locis ad primam particularum ye et aQa vim ac potestatem aguosceudam quasi manu ducimur. Ita ponitur yaQ in eius modi locis, qualis est ille Sophoclis ex Trachin, v. 475 sqq. 235 SyrjTTju ifQOVOvOav S^yrjia y.ovx ayvuifxovKy iGiiv yccQ ovTCjg ojotisq ouiog typenei.y quibus verbis hoc dicitiir; Omnia iWi vera dicam neque celaho fjiiidquam. Est igliur profecto Ita", (fuem ad modum hie dicit. Vis enini parliculae ccQa , quae contiuetur in particula yccQ , id, quod iam explicatur, refert ad id, quod praecessit, quasi pro re nata iam recte atque ordine boc ita se habere dicatur, quod Latini igilur dicunt: ys autem particula adseverat et per adseverationem effert aut totani euuntiationem, ut hoc loco, aut certe singulare verbum, ad quod adiuncta est, Eodem modo illud Aristopbanis ia Pluto v. 78. interpretan- dum est, ubi haec dicuntur: \dY.Qv^iov 8r\ — JfT yao ojg ^ioix t/uk Xsyiiy (c y.Qvnrfiv rj naqtaxEvaG^iirog iy(o yaci efai iV.oviog., quo in loco itidem per particulam ya.Q Pluti oratio ita de- ducitur ex aiitecedentibus, quasi iam suo ordine haec res ita explicari videatur. Nos dicaraus : Icli bin namlich PlutoSf aut, quo magis etiam conclusiva particulae vis appareat: Ich h'ui also Plutos. Sic dicitur etiam in eodem Pluto v. 649 sqq., quern locum Devarius adtulit p. 49. Similiterque leg^itur par- ticula yccQ in ilJo h)co, quem Aristotelis ex Politicorum lib. II, cap. 1. §. 2. ed. Stahr. excitavit idem Devarius eadem. pa- gina: t^Qyrjv ds ttqCjiov 7toi7]T€OV tjixeq nicpvaev ccQxrj za6z}]g xrjg GKeipsioq' avay-Ai] yaQ qroi ndvzag ^dwcov xoLvcovslv Tovg TtoJdxag, /nrjdevog tivcov /nev, tivojv ds f-irj., quo ia loco Latine reddas : Necesse igitur (profecto) est etc. Hue pertinent etiam illi loci, in quibus Devarius p. 52. yaQ fere eodem modo, quem ad modum particulam yovv, usurpari dixit post certas demonstratiouis formulas, quales sunt: ar^f-ielov de^ XEHf.irjQLov ds tovtcov, aut oxsipaG-dSj dEixrviiiL 6s, IdqXwGS ds, drj?,ov ds etc., veluti Thucjdides dixit lib. I, cap. 143. o'^eipaoDs ds' si yaQ i)nsv vrjGico- Tai, TLvtg lev ah-jTixnTeQOi rjoav ; et Lysias de caede Era- toslhenis §. 37. p. 95. ed. H. Steph. ^^£ipaal}s, to dvdQsg' xaxr>yoQOvai yaQ fiov tog syto xzs. et Xenopbon in Memo- rahllihus Socratis lib. I.' cap. 2. §. 32. ^EdqXtoGS ds' snsl yaQ 01 xQLfxxovza noXlohg (.le.v xwv TioXtztov xai ou xovg XsiQiGxavg dnsxzsivav xzs. Turn eius modi formulae, quales per superlativos inferuntur: o ds f.isyLGZOV, o ds dsivt)- xazov, vel: xb ds f-isyiGzov, et multa id genus alia, veluti Isocrates de pace §. 53, ed. Bekk. p. 170. ed. H. Steph, / dixit: *0 de Ttaviwv OxetXuotcitov' (rvg yaQ ofioXoyi]oai- l-iev av 7tovi]QOTaTovQ eivai tcop tcoXltwv xiL cf. Ari- stopLanis '^ves v. 514 sq. *V9 SEiyoratoy y^ laily uTjamov* 6 Z%v5 yuq 6 vvv paOiX^vojy Denique Luc faciuiit formulae, ubi modus alicuiiis rei ita declarafur, ut is sine explicatione intelleg-i noii possit, yeluti quod leg-itur apud Lysiam in oratione funehri §. 16. ed. Bekk. p. 192. ed. H. Steph. Tooouzov de EVTvyJorcQoi naTdsg ovTsg iyivovTO tov TiaxQog* b fiiiv yaQ xaiTieQ wv aya^ •O-tov TToXlwv aiTiog artaGLV avdQtoTioig xik, aut apud eundem contra Eratosthenem §. 19. ed. Bekk. p. 121. ed. H. Stejjh. Elg TOGavzrjv anh^GTLav xal alGXQoxsQdsiav acptxnvTO xal tov tqotiov tov avxwv anodei^iv sttoi^- oavTO' Tpjg yaQ nole/LiaQyov yvvaixog xxh., quo in loco particula yaQ pariter ad verba : elg zoGavxriv aTzXrjGTLav — acpLHOVTO^ et ad verba: artodsi^iv — eTioirjGavzo, refertur, Utraque enim enuntiatio eandem constructionem admittit. De ceteris eius modi locis conf. Hartung-ium vol. II. p. 470. et Aug. Matthiae gr. Gr, ampl. p. 1244. ed. sec. Nec aliter particula yaQ interpretanda est in reliquis locis, in quibus exi)licationem adfert, quos locos vix adtin-' gendos hoc loco putarem , nisi quaedam exempla propter verborum collocationem essent paullo im^jeditiora. Sic in illis Herodoli locis, in quibus aut verborum traiectionem aut elliptlcam dicendi rationem statui volueruot grammatici, lib. I. cap. 8. Fvy?], ov yaQ gs doxico^ neLd^EGd^ai (-iol XiyovTt TteQL TOV eYdeog zrjg yvvaixog * coza yaQ Tvyxavei av-^^Qco-^ TtOLGi iovza artiGzozsQa zcov ocpd^aX/iitov' noiee OHwg eyelvr^v -d-eijaeat yvjiiV7]v., qui locus neque ifa explicandus est, ut traiectionem membrorum esse statuas, quasi Herodotus toe , sibi voluerit: jioUa oxtog ixslvrjv d^e/jGEai yv/Liv}]v' ov yaQ GS doxico nEid-EGS^al /iioi Xeyovzi xze., quod fieri plane non potest: nemo enim sanus umquam ea verba ordine inverso dicere jjosset, si aliter iutellegi nequirent: nec vera ellipsis statuenda est, quern ad modum voluerunt alii boa locos accijii, quasi Loc diceret Herodotus: Gyges, te appello, neque enim exisUimo te milii dicenti credere de forma miilieris^ Nemo enim talia poterit ipse supplere, nisi is, qui loquitur, aliquo certe modo eadem sig-nificavit. Ac si quis dicat Loc ipso casu vocativo sig-nificari, ne is quidem recte existuma^ verit. Dici enim potuit etiam omissa ilia appellatione : Ou yaQ GE doxko JtEid^EGd^ai /not Xeyovzi xzk Ne quis de Lac re dubitet, adponain Herodoti locum e lib. VI. cap. 11, 237 ^EttI ^vQou jyccQ ax/ti^g sx^rai rjfMV ra iXQiqyf.ictTa, ccpSQeg ^'Itoveg, 1] eivai slevd^sQoiai // oovloiaif xai tovtoigl wg dQrjnhrjGL' vvv tbv Vfihg xze., quo in loco nemo poterit ex appellatione istud ya.Q siispendere, quae in media sen- tentia postea demum interi>osita leg-itur. Quod quom ita sit, non potest dubitari quin uuice vera ea ratio sit liorum locorum interpretandorum , quam ingressus est HaHungius, Istud yaQ enim, quod tantas turbas fecit, facillume explicari potest, si eius vim naturalem in liis locis aguoscas, qua pro- nti res sese habeant, adiirmetur quijjpiam. Itaque hoc di- citur isto loco : Gyges, non profecto, lit comparata res est, tii mihi fidem hahes dicenti de forma miiUeris: fac, ut ilium spectes midam. Hoc ut ita se Labere credamus, adducimur etiant iis locis , in quibiis post istam adfirmationem , quae introducta est per particulam yaQ, quae sequitur enunliatio per aliquam conclusivam particulam infertur, qualem locum exbibuit Hartungius Herodoti lib. I. cap. 30. ^sivs ^^S^t]- vaie, Tcaq^ rjl-ieag yaQ tveqI Geo Xoyog aTilazai noXXog, y.al Gocpirjg uvsitev z^g Grjg xal nlavrjg-f (bg cpiXoGocphov yrjv TColXi]v detoQU]g uvexev e7rsh']lvdag* vvv tov^if.ieQog 8TCEiQeodai /not 'hnrjXOe xve. , ubi hoc dicitur : Hospes AtheniensiSf ad nos quidem ex eventu rerum (ut res ceclderunt) de ie sermo pervenit multiis — nunc igltur deslderkim me in- cessit qiiaerendl etc. Ita explicandus erit etiam ille Herodoti locus, qui legitur lib. I. cap. 124. ndl Kafi^vGEO), GS yaQ d-eoi enoQetoGi' ov yccQ av xozs ig togovtov zvxi]g anUev gv vvv IriGTVocyea tov Icovtov (povia xIgul. Po- nitur enim primum aliquid, quod ex eventu rerum ita eve- nerit, cum adtlrmatione, e quo qui loquitur vult eHicere, ut alter aliquid faciat. Similiter explicandi illi loci sunt, in quibus yo.Q par- ticula cum verbis iis, quae per earn particulam introducuntur, ita cum reliqua enuntiatione confusa est, ut commode dirimi non possit, veluti in illis Thucydidis locis, quos partim usur- pavit Hartungius I. I. vol. I. p. 468. lib. I. cap. 72. Tmv Se idd^rivauov I'zvxe yaQ TCQSG^ela ttqozeqov iv zjj ^axe- daif.iovL 7i€Qi "ixVuov TtaQOvGa, xal cog fjGd^ovzo zcov Xo- ycov, bdo^ev avzolg 7iaQizr]Z£a eg zovg ^axedai/Liovlovg elvai xze.y quod quom dici posset: Tolg de iridi]valoig, ezv%s yaQ avztov TZQEG^ela — , eSo^e xze», quo facto non alia quidem esset particulae yaQ significatio, sed tamen magis usitatum loquendi genus. Nunc hoc dicitur: Aher von den Athenaeern war ja hereits eine Gesandtscliaft m Lalcedaemoji M. s. w. , quo modo prima vis ac potestas particulae , quae cum aliqua conclusione adfirmat aliquid , magis apparet. 238 Cf. eiusdem Thiicydidis lib. VIII. cap. 30. Tou d' aviov XSLliitovog To7g ev zfj ^aiio) ^AOrivaLoiq nooGacpiy^iivai ycxQ Tjoccv y.al ol'xoO^cv alXai i^Fjeg Txevre itat TQiccHovza — , il^ovlovTO diax?^r]Qwa(xfii£vot i^rl jtiiv zfj I\lih]iq) ro) vav- Tixqj hpOQl-iElv xze., quo in loco eodem quo supra inodo adfirmatur quippiam, unde deiuceps aliquid deducifur, iit prius istnd caussae loco sit : nullo autem modo existumandum est yaQ usitata ista, sed non naUirali neque rera vi, ut re- sponderet nos(ro denn aut Latino nam, positum esse. Maxume usitata haec dicendi ratio est in coniunctis partirulis 'Aal — y«(>, Yehiti in Tliucydidis lib. VII. cap. 48. dicitur: Keel i]v yaQ ZL 'acu h',zaig ^VQaxovGaig [SovXof-iEvov znlglAd-t]- vaioig za TiQrr/fiaza evdouvai^ tTiexrjQvyEVezo ojg avzov xal OVH ua anavLGzaGdai. , qua de re infra in particula xal dicendi locus erit et in particulis aXXa - — yccQ supra explicatum est p. 22 sqq. Nam in iis quoque locis yctQ particula infert aliquam adfirmationem, unde istud , quod adiicitur, suspensum esse videatur. Sed in aliis quoque locis mullis ita praemittitur particula ut caussani, quam ob rem aliquid faciendum sit, prius adfirmet, non postquam aliquid factum sit, reddat, ut volgo accipitur. Sic facile ex- plicari poterit, quod legitur apud AristopLanem in JRanis V. 662. ed. Dind. Ov6hv TTOieTs yKQ, ccDm lag layovag (Sii'jSti , quod est : JV^i/iil l^iWr agls profecto , venim latiis perciUe, Nos dicamus : Du rlclitest ja nichts. ,mis , allein u, s. w. Inest enim Lie in i^articula ilia demonstrandi vis, unde ali- quid sequalur. Quo in loco si dictum esset, quod idem dici potuit : aXXa zag layovag GTiodai' ovdiv noieig y(xQ,, tamen eodem modo constaret sententia. Diceretur enim : Sed percute latus. NiMl tit comparata res est profecto agis, ut idy quod dixl , tihi faciendum sit., quae tamen extrema ratiocinatio plerumque omitti solet. Ac sic etiam illi loci explicandi sunt, in quibus ea particulae yaQ sig-nificatio magis ad volgatam dicendi rationem accedit, veluti in illo Aristo- felis loco Pol'iticor, lib. VII. cap. 9. §. 2. ed. Stabr. 0aal yccQ ol Xoyioi zwv exsl acczoinovvziov ^IzaXov ziva ysvs- ai^ai ^aaUea zrjg OlviozQiag, acp* ov z6 ze ovo/tia (.leza- pceXovzag ^IzaXovg dvz^ OIvcozqwv y,Xi]^rjvaL y.al zrjv axzrjv zavzr^v zjjg EvQconrig ^IzaXiav TOvvof.ia Xa^elv, OGT] T£ZVXT]}(£v Evzog o^oa zou yoXTxov Tov ^yvXXrjZLxov xal zov ^af.ir]ZL>eov' ccTtix^i yaQ zauza an aXXijXwv odbv '^juioeiag rijUSQCtg*, quo in loco ipso quoque yaQ, pro quo uon satis recte Ad. Stahrius mihi Tidetur Lie di optavisse, ita 239 positum esty. iit ex ea adfirmatioiie sequeretur, non esse sine ratione dictum, quod antea positum esset. Nos dicamus, ut recte vertit StaLrius : Es liegen numlich u, s. w., vel si ex- ])licatius dicere volumus : Dahei muss man beriicTisichtigen (vel: iluheh muss man w'lssen), dass diese heiden Puncte nur elne lialhe Tagereise von einander entfernt sind. Id autem Graeci, ut supra uberius explicatum est, ita efficiunt, ut ali- quid cum adfirmatione pooant, unde ratiocinando efliciatur, quod velint, recte sese habere. Usu autem et consuetudine loquendi factum est, ut in plerisque locis plane omissa ista ratiocinatio sit: in aliis autem locis, ubi istam adfirmatiouem priorem posuerunt, id quod recte atque ordine fieri potuit, ac postea demum id, quod ex ilia adfirmatione sequeretur, explicarunt, grammatici adeo adsuefacti erant volgata dicendi ratione, ut iuversum verborum ordinem requirerent, cum naturalem seriem earum enuntiationum ignorarent, similiter, ut in Lis locis, quos modo tractavimus. Sed non minus agnoscenda prima ilia ac naturalis vis particulae yaQ est etiam in iis locis , in quibus ad us^itatis- sumam illam dicendi rationem adLibelur, ut fere nostro denn aut Latino "nam vel enim respondere videatur. Quibus in locis quem ad modum nativa ilia particulae yaQ Yis agno- scenda esset iam supra p. 233 sq. explicatum est. Conf. praeterea eos locos , quos Devarius primo loco p. 48 sq. tractavit, qui tameu peccavit in eo, quod modo ad proxumuni, modo ad remotius dixit yaQ referri. Refertur euim semper ad id, quod erat in praecedenti sententia primarium. Ac de Isocratis loco Panegyricl §. 67. ed. Bekk. p. 60 extrema ed. H. Steph. plane dubitari non poterit, in quo ad ovx elad^rj- oaVi illud, quod sequitur: naxaioyvvd^ivxeg yaQ IleXonov- vriOLOL — r^vayxaodriGav jneTaoye'iv tcov xivduvcov, refertur. Sed in altero loco Panegyrici §. 98. ed. Bekk. p. 61. ed. H. Stepb., in quo Laec verba Labentur: a xoiva Ttdviwy iozl TCOV vav^axovvTcov, ova oid^ o, tl Sal Xsyovza dia- tq{[^€iv* a 6^ eoiiv I'dia xal zfjg ^ys/Lioviag a§id xal zotg 7iQoeLQrif.ievoig ofto?ioyov/.i£va, xavxa 6* i/tiov sQyov eoTiv sIttsiv, togovtov yaQ ^ Tiolig r^(.iwv diicpeQev, ot r^v dxeQaiog, toGZe xze* non recte dixit Devarius p. 49. yaQ non ad proxumum zavz^ if.idv SQyov eGzlv urcelv, sed ad Ydia xal a^ia zr^g 7]y€f.ioviag, quod remotius esset, refe- rendum esse. In eo enim loco id, quod in particula yaQ spectat ad antecedentia, pertinet ad ea ipsa: zavza 6' ifidv €Qyov ioztv eijzelv. Coniungit enim yaQ, ut in multis aliis locis, de quibus supra vidimus, ita hoc quoque loco narra- tionis principium cum ea oratione, qnae ipsius loquentis est, 240 quasi Lallne dicas : ea vero mihi dlcenda sunt. Tanlum igltur noslira clvilas aniistubal etc. Vide quae ipse Devarius in secjueutibus explicavit. Quibus in locis quern acl modum prima vis particulae yaQ exstaret, i)aulIo ante diximus. Eliam in responsionibus, in quibus volgo ante particulam yccQ aliquid supplendum esse existumant, nativa ilia adfir- niandi sig'nificatio, quam habet ea particula, admodum con- spicua est eaque ad eos locos recte intelleg-endos pene ne- cessario explicanda est. Neque enim, ut supra iam signi- ficavimus, quidquam supplendunl est ante enuntiationem earn, quae infertur per particulam yaQ, sed ut omnis constet oratio, postea demum aliquid tacita cogitatione adsumendum erit, sed nihil tamen alieni, verum id ipsum, quod ea sententia, quae praecedit yccQ particulae, enunliavit. Sic in illo loco, quern primum posuit Devarius p. 50. ex Aristoiibanis Pluto T. 1148 sq., ubi postquam Cario dixit: "JEttsit^ anoXmwv Tovg S^sovg iydd^s fxsvitg; respoadet Mercurius: Ta yciQ nao' vfzTu tail ^eXito) nolv.y quo in loco non satis recte Devarius dicit Mercurium: f.ievw^ antequam: za yccQ TTaQ* vftiv iozl (Seliuo ttoIu , diceret, tacita co^itatione in animo suo volvisse. Nam ita procedit, si naturam yaQ particulae interiorem spectas, sententia eius loci. Cario dicit: Turn (lereUctis dis hie manehis? Reddit Mercurius : Sane quklem apud vos miilto melius est. Sic per se constat sententia. Nam ex eo, quod Mercurius dicit Lie multo melius esse, denique sequitur, ut velit manere. Id quidem ille, qui sic loquitur, ex eo , de quo adfirmat ipse , tacita ratiocinatione suppleri volt , sed eius oratio noni ita tamen instituta est, ut necessario supplendum esse vi- deatur. Contra si yaQ nihil aliud esse nisi nam aut nostrum denn existumas, necessario aliquid antea ponendum est in cogitalione : id quod ne potest quidem fieri. Nemo enim ex interrogatione alterius quidquam prius potest alterius nomine supplere, quam alter ipse locutus sit: neque patitur hoc ipsius particulae yaQ prima ac nativa sig-nificatio, qua aliqua cum ratiocinatione adfirmatio iutroducitur. Frequentissuma est ea dicendi ratio, ut non difficile sit plures locos colh'gere. Adponam quosdam ex Euripidis Phoenlssis, ut ostendam, qua oratione ellipsis ilia, si quae sfatuenda sit, explicanda esse videatur. Sic igitur in ea fabula v. 598 sq. , postquam Eteocles Lane interrogationem fecit: KciTCC avy noXloiOiv r)l&€g nobg xoy ovdty ig /ucc/ip' ; 241 res])ondet Polyiiices: Idatfcdrig yccQ IcSt* cif.uiy(av ^ dQaOvg cfjQairjXdzrjs , qnocl qui ita eniicleanduin putant, ut haec ellii)sis statiiatur: ^HXO^ov iyco fiiv ovv ttoXXoigiv aocpah)g yaq eox cc/tisi- vcor ?] ^Qaaug oiQccTrjX(XTrig.articulae in exclamationibus , veluti apud Platonem lib. de re puhl. I. Part. III. vol. I. p. 24. ed. Bekk. p. 337. D. ed. H. Steph. Ti alio, ?]v d' ey(Oy // onEQ TrQ0Gr]3r]. et ibid. p. 25. ed. Bekk. p. 338. D. ed. H. Steph. BdalvQog yaQ el, 1'^^, w 2Soj~ XQateg yte.^ quibus in locis adfirmativa ista ratiocinalio facile intellegi i)otest. Cf. quae disputavit Harfung-ius 1. I. vol. I. p. 477. Nec dissimilis exclamationi optatio est, in qua eodem prorsus modo yaQ particula ita ponitur, ut rebus 243 ita comparatis Loc quidein, cfiiod iam dicitur, opfaiidiim esse videatur. Sic in Euripidis Cyclope y. 261. Siienus dicit: quod est: Egone? misere adeo, iit comparata res csf, pereas! ant etiam brevius: misere igitur pereas! Ita saepe nnmero yaQ ponitur iu iis opfatiouibus , quae particulis coiidicio- nalibus iutroducuiitur, cuius rei exemplum satis luculentum ad' talit Hartuiig:ius ex Aeschjli Sept, adv* Tliebas v. 563 sqq., nbi ita loquitur chorus: ^I/.vtTrca Xoyog Sia Orri^^coy^ TQi/og J* oQihiag nXoxcc/Liog-iaiaTaty f.tey('clcc fliyctXriyoQCov xXvovOa avoGibJtf KvdQujy. yuQ xhaol TOtad" oXioticcy ly ya.y quo in loco optotio denique ita introducta est, ut rebns ita comparatis ea quidem ponenda esse videretur, quasi Ladue diceres: Uiinam igitur di hosce perdant etc. Eliain in Euri- pidis Cyclope V. 437 sqq. eodem modo oratio conforniata est: ^£1 ifiXrttx*, ti yciQ trjy^^ iSoiiuv tjjuftnccy^ KvjiXojnog ixif vyorifg ayoGioy xc'cqcc. tog jLtttXQOv ye rov ai'ifcuya tuv (fi'Xoy )r(OQivoj.uVy Toya ovx t^oviig txoror; . quibus iu verbis couclusiva particulae vis facile percipitur. 16* 244 yccQ. Nam si separalim diceres : oYei ye cotes(, quid propria sibi yelit haec (narticula. Dicit ibi haee verba Achilles: 246 qiiibus m verbis yaQ particula proprie respicit ad praesentem rerum statum. Nam antea dixerat Agamemno v. 118 sqq. AvutQ IfxoX y^Qccg civxlx' hotfmdat* , ofpqa /Lit] otof XtvoasTE yu() toys nuvug, o /liol y^Qng eQ/stta I'c).).^. Itaque Acliilles hoc indicat per istam particulam : Quo eerie modo iihl igitur dabunt donum Acliivi'^, \it respiciens prae- sentem rerum statum, id quod per particulam quae latet in voce ycxQ^ significatur , in maiorem modum nrg-eat vim interrogationis, quod ])ar(icula ye^ quae eadera continetur in una particula yaQy declaratur. Nam did etiam, abiecta aQa parlicula, potest: Ilajg ye dtoaovot ytQag f.iEya&vi.tOL lAy^aioi; quo significetur, si ipsum donationis ius celerasque res quae in mentem nobis de ea re venire possint, omitta- mus, hoc quidem certe, quo modo donatio ista fieri possit, ig-norare nos. Si igitur duplicem vim particulae yctQ con- iiinctam in unam syllabam enncleare volumus, hoc nobis constituendum erit, per hanc particulam ita urgeri proprium jllud interrogationis verbum, ut id quidem distinguatur a reliquis verbis, ipsa autem iuterrogatio efferatur eo, quod ex praesenti rerum statu velle nos interrogationem institui in- dicetur« Duae tamen hae significationes ita coniiatae in unam notionem sunt, ut nemo fere, qui exempli gratia Graece diceret : rig yciQ tovto €fpi] ; ianv cogitaret de prima vi et origine eius particulae , sed ilia tamen i^jsa notio , quae ex coniunctis istis vocibus nata iam eius, qui ita loquebatur, animo obversabatur, eius modi erat, ut ea, quae docendi caussa separatim explicavimus , in se continere videretur. Falleretur enim, qui putaret ubique posse yaQ particulam ad voces iuterrogativas, ut eae acuerentur, adponi. Non enim potest hoc fi^eri, nisi ubi ita comparata oratio est, ut con- sociatas istas paifficularum ye et aQa significationes , etiam gi dissolvantur , recipere possit. Hoc tamen non ita dictum existumari velim, quasi ubique debeat ista i>articulae yaQ condicio plane exstare atque apparere, sed, ut dixi, sensu quodam tacito fere hominum sermo ducebatur, ut tamen eo duce nihil sine iusta canssa factum esse videatur. Qua quidem in re minume adsentiri possum G. Hermanno, qui ad Aristophanis Nuhes v. 192. p. 32. ed. sec. ita disputavit, ut eos falli diceret, qui yccQ non putarent in interrogatione poni posse, nisi ubi aut e praecedentibus aut e sequeutibus verbis aliqua ratio erui posset, quare yaQ significaret igitur. / ydQ. 247 Nam qiiamvis Interrogationem ita- esse comparatam , ut reef e in ea yctQ adbiberetur, queiu ad modum Homani etiain ffuls- nam, ttbmam, vel nam qu'ts, nam itbi dicerent. Sic apud Homerum lUudos lib. XVIil. v. 182. iibi nec praecederet quidquam nec sequeretiir, quare yaQ idem esset quod igitiir. Nimirum in quavis interrog^atione hoc posse intelleg^i, incertus sum, vel miror, vel die mihi. Unde quom ipsa sequeretur interrog-atio, recte yaQ ant nam adbiberi, ut quo caiissa iudicaretur et ratio, qua re quis in- certus esset aut miraretur aut dici sibi aliquid vellet. Ita in Aristophanis loco : Tt yuQ otJe ^Qcoaiy; esse stupentis novo alrorum discipulorum adspecfn, rationem- que reddentis, qua re eos miraretur. Similiter in eadem labula V. 201. pariter re nova conspecta dici: Hqos ro)V ddiov Tt yuo Tta sententia est: Tivog yaQiv o\ niotol oiavQovg f-ttv aviirvTcovg tov ozavQOv zov Xqigtov Tzoiovfiev, trjg ds ^oyyrjg 7] ^tov ya?.a/iiov // rou OTioyyov ai'Tizvua ov TToiovf-iev ; ayia yaQ elat xai xavta xrf. , ea quidem etiam ita conformari potuit, ut diceretur: xahot ayia eloi xctl lavta, ut hoc esset: quamqiiam -liaec qnoque sancta stint, quern ad modum in simili caussa locutus erat Aristophanes Nuh. v. 340. , tameu nihil impedivit scri- ptorem, quo minus eandem sententiam potius per adfirma- livam illam ratiocinationem , quam in particula yccQ contineri diximus, declararet, ut hoc diceretur: sane quidem sancta sunt etiam hanc, quo mag-is mirandum esse videretur, harum rerum imagines non esse factas, quom crucis fierent: quod simpliciter Latine reddas: Sancta enim sunt liaec quoque. His explicatis sequitur ut dicam etiam de externa yaQ particulae contruclione. Ac primum quidem de particulae collocatione nunc quidem iam satis inter doctos constat, ^am quom ea particula, qin'ppe quae esset ex enclitica particula yi nata, primum sententiae locum occupare iiumquam posset, sed secundum plerumque aut, si bina Terba iu prima enuntiati 251 sede apiing inter ipsa essent coniuncta, tertiiim etiam locum obtineref, tanien non uunqiiam factum est, ut propter inti^r- nani vim sententiae plaribus etiam verbis interieclis pone- retur, qua de re praeceperunt praeter vetustiores quosdam G. H. Scbaeferns MeJet. crit, p. 71. idemque in Ap})ar. crit. ct exeg. ad Demostlienem vol. IV. p. 107. vol. V. p. 561. 760. Naekius ad Cboeril. p. 5. P. Elmsleius ad Sophoclis Oed, Colon, v. 115. p. 105. ed. Lips. A. Mei- nekius ad Menand. p. 7. G. Hermannus ad Sophoclis Philocteiae v. 1437. denique Fr. EUeudtus in Lex. Soph. vol. I. p. 339. Id autem plerumque ita factum est, qnia quae praecessernnt particulae yciQ verba, aptius inter se erant coniuMcta, veluti in illo Demosthenis loco ex orat. contra Neaeram §. 55. ed. Bekk. p. 1364, 3. ed. Reisk. 0£Qs di) vfuv xal €T€Qav f.iaQTVQiav naQaoxcoftaL tov t€ 0Qa- oioQog xal Tujv ^QarsQcov avzov xai yevvrizojv tog eon §avT] NeaiQa avTrj. ov nolhji XQOvoj yccQ votbqov Iq enei-ixpev 6 Oqccgtidq zrjv tjjg NeaiQag dvyareQct, rjad-i- VTjae xal Tiavv novqQtog dceze^i] xai eig naoav anoQiav xccziGTT]., quo in loco non'ojnis est cum uno libro Parisino r corrigere: ov no'lluj yccQ XQOvttj votbqov, immo quod volgo editur ex reliquis libris: ov nokh'^ XQOvco yctQ vGT€f}OV, multo aptius videtur esse. Nam verba: ov tcoXXm /(>o>'<>;, fere unam notionem efficiunt, quasi esset: oXiy(i) ya^ vgxe^ qov.^ neque caussa erat cur ista dirimerentur. lure etiam apud euudem DemostLenem in orat. contra ArXstocraXam §. 136. ed. Bekk. p. 665. ed. Reisk. ex libris optumis F^YiQv. apud I. Bekkerum restituit G. Dindorflus : Ov^ oTLOvv tGxi yccQ TiaQ^ vf-iiv auTojf ov Tiaidsg, ovx slxtov, ov Gvyyevtig , ovx aXXo ovdiv. , quom volgo legeretur : ovS* OTLOVV yccQ SOTI. Optume enim congruunt ilia: ovd^ OTLOvv EGxi yaQ xxe. Cf. ea, quae de similluma coUoca- tione particulae explicavimus ipsi in Quaeslt. crlit. lib. I. p. 67 sq. De particula yaQ autem bi porro Sophoclis loci comparari poterunt. lu Electra eaim v. 649. ed. Herm. haec dicuntur: Tovg ix \^iog yc^i atxus ^(Stl nccyS^ ooay, in Oedipo rege autem v. 1417. ed. Herm. Toig ly y^y€i yccQ ruyyfyri fidkiaO^ oQccy, ' fxoyotg t' uxoveiy ivat^cog i/^ei xaxcc. Deiude iu Aiace v. 1104. ed. Herm. dicitur: 252 ** Cf. eiusdem fabiilae v. 550 scj. Tip (fQovtly ycco [triStv, ij^KSros ^I'og' To /ut] If QOt^Hy yccQ y.ani' a.vo)(5vvov yuxoy, X €cog TO yuiQtiv y.al to XvTitlaO^fu fxadi^q. Et sic aliis iocis multis factum est, ut aliquot verbis post poneretur ilia partlcula. Saepe vero etiam propterea aliain eamque ab initio sententiae remotiorem sedem accepit par- ticula yaq, quod ea sententia, quae erat proprie bifariam dividenda, coiitracta in unam enuntiationem est. Id quoin saepe fieret in coniunctis particulis aXXa — yciQ, de quibus vide quae supra explicavimus p. 22 sqq. , in his quidem particulis nihil offensionis habuit. Nec debebit nos eadem particulae yctQ collocatio ofFendere in talibus locis , quales , Thucydidis supra p, 237 sqq. posuimus, nnuin e libro I. cap. 72. TCjv de rjvalcov I'tvy^E yc(Q TiQsa^sla tiqoteqov ev tfi ^aytedaijiiovi neQl aXXiov nctQOvGa xal tog rjaOovzo tiov Xoyiov, edo^ev avioig xt£., quod quom proprie ifa expli- ' candum esset, ut diceretur: Toig ds^^Srjvaioig, szir/e yccQ avTwv TtQEG^eia tiqoteqov ev t/] ^axeda/^iovL — , edo^ev XTe*, tamen per quandam orationis adtraclionem ita dictum est, ut ea verba, quae propriam constructionem ac suam re- quirerent , adsumerentur ad earn partem enuutiationis , quae per yccQ i>articulani interponeretur. Qua re factum est, ut yctQ tamen eum locum obtineret, quem habere debuerat etiam sine adtractione ilia orationis, qua admissa mutataque externa orationis forma tamen interna sententiae vis particulae istum locum reservavit. Alter Thucydidis locus, qui legitur lib. VIII. cap. 30., eodem plane modo explauandus erit. Leg'untur ibi haec verba: Tdlg ev ^a/iio) iridrjvaloig 7TQ0Gaq)Ly(-ievai yaQ riGOLV xai ctkloS^tv allai vrjeg — , ytal Tag ciTto Xiov Ttdaag xal Tccg alXag ^vvayayovisg e^ovXovxo xze., ubi particula yaQ non accepit istum locum, nisi propterea, quod proprie ita erat conformanda oratio: 01 ev ^dfiqj lAd^rj- valoi, nQoaaq)LyiLLevai yctQ rjoav ainoig yal alXoO^ev aXkcii vPjeg — , e(^ovkovxo ytte*, cf. etiam lierodoti lib. I. cap. 24. Kal rolai eaeXd^eXv yccQ rjdovip, — — dvayjo- Qpjaai ex t/jg 7iQV(.Lvrig eg f.ieGrjv vice, et lib. IV. cap. 200. Twv de nav yccQ i)v xb nX^O-og /tisxaiiiov, ovx edixovxo xovg Xoyovg- In hoc g^enere iure opinor G. Hermannus etiam illud reposuit, quod leg-itur apud Sophoclem in PKi- loctela V. 144 sqq., cum scribit: Nvy jiiiv i'aofs yciQ xonov la/cairug TiQOOidiTv t')().(ig oviiVK xenaiy yaq. 253 qtiom Brunckms aliiVjae edidissenf : Nov jtisv, locog ya(t lOTCOV iaxccTiaig xr^., quod quain ob rem nobis minus vi- deatur Graecorum loquendi consuetudini convenire , ex lis facilliime intellegitur, quae diximus supra de similluma par- ticularuin aklce — yccQ in una sententia consociatione p. 24. Cf. Aristophanis Equit. v. 1278 sq. oarig ^ i6 Xsvxby olSty ?; toy vqOiov v6f,iov., quo in loco nemo ofFendet, non magis, quam si dica(ar: tdXXa vvv IdQiyvtoTOv yaQ ovdelg xiL Atque Luc rettu- lerim eiiam illud, quod in eadem ilia Sophoclis fabula le- gitur V. 1435 sqq. ed. Herm. Mr] vvv xQovioi fxilXets nQtiaaei}^, y.ttiQog xkI nXovg oJ' inaCyH yccQ xctici TiQv/uvrjv.f ubi quom Rubnkenius in episL crlt. I. p. 23. itemque Er- furdtius iuterpungi voluissent post ods. Ph. autem Butt- mannus et olim iam Triclinius post nXovg, recta nuper omnis interpunctio remota est. Conflatae sunt enim duae sententiae in uuam enuntiafionem. Nam quom dici commode posset: KaiQog xal TtXovg ods TOiovTog eoziv (rel tovto xelevei), ijielyei yaQ xaza TiQVfivrjv, non dubitavit So- phocles externam orationis concinnitatem brevitatemque cou- sectatus dicere coniuncte: KaiQog xai nlovg oJ" l7i€iyii yccQ xcitcc 7i{)Vf.ivriv.y ut tamen interna sententiae vis sedem i)ar(iculae yaQ post suum verbum servant. Recte enim iam G. Hermannus ad Sophoclis Plnloctetam 1. 1. praecepit, non tam quaerendum in his locis esse, quotum locum, sed qualem oblineret par- ticula yccQ, esseque unum quemque locum ex interna sen- tentiarum ratione considerandum potius, quam uumerandas syllabas eas, quae praecederent nostrae iiarliculae. Saepe ei»im etiam in Platonis scriptis eadem constructionis con- tractio conspicua est , veluti in Lachete Part. I. vol. I. p. 298. ed. Bekk. p. 200. E. ed. H. Steph., ubi haec verba habenfur: El jtiiv ovv ev TOig diaXoyoig TOig ccqtc e^(b miv Icpavrjv sldtog, itods ds ft?) aldose, dixaiov av rrv £/iiE (.idlioT enl tovto to i'Q^ov TtaQazaXeiv* vvv o bjtiolcog yciQ Tcavzeg iv aTiOQia ey€v6f.i£^a' iL ovv av ng rjjiiwv TiVQ 7TQoai()OiTO ; quo in loco non recte I. Bek- kerus fecisse videtur, quod discriminavit ista verba hoc modo vvv J' — ojitoiwg yccQ ndweg iv ctnoQice iysvofisd^ce xth 254 Nam qnamquam ita fere discerpta animo Laec conceperat Plato 9 fameu Graecorum sermoue talia iam coiiiiingi sole- bant, veluti nostra ling^ua dlcainiis: So aber fanden wir uns ja alle auf glekhe Weise in Verlegenlieit. Itaque etiam in " PJatonis Parmenide Part. I. vol. II. p. 24. ed. Bekk. p. 137. A. €d. H. Steph. scribo i)otius: "Ojiicog di del yccQ xaQi'^eoOai, esci-Ldr} xai 6 Zr'jvwv Xeyei, aviol iof-iev.f quam cum eodem Bekkero: "0/,icog Se — dsi yccQ %ciQi'QeGd^aL , STTtidtj xai () Zijvcov Xsyei, avibl lof-iev* Neque credo in Sophoclis Oedipo rege v. 255. ed. Herm. recte ita interpiingi: 0^ediri poteriint. Quom enim par- ticula ye adseveratione sua restring-eiidi vim accepisset ac saepe sic accedentem quaudam notionem ad senteiitiam pri- mariam adiiceret, ut suam constructionem ipsa non haberet, sed cum additamento suo penderet ex reliqua structure, idem evenit etiam in particula quamquam, ut res ipsa tulit, multo rarius hoc factum est in composita particula, quam in simplici. Sic explicandum eat verbi caussa illud, quod le- gitur apud Thucjdidem lib. I. cap. 25. KoQLvd^iOi de xazd TB TO dUaiov vTiedi^avTO xrjv Tifuo^lav, vof-dtovzeg ovx TjGOOv eavTtov eivai ^i)v aTiOLxiav rj KeQxvQaitov, a/ua ds xal (.doEL TVJV KeQxvQaltov, otl avTwv 7ia()r]f.ieXovv owes CLTtOLXOL' OVT€ yCLQ tV TtCiV1]yVQ£GL Xolq XOLVaiQ dtd6vT£s yeqa Tce vo/iu^oft€V(x ovxe KoQivdi'q) avdQi TTQOxazaQxo- (.levoi ztjv lEQciiv, wGTieQ al a?<.lai ajioixlai, 7i£Qiq)Q0^ vovvzeg de auzovg xal ^()j]judzcov Swdfiei ovzeg xat* ixelvov Tov XQOvov 6f.ioia zolg '^EXXipwv Tzlovaiiozdzoig xai Tfj eg 7i6kef.LOv naQUGxevi] dvvaztozeqoL, vavzixtp ds xal Tcolu TiQoexELv I'oiiv (he ejiaiQaf-ievoL, xal xaxa XTjv Tojv Waidxcov TtQoevoLxrjGLv zrjg KcQxvQag xXeog ixovzcov Tct tveqI Tag vavg,, ubi participia didovzeg^ tzqo^ xazaQ%6f.ievoL (neque enim accipio Goelleri expllcationem), TieQKpQOvouvteg y et quae sequuntur, quae inferuntur per particulam yaQf quia quasi accedens quiddam adiicinnt ad antecedenlia, verbo' suo videntur destlliita esse. Itaque in Lysiae oratione fiinehri §. 70. ed. Bekk. p. 197. ed. H. Staph, ex libris optumis necessario nunc fuit scribendum: ^Ezelevn^Gav de tov ^lov, wGrceQ xQ^ Tovg dyadovg drzo^ 'dvi'iGxeiv' Tij (.lev yaQ nazQidi to. TQOipeXa dnodovzegy TOig de d^QexpaGL Xvnag xazaltTiovzeg* Quae oratio multo gravior est, quam quod volgo "legebafur: ^EzelevzrjGav ds TOV ^Lov, ojGTieQ XQV '^^^^S dyad^ovg dnod^vriGxeiv, Trj fiev nazQidi zd zQOipela anodovzeg xze. Sic enim , quia ul- tuma verba per adseverationem quaudam adiunguntur, magis adsurgit oratio maiusque pondus habent ea verba, quae in- terna quidem sententiae vi per se stare videntur, quamquam externa coustructione verbum tamen ex antecedenti oratione mutuautur. Cf. G. DindorOus ad Themist. I. p. 6, 15. Nec solum in partici)>iis hanc brevitatem orationis et con- cinnitatem consectati sunt Graeci scriptores, verum etiam in infiuitivis aliisque constructionibus , veluti quod iegitur apud Isocratem orat. 8., cjuae est de 'pace, §. 28. ed. Bekk. p. 165. ed. H. Staph. : ^'Eyei yaQ ovzcog, ^Efiol doxovGiv auav- zsg /.liv sTiiO^vfieiv tov ovficpeQoviog xal tov iiXiov eyjeiv 256 Ttov ak?.a)v^ OCX eldivat Si Tag TtQCt^eig rag enl tavia q)£QOfXfivag*)^ uXlci Taig do^aig diacpEQeiv alXriluv* o\ f.itv yccQ £X£iv InieL^teig xal ozoxcc^eo&aL zou deoviog dwaf-iivag, ol d' wg oiov re nXeiGTov tov Gv/ucfsQavzog dia/LiaQzavovaag. Sic enim recte scripsit I. Bekkerus ex libro Urbinate. Volgo enim pro EX£iv legebatiir tynvaiv^ €{iia recepta scriptura concinnitas orationis, quae maxume ad liiinc locum idouea esse videatur, amittitur. Eodemque modo locutus est Herodotus lib. IX. cap. 60. Nvv tov dedox TO ivOavzev to Ttoirjziov rifXlv* a/iivvofihovg yctQ z/j dv- vai-teda aQiGza nsQiGzeXXeLv a?dt]lovg», ad quae ultuma verba iiecessario supplenda est notio verbi didoxzai, quern ad raodum in Isocratis loco illud, quod antecessit doxovGiv, iniinitiyum e'xsiv adduxit. cf. Thucydidis lib. VII. cap. 28. Similis etiam structura orationis est apud Thucjdidem lib. VIII. cap. 87., ubi haec dicuntur: udeyezai Si ov xaza zauzo, audi Qadiov eivai tlvl yvcoj-ir] naQtjkd-ev ig zf)v 'LdoTievdov xal naQeXd^iov ovx ijyaye zag vavg, ozi f.(iv yaQ al (Doi- viGGai vfjeg hnza xcel zeGoaQccxovza xal exaiov (^tiyQL l^^GTzevSov ctcpixovzo oacpeg egzl' Slozl de ovx riXdov no'L- "kayfi sixaQezau ol fiev yccQ \'va diazQtfy aTn-k^tov^ Sgtzeq xal di€voi]d'7]f za twv IleXoTiovvriGLCOV xzhy ubi ex eo, quod praecedit elxaCszai, cogitatione adsumendum est aliquid verbi, uti elxatov vel simile. Ouamquam in Luiusce modi locis constructio orationis adeo couclusa non est et facile per se cognoscitur, quale verbum cogitandum sit, quem ad moduni etiam in Euripidis Plioenissis y. 1500. dicitur: ri^ J"' fo/? aTQccrrjXccTcas, ol fxey naid^cti nqoade Ilolvyei'y.rjy ^oqI xti- ubi etiam dici poterat : ol f-iev yaQ Ttazd^ai xzL, ut eodein modo quo apud Thucjdidem verbum ex autecedentibus sup- plendum esset. Sed tales loci saei>e inyeuiuntur in Grae- corum scriptis, in quibus particula yaQ aliquid adiicit ad autecedeutia, ut id suam structuram non babeat, neque solum in participiis aut infinitiyis is usus particulae yaQ conspicuus est, verum baud raro etiam in consecutionibus ita adiecta particula yaQ est, quasi bis idem verbum positum baberemus. Sic illud in Aristopbanis AcharnensihuSy quod legitur v. 221., exx)llcaudum est: ^ *) Sic enim malnl ex libro optumo, Urbinate, scribere, qnam cum Imm. Bekkero relinquere YOlgatam scriptnram (^)SQOvatig. Etenim* si al nott^ets (fiQoymi inC tpioovai y.nl toy (cydQOjnoy inl IQVXQ. 257 Ol'/nciu Sioy/.Ho5 iU* fir] yag *y;^ci(pvya>y 'Axaqviag.^ libi nisi aptissimie coniungimus has constructiones : SuoitTeo^ lijj — eyxcivt], necessario scribendura erit ey%avoi. Id adeo olim Briinckius proposiiit, ut perse diceretiir: IMrj yccQ lyXavoL TiOTe xze., quasi nostra lingua diceres : Dem niemaU mbge er slch rithmen ir* s. w, Sed rectissume tamen dictqm est: f,irj yctQ £yzo:v?] tcoxb xze. Neque enim per sese stat ista sententia, sed est consecutio liaec: dicoxziog de, (^irj — syycivrj, Ouod autem interposita est particula ydq^ id nihil aliud sibi volt, nisi ut id, quod in consecutione positum est, cum adseveratione ex antecedentibus deducatur. Eadem di- cendi ratio usitatissuma est in dialogo, ex quo genere est illud Aeschyli in Prometheo v. 387., quo in loco Oceanud dicit: Zacfwg fx ig oly.ov aog Ibyog cSriXlei naXiv., Prometheus autem respondet: Mr] yc'cQ as dqrivog ovjxog etg s/BQav /3fU?j. Denique vix est quod dicam particulam yaQ ibi qnoque, ubt adiecta ad alias particulas legatur, ut consociatam quandant significationem cum illis habere videatur, suam ac propriam servare yim, ut cum raliocinatione adseveret, veluti si yaQ, azctQ yaQ, xai yaQ, /nev yaQ, ze yctQ, zoi yaQ dicitur* Ac de aX?<.a yaQ diximus iam supra p. 22 sqq. , de dzaQ yaQ p. 197., de ceteris autem infra dicetur in particulis yal, /Liiv, xe, zoL Nec si quando particula yaQ alias particulas ita ad- iunctas habet, ut earum significatio commode a particula yaQ separari posse non videatur, aliam ipsa accepit vim ac potestatem, sed prima ilia ac nativa eius jiarticulae significatio in omnibus his locis intellegi facile potest. Hoc adeo in coniunctis particulis yaQ aQa, quas adtigi Jfi\Q supra i>. 175 sq. , cognosci potest, etsi in his quidem locis ita prima vis particulae yaQ obscurata est diuturno usu ac vetere loquendi consuetudine , ut eandem , ex qua ipsa nata est, vocem denuo adiunctam habeat, cuius rei exempla plura Platonis collegit Hartungius 1. 1. vol. I. p. 439 sq. Ille enim de re 'puhlicu et lib. II. Part. III. vol. I. p. 59. ed» Bekk. p. 358. C. ed. H. Steph. scripsit t ZfevzsQOV 6i [£Qw] ozi navzeg avzb ol STtizridevovzeg axovzeg inizr]^ devovoiv wg avayaalov aX)^ ov% tog aya&ov, zqIzov da ozi eixoziog avzd Sqwoi' tcoIv yaQ a/uelnov aQa b zov cidUov r] o zov dixaiov pLog azh et lib. IV. p. 199. ed, II. 17 258 Bekk. p. 438. A. ed. H. Steph. Mrj toI Ttg, 6" eyw, aaxfTtzm^g rji-Lag ovxag d^oQv^rjaT], cog ovdelg notov stvl- ^v/Li€i, alia XQr]Ocov noTOV^ xal ov oixov, aXXa xqtjozov gUoV navxeg yaQ ctQa Ttov dya^tov euLd^VfiovoLv xzt. Qnibus in locis tantum abest, ut alia vis particulae yaQ tribuafur, quia adiunctam habeat aQa particulam, ut adposita particula aQa egreg-ie confirmet nativam yccQ particulae signi- £cationem. Ouom eniin cotidiaoa loquendi consuetudine non sublata quidem ac deleta, sed tamen adtenuata atque ob- scurata esset conclusiva particulae vis , ne baec prorsus eva- nesceret^ denuo adiuncta particula aQa est, quae iam latuit in particula yaQ. In Lis autem locis quom yaQ spectet ad omuem sententiam , uQa polius ad singularem vocem per- tinere videtur. Sic in priore illo Platonis loco, ubi dicitur: TloXv yaQ auelvcov aQa o xov aSixov tJ 6 tov diaaiov §iog^ prius illud yaQ deducit omnem hanc sententiam ex lis, quae ante posita sunt, illnd autem, quod sequitur, o.Qa effert id ipsum , quod in hac adfirmatione denique conclu- sioue eificitur, quasi nostra ling-ua dicas : V'lel hesser niimlich ist sonacli das Leben des Ungerecliten als das des Gerecliten. Itaque existumandura est etiam de reliquis locis, quos ad- tulit Hartungius. Nam in Convlvio Platonis Part. II. vol. II. p. 433. ed. Bekk. p. 205. B. ed. H. Steph., ubi haec le- guntnr: ^u4.XXa /lit] ■dav/iiaC^, ecpq' dcpsXovxeg yaQ aQa TOV eQCOTog tl eldng ovof-idt^oiiev, to tov oXov eTtiTiOevTeg ovojLia, €QCOTa, TOL (5e aHa aXXoig xaTaxQwiiieO^a ovof-ia- GLV., hoc fere dicitur: Aber wundere dich nicht , spracli er, wlr nelimen ndmlich unter solchen Umstdnden (also) eine ein- zelne Erscheinuny der Liehe mid nennen sie, ihr den Namen des Ganzen heilegend, Liebe, im Uebrigen bcdlenen wlr uns anderer Aiisdriiche. In Protagora autem Part. I. vol. I. p. 161. ed. Bekk. p. 315. C. ed. H. Steph., quamquam is locus paullo implicatior esse videtur, non alia tamen harum particularum vis est. Dicuntur ibi haec: Kal fiev (5^ xat TavTaXov ye eloeldov. ijisdrjineL yaQ aQa IlQndixog o Kelog, rjv ds ev oixi']f.iazL tivl, o) tiqo tov fiiiv tog Ta- /uisio) sxQrjzo '^Injiovixog, vvv de vrco tov TiXrjd^ovg tcov xaraXvovTcov 6 KaXXiag xai tovto ixxevcuoag ^evoig xaTa- Xvoiv Tienoirjxev' 6 jtiiv ovv HQodixog eii xazlxeiTO xxe. Quibus in verbis , quem ad modum etiam simplicem yaQ particulam supra vidimus usurpari, ita coniunctae particulae yaQ aQa positae sunt, ut apta conclusio non fieret ex ante- cedentibus, sed tantum modo hoc adfirmaretur : adfuisse adeo ex evenUi rerum Prodicum Ceum, de quo iam copiosius dl- cturus erat Plato. Nos fere dicamus : Es war ja also (yel: 259 ehen miter jenen Umslanden') aucTi Prodiciis mis Cea Ha ii, s. w, etiamsi id non dediicimus reajjse ex antecedentibus ita, quasi hoc ex altero sequatur, sed potius de rerum aliquo ordine cogifamus, dum ita loquimur. Ouam ob rem non male vertit Ficinus hoc: Aderat porro Prodicus Ceits etc., quamquam Graecorum oratio panllo aliter conformata est, ex qua ap- paref, haec verba ita praemitti, ut alind deinceps tradi possit. Kodem modo Homerus saepe couiunxit particulas ycxQ QCCy de qiiibus in particula ccQa diximus supra j). 164. 165. Si quando ad particulam yaQ adiectum est d/], nihil qui- Fciq dem mutatur in vi J)"®''** particulae, sed hoc tantum modo accedit, ut idf qiiod adfirmatur per yocQ particulam, ita re- vocetur ad temporis condicionem, ut significetur, rem earn, de qua sermo est, iam probatam ipso facto esse, uec am- plius experiendum esse, sitne reyera an non sit, aut ex- spectandum, usque dum fiat, z/?) enim, quod natum est ex ?^dr] particula, ita revocat rem ad experientiam , ut dicamus rem aliquam aut esse aut fuisse aut fore, quod earn rem re ex- pert! iam cognitam habeamus explorateque sciamus, qua de re copiosius dicetur in particulis di] et ijdr]. Krgo hoc di- citur coniunctis istis particulis yccQ dt] , ut comparatae res sint, esse qiiidem ex facto ipso aut dicam profecto rem aliquant ita, quern ad modum dicamus, quod Latine dicas : Iam enim, sane enim, aut: nam profecto, profecto enim, nostra lingua: Denn schon, denn allerdings, denn in Walirlieit, sclion ndmlich, aut etiam quod proposuit Hartungius: ndmlicli chen* Sic in illis Herodoti locis , quos primos posuit Hartungius, lib. I. cap. 34. dicitur: 'liodv de Tu) KqoIgo) Svo naiSsg* Tcov ovTEQog /iliv diiffd^aQTO'^ 7]v yaQ 'dt) xcog)og* 6 ds iTEQog ytTS.i quo in loco p^r particulas yaQ drj ita ratio redditur eius rei , quae modo posita erat, ut dicatur, i)rae- cessisse sane quidem ei rei, quod puer mutus fuerit, ut mirura Don esset eum perire, quasi Latiue dicas: Erat enim iam mutus, aut nostra lingua: Er war ndmlich sclion (ohnediess) slumm, quo facto iam quasi gradus ad alteram rem factus esse videretur. Id tamen nec Latini nee ilostrates semper ad temporis condicionem referunt, sed rem ipsam tenentes polius per aliquam adfirmationem significant, quia ea res, quam iam factam eSse scimus, certissuma est, ut etiam hoc loco commodius dicas Latine : Erat enim sane muliis, aut nostra lingua : Er war ndmlich allerdings slumm. Eodem modo res sese habet in altero Herodoti loco lib. I. cap. 114., ubi haec leguntur: Elg dr] tovtwv tcjv naidUov oVf^uiaL^ Qcov, ithv ]AQX€fA^ciQeog nctig, dvdQog doid/tiov ev IVlri^ doiai' ov yaQ dh Inoirjoe to nQooxaxdev xov KvQOV* 17* 260 yaQ. f,yJXf-VE sxuTov Tovg aXXovg Tcatdag diaXa^eiv*, quibus in Terbis ita praemittitur Laec adfirmatio : ov yccQ Srj i7ioi)]as TO TtQOGTaxO^ip ix TOO KvQOV, quae caiissam, cur quod deinceps dicitur factum sit, continet, ut ille dicatur non iam id, quod imperatum erat a Cjro , fecisse, quod quom ipso facto iam constaret, itaque ^certissuma res esset, recte Cyrum in eum animadvertisse. Quo in loco si Herodotus simpli- citer dixisset: ov yccQ eTzolrjae to 7iQoaxayJ)ev i)t tov KvQoi)y tantiim modo hoc significaretur : ilium qiiidem rehus ita comparatis, quod imperasset Cyrus, non fecisse, nunc autem ea res iam ita facta fuisse dicitur, ut non amplius experienda aut exploranda esse videretur, sed quasi re^ manifesta et iam ipso facto comprobata tamquam manibus teneretur. Quo fit, ut drj certissumam quandam adfirmationem in se coiiti- neat. Sic in Ejcpeditione Cyrl lib. III. cap. I. §. 15. Xeno- phon ita loquens inducitur: ^Ey(x), d) avdgeg koxayol, ovxs xaO^evdeiv duvafiai, cuansQ ol/tiai ovd^ vjiuig, ovze xaxa- 'AeiaOciL I'cL, OQVJV ev o^loig so^iiv. 01 f.iev yaq drj no- }.£jLiLOi di]Xov ozi 00 TZQoxeQov TcQog i)f-iag xov 7i6le[.iov i^£q)f]vav tiqIv hv6f.iLGav la lavKov aaXiog TtaQeoxava- odaL, rjjiituv ohdeig ovdev avzETri/neleiTac OTrcog (hg xallLGza ayiOVLOVf-ieda., quibus verbis propterea dicit Xeno- phon se dormitare aut cubare amplius non potuisse, quod iam constaret hostes non jjrius bellum ostendisse, quam omnia sibi parata esse vidissent. Itaque particulae yocQ drj non solum rem eam , ut res comparatae sint, profecto ita se La- tere sig^nificant, yerum etiam hoc dicunt, tarn certam rem atque exploratam esse, ut de ea quidem re amplius expe- riendum aut exspectandum non sit, sed iam plane constet. Eodem prorsus modo dicitur in Xenophontis Disclplina Cyri lib. VII. cap. 2. §. 15. ed. Zeun. Tccde de {.loi Tzavzcog, l'g)T], to KqoIoe^ Xi'^ov^ nwg d:i;o[Se^r]xe za ix zou iv z/fA- cj)oTg yQrjOZTjQLOV ool yctQ Si) ?JyszaL ttccvv ys ze&EQcc- nevoOai 6 jLtioIXiov , xai as navza exeivo) nei^oixevov TiQazzeiV*, quod ita reddendum erit: Blciiur enlm sane ma- xumopere a te cultus esse Apollo , quasi de ea re, quae ad- firmatur per yaQ particulam , non iam quaerendum esse vi- deatur, qiiippe quae iam cognita ac manifesta sit. JVec aliter intellegendum est, quod legitur apud Sophoclem in Oedipo Coloneo t. 1608 sq. oIcoIe yaQ cTt) navxa TK^t« y.ov'A hi itju dvGndvr]Tov i'^tx^ l^oi TQotprjy, Ibi enim ita dicitur : Perlenuit enlm iam omnes res meae etc. 261 ul non amplius spes ulla reliqua esse videatur, fore, ut res aliter se habeat. Et lioc modo quod dkitur quasi res manifesta adfirmatur. Eodem modo reliqui quoque loci explicaudi sunt, quos adhilit Hartungius Yol. I. p. 287. Nam quod ille prae- cepit interdum particulam drj lion ad yaQ particulam refe- rendam esse, sed ad verbum praecedens, a quo interiecta yc(Q partictila separata esset, id non video quorsum pertineat. In lis enim locis, quos testes huius i*ei adtulit, non aliter usur- patae esse yccQ drj particulae videntur atque io reliquis locis omnibus. Naraque in Xenopliontis de Discipllna Cyri lib. V. cap. 3. §. 8. ed Zeun. Eu /Liiv ovv, eq)rj , doitaj eiSevccL' 7iol?^cc yaQ di) sytoye xccxELVog STTa^jQrjataGafieO^a nQog aXXrjXovg. , ita demum adseveratio ilia, quae posita est in particula dtj, pertinet ad nomen nolla, quia parliculis istis ycLQ drj omnis sententia adfirmatur. Dicitur igitur lioc : Multa enim iam jyrofecto ego et ille lihere inter nos collocuti sumus., quibus in verbis non effertur istud rtolXa aut multa nisi propterea, quod primum enuntiatiouis locum obtinet, Nec in Euripidis R/ieso v. 342 sq., ubi ita canit chorus ; lA^QadTSia f.itv c\ /liog ruug eiQyot GTo/LiaTcoy (fO^wov (fQaaco yao J/}-y^. Si accedit ad particulas yccQ drj particula yi , ut ea quidem ad singulare aliquod enunfiationis nomen pertineat, l^raeter universam istam totius sententiae adfirmationeiii ad- severatur de eo nomine, ad quod pertinet ])articula ye, veluti i« Xenophontis Ejcpeditione Cyri lib. VII. cap. 6, §. 41. ^^Hp ovv Gcoq)Qovco/iiev, e^of^ieOa avcov' oh yciQ dq nbzog ys, e'cpt], 0Q(i^ eoTLv , aXka "EXlt'iv tov "EHqvag adiy.ei,, quod recta vertit Rrueg-erus : Nam sane hie (iimJcm non Thrax est. Ct. eundem ,ad Dionys. p. 97. G. 11. Scliaeferum ad Tbeocrit. Idyll. 1. v. 68. p. 211. et ad Soplioclem vol. I. p. 241. et quae iufra dicentur de particulis ou yaQ dq* Sic etiam Sophocles scripsit in Antigona v. 655 sq. El yccQ ^T] Tc'c 7* fyysi'tj qivasi (xxocf/Lia Sqiipo}^ xdoTU zohg deovg.y ut nunc quidem constanter ediderunt g-rammatici. Cf. deni- que quern supra p. 257. posuimus Xenophontis locum de BiscipUna Cyrl lib. VII. cap. 2, §. 15. ed. Zeun. r^Q (^rj—ys etiamne ita dicturii fuerit, ut ad particulas yccQ drj — ys ^r'lTiQv, denuo adponeretur drjuov^ ut id singulare aliquod verbum efferret, dubitari potest, Apud Xenophontem quidem in Disciplina Cyrl lib. IV. cap. 4. §. 7. ed. Zeun. ita scriptum est in libris Guelpherb. et Paris. IIqojxov jiisv yccQ vvv ovx av (pv'jiccTTJEodaL ovds (pvXcccceiv Tovzovg fj^iccg diot, ovd av GLTOTCoiELV TovxoLq' ov yciQ 3/) lifio) y£ dtjicov xara- Havov/Lisv avTovg nxe.y quom volgo legeretur: ou yocQ kif-iv} ye dqjtov xaTay.avovfiev avcovg, Ac sane id recte sic dici potuisse videtur, ut particulae illae ov yctQ di) ad uni- Tersam adfirmationem pertinerent, eae autem, quae post Xi/tifji positae essent, de hoc potissumum verbo adseverarent. Cui dicendi rationi adsimulavit Ernestus Poppo ad h. 1. id, quod iidem libri haberent postea lib. VI. cap. 2. §. 20. ed. Zeun. 'EneLia de drj diayyellETai dtjnov xre, pro eo, quod volgo leg-eretur: ^'Eneaa de diayyeXXeTai dqrcov yze. Quamquam hoc facile potest ex SiTToyQacpia aliqua natum fiiisse. Prae- terea conferantur ea, quae infra dicentur de particulis di'jTiov et ye di]Tcov* r^Q^TirfOv, Alia caussa est, si ad particulas ya() drj accedit, id quod non raro factum est, particula 7rov> Ea enim ita consociatur cum illis particulis, ut adaug-eatur universa ilia totius orationis adfirmatio, quam particulis yaQ St) declarari diximus. Tantum enim abest ut stabilita per particulam drj ratio infringatur eo modo, uti docuit Hoog-eveenus p. 104., ed. Schiitz., ut confirmetur etiam per particulam tvov. Quia enim per particulas yccQ dq nov rebus ita comparatis aliquid 263 dichar profecto esse aliquo modo, quicuinque is modus est, illud, qaod incerti liabet particiila ttou, non perdnet nisi ad modum ac rationem, qua aliqnid sit: nullo aufem modo infriug-it priorem adseverationem, sed confirmat potios eo, quod earn rem quoquo modo, tamen revera esse dicit. Id enim, quod dicimus esse qualicamque modo, quoniam ne curamus quidem modum, quo sit, maxume esse adfirmamus. Itaque Graecorum drjnov i>Iane respondet Latino utiqiie, Ita leg-itur apud Xenophontem in Eocpeditione Gyri lib. VI. cap. 6. §. 28. TovTcov yccQ di]7T0V icoLVfjJvrjGavTeg )tal gJtov acpd-oviOTEQov ev zalg xto/tiaig evQLGxsTe, dia to avayxat.EGd'aL xovg QQaxag xaza G/covdrjv (.laXlov cpev^ ysiv, Hat TiQO^azcov aal avdQanodtov i.iExeo%£Te* Hoc enira dicitur isto loco : Harum enim rerum purtlcipes iitlque — in- veniretis etc. Cf. eiusd. lib. V. cap. 5. §. 16. yaQ drj- 7C0V, enel t^gS^ov — , evd-vg euef-ineg TVQog xe to IleQGtoy xoivov HTE* Eodemque modo leg-itur apud Platonem in Phaedone Part. II. vol. III. p. 78. ed. Bekk. p. 94. A. ed. H. Staph. l/lQ}.iovLa yaQ dr^nov ^TraviaXwg avzd zovzo ouGa, aQ/Liovla, dvaQiioGzlag ov :ioz' av f.iezaG%ov. Conf. Demosthenes de falsa legal. §. 113. ed. Bekk. p. 375. ed. Reisk. f.iepvr]Gd^£ yaQ 6/]teov, quod recte vertit Devarius; Memimstls enim iiUqiie. Vid. vol. I. p. 64. Si ad particulas yaQ St] nov accedit particula ya^ re- VaQ dr\ fertur ilia ad singulare verbum enuntiationis de eoque ad- nov — yi, severat, veluti factum est in illo Xenophontis loco, qui le- gitur in DiscipUna Cyri lib. VIII. cap. 7. §. 17. ^jLXXa riQog ^€cjv nazQ(ii(ji)v, naideg, ziuaze allt]lovg , ei zi aal zov i/.iot xaQltsG&aL (.liXei vj.uv ov yaQ dr] rtov zouzo ys. aa(pcog doxeizs eldivai, cog ovdiv EGOfiai eyco azi, iTzeidav zov avO^QcoTTLVov §iov zalevzijGcj xzL Res non videtur egere explicatione. FaQ ovv particulae ubi compositae leguntur, priore qui- raQ ovy, dem particula cum aliqua ratiocinatione universa res adfir- ■matur, posteriore autem particula ovv revocatur ea caussa iam ad id, quod nunc quidem inde nobis evenerit. Recte enim Fr. Ellendtus in Lex. Sophocl. vol. I. p. 341. particulas yaQ ovv nam, ut nunc est, signillcare ait, ut yag ipsum quoque explicativa vi diceretur. Exempla huius rei multa adtulerunt G. Hermannus ad Vig-erum p. 449. b. ed. tert. P. Elmsleius ad Sophoclis Oedip. Colon, v, 496. p. 163. ed. Lips, ante hos R. Porsouus ad Euripidis Medeam v. 585. p. 66. ed. Lips. tert. Ac primum quidem particulae yaQ ovv liberiore qaodam modo inter se compositae sunt, ut utriusque particulae vis ^64 propria mag is exstaret, veluti iu illo Homeri loco Illados lib. II. V. 350. ^^r]jj.l ycf.Q ovv ^aiayevauL vnen^ev^a Koovioiva xii., quibus iu verbis yccQ declarat, quid rebus ita comparalis ad- firmandum esse \ideatur, partic»ila ovv autem propterea ad- posita est, ut significaret, adHrmatiouem illam ad rem prae-^ fiientem pertiuere, aut lib. XV, v. 23 J sq. ^ol J' civTO) fAsl^TO), '^Exazrjftole, (f>cuSijuog*'Ey.r(oo' joffQCi yccQ ovv ot {ysiQE f^itvog ^liya^ ^^'fQ^ ay-'Axaiol (fsvyoyieg rijccs i€ ytal 'E}.Xi]Gnoviov Lxojvcca , quo in loco si dixisset poeta simpliciter: TocpQa yciQ ol eysiQE fiiivOQ jiiiya ktL, id tantum modo declararetur ; Tarn dm igltiir ei.%cUa e'liis animum etc., nunc autem, quom ^ixit: TocpQa yaQ ovv ol eyeiQe /iievog jiieya xvL, hoc dicitur: Tarn diu igltur mmq (cum, res ita se habeant) ex- cUa elus animum elc^ quo modo apparet queui ad modum liberior ilia ratiocinatio, quam particula ccQ.a significari dixi- mus , ad praesentem rem revocetur oraniooque argumentum aptius concludatur. Hae autem particulae tam frequenter ab Atticis scripto- ribus ita coniungi solebaut, ut dejnceps duae particulae quasi unam significationem eliicere viderentur, veluti in Platonis Phaedro quod legitur Part. I. vol. I. p. 42. ed. Bekk. p. 247. ed. H. Stepb. ^'Eysi de cods, TO?^jiirjTeov yaQ ovv to ys cch]0^6g emelv, al'Acog te y.al tzeqI alTjO-elag keyovza., quod sic explicandum est : JRes aulem sic se habet. Auden- dum est enim, cum hoc ita sit *), verum dicere etc. Ovv enim colIig"it praesentem yerum statum, ut hoc cpnsiderato denique illud audendum esse videatur. Ouod si quis dicat similem quandam significationem habere etiam particulam aQa^ quae lateaf in yaQ particula, id quidem concedi facile potest. Sed (XQa tamen et i>er se difFert a particula ovVy qua de re supra iam diximus p. 173. atque infra dicetur in particula ovv^ et eo magis hoc loco vis particuliie aQa conclusiva oblitterata est, quod non per se ipsa stat, sed aptius coniuncta cum particula ye est, ut adposita similis particula ovv nihil om- ijinq difficultatis habere ppssit. Eodem modo loquitur Plato *) Ne quis aut me, qui particula ovv reddidi: cujn hoc ita .sit, put Fr. Ellendtum, qui vertit : ut nunc est, ideo reprehendat, quod plia quaedam vis sit uiiius particulae , alia totius enuntiationis , coiu- memoro nos docendi caussa hoc posuisse, quod si Latiue uno \erbo recte dici posse videretur, a nobis quoque uno verbo siguificatuw ^sset. 265 de re pnhllca lib. V. Part. III. vol. I. p. 218. ed. Bekk. J). 451. A. ed. H. Stei)h. Hqooxwco da ^AdQaoTsiav, u ' riavxtov, xctQiv OX) (.leXXco leyeiv ilnlCco ya^) ovv sXaxxov a.udQzrj^ia axovolcog zivog cpovea yeviodaL /J ajiaTEwva y.alcTjv xe nal ayadcov nal dixauov yal vo^iijiitov TiiQL*^ quo iu loco quom ilia adfirinatio , quam continet particnia yc(Q^ infertar explicationis caussa, istud, quod adiuiictiim est, ovv rem refert magis ad praeseutem rerum statuin, in quo Loc iam ita explicandum esse videatur. Sic in omnibus iis locis, ubi ponifur particula ya.Q^ si res praesens mag-is con- sideranda esse videatur, adponi potest, quae hoc iubet, par- ticula ovv. Sic adhibenlur, ut Loc commemorem, etiam in re- spousionibus eaedem particnlae, veluti in eo loco, quern iam posuit Hoogeveeuus ^. 106. ed. Scliu(z. Xenophontis de Disclpllna Cyrt lib. I. cap. 6. §. 22. ed. Zeun. , ubi haec liabenfur: ^Syeig Gv, I'cpq, cb tkxtsq, elg zo nei&o/iisvovg eXELv ovdiv eivai ccvvglilicijzsqov tov (pQOvtjLicozeQov doyelv tivai Tcov (XQxo/iievcov; Aeyto yaQ ovv, ^cprj., qua in re- sponsione multo mag-is exstat conclusio ista, quam si sim- pliciter diceretur: yiiyixi yccQ. Nec aliter res se babet ibidem lib. V. cap. 5. §. 16. Ovkovv iyco ^TcsiGS^qv le xavza VTTO gov yal naQsy€vdjiU]v , avdQag aycov gol tog TjV dvvaznv nXeioTOvg ze yal aQLGzovg; 'HlVsg yaQ ovv, sept], Additur ita particula ovv etiam yaQ per parentLesin interiecto in media aiiqua enuntiafione, uti in Platonis Timaeo Part. III. voL II. p. 11. ed. Bekk. p. 21. ed. H. Steph. *0 dr] ytQOJV , GcpodQo. yaQ ovv f,i£(.ivrji.iai, ^laXa ze ijod^rj xal diafieLdLCCGag bItibv xzL Sic adponitur ovv etiam ad coniunct^s particulas aXXd — -^-^-^ yccQ , veluti in Sophoclis Oedlpo Coloneo v. 989 sq. dicitur; xeiyrjy te lavra Svaio^tlv xii., quo in loco quem ad modum ovv accipiendum sit, facile ap-» paret. Revocat enim id, quod dicitur, ad eum rerum statum, quem iam praesentem Labeamus. Nec tamen obstat quidquam, quo minus ad particuUs yaQ ovVf si temporis j^raesentis notionem efferri vis, etiam adponas vvv particulam, quem ad modum dicitur in Aristo- phanis Vespis v. 725 sq. ^11 710V aoff og i]p oGTig ((f unxEi^, nqXv av a^uf oTv ^Vy)ov axovd^g^ Qvy. av dLxaaatg. av yuQ ouv vvv [xol vtxav nokho 6(:66y.riaca -ate., quia ovv non continet nisi id, quod, ut res comparatae sint, sit, ideoque recte tempus ipsum accural ius etiam per vvv declarari potuit. Vide Hoogeveeuum j). 107.. ed. Schiitz. 266 ruQovy^ri, Si quando ad particulas yaQ ovv adiicitur particnia J//, adfirmatur res etiam temporis condicione signifiQata eo quo supra vidimus modo in particiilis yccQ dt]. Sic res sese Labet in Platonis lib. V. de re puUica Part. III. vol. I. p. 266. ed. Bekk. p. 476. ed. H. StepL. "Eyst yaQ ovv dq , ecpi], OVTCog, Ibi enim, qui explicata Socratis arg-umentatione ita adsentitur Glauco, ut dicat : ii/et yaQ ovv drj ovzwg, pri- mtim quidem rem rebus ita comparatis ita se habere ait, id quod per particulam yaQ declarat, deinde accuralius rem etiam refert ad id, quod nunc agatur, quod facit particula ovvj deuique etiam hoc signiiicat sibi hoc iam ita exploratum videri, ut res quasi transacta esse videatiir, id quod denique denotat particula Sij. Nec alia caussa est alterius loci , quo usus est Hoogeveenus p. 107. ed. Scliiitz., ex eiusdem Pla- tonis lib. de legihus Ilf. Part. III. vol. II. p. 288 sq. ed. Bekk. p. 682, A. ed. H. Stepli. yleyEL yaQ 6rj lavia rd £717] xai ixeiva a nsQi Ttov Rvxhoncov eiQr^xe xaxd ^eov TVtog €iQr]/Li€va xal xaza cpvoiv* ■&€iov yaQ ovv drj xal to 7toir]Tix6v~ [iv&LaoTixov] ov yivog v/,ivcpdovv no?dwv itZv nax^ aXrjd^eiav yiyvofiivcov ^vv not XaqiOL xat IMovoaig icpameTai exdoxoxs* rao nov. Porro si componuntur particulae ya.Q TTOV, non mitigafur ant infringitur vis adfirmativa particulae yocQ^ uti gramma- ticis quibusdam visum est, verum id quidem, de quo dicitur, non minus qnam simplici yccQ particula etiam tum adfirmatur, quod autem adiectum est nov, quom a priocipio sig-nificaret alicuhl, id mox a loci siguificatione translatum est ad modum, quo id, quod diceretur esse, sese habere videretur. Itaque hoc dicitur coniunctis istis particulis : Nam aVtquo modo, sane aliquo modo. Istud autem alicfuo modo Latinorum aut Graecorum tvov non tam pertinet ad id, quod res sit, sed quo ipodo sit. Ouod quom ita sit, non tam hoc incertum fit adiecta ilia voce, esse rem, sed illud potius in medio relinquitur, quo modo res, de qua praedicatur aliquid, ita comparata esse videatur. Ac tantum abest, ut adiirmativa particulae yaQ vis infringatur hoc modo, ut interdum etiam adaiigeri videatur. Nam quod quoquo modo sit, tamen esse adBrmatur, id fortius esse dicitur, quam si omissa ista con- dicione simpliciter esse dicatur. Sed quidquid id esf, quod particula tcov sig-nificatur, qua de re suo loco accuratius di- cetur, certe non valet ad iniirmandam adfirmationem. Ita in lis locis, quog Hoog^eveenus p. 107 sq. adposuit, ut opinio- nem suam comprobaret, nihil eius modi, quod voluit ille, contiuetur. Ac primum quidem in Platonis Phaedro Part. I. vol. I. p. 98. ed, Bekk. p. 275. ed. H. Steph., ubi Socrates 267 ita loquitur: Jsivbv y(XQ nov, c3 0aidQe., rovv e%eL yQdCprj xal log alrid^cog o/uoiov (^ojyQacpia.f non exspectat singulari hac voce adsensum Phaedri necjue ipse Phaedrus ad Loc quid- quam adsentiendi caussa dicit. Nam quod finita Socrati» oratioiie dicit: Kal rauzd ooi OQd^OTaTa UQrjTai^ id spectat ad omnem magistri arg^uinentationem. Sed iilud potius di- citur istis verbis: Habet enim ncsc'in quo modo (qiiodam modo), mi Phaedre f hoc molesti scriptlo ac revera simile 'picturae. Quibus in verbis illiid nescio qrto modo aut quodam modo nihil valet ad inlirmandam sententiam , sed auget potius ad- severationem , quod res, etiam si modum, quo ita sit, non plane perspiciamus , tamen re vera ita esse dicatur* Sic fa- ctum est, ut adeo rem ipsam confirmare videatur adpositum: illud Tiov^ de quo recte dixit, Devarius ipse p. 19^^!. Sic in altero, qnem adtulit Hoogeveenus, Platonis loco de PliaedotiQ Part. II. vol. III. p. 93. ed. Bekk. p. 101. ed. H. Stepb. Oh^ovv, 7) 6" og, za dexa zwv oiczto dvelv nXeUo eivai, xal dici zauzi]v xqv alziav vneQ^dllsLv ^ cpo^olo av Xe^ yeiv ^ aXXa jiirj TtX/jdsL xal dice zo TiXrjd'og ; xal to 61" UYjXV Tov 7Trjj)aiov fj/nloEt /iisl^ov eivai, aX)^ ov f^isyed^ei; 6 auzog yccQ rtov cpo^og, , minume res ita comparata est, lit de ea Socrates dubitare debere videatur, sed res adfirmatur potius eo, quod ille in medio relinquens, quo modo hoc fiat, ita tameu esse ait. Neque Phaedo propter ilhid nov mox ita adseutitur: Udrv ye* Nam sic adsentiretur etiam, si nov non esset adpositum. Nec tamen hoc ita dictum exi- st uinari velim , quasi ego putem Latine verba nescio quo modo aut quodam modo id, quod Graeci dixerunt nov ^ non fortius declarare, sed docendi caussa vix poteram aliis verbis uti. Denique in illo E^ripidis loco, quem posuit idem gram- maticus ex Heraclid. v. 151 sqq., in quo seiunctas particulais yccQ nov esse ait et idem tamen significare: Ou yao ff QevriQr] ovra cf' llnitovaC nov fiovov Toacantjg, tjU tnrjlOov, '^EXXadog TC^ TwyJ" a^QvXovg ^u/u(poQag xajomiuty, non videtur ista particula ullo modo debilitare adfirmationem, sed si id consideramus, quod denique declaratur istis par- ticulis, est hoc potius Latinis particulis nequaqucim simile, ut hoc-dicatur: Neqiiaqiiam enim te, sanae quidem mentis dum sis, crcdunt solum ex lanla Graeciaf quam peragrarunt, liorum temeremrias calumikttes commiseraturum esse, aut: Non enim te putant ullo modo etc. Neque enim per ironiam hoc efficieudum erit, quod aperte declaratum est. Sed conferantur ea, quae infra suo loco de particula nov dicenda sunt, et quae supra explicavimus in particulis yu.Q drj nov p. 262 sq. 268 tuQ Tf, De particulis yaQ zs nihil dicam hoc loco. Neqae enim Atticis in usu fuerunt coniunctae hae x^s^rticulae, ac si quid dicendum erit, dicetiir in particula t£. FuQ TOi» Reliquom est ut dicam de i)articulis yaQ TOt, quae particiilae ubi coiiiundae leguntur, reddi Latine commode possunt : nam oynnino, quo modo eas interpretatus est G. Her^ mannus ad Vigerum p. 829. ed. tert. Ouamquara, ut modo de particula yaQ vidimus, haec quidem particula ita tantum modo Latiiiae particulae nam respondet, quod aliquam ad- firmationem contineat, quae denique eodem iios adducat quo nam particula, tol autem particula ipsa quoque a priucipio non habuit uisi relativam quandam significatiohem, qua sig-nificaretur ' aliquid aliquo modo esse aut fieri , ut nos quidem de eo modo videre nolimus , sed rem tamen fere ita esse dicamus, Oua ratione videtur esse factum, ut xol aliquam adfirmatio-. nem habere videretur, quem ad modum Latinorum fere aut omnino, quod nos dicamus: Im Allgemclnen, aut: iiberluniptj vel: allenlings. Ouam rem quom iam supra j>. 55. et p. 60. tetig-erimus , nunc quidem euucleandam non putannis , cum praesertim infra de particula toI separatim disserendum esse videatur ad p. 207 sq. Coniunt^tis igitur istis particulis hoc gig^nificatur. Primum referuntur ea verba, quae inducuntur per partieulam yaQ, ad ea quae antecesserunt verba per ali-* quam adfirmationem , ut appareat, cur illud, quod positum est, verum esse videatur: id igitur efiicitur particula yccQ, Deinde id, quod hoc modo pronuntiatum est, alio quodam modo adfirmatur per partieulam to/, non ut ex lis, quae dicta sunt, adseveretur id, quod iam dicitur, sed ut res uni- versa, etiam non habita ceterarum rerum, quae una dicun-? tur, ratione vera esse declaretur. Tol enim eo, quod rem aliquo modo esse dicit, nec singularem aliquam rationem, qua aliquid sit, respicit, universam aliquam adfirmationem adfert, quasi nostra ling-ua dicas: allerdingSy vel aliquid eius modi. Sic igitur in Platonis Protagora Part. I. vol. I. p. l5l. ed. Bekk. j). 310. C. ed. H. Steph. ydg tol explicandum est, ubi Socrates refert sermonem a se habitum cum Hippo- crate: JlQojTayoQag, scp/], ij^tei arag naQ^ if.toL JlQojrjV, €(prjv eyc6' ov aQxt neTivoaL; N?) zovg d^eovg, e(priy hoTieQag ye, Kai a/iia enLXprjlacpi^oag rod ox//ii7todog ixa^eQeJO TVaQa Tovg nodctg fwv, xai eiTcav' '^EaneQag drjta, (xala oxjje ag)tx6iiievog^ Olvoijg. 6 yccQ rot nciig /LIS o ^arvQog arredQa' xal d/]Ta jneX/.tov gol cpQcc^ teiv OIL Si(o^o(f.i7]v civTov, V7c6 TLVog (iilov tTielad^OfLTlV. Quibus iu verbis ita dicitur yaQ toi^ ut per partieulam yccQy 269 .Iiaec quae ponltur emmtiatio ideo actfirmetiir , ut appareat cur Oeuoe veuerit Hippocrates, particula toI autem ita ad- posita est, uti per earn particulam eadem enuntiatio etiam universa adseveretur, non liabita eius rei, quae modo decla- rata est, ratione. Itaqiie i^roprie istis verbis hoc dicitur: ,Deiin es war mir allerdings {helldiifig gesagt) mein Dlener Satyros entlaufen, ant: Benn es war mir (heildiijig gesagt} in der That 7ne'm Dlener Satyros entsprungen. His eg^o in verbis Germauicis si interposui vocem : heilduf/g gesagt, ea qiiidem ipsa non continetur, ut quivis facile intelleget^ in Graecis verbis, sed nos tamen siugularem viin particulae zol vix possumus aliter interpretari, qua res universa omissa iam reliqua ratiocinatione adfirmetur omnino ita se habere. Quod si aut alio modo iam satis cog-nitum esse Socrati pu- tasset Hipi>ocrates, Satjrum aufugisse, aut certe rem omnino adseverari noluisset, nisi ita, quia pertinebat ad earn, quam instituerat, profectionem, diceret ille simpliciter: o yccQ ua7g (iis 6 ^difVQog drctdQa* Nunc autem quasi rem, quae ipsa quoque non solum conclusiva ilia adfirmatione, quam par- ticula yaQ declarari vidimus, sed omnino adseveratione in- dig-eret, fiigam Satjri rettulit, ideoque summo iure adiecit particulam to/, quae universam quandam adfirmationem eius- dem rei contineret. Quo melius hoc discrimen intelleg-i queat, utar quodam Euripidis loco ex eius Helena v. 93. ed. Herm., ubi postquam Teucer significavit ge a filio suo jiatria pulsum exsulare, dicit Helena; *Ey. tov ; to yccQ toi nqay^ia av/LKpoQccy tx^'^* quo in loco si dixisset: xo yccQ TTQccyficc GV(.Lq)OQdv IxBL*, posset de una Teucri fuga cogitari, nunc res magis universa signijficatur, ut hoc declaretur: Est cnlm omnino ea res irii- sera. Eadem vis particularum ydq tol est etiam, quamquam paullo aliter, conspicua in Phaedro Platouis Part. I. vol. I. p. 4. ed. JBekk. p. 227. ed. H. Steph., nbi Phaedrus a Socrate de™hoIis Ljsiae interrogatus haec dicit: Kal /iijjv, (X) ^ojyQccTsg, Tr,QOGi]yiovod ye ool t^^ dxo?], o yaQ tol 7j)yog ?■ V, Tteql ov disTQilSofiev, ova oid' ov Tiva tzqotiov SQCOZixog , quo jn loco ipso quoque prior adfirmatio, quae posita est in particula yccQ, ita separanda est ab ea adseveratione, quam adiungit zol particula, ut ilia prior per- tineat ad ipsam ratiocinationem , haec autem posterior nihil spectet nisi universam caussam, quasi Graeca ilia verba: o yoLQ xoL Xoyog i]v — ov)^ oid^ ov Tiva tqotiov sqcO" TLXog, Germauice ita reddideris: Benn die Rede vjar in aJlem Ernste — ich weiss nicht wie verliehten Inhalts., qua ex iuter- < 270 prefatione credo apparebit, quern ad modiim vis particulae Tol geparanda sit a yaQ particula. Nihil enim toI parUciila qaidquam commuue habet cum ratiocinatione, quae posita est in particula yccQ. Qua in re mihi mirum esse videtur, quod R. Riihnerus in Gr. Gr. ampL vol. II. p. 458. earn particulam ait significare conclnsionem. Nam quo utitur loco Xenopbontis de DiscipJhm Cyri lib. VIII. cap. 7. §. 17., in quo liaec dicit Cyrus moriens : Ir^lla nqog ^scov TiarQinwv, naideg, Tifiazs alli]lovg, el' tl xal zov tj.ioi xaQiCea^ai jiielec v^nv* ov yccQ djjnov tovto ys oaqjiZg dnxaJte el- ^evaif wg ovdsv boof-iai h/cj eci, ineidav zov avt^QO)" nivov piov zslevzijaw^ ovSs yaQ vov zoi zrjv i/<^v rpvxrjv etoQocze, al/C otg dienQazzezo zovzoig avzrjv tog ovaav xazecfcoQcae., is duIIo modo id probat. Neque enim per se aptior coiiclusio isti loco conveniret, nec posita est ea vis in particula zoi^ Sed universa ista adfirmatio, de qua saepe dico, contiuetur voce zoi, ut Loo dicat Cyrus: Neque enim nunc profecto animum quidem meiim videhaiis, sed ex lis rehiis, qnas gereham , eiim esse in hoc corpore in- lellegehatis. Immo tautum abest, ut concludalur oratio per particulam zoi, ut boc semper, ut supra diximus, cog-itatione quidem certe ab -ea adseveralione, quam babet particula yaQ, separandum esse videatur. Sic in illo Platonis loco Prota- gorae Part. I. vol. I. p. 208. ed. Bekk. p. 340. E. ed. H. Steph. Kal syct) elnov Nrj zov /Jl, elg xaiQov ye 7i:aQaz£zvyr]xev rjujv 8v zolg Xoyorg IlQnSixog ode. xlv^ dvvevEi yaQ zol^ co JjQcozayoQa, rj riQodixov oocpia d^ela tig elvai naXai, ijzoi anh ^i/licovlSov ccQ^afievrj, i] ezi na?ML0Z€Qa', eodem plane modo per particulam zot universa adfirmatio sententiae continetur, quom yccQ spectet potius ad antecedentia. Dicit enim boc Socrates : Tempore liercle qui- dem nosirae disptitaiionl intervenit Prodiciis hie. Visa est enim 'profecio, Protagora , Prodicl saplentla div'ina quaedam esse iamdudum, sive a Simonide profecta sive etlqm antiqnior. Eodem modo interpretandus ille Xenopbontis locus est ex Cyri disclplina lib. VIII. cap. 3. §. 37. Kat o OeQavXag eiTie' Ilolc'jv nXovGiLOv ; ztov fiev ovv oarpcog ajzoyeino- pLWZOJv; ^Ei^is yaQ zoi b nazrjQ zrjv f.iiv zcov naldcov naideiav yllayQcog avzog eQya'C6(.ievog aal zQeq)cov irral- deve xze» Nam boc quoque loco particula zoi non pertinet ad yaQ particulam, sed universam sententiam spectans aliam quandam adfirmandi vim babet. Itaque recte facere videutur ii, qui in eius modi locis non yaQZOi scribunt, sed dis- iunctis duabus particulis yaQ zoi, cum praesertim quibns^ dam locis etiam alia vox inter eas particulas interposita re- 271 periafur, veluti factum est in illo loco, quern supra poituimus ex XenopLontis Disclplina Cyri lib. VIII. cap. 7. §. 17. Ex Lac disputatioue nostra hoc opinor apparebit, cur multis in locig, quibus yccQ particula optume cong-ruat, dici tamen commode non possit yccQ tol. Sunt enim loci, in quibus ratiocinationi isti conclusivae locus facile concedatur, universae autem adseveratioui concedi locus vix possit. Ita rectissume iudicavit Imm. Bekkerus, quod in Platonis Prota- gora Part. I. vol. I. p. 160, 4. suae edit. p. 314. E. ed. H. Stepli. scripsit: L^AA' c5 ^yad^i, ovts ncxQa KaXXiav jjxoLiev ovTS oncpioial iaf^iF.Vy aXXa ^a^Qal* JjQtoxayoQav yciQ dso/LievoL Idelv rjld-of-iev. eloayyeilov ovv, Fkq ti euira ex libris quos ipse contulit tredecim habent novem, quom quattuor libri id, quod inde ab H. Stephano volga- batur: ycxQ to/, exhibeant. Id facile doceri potest ferri Loc loco non posse. Nam famulo Calliae non erat istud, quod Protag-orae caussa, non Calliae venissent, per universam quandam adseverationem aperiendum', sed tantum modo res significanda, qua tenus Luc faceret, quod fit optume per simplicem particulam yccQ. Ouam ob rem non probo, quod hunc quoque locum posuit Hartungius yol. II. p. 353. pro exemplo particularum yccQ zoi. Eodem modo nunc recte ex libris optumis ac plurumis editum est apud TLucydidem lib. VII. cap. 33. ^x^^l}^ 7^Q naaa rj ^i>ce?ua, nXrjv i^xQayavzlvcov, ovzoi 6^ ovde /iis^ hxeQcov tjaav, oi alloL enl Tovg i^&r]valovg (neza twv ^vQaxoolcov ol TtQOteQov neQLOQW(.iEvoi hporjd-ovv,, quom antea leg-eretur non satis apta scriptura: 2xedbv yaq tol xze. Atque in eodem libro cap. 80. mea quidem sententia non recte. fecit Fr. Goellerus, quod in verbis Lis: Kat 6 Nixlccg, yaQ TL yal ayav ^eiaojUM re xal tm toiovto) TiQooxetftevogy ovd^ av Sia^ovXevoaod-ai €Tl tq)r] xtL, unius libri Mo- Bquensis testimonio commotus scripsit : yctQ tol xal ayav xrl. Neque enim agitur Loc loco de eo, de quo quasi data occasione adiirmetur, sed ea ipsa caussa, cur istnd fecerit, adfertur, nec in verbis rl et yat ayav contradictio ulla posita est. Sed relinquam Laec, quae pene infinita sunt, quia qui recte vim particularum yccQ lOL cog^noverit, ea in- veniet ipse Denique vix opus est ^ me significari, particulas yctQ tot ipsa prima ac nativa vi sua saepissume a Graecis positas esse sententiae communis introducendae caussa, in quibus locis particula yaQ connectit id, quod adiun^itur cum anteceden- fibus, Tot autem de universa caussa adfirmat, quasi nostra lingua dicas: Demt iiherhaiipt, aut: ini Allgemeinen ncimUch. 272 yi, y i zo l, y ovv. Hoc modo* iam Homenis locutus est, TelutI in Odysseue lib. II. V. 276. TIavqoi yuQ tot naiSeg 6/j,oToi naxQl Tiiloyrai. aliique scriptores multi post eum, ut res exemplis indigere non videatur. C A P U T VI. De particula y i , y e t o i, y o vv. /V. Ouas Devarius p. 54. posuit parficulas Latinas ofy P. 54* sdltetn, certe, ut doceret quid proprie particula ye sig-nificare videretur, eae quamquam alia alio loco pro Graeca particula substitui possunt, ita tamen, quom primam ac natiTam earum Tim ac potestatem spectamus , inter se discrepant, ut ad veram vim ac naturam particulae ye cognoscendam non mul- turn adferre videantur. Quam ob rem tametsi admodum difficile est ac lubricura, in Lis praesertim particulis orationis, quarum prima vis atqne interna natura cotidiana loquendi consuetudine et frequenti usu non raro prorsus evanuisse vi- deatur, originem primam et naturam vocabulorum ex ob- scuris antiquitatis indiciis eruere atque investigare, tamen faciendum esse videtur, ut non tam similitudines aliarum lin- guarum quaeramus, quibus vis particulae ye declaretur, quam ipsius potius vocabuli originem, quoad eius fieri queat, et nalivam potestatem explicemus. Ac primum quidem consideranti mihi ac mecum per- pendenti vim particulae ye^ qua rem quampiam omissis ce- , teris rebus quasi certissumam ponere videretur, vox ye a jirineipio nibil aliud visa est signifieavisse , nisi aliquid non iam in opinione hominum, sed in ipso facto constare, ut earn vocem ex aliquo fonte, quem communem Labuisset cum verbo TENQ^ unde etiam nomen yea sive yrj fluxisse vi- deretur, emanasse putarem. Ita ye per se rem tamquam certissumam ponere videbatur, quippe de qua ipso facto con- staret, quasi nostra lingua diceres: in der That, gewiss, aut Latine certe, antiqua ac vera particulae significatione. Sed tamen quom viderem ac reputarem primam illam, quam ego statuissem, ac naturalem vim particulae ye nunc quidem in scriptis veterum Graecorum vix posse agnosci, quod ye, y s T 0 Lf y o u v* 273 in simplici quidem adBrmatione non amjilius videbam poni illud ys, sed tantiim modo in adfirmatione ea, qua pluribiis propositi's rebus de una potissumum adseveraretur, contentionis vim maiorem in particula ilia esse intellexi quam adsevera- tionis, ut prima jlla, quam slatnissem, origo ac potestas par- ticulae yi milii locum habere jiosse non videretur. Neque enim recte existumaret mea quidem sententia, si quis vellet exempli g-ratla: Kaliog ye keysLQ^ non aliter interpretari ac simplicem aliquam adfirmationem, qualis esset : xaXwg keyeig. Ve enim semper aliquam ecfert rem et non adseverat nisi per coutentionem, ut mihi iam, quae posita in particula ye est adseveratio , ea ex contentioue potius profecta esse videatur, quam contra, contentio ex adseveratione. Quod quom ita se habere intellexissem , aliam iam ra- tlonem explicandae illius particulae circumspiciendam atque inquirendam putari. Ita factum est, ut quom vim ipsam, quam particula ys^ ubicunque legeretur, mihi habere vide- retur , considerarem , ea particula antiquitus nihil aliud fuisse videretur nisi antiqua quaedam imperalivi forma, sive ducta ilia a verbo eo, quod cum FEQ, i. e. ii^ii, cog-natum esset, aut etiam per acocopen facta ex verbo aye, quae hoc polissumum ageret in his locis, ut in aliqua voce, quae fere exciperetur a i)articula ye, adtentum redderet auditorem, ideocjue vim eius vocis acueret. Ouom autem ea vox, quae maiore vocis sono elfertur, ceteris antistare videatur, fit ut per particulam ye de Lac potissumum voce id, quod dicilur, adseveretur, quae acuitur ilia particula. Unde fere adfirmationem is(a particula declarari putarunt , quamvis per se adseverationis vim ea particula habere nullam vi- deatur. Ouotiescunque enim aliquid per particulam ye ad- firmari videtur, revera aliqua subest oppositio, quae paucis quidem locis aperte declarata est, in ceteris modo obscurius, modo explicating significatur. Ea autem oppositio non ita comparafa est, ut contrarias res inter se opponat, neque enim excludit particula ye quidquam, sed, ut recte G. Her- mannus statuit ad Vigerum p. 824. ed. tert., ita tantum di- stinguit, ut id, quod distinguitur, eminere ante alia signi- ficetur. Id autem primae vocis significationi prorsus consen- taneum est, quom ilia, ut vidimus, per se non adseveret de aliqua voce, sed earn tantum modo ipso sono acuat. Nam si mentionem feci de duobus hominibus et de alterutro hoc dico : Jener liommt, ut acuatur vox jener, quasi Graece dicas: ^Exelvog ye rjy.ei, non quidem illud declaro, alterum non venire, quod tum demum verum esset, si dicerem: Jener hommt, sed hoc tantum modo significo, de altero me posse II. 18 ye, ye i o i, y ovv- pro certo adfirmare, de altero mlnas. Eadem ratio est etiam , Graecae particulae ye ^ qnae multis in locis ne potest quidein aliter reddi nostra ling^ua nisi eo, ut, quae acuenda vox est, ea sola vocis coutentione ecferatur. Sed ne diutius detineam, iam ad exempla me convertam et ad ipsam Grae- corum orationem. Ac primum quidem niiLi isti loci ponendi esse videntiir, in quibus ilia res, quae inter ceteras euiiiiere dicitur, liabet aliquain oppositiouem aperte declaratam, non quod existumeui Lane primam ac necessariam fuisse dicendi ratiouem, sed quia sic vis ac potestas particulae ys optume percii3i posse vi- detur. Adtulit iam Devarius Demosthenis orat. de corona §. 272. ed. Bekk. p. 316. ed. Reisk. , ubi haec legnntur: 2v loivvv TavT dcpsig e/Lie tov rcaQa tovtoloI neTtoXi- tev/iievov alzia, ital lauz^ eldwg, otl xal si f-ii] to oXov, (ii€Qog y^ ijTi^aXlsi zrjg ^lccGrfr]iLiiag ajiaoi y.at jLialiara CoL, quo in loco quem ad modum efferatur vox ea, quam excipit particula ye, apj)aret. Neque enim negatur eo loco de tota re, sed ita tamen per aliquam contentiouem orationis adseveratur de parte, ut Laec ea comparatione tollatur, illud autem, quod opponitur, deprimatur. Sed si primam vim, quam particulam ye obtinuisse existumo, explicatius decla- rare volumus, hoc milil proprie isto modo dici videtur: istimx SI minus toUmif age alUftiam partem coniicerey But quo etiam magis accedas ad nativam dicendi rationem: partem, agCy conUcere. Sed tamen nemo istud ye aliter potuit re- cepta semel ista dicendi ratione accipere nisi pro particula ea, quae acueret vocem, ut id, quod diceretur, magis in earn rem cadere videretur, quam in reliquas res aut dictas aut non dictas. Ei autem vocis contentioni valde adfinem esse adseverationem supra significavimus , itaque saepe immero etiam adseverationi comitatur particula ye, veluti in illo Lysiae loco, qui legitur in orat. contra Agoratiim §. 57. ed. Bekk. p. 135. ed, H. Steph. Kahoi ei exeivog arte-' ■&avev, rjuov l^4y6Q(xT6g ye dixalwg ano&aveliaL, og ye xze, Plures locos adtulit Hartungius 1. 1. vol. I. p. 380., e quibus, etsi omnibus uti non possumus, tamen aliquot ad- ponam. Et in AristopLanis quidem Vespls versus 568., quem ita adfert Hartungius : Kay fiT) rovioig avansiO^iofie&a, ra ye ncci^ccQt* tvd^vg avilxEi xiLj nunc propter nietri rationem scriptus sic est: Kav [XT] TOVTOig ayc(7iei0(ofj.€a&cc, ra naidaqi' €vO-ug tcviXxBi xii., lit eo loco tamquam incerto ac dubio uti non queamus. In Homeri autem Odyssea lib. IX. t« 410 sq. ye, ye toi, yovv. 275 Ji? plv ^rj fATing as ^idCsrai, olov ^ovm, I'ovGov oiTtojg icfri Jiog fxtydXov ccleadd^ai, Iiiculenfer apparet yis particulae. Nec difficilior est locus eiusdem Odysseae lib. XIII. v. 92 sqq. (^rj roia 7' aiQefxag tvds, XeXaOf^syog offff' inenoyO-Ei, Eodemque modo saepe etiam Attici scriptores locuti sunt, veluti Sophocles scripsit in Oedipo rege v. 105. ^'JE'^co J' axovcoy' ov ya^ ttc&Woy yi tico, of. eiusdem fabulae v. 712. Ov)c IqcS ^oi^ov y^ an aviov, xooy J' vneQBjwy lino, et apud Plutarchum quod leg^itur in vita Perlclis cap. 24. El xai TO. TiQwra fiexa naidiag yeyQartrai, togovtov loTOQiag sveotiv, Namque Euripidis loco de Iphi- genia, quae est AuUdef 'v. 1388 sq. , nolo uti, ^uippe ubi iam editum sit: To d^eojLLCi/sTy yaQ anoXmova^ , o dot y.()meTj I'i^XoyCaio tu ^Qi]Gia layayxaTa ts. Ant dicitur etiam inversa oratione, quern ad modum in SopLoclis Antigona v. 633. ^^evdi] y^ IfxavToy ov xaiaaifioo) noXsiy aXXci y.iiv(a. Et sic aliis locis multis, in quibus locis Latina quidem ora- tione particulae Graecae videtur quidem aptissume respondere, veluti quod legitur apud M. Tullium in oratione , quae est j)ro M. Fonteio, cap. 4. § 8. Quod vos, si nulla alia esc re, ex litteris quidem nostriSy quas exscripslstis , et missis et ad^ latis, certe scire potuistis.y cf. quos locos adtulit Hartungius, Ciceronis Tuscul. disjmt. lib. II. cap. 17. §. 41. Aiirihus fortasse miiltae, oculis quidem nulla poterat esse fortior — disciplina, J et lib. IV. cap. 11. §. 24. Cogitatione inter se Mjferunt, re quidem copulata sunt., P. Terenti Heautonf* act. II. sc. 4. V. 16. IMescio alias: me quklem semper scio fecisse sedulo etc. His igitur in locis omnibus ea, de qua semper indicari per particulam ys dixi , contentionis ratio ab ipsis scriptoribus declarata est, sed idem loquendi modus est tamen etiam in ceteris locis agnoscendus, ubi scriptores sua oratione rem non expresserunt, sed tantum modo per istam particulam 18* 276 cogitatione tacita rem aliquam eiiis mocli supplendam esse indicari voliienmt. Quamqiiam multis in locis lam lenis oppositionis ratie est, ut, si rem copiosius expouimus, plus in eos locos inferre Yideamiir, (fuam veteres scriptores vo- Iiierint. Sad tamen nulla poterit contentio fieri eius modi, qiiam habet particiila ye^ nisi plures res animo qiiidem nostro teneamus, ideoque semper aliquid cogitatione adsumenduin est, etiam si id levissuma oppositione et celeri cogitatione fieri debet, ut ipsam rem potissumum obtiiieas, nou tarn in illo baereas, quod ad explicandam sententiam x>aullo pinguius adsumendum esse videatur. Sic in illo loco Demostbenis orat. Olynlli. I. §. 27. ed. Bekk. p. 17. ed. Reisk., ubi dicitur: Kai nQooiod'' rj vfiQig xal lit -q tlov nQayua^ Twv aloxvvri, ovdsf-iiag eXdzTtjv Lrj/iilag xolg ye owcpQO- Giv., quo in loco quom Demostbenes non sinipliciter dixerit 7;olg oojcpQOOLv, pnideniihus lionunihiis, sed Toig ys otocpQO- CLV, prudentlhus (fuidem liominihus, apparet eius animo obver- satam esse quandam oppositionem, qualis fuerit: el jtii] TtaGil' av^QioTCOig^ zoig ye owcfQoaii', aut aliquid eius modi, quamquam minus exstat ista oppositionis ratio, si indicafa, quam si ipsis verbis declarata est. Eademque explicandi ratio obtirienda est etiam in iis locis, in quibus minus coiii- mode videatur isto moJo suppleri posse oratio, veluti in Aristophanis illo ex E({mt. v. 382. rdiy ayca^aiy liyai^iateQoy xii y quo in loco ita effertur nvQog per particulara ys, ut si omnem jjoetae cogitationem exponere velis, ita explicanda res esse videatur: Fiiermit igitiirj omissis reliquls rehus, igne quldem alia calidiora etc, quamquam ista, quae a .me ex- plicationis caussa interposita suut, multo lenius et modestius a poeta significantur. Sed tamen per particulam yi adsurgit ita oratio ad nomen uvQog, ut aliquo quasi gradu indigeat, per quem eo perveuiat. Quo in loco explicando si quis no- Stram rationem improbaverit atque hoc dicat, tantum mode voce tallendam esse vocem TivQog, «t de sententia constet, recte ille quidem de contentione vocis in verbo nVQogj sed ilia tamen ipsa contentio vocis eandem caussam tacita denotat. Itaque rem debebimus tamen jjaullo pinguius ita accipere, quasi nostra lingua copiosius dicas: Nach deiner Rede muss wenigstens das Feiier noch von andereii Dinyen an Wat me iibertroffen wcrden., quibus verbis ita ilia vox effertur, ut, quamquam vix quidquam igoe calidius cogitari poterit, tamen in chori oratione per exaggerationem rei dicatur^ minumum ye, y i T 0 if y ovv. 277 fjuasi Loc esse iam, lit ig-nis calore siiperefnr, fortasse etiam si quae alia ig-ne calidiora sint, ea ipsa qiioque calore po<5se siiiierari. Eadem caussa est etiam eius loci , quern ex So- phoclis Antigona v. 736. cum Loc composuit Hartung-ius 1. I. vol. I. p. 368., ubi quom Haemon populi Thebani indicium in sua et Antigonae caussa api>ellasset, qui dissentiret cum reg^e, Creon ita interrog-at: Ouibus in verbis explicandis recte quidem dicit Hartungins voce acui notionem; von Reclitswegen j sed tairieii quem ad modum hoc per particulam ye fiat aut potuerit fieri, non iiidicat. Nec Erfiirdtius, qui Loc dicit: Fa est nostrum gar: Soli denn gar eiii AniJererj als ichj dieses Land heherrsclien? qnldquam proficit, nisi Loc, ut ne sciamus quidem, quo ista particula gar pertineat» quam facilius ad verba: ein Andrcr, qnam ad verbum: soli, traLas. Blelius in Lac quidem re G. Hermannus ad Vigerum p. 827. Laec ita interpretatur : Es geliort slch wolil gar, dass eln Andrer, als ich ither dieses Lund herrsche? quaraquam ne eius quidem explica- tione patefit quem ad modum ys vim particulae gar, quae valde diversa est a nativa vi sua, acceperit. Magis etiam rem obscurat C. Wexius, qui per negationem enuutiationein interrogativam reddens ita interpretatur locum: Ohdevl yQij ye aXXco }xQ%eLv rj^ (.loL Kein Andrer ja als ich hat zu befehlen, ich ullein ja %ahe zuhefehlGn. Huius enim oratione particula ys traLitur ad aliud adeo verbum. Si nativam par- ticulae vim spectamus, debebit, Lic quoque locus sic expediri, lit YQr^ ye ita explicetur, ut cogitatione quidem certe aliam adsumas sententiam. Proprie enim Loc dicit Creon : Alii igitur (jiiam mihi, si non datmn iam e$t aut si non datnr re- vera, oportet quidem imperium himis torrae concedi? Id ut fiat, postulat vera ac naturalis vis particulae ye, et Loc modo apparebit illud etiam, quem ad modum istud yj)rj efferatur. Kecte Loc sensit Hartungius, ipsam tamen caussam parum explicavit ille. Si istas ambages, quas ego explicationis caussa necessario faciun]log ei (,ir^ ye uGTteQ 278 y k i ye x o i, y ovv* iv xoig XOQdlg TtQofjdov; Quod si quis vertat: Et cui quidem de me constilitf nisi qiiidem, uti in clioris fit, ego canlu 'praeivi'^ is quidem ipsain seiitentiam recte reddiderit, sed tamen rem non explicaverit accurate. Neque eiiim pos- sunt 111 loci aliter explanari nisi i!a, lit adsnmas cog^itatione aliquid itaque exponas: Et, lit reliqua aiit ea, de (fuihus modo dixlj omiltum, cui quidem de me constilit'^ Etenim De illo quidem modo quidquam proficies, si solvas vim inler- rogationis et Lane sententiam ponas : Kal ovdevi ye drjlog rjv, el ftiij ye worceq iv xoig xoQoTg UQOfjdov; et vertasi Et nemini quidem de 7ne constitit etc. Nam etiam sic et yi et quidem indigent explicalione. Ac rursus redeundum erit ad tale aliquod sententiae supplementum : Et ut omlttam neque ipsiim adfuisse neque eorum (juemquami qui adfuisse dlcantur, testem productum esse, neynini certe (quidem) con- stitit de me etc. Ita se res etiam in reliquis locis liabet, iiir quibus ye ad interrogationes adiunctum legitur, qua de re et supra data occasione exquisivimus iu particuld ccQCC p. 192 sq. et infra dicendi locus erit. Ouamquam vi ac potestate particulae ye intellecta et ag'nita vix opus est ceteros quoque locos a me Lie ad- tingi, persequar tamen etiam alia quaedam exempla, in quibus etsi minus \ideatur ad explicandam particulam yi opus esse tali supplement© , tamen , si penitus naturam particulae eiusque vim inspicere volumus, istae ambages omitti non poterunt. Sic in exclamationibus videmus saepe numero legi particulam ye, de qua recte iam existumavit H'artung^ius 1. 1. vol. I, p. 371., quom dixit tum poni par- ticulam in efferendo praedicato aliquo, si inter cetera prae- dicata, quae cadere posseut in unam aliquam rem, unum pO" tissumum eminere videretur, adfereus etiam grammaticum ex Imm. Bekkeri Anecdot. p. 971., qui ita praecepisset : ^Ev Zf(5 xalcjg ye Grji^taivei xrjv iuixaoiv xijg tov xdlXovg ix7ih']§ect}g. Sic quod leg-itur in Euripidis Hecuba v. 820« ed. Herm. /Isivov y8 d^vriroTg cog anccrra avfinnvHy xcd Tccg avciyxag ot loyoi dicoQiOay y.ii, ita explanandiim erit: Si nihil alUtd, terribile quidem est, quern ad modum mortalihus omnia' collahantur etc. Hoc mode valde de eo, quod dicitur, adfirmari apparet, eodem^ que modo et nos dicimus : Sclirecldlch wenigslens ist es u. w,, et Latini: Horrendum quidem est etc., ut, quod ita clicitur, eodem denique modo explicandum sit. Adde quod legitur in Aristophanis Avihus v. 139 sqq. y y i z 0 y ov v. 279 ovy, €xvaas, ov nQOGHnas nji.y quo in loco istud ye ita effert vocem xaXwg^ cpiasl dicas: Ptilcre quidem, ut miniimum dicmny meimi fH'mm — non ex- osmlatus es etc., aut: Ut taceam reliquaj pulcre quidem etc, Omnino si ita de aliq^ua re adsentimur , ut earn per parti- culam yi confirmemus , una eademque explicatio est. Recta igitur Hartungius 1. 1. 372. illud Aristophanis ex Acliatnens. V. 836. Evdaifjiovet y a,vd^Q(07io?,, ita interpretatus est: Das muss man sagen, der Mensch isi gliichlich! Dicifur enim hoc: Ut taceam cetera, aut, etlam si minus cetera hahet commoda, heatus quidem homo est. Sic ({uod dicitur in PJatonis de re puhlica lib. I. Part. Ill, vol. I. p. 4. ed. Bekk. p. 328. A. ed. H. Staph. Kaivov ye Tomo.y proprie ita dicitur: Si nihil aliud , povum quidem (^certe) hoc est. Et sic in relicjuis locis omnibus, qui sunt huiusce modi, explicanda res est. Denique ne plura conqniram , etiam in iis locis, in qtiibus i)articula ye Yo]go idem fere, quod xai^ etiam, vel, adeo, nostra lingua gar sig-nificare dicitur, eodeui plane mode supplenda sententia est, etiam si in his locis res interdum propterea paullo diificilior explicatu est, quod Graeci , hac dicendi ratione semel inventa, etiam ibi sic locuti sunt, ubi vix ulterius quid posset inveniri. Hoc ita habendum videtur de eo loco Euripidis, quem modo aliam ob caussam tracta- vimus, qui legitur in Hecuha v. 825 sqq. ed. Herm. jdEivov ys ^vrixoZg cog unavra avfintrvH, Y.al rag uvayzug ot vofioi SuoQiaar', (ftlovg Ti&^VTSg zovg ys noXstiKOKCTOvg ^X^QOvg 16 Tovg nqlv sv/j.sv€Tg noiov/Lisyoi* qua de re dixit quidem R. Porsonus in praef. ad Hecuham p. XXXVII., sed dixit ita, ut rationem rei non redderet. Dicitur autem eo loco: if'Clovg Tid^yng jovg ys noXsf^uomTOvgy SIC, ut in Lunc fere modum supplenda oratio sit: amlcos red- denies eos, qui, ut minumum dicam, inimicissumi erant, quo inodo maxumopere adfirmatur de verbis zovg TioXe/uicoza- Tovg^ quando quidem hoc dicitur: qui, ut nihil aliud dicam, eerie inimicissumi erant. Ac si in eius modi locis vix po- terat plus dici quam declaratum ista voce est, hac tamen, quae instituitur, rei contentioue istud, de quo dicitur, 280 ye, y E X 0 I , y oxiv. maxiime adseverafiir, ut non satis sit hoc reddere: vel 'inimi- (jlssiimos, sed hoc potius ita sonet: inimicissinnos profectOy ant quo mag-is acceclas ad Graeconim orationem: inimiclssumos qnldem. Sic etiam ille Aristoplianis locus, quem adtulit Por- 9onus 1. 1., exj)licandus est, qui legitur in Niibibiis v. 398 sqq. EI'tteq l^/dldi Tovg ^nioQy.ovg, nojg ov/i ^ifj(oy'' lu^nQrjasr, tkXla xov ctviov ye rscoy ^c'dkei y.ti. Quod ita expediendum est: Cur non Simoncm aliosve com- hussitj — (juanuiiiam hi ((uidem sunt periurissumi , verum si mliil aliud^ aut: si minus alius dei, smim (inidem templum ferit etc. J ubi iios quidem dicamus : Sondern wurum triffl er gerade seinen Tempely sed alia (amen orationis forma, quom Graeca verba hoc sonent: Sondern seinen Tempel wenig^ St ens. Eadem ratione eliam particulae ital et ye coniuiiclae legiiutur, veluti in illo Euri^^idis loco de Iplugeniaj quao est AiiUde, V. 1241 sqq. ^A^sl(fS, fxiyQog /luu avy trriy.ovQog qO.otgy Ofxojg GwdayQvaov, tyiiEvaov nuTQog Kov rrjnioig y£ rcoy xuxcHy lyyiyvtzca, quod est ita explanandnm: Sensus ({iiidani malorum etiam in infantibus quidem innascitiir., quibus in verbis ita dicimus ye aut quidem, ut hoc modo, quae brevius declarata sententia est, dilatanda esse videatur: Sensus quidam malonim etiam in infantibus quidem, etiam si nondum adulti sunt, innascitur, Eodem modo in reliquis quoque locis, qui inveniuntur apud veteres scriptores aut ad veterum exemplorum similitudiuem recte atque ordine fingi possunt, iiarticula ye explicanda erit. Eadem enim particulae ratio est etiam ibi , ubi saepius ^nt in una sententia aut in pluribus sententiae membris re» petita legitur, veluli factum hoc est in Aristoplianis Phito inde a versa 571., quem ex parte recte iam exi)Iicavit iioo-» geveenus p. 112. ed. Schiitz. ov y.>8h^H rovTwv ovSiv, yatuEo Cffo^Qcc paay.uvog ovacc^ mc(Q ov/ i]iz6v y"^ ov^ty yXavoei, fxri^ty t(cvt}j ye yofxy-jarig^ oil ye *) Cv'CH'i Tovx' avaneioeiv rjfzcig, cog eoi 'iy a/iieiycoy ' Tievitt nXovTQv., quo in loco primnm Tovtwv ye ita dicitur, ut sig-nificetur ; quamqiiam alia fortfisse, horum quidem nihil tu menliris, de- *) Per se potest ferri haec scriptura, quamquam uoa nego falsum AOa esse, quod nuac editur ; ojirj Crfjeig y.je. y i i y i % 0 I f y ovv. 281 incle dicitur ovx t]Tz6v ys, ut Loc fere cogitatione tacita ' supplendum sit: etsi non i)lus, non minus quidem flehis, turn dicitur: (.irjdev tavTi] ye yo/ii^a7]g^ noil in eo quidemj de aliis rehus non inipedio, yloriari, deuique oti ye ti]T£ig sic ponitur, ut supplendum sit : oh earn caussam quidem, quod etc, (juae sententia ipsa quoque non potest explicari nisi per quandam ellipsin : etiam si de aliis caussls, non de hac qui^ dem caussa, quod etc. De repetita in una sententia particula ys idem liabendum est, conf. Soplioclis Oed. Colon, v. 981. Ildjg y"* TiV TO axov nQccyf,i* ay iiy.oiMg rpiyoig ; de quo loco recte iani existumavit Fr. EUendtus in Lesic, Sophocleo vol. I. j). 348., qui sic Latine reddidit: Quomodo quidem, quod me certe nolente (possis etiam: me nolente qui- dem) factum est, iure vUuperes? ut Lunc quoque locum per ellipsin tacite quidem instituendam explicandum esse facile oppareat. Sed de universa Luius particulae vi ac potestate Laec satis dicta sunto. Facile enim quisque ea exempla, quae a nobis liic tacta non sunt, e nostra ratioue iudicans persequi ipse poterit. Reliquum est, ut de sing-ulis locorum gene- ribus, in quibus haec particula a Graecis quasi sollemni quo- dam more usurpari solita est, paucis exponamus. Nam quamquam ne in Lis quidem locis alia Tis particulae ys agnosceuda est atque in ceteris locis omnibus , tamen lo- qiiendi consuetudine quasi quaedam diceudi formulae natae sunt, quas non praetermittendas esse arbitror. Ac primum quidem in exclamationibus atque opta- tionibus mag-nus ac pene singularis usus est particulae y 6, in exclama- cuius rei aliquot exempla iam supra posita atque explicata sunt. tione, Addi potest Aristophanis locus e Thesmophorlazusis v. 615. Uolvv ys y^qhvov ovQeTg Gv, Ibi facile intellegitur, ceteris rebus omissis de longo quidem tempore adseverari per ye particulam. Nee res Loc loco commemoranda viderefur, nisi quaedam formulae Line com- positae essent, in quibus prima ac nativa vis particulae pauHo dilficilius intellegitur. Etenim non solum in eius modi enuntiatis cum adverbiis quibusdam aptius coniuncta particula est, qualia sunt: Ev ye, Kalcijg ye, ^OgOwg ye, riavv ye, 2Srp6dQa ye, IMaXa ye et siniilia, de quibus, quom eodem modo etiam in respousione locum liabeant, infra dicendi locus erit, sed cwm ipsis quoque exclamandi particulis, ve* luti in AristopLanis Pace dicitur v. 280. Oi\uot laXag, ol\uoi ys x«t' olfioi {.n'dcd, 282 quo in loco oY(.iOL ys ita dicitur, lit in Lac repelillone vig exclamationis oXf.LOi acuatur per particulam ye^ quasi hoc dicat Aristophanes de oif.iOL quidem constare, etsi de aliis rebus, quae Luc faciant, minus adsererari queat. Sic etiam illud accipiendum erit, quod legitur in Luciani TragodopO'- dagra v, 296. Offj,oi TianxtZ ys jEtQOfxai, ^loXXv/uaf., Sed Lie illud tamen pronuntiandum est, non posse exclama- tionem secum habere particulam ye nisi talem , quae in se quandam certae rei sig-nificationem contineat. Neque enim fing^i potest c5 ye et quae sunt similia. Hue referri poterit etiani Idov yc, quod saepius Labetur in veterum scriptis, ve- luti in Aristophanis Nubihus v. 817. ed. Herm. dicitur: YJoi; y\ tJoVf z/t' ^Olvuniov ttjg fxcoqiag* toy Zl(u t^ofiiCsiy oyrcc TrjXty.ovToyi\ et ibid. V. 1474, '/(Toi; ys ^ia naiofpov' (og aQyaiog et, Ouaraquam eodem iure hoc etiam ad imperativum, de quo deinceps dicetur, referri potest. Nam ita demum cum hac ex- clamatione componitur particula, quod certae rei notionem habet. Similis caussa est, si particula ye in iiirandi formulis in iuiandi post ipsam deorum invocationem ponitur. Id enim formulis, non fit nisi ifa, quod iurandi formula aliquam adfirmationem in se continet, ut eodem iure dicas fta zfia ye, quo aX?]-' -d^wg ye et quae sunt similia. Eo modo quora veteres scri- ptores, ut fere res ferebat, non essent locuti nisi paucis quibusdam locis, fuerunt qui a melioribus Graecae linguae auctoribus earn dicendi rationem alienam esse exisfumarent eamque ex eorum scriptis tollendam putarent. Ouod probari nullo modo potest. Non recte enim R. Porsonus in Adversar, p. 36. ex Aristophanis Ecclesiazusls t. 748., quod habetur in libris omnibus: M(c toy UoasiSoj y* ovSinox' aXXa paOaym TTQCtXTiOToy avia noXXuy.ig acu (Sasijjo/uatt ita sustulit, ut scribendum existumaret transposita ye particula ; Mn Toy noasidd) ovdsnori aXXa ^aaayico nQMiiOzoy ccvxa noXXaxig y.al (Txiifjo/uaf. comparatis duobus locis similibus, altero, qui in Vespis y, 163, Labetur ; toy JjQasi^M, iXQy.Xd(Dy, ov^inoti ys. altero, qui leg'itur in Lyslstrata v. 252. irjy ^Aq Qod(Ti]y oidsnoii y^ • aXXcog yccQ ay afiKxoi yvyaTy.es xccl fiiccQal xexX[ifAexP ay.y ye, ye x o i, yovv. 283 qui loci nihil aliud probant nisi ita loqui Aristopbanem po- fiiisse, de quo nemo potuit dubitare: non probant poetain necessario sic loqui debuisse. Itaque consideranda in Lis locis potius senteotia est. Scripsit autem Aristoijbanes , ut testantur libri, in Ecclesiazusis : ut ecferret ipsam adiirmationein, non ut ovSstiots sono tol- leret. Alter locus, quern idem Porsonus mufari voluit, le- gitur io Aristopbanis Avlhus y. 11., quo in loco libri omnes banc servant scripturam: quam iniuria praeter Porsonum etiam alii temptarunt critici. Wani quod K. Porsonus contulit eiusdem fabulae v. 22. is nihil demonstrat aliud nisi postponi etiam particulam post evzevO^Ev priore loco potuisse. Ouamquam minus ad ,istum locum idoueum erat ita dici : neque enim tolleuda vox ivieuOev est, de qua non disceptatur, sed potius adseveratio totius loci, quae continetur in ipsa iurandi formula, acuenda. Ouam ob rem recte fecit G. Dindorfius, quern R. Porsonus in altero loco facile adsentientem liabuerat, quod eius prae- cepfo hie non paruit, etsi etiam nunc se ad eam rem pro- clivem esse significavit in H. Stepbani Tlies, Graecae linguae Vol. II. p. 537. D. Retinuit eum tertiiis quidam ArisfO" 2)banis locus, in quo loco quom in libris optumis eadem particulae yi collocatio babeatur, minus facilis adhiberi potest medicina. Leg-itur is locus in Equitihis v. 698., ubi optumi codices, Ravenuas ac Venetus, exbibent: Ouioi /iiK rrjV /IriuriTQa y^, fl juiq a' lyjfnyaj ix TrjG(S€ Ttjs yrjg, ov6anoTe /Stwao^a/., et ceterorum librorum scriptura: Ouiot fia jrjy /fi^^rjiQ^y lay fui^ O* Ixcpayoj., prodit corrigentis manum. Itaque is locus movit etiam G. Dindorfium, ut ne audacius bos locos emendandos putaret. Poterat virura doctissumum etiam movere illud, quod in eius« dem Aristo])banis Thesmophoriazusis v. 225. babetur; Ou yao /LIU TTjy ^rjfj,r}TQtt iyiavOl (xtyca Tff.iyu^tyog., et Platonis vox in Thmeteto Part. II. vol. I. p. 203. ed. Bekk. p. 155. ed.H.Stepb. Kalvrj lolgdeovgye, ai ^^wxQaieg, vTieQ-- cpiHog cog d^avf-iatw ytxh. Nee erat ulla caussa, cur de ea dicendi ratioue dubi(arelur, quom praesertim receutiores Attici saepe 284 ye f 0 I, y ovv. numero Loc modo locuti essent. Reddidit Aug*. Meiueke eliam Menandro i>. 569. Kal vi] f.ia /lia ye. Praeterea conferri pos- sunt tales loci, qualis Luciani est in Dlalogo mortuonnn XX. §. 3., ubi poskxuam Aeacus dixit : Bovkei ool ircidel^w ytal lovg ao(povg; respoudit Menippus: Jia ye* Quod ita dictum est quasi vi] Zlla asset quaedam adfirmaodi formula. Itaque non aliter illo loco dicitur vri /lia. ye atque aliis io locis: Haw ye, et quae sunt similia. Porro liuc facit alius Luciani locus de mercenariis §. 28. 2^6 f.iiv yccQ Xi/lki* ^vvovza y.al vrj Jia ye dixpLovxa /hvqoj XQieoO^ai aal ore- cfavovG&ai Tip y.ecpahqv uTe.y ubi aal vt) /lia ye di' ipcoi/Ta denique nihil aliud est nisi: nai aXrjO-cjQ ye dl- ipcuvza. Recte igitur G. Dindorfius reddidit xal vi) zlia ys etiara Demosthenicae oratioui, quae est neQi ovvia^ecuc^ §. 16. ed. Bekk. p. 170, ed. Reisk. Kal vq zlia ye, c3 cipdQeg L-i^rjvaLOL , exeQai ye XoyoL TiaQeoQuqy.aoi ttqoq v(.id:g xf^cvdelg xze., ex libro Parisino optumo quod recte leg-itur, sive postea cum paucis qiiibusdam libris tollis sive ibi quoque relinquis. Conf. quos nuiltos locos concessit G. Din- dorfius 1. 1. p. 538. A. Ac si accurate de liistoria Graecae consuetudinis statuemus, sic habendum erit: antiquo quidem tempore, quom particula ye non posset iuri iurando addi nisi ita, ut non tarn ius iurandum ipsum, sed adfirmatio ea, quae quaereretur iure iurando, respici videretur, earn non additam videri nisi in sermone eo, qui vitae cotidianae consuetudinem repraesentaret. Itaque Aristophanes eeterique poetae comici aliquoties ita locuti sunt, quom ceteri fere scriptores accu- ratiore quidem dicendi g-enere ys ad certam quandam notio- nem adfirmationis vocare solerent. Postea autem, ubi fami- liaris et cotidiana loquendi consuetudo etiam a ceteris seri- ptoribus recepta est, non iam quisquam abstinuit ne ab altera quidem verborum collocatione , quoties illud ys ad omnem adfirmationem, quae induceretur iure iurando, spectare vide»- retur: itaque dixerunt f.ia Tov /lia ye, xal vrj /lia ye^ eodem prorsus modo, quo Tiavx) -ye, xal aXrjd^wg ye et quae sunt similia. rh Ad exclamationem pertinet etiam hortatio et opta* h\ {lortatio- tio, de quibus orationis formis, etsi ea quoque condicione tte. particula nullam aliam vim habet nisi earn, ut acuat earn vocem, ad quam adiecta legitur, tamen propterea dicendum hie est separatim, quod formulae quaedam dicendi hinc quo- que enatae sunt, quibus Graeci ita usi sunt, ut in plerisque locis non facile agnoscas jirimam ac naturalem particulae vim. Etenim si dicas: elns ye^ proprie nihil aliud dicis, nisi quod Latini dicunt: die certe, nos; Saga wenlgstenSy ut y k, y 6 X 0 I, yovvt 285 si nihil aliud faciat, quern rog-amus, hoc qiiidem certe facere iubeatur. Hac antem dicendi ralione ita Graeci usi sunt, ut Tim quandam hortativam imperative particula ye quaererent, quae tamen ita, ut dixi, semper jiroditur, quod quis si nihil aliud, certe hoc, quod dicitur, facere iubelur. Haec vero forma orationis adhibita est aut in ea hortatione, quae j^er se gravis esset, aut etiam in ea, cui per ironiam gravitas finaedam adtribueretur. In Sophoclis quidem Philocteta v. 991. ed. Herm., quoin Philocteta se praecipitare vellet de rupe, Ulixes dixit: "* ^vlXa^sti cwiov (at] 'ttI t^cT' idTb) T«d"f., quod est proprie: Nehmt ihn wenlgstens fest, sed ita dicitur a poeta, ut maxume urgeat, qui hortatur, ut hoc certe ne omidant. Eodem modo idem Sophocles loquitur in Electra V. 403. ed. Herm. ^Sl O^eol TiaTQcpoi, (fvyyeyecOi y"* alia vvv.y ubi eodeili modo urg-et hortationem, qui dicit ovyyeveoO^e ye. Idemque dixit aliis etiam adiunctis particulis in Aiace V* 475. ed. Herm. iTavfJcd ys ^iprbi yai (Sog KvdQaaiy (f tXoig yyojf^irjg y.Qciiriaai, rua^E (f QOviCdag fj.e&€i'g» et in Oedlpo Coloneo v. 593. ed. Herm. 'Oqcc ys /urjy ov a^iiXQog, ovx, ayiov o^$, Euripides autem in Supplkibiis v. 842 sq. ita locutus est : 1^1716 (og aoffOJKQog vioKSiV aOTbiv Tcor^^ • ijiiairj/iKoy yao el.^ quibus verbis Theseus ita hortatur Adrastum, ut si nihil aliud, dicat quidem, quae audire volt cives : sed denique nihil aliud volt sibi ista particula, nisi ut urg^eat alterum. Conf. Euripidis Alcest. v. 1127. "Oqcc ys /u^ ii cpaafxa vSQxiQbiV rod* ^, aut, ubi acerba oratio est, Euripidis Iphigeniam, quae est Aiilide, V. 394. ovg kcc^coy atQaisvi y\ olfxai d* sYa^ fxcoQici (fQsvojv., quo de loco recte jjraecepit G. Hermannus ad Vig-erum p. 826. ed. tert. Similiter statuendum est de optatione, in qua ipsa rh quoque quasi leg^itumum locum habet particula ye. Eo enim, »" optatio- quod significamus posse fortasse i)lara optari, sed nos hoc 286 y B, ye t o y oZv, certe, cfiiod iam clicimus, ut contingat nobis, optare, stuJemus adiuvare yim optationis. Sic in AristopLanis Achurnens, V. 92 sc£., x>ostc[iiam legatus dixit: Keel vvv ayovTsg rjy.0f,i8y ^I'eu^ciQm^aVf Liiius yerba carpens respondit Dicaeopolis: quibus verbis sig-nificat se, si niLil aliiid, Loc quidem cerona(ur aut ut ipsi verbo, in quo maxume nititur et continetur omnis interrogatio , ad- iungatur. In Lis duobus dicendi modis etsi una eademque yi, yi tot, yovy» 287 sigrnificatio est eius particulae — proline enim ea voT, quam secjuitur particula, effertur eo modo — tamen faciliores ad intelleg-endum plerumque illi loci sunt, in quibns y£ ad aliud enuntiati verbum perdnet, veluti si SopLocles dixit in Electra V. 612. ITotcig 6i juoi ^al nQog ys rr]vdE (pqovtidoSi xai ravxct TtjXtxovTog; aut Eiiripides in Iphigenia, quae est Aidide, v. 513. ndog; tig avayxaau aa zriv ye GriP Ttxavely ; et idem in Supplklhus v. 343. Ti yccQ tQovaiv ol' ye ^vd/usuHg PqoToHyy TTQcozr} y.Eltveig rovd^ vnoGxriyai, novoy ; aut Aristophanes in Pace v. 274 sq. Ouaovv siiQop yi tiv^ tx AaxaSaCfiovog ^/rffc avvoug Tt ; aut efiam scriptores prosae oratlonis, yeluti Xenophon in Memoruhillhus Socratis lib. III. cap. 6. §. 14. '^'Eva ds [.irj dvvdiiisvog cocpelrjaai, mog civ nollovg ys dvvrjd^slT]; aut Demosthenes contra Amlrot. §. 11.* ed. Bekk. p. 596, 25. ed. Reisk. 'Ortov (5' alrslv ovx ea, Ttcog ou 0(p6dQa ye dovvai xcolvsc; Et de his quidem locis, qiiom quid sibi Tellet particula yi plane exstaret, nemo unus dubifavit. Sed tamen etiam ibi usurpabant Graeci particulam ys in interrog^atione, ubi magis concisa oratio asset, veluti Euripide? scrix)sit in Troad. y. 939. Tt ^T] (fQOVovacc y* Ix d6[x(ov afx iajio/nriy et idem in Ipliigenia, quae est AiiUdej v. 894. Kcita 7i(og (piqwy ys ^e'Xioy ovx lf.iol (iCdcog kct^eiy ; aut Sophocles in Oedipo rege v. 815. (r. 808. ed. Herm.) Ttg ToviSi uy^Qog idny aMt(6i€Qog ; ct in Antlgona t. 502. Kadoi noSey xliog 7' ay BvxXdatiQOV xatia/oy, ^ joy avzcc^ehfoy iy jaiftij ct in eadem fabula v. 736. ^'AkUij yaq ^ *^ot XQ^ "^n^^ ftQXity X^oyog j 288 ye, y k x o i , y ov v* Quamcjuam in locis Lis omnibus particula yi slng-ularem vocem liabet, quam efferat, per eamqne demuin vocem per- liuet ad interrogationem. Ita de Lis quidem locis iiostro tempore fere desitiim est dubitari. Mullo di/ficilior quaestio est de istis locis , in qiiibus ye particula ita posita est, ut non possit referri nisi ad id ipsum verbum , in quo continetiir inlerrog^atio. Nam Los quidem locos Petrus Elmsleiws cum ad AristopLanis Acharn, v. 307. turn ampliore adnotatione ad Euripidis Medeam v. 1334. p. 286 sq. omnes ex Atticorum scri- ptis tollendos existumavit , cuius vestig-ia G. Dindorfius nujjer ila pressit in Henrici Stepbani Tkesauro Graecaa lin- guae Vol. II. p. 537. A. B., ut ipse quoqne paucis locis eam dicendi rationem Graecis concederet ac recentioribus po- tissumum viudicaret scriptoribus, ab antiqaioribus fere abiudi- caret. Oua in re rectum iudicium viri doctissumi desidero. Nam quamquam ilia res, si numenim locorum computamus, aliquid Teri similitudinis Labere videtur, tamen ille vir nec rationem eius rei reddidit et in eo veLementer erravit , quod quom paucioribus locis a ^eteribus Graecis ye particulam ad ipsa interrogationis verba adpositam yidissef id dicendi genus pror- sus antiquioribus scriptoribus improbatum fuisse pronuntiavit. Oui enim recentioribus scripforibus hunc loquendi mo- dum concedit, is profitetur Graecis omuino licuisse ita dicere, ergo antiquiores quoque scriptores ita loqui potuisse. Ita illos etiam locutos esse, quom laceant Lac de re veteres g-ram- matici, nullos praeter libros testes Labere possumus. Nunc autem quom libri multis in locis aut omnes aut satis multi satisque certi testentur, etiam veteres ita locutos esse, ut particulam ys cum ipso interrogativo verbo componerent, quid caussae poterit esse, cur tamen id esse factum negemus? Optumos autem libros in Lis locis testes Labemus, qui probent ita etiam veteres dixisse, et SopLoclem quidem in Ocdipo Coloneo v 982. ed. Herm. libri omnes testanfur sic locutmn esse, ubi Laec verba Labeutur: I^i d' cai^ticulam et priore et altero loco retinuit, y £ , 7 £ tot, y ovv. 289 et recte Reisigius quoque Ttojq ye in Loc loco tulatns est, ad quern locum ista i>articula maxume idouea est, dum modo quis recte intellegat. Urgetur enim per i)articulam ye Mc illud mog interrogativum, ut Oedipus si uihil aliud,. ratio- nem quidem velit scire, quo modo factum, quod non vo- lunfarium sit, iure possit viluperari. Ita euim omnis Oedipi oratio procedit: Sin rursus vistis infelix , ut ego vlsus siiniy mamis conscrui cum patre eumque Interfeci, nildl sciens eoriim, quae facerem et in quos faceremy quo quidem modo factum quidem non voluntarium iure repreliendas? Nos in eius modi locis dicamus: Wie nur hannst du niir die unfreiwillige That hilllgerweise tadchi'^ Quod qui non sentit, id aptissume dici et ut verbum verbo resj)ondeat: IlcSg y^ ccy xo y^ axov TTQccyjn* ay eiitoTOjg \jjiyoig; is aut Graece nescit aut omnino eum sensum non Labet, ut commotio rem tragicorum orationem possit recte percipere. Loquitur enim in tali oratione una quaeque vox internum- que dicentis impetum manifestat. Porro hue pertinet alius Sophoclis locus ex Plillocteta y. 439. ed. Herm., ubi post- quam dixit Pliilocteta: tivftf-tKQTVQco aoi ' y.ai y.ur'' alio tovto ys y^Moarj jt dtiyov xcd aoff ovy tC vvv xvqh. Neoptolemus certa quadam coniectura fretus sic interrogat: IIoiov ys TOVTOv nkrjy ^OSvaaitog tQiig; \ quibus verbis hoc prodit: Si nilul aliud, illud velim scire, qualis quidem Mc sit, quem quidem praeler UllJcem dices? quod dicit his verbis : quulem quidem Imnc nisi quidem UUxem dices? Id reddas nostra lingua: Wen nur wlrst du als solchen hezeichnen, als- iWr Odysseus'^ EfFertur enim in eius modi locis ea ipsa vis, quae est in voce iuterrogativa, prima ac nativa, non vis interrogationis, ad quam particula yi per se nihil confert. In hoc autem Sophoclis loco, ne quis de librorum testimonio dubitet, duo Brunckii libri Venetusque Hennanni habent ipsis litteris t IIoiov ySy idque etiam cete- rorum librorum auctoritas comprobat, qui exhibent : tiolov Te, ut non sit nisi Florentis Christiani coniectura: noiov de, qupd vix ad hunc locum accommodatum esset. Accedat Sophocli Aristophanes, qui primum in Achar- nensihus v. 307 sq. scripsit: JltSg (J/ tiy ynkcSg Wyoig ay, el'ntQ ianei'ao) anai oiaiy ovT€ ^ojuog ovre Tii'aiig ovO- oQxog fxtyti; 11. 19 J 590 y £ , y t X o i y o v v. jl\am sic poetam scripsisse testandir libri omnes et recfe ({iiidem scripsisse facile doceri poterit, ut nulla ratione ii iitantur, qui hoc quoque loco veram scripliiram idoiieam- que deteriore couiectura commutaut. J\am quom Dicaeo2>oli8 dixisset : T(oy J' i/joiy Gnoydtxiy axo{jaiii\ ti yaXolg ianetad/urjy., quibus verbis sig-nificavit se pacem cum Laconibus fecisse, chorus lion iam hoc quaerere volt, quae iste dicat et qualia, sed desperaus posse hominem talein, qui cum summis rei publicae inimicis pacem fecerit, quidquam boni dicere, hoc tantum modo quaerit, quo certe modo is, qui pacta cum Lacedaemoniis fecerit, possit aliquid bene dicere. Nos iu eius modi locis dicere solemus : Wie mir Mnnlest du etwas Ordcntllclies sprechen «. s. w. Delude eodeni modo locutus esse videtur idem Aristophanes in Ranis v. 138., hoc cer(e qui meliores libri sunt testantur omnes, et ipsa sententia i(a commendat, ut pene sibj optumorum librorum scripturam de- poscere videatur. Ibi enim quom Hercules sic esset locutus: 6 nXovs noXvg. EvOvg yuQ Inl Kfxyi^y f.i£y('drjy ?;^£/? nayu (<^vaaoy.f • Dionysus ita quaesivit: Iakc Tzcog ys TKOcdOiOrjao/iicci ; n enim in hoc loco quom editiones omnes ante Brunckium haberent, ille unius libri non optumi auctoritate oniisit par- ticulam, quam quom ceteri libri omnes in iisque optumus ille Ravenuas constanter servarent, recte tutatus est Carohis Reisigius ad Sophoclis Oedlpmn Coloneum p. 323. Cum enim isfo loco dixisset Hercules lacum i^iillo itinere esse profuudum, recte Dionysus non simpliciter quaesivit, quern ad modum eum posset transg-redi, sed islud quomodo re- ctissume effert per particulam ye^ quasi dicas : Wie nur soil icli (lann da iihersetzen? De aliis omnibus tacet, sed hoc certe unum volt scire, quern ad modum possit lacum trans- gredi. IVeque vero dubitari posse videtur, quiu idem Aristo- phanes etiam in Nub'ibus v. 686. scripserit, quod est in libro Ravennate: ov<^cc/n(og , i/iel TTCog y^ Tiy ycd^aaag lyxv^^toy ^A^ivyia; Aptissuma est enim ad hunc quoque locum particula yi. lirget enim Socrates hoc ipsuin quo modo et, si copiosius y € , y £ T 0 L, y ovv. 291 eius sententiam persequimur, hoc elicit: Ut alia omUlam, hoc certe velim scire , qui vocatimis sis, si Amyniae ohvlam factus fuerls. Neque ego apud euiidem Aristoplianem in Hanls V. 5 J 5. neq^e in Pluto v. 583., si in bonis libris Ticog ye haberetnr, repiidiandum id existumarem. Interea conferatar Aristophanis Ranarum v. 936., ubi malto aptius id est, quod est in libris tantum non omnibus: d', (o OioTaii^ ^/Oq^, nolo, y' laiiv azT* inoisig; quam illud, quod volg^o leg-itur: d'j (0 O&oXaiv t/OQi, noV cai^ laiiv aii* Inoieig; Miilto melius enim effert Aeschylus pronomen interrog'ativum TTOia i)er ys particulam, quam significaret se quaerere qualia cssenf, quaecnnque esseut, cum praesertim haec verba seque- rentur: arc^ inoletg. Habent autem nold ye in hoc loco libri Raveniias, Vaticamis, Baroccianus aliique, ut deterio- ribus libris noV ama relinqueudiim esse videatur. Simih's est Enripidis locus in lone v. 1016. ed. H'erm. , ubi rectis- sume dicitur: ^Eni)((l6viov otaO- ; rj ri 7' ou fi^lXeig, ytqov ; quocum componi potest Aeschinis locus in orafione, quae est de falsa legatlone, §. 163. ed. Bekk. p. 50. ed. H. Steph. Kcd T(T} ye drjkog riv^ el /Lit] ye cjGueQ iv toig xoQolg tiqo- fjdov; Praeterea conferautur Aristophanis Vespae v. 309 sqq. fia JC ovx 6yo)ye vojv ol6^ onoOay ye (Stlnvov fozcci., ubi OTtod-ev eodem mo Jo per particulam effertur. Hos locos si componimus et ipsam verborum sententiam conside- ramus, cui in omnibus his locis jjarticula ys est maxume accommodata, nullo pacto possumus dubitare quin veteres quoque scriptores hac orationis forma usi sint. Nam si quis hoc contendat, hos locos omnes corruptos in libris haberi, quod librarii intiilerint illud ye, is mea quidem sententia ve- hementer erraverit. Neque enim in illis locis quidquam caussae erat, quam ob rem ys inferretur fortasse propter metricas rationes, et omnino librarii amittebant potius earn vocem, ubi ea non opus esse videretur, nedum ut existumanda sit ilia particula in eos locos, ubi cum scriptoris sententia tan- topere cougrueret, ab librario potius quam ab ipso scriptore illata esse. Si quis autem de paucitate exemplorum, quae sint apud veteres scriptores, miretur, is hoc consideret velim, yeteres Graecos particulam ye in his interrogationibus nisi 19* 202 y £ , y t T 0 I, y 0 vv* suo loco non posnisse, qnom recentiores contra ea fere, fjuae rariora essent, conquirere ac frequentare solerent: eandemque caussam esse huiiis loculionis qiiam multariim id g^eniis for- mulariim. De recentioribiis autem conferantur, quos ipse G. Dindorfius 1. 1. p. 537. A. B. excitavit , Galenum vol. III.^ p. 293. '"Onoif yciQ — — %b jiiezce^v nav ItcL- doGig Tj, Tiwg ys GvyxcoQijasiev av Tig xzL cl. p. 208., ubi Tiov y av legeretiir, et Atheuaeum lib. X. p. 453. A. ^Ensi 6 laTQog ertwd^avexo /lit] iv yaOTQi ty^oi' ITaig ye, €i7ie, TQirala firj (^e^QcoxvTa ; et Aristidem vol. II. p. 302, 8. Praeterea comparari poterit simillumus particulae yi usus in aliis forinis interrogationis , de quibus suo loco dictum est, veluti in ciQoc ye^ vide quae supra scripsimus p. J 91 sqq. Et de interrogatione quidem bactenus. Sequitur ut dicam de responsione, in qua eadem par- in lespon- ticula ys saepissume locum babet. Qua de ratione dicendi, sione. qiiom ilia particula eandem semper babeat significationem, vix videretur dicendum esse, nisi etiam in boc g-enere for- mulae quaedam natae essent, quas taciti praetermittere non possumus. Nam quom particula ye id, quod in responsione ponitur, omnino ita inferret, ut quod ab altero mag-is uni- verse dictum esset, id iam cum quadam restrictione adseve- raretur, veluti in Aristoi>banis AGharnens. v. 781. postquam ^ Megareus dixit: Avia VtI XOiQog; reddit Dicaepolis: ]Vvy ye /oiqos (fatysrccf aiaQ IxtQatpeig ys icvaSog eaxca.^ quibus verbis quod de universa re dictum est, conceditur quidem, sed ita tamen conceditur, ut non valere nisi de praesenti tempore dicatur : cum igitur boc modo, quod di- ctum erat, ad singularem quampiam coudicionem revocaretur, fieri non potuit quin eadem ratio dicendi usurparetur etiam ita, ut id, quod alter dixerat, ipsum non repeteretur, sed quod facile ex iis, quae dicta erant, quid ad supplendam sententiam opus esset, adsumi posse videretur, condicio tantum modo poneretur, ad quam id revocaretur, veluti in eadem Aristopbanis fabula v. 898 sqq. factum est, ubi cunv Dicaeo- polis ita quaesisset: 'i^^QS, nocsov Xfyetg; respondet Boeotus: "O, It fffr' ^A&ch'cag, iy BoixoToTaiv /U»J., 7 £ , y i T 0 I, y ovv. 293 qua responsione adfirmatur quidem de ea re, de qua quae- sierat alter, sed res lamen ad eas merces tantnm modo revocatiir, quae sint Allienis, in Boeolia non sint. Haec igitur ita po- xiuntur, ut per se complefa non sit enuntiatio, nisi adsumas ex ipsa interrog^atione , quae plenam efficiant sententiam. Cf. Sophoclis Oedipus rex v. 363. ed. Herm., ubi x>ostquani Titesias dixi t : Eltko Ti ^rjxci xkX)^ y Xv* hqyttr^ nliov ; respondet Oedipus : "Oaov ys XQV^^'S' ^? (.larriv dQrjaeTcet* Haec dicendi ratio valde frequentata est in certis quibusdam formulis, illis quidem maxume brevioribus , qualis leg-iUir apnd Aristophanem in Acharnensihts v. 176. , ubi dicit Dicaeopolis : cui resx)ondet Ampbitbeus : MrjTiO) ys TiQiv av Gt(o tq^/(i)V (Sel yaq /us (f evyovz* ix^ vyny ''AxctQviug., quod ita solvenduui est: Mi]7tco ys- y^a'tQaiv f.ie xeXevGt^Qf ttqIv av OXLO XQe%iOV. Hoc autem in loco minus recta olim fecisse videtur G. Dindorfius, quod. Bninckii coniectu- ram laudavit, qua ille scribendum putarat: Mi]tiio, teqIv av ye oxtu TQey/ov. In boc enim g-enere recte observavit P. Elmsleius ad Euripidis Medeam v. 1362. particulam ye post priinam potius vocem quam post alteram jjoni, quod rei maxume consentaneum est, quia in quo maxuma condicionis vis est, id plerumque priore loco x)onilur, vid. Fr. Ellendti Lexic. Sopliocl. vol. I. p. 347. Eodem modo in Sopboclis Philocteta v. 1394. postquam dixit Neoptolemus: ^iH/s TiQoay.vaas x^oya.y respondet Hercules: M^noi ye noXv av tmv rifxiji^MV id'^g juvOtoy, nccl Hoiayiog. Ilaque in eiusdem Sopboclis Traclilulls v. 414. ed, Heriu., ubi Duntius, postquam Lichas dixit: ^Aneifii, fi(oQog d' i]y imXai y.Xixov (SiOty. respondet : Ov nqiy y' av ti'/rrig laionovf-itvog Pqayv,, 294' y ii y t- t o l , y o uv. xnalim ita potius, ut feci: ov TtQiv y av ELTcr]g^ scribi, cjuam: ou* tcqIv y av £YTtr]g, cjuem ad mocliii]i \o\go scri- ptum leg'itur. Ita enim oratio solvenda est: ovjt ansi, jiQiv ^av UTcrjg^ ac si interpungimus : ov' tiqlv y av eiTir^g, minus apparebit quid sibi velit particula ye, Denicfue in Aristophanis Acharncms. v, 296 scj. malim cum G. Hermanno de imrtlcula av Jib. II. c. 8. p. 106. edere : Mrida^MS y^ nqtv axovarix^ * (JS uVKOj^ead^ (oyadot.y quam cum G. Dindorfio : Mridtt^big nqCy y* av ay.ovar^i » t'JX avudx^G^ wyaSoC y quod etiam propter metrum ferri non poterit. Nemo enim facile adsentielur Dindorfio, qui av particulam produci posse statuit. Hue pertinent etiam illae formulae, in qnibus adverbia coniuncta cum particula yi in responsione ponuntur, quarum mentionem iam supra p. 281. feci. Nam in his quoque locis verbum, quod in sui3erioribus Labetur, intellegendiira est, Teluti si in Soplioclis Trachiniis v. 889 sq. ed. Herm. choriun ita loquentem: ^ a, vioQTOs «Jf VL\aqa ^o^olGl jolad^ ^Eqivvv. excipit nutrix his rerbis: ^Ayav y€. ant si paullo jiost v. 894. quom cLorus quaesissef: Kal TCivi^ tikr] /eiQ yvvausicc y.iioai; eadem nutrix respondet: /latvojg ys' 7tsv(j£i J" loGis fzccQTVQsTv i/uoi\ Sic saepe etiam naXwg ye dicitur, de quo recta praecepit grammaticus in Bekkeri Avecdolis p. 972 : sv toj x a Adig ye Grj/iiatvet (particulate) t)^v eJiLTaoiv rrjg xov 'xaXXovg iitrvXtj^ewg, cf. Hartung*. 1. 1. vol. I. j). 371. Interdum po- nitur sic adverbium et particula ye etiam in media oratione, quasi qui sic dicit secum ipse loquatur, veluti in Aristo- phanis Acharnensihus v. 446 sqq. Dicaepolis haec iironuntiat: ev y' oiov ijJj] oriuccTiMV tfxn(fj.7ilufj.cu. Saepissume autem in eius modi constructione non plena habetur eti^m participium cum particula ye couiunctum, quod ye, ye z o t j y ovv. 295 ipsum quoqiie noil potest intellegi nisi verbum, quod ])ositum est in alterius oratioue, cog^itatione tiia supjileas. Sic in Sox>hoclis Oedipo reye v. 676 sq. dicit cLorus: Fvycci, iC jutXXds respondet locasta: M(i&ov(Jcc rjr/f rj tv/r]* nempe xof^ilCsiv fiillco. In AristopLanis autem Achani. V. 1049 sq. Loc niodo procedit oratio, ut x)rimiim paraujni- phus haiec dicat Dicaeopolidi: 'Enefiypi (Joi vvfiif iog ravil xnia tx HOP ydfXMV. deinde respondeat Dicaeox>olis : KttXtSg ye ttokov odiig r\Vn Ea dicendi ratio maxume in Plalonis aliorumque scrjp(oniin dialo^is frequentata est. Non ponam hoc loco Platonis Sym- 'posmni p. 174. E. ed. H. StepL. Part. II. vol. II. p. 374. ed. Bekk. Eircov ovv on xal avxog (.lexa ^coxQaTOvg rjaoLf-iL, xl7]d^elg vtt^ ixelvov devQ^ enl dsinvov. KaXtog y, ecpi], TTOitov 00' alia tcov sgtiv ovzog; quo loco pleri- que grammatici usi^sunt, quoniam ex eo loco Imm. Bekkerus sustulit particulam, quae non legitur in optumis libris, sed conferri potest eiusdem Platonis Phaedr. p. 228. D. ed. H. Steph. Part. I. yol. I. p. 6. ed. ^ekk., ubi quom Phae- drus dixisset: ^Ev xeg)alaL0tg e'xaazov iq)6§rjg diaif-iL, aQ- ^af.t£vog and too tiqcotov-^ respondet Socrates : zlei^ag ye • TCQwiov, d) (piXoxrjg, tI aQa iv rtj aQioxsQa txet'g vtto tqj ifiaTLO). , a«t lib. de re pnhlica III. p. 399. E. ed. H. Steph. 'Part. III. vol. I. p. 132. ed. Bekk. Kal -vi^ tov y.vpa, eircov, leh^d^a/Liev ys diaxaO^aloovzeg ualiv ccqti TQvcpav bcpaf-iev noXiv. ^wcpQovovvTeg ye r^lttelg, rj lig. His adde quae Wyttenbachius colleg^it in eplstolam crltkam p. 26. et Au^. Matthiae in grammaticam gr. ampL vol. II. p. 1093 sq. ed. alt. Particula ye, quam in omnibus Lis locis ita usurpatam Tf esse vidimus, ut id, quod fieri diceretur, si non de aliis pronomini- rebiis, de hac quidem re, quae efferretur per earn particulam, l^'s adinci- vaiere significaretur, saepe niimero adposita est etiam ad ctmn. pronomina cuiusque g^eneris. Qiiaui formam oralionis, quod iude formulae dicendi soleunes natae sunt, brevifer hie ex- plicare debemus. Ac de vi pafticulae, quae esset in eius modi locis , rectissuuie iaai explicavit Iloogeveeuus in 296 y £ , y t T 0 I , y ovv. Doctrlna 'partlcularum Graecae Ungitae p. 116 sq. ed. Scliiitz., haec quoqiie ad ellipsin referens. Utitar ille Homeri verbis Lis, quae leguntur in Odysseae lib. XX. v. 245 sq. (fi'Xoi, ov/ rifiiv avp&svae.Tca I'l^e ye (iovlrj, Tril^l^iaxoto (foyog., quibiis in verbis apparet ita acui vim pronominis rjde ad- posita partlcula ye , ut exclusis ceteris rebus de liac una potissumum dici sig-nificetur , quasi dicas : ei Hal (irj akXai^ i\6b ye PovXrj ovvx^evaszai. His igitur in locis ys non valet nisi ad vim pronominis ipsam eiferendam, nihil per se lacit ad reliquam constructionem. Hinc etiam factum est, ut partlcula cum quibusdam pronominis formis tarn ai)te con- iungeretur, ut una vox mutato etiam accentu efficeretur, vel- iiti sycoye, i'{.iOiy£ dictum est, qua de re conferri poterunt schol. Venet. A. ad Iliad, lib. I. v. 173. 174. Apollonius Dysc. de adverb, p. 594. Joannes Alex. p. 23, 6. 7. Etym. Magn. p. 613. et quae scripsit Gottlingius de accentu Gmeco p. 365. Hand raro etiam s/Lieys, ovye, GoLye scribitur, quamquam in g^enitivo e(.iov ye constanter servatum est, nec facile Govye in antiquis libris iovenias. Sic igitur apud Aristoplianem Acharnens. v. 186. postquam dixit Dicaeo- polis : Ol J" ovy ^oioyioiv' alia T(\g anordc.g (fineig; respondet ita Amphitbeus: ^'Eycoyi ffrj/uiy tqIk ye tcwtI yevfxaxa. quibus verbis hoc dicitur: A'lo ego quldemf quidqidd alll dl~ cunt vel faciunt. Neque enim oppositio est inter id, quod ipse faciat, et inter ea, quae alii faciant, quod si vellet jjoeta, diceret: eyw (lev (pru-il , sed exclusis .ceteris omnibus, qui quid faciant, nihil curat is, qui loquitur, de se quidem ad- firmat. Quod quom ita esset, saejie numero haec orationis forma in adsensione usurpata est, veluti in Theaeteto Platonis Part. II. vol. I. p. 265. ed. Bekk. p. 185. ed. H. Steph., ubi quom Socrates quaesisset e Theaeteto: JleQi di) cpiovfjg xat neQi XQoag tiqwzov (lev avxd xovio niQi a/Li(pozsQwv Siavoel, OTi a/iicpoT€Q(o eorov; ille respondet: "Eywye., quod Latine vertas: E(fiiidem, modo istud memineris, Graeci verbi unam tantura modo esse explicationem, quom Latini eciuideni vel ego quidem etiam ponant pro Graecorum iydt (lev. Cf. eiusdem Theaetcli p. 271. ed. Bekk. p. 187. ed. H. Steph., ubi haec dicuntur: zJveXv ovzniv eideoiv cJo^/yg, tov (lev ctXi]d^Lvov, tfjevdovg de zov eceqav, irjv al7]d^tj dn^av ijTiGiri(ir]v OQtCei; QEAL ^'Eytoye' tovvo yctQ av vvv 297 iwi cpctivExai* Eodemque inod^o in dissenslone dicitiir in eodem Platonis dialogo p. 274. ed. Bekk. p. 188. E. ed. H. Stepli. , quo in loco quoin Socrates dixisset : ?y gv oUi noze TO ev iv xdlg fii] ouaiv elvai; respondet Tlieaetelus: Ovx Non eq\tulem, Et j^aullo post p. 278. ed. Bekk. i>. 190. ed. H. Staph, quom Socrates Lane inter- rogationem proposuisset : ^lAXXov de Tiva oUi vyiaivovTa rj [.iaiv()(.ievov zolfirjaaL GTtovdf] TTQog eavxov elrteiv, ava~ TceLd^ovza amov, cog avayxr] top ^ovv Iltzttov eivai rj la duo €V., reddit Theaetetus: Ma ^ii ovx eycoye. Nec aliter reliquis eius pronominis casibus dicitur, veluti in Aristo- pLanis Aclmrnens. v. 388. si dicitur: uial^h (V ljuoy h'Exa ttccq* 'leQcoyvjUOv id eodem modo accipiendum est, quasi scriptum esset, si Iiac forma uterentur Graeci, la^i (5' €f.iovy^ h'vexa xzh Spe- ctat enim particula yi ad unum pronomen ifiov, Adda Sophoclis Antigonam v. 69 sq. OuT^ ay xeXevcittifi ovi ay, el d-ikoig ert TTQuoOEiy, lf.iov y* ccy i]. 276. ed. Bekk. p. 189. ed. H. Steph. 2£2. ^AqIgxel de, tog (p^g, xo xa ipevdij do^ateiv aXXo" do^eiv eivai; QE^iL Ef^ioiys. In accusativo quidem casu discrepant et libri et editiones inter IfU ye et i'fieye. Et sane quom in multis libris Efuya scriptum sit, videri possit ad verborum intellegentiam iuvandara non inutile esse in eins modi locis etiam externa orationis forma sig^nificari, 298 y ii yt t o i, y ovv, aptlus parliciilam cum pronomine coniuog^enclam esse, itaque scribi epsySf veluti in Aristophanis quidem fabulis aliquoties scripsit G. Dindorfius, uti in Acharimis» y. 363. JJayu yuQ sjusys noOog o, ii (pQOveig (/ft. quamquam illo quidem loco libri ipsis lifteris scriptura if.i8 yc exhibent, quod retinuerat P. Elmsleius. Omninoque ab librorum auctoritate eo minus in Lis locis recedeudum esse l)uto, quod Apollonius Djscolus de iwonomine p. 63. geui- tivum et accusativum casnm aperte exemit ex earum numero formarum, quae accentum accedente ye particula mutarent. Cf. Gottling^ii librum De accentu Gr. linguae p. 365. Itaque recte fecit idem ille Dindorfius et reliqui fere editores, quod in Sophoclis Aiace v. 871 sqq. ed. Herm. scripserunt: 2!/8T)uci yao l^xi ye TOV ficcxQcoy aluxKV novcav ovQi(i) fXT] neXaGat (^qo/zo) y.ie, conf. eiusdem SopLoclis Electra v. 144. ed. Herm. IdX)! ifjii 7* a Oiovoaaa' (kqkqsp (fqivag, lu pronomine secundae personae nunc fere bifariam disfri- buta voce scribitur av ye, gov ye, Goi ye, Ge ye^ quod eo minus improbari poterit, quid ne accentus quidem ulla mu- tatio facta est in his formis, quamquam etiam Lie ad intel- leg^entiam singulorum locorum adiuvandam non male faciat, qui coniungat Laec in unam vocem. Neque enim in So- pLoclis Pliilocleta v. 339 sq. ed. Herm. si dicitur: Oif-tcci [jLtv ciQ/CsTy aoC ys y.cd ta a', w raXag, ttXyrifiaxP , Mars fzrj rcc Tcoy niXag ae&ey, GOL ye aliter intellegi poterit atque alias eytoyeronomen aut dici simpliciter potuit ode, sed qui dixit ode ye, is hoc sibi voluit, hunc quidem, quem iam praesentem habeant, boc dicere: quibus verbis quom excludit ceteros, eo magis de uno boc videtur adfirmare. Eadem particulae vis apparet in eadem fabula V. 345., ubi haec leguntur: \4Xlcc f,iri f.101 TiQoifaaiyf aXXa xaia&ov to ^eXos' (US ocTf ys aeiaios (i/^ia t[] OTQOipy yiyyeicci. Eo enim, quod ode GStOzog per particulam ye separatur ac discernitur a ceteris rebus, magis de ipso adfirmatio constat. Eleganter, ut rectissume ait G. Hermannus, Brunckius etiam in Aristopbanis Niihihus v. 457 sq. ed. Herm. edidit e membranis : \ArjjuK (xlv TKXQsaii xoiSi y' ovx ccToX/Lioy, uXX! troif-ioy, Eodem modo saepe etiam apud reliquos scriptores acuitur pronomen ode, conf. Xenophontis Discl\ilma Cyrl lib. V, cap. 5. §. 20. ed. Zeuu. l^?J^ el nqbg zovto Guorcav *) Me non fiigit hoc quidem loco in libris haberi b3{ yi» Id adeo ferri posset, si metrum coustare|. VJde quae infra dicentur p. 300 sqq. 300 y € , y € T 0 t , y o V V. rj^diov GOL rj aTToxQLPaGOai, rode ye, erpi], elne, €t ti adixEloOaL ivo/iiiGag, oil xt£., quo in loco fjuem ad mo- duin iJarticula yi proiiomen zode elferat satis apparet, non minus quam in PJatonis Phaedone Part. II. vol. III. p. 13. ed. Bekk. p. 62. ed. H. Steph. Ou (.levioi alia xode ye fiot doTtei, cu Klf^qg, ev "ktyeG^ai, xo d^eovg elvaL rjf^icov lovg £Tiifi€?^Ofiivovg xai rj/iiag rovg avdQwrcovg sv ctov xTr]^uaTtov zoig deolg eivai. De reliquis j^i'onominibus eiiis modi, qnibuscum particula ye eodem prorsus mode con- sociatur, conferri x>o^sunt Aristoi)Iianis Niih. v. 190. ]\Ir} vvv xovio y^ hi (fqovxC^^TS. aut Ves\iarum v. 1164. Tittvv juidokuKCoy avTov ^ciiv tig ztoy 6ay.ivXo)V., vel Platonis Pliaed. Part. II. vol. III. p. 41. ed. Bekk. p. 76. A. ed. H. Steph. /Ivvaxov yccQ dj) xovzo y" eq)dvrjy cuGd^of-iavov XL i) Idovxa /J axovGavza xxe. Id i)raemissis aliis jjarticulis, veluti aX?M particula, saepe dicitur, sicuti in Aescbinis oratione, quae est contra Tlmarchnm, §. 49. ed. Bekk. 1). 7 extrema ed. H. Stepb. c5 IlQaitlaig, aOl oh- xog ye xovxov oh ttoXv diaq)SQei, Denique conferatur de ineivog ye Aristo^jbanis Nuh. v. 341. ed. Herm. Ov yciQ iy.sTyciC sfal TOiaviat. vel AescLinis orat. contra Timarchum §. 48. ed. Bekk. p. 7. ed. H. Stepb. ^I4v aqa y.al xovzovg neiGWGL (.li] (.laQXVQelv {wg ovit ow/iial ye' el de f-U]^ alt ov% anav- xag), exeivo ye ovdertoze dwi^Govzai acpeleGS-ai zf)v alT]d^etav ytze. His addi poterit etiara pronomen oye, quod ita natum est ex articulo, qui fuit olim pronominis instar, et particula ye^^ quern ad modum cide ye, exeivog ye, ovzog ye dicuntur. Nam etiam in eo pronoinine satis exsjat par- ticulae ye vis ac potestas, veluti si apud Herodotuin lib. II. cap. 173. scriptum legitur : El e&elot nazeGTCovdaGO-ai alel firjde eg Traiyvirjp zo fieqog ecovzov dvievai, IdO^oc av rjzoL fiaveig rj oye drcoTilrinzog ysvo/iievog. In bis locis omnibus aptissume particulam ye cum jjro- nomine demonstrative coniungi facile intellegitur, cum prae- sertim in quibusdam locis ipsa quoque scriptione id signi- ficetur, sed sua tamen semper vis particulae ye servatur, ut sine idonea caussa Petrus Elmsleius ad Aristopbanis Achar- nenses in auctario ad v. 108. !>. 17. ed. Lips, dubitasse vi- deatur, num dici etiam odl ye^ ovzool ys posset. Alia y it ye x o i, y ovv. 301 enim vis est adiectae litterae 7, alia adiunctae particulae ye^ ut ubi dici velis 7iicce qiiidem, id rectissume Graece reddi queat: 6di ye. Id recte viderunt G. Hermannus ad Aristo- phanis iVitb. v. 1101.^ p. 148. ed. sec. et G. Dindorfiiis in H. Stepbani Thesauro Gr. linguae vol. II. p. 536. Itaque in Avibus qiiidem Aristophanis et v. 297. retinendum erit, ' cpiod est in libris quantum scio omnibus : OuToal TTfr^cT/l, ty.EivoaC ys vr] /1C ((TTKyccg' quo in loco quod G. Dindorflus etiam in novissuma editione retinuit quam olim reposuerat coniecturam Elmsleii: ixec- vooi de V7] zIl axTayag.^ miror, praesertim quom iu eo, qui sequitur, versu eadem orationis forma sit, nec iam quis- quam mutatum volet, quod leg^itur v. 300 sq. Ov yccQ taxi ^nOQyiXog ; XccvTr]t ys yXav^.y quo in loco quod proposuit olim Elmsleius avTrfi de^ iure iam improbavit ii^se Dindorfius , nec in eadem fabula V. 1570 sq. sollicitanda Laec verba sunt:- ^Sl 6rifxoy.Qat{ci^ not TTQO^i^ag rj/uag TrOTf, si rovTOVL y Ij^siQOioyrjaay ol ^eoi; In Ecclesiaziisls autem et v. 88. servanda Laec librorum scri- l)(ura est: TavTv yi roi vi] tov tq^BQOfitjV, lya nh]QOVju^yr)g ^ai'yoi/ui irjg ixxXrjai'ag. et V. 523. quod Labent libri: Kal jLcrjy ^aftayidai tovti yi (Sot Recte etiam se habet, quod Anaxilag apud Athenaeum lib. III. p. 124. F. dixit: "Ydaiog rs lay.y.cuov naQ^ ijuov xovxi yi'Goi vojxi^^ vnao/eiy, et apud eundem Plato comicus lib. XV. p. 666. E. ^AyeyyoSg ovx i(o TrtdXsiy. xtO^ffxcii y.OTxa^eicc G(f(oy (yo), raffle ys xcig yQrjmi^ag^ ilg avirj (poQsT^ y.ttl xov xoxvloy xoy Goy. Sic enim libri fere omnes Iiabent, nec illud, quod reposuit G. Dindorfius ex Elmsleii conieclura: Taodl t£ Tag XQt]- Tiidag^ recipiatur necesse est. Eodem enim iure isto loco 302 ye, xot, yo H^v. dicitar : Pono 'prctlaf hasce qiiidem crepidaSj (fifas ipsa feA% ct patellani lit am , quam: et hasce crepidas — ct puldlam tuam. Cf. quod Macho de Lamia scripsit apud eundem Athenaeum lib. XIII. p. 577. E. TovTt,y6 (frjaiyy harfouvOriri xal ti'ati 7iC(Q(c TuU.u diatfonav uorjv f/di. Nec dissimiles loci ii sunt, in quibus vvvl ye legitur, cf. Aristophanis Nub. v. 295. Pac. v. 3^6. 337. Eananim V. 276. aut si quando OVCOGL yovv vel similia dicuutur, Teluti in Aristophanis Nub, v. 1099. (v. 1101. ed. Herm.) TovTorl yovv ol3^ ^y(t) xuaeiyoyl - xal TOV xo/LiTjTrjy loviovC. et in Pace v. 544 sq. txsipoyi yovv tov ).0(f07ioioy ovy^ oorT? Ttlloy&' iavTor ; Et in his quidem locis quamquam parlicula ya apter hiatum, ut olim quidam opinati sunt, illam litteram receperunt — dici euim potuit, si quis vitaret Liatum, Tovxl et zavzl — , sed quia vi, quae in particula ys continetur restringendi , adsumpta ad pronomen ipsum, monstrandi vis, quam adfert 7 liltera, postga demum, quo maiorem vim haberet in orationis decursu, adiecta est. Quo fit, ut si dicas zovzi ye restrictio magis appareat, si zovzoyl^ monstratio. Sic igitur in Aristophanis lujuitibus y. 721. dicitur : X(o TiQcoxrog ovfxog rovioyi aoffiteicu.j quern ad modura ex libri Raveunatis indicio, qui hahet Tovzo Tt pro volgato: zovzo'i, recte restituisse videtur Elms- leius. Nam quod Suidas habet: zovzi /£, hie propter me- triim ferri non potest. Adde Aristophanis Vesp. v. 781. JIoXhT) 7* uf-iEivoV y.cd IsysTccc yccQ rovroyt., et Lysistratae v. 146 sq. El (T' (og f^ii'diax' imixotfxixf ou au d/; l^yug, o fxi] yivoiTO, fjuXlov ccv ^la lovjoyl yivon ay liQnvr]; yifyitotfyovv. 303 et Pac, V. 1057. L4AA« javtayl tj^Tj ^Gily oma. Quibus in locis etsi yis monstrandi magis apparet, adposita in extrema demum voce i littera, tamen facile intellegitur, iiou adeo obscuratam esse significationem particulae yi^ ut noil etiam ipsa agnosci queat. Minus usitata Laec particulae ya collocatio est in aliis formis pronominis, sed satis certum tamen est in quibusdam locis librorum de liac forma testi- monium, veluti in Aristopbanis Acharnensihis v. 784.^ ubi libri Parisini A. B. C. apud Brunckium et Florentini jTz/. banc scripturam constanter tuentur: liber autem Ravennas omnem versum omittit, qui propter similitudinem sequentis Tersns: IIu d" ov/l &vai^6g lait; non aliam ob caussam, ex eo libro excidisse videtur, ut editionis Aldinae, quae Labet : avxrji^ auctoritas nulla sit. Nec male coniecisse P. Elmsleius videtur, quod in Aristo- plianis Avihus v., 821. scribi voluit ad Aristoph. Acliarn* V. 784. p. 89. ed. Lips. ^Aq" laiiv ccurijyl N'srpeXoy.oicitvyta xri., pro volgato: avTT] y^ ^. In Lyslstrata quidem v. 604. vix uliter potest sauari yersus, nisi scribas, quod proi)osuit idem Elmsleius ad Acharn. v. 784. Kcil Tovroyyl la^h top Gtii^avov^^ quamqnam probo G. Dindorfium, quod in eadem fabula superiore versu Tccvzaoyl non accejiit ab Elmsleio et in Ranis V. 1508. eiusdem couiecturam : Kal tovrovyl roldi noQiarcug. repudiavit. Denique alio quodam modo particula ya in me- diam vocem recepta est in Aristopbanis Thesmoplioriazusis V. 646., ubi dicitur: Ovx ^yy€TKvOu ita tamen, ut etiam sic particulae vis agnosci possit. Accedit i)articula ya saej^e numero etiam ad pro- Particula;/^ nomina relativa easque i)articulas , quae relationem in se cum juono- coutinent, servans ilia quidem etiam hie propriam vim ac 304 y if ye tot, y ovv. X>otestalem suam. Nam si aiJud AristopLanem in Achurnens, V. 5. scriptum est: Totg nivTE taXdyzoii oig K).e(oy i^rjjusaty.y hoc dicitur: Sclo ego in quo quidem animus ecnlulamlus sit, quom viderem etc, Ita elfertur ea ipsa vis, quae est in pro- nomine relativo, et dicitiir: in quo certe, cliam si in aliis minus, exhllarutus fuerit animus. Ferri possit eadem par- ticula in Aristopbanis Avihus t. 1193: ((Xac( (f v).(CTi€ nag aiqci n6Qiyi(f£).oy, oy "'Eot^og ir^y.STO.j sed cjuom G. Dindorfius libroniin Florentinorum P^* aucto- ritate nnper expiinxerit particulam, non jirobo, quod Har- tungins islum locum adposuit testimonii loco , non magis, quam quod postea in eadem caussa adkibuit eiusdem Aristo- pkanis Aclmrnens. v. 964., in quo unius Ravennatis libri indicio P. Elmsleius rescripsit: 'O ^Eiyog, 6 zcdcwQiyog, og ye roQyoycc, ceteri autem critici reliqnorum librorum auctoritate freti vol- gatam scrii)turam serrarunt: *0 deiyog, 6 zaUwQiyog, og trjy FoQyoyct Conferri poterit Acliarn. v. 628., ubi haec leg^untur: OV ye yoooTcSty ^(f EaTrjy.sy rgvyixoTg 6 StdaaxaXog ^ucSy, ov7i(o TiKQ^^j] nqhg to d^iaxQoy Xf^coy (og dt'^iog iaiiy xii, ant Sophoclis Pliiloctetae y. 1198 sqq. ed. Herm. IT(x)g ay tfaCSoifxi a' aOXiog y^ ^'-V^Qy og y8 oav Xin(oy teQay Xi^d6\ t/O^QoTg f'flay ^ayaoTg aqojyog' f'r' ov6iy d/nt. Adposite contulit Hartungius etiam Euripidis Medeam v. 169 sq. ed. Ehnsl. *'0y 7T0T* ly(i>- vvfKiay t* lai3oif.C avToTg jiieXadQOtg 6iay.vaio{.ityovg, o'i y* lf.ih TiQoaOiy roX/ndja^ a^iy.uy. Quo magis enim ista excusatio, quam quaerit precationi suae Medea adpositis verbis: o2 if.ie nQoa&ev toXiiwg adiy.elv, appareret, interposuit particulam ye^ quae signiUcaret, iilos certe fuisse, qui sibi iniuriam adferre ausi essent. £t hoc y€,yiTot,yovv. 305 quidem modo saepe numero 6'^ ys positiim est, ut ratio red- deretur eius enuutiationis, quae posita antea erat, yeluti apud Platonem in Gorg'm Part. II. vol. I. p. 53. fed. Bekk. p. 471. A. ed. H. Steph. legitur: lAklcc jiiiv dt^ ntog ovx adixog; ([) ye nQoofjxs f,ih zrjg ccQxrjg oudiv tjv vvv I'xsi XT£, et ibidem paullo post: Nvv ds 0-av/iiaGiwg togai^'liog yeyovEV, srcel ice (.leyioxd r^dlxrjxev b'g ye tuqcjtov (.lev zovTov avTOv tdv deonoiijv xal ^etov /LieTaTief^iipd/Lievog tog anodcooiov Triv aQyj)v vvxtcoq i^ayaywv arceofpa^e te xal TjCpdviaev a/ncpozei/ovg. Cf. quae adtulit Winckel- manous ad Platonis Eutliydemimi p. 7. Eodem modo, quo og ye, diqi etiam oOTcg ye, ooog ye, OLOg ye et quae sunt similia vix opus est aduotari, quam- quam de quibusdam olim a doctis dubitatum esse video. De ooTig ye conferatur AristopLanis Ranarum v. 739 sq. II(og yaq ov/i ysvvaSag^ oat IS ye nCyaiy ol6s xal ^lydy [xovov; quo in loco eo magis adfirmatur Loc, dommiim nohilem vi- deri, quom quidem talis sity (jul potare ac scortari sohim sciaL Soplioclis Pluloctetae v. 1266. ed. Herm. Ov yuQ noT avvovv irjy i/urjy xii^asi (f^iya^ oarig t/uov doXoiOi toy ^ioy Xa^My antatiqriyMg, et Oedipi Colonel y. 814. ed. Herm. Ov ^rjx)^ 0T(o ys vovg laog xal aol nccQct. Praeterea cf. Aristophanis Acliarnens. v. 900., quern supra de eadem particula ye adtulinius j). 292 sq. et Demostheois orat. contra Macartatum §. 68. ed. Bekk. x'* 1073. ed. Reisk. quem locum, quia male Labitus est ab editoribus, quem ad modum ex optumorum librorum auctoritate scri- bendus mibi videafur, ita adpouam: OhxOi /iiiv ovv TOi- ovcoi eiGtv avO-QcoTTOi, co avdQeg dixaozai, yal /niXei avToig ovdiv ovxe %ov ol'xov i^£Q}]f.ievov too IdyvLov o'vxe Twv akkiov ooa TiaQavofiouGiv * ouivig ye, w Zev xal -d^eoi, zd fxev ciXka iL dv Tig leyoi tisqI tovtwv; uoXXd ydq av sir] liyeiv ev di, b 7€aQCivo[.njjvaTOv xal fniaQtozcctov*), *) Sic optnmornm libroram scripturam pro volgata: fV nccQcc- VO^Mxatov xccl fiiKQCoTCiToy (^ictTieTTQCcy/Lieyoi da(v, restituendam opinor. Neque eiiim post ey 6h intellegendum est Xf^oj, quod voluit Reiskins, sed potins -verbum substantivnm ad iiiteriectnm \ocem: o TiKQctyouw- ttcToy X(d fxiancoiaioy, sappleadum \idetur. II. ' 20 306 diaTr€7TQayf^evOL elaiv, xal fiaXiot* ivdeixvvf^svoi oti oi- dh*) avTOig (xtXeL nkrjv tov Tc'leovenTeiv. De oGog ye conferri poterit Sophoclis Oed'ijtus rex V. 364,, ubi postquara dixit Tiresias: respondet Oedipus: "Oaov ye XQV^^^^* fiuzrjv etoi^asmi. et Y. 1239., ubi haec habentur: "OjUMg J", o(foy ys xav Ifxol fiy^urjs %vi, Tievaet ja xsi'yrjg u&Uag na&rjjuaicc. Sie etiam Plato lib. de re 'piibllca II. Part. III. vol. I. p. 89. ed. Bekk. p. 374. E. ed. H. Steph. locutus est: I\Ia Jia, r^v (5* lyio, ovx ccQa (pavXov 7iQay(.ia rjQajLieda' Ofitug di ovx CLTiodeikaxEOv, ooov y av duva/iiig TiaQeiy.i], Eodem modo etiam oTCOGog ye dictum est, reluti in Luciani Toxar. §. 45. z/og [.loi, w ^aoiXev, tcpr}, zrp' ^vyaTSQa gov Ma^aiav yvvaiica sxeiv, noXv €TiiT7]d€io~ leQcp Tomwv ovtl, OTtoGCt ye erci nut tcXovto) xal toil; itirj/LiaGi, Num etiam oiog ye dici posset, dubitavit olira Fr. Volcm. Fritzscbius in quaest. Lucianeis p. 118. Sed tamen credo yirum doctum admodum et ing-euiosum iam ipsum hoc vidisse, nec rationem, quam adtulit, cur oiog in iis locis, obi apte cum antecedentibus esset coniunctum, non posset adiunctam habere ye i^articulam, probari ullo modo posse, et usum Graecorum scriptorum suae opinion! refrag^ari. Nam et in Luciani dialoyo morttionim VII. §. 2. recte servari id potest, quod tuentur libri^ omnes : JjQujxov f.i£V virezaQaxd^T] UQog TO alcpviSioi'^ eha ovveig oi/tiai to yeyevr^f^iivov eyeXa xai avfog, olcc ye 6 olvoxoog eiQyaGzai., quod reddi Latine poterit: risit et ipse, (iitom qiiidem talia pincerna fe~ cerit,, et apud Sopboclem in Trachmiis y. 444. recte dicitur: naig d' ov ;^«t^()«?, oiag y^ Ifiov ; quern locum iure Fr, Ellendtus noluit in suspicionem vocare, et apud Platonem lib. de re piihlica I. Part. III. vol. I. p. 6. ed. Bekk. p. 329. A. ed. H. Steph. omnes libri habent: *) ov^€y recte iam G. Dindorfias pro oiiSsyog librornm ancto- rltate permotns reposnit, cf. einsd. orat. §. 38. ed. Bekk. p. 1062. ed. Reisk. yal ffitXev avioTg ov^ty nlriv zov i^anctjijaai xii., el G. Dindorfii praef. ad Demosth. p. XIII. y£, TOi, yovv. 307 *Eyio coif Icprjf vrj t^ov /lia^ lq(o, lo ^toxQaxeg^ oTov ye fioi KpaivexaL^ quod fitiam si cum paucis libris scribas: oiov ifioi (paivaTat\ eodem tamen modo oiov ye intel- legendum erit. Naniqiie AescLyli loco, quo usus- est Har- tung^ius yol. I. p. 409., ex Septem adv, Thebas v. 630, Xe'^co, Tov cwzov gov xaaiyyrjioy, nolit oiag y* uqaxai y.aX xccisv/szai xv/ccg.y nol(J uti, quoniam ex eo loco g-rammatici omnes nuper ex- punxerunt particulam ye^ quae librorum testiinonio parum adiuvatur. Si quando particula ya adiuncta est ad particulas re- rk post o- lativas, quales suut onov, inel, el, eav, dv, rjv, iTreidccp, nov, Iml ore, oTiOTe, ttqlv, nl.riv etc., eodem modo explicanda res est, uti in pronominibus relativis. Spectat enim ista vis, quae est in x>articula ye^ ad omnem condicionem, quae ef- ficitur per istas particulas, ut etiam in his locis Latine com- mode reddi possit per particulam f/i«idem. Apud Xenophontem quidem in DisclpUna Cyri lib. VIII. cap. 4. §. 31. ed. Zeun. legitur: tzov avTog ye nolXa s'x^i, onov ye xal rjjtiwy exdaTfp jJOGauzce dedcoxev*, quod ita. dicitur, ut yi tollat condicionem, quasi dicas: ea tenus (fuidem, qua tenus, aut usitata dicendi ratione quando quidem vel quoniam quldiim. Cf. eiusdem Cyri disciplinae lib. 11. cap. 3. §. 11. ed. Zeun. Ilcog i^^ulv ovy^ rjdicog nQoq Tovode Tovg o/LiOTLiiiovg dyojvLGzeov , otiov ye %a (.lev dd^Xa rrjg d()€Trjg I'oa TTQOiteiTaL stze. , conf. Herodoti lib. VII. cap. 118. His enim in locis omnibus particulae yi sua ac propria vis constat, non* minus, quam in coniunctis i)articulis iirei y£, veluti apud Xenophontem dicitur in Eji;peditione Cyri lib. I. cap. 3. §. 9. ^'Avdqeg oiQaTicozac, %a fiev dq KvQov drj?.ov oil ovzcog e%ei nQog ^fidg cuGTveQ id ?;^/£- zeQa TiQog ixeivov ovze yaQ tj^ielg exi eneivov otqcc- TiuzccL, hiei ye ov ovveno/iied-a avzio^ ovze eaelvog ezi rifuv /LiiaO-od'')zrjg-ondet Helena: "larrj/Uy IniC yf. rov^^ lipamo^ai tonov. Cf. G-. Hermannura ad Vig^erum p. 785 sq. ed. tert. et C. G. Rriiger. ad XenopLontis Anab. lib. VI. cap. 4. §. 26. De el' ye, quod respondet Latino si qiildem et , si solvas, proprie est: turn eerie y si, wenn wenigstens , nisi quod liae voces paullo fortius sonant, quam Graecoruin ye, conferatur Plato in Pliaedro Part. I. vol. I. p. 33. ed. Bekk. p. 242. ed. H. Stepb. Oudelg, ei ye oi) aXrjd^rj Xiyeig, quod Latine reddi potest: Nemo, si quidem iti vera narras., et Xenophon in Dlscl])lina Cyri lib. III. cap. 1. §. 17. ed. Zeun. Ou yuQ difj nov, ei ye cpQ()vi{.iov del yeveaO^ai tov /LieXXovza gco- q)Qova I'oeodai, TiaQaxQrjl^icc i§ acpQovog Gcoq)QU)v av Tig yevoiTO. Id adeo etiam ita dicitur, si quando uiagis etiam omnis condicio dubia esse videatur, quoniam ye ita tantum modo ad tollendam condicionem facit, quia turn certe, si cfuid fiat, aliud esse significat, non ut ipsam con- dicionem confirmet. Ita et Xenophon locutus est in Expe- ditione Cyri lib. VII. cap. 6. §. 22. ^EueL, eY ye nqbg q)iXovg eoTL ^vXax)] , naoav oida rj/iiag q)vXa^ajiievovg, wg f-iTj TcaQctG%elv tovtco ftQ6q)aGiv Sixalav f.irj anodi- dovat i^f-ilv a vneGxexo xze. et is, quern ad tunc Xeno- pliontis locum laudavit Rriigerus, Tliucydides lib. VI. cap. 18. T7]v J€ JcQxrjv ovTcog ixTijod/iieO^a xai rj/tieig xal oG^oi 6tj^ aXXot ^Q^av, TiaQayiyvojiievoi nQod^vf-uog zoig del ^OQ^aQoig 7] ^'EXXriGiv euixaXovf-iivoLg, eTteL, eY ye TjGV- xd'Qoiev ndvreg cpvXoxQLvdlev oig XQetov ^oi}d^elv, ^Qa%v av Ti TtQOGxTMiLievot autfj tzcql avxTjg av xavTrjg fxaXXov xivdvvevoijLiev. Eodem modo etiam edv ye dici notum est, veluti Plato scripsit in Pliaedro Part. I. vol. I. p. 53. ed. Bekk. p. 253. ed. H. Steph, UQoS^vf^ica jtisv ovv rwv wg aXrjd-wg sqcovtcov xal zeXeT?] , edv y evdianqd^oivxai u nQod^v/Liovvrai, yv Xeyca, ovtco xaXij re xai evdcci/iiovixrj VTio Tov St^ eQ(jt)Ta f-iavevTOg q)iXov T(p (piXrjd^ivTi yiyve- lai, idv aiQed^fj. et Aristophanes in Acharnensihus v. 317 sq. ye, y e z o I, y ovv. 309 et Demosthenes in orat. contra Thcocrinem §. 56. ed. Bekk. p. J 340, 1. ed. Reisk. qiiem locum recte demnm G. H. Schaeferus in Apparalu critko Vol. V. p. 513. ita con- stituit: Kal roug (,iev tag vrjGOvg oixouvzag xtolvooiLiey udixsiv, ecp o'vg TQii'jQcig del nXq^ioGavxag apayHocoaL %a dUaia noLeiv, vfiag de Tovg /LiiaQovg, olg avzou del yad^rjlLiivovg Tovvoval xaza xovg v6f.iovg encd^elvai, Slxtjv, iaoat; ovx, av ye GcocpQOvTjxe' Quibus in locis per i)ar- ticulam ye ea condicio, quae continelur particula ita tollitur, ut, ceteris rebus postpositis, haec qiiidem ponatur* Sic in ultumo Demostbenis loco verbis : ovx, av ye ococpQO- Vfjte^ hoc significatur : No)i facletis et miiiume citddcm, qiwn pru(hnii unlmo eritls. Eadem particulae ye sig^nificatio est etiam in illo Aristopbauis loco, qneui Hartungius vol. I. p. 408. adtulit ex Thesmoplioriazusis v. 399 sqq. ^oaGai d" f'/ rjfjTp ovSlv ojcsneQ y.ui tiqo tov f^taii ' rouwyf ovTog ^i^i'iSa^ey 'Aa/.k TOvg I'.v^Qaq rjuioi^' Mai tap jig nXixyji yuyrj Giiipavoy, ^qup d'oicet xiLy quo in loco mulier ilia hoc dicit: Nihil iam nobis ayere licet, Talia enim hie edociiit mala viros noslros, ut, qitando (luidem mulier quaedam nectat coronam, umare vidmtur etc. Hie iav ye — nXlxr}, (^lom quidem nectat, ita dicitur, ut signiilcetur si semel de boc facto constet, amare illam vi- deri. Nos quidem alia ora(ionis forma boc idem dicinius : So dass, mag auch nur einen Kranz ein Weih winden^ es heisst, sie lieht., quom Graeca verba per se hoc dicant: si non alio modo, turn carte, si coronam nectat. De eneLddv ye of. Xenopboutis Disciplinae Cyri lib. I. cai*. 4. §. 9. Kai i]v ^ovXmat, (pavai avzov, /naoTiycoGaico , eneiddv ye tyco dco^avTco. Sic etiam ote ye dicitur, non quidem apiid Aeschylum in Seplcm adv. Thehus v. 205., quo loco usus est Hartu»gius, sed aliis locis multis, veluti in eo, quern idem Hartungius posuit ex Platonis Phuedone Part. II. vol. HI. p. 59. ed. Bekk. p. 84. E. ed. Steph. 71 710V yaXeTiojg av tovg aXkovg nelGaif-n avS^QCtJUOvg cog ou ^u^iq)OQdv •/jyou/tiat Tr]v naqovGav xv^^rjv, ore ye (.Lrjd^ v/iiag dvva/Liai neLO^eLV yixh. buoxe ye^ uti in Xenopbontis Disciplina Cyri lib. II. cap. 2. §. 13. ed. Zeun. 71 jiov av, ecpr] , (5 l^yXaiTada, el ye xXaieiv eTieiQt'jf.ied^d Ge TtOLelv, ocpodQcc av rji-uv if-iefifpov — OTCoxe ye vvv yal amog eldiog, oil xz€. et lib. VI. cap. 1. §.8. ed. Zeun. 'J'Ifie7g Si zi av ?^&yoi!.iev, ecpJ], TceQt zoo oYxade dnelO-ovieg exaozoi XcoQig elvaiy otvozb ye oudi. oiQazevofiivoigt wg toLxe, 310 y k, ye t o yovv. XCOQit^od^ctL OVficpsQSi ; Recte etiam C. G. Kriigerus elJem Xenophonti in Eapeditione Cyri }ih. VII. cap. 6. §. II. red- didit OTCOte ye in Lis verbis : ^^XXa Ttdvza f.iev aqa av" ■d^Qconov ovza Trgoodoyav del, ouote ye yMi eyo) vvvl vw vfitov aiTiag tyio ep o) TrASLOirjv nQOirvf-iLav euavzo) ye dt] /LiOL doxo) ovvEidivai neQi v/uag 7iaQ£Gyi]f.Uvog. Aplis- sume eniin ibi dicitur otc6t€ ye, ut follatur temporis condicio, quae coutinetur particula onoxe. Nec abhorret ab hoc loco, quod in SopLoclis Oedlpo Coloneo v. 1694 sqq. legitur re- ctissumeque nunc edilur! Il6t)og y.ctl y.ay.aiy ccq^ i]v rig, 5 Kal yaq o f.iri ye, et quae sunt smulia, quoniam aliam quandam vim adfert adiuncta ye particula afque illae parficalae babent. In Xenopbontis qiiidem Expeditlone Cyri lib. 1. cap. 9. §. 24. scriptum legiinus: Kai to f,tiv za /Lieydlct vixdv zovg cpi- Xovg ev Tioiovvza ovdev d-avnaazov, errsid/] ye itai dvva^ tcozeQog rjv., quod verti Latine potent: (luonlam quidem etlam potentior fii'tt. Ita enim differt enetdtj ye ab enet ye d7]f quem ad moduin Latina: (luoniam (luideni et qtiom quidem iam. Nec aliter interpretandiim est illud, quod leg-itur apud Tbucydidem lib. VI. cap. 18. oig yqecov , eneidrj ye y.al ^vvco(.i6oaf,iev , euai-ivveLv , yai /tirj dvzizi&evaL ozl ovde ixelvoi TjjLUV. Hoc enim dicit Thucydides : quoniam quidem semel hire iurando inncti sumus. Hie ig-itur temporis signi- ficationem Labet adiuncta particula dt], illud autem, quod adiectum est, ye rem significat praeter cetera veram atqne certam esse. Cf. Piatonis Phaedonem Part. II. vol. III. p. 45. ed. Bekk. ij. 77. ed. H. Stepb. IJtag ova dvdyyrj avzfj yal eneiddv dnod^dvi] eivai, eTieidrj ye del avhig civzqv ylyveoO^cci ; Praeterea vide Winckelmannum ad Piatonis Eutlvydemum p. 106. Porro si legimus eneifieQ ye et quae sunt similia, TieQ ambitum significat, ye autem rem eodem quo vidimus modo adtirmat. Sic Xenopbon scripsit in Expeditlone Cyri lib. I. cap. 7. §. 9. Nrj z/l, ecprj b KvQog, eiTceQ ye z/aQeiov yal UaQvodTidog eozt naig, i/Liog 6e ddeXcpog, ovx d/Liayel zavza iyco Xr^ipofiai. et Plato in Theaeteto Part. II. vol. I. p. 271 extrema ed. Bekk. p. 187. D. ed. H. Stepb. Ti (.u]v, Co ^tuHQaztg, uti£Q ye 311 xal 6fr7]Ovv q)alv8Tai detv ; Adde SopLoclis Elccimm X V. 1207. ed. Herm. et Euripidis Iplugemo/m Tauricam t. 1200. EfnsQ ys xtjXIs s^aXi yty /LttizQoxioyoS'} et quern praeterea C. G.. Kriig-erus adtulit iu indice ad 'Anab. p. 479. Herodotum lib. VI. cap. 16. eLTtEQ ye xat alliog E&elei cpavrjvai., et cap. 143. eYTveQ ye efxeXXov ol oixrjTOQsg ajtiq)^ avzij zeXevti^GSLV. Deniqiie dicitur etiam ETieLdrjfteQ ye^ veluti in PJatonis Eiitliydemo Part. II. vol. I. p. 441. ed. Bekk. p. 296. C. ed. H. Stepb. ^'Eoixa, €(prjv iyco, ertELdrjJieQ ye ovdef-iiav IjEt duvafiiv to ci eTtiGza- tat, navia de iTiiazaf-icci; ne plura consecter. De tl' toi ys enirn et STiei toi ye infra dicendi locus erit in particulis ei et ETceL Saepissume Graeci etiam ys particulam coniiinxerunt cum particulis wg, lOGTCEQ, et aliis id genus particulis. Id quern ad modum dicatur difficile explicatu non est. Nam si, ut boc ponani, Demostbenes in oratione, quae est de corona^ §. 226. ed. Bekk. p. 303, 16. ed. Reisk. dixit: Nvv VGTEQOV rjxEi, ()j]TOQCov ccycova vof-iitiov, cuQ y* 8f.iol Soxsi, xal ovyi twv 7ietioXltev(.ievwv i^izaGiv Ttoti^Gsiv vfiiag xz€,f efferri ille voliiit cog particulam, ut Jioc diceretnr: ea teniis f/widewi, (jiia mihi videatur, aut: saltern tit mihi vldetiir, quod differt ab tog E^ioiys Soxel, qua de re recte exposuit G. H. Scbaeferus in Apparatii critico et exeget. ad IJemosth, vol. II. p. 303. Id saepe etiam alio quodam modo dicitur, ut tamen eadem semper vis sit particulae ys , veluti in So- pboclis Antlgona v. 568. quod leg^itur, ubi postquam dixit Creon : reddit Ismene: Ovx wg y* Ixeiyf^ Tt^i^i i' r}y riQfxo(Sfjiiya.y quod est: Non ea qtfidem ratlone^ quem ad modum ilU ei huicce conveniens erat. Nee aliter particula ye intellegi potest in Lis locis , qualis est Platonis in Protagora Part. I. vol. I. p. 149. ed. Bekk. p. 309. ed. H. Stepb. Kal fji]v f-iOL xctl 7rq([n]v IdovTL xaXdg (.lev icpalvE^J^ avrjQ etif avTjQ fiEVTOL^ CO ^coHQazsg, cog y^ iv autoig r}(.tiv elQrj^ oO^aif xcd Ttioycjovog ijSrj VTCOTti(-iTc)M(.iEvog., cum quo con- ferri poterit formula ilia usif atissuma : ojg y ifiol itQVttj 312 y e f y t tot, y o I; v. vel log y Sf-iol, quae plena legitur Euripidis Alcesiide T. 801 scjcj. ' 'i2? roTs ye asftyoTg y.al ^vvo)(pQV(OfjiivoiQ Podemque modo etiam ojgts ys dicilur, velufi in Aristo- pLanis Niihibus t, 465. ed. Herm. scriptum est: *'Sl(fTS ye aov noXXovs ini j«7ai d^vqcag ae\ y.adrja&atf povXofA^yovg y.ie, et in Platonis Pliaedro Parf. I. vol. I. p. 9. ed. Bekk. p. 230. ed. H. Sleph., iibi recte nuper e libris tantum non omnij^us edidit Imm. Bekkerus: Jj ts av nijyi] xaQis- cidzrj vTio Trjg Tclaxcivov (;£Z f^iccXa iptr/Qov vdazog, wars ys TO) TTodl TEitfU'jQaGOai y.ie,, quod ita differt a simplici: WOTS Ttjj Ttodi T£yfi/]oaGO^aL, quern ad inoduin in Latinis: nt (fiiidem pede coniicere licet, et: nt pede coniicere licet, differunt. Nihil enim nisi particiilae c6gt€ vis e£Fertiir, taiJTiiq ys* Admodum frequenter leguntnr in hoc g-enere coniunctae particulae wgttsq ye apud scrii)tores Graecos, quae eodem mode explicandae sunt, qao mode utceq ye et aliae eius modi particulae, uti in Xenophontis Convivio cap. 4. §. 17. dicilur: ^Euel ojGueQ ye naig yiyvezai ^alog, ovTto yat (-teiQay.LOV yal dvijQ nal TiQeG^vtrjg. Tollitur enim simili- tudinis sig'nificatio , quae continetur in particula W(y7r£(), ad- iecta ye particula. Conferatur eiusdem Xenophontis Di- sclplina Cyri lib. I. cap. 6. §. 34. Ou yaQ av sxi e^eve- y^dtivai doxeTre TiQog to ayQioi TToXlzaL yeveoS^ai, ev Tqi . alde^G^ccL akXrjXovg Gvvred^Qa/iijLiePOL ' wGueQ ye xal neQL c(q)QodiG[cov ov diccleyofied^a TTQog rovg ccyav veovg xze, lib. II. cap. I. §. 27., ubi dicitur eodem modo : waiieQ ye xai Xibcov y.al ^vXcov a av dej] GvvaQfiOGd-i^vaL xve, Cf. Sophoclis Oedipus rex v. 708. ed. Herm. Kat tbv juiVy MOneQ y* t] qatig^ '^ivoi nore IrjOrcu (f oyevoua^ Iv tomlmg aua'^ixoTg xii, Recte etiam in Aristoi)lianis Nubihis v. 669. Lae particulae servatae sunt, ubi jjostquam Strepsiades interrog^avit : li^i^evu xaX(o^ yto^' y.aQ^onoy ; Socrates respondet: ]\I((Xiai(c yt\ todnsQ yi y.cu KXeojyvjuor. yit to it yovv- 313 Sic etiam liberiore giiadam consfructione orationls Graeci coniuncfis particulis wGTiSQ ye usi sunt in dialog-o, ubi propositis aliis rebus iam alia similitudo adnectitur, veluti in PJatonis CratyJo factum est Part. II. vol. IL p. 27. ed, Bekk. p. 394. ed. H. Staph., quo in loco priuium Socrates : Ov QeocpiXoVi inquit, toq socxsv, ovde Mvj]GiS^€Ov ovds Twv ToiovTcov ouSevy aX^ o tl zdvavTia rovroig or^f^iai^ rei, iavTTSQ zrjg OQd-oxrixog tvyyavi] tcc ovo^azcc. Cui postquam Hermog^enes adsensus est his verbis : IlavTog ye f.iaXXov, to ^coy.QaT£g.. 296. Quod autem Devarius ait p. 54. particulas xai — ye Ka, habere vim su]}eradden(li ac resj>ondere fere Latinis particu- lis : non modo, verum etiam, id rectissume ille quidem dixit, nec alia caussa est loci Aristopbanei , quo usus est, ex Equitihus y, 296 sqq., ubi Laec Labentur: Kl, 'O/j-oloyto y.XimsiV Gv J" ou;^/. y.anioqy.ui ye ^XsTioyicoy.y sed tamen illae particulae ita earn vim acceperunt, quod xal simpliciter rem aliam alii rei adnectit , ye autem ita ad- severat de ea re, quae adiicitur, ut etiam si alias res minus. Lane quidem revera esse significet. Itaque ilia res, quae Loc modo per particulas xal — ye adiung^itur, maiore qua- dam vi ad reliqua adiicitur, ut bis anteponi fere videatur. Saepissume autem Graeci scriptores Lis particulis in enume- randis pluribus rebus usi sunt, sive res ipsae ponuutur, sive ex iis, quae ante dicta sunt, intelleg-untur , qua de re recte atque ordine exjiosuerunt I. A. Hartungius vol. I. p. 396 sqq. 316 ye, ye t o i , y o v v*. et G. Dinclorlius in H. Stei)bani TJiesmtro Gr. linguae yol. II. p. 538 sq. Exerapla Iiuius usus ubique facile inyeniuDtar, uti in AescLjli Prometheo y. 73. dicitur: quo in loco, quod enLd^iov^U) non per simplicem particulam Ttal accedit ad xslevGCO, sed acuifur per adiectam particulam ysy inag^is illud exstat in oratione et plus ponderis liabet. Comparavit Hartungius ex eadem fabula v. 307 sq. 'Oq(o, IlQO/LtrjO€v, y.ai nanaiveaai yi Coi ■OeXco ta }.(paia, y.aineQ ovtl noixiXqj.y nhi eodem mo^o effertur vox TiaQaiveGav d^aXu). Adde SopliocJis Tracliinias v. 443. ed. Herm. OuTog ytc() o^QXEt y.al ^£(oy oTicog diXei xafxov y€., ad quern locum rectissume disputat de vi particulae yi O. Hermannus, quamquam quod posuit: Amor solus et dis imperat et mihi adeo., facile in aliain sententiam accipi potest, Ts enim non respondet Latinae particulae adeo, nisi ita, ut de ea voce, quam excipit, potissunium adseveret, itaque po- tius vertam: et mihi quidem. In multis autem locis vix potest reddi alia lingua nisi sola pronuntiatione. Eadem causKsa est eius loci, quern adtulerunt ex Euripidis lone v. 1616. lid^icc y^ rifitav oSovqog xccl (f iXovcTcc ys moXiv, De scriptoribus conferatur Platonis Phaedo Part. II. vol. III. p. 5. ed. Bekk. p. 58. ed. H. Stepb. Ovdajiicog, ccAla naQrjoav ziveg xal noXXoi ye., quod sic commode reddi poferit : Nequaquam , sed aderant aliqtii et multi quidem., delude Xenoijbontis Expeditio Cyri lib. III. cap. 3. §. 5. zJikpi}uQav yaq TiQOGLOvreq tovg OTQaTiatzag xal eva ys Xoy^ayov die^pd^eiQav xvL Saepe numjero in 7)lurium rerum enumeralioue xal — ye particulae positae sunt, ne quid in media oratione nimis delitesceret, veluti Plato locutus est in Gorg'ia Part. III. vol. I. p. 11. ed. Bekk. p. 450. D. ed. H. Stepb. ^'EzeQat de y^ elol tojv Teyvcov — , oiov ^ aoi&f.i7]Tix7j xai XoyiGTixrj xal TtexTevxixt] ye xal aXXav noXXal texvai xzh et in Critone Part. I. vol. II. p. 152, ed. Bekk. p. 47. B. ed. H. Stepb. Tavxi] cxqcx avxu) UTQaxxeov xal yvf^ivaGxeov xal edeoxeov ye xal noxeovy f] av xiZ tvl Soxrj xxl. Turn in dialogo ac responsione Laud raro bis particulis Graeci usi sunt, ubi bis, quae dicta f^f y i TO*, fovv. 317 sunf, noTiim aliquid maiore cuin y\ adiicitiir, velutl in So- phoclis Pliilocteta t. 670. i)ostquam JVeoptolemus dixit: resi)ondet Pliilocteta: et in AristopLanis ^ul»i6M« V. 293., ubi Socrates interrogarit : "Hia&ov (po)yrjs fif.ia x«l ^QOVTrjs f^vxrjaa/xiyrjg d-Boa^ntov ; reddit Strepsiades: TiQog rag ^noyiccg. et ibid. v. 852. dicit PMdippides : TctvT* fjuaS^eg ra (^s^ia aVao) nccQsXO^coy kqtl naqa rovg yriyeyug; cui respondet Strepsiades his verbis : Id saepe etiam aliqua interposita adseverandi formula dicitur, veluti in eadem fabula v. 388. Socrati dicenti: "/ZJ't/ C(^/Liov JTaya&rjyciioig ^jLtn).rja0^e\g ftr* IjuQux^ijg jrjy yuai^QCi, xccl xXoyog i^cciipyrjg avirjy (^lexoQXOQvyrjffsy ; respondet Strepsiades: Nt] Toy ^AnokXco, xal dsiva noiil y" sv^vg /lioi, xal xBtaqaxtai xii, Nec alia ratio est coniunctarum particularum ytctl — ye, si interposita alterius oratione, eadem persona non mntata - constructione pergit, veluti factum est in Euripidis Plioenissis V. 1679 sq., ubi primum quidem Antigona dicit: qua posita sententia dicit Creon: Tivvaioxr\g aoi^ ficoQia d* iyeOtt ng., Antigona autem iam pergit ita loqui : Kal ^vydayovfiai y\ tog fia&r^g neqaix^Qbt, Denique conferatur Platonis Phaedrus Part. I. vol. I. p. 81. ed. Bekk. p. 266. E. ed. H. Stepb., ubi Socrates: z/ev- zsQov di dijt in quit, dci]yt]aiv Tiva fxaQTVQiag te Iti avTij, tqItov Tey/LiT^Qia, ThaQtov ioixoTa* xal nLartooiv oi/uai xal €71 171 LOT (OG IV kiyeiv tov ye ^iXiLGTOv Xoyodai- daXov Bv'QdvTLOv avdQct. Turn Phaedrus: Tbv xqi^gtov S18 y Bf ye toi, yovr* Xeyeig OsoScoqov; Et pergit Socrates : Ti f-nqv; xal tley- xov ^£ y.al eTte^eXeyxov wg 7ioi7]ziov Iv xaTrjyoQia is xal (XTioXoylcc, Ac veteres quidem scriptores in bis locis fere aliqaam , vocem interposuerunt inter xal — ye particulas, uti in iis locis, quibus usque adliuc usi sumus. Id tamen num semper ab illis servatum fuerit, dubitari potest. JVain et posteriores scriptores multi usi sunt iunctis Lis particulis, quod fieri non potuisse videtur, nisi sermone quidem cotidiano ac Tolgari dicendi consuetudine etiam antiquo tempore iungerenlur eae parliculae, et sunt quidam etiam veterum scriptorum loci Kttl yi, enotati, in quibus ^ai ye coniuncta leguntur, quos facilius est corruptos pronuntiare, quam vere emendare. Hue ac- cedit, quod iam Hesychius xal y€ adnofavif, quod interpre- tatus est per xai TOI, quod ille non fecisset credo, nisi iam apud veteres auctores coniunctas eas particulas invenisset. Quae quoin ita sint, non possum adsentiri G. Dindorfio, qui in H. Stephani Thesauro Gr. linguae vol. II. p, 539. omnes veterum scriptorum locos plane corruptos esse pro- nuntiayit, in quibus xal ye non interposita alia voce Labe- retur, veluti Hippocratis, qui legeretur p. 258, II. idf^ifiXv^ vovoi yaQ at duva/iieig iv lalg /lw^/^oi xal ye o d^dvazog dice Trjv jiioiQii]v elaxev, aut Lysiae ex oratione contra Theomnestiim II. §. 7. ed. Bekk. p. 119, 29. ed. H. S(epb. ^Eyd) ovv de^at/Lirjv Ttaoag {aorcLdag) d7io^£^l7]X€vaL, TOLavTr]v yvu(,iriv TceQi ibv naxeqa ey^eiv xai ye %ovxov f.iev etoQaxa noLovvxa, cog xal vfieig loze, aviog 6^ EGtoaa tr]v aonida^f quern ad modum etiam optumi Bekkeri codices Lunc locum scriptum exhibent. Adnotavit G, Din- dorfius duos etiam Galeni locos, unum vol. IV. p. 645. TeXeov f-iev — aueQyallpi^ievog — ital ys ifai (.uitovg ovTeg yal d^eQ/iiozeQOi. , alterum vol. XII. p. 241. Kaice f.ir]dev yaQ yai ye VTCodeofiiGL XQTjzai, , quos que'm ad modum emendandos censeret, non aperuit, nec emendalionem proposuit duorum Luciani locorum, quorum alter legitur in Imaginihits §. 11. ^uii-iaXei noXlag av ool 6ei^ai/iit, ftoQ^Tjg (iiev ev rjxovoag, tcc 6^ allce aloxwovoag to ydkkog, log xai ixovov g)^ey^a/ueva)v anavO^elv avzo yai auofxaqai- vead^ai iXeyxof-ievov re yal aoy^rji-iovovv yai naQ^ a^iav Gvvbv Tiovr^Qa zivi deOTCoivrj zfj ipvxrj' yal ye al loi- aviaL of-ioiai i^ioi doyovai loig u^lyvjizioig iBQolg yzf., alter in Tragopodagra v. 250 sq. 319 Horum locoram, inquam, medicinam nullam indicaTit Din- dorfius, iiisi quod Luciano a)g particulam in x)romptu esse debuisse dixit. ' Deinde idem Dindorfius , quom scriptori Christi patientis t. 1231. facile concesisisset dicenti: Jlinxsi (SiivovOa y.aC ye 7iQ0<3ntxyet |i;Aca., ne Libanio quidem relinquere voluit id, quod nunc legeretur vol. I. p. 430. Kai rif-iaig de Gwdeoiiie^a TteiLiipaL naQa Tovg oixelovg %alQovTcc nal ye dvvdfievov Sidyeiv %vjv nQoyovwv d^lcog. Ego autem his locis excussis, quorum numerus for- tasse etiam augeri poterit , quom libri scripti in vol- gatam scriptiiram quasi uno consensu conspirent , facile adducor, ut veteres quoque scriptores aut in oratione minus elaborata, quae redoleret cotidianam loquendi consuetudinem, aut sicubi vis ipsa orationis, hoc ut fieret, suaderet, yai ye coniunxisse credam. In coniunctis autem particulis vis par- ficulae xal potissumum efFerri videtur, quasi Latine dicas: et sane, aut: et quidem. Est igitur discrimen, utrum dicas: Kal ye tovtov jtiev etoQaxa TiOLOvvia, an; Kai tovtov ILi£V ye scoQaxa Tcowvvza. Illud est: et quidem hunc vidi faclentemj alteruin imminuta quodain modo xal particulae vi ac potestate: et Imnc quidem vidi fuclentem. Sic etiam in- tellegi poterit, cur Hesycluus xal ye interpretatus fuerit xal TOl et cur Lucianus 1. 1. scripserit, uti omnes quidem libri te- stantur : xai ye al xoiaviat of-ioiai /lioi doxovai ToXg uilyvTixioig leQOig.f quod Latine reddas: et quidem tales similes mihl videntur esse sacris Aegyptiis. Hanc autem di- cendi rationem fateor et jjaucis locum locis videri liabere per sese et fortasse, quod volgarem sermonem redoleret, studio et in- dustria evitatam esse a scriptoribus veteribus, non tamen ut prorsus invitis libris eam removendam putem, quae apod recentiores scriptores, ut ipse Dindorfius erudite declaravit, est frequentissuma, veluli in Actis apostdlorum cap. II. v. 18, legitur: Kai ye ercl lovg dovXovg /liov xal eui xag dovlag fiiov iv Taig ^f-isQaig ixsivaig sitxeto ano tov Ttveviiarog jiiov xat 7rQO(pr]Z€vaov(JLV. Id adeo in sacris et veteris et novi Testamenti libris frequentissumum est, in quibus etiam repetita legitur haec formula, veluti in lobi cap. 15. §. 10. Kai ye 7iQeo^vTt]g xai ye nalaLog ev ^jLUP, fiaQvzsQog TOO ciaiQog gov rj/tieQaig*, quin etiam ter positum est in Ecclesiast. cap. 9. v. 11. Kai ov xolg dwaxoig 6 noXe^ jiiog xai ye ^ ov T(p aoqxp aqxog xai ye ov xoig GvvexoXg nXovTog xai ye ov xolg yivtoaxovoi X^Qig xih. Vide quae posuit Dindorfius 1. 1. p. 539. 320 y it y i tot,, y ovv* Ceteriim cjuod dixit Devarius p. 55. ye inferdum etiam poni pro yaQ^ id quern ad moduin intellegendum sit, facile apparet. Fe enim in Lis locis nihil aliud ag^it, nisi ut ali« quam rem praeter ceteras adfirmet, quod potest interdum ita fieri, ut eius rei ratio reddatur, ut tamen alia vis sit particulae yi^ alia particulae yaQ. Et in eo quidem loco, quem Aristophanis adtnlit Devarius ex Pace v. 1301. re- posuit G. Dindorfius: KaTTjOXwag de zoi€Tg; aut in Vespls Aristopbauis v. 1507. Ma toy ovdiy aXlo nlrju ys y.aqyJyovg y in quibiis locis (amen binae sententiae partes apparent. Est enim irA/^V ye idem ac si dicas: el f-irj ye^ quo mag-is Li loci etiam ea exempla confirmant, quae ego supra de el fii] ye particulis posui. Sed tamen etiam in una eademque sententia , quae plures partes habere non videlur, repetitam videmus eaudem X)articiilam. Id si ita factum est, ut etiam externa scriptione appareat, alteram particulam ye uni voci adhaerescere, veluti in e'ycoye, ef-iniye , nullam poterit habere dilficultatem , uti iu Sophoclis Ocdipo Coloneo v. 388. ed. Herm. "Eycoys toTs vvv 7*, w naiSQy /iiccyiei\uaaLy., aut iu Aristophanis Eccleslazusls v. 70. Nr] Trjy 'JEyMtrjy, y.aXoy y^ eycoye TOvxoyC. Verum enim vero saepe numero etiam ibi, ubi utraque par- licula per se constat, in una sententia bis posita ye particula II. 21 322 y b , y i % o i ^ y ovv. est, cuius rei testes lii loci sunto. Aristopiiaiiis A{)\i(xmms, V. 92., ubi legatum dicentem: Dicaeopolis interpellat Lis verbis: x6qc(^ maa^ag lov ye aoy rov nQsa^ccog.f qiiem locum qui quondam mutare voluit Petrus Elmsleius, recto iudicio usus won est. Eteuim ut concedamus alterum yi uecessarium won esse, nemo tameu poterit neg-are aptis- sumam ad utnimque locum eam particulam videri. Alterum enim ys sig-nificat, prae aliis rebus optandum Loc esse, ut «5orvus effodiat oculum, alterum autem declaratj si minus alio- rum, at legati saltem oculum optandum esse ut corvus ef- fodiat. Qui autem utrobique posuit ye particulam, is in mente quidem sua unam sententiam in duas partes distri- butam babuit. Nam quom dicere posset : ^Exxoxjjeis ye xoQa^ Tov odv 6(p&aX(.L6vy et: Tov ye obv 6q)0al[.iov Exxoifieis xoQa^, baec ita contraxit, ut de utraque ratioue cogitaus, quasi duas Laberet sententias, bis jjoneret jjarticulain ye in una seutentia. Magis etiam apparet, quem ad modum repetitum ye accipiendum sit, in Aristoi)Lanis Avibus v. 587 sq., ubi Laec dicuntur: tlo- 0 y^ \47i6Xl(oy icaQog y" oiv iaa&co ' /uiadocpoQH cF^. Ibi enim ita dividi oratio poterit: Eid-^ o y^ Ir^TToVuov, laxQog y toVy laGd^co. Priore igitur loco Apollinis nomen iirgetur particula ye^ post autem tox laTQog* Praeterea con- feratur Soi)Loclis Oedipus Coloneus v. 981. ed. Herm, Jlcog ay to cuoy nqayf^ ccy eixoKog ijjfyotg; quo in locO eodem iure quo av particulam etiam ye repeti apparebit ex iis, quae G. Hermannus disputavit ad Philo- cietam y. 439. p. 80., et Euripidis Alcestis v. 378. IloXXri y' ayayxrj Gov unoaTeQtjfieyov. De pedestris orationis auctoribus comparari poterit Platonis locus e libro de re p%ihlica I. Part. III. vol. I. p. 19. ed. Bekk. p. 335. B. ed. H. Stepli. , ubi haec habeutur: Kal Tiavv ye J i'cpt], t.ovq ys novrjQovg le xal exdQOug del (^Xameiv.y quae etsi C. E. Chr. ScLneiderus nuper ita inter- punxit: Kal ndvv ye, eq)?]* Tovg ye novrjQOvg ze ycd ye, y £ X 0 i , y 0 V V* 323 r/O^QOvg dec ^laTTxeiv^ quo minus videretur haec una esse sententia , tamen credo ceteros criticos ita , quern ad modam nos posuiuius verba, recta edidisse. Ita prior particula ad y.cii nave pertinet et de universa re adseverat, altera elfert singulalia haec: uovq jiovrjQovg te yal ixd^nvg. Cf. eius- dem scripti lib. III. p. 113. ed. Bekk.' p. 389. D. ed. H. Steph. 'Edv ys, i) 6" og, eul ye Inyco eQya T€)SpaL.^ ubi prius ye condiciouem eo quo supra declaravimus inodo, alterum vocem eni Xoyco effert. Idem existumandum est de Xenophontis loco Discipl'mae Cyr'i lib. II. cap. 2. §. 3. Ma J if ecprj, Twvde fiev ovdev loov/eozlv, eY ye aq)^ T^jLicov ys Twv £v /LieGft) ovdeig ovdercore cxQ^ezai., quern ad modum Lunc locum Eruestus Poppo constituit ex libris Guelf. Paris. A. B. Altorf. De eodem Xenophontis scripto cf. lib. II. cap. 3. §. 24. 3Ia £q)r] 6 Ta'iiaQyog, (.n]TOL ye iv /tiia ye rj/tieQa. et lib. IV. cap. 3. §. 14. ^'Oys f.np (.tdXiGxa ye av xig g)o^i]Oel?] xze. Difficilior quaestio est nec ea satis adhuc a doctis ex- De coUoca- plicata de collocatione particulae ye , de qua iam dicendum iione parti- ^ videtur. Et primum quidem notum est, ut ceteras particulas ^^^^^ 7*' encliticas, sic etiam particulam ye ei voci, cuius vim aug"et, postponendam esse. Nec id solum ad simplicem particulam pertinet, verum etiam, quern ad modum modo vidimus, ad repetitam. Nam in eo loco, quern suj)ra posuimus ex Ari- stophanis Acharnens. v. 93. , ''Ey.y.oipeii yE KoQCi'^ nciia^ag %ov ys Gov lou noeajJecog., hon sine caussa primum particula ye post exyoipets^ deinde ad verba xov oov Tou TiQeo^ecog posita est. His enim pbtissnmum verbis, ut vidimus, debet vim addere. Et haec quidem res explicatione non eg-et. Deinde particula ye etiam pluribus verbis, quae unam quasi vocem efficiant, ita post- ponitur, ut ad nullum eius vocis verbum singulare pertinere videatur. Cuius rei Hartungius 1. 1. vol. I. p. 414. haec posuit exempla Aristophanis Pint. v. 21. Ou yao (.LS zvnxriasig Gzecpayoy e/oyxci ys., quo in versu particula ye ita pertinet ad participium, quod excipit, ut id tamen intellegi non possit , nisi ai>tius con- iungas cum eo , quod praecedit, noioine Giecpavov. Ouam ob rem omnera denique hanc vocem ozeqjavov exovza par- ticula ye videtur efferre. Praetera posuit Hartung^ius Euri- pidis Iphigeniuej quae est AuUde, v. 746 sq. "OiKog aiiy Kakxuvii tw OvrifioXo) TO z rig {)■ 8 ov ip(kov y', t/.iol J' ovx evrv/^g yte., 21 * 324 iibi etiam externa oratlonis constructio, ad quae verba per- tineat particula yi, demoostrat, et eiusdem Euripidis Iphi- geniae Tmiricae v. 583 sqq. ifovla ro/Lii'Cbjy x^'^Q^) ^ 0 ^ yofiov d" vno ubi particula ye ita demum recte iutellegitur, si referas ad omnem hai»c vocem : too vojiiov vno ^vrjoxeiv. Multis auteiu in locis eius modi particula ys ita interiecta est inter ea verba, quae unam notionem efficiunt, ut in medio eoruin complexu contineatur. Explicavit de ea re Hartungius 1. 1. p. 414. exemplis Lis utens, Aristophanis ex Avibiis v. 378 sq. AvTix^ at noleis tikq* arcioMy e^uO^ov ^x^Q'^^ (ftl(oy ixnoyeiy vrprjXa Tei'xr} yccvg te xexir^adai ^uxqag, Aeschinis ex oratione, quae est contra Ctesipliontem, §. 132. ed. Bekk. p. 72. ed. H. Steph. Oo yaQ (iLov ye i^iListg avd^Q ton LVOV ^ iw x a /n ev , ak/! elg naQado^oloyiay Tolg iaof-iivoig [^le^ rj/aag I'tpv/iisv., et aliis id genus locis. Potest hue adferri etiam Aristophanis Acharnens, v. 326 sq. lAyTccnoy.Tsyoj yao vfuoy lojy (fiXroy zovg (fiXratovg' (og ^'/w y^ vjLidiy ofxriQovg y ovg cmoaif.a'^to Xu^utv, Hie enim verbum eyto ita demum elTerri poterat ys par- ticula, quod adiuncta haec verba habet: v}.iwv o/Lir^QOvg. Nec abhorret ab hac ratione, quod pauUo post iii eadem fabula V. 355 sqq. legitur: ^Ejjiov &iloyrog vntQ tnt^r^vov Xiynv VTTSQ Ac(X8(^(ii/j,oyi(joy a7iciy(f oa' ay leyco ' xuC Toi (filui ys Ttjy ifirjy xpvxh^ iyco. Nam etsi per se videtur potissumum verbum (piXw efFerri, tamen id denique eam quam habet vim non nanciscitur nisi eo, quod adiecta haec verba sunt: Trjv i/ti^v ipvyi^v iyio. Hoc autem patet longissume, multisque locis particulae vis adsumptis demum ceteris verbis recte intellegi ])oterit, vel- uti in Sophoclis Aiace quod legitur v. 798 sq. ed. Herm. X(i}Q(of.isy, lyxoy(ou8y, ovx f^Qccg cix.urj, GM^tiy &tkoyieg uydqu y og anevd&i SuysTy.y qnod rectissume G. Hermannus ita exjilicavit, ut diceret avdQa y* og non esse sollicitandum, quia haec esset sen- tentia: %6v ys. onevdovxa davalv, neque vero in eo loco hyperbaton est. Nam recte dici potuit etiam ita: ceydQa ye Kjv onevdovta d^avelv. Vox dvdqa tamen non potuit y ^ i yd z 0 I, y ov v. 325 efferri nisi quia adiiincta Iiaec verba Labait: og GUEvdet ^aveiv. In eodem genere repoiiendi eliam illi loci sunt, qualis est SopLoclis in Antigona v. 732. ed. Herm. quo in loco ita adiecta est j)arficula ye ad verbum XQ^^ q"ia sequuntur Laec : rr^ad^ aqxELV %i}ov6g» ^ vide quae supra p. 277. disputavimus. Latiue dicas : oportet adeo, Neque enim illud, quod ante positum est yaQ^ quidquam impedit Lane explicandi rationem. Supra euim iam a nobis ex- plicatnm est, quern ad modum yccQ parlicula in liis locis in- lettegenda sit, quae ratiocinationem quandam cum adfirmatione ex antecedentibus propoiiit, quom yi contra singularem vocein XQf) cum lis, quae Laec adiuncta babet, efferat. Ut mibi de isfo loco plaue comprobanda G. Hermanni ratio videatur, proposita in Opusc. vol. III. p. 254., quam Fr. Ellendtus in Lexlco Sophodso vol. I. p. 349. ioiuria repudiavit. Nam quod Lie staluit byperbaton, ut yi ad ifiol pertiueat, id iiullo modo ferri potest, recteque acnitur vox yQrj eo , quo supra vidimus, modo. Sic saepe alias del ye, XQV 7^ quae sunt similia dicuntur. Sed ne long-ius labar, revertar ad interppsitam inter ea verba, quae dirimi cogitatione vix possunt , ye particulam. Interponitur enim ye particula articulum inter et substan- tivum fere leg-ituraa verborum collocalione, veluti apud So- pboclehi in Antigona v. 5l5, ed. Herm. quod legitnr: "Of.i(og 0 "AiJrjg rovg yofAOvg roviovg noSeT. et quod supra ex Acliarn. Aristopbanis v. 94. posuimus : Tov ye oov too 7TQeo[-iecog, et alia eius modi. Quae verbo- rum collocatio ita frequens est, ut fere recepta consueludine loquendi esse videatur: quamquam si maiorem quandam vim substantivo addere vis, recte etiam dicas: oi ayaOol ye^ nou solum : o< ye ayaO^ol, veluti a^md Sopboclem in Anil- gona v. 221. dicitur: Kal f/rju 6 (.iCaOog oviog. aut iu eadem fabula v. 644. ed. Herm. Mr] vvv nOT*, m nai, rag tfTjemg vtp* r](^oy^g yuyaixbg ovvix* ly.^akrjg y.rk , ubt etiam si per metrum ferri posset Tag ye cpQevag^ minus Inbenter acciperem. Etiam inter adiectivum et subsfantivum interponitur particula ye, veluti in Soplioclis Eleclra v. 300 sq. ed. Herm. dicitur: '^Ar h ToTg ycixoTg^ nokli^ tm. 502. fere extrema ed. Reisk. Kal firjv TiQog ye KqcpiGodozov xooavc^ av eYnot/iii, Id dici etiam potuit TiQog ^^QLOZocpujvxa ye et TiQog KrjrpioodoTOv ye*, quo facto magis elferretur ipsum hominis nomen, nunc interposita inter praeposilionem ac nomen particula pofius caussa ac ratio, quae consistit in eo, ut hoc contra Aristo- plioiitem fieri dicatur, effertur, dum acuitur per yi particulam praepositionis vis. Id etiam in pronominibus saepe numero ita dictum est, veluti iu Demostlienis oratione de corona §. 216. ed. Bekk. p. 300, 12. ed. Reisk. ''Ev oig naoiv^ avdoeg ^AO-rjvcdoi, xava y^ vf-iag oQd^wg iffdvrjGav iyvcoxozeg. Sic dicitur in Sophoclis Traclimiis v. 735. ed. Herm. Ti J' iaiLVf w ncii, TiQog y' ifiov Ojvyovfxsyov ; et iu eadem fabula v. 461. ed. Herm. Kovno) Tig avxMV ex tfu.ov Xoyov y.cubi' ijyeyy.ai* o^d" bVf/d'o?. Cf. Demostlienis orat. contra Arislocratem §. 193. ed. Bekk. p. 685. ed, Reisk. ei ^r/) :{al di exelva /Liiaeiv, did ye tavc duLGielv di'iTCOV TiQOGt^xei* Quibus in locis omnibus ilia vis potius, quae continetur in praepositione, quam ipsum nomen, urgetur: quamquam ipsa praepositio nou poterit in- tellegi, nisi nomen, quod sequitur, aptius cum ea coniunctum essfe memineris: contra si dicas did Tavxd ye-, mag^is pro- ye, y a z o y ov v* 327 nomen efferdir. Vide G. H. Schaeferi ApparaL ad Demoslh, 'Vol. IV. p. 141. Eadem fere caussa est, si post praeposi- tioiiem et particulam ys sequitur nomen praeposito articiilo, veluti in Sophoclis Oedipo rege v. 358. ed. Herm. dicitur: IlQog Tov- Si3axd-ei'g; ov yccQ ey. ye rijg t^i'j;?. Hie praepositionis vis toUitur particala ye magis qiinni no- luinis, c/iiamquam omnia haec : ex ye zijg T&x^rjg, aptissume cohaerent inter se. Ouod si dictum esset: ov yccQ ex T^g ye tt%vriQ^ magis efFerretur nomen xqg texvrjg.^ qiiod Liric loco minus aptum est. Neque enim credendus est Sophocles ilium verbornm ordinem non fecisse nisi ob metrum servan- dum. Recfissiime enim G. Hermannus in praef. ad Sophoclis Elcciram \i. VIII. vehementer eos ait errare, qui ordir.em et collocationem verborum solo metro apiid j)oetas reg-i exi- stument. Sensum enim et consilium, quo quidque dicatnr, quae recta et apfa sit verborum collocatio, monstrare debere: poetae boni illud esse, ea eligere verba, quae sic, ut debeont, ordinari sine melri detrimento possint. Cf. eiusdem fabulae V. 1367. JQ'dkiat^ ((yrjQ elg eV ye rcdg Qfj^utg rQcc(f eig.y quo ill loco efsi aptissume coniungenda sunt verba ip Tc:ig QqSaic^ eo tamen loco posifa parlicula ye est, ut praeposi- tionis vis paullo magis exslare videatur, quam cetera verba, quae ad eundem sententiae complexum pertinent. Neque enim aliam ob caussam nllam nisi ob ipsam sententiam Plafo scripsit in Protacjora Part. I. vol. I. p. 241. ed. Bekk. p. 358. C. ed. H. Steph. ^!AV.o tl ovv, erpi]v eyto , erri ye la 'Aavst fi>i dcig ex(hv eQxezai ouSe eui a oiexai eivai yaxct ytrk Nam praepositiouem ejil in eo loco non sine maiore quadam vi dici apparet etiam ex eo, quod postea dicitur eiii Ic^ non Hp' a. Cf. Platonis Pliaed. Pdrt II. vol. III. p. 28.^ ed. Bekk. p. 69. D. ed. H. Steph. cov drj nat eyd) xazd ye TO dvvaiov ovdev ctnekmov ev to) (juo- Si denique antecedente praepositione articulum inter et nomen substantivum ponitur ye parlicula, liaec quidem ad omne hoc enuntiatum perlinet, sed tamen vis nominis magis quam praepositionis indicatur particulae collocatioue et arti- culi quidem cum nomine coniuncli, veluti in Demosthenis oratione Leptlnea §. 25. ed. Bekk. p. 464. ed. Reisk. dicitur: Kal {.liiv TxeQt tov ye jin) eivai yQi'jtiaia xoLva xtj no)^^i extlvo v^ag del oxortelv. et in eadem oratione §. 1^9. ed. Bekk. p. 490. ed. Reisk. Kal /iirjv neQi too ye jiu^de Griftaiovg jiii^deva tiuoli' xih , quern ad modum recte cum G. Dindorfio Schaeferus locum ex optumoruni librorum 328 yfj y t X 0 L , y ovv. auctoritate consthuit. Non inulto aliter res sese Labet, si parliciila yi in eius modi locis post nomen substaudvum reiecta est, veliUi in AristopLanis Pace v. 452. dicitur: *Zi7ri Tov TQO^ov y' 'ily.ono /naGTiyov^ueyog., quibus in verbis vis ac polestas nominis ipsius effertur. Et liaec quidem liactenus de collocatione particulae ya, quando accedit ad i^raepositionem. Intellegitur enim facile ex his locis omnibus verum illud esse praeceptum, particulam yi cam elferre vocem, qtiam excipiat in verboruni ordine. Haec reg-ula servata est etiam ibi a Graecis scriploribus, si quando ab ea aberrasse visi sunt grammaticis nostris. Nam qui Lie proferri possunt loci, ii aut falso intellect! sunt ab interpretibus aut sunt illi quidem ita comparati, ut inter earn vocem, quae effertur, et inter particulam yi aliqua vox inter- iecta leg-atur, quae sonum nullum in oratione habere possit, ut quo referenda sit particula obscurum esse non queat. Dicam de altero genere prius. Nam quibus in locis particula yi vrteQ^dxtog posita esse visa est verbi caussa Fr. Ellendto in Lexico Sophocleo Vol. I. p. 349., ii loci facile revocari poterunt ad communem loquendi regulani, ut vir doctissumns in quibusdam eius modi locis ipse intelle- xisse videtur. Ac prinium quidem ille posuit Sophoclis Oed. reg. v. 714. ed. Herm. XQr}Gf,i6g yuQ rjlxhs ylafo) nor ^ ovx tQui ^Poi'liJov y^ iva aviovy raiy J" vnrjoeTtoy uno., quo in loco quom Apollo ipsius opponeretur interpretibus, putavit Eliendtus debuisse aic^ cwiou ye dici. Id dici po- tuisse facile adducor ut credam, etiam debuisse ita dici non credo. Potuit eiiim eodem iure etiam ipsius Apollinis nomen efferri, quo prouominis, atque ita dici: non ah ApoVdne (fiii- dem ipso, sed ah eius interpretibus. Idque ita animo concepisse Sophoclera produnt ea, quae posuit verba. Etenim dici etiam simpliciter potuit: ovh and Wol^ov ys, cctio di zwv vrr?]- Qszcop., ut, quae post Ooll^ov ye adiecta verba sunt «/T* avzov^ nihil nisi uberiorem quandam rei explication em in se contineant. ' Ouem alterum locum ex eadem fabula v. 715. posuit Eliendtus : K(d toy /Liiy, bjanEo 17 (fcaig, '^ivoi noth XrjaTcd (fjoy£vova^ iy rqinXuTg cifxa^tioTg xii., ibi etsi dici potuit: wGTceQ // ye cpdzig, tamen non dixerinr auclore Ellendto hanc legilumam fuisse verborum positionem, alteram minus legitumam. Nam quom posset acui et jj cpdtig et universa haec, quae interpouitur vox: wGTteQ t] cpccrtg^ ye, 7 ^ T 0 L, yovv' 329 Loc posterius maluit facere Loc loco Sopliocles dixitque : vjGTzeQ 7] (pazig, eo modo, cjiiem supra p. 305. expli- cavimus. . Latine dici potiiit Loc loco : quem ad inodmn qiit- dem fama fert, non minus, cjuam: qiiem ad modum fama quklem fert. Neque adsentior Ellendto in eadem fabula V. 922. ed. Herm. Nam quod ille ait posse quidein ad pronomen referri par- ticulam , sed Laud paullo tamen graviorem Lane esse sen- tentiam: TcavxeXrig ye eyeivov ddf-iaQ ovoa- , non adsequor nientem viri doctiss.umi. Rectissume enim dicitur iitelvov ye simplici ilia ac vera loquendi ratione. Neque eniin in eo summa vis posita est, quod ilia non illegituma , sed uxor leg-ituma est Oedipi, sed quod Oedipi uxor est legituraa. Nainque ob earn caussam felicem praedicat nuntius locastain, quod eius, quem reg-em appellat suum , uxor est eaque le- gitunia. Ilaque multo g-ravior sententia est, si ye, quem ad modum collocatio particulae requirit, referas ad ixelvov, quam si ad uavzeXi'^gy quod quo minus fiat impedit etiam verborum collocatio. Versu autem eiusdem fabulae 1007. ed. Herm. Jlwg d' ov;^i, naTg y"* el lojyde y£yyi]T(oy tqvp; dici quidem potuit : eY ye Ttalg eg)vv, sed tamen, ut collo- cavit Laec verba SopLocles, eifertur vox Tvaig potius, quam condicio , idque rectissume. Etenim Loc dicit Oedipus : QiiidnV? films quidem si liorum 'parentiini sum. Onam sen- tentiam si solvas, Laec fere poetae mens erit: SI filius qui- dem, non all e nils ah istls parentlhiis sum. Quo modo denique eodem pervenias, quo si scriptum esset alia verborum oppo- sitione: eY ye nalg ecpvv. Sed apparet tamen cotidianam illam verborum collocatiouem esse etiam Loc loco agnoscen- dam, non minus, quam in Traclilnils v. 67., ubi dicitur: quo in loco ipse Ellendtus vrcfQpaxov esse neg-avit. Versu autem 1059. ed. Herm., ubi Laec leg-untur: Ku\ iLirjy qinorovoci y^ sv, ra hoOia Cot kiyo),, iisitata est verborum collocatio, quom verba q)QOvovoa eo quasi unam notionem elficiant, ut et ev ye cpQOVovaa et (pQOVOvad y^ ev dici potuerit eo quo supra vidimus modo. Cf. quae diximus p. 328. Denique in eo, quem ultumum locum ex ea fabula protulit Ellendtus, v. 1124. ed. Herm. Ou/ MOTS y' tlnety iy kcxh fxyri.utjs vno,, 330 / € , y k z 0 I , y 0 V V. non verins erat ov ye^ wore eIttelv , uti ne versu qnitlein eiusdem fabulae 362. , sed did per sese rectissiime potuit loaie yEt uti supra ostendimiis p. 306. cxeinpio Platonis e Phaedro Parf. I. vol. I. p. 9. ed. Bekk. p. 230. ed. H. StepL. ware ys to) nodi TexjLii^QaGO^ai. Porro in SopLoclis Oedipo Coloneo v. 27. non recfe fecit Bninckius , quod scribi yoluit : eiTCSQ y^ iarlv eS,OLi(riGi{.iog. Nam etsi dici ita potuit, tamen aptis- siime relata particula ys ad verbiim est, iit non tarn con- dicio, quam ipsa res, quae praedicatur, efferri videatur. Oaod aute'm dictum est ^gtL y €^oi:. VII sq. disputavit, ea iam satis a doctis confutata sunt. Adtulit praeterea nuper Dindorfius Xenopboutis Oecon. cap. 7. §. 2. OvSe av ye vvv, i'cp)] 6 ^Io%6(,Laxog, oj ^coxQaieg, ecoqag, el fiirj ^ivovg xivag ovve- d^if.irjv dva^ievetv evd^dde. et Anaxilae versum, qui legitur apud PoUucem 10, 190. Oux ay yi [.loi. tovtI ysyoiio y.Eoafiiyoy. De TtQiv av ye<, quae formula sane frequens est, conferatur Aristopbanes in Vespis v. 919. TI()6g r(Sy ^ecHy^ /.it} nQoy.aTayCyycoax , oj TittiSQ, TTQiy ay axovO^g d/,i(foi^()Ojy. et in Equit. r. 960. ITqIv ay ye tcHy /Qrja/iiojy uy.ovatjg jojy Ilhov. , y e J y € to t , yovv. 337 Deniqiie de coniunctis i)articulis ye olim God. Her- niannus ad Vigerum p. 825. ed. terf. Laec notavit exempla Eurip. Hemclid. v. 632. Suppl. v. 162. Ipliig. Taur. 943. Aristoj)!!. JSliih. V. 677. 783., sed ex eoruni iiumero locoruin iiostro tempore tres loci remoti suut. Nam ex Aristophanis cjuidem Nuhihiis Hermannus ipse sustiilit diiobiis locis eas particulas ac versu quidem 677., qnom libri aut Izi di] tieqI zcop aut I'zt ye neqi ttov , aut ez^ exi tisqi ttov aut tXL ye 7T€qI Ttuv , aut en dt] ticqI ye tlov variareut, ac pauci libri volgatam scripturam tuerentur, ipse legendum proposuit : TJt mirer hunc quidem locum, qui testis in re incerta esse noil posset, adlatum esse teslimonii loco a L. Dindorflo in H. Stepliani Thcsaur. Gi\ ling. vol. II. p. 1049. B. nisi Guilielmi fratris auctoritas eura permovit, qui eo loco ipse quoque volg-atam scripturam siue ulla dubitatione servavit. Altero autem loco eiusdem fabulae v. 785., ubi volgo legebatur: ^JEntl tC ^Tj ys nqtoroy ^dico7Toi\ue0ci, Off ^r] y'' ^yh'Si^ ^ ij/Oovio y.ii. Tolg-atam scripturam, quam comprobavit etiam libri Raven- natis testimonium , nou falsam pronuntiaverim , quamquam quod libri Parisini et Laurentianus exiiibent : oxe drj iyevezo, per sese optnme ferri in eo loco potest. Hoc ut ita existumem faciunt fere loci, quos posteriorum scriptorum adtulit L. Dindorlius 1. 1., veluti Moschi Idyll. IV. v. 70 sq. ^EniyvojfAWv to/ if/ul aa/ahiar, ot€ J>/ ys y.al evqQOGuvrig xjQog ^axC, et f-iixQi di] ye in Aretaei loco de caiiss. dint. pass. 1, 6. p. 32. et So7i£Q dq ye apud Galenum vol. VIII. p. 746., quibus in locis quom f^iixQL dt'], WGTieQ d/], ore drj, aptius coniuncta essent, qui vellet adLibere yi particulam, nou po- tuit nisi post Si] earn ponere. Ouamquam videntur veteres scriptores earn loquendi j-ationem nescio quo modo vitavisse. Haec babui, quae de collocatione particulae ye dicerem. Nam quae a me Lie aut commemorata non sunt aut leviter tantum modo tacta sunt, ea facile uuus quisque explicare ipse poterit, si meminerit yi turn demum ab eo, quo pertinet, verbo discriminari posse, si, quae interposita est vox, aut mullam vim Labet per sese aut est eius modi, ut ipsa aptius cum praecedente verbo coalescat ideoque non modo non im- pediat, sed etiam adiuvet i^articulae relationem. rt dri. Sequitur, ut dicamus de particulis, quas ye adiunctas Labere soleat. Ac primum quidem de ye dr) ipse Devarius mentionem fecit p. 55. dixitque accuratius de Lis particulis God. Hermannus ad Vig-erum p. 828. ed. tert., qui recte ait, interesse Log inter yi drj et ye TOi, quod drj sententiam per yi restrictam simi)liciter confirmet, zol autem earn sententiam indicet oppositam esse praecedentibus quodam modo. Id adeo quern ad modum ex i)rima particularum drj et zoi vi ac 2)otestate proficiscatur, explicabitur deinceps, ubi de illis par- ticulis sei)aratim dicetur. Nunc Loc teneamus ye restringere aliquam rem, dt) autem eam quasi planam atque apertam, *) Hanc labeculam posteriores demum scriptores atlraisisse -videntur, iiti, qnem adtulit Diadorfius, Philostratus Heroic, p. 666. ^'AnoOoj fxaOuv, H't'ir]? ye* y y e T 0 I your. 339 de qua iam dubltari nullo modo jiossit, ponere. Latine dicas cHiidem aperte, quidem profecto, (iiiidem eerie, ([iianic|uam hoc etiam pro ys loi alio quodam rnodo accipi potest. Dilfert enim aliquid, qua mente dicas qnldem certe. Sed yi dij, iit indicavimus, est simplex illud (luidem certe, sine iilla opposi- tionis significatione. Res exeuiplis optume declarari potest. A pud Platonem quidem in Phaedro Part. I. vol. p. 33. ed. Bekk. p. 242. E. ed. H. Stepli. Socrates interrogat Pliae- drum Lis verbis: Tl ovv; zdv ' liQcoza ovx t^ffQodhrjg ytcd ■&e6v Tiva r/ysT,; cui respoudet PLaedrus: ylty^Tai ye drj* Hoc vertas: Dlcitur quidem certe,, ut nihil oppositum existumes. Idque unice verum erat in eo loco, ubi in iis, quae dicta erant, nihil continebatur , quod huic sententiae refragari jjosset. Non idoneum esset ad istum locum : yli- yexai ye tol., quod turn demum verum esset, si Socrates ita inlerrogasset , quasi non putaret ipse amorem Veneris fllium et deum quidem esse. In eodem libro p. 101. ed. Bekk, p. 277. A. ed. H. Steph. , ubi Socrates quaesivit: T<) jiiiv ovv tvxeyyov xal f,irj doy.el f.iOL dEdrjXcoad-ai f.i£~ TQitug; respondit Phaedrus: Edo^e ye S/]., quibus verbis ipsis quoque simpliciter adsentitur magistro. Multos locos et maxume Thucjdidis collegit L. Dindorfius in H. Stephani Thesaur. Gr. ling. vol. II. p. 1048. C, veluti ex eius lib. IV, cap. 78. Ti^v yccQ QeoGaXiav allcog xe ovx evnoQov f^v diuvai a)'6v aycoyov yal fiexa onlcov ye drj xxe. cf. eius- dem lib. II. cap. 62. ]AQiteixio v[.uv xal txelva, ev oig aXXoxe noXXdxLg ye dt) anedei^a oux o()d^cdg avxdv vtco- TTxevofievov. et lib. I. cap. 11. lib. IV. cap. 92. Maxume elferri solet his parliculis singularis quaedam vox, veluti in Aeschyli Prometheo v. 42. dicitur: '/4ft ye rrjXrjg av xccl dQaOovg nXdwg* aut in Xenophontis Expedillone Cyrl lib. IV. cap. 6. §. 3. Touxo' ye drj XeiQiGocfo) yal ^€vo(pwvxt /liovov didcpn^ov ev xrj TcoQela eyevexo, // xov rjyefiovog ydxcoaig xai df-ie- Xeia. Itaque saepe iiumero ad adverbia relativa adiuncta hacc particula est et dicitur: ercei ye dt], tiqIv ye di], 7iXt]v ye drj et quae sunt siniilia , qua de re conferatur Sophoclis Anllgona v. 913 sqq. ed. Herm. Tt /QY} f.is TTju dvanivov Oeovg hi Trjy (SvaGf^eiup tvGt^aip ixTrjaafxt}}'., Differt autem ab Irteidi'] /f, si dicimus : enel ye d/j, quod sic sua cuique voci vis ac potestas magis servatur, quam si factae voci: eneidr^^ adiicitur ye. De nQiv ye d)) conf. 22 * 340 y € , 7 £ T 0 L , y 0 vr. Merodoli lib. VII. cap. 239. Tliucyclidis lib. I. cap. 132. lib. VII. cap. 71. ac de nh'jv ye dr] praeter Ttiucydidis lib. VII, cap. 56. Aristophanis Vespar. v. 857. Interponitiir ys drj etiam inter praepositionem et casnm, qua de re miror L. Dindorfiiim 1. 1. non lam Platonis Phacdrum Part. I. vol. I. p. 83. ed. Bekk. p. 268. A. ed. H. Stepb. adtulisse , ubi Laec Labentur : Kal {.la^ h^ocoj-iivqv , to 2i6xQaz€g, tv ye djj TilrjO^ovg ovvodoig., cjuam lamblychi vitam Pijthog. cap. 31. NeaviGitovg Si yevof.iivovg acpei- ad^ai TtaQo. ye di) roig nol?^oig noielv o, zi av {iovXm>- xai., et Nicepbori Blemm. orat. I. de proc. Sp. S. io Allatii Gr. Ortliod. vol. I. p. 2. Uwg elg ciyaD^bv ccTtofiau] tv} aovfiq^covoj xatd ye dq Tou/tcpaveg; rh Sr}nov. Si qiiando ad particulas ye Sij adiicifur 7for, iit dicaftir yi diqTtOV^ nibil mutatiir in ea, cjnam posiiimus, sig-nificatione harum particularum, nisi quod adfirmatio ilia, quae continetur par- ticula di\, eo amplificatur , quod aliqnid profecto esse signi- ficatur, quoquo modo res se habeat, qua de re vide quae dicentur in particulis drjnov* Cf, Plafonis Phaed. Part. II. vol. III. p. 78. ed. Bekk. p, 94. A. ed. H. Steph. L^Qfiovia yu.o dt]7Tov TzavzeXoig avTO tovto ovaa, ccQ/iovla, avuQiioazlag 00 nox ccv (.lexaoxoi. Ov (.liv xoi* Ovde ye dtjrcou ipv^r], ovGa TuavTelcog xpvxq^ xaxiag, et eiusdem Euthyplir. Part. I. vol. I. p. 366. ed. Bekk. p. 8. E. ed. H. Steplj, ^Ertei sneivo ye d/]7TOV, to ^av.itaaie, ovdeig ovze ■OeCjv \ ovie avd-QcoTctov zoliiia leyeiVy tog ov ziZ ye cidfAOvvit doziov dUrjv. Cf. etiam Xenopbonlis Disciplinam Cyri lib. IV. cap. 4. §. 7., ubi ex iis, quae supra p. 262. disputavimus, fere scribendum erit : Ou yaQ dt) ^ifi(o ye Stjnou xcaa- xavovfiev avzovg. et Plutarcbi Coriolamnn §. 16. Ou yc(Q %aQLv ye dijuov cpr^onvaiv a7T0?Mii(^av£iv. rk-<^tj7iov Interdiltn etiam inter yi et df]Tiov inferponitur vox , et aliqiia, veluti in Tbucjdidis lib. I. cap. 121. Kal ozav i^,]7iov- yt. eTziGZ?]iLi7]v elg to Yaov xazaGTrjGcof.tev , zfj ye ev- ipvyjcc d/]7iov TTSQieGOfied^a, aut postponitur etiam ye aliqua voce interposita, veluti in Sopboclis Antigona v. 377 sqq. Ou 6ri nov ai y* cmiGiovCay TOig paaiXetoidiv ayovai vo^otg^ it Oil I y (c(fQoavy^ xccdsXoyreg ; cum quo loco comparari potest Aescbyli Promeili. v. 1064 sq. Ou y(CQ 6l]nov Touio y£ rlrjiby naotavoug enog., qua de re vide quae disputavimns in partic^ila yctQ supra p. 263, ij y a 1 0 I, y ovv, 341 Fe (.lev particulae, quae anfiquo tempore saepius con- ^eV. itinctae usiirpabantur , non ita tamen ab Atticis scriptoribus positae esse videntur nisi accederet alia particula, veliifi drj vel ToL, ut diceretur ys /iiiv di) et ye (lev tot,, de quibus particulariim formulis mox dicemus. Fs fiiv aiitem poguit Homeriis in Iliados lib. II. v. 703. cl, eiusd. libri v. 726. et lib. V. v. 514 sqq. Tot J" ^x^Qtiaav, (OS eiSov ^wov T€ y.ai arqsfx^a nQOffioyza, xctl fiiyog lod-lov ej^orxa' f.iSTv;Xlrj(Tdy ya (thy ovit, et Hesiodus in Scuto Herculis y. 139. Xsnai ye fzey aaaog eiks naycdoXoyy ov6s rig avjo' ovT^ k'(i()r]'^6 ^uXtxiy ovT sOlaas, davfia iSiaOai, et^ alio quodam modo Herodotus lib. VII. cap. 234. Kal ovTOL ndvreg elol bf-ioloL toIgl evd-ade /Ltaxsaaf^ievoiai* (H ye (lev aXXoi ytaxedai(i6vioi tovtolgl (lev ovx 6(ioioi, ayad^ol de. Idemque dixit lib. VII. cap. 152. ^Eyw ds ocpeilco keyeiv %a. 'Keyo(ieva, neideGOai ye (lev ov Tiavid- naau ocpeiXw xte., quamquam ibi quidem alii libri aut neid^^eoUai ye (lev cov ov aut TxeLd^eGd^ai ye (ii]v ov scri- pfum exliibent. Effertur autem hoc modo primura per par* ticulam ye aliqua vox, deinde non sine oppositionis ratione aliqiia confirmatur eadem res per (lev particulam, quod Attici scriptores inverso particularum ordine alio quodam modo significare solebant per parliculas (lev ye y de quibus supra dictum est p. 335 sqq. Fe (lev St) saepe positum a scriptoribus Atticis, ut ali- Fk iihy Ji^. quid primum jier .partieulam ye cum restrictione elferretur, deinde ut idem per (lev particulam conflrmaretur simulque per di] particulam quasi iam extra omnem dubitationem pone-^ refur, veluti Iioc factum est in Aesclijli SuT[i])licihus v. 241 sq. Kh'idoi ye (ley tT^ xarcc yofiov? cufixioQwy yeiyrcu nuQ^ vfxiy nqog OeoTg ccycayioig xie, et in eadem fabnla pauUo post v, 271 sqq, ^Eyovd ay i]<^rj xan Ifiov rey.fjriQia yevog t' lev ^tvyoio y.al kiyoig nQoCbx. ficcy.tydv ye (ilv t)'^ (>riaiy ov njinyu noXig.y quo in loco quod Blomfieldius scribendum proposuitj May.Quy ye (xiv loi ()rjaty ov (fr&Qyoi noXig., a vero ille aberrasse videtur. Neque enim palitur iste locus mea quidem senteutia talem oppositionem, qu^lis significafur par- ticulis: ye (livcoi. lis euiiii verbis, quae modo dixerat rex: ferog ily t'4tr/oio aal Xt'yoig nQoao},^ 342 ye, ye z o i , y o v v. mnlier ilia, quae duxit cLoriim, iam iussa erat enarrare g-enus suum ambagibiis missis, ut quae adinng*an(ur verba, istam oppositionem non recipiant. Qua re miror G. Hermannum ad Euripidis Electram v. 1255. ipsum quoque ys /iisvTOi in illo loco comprobasse. Neque vero in SoijLoclis loco scri- bendum erit: "Oqcc ye ixiytoi y.av yvvcci'^ly cog "'Aoijg sed illud, quod libri omnes idemque scholiasta exLibent, sine ulla dubitatione retineudum videtur: "Ooa ys p.tv J>; xay yuyca^iy (og "Aqrig eyaaiiv y.ia. Cf. Hartung-. Vol. 11. p. 402. et L. Dindorf. in H. Stepli. Tliesaur. Gr. ling. Vol. II. p. 1049. A., qui adferunt prae- terea Los locos Aeschyli Agamemnonis v. 661 sq. 'Il/Liag ye /ulv JP; ravi^ t* ccy.rioaTov axwf og riioi Tig I'^ey.le-ii^fiV ^ ^ '^riQiiGaio deog Tig^ ov/, ay&QOjjiogy oiccyog &iy ojy, et eiusdem Emnemdum v. 419. Tiling ye filv dr] iccg i/iiccg vievcfei my a, et SopLoclis Tmchimarmn v. 484 sqq. ed. Herm. ^EireC ye fih' ^rj navi tnCOTCfMai Xoyov, xeivov Tf yal arjy i'aov xoiyrjy yaniy xcil ai^Qye iijy yvycuy.u xie, De fiiv di] — ■ ye, quod aliquoties dictum est a Graecis interposita aliqua voce, infra dicendi locus erit in particulis Fe fie'yroi. Sequitur, ut dicamus de particulis ye (.livxoL, quae i(a differunt a ye (.lev drj , quern ad modum supra ye xoi a ye drj discrepare dixiraus. Cum enim per particulas ye fiev drj aliqua res restriugendo confirmetur, ye f-iev TOi pai- ticulae continent adfirmativam quaudani restrictionem non sine maiore quadam oppositione, quasi Latiue dicas certe tamcUy tamen vero. Ita apud Xenophontem in Expeditione Cyri lib. II. cap. 3. §. 9. de likeaQ^og eine' Joxel f^iev nai ifiol lavta* ov (.lev tol tayv ye anayyela), alia diazQlipco eoT^ ay 6i{Vi]GcoGiv ol ayyeloL anodo'ii] rjinlv zag GTcovdag noujoaGd^ai' olf^iaL ys jnevzof, E(pr], xac zoTg i](.ieieQOLg GTQazuoTaig xhv avzov cpo^ov naQeGeGO^ai^t adde eiusdem Xenophontis Discipllnam Cyri lib. VII. cap. 6. §. 53. Kal jiia zov MldQrjv eyco zol ey^O^eg, el (.irj nol- loig diemmzevGa , ovx Up eduvajiirjv gol nQOGslihelv. ^Ejiei ye (levzoL ede^iojaco (ue, xai naQo, gol eyjlevoag ye, ye t o l , y o vv> 343 f.iivEiv, f]3r] TtEQi^XenTog rjv , oxi /neza gov aoirog xal CiTioTog dirjjLiiQSvov. Cf. ibid, paullo ante §, 51. et §. 52. et lib. II. cap. 1. §. 9. TaGGnf.iEv ds, I'rpi], rjitiag /iiiv erct Tohg (.livnvxajg' ye fievzav avitov cpeoycooi, Tomovg v/iuv xal TOig munig vij-iof-isv xze. Saepe etiam in dia- log-o , iibi aiicjuid opponitiir, usi sunt Graeci his particulis, veliiti Aescbjius in Septem adv. Theh. y. 1046., ubi j)ost- quum Antig'ona dixit : Av(Sm as f-ir] Tteoiaacc xr]Qvao>eiy tf.io(, poeta i)raeconem facit dicentem: Tqa/vg ys jueyroi ^fjjuog ly.tpvywv y.ay.a, idemque in Agamemnone v. 937 scj. Cljtaemnestrain et Ag-araemnonem ita loquentes inducit: KA* Mr} vvv rov civOqmtcbiov ahOsaOsig -ijjoyoy. AF. 4>Yi^r\ ye fxivroi (^rjino&QOvg fxsya azeyei. Cf. Aristophanis Vesparum v. 1154 sq. , ubi postcfuam dixit Bdelycleon: ^ 'Pe\>*, oc}S ly(6 as TiEQi^akoj, au d" ovy Id^i., PLilocIeon respondet: KcaaSov y£ ^ivioi xal y.QSKyqav. Plnra exempla a trag'icis poetis petita vide apud G. Her- mapnum -ad Vigerum p. 842 sq. ed. tert. Dici etiam CiXXa — ys (.livTOi iam supra sig-nificavimus p. 26. Adde Xenophoutis Ex])ediiionem Cyri lib. I. cap. 4. §. 8. ^^TToksAoiTiaGiv rj/iiag Beviag xal Tlaolcav' al?^ ev ys fievTOi STCLGxaGdcoGav OTi XT€. et Blsciplinam Cijrl lib. IV. cap. 1. §. 21. L^A/j* eY ye /tievzoi iO^alcov Tig euoiTO, xccl xctQLv eycoye gol eideitjv av. Eodemque modo Graeci dixerunt o/iicog ye (-liviot, veluti Aristoi)lianes iu Vesp'is V. 1344 sq. ^'E/ov' (fvXattov J', (ag dnnQov to ay.oivioV ofxayg ye fx^yzot TQi^Ofxevov ovy, IcyOeTaL. idemque in Ranis v. 60 sq. Ovy. a/b) ffQaffcci ' OfXbjg ye fxiviOL coi Jt' aiyiyfzuiy Iqco. De (.levTOL ye autem et (.levxoi — ye suo loco dicetur in particula fievTOi. n fir^v particulis tribuit Devarius p. 55. vim quandam jp^ adversativam, idque rectissume fecit, si earum usum sj^ecta- raus. Quamquam per se neutra i)articula adversativam vim habet. Fi enim particula id agit etiam in Lis locis, ut ea 344 y ye i o i , y oZv, res, ad (juam referenda est ipsa, cum restrictione efferatur, ^iriv autem rem ita profec(o dicit esse. Sed ut saepe in aliis vocabulis hoc factum est, sic etiam in particiila ^fr^y j)er adfirmationem nata est qiiaedam oppositionis significatio, ut in Lac quidem parte plane respondeat Latinae particulae vero, quae ipsa quoque ex adfirmativa vi nacta est adversa- tivam potesfatem. Itaque quom particulae ye f.irjv primum significent aliud nihil nisi : (juidem certe, tamen Lafine recte vei ti possnnt : cci tii vera, ut A ertit G. llerniannus ad Vigeniui p. 828. ed. tert., usus hoc Euripidis versu de Electra v. 754. May.oi'.v yan i'onei yrjQvg, lf.iqcivrig ys fxriv., quod reddas : E longlnqno enlm accidit vox , cJura quidem certe, aut etiam, ut fecit Hermannus: at vero clara. Guam- quam in particolis at vero adversativa vis magis exstare vi- detur quam in Graecis particulis: yi /in]v. Ouod autem De- varius evanuisse ait interdum vim 7i€QiyQC(ffiX7jv aut f.iEito- Tixip' particulae ys in his locis, id nou verum est, etiam si multis in locis alia quidem lingua res accurate declarari similibus verbis non potest. Nam in omnibus his locis, ut recte sensit Hartungius vol. II. p. 383., elfertur per ye par- ticulam ea, quae praecedit vox, quaraquam Latini poliunt plernmque in his locis tantum modo vero, ut voci ac sono loquentis efferenda ea vox sit, quo pertinet yi particula. Sic etiam in eo loco, quo usus est Devarius, Aristoi)hanis e:j£: Etiuitlhits v. 230 — 233. V7T0 Tou f^sovg yciQ (ivrbv ov6tig i]t)tXfiV TMV ay.EvoTTOiMV fiixaaai,' nm'joig ye f.iriv yycoGx) rjGiKu,' to yaQ x}u(tqoi' dt'^ior, nativa vis particulae ye obscuraJa non est. Effertur euim per eam paiticulam vox navziog et, cum haec inteliegi vix possit, nisi adsumas verbum yvuo^hjosTai , tota etiam haec enuntiatio. Itaque non minus suam habet vim in hoc loco particula, quam in eo loco Xeuophoutis, quern adtulit idem Devarius e libro de re ecfuestrl cap. 1. §. 15., in quo ipse agnovit naluralem parliculae vim. Verba e^nim : Tovg ys fiifjv oQXSig^ Su firj (.leydXovg xov ^Innov txeiv, ita explica- vit : Ut alUfuis convedat alia, iesticulos (juidem certe non ma~ ynos haherc eqiium oportet. Praeterea oonferri possunt hi loci, in quibus omnibus nativa utriusque jjarticulae vis facile inteliegi potest, Sophoclis Oedl]K Colon, v. 593. ed. Herm., ubi postquam Theseus dixit: respondet Oedipus: "Oi)Ci ye fifiP' ov a/utxnug. ouy, a^noy odf. y i f y i % 0 I , y ovv. 345 quibiis verbis qiiodi dicit i(a adseverat, ut ex ea adiirmatione nascatiir conlradictio quaedam. Mag-is efiam adfirmativa vis earimi parlicularum apparet ex altero Sojilioclis loco Electrae V. 935 sgcj. TiQMiov fxiv eva^/jfiay naTQOS xarw riavovTog oi'rrsi, rou Haaiyvr]xov d- afia* £Ti(iza J' uiaTzaQ t'ii(f vg ilsvOiQa scccXeT TO XoLTibv xal ytc/uoiu Iticc^i'cou revest' if list yac, TiQog za /QrjtJxci nag OQaV Xoyo) y€ f.ir^u evxksiav ou/ OQcig offrji^ auviy T£ xu[xol TTQoa^SaXeig, neiC&Ha^ tjuoi; Dicit Electra : Fiimae qiiidem certe qiiantmn ceUhritatem ad- dkleris et tihi et mihl, aim mihi puriieris , non vldes'^ ut id lion repug-net iis, quae dicta erant, sed ita tantum modo op- ponatur, quod in maiorem modum adlirmatur. Hinc fuenint, qui praeterea vel quln etiam interpretari eas particnlas vellent. Contra oppositio sententiae mag^is exstat in Xeno- phontis loco de Expadltione Cyrl Jib. VII. cap. 6. §.13. Ou~ now vjiielg — ditovovTsg de ^evSov neidovTog eavT(p GVGTQatevend^ai ^ Tiavveg /iiiv sXeyexs ovy ^evd^ij livcciy TTCcvTsg d' eWf]cptaao&€ ravza; Ei tl ovv iyco ivzavO^a rjdixijoa, ayaywi> vfiag evO^a TiaOLV vf-uv idoxei, eiTiate* ^Etzel ye inrjv ipev&eaO^ai rjQ^aTO 2evi}t]g tteqI tov /a- a^ov, ei /tiiv euaLvaj avxov, dixalcog av fie xai alriMGO^e xal jiiiooiTe xis., ubi rursus ex adiirmatione nascitur oppo- sitio. Cf. Xenophontis Dlsciplinam Cyrl lib. VI. cap. 1. §.7. "Oxe de X^oQig r^/iiev alltjhop, iiteivoi i)f.iiv exQwvzo, wg ixelvnig /jv rldioiov, i]f.uv ye firjv wg y^aXenioiaTOv, et Platonis Vhmdr. Part. I. vol. I. p^ 82. ed. Bekk. p. 267. ed. H. Stepli. ^Oq^oeneia ye xig, to Txalj xai alXa noXXa xai itaXa, twv ye firjv oixTQoyotov enl yrjQag yal rcevLav eXxojiievcov Xoywv xexQaTT^xevai xeyvtj (.loi (paivetat to TOV XaXi(r]doviov oO^evog. Plura exempla excitaverunt P. Elmsleiiis ad Sophoclis Qed. Colon, v. 587. p. 162. ed, Oxon. et Hartungius vol. II. p. 383 sq. et 387 sq. Apud Xenophontem autem Cyri discipUme lib. VIII. cap. 8. §. 6. iibi volgo legitur non sine libris: EYg ye fn)v drj yQ/j/Ltaza T^de adixwze()Ov. , dubitari potest utrum id scribendiiiu sit: Eig ye jtirjv yQi'^uaza yze., an, ut margo Villoisoni habet: El'g ye /iievdrj yQi^aaza xze. Saepe numero ad particulam ye adiuncta est etiam localis E^ nov. particula tcov, quibus in locis i>rimum res ciun adfirinatioiie restringitur, deinde per alteram particulam indicatur, de via quidem ac ratione, qua aliquid esse dicatur, aut non constare nobis aut nos certe nolle iain exquirere. Qua tamen ratione 346 y £ , ye T 0 I , y 0 V V. iiiliil defraLidir de veritate eius rei, cfuae per particiilam yi adfirmata est, sed potius confirmalur ilia res eo, quod qiioqiio modo sit et quacumque ratione, tamen iitUjue esse dicilur. I{es])oncIet eiiim aptissume ye tiov in liis locis Latinae par- ticulae ulUiuCj quae ipsa quoque adfirmalivam potest ^tem non videtur nacta esse nisi ifa , ut aliquid , quacumque ratioue sit, tamen esse significet. De ttov infra accuralius dicendi locus erit. Interea couferantur Li loci, Aristoplianis Avharnens. V. 896., ubi postquam Boeolus dixit: "JS/Liol Tifxa raaJe 71(1 yeyrjOtjca ; Dicae'oxJolis respondet : ''AyoQug zaXog Tccvtrju yi nov ^ojasig ^jiioi., quo in loco non ex altering arbitrio res suspenditur, ut tales locos accepit Hoogeveenus p. 125. ed. Scbiitz. , sed hoc di- citur: Die gibst du mir auf jeden Fall als StiitlegeUl, ut quacumque hoc ratione fiat, ita tamen faciundum esse si- gnificetur. Alfero loco, quo usus est Hoog-eveenus, Aristo- plianis e Vespis v. 27. Jhvov yi nov ^ ai* civOqajirog ano^cdooj' onXu , quamquani ibi scholiasta quoque earn scripluram agnoscit, tamen non utar, quouiam G. Dindorfius ibi edidit: Jfiivov yi TOvGi' ilvOqaynog imo^althy onka., quod per se falsum non est. Sed rectissume adtulit idem g-rammaticus e Platonis lib. de re puhllca X. Part. III. vol. I. p. 490. ed. Bekk. p. 607. D. ed. H. Steph. JoHfiev de ye nov av ytai rolg jiQaoictzaig avvT^g, oooi fi?) noii^TLxoi, g)ilo7Xoi7]zal de, avev jiieiQov Xoyov vneQ auiTjg elueiv xije- ant ex eiusdem scripti lib. V. p. 269. ed. Bekk. p. 478. A. ed. H. Steph. ^ETiiazrjjiii] fiev ye nov enl t(Z ovii, TO oV yvtovai cog I'yei. ri TOi. Persimilis caussa est etiam p'articnlarum yi rot, quae saepe coniunctae leguntur, quamquam usu ipso multum dif- ferunt eae particulae ab iis , quas modo tractavimus. JNam quom ys TOi ab initio nihil esset aliud, nisi: eerie ulUfiio modo, qua de re copiosius dicetur in particula to/, tameu loquendi consuetudine factum est, ut eae parficulae non solum adfirmationem eo modo, quo supra de particulis ye nov vidimus, continere riderentur, ut quod esse aliquo modo diceretur, id revera et sine dubitatione qjuidem esse videretur, sed adfirmationem talem denotaret, quae op- positionem in se haberet. Itaque G. Hermannus rectissume ad Vig-erum j). 828. ita definivit rem, ut diceret ita differre particulas ye drj et ye tol^ quod d)} sententiam jjer ye ye, y e T 0 t , y o v v. 347 resfrictam simpliciter confirmaret, rol autem earn sententiam indicaret opi)Ositam esse praecedenlibus quodam modo. Vide quae supra in jjarticulis ye drj explicaviinus p. 338 sq. Hoc ut docerent grammatici iisi sunt Arisloplianis loco e Vespis V. 933 sq., quern Devarius iioster p; 56. primus proi)osuerat ; KlsTTTOV TO XQrj/LtK rai'^Qog* ov xcd Gol ^oxei", utXexTQVbjy ; vi] i6y tJii/Livei ye roi., quod reclissume Hermannus ila vertit : admiit (luldem eerie, ut hoc Lane fere in se contineret ratiocinationem: ets'i non respondetj ita slhi qnoque vlderi, certe tamen admdt. Itaque eliam in reliquls locis ye TOi turn dicitur, si non solum ad- firmari aliquid debet, sed iJa etiam adfirmari, ut etiam si quid minus ad earn ratiouem conveniat, tamen res ipsa ita, quern ad modum dicitur, se habere videatur. Oiiamquam in aliis locis oppositionis vis minus exstat, veluti in illo Aristo- phanis loco, quern ex Pluto v. 423 sq. adposuit Devarius 1>. 56: ^ ^kinfii ye rot fiayixoy ii xal TQayoy^iy.Qy.^ quod recte verfas : Fortasse Erimjs est ex iragoedla ; tuetur (juldem certe insumim (iiiiddam et tragicum, , ut famen istud: quldem certe, hanc vim habeat, ut, si quid minus hue facere videatur, id adfirmatione sua infirmet; quom contra, si di- xisset poeta: Blenet ye ^r] /jaycxou ti y.cu zquym^ixov., ista oppositionis vis nulla esset et hoc tantum modo sig^ni- ficaretur, quod per sese satis planum atque aperfum esset. Id recte seusit Hoog-eveenus , qui loci Aristophanei senten- tiam sic reddidit: (hudquld iUud est, hoc manlfestum saltern T£(f (cyovg yi loi y.al (J'ad" f^wv noQevenu., quod est: Vldetur sane: coronas quidem certe et facem gerens 1)roficisclii(r, ita tamen, ut ])artictilae ye TOi omnia, quae contra dici possint, excludaut, non rem simpliciter adfirment. Sic etiam in dialogo eadem \is harum particularum est, veluti in Platonis Gorgia Part. II. vol. I. p. 3. ed. Bekk. p. 447. B. ed. H. Steph., ubi postquam Callicles dixit : Tl de, w Xai- Q£q)ojv; iTnO^vfiel ^coitQazrjg dnovGai FoQyLov; respondet 1 348 7 f , y L T 0 If y 0 V V. CLaereplion: ^Etv^ alio ye tol touto naQea/ner., qnoJ l>lane respondet nostro : In ehcn dleser Absicht slnd wir ja dock da. Sic iii notissuma ilia formula: ^/eyezai yi xni, quaedam oppositionis ratio liabetur, in altera non minus usi- tata: uityezai ye df] , oppositio nulla est. Sed hoc in singulis locis facHe quisque viderit ipse. Conferantnr praeter exempla a Devario posita quae R. Porsonus acitulit ad Euripidis Medmm v. 865. G. Hermannns ad Vig-erum p. 828. ed. tert. Phil. Buttmaunus ad Platonis dialogos IV. in indice s. V. yi^ p. 214. joi (T^. Magis etiam apparet quid discriminis sit inter ye drj et ye TOii si quando ita cumulatae eae particulae sunt, ut dica- tnr: ye TOL dtj ^ veluti in SopLoclis Oedipo rege v. 1164. ed. Herm. Ksi'yov tor ^r] ncdg IxX'^^Sx')^ ' ri J" ecso) qnod dicit famulus ita, ut primum particnlis ye TOL omnem oppositionem excludat, deinde adiecta di) particula rem quasi non dubiam adsereret. Eodemque mode his particulis usus est etiam Plato aliquolies, veluti in lib. V. de re pithlica Part. III. vol. I. p. 266 sq. ed. Bekk. p. 476. D. ed. H. Steph., ubi postquam Socrates dixit : Tl ovv — e^o/iiev TL TcaQai^iv&el-adaL avzdv xal tzsIO^slv rjQefia ^TCiy.Qvrtzo- jiievOL ozL ovx vyiaivei; Glauco respondet: zfel ye tol di], et libro VI. p. 310. ed. Bekk. p. 504. A. ed. H. Steph., ubi leguntur haec: JlQerteL ye tol drj, ecprj, ovtoj oxoneir. Quibus locis hoc dicitur, quid quid contra dici posse videatur, tamen decere quidem certe hoc ita fieri. Nec aliter sese habet illud, quod posuit Hoogeveenus e Phaedro Platonis Part. I. vol. I. p. 75. ed. Bekk. p. 264. B. ed. H. Steph. ^'.Eotl ye tol d/j, w ^wy.Qazeg, T€?^£vz/j, ticql OU TOV XoyOV TZOLSLTai. rijoCnov, Denique similis caussa est, si quando particulae ye tol nov coniunctae leguntur, uti Plato scripsit in libro X. de legihiis Part. III. vol. III. p. 185. ed. Bekk. p. 888. E. ed. H. Steph. EixoQ ye tol tlov Gog)ovg ccrdQag oqO^wq le^ yeiv.f quo in loco tol continet islam, quam saepe dico, ad- ▼ersativam adfirmationem, particula tcov autem ita rem con- firmat, ut aliqua quidem ratione hoc ita se habere prouuntiet. rovy. Eovv particula , ut multis locis etiam scriptione ipsa, sic sententia quidem certe semper repraesentat ambaruni particularum , ex quibus constat, vim ac potestatem. Nam primum per particulam ye adseveratur cum restrictione ali- quid, deinde id refertur ad praesentem rernm statum, qui ex iis, quae antecesserunt, explicandus esse videatur: id y k i y e T o L , y ov 340 ([uod indicatur per ovv particulain. Itaque per se nullo modo potest repreliendi , si veteres librarii pleriimcjiie non unam particulam yovv x)0suerunt, sed duas separatiin scripse- runt y^ ovv^ qua de re testatus est Fr. lac. Bastiiis ad Greg^. Corinth, p. 827. ed. Schaef. Sic, ut uniim ponain exem- plum, in SopLoclis Trachin. v. 715. ed. lierm. e libris jLaureutiauis A. B. enotata haec scriptura est: JIuis oux oleZ TovSe ; Jo|j/ y^ ovv ^,uij.,. quae per se falsa non est. Sed tamen quom plerisque in locis vis ac potestas duarum particularum ita consociafa esset, ut unam iam notionem, quae collig^endo aliquid uon sine restrictione adsereraret, efficere viderenfur, factum est, wt illae particulae nunc fere una voce pronuntientur itaque scri- bantur yovv. Quamquam illud neg-ari nullo pacto potest, videri veteres Graecos multis quidem locis particulas y^ ovv separatim i)ronuntiasse. Id ut ita existumemus , multis in locis et sententia, quae subest Lis particulis, et ipsa collo- catio particularum postulat. Namque interdum interposuerunt rh^—omu Graeci aliquam vocem inter eas particulas, veluti id factum videmus in Platonis lib. V. de re 'piihlica Part. III. vol. I. p. 253. ed. Bekk. p. 469. C. ed. H. Steph. Ildvv /iiiv ouv, tifrj ' (.icik'Aov civ ovv ovtoj tiqoq rovg ^ctQfiaQovg TQSTtotvio, eavTiov a7ie%OLvzO'y ubi recte fecerunt critici, quod non obsecuti sunt iis libris, < qui ovv particulam missam faciunt. Cf. Thucydidis lib. I. cap. 76. ^'Allovg y^ av ovv olofisOa Tcc i^iii€T€Q(x Xa^ovxag del^ai av f-iaXiGza £l tl jtisiQice- 'Qo{.iev }tT€. et in eodem libro paullo post cap. 77. '^Yf.ieiq y* av ovv el xa^elovzeg i^fxag ctQ^aixe, zaxa av rrjv £v~ voiav r^v dia to i^/tieTeQov deog elkrjCfaTe, (.leTa^aloiTe* et quos praeterea adtulit L. Dindorfius in H. StepLaui Thesaiiro Gr. linguae vol. II. p. 742. C., Aristophanem ia Ecclesiazusis v. 806 sq. ndvv y^ ay ovv ^Ayna&^yr}s avT daeviyxoi xii. et Euripidem in Medea v. 504. Kcdbjg ay ovy 6f^aiyi6 ^* oYy.oig, et ibidem v. 588. KaXojs y" ciy ovy fioi itijJ* vntjoizets Xoytp, Quod autem idem Dindorfius ait ibidem, quod interdum Ft ovy inveniatur ys ovv sing-illatim scriptum, si non omnino relin- singillatira qnendum librariis esset, ab autiquioribus certe alienum videri, scriptmn. id nulio pacto probare possum. Nam neque ratio ulla reddi potest cur Graeci, si particulam yi magis efferre voluerunt, 350 ye, ye % o y o v v. sic loqui non poluerint: efeniin scripserunt eodem modo et d ovv et ()e ovv, prouti sonus orationis Loc postulare vide- batur: neqne libri scripti semper in scriptione / ovv aut yovv conspirant etiam apiid Teteres scrip(ores. Nam qnom fere scriptnm exbibeant, qiiem ad modum supra diximus, y ovv^ iiti ox" oTcox' av et quae sunt similia, aut etiam contractis vocibus yovv, tainen interdum ac maxume ibi, ubi scriptor auditorem in particiilae vi ac potesfafe studet reti- nere, efiam' ye ovv nec elisa nec contracta parlicula tueutur Constanter idque apud optumos Graeci sermonis auctores, qua de re multo rectius, quam L. Dindorfius, existuuiavit C. E. Cbr. Schneiderus ad Plalonis lib. de re piihllca I. p. 30. Adtulit vir doctissumus Platonis PolU. Part. II. vol. II. p. 246. ed. Bekk. p. 257. D. ed. H. Stepb., ubi Laec leguntur: Kai /iir^v xLvdvvevETOv , to '§eve, af,ig)co nodev e/xol §vyyev£iav eyeiv Tivd. Tdv (.lev ye ovv v^elg, aaza Trjv xov tiqog- (x>nov cpvGiv oi^LOLOv ifiol cpaLvaG&al q)aT£, zod 6^ r^jLitv ?j xlrjoig 3tTe> , quo in loco ideo PJato videtur noluisse scribere neque tov /.lev ovv neque vero tov [,iev yovv^ quod voluit efferri isto modo potissumum j^ronomen tov (.lev^ quod magis exstat in oratione atque apparet, si singula(im istae voces ye ovv pronuntianlur. Eadem caussa est etiam illius loci, quem ex eiusdem Platonis Eiitlujdemo adposuit idem Scbneiderus. Legitur is Part. II. toI. I. p. 448. ed. Bekk. !>. 299. E. ed. H. Steph. in Lunc modum: Waal ys ovv, to Ev&ydt]jii8, ecprj 6 Kxr^GLTiTtog, zovzovg evdai^io- VEGxaTovg eivai 2xvd-cdv xai ccqIgtovq avdQag xxe., quibus in verbis proplerea videtur Plato plene scripsisse ; (paGL ys ovv XTe., quod morari voluit lectorem magis in verbo cpaGi. Ouod si scripsisset cpaGL y ovv aut etjam tpaGL yovv, par- ticula ye magis cougraeret cum collectiva particula ovv, Eandem rationem videtur etiam Herodotus secutus esse, quod quom in aliis locis aut yiov aut y^ tov scripsisset, lib. IV. cap. 76. eas voces separatim posuit in his verbis : Selvl- xoLGi de vojiialoiGL xal ovtol alvtog XQctGdai cpevyovGL ILii] Ti ye tov aXXriXtjov i '^Elh^vixoJGL de xal jjxiOTa, tog dcede^av lAvayaQGi te xal dEVTEQa avzig 2xvlrj, Multo minus autem loci posteriorum scriptorum, quos posuit Din- dorfius 1. 1. !>. 742. D., mutandi sunt, veluti quod scripsit Dionysius in Antiq. Kohj. lib. II. cap. 56. z/tcf zovzo ys ovv (paGL zijv TjjLieQav, ev y)^ to nad^og eyevETO, z/jg TQOTirjg TOV TilrjS-ovg iucovvfiov Eivat nxe. , quo in loco propterea Dec elisit neque contraxit vocem Dionysius, quod voluit sin- gularem particularum vim magis apparere. Quod si dixisset: z/ta Tovzo yovv tpaoi xze.^ non quidem ipsa sententia y i , y s T 0 I f y ov v. inutaretur, sed tamea animus legeutis in singulis relitieretur miniis. Eadem ratio est alterius loci Dionysii, qui legitur in eodem libro cap. 75. OvTto ye ovv GSjhiOcov Ti TiQccyitia xal afilaviov vevo/LdOzai to tiloiov y.re. Kteiiim sic et adiirmativa particula et collectiva niagis sub oculos auresque cadit. Eandem ob caussam uon male isti critici pgisse vi" denlur, qui ubi particula magis ad antecedens verbum quani ad totam argumentationent pertinere videretur, libros secuti sunt eos, qui o^r, non yovv, scriptum exhibereut. In Loc genere iure reposuit Scliueiderus 1. 1. Platonis Hipphim maL Part. II. vol. III. p. 434. ed. Bekk. p. 292. E. ii^ ouv olSa, d) ^ioy.Qaxag,' ozi Ttaoi xalov -lovc^ sGih o eyvj eluov, xai do§ei., ubi detesiorum librorum scripturani yovv recte sprevit Imm.. Bekkerus, Politic. Part. II. vol. II. p. 275. ed. Bekk. p. 270. B. ed. H. Stei^h. (DalvGvai y ovv di) xal jLiala slxoziog elQtjad^aL udviJ- ooa dieh\lv-^ ^ag» Adde Aristophanis Pucem v. 497 sq. 'Y/iteTg jj.^v >'* ovu ot y.iTxojViti Id adeo in iis pronomlnis formis ^ quibuscuin parlicula yi ax>tius conglutinari solet, ifa usitatum est, ut ipsa seutenlia diversa esse videatur, dicasne eywy^ ovv au eyvj yovv, I'uniy* ovv an eftol yovv. Vide de ea re exponentem Schneiderum ad Plafouis de re piihlica lib. I. Part. III. vol. I. p. 20. ed. Bekk. p. 335. E. ed. H. Stepli., ubi ille legenduui Ijraecepit : ^'Eycoy* ovv^ f^fp^y eioif-iog ti/Lii xoivcoveh' t^g fiaxrjg., quom Bekkerus edidisstt: iycb yovv* Ac sane vis pronominis eo loco magis exstare videtur. Eodeuique modo Schneiderus etiam in Apologia SocraUs Part. I. vol. II. p. 94. ed. Bekk. p. 20. C, ed» H. Stepli. scribi inaluit cum Fr. Aug. Wolfio : ^'Eyioy^ ovv xal avcog 6jcaXkvv(')f.niv ze xai 7]i3()vv6/iir]v av, el £TriGTa4i/]v zavra., et in lone Part. I» vol. II. p. 172. ed. Bekk. p. 530. C. ed. H. Stepli. ait ferri posse hanc scripluram : Idkrjijrj Xiyeig, to ^cujiQareg* tj-ioiy ovv zovto TiXsiozov egyov naQboye iPjg Ttxvrig xze., ubi Bekkerus itidem scripserat : e/Liol yovv, Sed iam videamus de contractu parlicula yovv^, quae, ut rovV. significavimus, diiarum 2)articnlarum ye et ovv vim ita re- praesentat, ut singulae tameu non per sese iam constare videautur. Qua in re explicanda eo nos breviores esse possumus, quod usus particulae yovv plane consentit cum usu particulae ye^ uisi quod collectiva vis, quae est in par- ticula ovv.f accedit. Eodem igitur referendae omnes sunt sig^nificationes eius particulae, quas posuit Devarius p. 56 sqq. II. 23 352 y t , y e T o I , y ovv. Nam qiios locos primiim adtiilit, in quibus yovv plane respoiideret Latinae particniae (iiiidem, in iis illaita effert aliquant notionem, ut ex praesenli re una hoc, quod poni(, collig-atur, veluti in Platonis Phaedone Part. II. vol. III. p. 81. ed. Bekk. p. 95. ed. H. Stepli., ubi placata, ut dixit Plato, a Socrate Lannonia Tliebana , iam de Ca-lmea placanda ex Cebete quaesitum erat, qui haec respondet Socrati ; 2v jiwi doxelg — • i^evQijaeiv zouvovl yovv xov "koyoy lov TiQog tijv jLiovlav davfiaoiojg /not elneg tug nctQa do^av., quod Liatine saue poterit reddi: Huncce (jiiidem sermonem adversus hannoniam mirifice mih'i exposuisti praeter opinionam , ' modo memor sis, non solum adfirmando restringi rem, sed respici etiam ad praesentem rem particula yovv^ quasi Latine dicas : (luidem Igitur. Est enim yovv proprie: qiiidem, (luom lioG ita sit, qua de re accuratius dicetur in particula ovv suo loco. Hoc tamen non ita dictum existumari velim, quasi vis particulae ovv in Lis locis tantopere exstet: ubi enim magis efferri vis eam vim, dicas ovv — ye\ veluti in Tliucy- didis lib. VIII. cap. 92. e^ELQy6(.i£V0L de xai rovzov /iirj ovv VTco Tov drjf-iov ye avO-ig yevo^ievov xze. et quae sunt siiniiia : sed per quandam adtractionem adsumitur in Lis locis collecliva particula ovv ad restrictivam ye ita, ut ea vis, quae est in postposita particula imminuatur quodam modo ac leviter tantum modo accedat. Id vel ex altero loco, quem posuit Devarius p. 56. cognosci potest, DemostLenis ex ora- tione, quae est de falsa legationey §. 13. ed. Bekk. p. 345. ed. Keisk. , ubi Laec leg"untur : JjQOGcldcbv zoivvv e,uoi jiteza javza Gwezazzezo xoivrj nQeofieveLv, xal oniog znv (iiaQov ytai dvaidtj (pvla^Of.iev , zov QiloitQazrjv , Tzollct fraQexelevoazo* xal f^iexQi zov devQ^ ^ enaveX^elv anh zr^g TiQcozrjg n^eafietag ifie yovv, (b avd^eg lA'Jrivaloi^ die^daQiiievog yal TzenQaxwg eavzov eXavd-avev. , quo in loco adiecta ad ef-ie ye particula ovv Labet quidem vim saam, sed tamen eo , quod per quandam adtractionem, quam dixi, non per sese constat, et adsumpta est ad aliam vocem, quae maiorem quandam vim Labet, illius particulae vis quodam modo imminuta est. Sic etiam saepe yovv in responsione ])ositum est, veluti in SopLoclis Antigona v. 45. postquam Ismene dixit : V/ yciQ voeTg SajiTStv a(f\ ano^orjTOV noXn; respondet Antigona: Top yovv i/uov xal toy aoy, i^v av ut] i>€).}jg, (idtltfoV OV yccQ drj nooJoCa^ u/.o'jao^ucii., quibus verbis elfert poeta vocem: zov e^idv xcu zov abv — y i , y i % o I , y o v v. 853 aSsXffov, per coniunctas parliculas yovv, ut 5n adsereratione respiciatur etiam id, quod nunc ag^atnr, maior tamen vis in altera particula sit. Eadem vis particulae yovv est etiam in iis locis, in quibus Devarius p. 56 sq. earn pro yaQ particula positam esse dixit. In XenopLontis quidem Convivio cap. 4. §. 47. sic dicitur: IIdvT€g yovv alzovvxai Tovg dsovg Tce f.iiv (pavXcc aTTOTQeTzeiv , zaya^a didovaL.^ ut prima vis particulae, quae est: QurXa igitur , appareat. Ouom autera simiiis vis , ut supra vidimus , etiam in particula yaQ esset, quae ita, si primam originem si)ectamns , difFerre videtur a particula youv, quern ad modum aQa et ovv difFerunt inter sese, factum est, ut yovv pro yccQ positum esse videretur. Sic eliam illi. loci intellegendi sunt, quos posuit Devarius ex AristopLanis Pluto v. 182 sqq. Vespis v. 389 — 391. Pluto v. 664 sq. , Porro prima particulae vis certe igltur ag-nosci potest etiam in iis locis, in quibus Devarius eam particulam pro yi drj vel alia — ye positam esse adfirmavit p. 57., veluti in Demosthenis loco ex oratione de falsa legatione §. 95. ed. Bekk. p. 371. ed. Reisk. ^ Ss vneQ trjg UQi^vrig arcnXoyia, xal el f.i7]div ctkko, TOvvo(.ia yovv eyei (pikav- ■Oqcottov. Hoc est: si nihil alitid, nomen certe igitur, aut dicam: namen igltur certe hahet gratiosum. Ouod si dixisset DemostLeues: xovvoj^ia ys Srj^ quasi de re planissuma adfirma- refur, sin vero scripsisset: aXla Tovvo/Lia ye, oppositio magis exstaret. Multo minus yovv potest immo sig-nificare , quod statuit Devarius p. 57., et (fuuij quam significationem cum Budaeo olim H. Steplianus posuerat in Thesaiiro Gr, ling. Vol. II. p. 741. B. ed. Paris. Et in Aristopbanis quidem Vespis V. 217., quo loco usus est Devarius, nuj)er G. Din- dorfius non sine librorum auctoritate edidit : Nr) tov /lt\ oxjjE TUQ* (tysairjxaai ruv. pro eo, quod volgo legebatur: ' Nrj i6v /1C ^ yovv av^Giiy/MOl ye. Tum in Luciani Nigrino cap. 7., quem locum testem praecepti 8ui esse voluit H. Stepbanus , ubi Laec verba liabentur: Evmi yovv avTolg yai nQookaXelv oYoviai.y facile apparet primam servari vim particulae yovv. Quod denique L. DindorRus iu H. Stepbani Tliesaitro Gr. ling. vol. 11, p, 741. D. ed. Paris, staluit, apud recen- tiores scriptores particulam yovv saepe vim habere eandem quam ovv vel yccQ vel df, id vero nullo i)aclo probari potest. jMam in iis locis omnibus, quos ille testimonii loco posnit, 354 ye-, y b T 0 I y y o u v. prima particulae vis agnosci debet, et si quaudo paullo IibenU$ recentiores ea particula usi sunt, id ooii debet mirum esse in Lis scriptoribtis, qui a\h\ quoque rocabula interdum minus apte posueruiit, ut tamen vera vocabulorum vis intelle^ji eliam lum posset. x ^ . . (V — Poslremo loco commemorandum esse videtur, etsi par- ticula youv conslaret, ut vidimus, ex particulis ys et nvi'y tamen posita yohv particula, si alia vox denuo elferenda erat, ei adiunctam esse rursus yi particulam, quod eo minus debet ' esse offeijsioni, quod in simili caussa etiam ipsa particula yi bis ponilnr. Sic iam Homerus in duobus iilis locis, in quibits posait yovv particulam, dixit et quideui Iliados libro V, V. 257 sq. Tovro) d" ou^naXiP ccvrig dnoi'(f€Toy (oxe'es "nnoi ccfxifbi uff' 7]/i(et(oy, tl yovy iitQog ye (f>vyrjyf.ta.., quamquam in eo quidem loco tumida quaedam abundantia orationis esse videtur, quia Laec cjuidem omnia: dia to aocpaleg^ aptius inter se iuug-enda sunt, ut inepta L. Dindorfii ratio non sit, qui yi particulam ex eo loco remoyendam esse existumayit. Altenburgi, ex t^pugraplico aulico.